ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με τις εξαγωγές όπλων: εφαρμογή της κοινής θέσης 2008/944/ΚΕΠΠΑ

18.7.2017 - (2017/2029(INI))

Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων
Εισηγήτρια: Bodil Valero

Διαδικασία : 2017/2029(INI)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A8-0264/2017
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A8-0264/2017
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τις εξαγωγές όπλων: εφαρμογή της κοινής θέσης 2008/944/ΚΕΠΠΑ

(2017/2029(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη τις αρχές που κατοχυρώνονται στο άρθρο 21 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ), ιδίως την προαγωγή της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου και την διαφύλαξη της ειρήνης, την πρόληψη των συγκρούσεων και την ενίσχυση της διεθνούς ασφάλειας,

–  έχοντας υπόψη την κοινή θέση 2008/944/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, της 8ης Δεκεμβρίου 2008, για τον καθορισμό κοινών κανόνων που διέπουν τον έλεγχο των εξαγωγών στρατιωτικής τεχνολογίας και εξοπλισμού (εφεξής «η κοινή θέση»)[1],

–  έχοντας υπόψη την 17η[2] και την18η[3] ετήσια έκθεση της ΕΕ, που έχουν καταρτιστεί σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 2 της κοινής θέσης,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2015/20309 του Συμβουλίου, της 10ης Δεκεμβρίου 2015, σχετικά με την προαγωγή ουσιαστικών ελέγχων των εξαγωγών όπλων[4] και την απόφαση (ΚΕΠΠΑ) 2017/915 της 29ης Μαΐου 2017 του Συμβουλίου για ενωσιακές δραστηριότητες προβολής προς υποστήριξη της εφαρμογής της Συνθήκης για το Εμπόριο Όπλων[5],

–  έχοντας υπόψη τον ενημερωμένο Κοινό Στρατιωτικό Κατάλογο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο στις 6 Μαρτίου 2017[6],

–  έχοντας υπόψη τις οδηγίες χρήσης για την κοινή θέση για τον καθορισμό κοινών κανόνων που διέπουν τον έλεγχο των εξαγωγών στρατιωτικής τεχνολογίας και εξοπλισμού,

–  έχοντας υπόψη το στρατηγικό πλαίσιο της ΕΕ και το σχέδιο δράσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία της 25ης Ιουνίου 2012 και το σημείο 11 στοιχείο ε), καθώς και το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία (2015-2019), της 20ής Ιουλίου 2015, και το σημείο 21 στοιχείο δ),

–  έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων (ΣΕΟ) που εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 2 Απριλίου 2013[7] και τέθηκε σε ισχύ στις 24 Δεκεμβρίου 2014,

–  έχοντας υπόψη την απόφαση 2013/768/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2013, για τις δραστηριότητες της ΕΕ προς υποστήριξη της εφαρμογής της Συνθήκης για το Εμπόριο Όπλων, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για την Ασφάλεια[8],

–  έχοντας υπόψη την οδηγία 2009/43/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Μαΐου 2009, για την απλούστευση των όρων και προϋποθέσεων για τις μεταφορές προϊόντων συνδεόμενων με τον τομέα της άμυνας εντός της Κοινότητας,[9]

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 428/2009 του Συμβουλίου, της 5ης Μαΐου 2009, περί κοινοτικού συστήματος ελέγχου των εξαγωγών, της μεταφοράς, της μεσιτείας και της διαμετακόμισης ειδών διπλής χρήσης[10], όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 599/2014 της 16ης Απριλίου 2014, και τον κατάλογο αγαθών και τεχνολογίας διπλής χρήσης στο παράρτημα Ι (εφεξής «κανονισμός για τα είδη διπλής χρήσης»),

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/2134 της 23ης Νοεμβρίου 2016 που τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1236/2005 του Συμβουλίου για το εμπόριο ορισμένων αντικειμένων δυναμένων να χρησιμοποιηθούν για τη θανατική ποινή, για βασανιστήρια ή άλλη σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση ή τιμωρία[11],

–  έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με το θέμα, ιδίως τα ψηφίσματά του της 17ης Δεκεμβρίου 2015[12] σχετικά με την εφαρμογή της κοινής θέσης, της 25ης Φεβρουαρίου 2016 σχετικά με την ανθρωπιστική κατάσταση στην Υεμένη[13], της 14ης Δεκεμβρίου 2016 σχετικά με την ετήσια έκθεση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία στον κόσμο και την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα αυτό το 2015[14], και της 27ης Φεβρουαρίου 2014 σχετικά με τη χρήση οπλισμένων τηλεκατευθυνόμενων αεροσκαφών[15],

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 4ης Ιουλίου 2017, σχετικά με τις ιδιωτικές εταιρείες ασφάλειας[16],

