w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę Rady 87/217/EWG, dyrektywę 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/31/WE, rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1257/2013, dyrektywę Rady 86/278/EWG i dyrektywę 94/63/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do przepisów proceduralnych w zakresie sprawozdawczości w dziedzinie środowiska oraz uchylającej dyrektywę Rady 91/692/EWG

(COM(2016)0789 – C8-0526/2016 – 2016/0394(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2016)0789),

–  uwzględniając art. 294 ust. 2 i art. 192 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C8-0526/2016),

–  uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 22 lutego 2017 r.(1),

–  uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia …(2),

–  uwzględniając art. 59 Regulaminu,

–  uwzględniając projekt Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A8-0253/2017),

1.  przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.  zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie;

3.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

Poprawka    1 Wniosek dotyczący decyzji Motyw 12 Tekst proponowany przez Komisję Poprawka (12)  Zgodnie z dyrektywami 2009/31/WE i 2003/87/WE państwa członkowskie są zobowiązane do przedstawienia sprawozdania z wykonania tych dyrektyw na podstawie kwestionariusza lub wzoru opracowanego przez Komisję zgodnie z procedurą, o której mowa w dyrektywie 91/692/EWG. W celu uniknięcia próżni prawnej w związku z uchyleniem dyrektywy 91/692/EWG konieczne jest zastąpienie odesłania do dyrektywy 91/692/EWG odesłaniem do procedury, o której mowa w odpowiedniej dyrektywie. skreśla się Uzasadnienie Skreślenie w celu uwzględnienia obecnych negocjacji trójstronnych w sprawie ETS. Poprawka    2 Wniosek dotyczący decyzji Motyw 14 Tekst proponowany przez Komisję Poprawka (14)  Rozporządzenie (UE) nr 1257/2013 zawiera odesłanie do dyrektywy 91/692/EWG. Odpowiedni przepis odnosi się do pierwszego działania sprawozdawczego, które zostało już zakończone. Należy zatem usunąć odpowiedni przepis. (14)  Artykuł 21 ust. 2 akapit drugi rozporządzenia (UE) nr 1257/2013 odsyła do dyrektywy 91/692/EWG, która ma zostać uchylona. Na mocy tego przepisu pierwsza tura sprawozdań rozpocznie się od daty rozpoczęcia stosowania rozporządzenia (UE) nr 1257/2013. Dnia 19 grudnia 2016 r., w drodze decyzji wykonawczej (UE) 2016/2323, Komisja ustaliła pierwszą wersję europejskiego wykazu zakładów recyklingu statków („europejski wykaz”). Na mocy art. 26 rozporządzenia (UE) nr 1257/2013 państwa członkowskie mogą, przed datą rozpoczęcia stosowania tego rozporządzenia, wydawać zezwolenia na prowadzenie recyklingu statków w zakładach recyklingu statków wpisanych do europejskiego wykazu. W takich okolicznościach rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 nie ma zastosowania. Aby uniknąć przerwy, podczas której informacje nie są gromadzone ani zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1013/2006, ani rozporządzeniem (UE) nr 1257/2013, należy wprowadzić przejściowy okres sprawozdawczy od daty pierwszego wcześniej wydanego zezwolenia na podstawie art. 26 rozporządzenia (UE) nr 1257/2013 w danym państwie członkowskim do daty rozpoczęcia stosowania tego rozporządzenia do każdego państwa członkowskiego, które zdecyduje się skorzystać z okresu przejściowego określonego w tym artykule. W celu ograniczenia związanych z tym obciążeń administracyjnych dla poszczególnych państw członkowskich nie jest konieczne, aby informacje zebrane podczas okresu przejściowego stanowiły podstawę odrębnego sprawozdania. Zamiast tego wystarczy, aby takie informacje zostały włączone do pierwszego regularnego sprawozdania obejmującego okres trzech lat od daty rozpoczęcia stosowania rozporządzenia (UE) nr 1257/2013 lub stanowiły część tego sprawozdania. Poprawka    3 Wniosek dotyczący decyzji Motyw 15 a (nowy) Tekst proponowany przez Komisję Poprawka   (15a)  Ponieważ cel niniejszej decyzji, a mianowicie zmiana lub uchylenie aktów prawnych Unii w zakresie sprawozdawczości w dziedzinie środowiska, które nie mają już zastosowania bądź są nieistotne, nie może zostać osiągnięty w wystarczającym stopniu przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na jego naturę możliwe jest jego lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z określoną w tym artykule zasadą proporcjonalności niniejsza decyzja nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu. Poprawka    4 Wniosek dotyczący decyzji Artykuł 1   Tekst proponowany przez Komisję Poprawka Artykuł 1 skreśla się Zmiana dyrektywy 2003/87/WE   W art. 21 ust. 1 dyrektywy 2003/87/WE zdanie czwarte otrzymuje brzmienie:   „Sprawozdanie sporządzane jest na podstawie kwestionariusza lub wzoru przyjętego przez Komisję w formie aktów wykonawczych. Wspomniane akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 22a ust. 2.”   