–  έχοντας υπόψη τα άρθρα 52 και 132 παράγραφος 2, του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A8-0264/2017),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το φυσικό δικαίωμα της ατομικής ή συλλογικής νόμιμης άμυνας κατοχυρώνεται στο άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πρόσφατα στοιχεία[17] δείχνουν ότι οι διεθνείς μεταφορές όπλων κατά την περίοδο 2012-2016 έφθασαν στον ανώτατο όγκο όλων των πενταετών περιόδων μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου, και ήταν κατά 8,4 % υψηλότερες από την περίοδο 2007-2011·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εξαγωγές και οι μεταφορές όπλων έχουν επιπτώσεις στην ανθρώπινη ασφάλεια, στα ανθρώπινα δικαιώματα, στη δημοκρατία, τη χρηστή διακυβέρνηση και την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εξαγωγές όπλων συμβάλλουν επίσης στη δημιουργία συνθηκών που ωθούν τα άτομα να εγκαταλείψουν τις χώρες τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται η θέσπιση ενός αυστηρού, διαφανούς, αποτελεσματικού και κοινά αποδεκτού και καθορισμένου συστήματος ελέγχου των εξοπλισμών·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πρόσφατα στοιχεία[18] δείχνουν ότι οι εξαγωγές από την ΕΕ των 28 ανήλθαν στο 26 % του συνόλου παγκοσμίως το 2012-2016, γεγονός που καθιστά την ΕΕ των 28 συλλογικά τον δεύτερο μεγαλύτερο εξαγωγέα όπλων στον κόσμο, μετά τις ΗΠΑ (33 %) και πριν τη Ρωσία (23 %)· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση που εκπονήθηκε από την Ομάδα «Εξαγωγές συμβατικών όπλων» (COARM), οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης χορήγησαν το 2014 άδειες εξαγωγής όπλων συνολικής αξίας 94,40 δισεκατομμυρίων ευρώ·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα πρόσφατα στοιχεία[19] δείχνουν ότι οι εξαγωγές όπλων προς τη Μέση Ανατολή αυξήθηκαν κατά 86 % και αποτελούσαν το 29 % του συνόλου των εισαγωγών κατά την περίοδο 2012-2016·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία επίσημα στοιχεία της ΕΕ καταδεικνύουν τη Μέση Ανατολή ως σημαντικότερη περιοχή για τις εξαγωγές όπλων από την ΕΕ των 28 το 2015, με σύνολο 78,8 δισεκατομμύρια ευρώ σε εγκρίσεις αδειών εξαγωγής όπλων·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες μεταφορές όπλων από κράτη μέλη της ΕΕ προς ασταθείς και επιρρεπείς σε κρίσεις περιοχές και χώρες χρησιμοποιήθηκαν σε ένοπλες συγκρούσεις ή για εσωτερική καταστολή· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες από αυτές τις μεταφορές φέρεται να έχουν εκτραπεί στα χέρια τρομοκρατικών ομάδων, για παράδειγμα στη Συρία και το Ιράκ· λαμβάνοντας υπόψη ότι σε ορισμένες περιπτώσεις τα όπλα που εξάγονται προς τρίτες χώρες, για παράδειγμα προς τη Σαουδική Αραβία, φέρεται να έχουν χρησιμοποιηθεί για συγκρούσεις όπως εκείνη της Υεμένης· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω εξαγωγές παραβιάζουν σαφώς την κοινή θέση, γεγονός που υπογραμμίζει την ανάγκη βελτίωσης του ελέγχου και της διαφάνειας·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν υπάρχει πρότυπο σύστημα ελέγχου και υποβολής εκθέσεων, το οποίο να παρέχει πληροφορίες για το αν και σε ποιον βαθμό οι εξαγωγές μεμονωμένων κρατών μελών παραβιάζουν τα οκτώ κριτήρια, ούτε μηχανισμοί επιβολής κυρώσεων για την περίπτωση κατά την οποία ένα κράτος μέλος πραγματοποιεί εξαγωγές που είναι εμφανώς ασύμβατες με τα οκτώ κριτήρια·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι από έρευνες του Διεθνούς Κέντρου της Βόννης για τη Μετατροπή [Bonn International Conversion Centre (BICC)] έχει προκύψει ότι, για παράδειγμα, το 2015 μόνο στη Γερμανία εκδόθηκαν 4.256 άδειες εξαγωγής όπλων προς 83 χώρες, οι οποίες κρίθηκαν προβληματικές στο πλαίσιο της κοινής θέσης[20]·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το παγκόσμιο και περιφερειακό περιβάλλον ασφάλειας έχει μεταβληθεί δραματικά, ιδίως όσον αφορά τις νότιες και ανατολικές γειτονικές χώρες της Ένωσης, και το γεγονός αυτό υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη βελτίωσης των μεθόδων παροχής πληροφόρησης για την αξιολόγηση των κινδύνων κατά τη χορήγηση αδειών εξαγωγής, ώστε να καταστούν πιο ασφαλείς·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι προσφάτως ορισμένα κράτη μέλη υπέγραψαν στρατηγικές συμφωνίες στρατιωτικής συνεργασίας με μη δημοκρατικές χώρες στην περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, στις οποίες προβλέπονται μεταφορές μεγάλης ποσότητας και υψηλής ποιότητας στρατιωτικής τεχνολογίας·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λισαβόνας, η εξάλειψη της φτώχειας είναι ο πρωταρχικός στόχος της αναπτυξιακής πολιτικής της ΕΕ, καθώς και μία από τις προτεραιότητες της εξωτερικής της δράσης στο πλαίσιο της προσπάθειας οικοδόμησης ενός πιο σταθερού και ευημερούντος κόσμου· λαμβάνοντας επίσης υπόψη ότι η προμήθεια όπλων σε εμπόλεμες χώρες, πέραν του ότι καθιστά δυνατή τη διάπραξη εγκληματικών πράξεων σε μεγάλη κλίμακα, επηρεάζει αρνητικά τις αναπτυξιακές δυνατότητες των χωρών αυτών·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το βιομηχανικό τοπίο της άμυνας στην Ευρώπη αποτελεί τομέα πρωταρχικής σημασίας και παράλληλα χαρακτηρίζεται από πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα, επικαλύψεις και κατακερματισμό, στοιχεία που παρεμποδίζουν την ανταγωνιστικότητα της αμυντικής βιομηχανίας και έχουν οδηγήσει σε επεκτατικές πολιτικές εξαγωγών·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στο ψήφισμά του της 25ης Φεβρουαρίου 2016 σχετικά με την ανθρωπιστική κατάσταση στην Υεμένη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε την Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και Αντιπρόεδρο της Επιτροπής να αναλάβει πρωτοβουλία για την επιβολή εμπάργκο όπλων της ΕΕ στη Σαουδική Αραβία·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, στο μεταξύ, η κατάσταση στην Υεμένη έχει επιδεινωθεί περισσότερο, μεταξύ άλλων λόγω της στρατιωτικής δράσης του συνασπισμού που τελεί υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν σταματήσει να χορηγούν όπλα στη Σαουδική Αραβία εξαιτίας της δράσης της στην Υεμένη, ενώ κάποια άλλα εξακολουθούν να παρέχουν στρατιωτική τεχνολογία κατά παράβαση των κριτηρίων 2, 4, 6, 7 και 8·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 14ης Δεκεμβρίου 2016 σχετικά με την ετήσια έκθεση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία στον κόσμο και την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης επί του θέματος το 2015, υπογράμμισε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να αποτελούν προτεραιότητα, και κάλεσε τα κράτη μέλη να συμφωνήσουν στην πορεία προς μια πιο σύγχρονη, ευέλικτη και βασισμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα πολιτική εξαγωγών, ιδίως σε σχέση με τις χώρες με αποδεδειγμένο ιστορικό εσωτερικών βίαιων καταστολών και παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συνολική στρατηγική της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας της ΕΕ πρέπει να συμβάλλει στη βελτίωση της συνοχής της πολιτικής για τον έλεγχο των εξαγωγών όπλων·

1.  επισημαίνει ότι τα κράτη έχουν το νόμιμο δικαίωμα απόκτησης στρατιωτικής τεχνολογίας για σκοπούς άμυνας· υπογραμμίζει ότι η διατήρηση της αμυντικής βιομηχανίας αποτελεί μέρος της άμυνας των κρατών μελών· υπενθυμίζει ότι ένα από τα κίνητρα για τη θέσπιση της κοινής θέσης ήταν να αποτραπεί η πρακτική χρησιμοποίησης των ευρωπαϊκών όπλων εναντίον των ενόπλων δυνάμεων των κρατών μελών, καθώς και να αποτραπούν οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι παρατεταμένες ένοπλες συγκρούσεις· επαναλαμβάνει ότι η κοινή θέση αποτελεί νομικά δεσμευτικό πλαίσιο που καθορίζει τις ελάχιστες απαιτήσεις που πρέπει να εφαρμόζουν τα κράτη μέλη στον τομέα των ελέγχων των εξαγωγών όπλων, και περιλαμβάνει την υποχρέωση αξιολόγησης των αιτήσεων παροχής άδειας εξαγωγής σύμφωνα με τα οκτώ κριτήρια που απαριθμούνται σε αυτή·

2.  επισημαίνει ότι η ανάπτυξη του αμυντικού εξοπλισμού είναι σημαντικό εργαλείο για την αμυντική βιομηχανία και ότι μια μελλοντική ανταγωνιστική και καινοτόμος ευρωπαϊκή βιομηχανική και τεχνολογική βάση στον τομέα της άμυνας θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως μέσο διασφάλισης της ασφάλειας και της άμυνας των κρατών μελών και των πολιτών της Ένωσης, και να συμβάλει στην υλοποίηση της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας (ΚΕΠΠΑ) και ιδίως της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ)· καλεί τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν τη σημερινή έλλειψη αποτελεσματικότητας στις αμυντικές δαπάνες λόγω αλληλεπικάλυψης, κατακερματισμού και έλλειψης διαλειτουργικότητας, και να θέσουν ως στόχο να καταστεί η ΕΕ ένας πάροχος ασφάλειας, μέσω, μεταξύ άλλων, του καλύτερου ελέγχου των εξαγωγών όπλων· επαναλαμβάνει ότι στο άρθρο 10 της κοινής θέσης ορίζεται ότι παράμετροι σχετικά με τα οικονομικά, εμπορικά και βιομηχανικά συμφέροντα των κρατών μελών δεν πρέπει να επηρεάζουν την εφαρμογή των οκτώ κριτηρίων που ρυθμίζουν τις εξαγωγές όπλων·

3.  παρατηρεί, ωστόσο, ότι η στρατιωτική τεχνολογία έχει μεταφερθεί σε προορισμούς και τελικούς χρήστες που δεν πληρούν τα κριτήρια της κοινής θέσης· εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι η διάδοση οπλικών συστημάτων σε περιόδους πολέμου και σε καταστάσεις μεγάλης πολιτικής έντασης ενδέχεται να επηρεάσει δυσανάλογα τους αμάχους· ανησυχεί για την παγκόσμια κούρσα εξοπλισμών και την επιλογή στρατιωτικής προσέγγισης για την επίλυση πολιτικών συγκρούσεων και αναταραχών· υπογραμμίζει ότι οι συγκρούσεις θα πρέπει να επιλύονται, κατά προτεραιότητα, με διπλωματικά μέσα·

4.  καλεί τα κράτη μέλη και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) να βελτιώσουν αισθητά τη συνοχή της εφαρμογής της κοινής θέσης, ούτως ώστε να ενισχυθεί η ασφάλεια των αμάχων που έχουν πληγεί από συγκρούσεις και παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε τρίτες χώρες, η ασφάλεια της Ένωσης και των πολιτών της και οι ίσοι όροι ανταγωνισμού για τις εταιρείες της ΕΕ· τονίζει, σε αυτό το πλαίσιο, ότι η συνεπής εφαρμογή της κοινής θέσης είναι αναγκαία για την αξιοπιστία της ΕΕ ως παγκόσμιου παράγοντα που βασίζεται σε αξίες·

5.  ενθαρρύνει τις χώρες που βρίσκονται στη διαδικασία εξασφάλισης καθεστώτος υποψήφιας χώρας, ή χώρες που επιθυμούν να συμμετέχουν στην πορεία ένταξης στην ΕΕ, να εφαρμόζουν τις διατάξεις της κοινής θέσης· επικροτεί το γεγονός ότι η Αλβανία, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, ο Καναδάς, η Γεωργία, η Ισλανδία, η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, το Μαυροβούνιο και η Νορβηγία έχουν εναρμονιστεί με τα κριτήρια και τις αρχές της κοινής θέσης και μέσω αυτής επιδιώκουν να εναρμονιστούν περαιτέρω με την ΚΕΠΠΑ και την ΚΠΑΑ· παροτρύνει τα κράτη μέλη να συνεργαστούν στενά με τις τρίτες χώρες που έχουν υιοθετήσει επισήμως τα κριτήρια της κοινής θέσης, με σκοπό. κυρίως, τη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών και της διαφάνειας κατά τη χορήγηση αδειών· καλεί την ΕΥΕΔ να ενθαρρύνει ιδίως τις ευρωπαϊκές χώρες να εναρμονιστούν με την κοινή θέση προκειμένου να διασφαλιστεί μια ασφαλέστερη ευρύτερη ευρωπαϊκή περιοχή·

6.  καλεί τα κράτη μέλη και την ΕΥΕΔ να συνεργαστούν στενά για την πρόληψη των κινδύνων που απορρέουν από τις εκτροπές και την αποθήκευση όπλων, όπως η παράνομη διακίνηση όπλων και το λαθρεμπόριο· υπογραμμίζει τον κίνδυνο επανεισαγωγής στην ΕΕ των όπλων που εξάγονται σε τρίτες χώρες μέσω της παράνομης διακίνησης όπλων και του λαθρεμπορίου·

7.  επισημαίνει ότι η Ένωση φέρει μεγάλη ευθύνη για τους κινδύνους που προκύπτουν για την ασφάλεια από την απουσία ισχυρότερης στήριξης και δέσμευσης εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον παροπλισμό των πολλών αποθεμάτων όπλων που εξακολουθούν να υπάρχουν στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, την Αλβανία και την Ουκρανία·

8.  πιστεύει ότι η μεθοδολογία που αφορά την αξιολόγηση κινδύνου για την έκδοση αδειών εξαγωγής θα πρέπει να περιλαμβάνει μια προληπτική προσέγγιση και ότι τα κράτη μέλη εκτός από την αξιολόγηση του κατά πόσον η συγκεκριμένη στρατιωτική τεχνολογία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για εσωτερική καταστολή ή άλλους ανεπιθύμητους σκοπούς (λειτουργική προσέγγιση), θα πρέπει επίσης να εκτιμούν τους κινδύνους με βάση τη συνολική κατάσταση στη χώρα προορισμού (προσέγγιση αρχής)·

9.  σημειώνει ότι, στο πλαίσιο της αποχώρησης του ΗΒ από την ΕΕ, θα ήταν σημαντικό το Ηνωμένο Βασίλειο να εξακολουθήσει να δεσμεύεται από την κοινή θέση και να εφαρμόζει τις λειτουργικές της διατάξεις όπως άλλες ευρωπαϊκές τρίτες χώρες·