Uzasadnienie Skreślenie w celu uwzględnienia obecnych negocjacji trójstronnych. Poprawka    5 Wniosek dotyczący decyzji Artykuł 2 – ustęp 1 – punkt 3 Dyrektywa 2009/31/WE Artykuł 29 a – ustęp 2   Tekst proponowany przez Komisję Poprawka 2.  Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 29, powierza się Komisji na czas nieokreślony od dnia [date of entry into force of this Decision] . 2.  Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 29, powierza się Komisji na okres pięciu lat od dnia ... [data wejścia w życie niniejszej decyzji]. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużone na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu.   Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem okresu pięciu lat. Sprawozdanie to jest przekazywane Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. Poprawka    6 Wniosek dotyczący decyzji Artykuł 3 – ustęp 1 – punkt 1 Dyrektywa 86/278/EWG Artykuł 13 – ustęp 1   Tekst proponowany przez Komisję Poprawka Komisja posiada uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 15a w celu dostosowania załączników do postępu naukowo-technicznego. Komisja posiada uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 15a zmieniających załączniki w celu dostosowania ich do postępu naukowo-technicznego. Poprawka    7 Wniosek dotyczący decyzji Artykuł 3 – ustęp 1 – punkt 4 Dyrektywa 86/278/EWG Artykuł 15 a – ustęp 2   Tekst proponowany przez Komisję Poprawka 2.  Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 13, powierza się Komisji na czas nieokreślony od dnia wejścia w życie niniejszej dyrektywy. 2.  Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 13, powierza się Komisji na okres pięciu lat od dnia ... [data wejścia w życie niniejszej decyzji]. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużone na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu.   Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem okresu pięciu lat. Sprawozdanie to jest przekazywane Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. Poprawka    8 Wniosek dotyczący decyzji Artykuł 5 – ustęp 1 – wprowadzenie Tekst proponowany przez Komisję Poprawka W art. 21 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1257/2013 otrzymuje brzmienie: W art. 21 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1257/2013 akapity pierwszy i drugi otrzymują brzmienie: Poprawka    9 Wniosek dotyczący decyzji Artykuł 5 – ustęp 1 Rozporządzenie (UE) nr 1257/2013 Artykuł 21 – ustęp 2 – akapit 2   Tekst proponowany przez Komisję Poprawka Pierwsze sprawozdanie elektroniczne obejmuje okres od dnia publikacji europejskiego wykazu do dnia 31 grudnia 2018 r. Pierwsze sprawozdanie elektroniczne obejmuje trzyletni okres rozpoczynający się od dnia stosowania niniejszego rozporządzenia, zgodnie z art. 32 ust. 1. Kiedy państwo członkowskie zezwala na recykling statków w zakładach recyklingu statków wpisanych do europejskiego wykazu przed datą rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia na mocy art. 26, pierwsze elektroniczne sprawozdanie tego państwa członkowskiego obejmuje również okres od daty wydania tego zezwolenia do daty rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia. Poprawka    10 Wniosek dotyczący decyzji Artykuł 6 – ustęp 1 – punkt 3 a (nowy) Dyrektywa 94/63/WE Artykuł 9 – zdanie drugie   Obowiązujący tekst Poprawka   3a.  w art. 9 zdanie drugie otrzymuje brzmienie: Komisję poproszono o dołączenie do pierwszego sprawozdania, gdzie stosowne, propozycji zmian niniejszej dyrektywy, obejmujących w szczególności kwestie poszerzania zakresu w celu włączenia systemów kontroli oparów i systemów przeznaczonych do ich odzyskiwania dla urządzeń do załadunku i statków. „Komisję poproszono o dołączanie do sprawozdań, gdzie stosowne, propozycji zmian niniejszej dyrektywy, obejmujących w szczególności kwestie poszerzania zakresu w celu włączenia systemów kontroli oparów i systemów przeznaczonych do ich odzyskiwania dla urządzeń do załadunku i statków.”; Poprawka    11 Wniosek dotyczący decyzji Artykuł 8 – ustęp 2 Tekst proponowany przez Komisję Poprawka Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia [OP: DATE of entry into force of amendment to Article 37(1)42 of Directive 2008/98/EC, the amendment to Article 943 of Directive 2000/53/EC, the amendment to Article 1544 of Directive 1999/31/EC, the amendment to Article 1745 of Directive 94/62/EC.] skreśla się _________________   42 COM(2015) 595 final   43 COM(2015) 593 final   44 COM(2015) 594 final   45 COM(2015) 596 final COM/2015/0337   Uzasadnienie Skreślenie odniesień w celu uwzględnienia obecnych negocjacji trójstronnych w sprawie pakietu dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym i ich wyników. Poprawka    12 Wniosek dotyczący decyzji Artykuł 8 – ustęp 3 Tekst proponowany przez Komisję Poprawka Artykuł 1 stosuje się od dnia [OP: the DATE of entry into force of the amendment of Article 22a of Directive 2003/87/EC46]. skreśla się _________________   46 COM/2015/0337   Uzasadnienie Skreślenie odniesień i daty wejścia w życie w celu uwzględnienia obecnych negocjacji trójstronnych w sprawie ETS i ich wyników.