10.  καλεί τα κράτη μέλη και την ΕΥΕΔ να προβλέψουν ειδική στρατηγική για την επίσημη προστασία των ατόμων που καταγγέλλουν πρακτικές επιχειρήσεων και εταιρειών της βιομηχανίας όπλων που παραβιάζουν τα κριτήρια και τις αρχές της κοινής θέσης·

11.  τονίζει τη σημασία της συνοχής μεταξύ όλων των ενωσιακών καθεστώτων ελέγχου των εξαγωγών, ιδίως όσον αφορά την ερμηνεία των κριτηρίων ελέγχου· επαναλαμβάνει επίσης τη σημασία της συνοχής μεταξύ του ελέγχου των εξαγωγών και άλλων μέσων εξωτερικής πολιτικής, καθώς και των εμπορικών μέσων, όπως το σύστημα γενικευμένων προτιμήσεων και ο κανονισμός για τα ορυκτά από περιοχές συγκρούσεων·

12.  επαναλαμβάνει τη δυσμενή επίδραση που πιθανόν έχουν οι ανεξέλεγκτες εξαγωγές τεχνολογιών κυβερνοεπιτήρησης από εταιρείες της ΕΕ στην ασφάλεια των ψηφιακών υποδομών της ΕΕ και στα ανθρώπινα δικαιώματα· τονίζει, σε αυτό το πλαίσιο, τη σημασία μιας ταχείας, αποτελεσματικής και ολοκληρωμένης επικαιροποίησης του κανονισμού της ΕΕ για τα είδη διπλής χρήσης, και καλεί το Συμβούλιο να εγκρίνει ένα φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα για το εν λόγω ζήτημα·

13.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να περιοριστούν αποτελεσματικά οι εξαγωγές όπλων με τελικούς χρήστες ιδιωτικές εταιρείες ασφάλειας, και ότι κάθε τέτοια άδεια πρέπει να χορηγείται μόνο όταν, κατόπιν ελέγχων δέουσας επιμέλειας, διαπιστώνεται ότι η εν λόγω ιδιωτική εταιρεία ασφάλειας δεν έχει συμμετάσχει σε παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· τονίζει ότι πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή μηχανισμοί λογοδοσίας για να διασφαλιστεί η υπεύθυνη χρήση όπλων από τις ιδιωτικές εταιρείες ασφάλειας·

Εφαρμογή των κριτηρίων της κοινής θέσης

14.  σημειώνει ότι, σύμφωνα με τις ετήσιες εκθέσεις, έγινε επίκληση του κριτηρίου 1 για αρνήσεις 81 φορές το 2014 και 109 φορές το 2015·

15.  επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την ΑΕ/ΥΕ να δρομολογήσει μια πρωτοβουλία με στόχο την επιβολή εμπάργκο όπλων από την πλευρά της ΕΕ στις χώρες εκείνες που κατηγορούνται για σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, ιδίως όσον αφορά τη σκόπιμη στόχευση μη στρατιωτικών υποδομών· υπογραμμίζει εκ νέου ότι η συνεχιζόμενη αδειοδότηση πωλήσεων όπλων σε τέτοιες χώρες συνιστά παραβίαση της κοινής θέσης·

16.  σημειώνει ότι, σύμφωνα με τις ετήσιες εκθέσεις, έγινε επίκληση του κριτηρίου 2 για αρνήσεις 72 φορές το 2014 και 89 φορές το 2015· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι τα δεδομένα αποκαλύπτουν την έλλειψη κοινής προσέγγισης όσον αφορά την κατάσταση στη Συρία, το Ιράκ και ιδίως την Υεμένη· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και την ΕΥΕΔ να ξεκινήσουν μια συζήτηση για την επέκταση του κριτηρίου 2, ώστε να περιλαμβάνει δείκτες για τη δημοκρατική διακυβέρνηση, δεδομένου ότι παρόμοια κριτήρια αξιολόγησης θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην διασφάλιση περαιτέρω εγγυήσεων κατά των ανεπιθύμητων αρνητικών συνεπειών των εξαγωγών· θεωρεί, επιπλέον, ότι μια πιο συνεπής προσέγγιση αρχής ως προς την αξιολόγηση των κινδύνων θα συμβάλλει στη συνολική τήρηση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα από τον παραλήπτη·

17.  πιστεύει ότι οι εξαγωγές στη Σαουδική Αραβία δεν συμμορφώνονται τουλάχιστον με το κριτήριο 2 σχετικά με τη συμμετοχή της χώρας σε σοβαρές παραβιάσεις του ανθρωπιστικού δικαίου, όπως έχει καθοριστεί από τις αρμόδιες αρχές των Ηνωμένων Εθνών· επαναλαμβάνει την έκκλησή του της 26ης Φεβρουαρίου 2016 σχετικά με την επείγουσα ανάγκη επιβολής εμπάργκο όπλων κατά της Σαουδικής Αραβίας·

18.  σημειώνει ότι, σύμφωνα με τις ετήσιες εκθέσεις, έγινε επίκληση του κριτηρίου 3, 99 φορές για αρνήσεις το 2014 , και 139 φορές το 2015· τονίζει την ανάγκη, στο πλαίσιο του κριτηρίου 3, να αξιολογηθούν οι πρόσφατες μεταφορές όπλων από κράτη μέλη σε μη κρατικούς φορείς, συμπεριλαμβανομένης της παροχής τεχνικής βοήθειας και κατάρτισης, υπό το πρίσμα της κοινής δράσης 2002/589/ΚΕΠΠΑ του 2002 σχετικά με τη συμβολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην καταπολέμηση της αποσταθεροποιητικής συσσώρευσης και της διάδοσης φορητών όπλων και ελαφρού οπλισμού (SALW)· υπενθυμίζει ότι η κοινή δράση ορίζει ότι δεν επιτρέπεται η μεταβίβαση SALW από τα κράτη μέλη σε μη κρατικούς φορείς·

19.  σημειώνει ότι, σύμφωνα με τις ετήσιες εκθέσεις, έγινε επίκληση του κριτηρίου 4 για αρνήσεις 57 φορές το 2014 και 85 φορές το 2015· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η στρατιωτική τεχνολογία που εξάγεται από τα κράτη μέλη χρησιμοποιείται στις συγκρούσεις στην Υεμένη· προτρέπει τα κράτη μέλη να συμμορφωθούν με την κοινή θέση με συνέπεια, στη βάση ενδελεχούς αξιολόγησης του μακροπρόθεσμου κινδύνου·