(1)   Dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym. (2)   Dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym.

Kontekst

Liczba przepisów dotyczących ochrony środowiska stale rośnie od lat 70. XX w., a sprawozdawczość zawsze była elementem prawodawstwa w tej dziedzinie. Pierwszą próbę usprawnienia obowiązków sprawozdawczych podjęto w dyrektywie normalizującej sprawozdania (91/692/EWG). Jej celem była racjonalizacja i poprawa, na zasadzie sektorowej, przepisów dotyczących przepływu informacji i publikowania sprawozdań. Umożliwiła ona usprawnienie procedur i wprowadziła trzyletni cykl sprawozdawczości w odniesieniu do wszystkich objętych jej zakresem przepisów, np. dotyczących wody i odpadów. Szczegółową treść określono następnie w kwestionariuszach sektorowych. W związku z tym na przestrzeni lat Komisja przyjęła dużą liczbę aktów wykonawczych. Dyrektywa normalizująca sprawozdania obejmuje obecnie 28 aktów prawnych dotyczących ochrony środowiska. Po kilku uchyleniach w mocy pozostaje jedno rozporządzenie, dziewięć dyrektyw i 23 decyzje z odniesieniami do tej dyrektywy, jednak większość z tych odniesień straciła aktualność i nie ma już skutków prawnych.

Choć celem dyrektywy normalizującej sprawozdania było pełne uwzględnienie obowiązków sprawozdawczych w dziedzinie środowiska, nie wszystkie wymogi zostały zharmonizowane. Na przykład dyrektywa dotycząca oczyszczania ścieków komunalnych (91/271/EWG) i dyrektywa azotanowa (91/676/EWG) są wyłączone z zakresu stosowania dyrektywy normalizującej sprawozdania. W ciągu ostatnich 25 lat dyrektywa ta okazała się trudna do wdrożenia i traciła coraz bardziej aktualność. Jej znaczenie malało wraz z rozwojem dorobku prawnego UE w dziedzinie środowiska, obejmującym przeglądy poszczególnych aktów prawnych z zakresu środowiska, których częstym skutkiem było usuwanie obowiązków sprawozdawczych z dyrektywy normalizującej sprawozdania. Na przykład w ramowej dyrektywie wodnej (2000/60/WE) uchylono starsze przepisy dotyczące wody, w związku z czym kwestionariusz wodny przyjęty na mocy dyrektywy normalizującej sprawozdania stał się zbędny. W dyrektywie IPPC (96/61/WE) oraz w dyrektywie w sprawie emisji przemysłowych (2010/75/WE) wprowadzono także niezależne obowiązki sprawozdawcze.