20.  σημειώνει ότι, σύμφωνα με τις ετήσιες εκθέσεις, έγινε επίκληση του κριτηρίου 5 για αρνήσεις 7 φορές το 2014 και 16 φορές το 2015· υπενθυμίζει ότι το κριτήριο αυτό αφορά τα συμφέροντα ασφάλειας των κρατών μελών και συμμάχων χωρών, αναγνωρίζοντας παράλληλα ότι τα εν λόγω συμφέροντα δεν μπορούν να επηρεάζουν την αξιολόγηση κριτηρίων που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη διασφάλιση της περιφερειακής ειρήνης, ασφάλειας και σταθερότητας·

21.  σημειώνει ότι, σύμφωνα με τις ετήσιες εκθέσεις, έγινε επίκληση του κριτηρίου 6 για αρνήσεις 6 φορές το 2014 ενώ δεν υπήρξε άρνηση το 2015· εκφράζει την ανησυχία του για την εκτροπή των εξαγωγών όπλων από τα κράτη μέλη σε μη κρατικούς φορείς, συμπεριλαμβανομένων τρομοκρατικών ομάδων, και προειδοποιεί ότι τα εν λόγω όπλα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ενάντια σε πολίτες, εντός και εκτός της ΕΕ· επαναλαμβάνει τη σημασία ενός αυστηρότερου ελέγχου των εν λόγω εξαγωγών στο πλαίσιο διεθνών δεσμεύσεων για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος·

22.  εκφράζει την ανησυχία του για πιθανές εκτροπές των εξαγωγών προς τη Σαουδική Αραβία και το Κατάρ σε ένοπλους μη κρατικούς φορείς στη Συρία οι οποίοι διαπράττουν σοβαρές παραβιάσεις του δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του ανθρωπιστικού δικαίου, και καλεί την COARM να αντιμετωπίσει επειγόντως το ζήτημα· αναγνωρίζει ότι το μεγαλύτερο μέρος των όπλων που βρίσκεται στα χέρια ανταρτών και τρομοκρατικών ομάδων προέρχεται από μη ευρωπαϊκές πηγές·

23.  σημειώνει ότι, σύμφωνα με τις ετήσιες εκθέσεις, έγινε επίκληση του κριτηρίου 7 για αρνήσεις 117 φορές το 2014, και 149 φορές το 2015· εκφράζει την ανησυχία του, μεταξύ άλλων, σχετικά με τις εικαζόμενες εκτροπές εξαγωγών SALW από ευρωπαϊκές χώρες προς συγκεκριμένους προορισμούς, από τους οποίους οι εν λόγω εξαγωγές εκτρέπονται προκειμένου να καταλήξουν σε μη κρατικούς φορείς και άλλους τελικούς χρήστες που δεν συμμορφώνονται με την κοινή θέση, σε χώρες όπως η Συρία, το Ιράκ, η Υεμένη και το Νότιο Σουδάν· υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη να βασιστούν οι εκτιμήσεις σχετικά με τον κίνδυνο εκτροπής σε κάτι περισσότερο από μια απλή αποδοχή των δεσμεύσεων εκ μέρους της αποδέκτριας χώρας στα πιστοποιητικά τελικού χρήστη· υπογραμμίζει την ανάγκη αποτελεσματικών μηχανισμών ελέγχου μετά την παράδοση, ώστε να διασφαλίζεται ότι τα όπλα δεν επανεξάγονται σε μη εξουσιοδοτημένους τελικούς χρήστες· υπογραμμίζει τον δυνητικό ρόλο που η ΕΥΕΔ μπορεί να διαδραματίσει στην ενίσχυση των προσπαθειών των κρατών μελών στον τομέα αυτό·

24.  σημειώνει ότι, σύμφωνα με τις ετήσιες εκθέσεις, έγινε επίκληση του κριτηρίου 8 μια φορά για αρνήσεις το 2014 ενώ δεν σημειώθηκε άρνηση το 2015· αναγνωρίζει ότι η καλύτερη εφαρμογή του κριτηρίου 8 θα αποτελέσει μια αποφασιστικής σημασίας συνεισφορά στην συνοχή της πολιτικής της ΕΕ σε σχέση με τους αναπτυξιακούς στόχους και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ (ΣΒΑ), ιδίως του ΣΒΑ 16.4· καλεί τα κράτη μέλη και την ΕΥΕΔ να επικαιροποιήσουν, προς τούτο, το Εγχειρίδιο Χρήσης της κοινής θέσης του Συμβουλίου 2008/944/ΚΕΠΠΑ, και να επικεντρωθούν στη δυνητική βλάβη που προκαλεί στους αναπτυξιακούς στόχους η χρήση όπλων·

25.  ζητεί από τα κράτη μέλη και την ΕΥΕΔ να προσθέσουν ένα νέο κριτήριο στην κοινή θέση ούτως ώστε να διασφαλιστεί ότι, κατά τη χορήγηση των αδειών, λαμβάνεται δεόντως υπόψη ο κίνδυνος διαφθοράς όσον αφορά τις σχετικές εξαγωγές·

Ενίσχυση της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών

26.  καλεί τα κράτη μέλη και την ΕΥΕΔ να βελτιώσουν τη συνοχή στην εφαρμογή της κοινής θέσης, και να ενισχύσουν τους μηχανισμούς ανταλλαγής πληροφοριών, καθιστώντας διαθέσιμη ποσοτικά και ποιοτικά καλύτερη πληροφόρηση σχετικά με την εκτίμηση κινδύνων κατά τη χορήγηση αδειών εξαγωγής, στη βάση μιας ασφαλούς και εκτεταμένης ψηφιοποίησης του τρέχοντος συστήματος, ως εξής:

α)  παροχή περισσότερων πληροφοριών σχετικά με τις άδειες εξαγωγής και συστηματική και έγκαιρη ανταλλαγή πληροφόρησης σχετικά με τις πραγματικές εξαγωγές, συμπεριλαμβάνοντας και τους τελικούς χρήστες που προκαλούν ανησυχία, τις περιπτώσεις εκτροπής, τα πιστοποιητικά τελικού χρήστη που είναι πλαστά ή με άλλο τρόπο προβληματικά, και στοιχεία για ύποπτους μεσίτες ή εταιρείες μεταφορών, σύμφωνα με το εγχώριο δίκαιο·

β)  σύσταση καταλόγου που θα περιλαμβάνει τις οντότητες και τα άτομα που έχουν καταδικαστεί για παραβίαση της νομοθεσίας για τις εξαγωγές όπλων, τις περιπτώσεις εκτροπής που έχουν εντοπιστεί, καθώς και τα πρόσωπα που είναι γνωστό ή υπάρχουν υποψίες ότι εμπλέκονται σε παράνομη εμπορία όπλων, ή σε δραστηριότητες που συνιστούν απειλή για την εθνική και τη διεθνή ασφάλεια·

γ)  ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών για την εφαρμογή των οκτώ κριτηρίων·

δ)  μετατροπή του Εγχειριδίου Χρήσης σε ένα διαδραστικό επιγραμμικό πόρο·

ε)  μετατροπή της ετήσιας έκθεσης της ΕΕ σε μια διαδικτυακή βάση δεδομένων μέχρι το τέλος του 2018, με τη νέα μορφή να περιλαμβάνει τα στοιχεία του 2016·

στ)  παροχή σαφών και παγιωμένων διαδικασιών συνεργασίας μεταξύ των υπηρεσιών επιβολής του νόμου και των συνοριακών αρχών, οι οποίες θα βασίζονται στην ανταλλαγή πληροφοριών με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας και την εξάλειψη του φαινομένου της παράνομης εμπορίας όπλων, που συνιστά στοιχείο κινδύνου για την ασφάλεια της ΕΕ και των πολιτών της·

27.  χαιρετίζει την πρόθεση της COARM να συνεργάζεται με την ΕΥΕΔ πιο συστηματικά κατά την προετοιμασία των συζητήσεων για την κατάσταση στις χώρες προορισμού και τους πιθανούς τελικούς χρήστες· τονίζει τη σημασία των τακτικών διαβουλεύσεων με την Ομάδα «Ανθρώπινα Δικαιώματα» (COHOM) σε αυτή τη διαδικασία·

28.  επισημαίνει ότι η αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών και η συνεργασία απαιτούν επίσης συναντήσεις του προσωπικού στους τομείς της χάραξης πολιτικής, της χορήγησης αδειών και της επιβολής του νόμου, και ενθαρρύνει την παροχή επαρκών πόρων για τον σκοπό αυτό· πιστεύει ότι κρίσιμο παράγοντα για την ενίσχυση και την εφαρμογή της κοινής θέσης αποτελεί η διεύρυνση των συναφών ικανοτήτων των κρατών μελών· καλεί τα κράτη μέλη και την ΕΥΕΔ να αυξήσουν τον αριθμό του προσωπικού που ασχολείται με θέματα εξαγωγών τόσο σε εθνικό όσο και σε ενωσιακό επίπεδο· ενθαρρύνει τη θέσπιση ταμείων της ΕΕ τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη ικανοτήτων μεταξύ των υπαλλήλων στους τομείς της χορήγησης αδειών και της επιβολής της νομοθεσίας στα κράτη μέλη·

29.  τονίζει την ανάγκη να αναπτυχθεί μια προσέγγιση αντιμετώπισης της κατάστασης στην περίπτωση που τα κράτη μέλη ερμηνεύουν διαφορετικά το κριτήριο 8 της κοινής θέσης για εξαγωγές προϊόντων που είναι ουσιαστικά όμοια, καταλήγουν σε παρόμοιους προορισμούς και τελικούς χρήστες, προκειμένου να διατηρηθούν οι ίσοι όροι ανταγωνισμού και η αξιοπιστία της ΕΕ στο εξωτερικό· πιστεύει ότι είναι καιρός να εξεταστεί η ενίσχυση του ρόλου των θεσμικών οργάνων της ΕΕ όσον αφορά τη διαδικασία χορήγησης αδειών σε επίπεδο κράτους μέλους, ιδίως σε παρόμοιες καταστάσεις· καλεί τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν τη δημιουργία ενός εποπτικού οργάνου για τον έλεγχο των όπλων υπό την αιγίδα του ΑΠ/ΥΕ· θεωρεί ότι θα πρέπει να εκδοθεί μια γνωμοδότηση προς τα κράτη μέλη που σχεδιάζουν να χορηγήσουν άδεια η οποία έχει απορριφθεί από άλλο κράτος μέλος ή κράτη μέλη·

30.  τονίζει την επείγουσα ανάγκη να ενισχυθεί ο ρόλος των αντιπροσωπειών της ΕΕ στην παροχή συνδρομής προς τα κράτη μέλη και την ΕΥΕΔ για την αξιολόγηση των κινδύνων κατά τη χορήγηση αδειών εξαγωγής και την εφαρμογή ελέγχων των τελικών χρηστών, ελέγχων μετά την αποστολή και επιτόπιων επιθεωρήσεων·

31.  προτρέπει τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν στο πλαίσιο της κοινής θέσης μια πρόβλεψη που θα διασφαλίζει ότι η επιβολή εμπάργκο εκ μέρους της ΕΕ κατά τρίτης χώρας συνεπάγεται αυτόματη ανάκληση των αδειών που έχουν ήδη χορηγηθεί για αγαθά που καλύπτονται από το εμπάργκο·

32.  προτρέπει τα κράτη μέλη να συνεχίσουν να συνδράμουν χώρες που δεν ανήκουν στην Ένωση ώστε να αναπτύξουν, να επικαιροποιήσουν και να εφαρμόσουν, κατά περίπτωση, τα νομοθετικά και διοικητικά μέτρα που θα εξασφαλίζουν ένα σύστημα ελέγχου των εξαγωγών στρατιωτικού εξοπλισμού και τεχνολογίας·

Ενίσχυση της συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων

33.  εκφράζει τη λύπη του για την πολύ καθυστερημένη δημοσίευση της 17ης ετήσιας έκθεσης της ΕΕ, η οποία έγινε τουλάχιστον 17 μήνες αφού οι άδειες είχαν εκδοθεί ή οι εξαγωγές πραγματοποιηθεί· λυπάται, επίσης, για το γεγονός ότι η 18η ετήσια έκθεση της ΕΕ δημοσιεύτηκε μόνο τον Μάρτιο 2017·

34.  επικρίνει τις συχνές παραβιάσεις των οκτώ κριτηρίων από διάφορα κράτη μέλη· θεωρεί ότι θα πρέπει να προωθηθεί μια ενιαία και ομοιόμορφη εφαρμογή των οκτώ κριτηρίων· επισημαίνει την έλλειψη διατάξεων σχετικά με κυρώσεις για τα κράτη μέλη που δεν συμμορφώνονται με τα οκτώ κριτήρια κατά τη χορήγηση αδειών, και συμβουλεύει τα κράτη μέλη να προβλέψουν ρυθμίσεις για τη διενέργεια ανεξάρτητων ελέγχων· πιστεύει ότι είναι ανάγκη πλέον να δρομολογηθεί μια διαδικασία που θα οδηγήσει στη θέσπιση μηχανισμού κυρώσεων για τα κράτη μέλη που δεν συμμορφώνονται με την κοινή θέση·

35.  υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφο 2 της κοινής θέσης, όλα τα κράτη μέλη υποχρεούνται να υποβάλλουν εκθέσεις σχετικά με τις εξαγωγές όπλων, και καλεί όλα τα κράτη μέλη να συμμορφωθούν με τις υποχρεώσεις τους· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι ο αριθμός των κρατών μελών που υποβάλλουν πλήρη στοιχεία στην ετήσια έκθεση της ΕΕ μέσω αναλυτικών δεδομένων για τις άδειες και τις πραγματικές εξαγωγές ήταν 21 στην 17η ετήσια έκθεση, και μόνο 20 στην 18η· καλεί όλα τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένων των τριών κύριων χωρών-εξαγωγέων όπλων, Γαλλία, Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο, που δεν έχουν υποβάλει πλήρεις εκθέσεις, να παράσχουν πλήρη στοιχεία σχετικά με τις προηγούμενες εξαγωγές τους ενόψει της επόμενης ετήσιας έκθεσης·

36.  ζητεί να διασφαλιστεί μια πιο τυποποιημένη και έγκαιρη διαδικασία για την εκπόνηση και υποβολή των εκθέσεων και να καθοριστεί μια αυστηρή προθεσμία ολοκλήρωσής της υποβολής στοιχείων, το αργότερο έως τον Ιανουάριο μετά από το έτος κατά το οποίο πραγματοποιήθηκαν οι εξαγωγές, και μια σταθερή ημερομηνία δημοσίευσης, το αργότερο μέχρι τον Μάρτιο που ακολουθεί το έτος των εξαγωγών·

37.  θεωρεί ότι η κοινή θέση θα πρέπει να συμπληρωθεί από τακτικά επικαιροποιούμενο κατάλογο στον οποίο θα έχει πρόσβαση το κοινό, με λεπτομερείς αιτιάσεις και πληροφορίες σχετικά με τον βαθμό στον οποίο οι εξαγωγές σε συγκεκριμένες δικαιούχες χώρες συνάδουν ή όχι με τα οκτώ κριτήρια·

38.  θεωρεί αναγκαίο να δημιουργηθεί ένα τυποποιημένο σύστημα επαλήθευσης και υποβολής στοιχείων σχετικά με το αν και σε ποιον βαθμό οι εξαγωγές κάθε κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης παραβιάζουν τα οκτώ κριτήρια·

39.  καλεί όλα τα κράτη μέλη να συμμορφωθούν πλήρως με τις υποχρεώσεις τους για την υποβολή εκθέσεων όπως καθορίζονται στην κοινή θέση· τονίζει ότι απαιτούνται υψηλής ποιότητας δεδομένα σχετικά με τις πραγματικές παραδόσεις ώστε να γίνεται κατανοητός ο τρόπος εφαρμογής των οκτώ κριτηρίων· καλεί τα κράτη μέλη και την ΕΥΕΔ να διερευνήσουν τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να χρησιμοποιούνται τα δεδομένα των τελωνειακών αρχών, μεταξύ άλλων με τη δημιουργία ειδικών τελωνειακών κωδικών για τα στρατιωτικά είδη·

40.  αναγνωρίζει το γεγονός ότι όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν υπογράψει τη ΣΕΟ· ζητεί η ΣΕΟ να αποκτήσει καθολική ισχύ και να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στις χώρες που δεν την έχουν υπογράψει, μεταξύ των οποίων η Ρωσία και η Κίνα· επιδοκιμάζει τις προσπάθειες προβολής όσον αφορά την Συνθήκη για το Εμπόριο Όπλων και στηρίζει την αποτελεσματική εφαρμογή της·

Εκσυγχρονισμός των συναφών εργαλείων

41.  ζητεί την αναθεώρηση του Κοινού Στρατιωτικού Καταλόγου και των καταλόγων των παραρτημάτων του κανονισμού για τα είδη διπλής χρήσης, ώστε να καλύπτονται πλήρως όλα τα σχετικά μη επανδρωμένα συστήματα· υπενθυμίζει το ψήφισμα της 27ης Φεβρουαρίου 2014 για τη χρήση οπλισμένων μη επανδρωμένων αεροσκαφών, και ειδικότερα την παράγραφο 2 στοιχείο γ), που ζητεί τα οπλισμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη να περιλαμβάνονται στα σχετικά καθεστώτα ελέγχου των εξοπλισμών·

42.  ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να προβούν σε μια πιο λεπτομερή εξέταση της, βάσει αδείας. παραγωγής από τρίτες χώρες και ισχυρότερων διασφαλίσεων σχετικά με τις πιθανές ανεπιθύμητες χρήσεις· ζητεί την αυστηρή εφαρμογή της κοινής θέσης όσον αφορά τη νόμιμη παραγωγή σε τρίτες χώρες· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να εξετάσουν τη στάση της τρίτης χώρας και το καθεστώς της σε σχέση με τη Συνθήκη για το εμπόριο όπλων (ΣΕΟ) κατά τη λήψη αποφάσεων σχετικά με μεταφορές που θα μπορούσαν να ενισχύσουν τη δυνατότητα κατασκευής ή/και τις εξαγωγικές ικανότητες της χώρας αυτής σε ό, τι αφορά τον στρατιωτικό εξοπλισμό·

43.  διαπιστώνει ότι η εφαρμογή της οδηγίας 2009/43/ΕΚ που απλοποιεί τους όρους και τις συνθήκες για τις μεταφορές προϊόντων συνδεόμενων με τον τομέα της άμυνας εντός της ΕΕ θα πρέπει να συνάδει με την εφαρμογή της κοινής θέσης, μεταξύ άλλων, και για τα ανταλλακτικά μέρη και τα κατασκευαστικά στοιχεία· επισημαίνει ότι η κοινή θέση δεν είναι περιοριστική ως προς το πεδίο εφαρμογής και ότι, επομένως, τα οκτώ κριτήρια ισχύουν και για τις εξαγωγές στο εσωτερικό της ΕΕ·

44.  ανησυχεί για τις προκλήσεις για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, ιδίως την ανάπτυξη μεθόδων ηλεκτρονικής πειρατείας που χρησιμοποιούνται για την πρόσβαση σε πληροφορίες και στοιχεία των εθνικών αρχών αδειοδότησης· καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να επενδύσουν επαρκείς πόρους στην τεχνολογία και τους ανθρώπινους πόρους για την κατάρτιση ατόμων σε συγκεκριμένα προγράμματα ενίσχυσης της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και την ανάπτυξη μεθόδων πρόληψης και αντιμετώπισης των εν λόγω προκλήσεων·

Ο ρόλος των κοινοβουλίων και της κοινής γνώμης

45.  επισημαίνει ότι δεν υπάρχει για όλα τα εθνικά κοινοβούλια της ΕΕ η δυνατότητα ελέγχου των κυβερνητικών αποφάσεων για τη χορήγηση αδειών μέσω, μεταξύ άλλων, της υποβολής ετήσιων εκθέσεων όσον αφορά τις εξαγωγές όπλων, και ενθαρρύνει, σε αυτό το πλαίσιο, την αύξηση της γενικότερης κοινοβουλευτικής και δημόσιας εποπτείας· σημειώνει ότι ο Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προβλέπει τη δυνατότητα τακτικών απαντήσεων στις ετήσιες εκθέσεις της ΕΕ για τις εξαγωγές όπλων·

46.  χαιρετίζει τις τακτικές διαβουλεύσεις με τα εθνικά κοινοβούλια, τις αρχές ελέγχου των εξαγωγών όπλων, τις ενώσεις των συναφών βιομηχανικών κλάδων και την κοινωνία των πολιτών, που συμβάλλουν ουσιαστικά στην ύπαρξη πραγματικής διαφάνειας· ζητεί από την COARM, όλα τα κράτη μέλη και την ΕΥΕΔ να ενισχύσουν τον διάλογο με την κοινωνία των πολιτών και τις διαβουλεύσεις με τα εθνικά κοινοβούλια και τις αρχές ελέγχου των εξαγωγών όπλων· ενθαρρύνει τα εθνικά κοινοβούλια, την κοινωνία των πολιτών και τον ακαδημαϊκό χώρο να διενεργούν ανεξάρτητους ελέγχους για το εμπόριο όπλων, και καλεί τα κράτη μέλη και την ΕΥΕΔ να υποστηρίξουν παρόμοιες πρωτοβουλίες, μεταξύ άλλων μέσω χρηματοδότησης·

o

o  o

47.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

  • [1]  ΕΕ L 335 της 13.12.2008, σ. 99.
  • [2]  ΕΕ L 163 της 4.5.2016, σ. 1.
  • [3]  Δεν έχει ακόμη δημοσιευθεί.
  • [4]  ΕΕ L 326 της 11.12.2015, σ. 56.
  • [5]  ΕΕ L 139 της 30.05.2017, σ. 38.
  • [6]  ΕΕ C 97 της 28.03.2017, σ.1.
  • [7]  Συνθήκη για το εμπόριο όπλων, ΗΕ, 13-27217.
  • [8]  ΕΕ L 341 της 18.12.2013, σ. 56.
  • [9]  ΕΕ L 146 της 10.6.2009, σ. 1.
  • [10]  ΕΕ L 134 της 29.5.2009, σ. 1.
  • [11]  ΕΕ L 338 της 13.12.2016, σ. 1.
  • [12]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0472.
  • [13]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0066.
  • [14]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0502.
  • [15]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0172.
  • [16]  Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0289.
  • [17]  «Τάσεις στις διεθνείς μεταφορές όπλων» , 2016, Ενημερωτικό δελτίο SIPRI,, Φεβρουάριος 2017
  • [18]  ό.π.
  • [19]  ό.π.
  • [20]  Έκθεση για τις εξαγωγές όπλων 2016, Gemeinsame Konferenz Kirche und Entwicklung (GKKE) (Κοινή διάσκεψη για την εκκλησία και την ανάπτυξη), σ. 54.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

11.7.2017

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

36

14

14

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Lars Adaktusson, Michèle Alliot-Marie, Francisco Assis, Petras Auštrevičius, Bas Belder, Mario Borghezio, Victor Boştinaru, Elmar Brok, Klaus Buchner, James Carver, Fabio Massimo Castaldo, Lorenzo Cesa, Aymeric Chauprade, Javier Couso Permuy, Andi Cristea, Arnaud Danjean, Knut Fleckenstein, Eugen Freund, Michael Gahler, Iveta Grigule, Sandra Kalniete, Tunne Kelam, Janusz Korwin-Mikke, Andrey Kovatchev, Eduard Kukan, Ryszard Antoni Legutko, Arne Lietz, Barbara Lochbihler, Sabine Lösing, Andrejs Mamikins, Alex Mayer, David McAllister, Tamás Meszerics, Francisco José Millán Mon, Javier Nart, Δημήτρης Παπαδάκης, Ioan Mircea Paşcu, Alojz Peterle, Tonino Picula, Julia Pitera, Cristian Dan Preda, Jozo Radoš, Σοφία Σακοράφα, Jordi Solé, Jaromír Štětina, Charles Tannock, László Tőkés, Miguel Urbán Crespo, Ivo Vajgl, Elena Valenciano, Geoffrey Van Orden, Hilde Vautmans, Boris Zala

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Brando Benifei, Luis de Grandes Pascual, Javi López, Miroslav Poche, Eleni Theocharous, Ernest Urtasun, Bodil Valero, Paavo Väyrynen, Marie-Christine Vergiat

Αναπληρωτές (άρθρο 200 παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Inés Ayala Sender, Ádám Kósa

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

36

+

ALDE

Petras Auštrevičius, Iveta Grigule, Javier Nart, Jozo Radoš, Ivo Vajgl, Hilde Vautmans, Paavo Väyrynen

EFDD

Fabio Massimo Castaldo

GUE/NGL

Javier Couso Permuy, Sabine Lösing, Sofia Sakorafa, Miguel Urbán Crespo, Marie-Christine Vergiat

S&D

Francisco Assis, Inés Ayala Sender, Brando Benifei, Victor Boştinaru, Andi Cristea, Knut Fleckenstein, Eugen Freund, Arne Lietz, Javi López, Andrejs Mamikins, Alex Mayer, Δημήτρης Παπαδάκης, Ioan Mircea Paşcu, Tonino Picula, Miroslav Poche, Elena Valenciano, Boris Zala

VERTS/ALE

Klaus Buchner, Barbara Lochbihler, Tamás Meszerics, Jordi Solé, Ernest Urtasun, Bodil Valero

14

-

ECR

Bas Belder, Ryszard Antoni Legutko, Charles Tannock, Ελένη Θεοχάρους, Geoffrey Van Orden

EFDD

James Carver

NI

Aymeric Chauprade

PPE

Michèle Alliot-Marie, Elmar Brok, Lorenzo Cesa, Arnaud Danjean, Ádám Kósa, Cristian Dan Preda, Luis de Grandes Pascual

14

0

ENF

Mario Borghezio

NI

Janusz Korwin-Mikke

PPE

Lars Adaktusson, Michael Gahler, Sandra Kalniete, Tunne Kelam, Andrey Kovatchev, Eduard Kukan, David McAllister, Francisco José Millán Mon, Alojz Peterle, Julia Pitera, Jaromír Štětina, László Tőkés

Σημασία συμβόλων:

+  :  υπέρ

-  :  κατά

0  :  αποχή