Inną przyczyną deficytów dyrektywy normalizującej sprawozdania był nieprzewidziany postęp technologii informacyjno-komunikacyjnych, a także rosnące zapotrzebowanie na aktualne, transgraniczne i interaktywne informacje o środowisku. W 1994 r. utworzono Europejską Agencję Środowiska (EEA). W ramach swojego mandatu zapewnia ona UE i państwom członkowskim obiektywne informacje niezbędne do opracowywania oraz realizacji solidnych i skutecznych strategii w dziedzinie środowiska, a ponadto rejestruje, zestawia i ocenia dane o stanie środowiska. EEA koordynuje Europejską Sieć Informacji i Obserwacji Środowiska (EIONET). Uruchomiono też kilka inicjatyw sektorowych, takich jak Europejski System Informacji Wodnej i europejski system informacji o różnorodności biologicznej. W 2007 r. przyjęto dyrektywę 2007/2/WE ustanawiającą infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE).

Już w 2008 r. Komisja stwierdziła w kontekście rozwoju wspólnego systemu informacji o środowisku (SEIS), że w związku z trwającym uaktualnianiem sprawozdawczości należy uchylić przestarzałe przepisy dyrektywy normalizującej sprawozdania w celu zapewnienia łatwiejszego i skuteczniejszego dostępu do prawa UE, np. za pośrednictwem narzędzi internetowych. W komunikacie z 2014 r. w sprawie programu sprawności i wydajności regulacyjnej (REFIT) Komisja ogłosiła, że zaproponuje uchylenie nieaktualnych lub niemających już zastosowania obowiązków w zakresie znormalizowanej sprawozdawczości w dziedzinie środowiska. W komunikacie z maja 2015 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa Komisja wezwała też do szeroko zakrojonego przeglądu istniejących obowiązków sprawozdawczych, a w programie prac na rok 2016 zainicjowała w ramach REFIT ocenę adekwatności monitorowania i sprawozdawczości w dziedzinie środowiska.

W następstwie tych działań Komisja zaproponowała pakiet dotyczący uchylenia dyrektywy normalizującej sprawozdania, który opublikowano w dniu 15 grudnia 2016 r. Pakiet ten składa się z trzech inicjatyw. Pierwsza to komunikat Komisji COM(2016)0793, w którym formalnie uznano niektóre akty prawa unijnego w dziedzinie ochrony środowiska przyjęte na mocy dyrektywy normalizującej sprawozdania za zdezaktualizowane. W komunikacie tym wymieniono jedenaście aktów wykonawczych ustanawiających kwestionariusze sprawozdawczości w dziedzinie środowiska. Odnośne akty odnoszą się do spalania odpadów, emisji rozproszonych LZO, IPPC, kontroli niebezpieczeństwa poważnych awarii związanych z substancjami niebezpiecznymi, odpadów niebezpiecznych i wody.

Druga inicjatywa obejmuje dwa wnioski dotyczące decyzji Komisji, które uchylą decyzję Komisji 2011/92/UE w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla oraz decyzję 2010/681/UE w sprawie ograniczenia emisji lotnych związków organicznych (LZO) spowodowanej użyciem organicznych rozpuszczalników podczas niektórych czynności i w niektórych urządzeniach w latach 2011–2013. Obie decyzje stały się bezprzedmiotowe, jednak ze względów proceduralnych zostaną uchylone w drodze procedury komitetowej na późniejszym etapie.

Wniosek

Trzecią i najważniejszą inicjatywą pakietu jest omawiany wniosek dotyczący decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady uchylającej dyrektywę normalizującą sprawozdania i zmieniającej sześć odnoszących się do niej aktów prawnych. Z uwagi na jasność prawa uchylenie dyrektywy normalizującej sprawozdania zmienia wszystkie odniesienia do tego aktu, jeżeli są one nieaktualne. Nie wprowadzono żadnych zmian pod względem treści i nie przewiduje się ich wprowadzenia. Oprócz rzeczywistego uchylenia ww. dyrektywy, o którym mowa w art. 7, wniosek zawiera cztery różne grupy przepisów.

Artykuły 1 i 5 zastępują odniesienie do dyrektywy normalizującej sprawozdania w poddawanej obecnie przeglądowi dyrektywie w sprawie systemu handlu uprawnieniami do emisji (2003/87/WE) oraz w rozporządzeniu (UE) nr 1257/2013 w sprawie recyklingu statków. W art. 5 przewidziano też dostosowanie harmonogramu sprawozdań elektronicznych na mocy rozporządzenia w sprawie recyklingu statków do innych obowiązków sprawozdawczych, a ponadto określono dzień 31 grudnia 2018 r. jako datę zakończenia pierwszego okresu sprawozdawczego. Pierwotne rozporządzenie w sprawie recyklingu statków pochodzi z 2013 r., a zatem 3-letni cykl sprawozdawczy zakończył się w 2016 r., w związku z czym państwa członkowskie mają dwa lata więcej niż początkowo przewidywano.

W art. 2 i 3 przewidziano ujednolicenie stosowania aktów wykonawczych i delegowanych w dyrektywie w sprawie wychwytywania i składowania dwutlenku węgla (2009/31/WE) oraz w dyrektywie w sprawie osadów ściekowych (86/278/EWG). Artykuły 4 i 6 przewidują skreślenie nieaktualnych obowiązków sprawozdawczych w dyrektywie w sprawie azbestu (87/217/EWG) oraz w dyrektywie LZO I (94/63/WE). W art. 8 przewidziano dostosowanie daty rozpoczęcia stosowania wniosku do nadal wymagającej określenia daty wejścia w życie pakietu dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym i przeglądu dyrektywy w sprawie systemu handlu uprawnieniami do emisji.

Niezmienione pozostają kwestionariusze przyjęte dla systemu handlu uprawnieniami do emisji i odpadów, które są nadal stosowane – tj. zgodnie z dyrektywą ramową w sprawie odpadów – w odniesieniu do zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE), odpadów niebezpiecznych, składowania odpadów, pojazdów wycofanych z eksploatacji itd.

Komisja stwierdza, że jedynie całkowite usunięcie nieaktualnych obowiązków sprawozdawczych wynikających z dyrektywy normalizującej sprawozdania zagwarantuje pewność prawa i przejrzystość oraz prawodawstwo UE, które jest adekwatne do zakładanych celów zgodnie z Programem lepszego stanowienia prawa.

Sprawozdawca zgadza się, że dyrektywa normalizująca sprawozdania (91/692/EWG) jest nieaktualna oraz że obowiązki sprawozdawcze w dziedzinie środowiska nie są wystarczająco przejrzyste i w niektórych przypadkach można by je było ograniczyć. Uważa on, że przedstawione ustalenia i wniosek są przekonujące, a ponadto docenia wysiłki Komisji na rzecz uporządkowania istniejących obowiązków sprawozdawczych bez zmiany dorobku prawnego. Sprawozdawca z zadowoleniem przyjmuje podejście Komisji, którego podstawą jest unikanie nadmiernych obciążeń dla obywateli, organizacji i państw członkowskich. Ponadto zgadza się, że z systemu prawnego UE należy usunąć wszelkie przepisy prawne, które nie służą jego celowi. Popiera on doprecyzowanie terminu przedłożenia pierwszego sprawozdania na mocy rozporządzenia w sprawie recyklingu statków. Zgadza się on także co do wyboru aktów delegowanych dotyczących dostosowywania załączników do dyrektyw w sprawie wychwytywania i składowania dwutlenku węgla oraz w sprawie osadów ściekowych do postępu technicznego i naukowego.

Objaśnienie używanych znaków

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymało się