SPRAWOZDANIE Zalecenie dla Rady w sprawie proponowanego mandatu negocjacyjnego do negocjacji handlowych z Nową Zelandią

19.10.2017 - (2017/2193(INI))

Komisja Handlu Międzynarodowego
Sprawozdawca: Daniel Caspary


Procedura : 2017/2193(INI)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A8-0312/2017
Teksty złożone :
A8-0312/2017
Teksty przyjęte :

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

Zalecenie dla Rady w sprawie proponowanego mandatu negocjacyjnego do negocjacji handlowych z Nową Zelandią

(2017/2193(INI))

Parlament Europejski,

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 października 2015 r. zatytułowany „Handel z korzyścią dla wszystkich – W kierunku bardziej odpowiedzialnej polityki handlowej i inwestycyjnej” (COM(2015)0497),

–  uwzględniając wspólne oświadczenie z dnia 29 października 2015 r. przewodniczącego Komisji Jeana-Claude’a Junckera, przewodniczącego Rady Europejskiej Donalda Tuska oraz premiera Nowej Zelandii Johna Keya,

–  uwzględniając wspólną deklarację UE i Nowej Zelandii w sprawie stosunków i współpracy z dnia 21 września 2007 r. oraz umowę o partnerstwie w zakresie stosunków i współpracy między UE a Nową Zelandią (PARC) podpisaną w dniu 5 października 2016 r.,

–  uwzględniając opublikowany dnia 14 września 2017 r. pakiet handlowy Komisji Europejskiej, w którym Komisja zobowiązała się do upubliczniania wszystkich przyszłych mandatów negocjacyjnych,

–  uwzględniając Umowę między UE a Nową Zelandią w sprawie współpracy i wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach celnych, podpisaną w dniu 3 lipca 2017 r.,

–  uwzględniając inne umowy dwustronne między UE a Nową Zelandią, w szczególności porozumienie w sprawie środków sanitarnych stosowanych w handlu żywymi zwierzętami i produktami pochodzenia zwierzęcego oraz umowę w sprawie wzajemnego uznawania w odniesieniu do oceny zgodności,

–  uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje, w szczególności swoje stanowiska z dnia 25 lutego 2016 r. w sprawie otwarcia negocjacji dotyczących umowy o wolnym handlu z Australią i Nową Zelandią[1] oraz rezolucję ustawodawczą z dnia 12 września 2012 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie zawarcia Umowy między Unią Europejską a Nową Zelandią zmieniającej Umowę w sprawie wzajemnego uznawania[2],

–  uwzględniając komunikat grupy G-20 wydany po spotkaniu szefów państw lub rządów zebranych w Brisbane w dniach 15–16 listopada 2014 r.,

–  uwzględniając wspólne oświadczenie z dnia 25 marca 2014 r. przewodniczącego Hermana Van Rompuya, przewodniczącego José Manuela Barroso i premiera Johna Keya o pogłębianiu partnerstwa między Nową Zelandią i Unią Europejską,

–  uwzględniając opinię nr 2/15 Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z dnia 16 maja 2017 r. w sprawie kompetencji Unii do podpisania i zawarcia umowy o wolnym handlu z Singapurem[3],

–  uwzględniając badanie Komisji na temat skumulowanego wpływu przyszłych umów handlowych na sektor rolno-spożywczy, opublikowane przez Komisję w dniu 15 listopada 2016 r.,

–  uwzględniając projekt sprawozdania Komisji Handlu Międzynarodowego w sprawie strategii handlu cyfrowego (2017/2065(INI)),

–  uwzględniając art. 207 ust. 3 i art. 218 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–  uwzględniając art. 108 ust. 3 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Handlu Międzynarodowego oraz opinię Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (A8-0312/2017),

A.  mając na uwadze, że UE i Nowa Zelandia razem podejmują wspólne wyzwania w wielu różnych dziedzinach, a także współpracują na licznych forach międzynarodowych, podejmując również na arenie międzynarodowej kwestie związane z polityką handlową;

B.  mając na uwadze, że w 2015 r. UE była drugim, po Australii, największym partnerem handlowym Nowej Zelandii pod względem wymiany towarowej, a wartość handlu towarami między UE a Nową Zelandią wyniosła 8,1 mld EUR, natomiast handlu usługami 4,3 mld EUR;

C.  mając na uwadze, że w 2015 r. wartość unijnych bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Nowej Zelandii wyniosła blisko 10 mld EUR;

D.  mając na uwadze, że Nowa Zelandia jest stroną Porozumienia w sprawie zamówień rządowych;

E.  mając na uwadze, że w dniu 30 lipca 2014 r. UE zakończyła negocjacje w sprawie Umowy o partnerstwie w zakresie stosunków i współpracy między UE a Nową Zelandią;

F.  mając na uwadze, że sektor rolny UE i niektóre produkty rolne, takie jak wołowina, cielęcina, mięso baranie, przetwory mleczne, zboża, cukier – w tym cukry specjalne – są szczególnie wrażliwe w kontekście tych negocjacji;

G.  mając na uwadze, że Nowa Zelandia jest największym na świecie eksporterem masła i drugim z kolei eksporterem mleka w proszku oraz że zajmuje również ważne miejsce na rynku światowym pod względem wywozu innych przetworów mlecznych, a także wołowiny, cielęciny i mięsa baraniego;

H.  mając na uwadze, że UE i Nowa Zelandia prowadzą negocjacje wielostronne w celu dalszej liberalizacji handlu towarami ekologicznymi (umowa w sprawie towarów środowiskowych ) oraz handlu usługami (porozumienie w sprawie handlu usługami);

I.  mając na uwadze, że UE uznaje odpowiedni poziom ochrony danych osobowych w Nowej Zelandii;

J.  mając na uwadze, że Nowa Zelandia jest stroną zakończonych negocjacji w sprawie Partnerstwa Transpacyficznego (TTP), którego przyszłość pozostaje niepewna, oraz trwających negocjacji nad kompleksowym regionalnym partnerstwem gospodarczym (RCEP) w Azji Wschodniej, jednoczącym najważniejszych partnerów handlowych Nowej Zelandii; mając na uwadze, że Nowa Zelandia podpisała umowę o wolnym handlu z Chinami w 2008 r.;

K.  mając na uwadze, że Nowa Zelandia poczyniła znaczące zobowiązania w ramach TPP na rzecz promowania długoterminowej ochrony niektórych gatunków oraz w celu zwalczania nielegalnego handlu dziką fauną i florą przez zaostrzenie środków ochrony, a także mając na uwadze, że określiła również wymogi dotyczące skutecznego egzekwowania ochrony środowiska i udziału w pogłębionej współpracy regionalnej; mając na uwadze, że zobowiązania te powinny służyć za punkt odniesienia dla umowy o wolnym handlu między UE a Nową Zelandią;

L.  mając na uwadze, że Nowa Zelandia jest jednym z najstarszych i najbliższych partnerów UE, dzieli z UE wspólne wartości i zaangażowanie w upowszechnianie dobrobytu i bezpieczeństwa w ramach ogólnoświatowego systemu opartego na określonych zasadach;

M.  mając na uwadze, że Nowa Zelandia ratyfikowała i wdrożyła główne międzynarodowe konwencje w dziedzinie praw człowieka, praw społecznych i pracowniczych oraz w dziedzinie ochrony środowiska, a także w pełni przestrzega praworządności;

N.  mając na uwadze, że Nowa Zelandia jest jednym z zaledwie sześciu członków WTO, którzy wciąż nie posiadają preferencyjnego dostępu do rynku UE ani nie prowadzą w tym celu negocjacji;

O.  mając na uwadze, że w następstwie wspólnego oświadczenia z dnia 29 października 2015 r. rozpoczęto analizę zakresu, aby zbadać, czy można rozpocząć negocjacje w sprawie umowy o wolnym handlu między UE i Nową Zelandią oraz czy obie strony wyrażają wolę ich rozpoczęcia; mając na uwadze, że ta analiza zakresu została zakończona;

P.  mając na uwadze, że Parlament Europejski będzie musiał podjąć decyzję, czy wyrazić zgodę na ewentualną umowę o wolnym handlu między UE a Nową Zelandią;

Kontekst strategiczny, polityczny i gospodarczy

1.  podkreśla, jak ważne jest pogłębienie stosunków między UE a regionem Azji i Pacyfiku, między innymi dla zwiększenia wzrostu gospodarczego w Europie, oraz zaznacza, że ma to odzwierciedlenie w polityce handlowej UE; uznaje, że Nowa Zelandia stanowi kluczowy element tej strategii, a poszerzanie i zacieśnianie stosunków handlowych może przyczynić się do realizacji tego celu;

2.  wyraża uznanie dla Nowej Zelandii za jej zdecydowane i spójne zaangażowanie się w system handlu wielostronnego;

3.  jest zdania, że pełny potencjał unijnych strategii współpracy dwustronnej i regionalnej może zostać zrealizowany wyłącznie dzięki poszanowaniu handlu opartego na zasadach i wartościach oraz że kluczowym elementem tych strategii jest zawarcie solidnej, ambitnej, zrównoważonej i sprawiedliwej umowy o wolnym handlu z Nową Zelandią, w duchu wzajemności i obopólnych korzyści, przy czym nie należy w żadnym wypadku osłabiać ambicji osiągnięcia postępów na płaszczyźnie wielostronnej ani zagrażać realizacji zawartych wcześniej umów wielostronnych i dwustronnych; uważa, że pogłębienie współpracy dwustronnej może stanowić krok w kierunku dalszej współpracy na szczeblu multilateralnym i plurilateralnym;

4.  uważa, że negocjacje w sprawie nowoczesnej, pogłębionej, ambitnej, zrównoważonej, sprawiedliwej i wszechstronnej umowy o wolnym handlu są właściwym sposobem na zacieśnienie partnerskich stosunków dwustronnych oraz dalsze wzmocnienie już istniejących, dojrzałych dwustronnych stosunków w dziedzinie handlu i inwestycji; jest zdania, że negocjacje te mogłyby służyć jako wzór nowej generacji umów o wolnym handlu, i podkreśla, że należy dalej zwiększać ambicje i poszerzać zakres treści współczesnych umów o wolnym handlu, biorąc pod uwagę wysoko rozwiniętą nowozelandzką gospodarkę i otoczenie regulacyjne;

5.  podkreśla, że UE i Nowa Zelandia zajmują czołową pozycję na szczeblu międzynarodowym w zakresie polityki na rzecz zrównoważenia środowiskowego i że w związku z tym mają one możliwość wynegocjowania i wprowadzenia w życie bardzo ambitnego rozdziału dotyczącego zrównoważonego rozwoju;

6.  ostrzega przed ryzykiem poważnego braku równowagi w umowie w odniesieniu do sektora rolnego, na niekorzyść Unii Europejskiej, a także przed pokusą posłużenia się rolnictwem jako kartą przetargową w celu uzyskania większego dostępu do nowozelandzkiego rynku produktów przemysłowych i usług;

Analiza zakresu

7.  odnotowuje zakończenie w dniu 7 marca 2017 r. analizy zakresu zrealizowanej przez UE i Nową Zelandię ku obopólnemu zadowoleniu Komisji i rządu Nowej Zelandii;

8.  zwraca się do Komisji o terminowe zakończenie i opublikowanie ocen wpływu, tak aby móc szczegółowo ocenić potencjalne zyski i straty wynikające ze wzmocnienia stosunków handlowych i inwestycyjnych między UE a Nową Zelandią, z korzyścią dla obywateli i przedsiębiorstw po obu stronach, z uwzględnieniem regionów najbardziej oddalonych oraz krajów i terytoriów zamorskich, zwracając szczególną uwagę na skutki środowiskowe i społeczne, w tym na rynek pracy UE, oraz przewidując i uwzględniając wpływ, jaki może wywołać brexit na przepływ handlu i inwestycji z Nowej Zelandii do UE, w szczególności podczas przygotowywania wymiany ofert i obliczaniu kontyngentów;

Mandat negocjacyjny

9.  zwraca się do Rady, by zezwoliła Komisji na rozpoczęcie negocjacji dotyczących umowy handlowo-inwestycyjnej z Nową Zelandią w oparciu o wynik analizy zakresu, zalecenia określone w niniejszej rezolucji, ocenę skutków i jasno określone cele;

10.  wzywa Radę, aby w decyzji w sprawie przyjęcia wytycznych negocjacyjnych w pełni uszanowała podział kompetencji między UE i jej państwami członkowskimi, który można wywnioskować z opinii TSUE nr 2/15 z dnia 16 maja 2017 r.;

11.  wzywa Komisję i Radę do przedstawienia w możliwie najkrótszym terminie wniosku dotyczącego przyszłej ogólnej struktury umów handlowych, biorąc pod uwagę opinię 2/15 TSUE w sprawie umowy o wolnym handlu między UE a Singapurem, oraz do wyraźnego rozróżnienia umowy o handlu i liberalizacji bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) zawierającej jedynie kwestie, które wchodzą w zakres wyłącznych kompetencji UE, i ewentualnej drugiej umowy obejmującej dziedziny, w których kompetencje są dzielone z państwami członkowskimi; podkreśla, że takie rozróżnienie miałoby konsekwencje dla procesu ratyfikacji parlamentarnej oraz że nie ma na celu obejścia krajowych procesów demokratycznych, ale jest kwestią demokratycznego delegowania uprawnień na podstawie traktatów europejskich; wzywa do ścisłego zaangażowania Parlamentu we wszystkie toczące się i przyszłe negocjacje dotyczące umów o wolnym handlu na wszystkich etapach tego procesu;

12.  apeluje o to, by Komisja, przy przedstawianiu ostatecznej wersji umów do podpisania i zawarcia, oraz Rada, przy podejmowaniu decyzji w sprawie podpisania i zawarcia, w pełni uszanowały podział kompetencji między UE i jej państwa członkowskie

13.  wzywa Komisję do prowadzenia negocjacji w jak najbardziej przejrzysty sposób bez podważania stanowiska negocjacyjnego Unii, zapewniając co najmniej poziom przejrzystości i konsultacji społecznych, jaki obowiązywał w odniesieniu do negocjacji w sprawie transatlantyckiego partnerstwa handlowo-inwestycyjnego z USA dzięki stałemu dialogowi z partnerami społecznymi i społeczeństwem obywatelskim, a także do pełnego poszanowania najlepszych praktyk ustalonych w innych negocjacjach; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji dotyczącą opublikowania zaleceń w sprawie wytycznych negocjacyjnych do umów handlowych i uważa, że stanowi to pozytywny precedens; apeluje do Rady, by poszła za tym przykładem i opublikowała wytyczne negocjacyjne natychmiast po ich przyjęciu;

14.  podkreśla, że umowa o wolnym handlu musi prowadzić do lepszego dostępu do rynku, ułatwienia wymiany handlowej na rynkach lokalnych i tworzenia godziwych miejsc pracy, zapewniać równouprawnienie płci z korzyścią dla obywateli obu jej stron, zachęcać do zrównoważonego rozwoju, wspierać standardy UE, chronić usługi świadczone w interesie ogólnym oraz przestrzegać procedur demokratycznych przy jednoczesnym wspieraniu możliwości eksportowych UE;

15.  zwraca uwagę, że ambitna umowa musi w adekwatny sposób uwzględniać inwestycje, handel towarami i usługami (w oparciu o niedawne zalecenia Parlamentu Europejskiego dotyczące zastrzeżenia swobody politycznej oraz newralgicznych sektorów), ułatwienia celne i handlowe, cyfryzację, handel elektroniczny i ochronę danych, badania naukowe w dziedzinie technologii i wspieranie innowacji, zamówienia publiczne, energię, przedsiębiorstwa państwowe, konkurencję, zrównoważony rozwój, kwestie podlegające regulacji takie jak wysokiej jakości normy sanitarne i fitosanitarne oraz inne normy dotyczące produktów rolno-spożywczych, nie osłabiając wysokich standardów obowiązujących w UE, solidne i możliwe do wyegzekwowania zobowiązania dotyczące norm pracy i norm środowiskowych, zwalczanie korupcji i unikania opodatkowania, pozostawiając je jednocześnie w zakresie wyłącznych kompetencji Unii, a także zwracając szczególną uwagę na potrzeby mikroprzedsiębiorstw i MŚP;

16.  wzywa Radę, by wyraźnie uznała zobowiązania drugiej strony wobec ludów tubylczych;

17.  podkreśla, że UE jest światowym liderem w dziedzinie rozwoju polityki dobrostanu zwierząt, a ponieważ umowa o wolnym handlu między UE a Nową Zelandią będzie miała wpływ na miliony zwierząt gospodarskich, Komisja musi zadbać o to, aby strony podjęły solidne zobowiązania do poprawy dobrostanu i ochrony zwierząt gospodarskich;

18.  zwraca uwagę, że nielegalny handel dziką fauną i florą ma poważne skutki środowiskowe, gospodarcze i społeczne oraz że ambitna umowa musi wspierać ochronę wszystkich dzikich gatunków i ich siedlisk, a także w zdecydowany sposób przyczyniać się do walki z nielegalnym zdobywaniem jej, handlem nią oraz jej przeładunkiem;

19.  podkreśla, że nieodpowiednie zarządzanie rybołówstwem oraz nielegalne, nieraportowane i nieuregulowane połowy mogą wywierać istotny negatywny wpływ na handel, rozwój i środowisko oraz że strony umowy muszą podjąć konkretne zobowiązania do ochrony rekinów, płaszczek, żółwi i ssaków morskich oraz zapobiegania przełowieniu, nadmiernej zdolności połowowej flot i nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom;

20.  zaznacza, że aby umowa o wolnym handlu była naprawdę korzystna dla gospodarki UE, w wytycznych negocjacyjnych należy uwzględnić następujące aspekty:

a)  liberalizację handlu towarami i usługami oraz realne możliwości dostępu dla obu stron do rynku towarów i usług drugiej strony poprzez usunięcie zbędnych barier regulacyjnych, przy jednoczesnym zapewnieniu, że żadne z postanowień umowy nie uniemożliwia którejkolwiek ze stron wprowadzania proporcjonalnych uregulowań prawnych w celu osiągnięcia uzasadnionych celów politycznych; umowa ta (i) nie może powstrzymywać jej stron od opracowywania, regulowania, świadczenia i wspierania usług będących w interesie ogólnym oraz musi zawierać jednoznaczne przepisy w tej sprawie; (ii) nie może również wymagać od rządów prywatyzacji żadnych usług ani nie może uniemożliwiać im rozszerzania zakresu usług oferowanych publicznie; (iii) nie może uniemożliwiać rządom ponownego objęcia kontrolą publiczną usług, które rządy zdecydowały się wcześniej sprywatyzować, takich jak usługi wodne, edukacja, zdrowie i usługi społeczne lub obniżenia wysokich standardów w zakresie ochrony zdrowia, żywności, ochrony konsumentów i środowiska, prawa pracy i standardów bezpieczeństwa w UE albo ograniczenia publicznego finansowania sztuki i kultury, edukacji, opieki zdrowotnej i usług socjalnych, co miało miejsce w przypadku poprzednich umów handlowych; zobowiązania należy podejmować na podstawie Układu ogólnego w sprawie handlu usługami (GATS); podkreśla w związku z tym, że normy, których przestrzegają producenci europejscy, muszą zostać zachowane;

b)   gdyby umowa miała zawierać rozdział dotyczący przepisów krajowych, negocjatorzy nie mogą uwzględniać kryterium konieczności;

c)  wprowadzenie zobowiązań dotyczących środków antydumpingowych i wyrównawczych wykraczających poza zasady WTO w tym zakresie, od których stosowania mogą być przewidziane wyjątki, jeżeli obowiązują odpowiednie wspólne normy konkurencji i dochodzi do wystarczającej współpracy w tej dziedzinie;

d)  redukcja niepotrzebnych barier taryfowych i wzmocnienie oraz rozszerzenie rozmów w sprawie współpracy regulacyjnej na zasadzie dobrowolności wszędzie tam, gdzie jest to możliwe i przynosi wzajemne korzyści, a jednocześnie nie ogranicza zdolności żadnej ze stron do prowadzenia działalności regulacyjnej, ustawodawczej i politycznej, mając na uwadze, że współpraca musi mieć na celu korzyści w zakresie zarządzania globalną gospodarką w drodze większej konwergencji i współpracy w dziedzinie harmonizacji standardów i przepisów międzynarodowych, np. przez przyjęcie i wdrożenie standardów określonych przez Europejską Komisję Gospodarczą ONZ (EKG ONZ), przy jednoczesnym zagwarantowaniu najwyższego poziomu ochrony konsumentów (np. bezpieczeństwo żywności), środowiska (np. zdrowie i dobrostan zwierząt, zdrowie roślin), ochrony socjalnej i ochrony zatrudnienia;

e)  znaczące ustępstwa w dziedzinie zamówień publicznych na wszystkich szczeblach administracji rządowej, w tym przedsiębiorstw państwowych i przedsiębiorstw mających prawa specjalne lub wyłączne, gwarantujące przedsiębiorstwom europejskim dostęp do rynku w strategicznych sektorach i taki sam stopień otwarcia jak w przypadku unijnych rynków zamówień publicznych, mając na uwadze, że uproszczone procedury i przejrzystość dla oferentów, w tym również oferentów z innych krajów, to potencjalnie skuteczne narzędzie walki z korupcją i wspierania integralności w administracji publicznej, które jednocześnie gwarantuje podatnikom najlepszy stosunek wartości do ceny, jeżeli chodzi o jakość dostaw, wydajność, skuteczność i rozliczalność; przy udzielaniu zamówień publicznych należy zadbać o stosowanie kryteriów ekologicznych i społecznych;

f)  osobny rozdział uwzględniający potrzeby i interesy mikroprzedsiębiorstw i MŚP w odniesieniu do ułatwiania dostępu do rynku, w tym m.in. większa kompatybilność standardów technicznych, usprawnione procedury celne, które mają na celu stworzenie konkretnych możliwości biznesowych i sprzyjanie internacjonalizacji tych przedsiębiorstw;

g)  w związku z opinią TSUE nr 2/15 w sprawie umowy o wolnym handlu UE-Singapur, w której stwierdzono, że handel i zrównoważony rozwój należą do wyłącznych kompetencji UE, a zrównoważony rozwój stanowi integralną część wspólnej polityki handlowej UE, niezbędnym elementem każdej ewentualnej umowy o wolnym handlu jest solidny i ambitny rozdział dotyczący zrównoważonego rozwoju; przepisy dotyczące skutecznych narzędzi dialogu, monitorowania i współpracy, w tym wiążące i wykonalne postanowienia podlegające odpowiednim i skutecznym mechanizmom rozstrzygania sporów oraz rozważenie wprowadzenia – wśród różnych metod egzekwowania prawa – mechanizmu opartego na sankcjach, a także umożliwianie partnerom społecznym i społeczeństwu obywatelskiemu odpowiedniego uczestnictwa, jak również bliska współpraca z ekspertami z odnośnych organizacji wielostronnych; przepisy dotyczące pracowniczych i środowiskowych aspektów handlu oraz zasadność zrównoważonego rozwoju w kontekście handlu i inwestycji, uwzględnienie postanowień promujących przestrzeganie i skuteczne wdrażanie stosownych zasad i przepisów uzgodnionych na szczeblu międzynarodowym, takich jak podstawowe normy pracy i cztery podstawowe konwencje Międzynarodowej Organizacji Pracy oraz wielostronne umowy środowiskowe, w tym również związane ze zmianą klimatu;

h)  wymóg zobowiązania stron do promowania społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, w tym również w odniesieniu do uznanych na świecie instrumentów, a także przyjęcie wytycznych sektorowych OECD i wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka;

i)  kompleksowe postanowienia dotyczące liberalizacji inwestycji w obrębie uprawnień UE z uwzględnieniem niedawnych zmian politycznych, np. opinia TSUE nr 2/15 w sprawie umowy o wolnym handlu UE-Singapur z 16 maja 2017 r.;

j)  solidne i egzekwowalne środki obejmujące uznawanie i ochronę praw własności intelektualnej, w tym oznaczeń geograficznych win i napojów spirytusowych oraz innych produktów rolnych i artykułów spożywczych; uproszczone procedury celne oraz proste i elastyczne reguły pochodzenia, które są odpowiednie w złożonym świecie globalnych łańcuchów wartości, również pod względem poprawy przejrzystości i odpowiedzialności w ich obrębie oraz stosowanie w miarę możliwości wielostronnych reguł pochodzenia, a w innych przypadkach nieuciążliwych reguł pochodzenia, takich jak „zmiana podpozycji taryfowej”;

k)  wyważone i ambitne wyniki w rozdziałach dotyczących rolnictwa i rybołówstwa, które mogą tylko zaowocować stymulowaniem konkurencyjności i przynieść korzyści zarówno konsumentom, jak i producentom, przy uwzględnieniu interesów wszystkich producentów i konsumentów europejskich, a także faktu, że istnieje pewna liczba newralgicznych produktów rolnych, które należy odpowiednio traktować, na przykład przez określenie kontyngentów taryfowych lub odpowiednich okresów przejściowych, jak również przy uwzględnieniu kumulacyjnego wpływu umów handlowych na rolnictwo i potencjalnym wyłączeniu z zakresu negocjacji najbardziej newralgicznych sektorów; włączenie przydatnej, skutecznej, odpowiedniej i szybkiej dwustronnej klauzuli ochronnej, która umożliwia czasowe zawieszenie preferencji, jeżeli w wyniku wejścia w życie umowy handlowej zwiększenie importu przyniesie lub będzie mogło przynieść poważne szkody newralgicznym sektorom;

l)  ambitne przepisy umożliwiające pełne funkcjonowanie ekosystemu cyfrowego i promowanie transgranicznego przepływu danych, w tym takie zasady jak uczciwa konkurencja oraz ambitne zasady dotyczące transgranicznego przekazywania danych, które będą w pełni zgodne i będą obowiązywać z zastrzeżeniem aktualnych i przyszłych unijnych zasad dotyczących ochrony danych i prywatności, mając na uwadze, że przepływ danych to główna siła napędowa gospodarki usługowej i podstawowy element globalnych łańcuchów wartości tradycyjnych przedsiębiorstw produkcyjnych, dlatego też nieuzasadnione wymogi lokalizacyjne należy możliwie najbardziej ograniczyć; ochrona danych i prywatność nie stanowią bariery handlowej, ale są prawem podstawowym zapisanym w art. 39 TUE oraz w art. 7 i 8 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej;

m)  szczegółowe, jednoznaczne przepisy dotyczące sposobu traktowania krajów i terytoriów zamorskich oraz regionów najbardziej oddalonych w celu uwzględnienia w negocjacjach ich szczególnych interesów;

21.  wzywa Komisję, by zapewniła ochronę w zakresie etykietowania, identyfikowalności i faktycznego pochodzenia produktów rolnych jako kluczowy element wyważonej umowy, by uniknąć sytuacji, w której konsumenci mogliby odnieść fałszywe lub mylne wrażenie;

22.  podkreśla różnicę w wielkości jednolitego rynku europejskiego i rynku nowozelandzkiego, która musi zostać uwzględniona w ewentualnej umowie o wolnym handlu między dwiema stronami;

Rola Parlamentu

23.  podkreśla, że zgodnie z opinią TSUE nr 2/15 w sprawie umowy o wolnym handlu UE-Singapur rola PE powinna zostać wzmocniona na wszystkich etapach negocjacji umów o wolnym handlu z UE – od przyjęcia mandatu do ostatecznego zawarcia umowy; oczekuje na rozpoczęcie negocjacji z Nową Zelandią i zamierza je bacznie obserwować, a także przyczynić się do ich pomyślnego wyniku; przypomina Komisji, że ma ona obowiązek niezwłocznego przekazywania Parlamentowi pełnych informacji na wszystkich etapach negocjacji, zarówno przed poszczególnymi rundami negocjacji, jak i po ich zakończeniu; zobowiązuje się do zbadania kwestii ustawodawczych i regulacyjnych, jakie mogą wyniknąć w trakcie negocjacji i obowiązania przyszłej umowy, bez uszczerbku dla swoich uprawnień jako współprawodawcy; przypomina o ciążącym na nim podstawowym obowiązku reprezentowania obywateli UE i ma nadzieję ułatwić sprzyjającą włączeniu i otwartą dyskusję w ramach procesu negocjacyjnego;

24.  przypomina, że Parlament zostanie poproszony o wyrażenie zgody na zawarcie przyszłej umowy, co przewidziano w TFUE, w związku z czym jego stanowisko powinno być uwzględniane na wszystkich etapach; wzywa Komisję i Radę, by wystąpiły do Parlamentu o zgodę przed rozpoczęciem stosowania umowy, a także o włączenie tej praktyki do porozumienia międzyinstytucjonalnego;

25.  przypomina, że Parlament będzie monitorował wdrażanie przyszłej umowy;

°

°  °

26.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, a także – tytułem informacji – Komisji Europejskiej, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz rządowi i parlamentowi Nowej Zelandii.

OPINIA Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (3.10.2017)

dla Komisji Handlu Międzynarodowego

w sprawie zalecenia dla Rady w sprawie proponowanego mandatu negocjacyjnego do negocjacji handlowych z Nową Zelandią
(2017/2193(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: James Nicholson

WSKAZÓWKI

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi zwraca się do Komisji Handlu Międzynarodowego, jako komisji przedmiotowo właściwej, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.  uważa, że europejska gospodarka jest wyraźnie w defensywie w stosunku do produktów nowozelandzkich, zwłaszcza produktów pochodzenia zwierzęcego, przede wszystkim ze względu na koszty produkcji, które należą do najniższych na świecie i wynikają z ekstensywnych praktyk; podkreśla, że ze względu na rozmiary rynku nowozelandzkiego (4,5 mln konsumentów) żywotne interesy UE ograniczają się na nim do produktów niszowych i są uzależnione od zniesienia barier pozataryfowych;

2.  uważa, że ambitna, wyważona i kompleksowa umowa o wolnym handlu, w pełni szanująca i chroniąca słabsze sektory europejskiego rolnictwa oraz w pełni zgodna z wysokimi unijnymi standardami produkcji, ochrony środowiska, bezpieczeństwa żywności i dobrostanu zwierząt, za którymi opowiadają się unijni producenci, i zapewniająca te standardy, może przynieść wzajemne korzyści oraz sprzyja pojawianiu się możliwości dla producentów europejskich oraz umocnieniu pozycji UE jako kluczowego aktora na światowym rynku;

3.  zwraca uwagę na wrażliwy charakter niektórych sektorów europejskiego rolnictwa, takich jak produkty mleczarskie, mięso baranie i jagnięce, mięso kozie, wołowina, cielęcina, wino, produkty pszczelarskie i owoce, oraz ostrzega, że wszelki brak równowagi w umowie o wolnym handlu w odniesieniu do rolnictwa i jego wrażliwych sektorów byłby szkodliwy dla producentów europejskich, szczególnie dla małych i średnich przedsiębiorstw rolnych;

4.  wzywa Komisję, aby w celu zapewnienia równych warunków działania potraktowała jako wrażliwe te produkty, w przypadku których bezpośrednia konkurencja naraziłaby producentów rolnych z UE na nadmierną lub niemożliwą do udźwignięcia presję, np. dzięki wprowadzeniu okresów przejściowych lub odpowiednich kontyngentów bądź też niepodejmowaniu żadnych zobowiązań w najbardziej wrażliwych sektorach lub wykluczeniu tych sektorów; wzywa Komisję, aby uwzględniła sezonowość produkcji w Europie, w szczególności w przypadku sektora hodowli owiec i mleczarskiego;

5.  wzywa do ujęcia w umowie dwustronnych środków ochronnych, aby zapobiec gwałtownemu wzrostowi importu, który spowodowałby lub mógłby spowodować poważne szkody dla europejskich producentów we wrażliwych sektorach;

6.  podkreśla, że europejskie rolnictwo ma do odegrania szczególną rolę w utrzymaniu struktury społeczności wiejskich i zapewnieniu bezpieczeństwa żywnościowego w Europie, oraz przestrzega przed ryzykiem poważnego braku równowagi w umowie dotyczącej sektora rolnictwa, ze szkodą dla Unii Europejskiej i modelu rodzinnych gospodarstw rolnych, a także przestrzega przed pokusą wykorzystania rolnictwa jako karty przetargowej w celu zwiększenia dostępu do rynku produktów i usług przemysłowych Nowej Zelandii; nalega zatem, aby rolnictwo było jednym z pierwszych rozdziałów, które będą w przyszłości negocjowane w ramach tego rodzaju umów;

7.  podkreśla, że producenci europejscy muszą stawić czoła wielu obecnym i przyszłym zobowiązaniom w zakresie łagodzenia zmiany klimatu, ochrony środowiska oraz zachowania wysokich standardów dotyczących dobrostanu zwierząt, czemu towarzyszy wysoki poziom zobowiązań administracyjnych;

8.  podkreśla, że poszanowanie zrównoważonej produkcji rolnej, zasady ostrożności, na której opierają się unijne przepisy dotyczące bezpieczeństwa żywności, podejścia „od pola do stołu”, zasady wzajemności, a także ścisłe przestrzeganie norm sanitarnych i fitosanitarnych oraz procedur dotyczących zdrowia ludzi i zwierząt oraz bezpieczeństwa żywności, określonych w unijnym prawodawstwie, stanowi podstawę i niepodlegające dyskusji założenie wszystkich unijnych negocjacji nad umowami o wolnym handlu dotyczącymi europejskiego rolnictwa;

9.  podkreśla, że dobrostan zwierząt ma duże znaczenie dla obywateli UE, i zaznacza, że należy zapewnić ochronę unijnych standardów w zakresie dobrostanu zwierząt oraz zadbać o to, by wszystkie przywożone towary były zgodne z obowiązującym prawodawstwem UE w zakresie bezpieczeństwa żywności, zdrowia roślin i zwierząt, ochrony konsumentów i norm ochrony środowiska;

10.  domaga się, by Komisja zadbała o to, by strony zdecydowanie zobowiązały się do lepszej ochrony i poprawy standardów dobrostanu zwierząt gospodarskich, oraz podkreśla, że żadne z postanowień umowy nie powinno powstrzymywać którejkolwiek ze stron od niezależnego przyjmowania przepisów w celu wyznaczenia i realizowania uzasadnionych ambitniejszych celów polityki;

11.  wzywa Komisję do utrzymania zharmonizowanego podejścia negocjacyjnego, zrównanego z podejściem przyjętym podczas równoczesnych negocjacji z Australią, z należytym uwzględnieniem specyficznych czynników, które sprawiają, że te dwa rynki różnią się od siebie;

12.  podkreśla znaczenie uznania systemu oznaczeń geograficznych za kluczowy element europejskich interesów, a także podkreśla potrzebę uwzględnienia w ewentualnym przyszłym porozumieniu z Nową Zelandią wystarczająco dużej i reprezentatywnej listy produktów posiadających oznaczenia geograficzne zarejestrowane w tych systemach, jak również potrzebę zapewnienia im ochrony prawnej, co stanowi zarówno priorytetowy interes w zakresie ekspansji, jak i warunek wstępny zawarcia umowy;

13.  wzywa również Komisję, by zapewniła ochronę w zakresie etykietowania, identyfikowalności i faktycznego pochodzenia produktów rolnych, jako kluczowy element wyważonej umowy, tak by uniknąć sytuacji, w której konsumenci mogliby odnieść fałszywe lub mylne wrażenie;

14.  zwraca uwagę, że nowozelandzcy producenci nie ponoszą kosztów elektronicznej identyfikacji owiec, stref narażonych na zanieczyszczenia azotanami czy kremacji padłych zwierząt gospodarskich, oraz wzywa do wyraźnego zawierania tych informacji na etykietach;

15.  podkreśla różnicę w wielkości jednolitego rynku europejskiego i rynku nowozelandzkiego, która musi zostać uwzględniona w ewentualnej umowie o wolnym handlu między dwiema stronami;

16.  przypomina, że Nowa Zelandia ma bardzo konkurencyjny i silnie ukierunkowany na eksport sektor rolny, z unikalną ekspozycją na rynki międzynarodowe wynikającą z niskiego poziomu wsparcia dla rolnictwa; w szczególności zwraca uwagę na dominację sektora mleczarskiego, sektorów hodowli owiec i kóz oraz dominujący sektor owoców zdecydowanie ukierunkowany na eksport;

17.  uważa, że Nowa Zelandia jest jednym z głównych podmiotów na światowym rynku handlu produktami rolnymi oraz że rozwinęła silne sektory oparte na eksporterach będących praktycznie monopolistami; odnotowuje, że łącznie produkty rolne i rolno-spożywcze stanowią 60 % całkowitej wartości handlu towarami, przy czym sektor mleczarski odpowiada za 25,3 % łącznego eksportu, natomiast eksport mięsa baraniego stanowi 45 % światowego handlu tym produktem; stwierdza, że Nowa Zelandia jest jednym z czołowych światowych eksporterów mięsa baraniego, w szczególności jagnięciny, oraz że jest największym eksporterem owoców kiwi;

18.  podkreśla, że Nowa Zelandia eksportuje do Unii Europejskiej głównie produkty rolne, podczas gdy wśród towarów przywożonych do Nowej Zelandii z UE dominują produkty przetworzone, i zwraca uwagę, że Nowa Zelandia nadal stosuje stosunkowo wysokie taryfy celne na szereg przetworzonych produktów rolno-spożywczych (np. sery, wina i napoje spirytusowe) oraz że niektóre bariery pozataryfowe, takie jak środki ochrony roślin, znacznie utrudniają eksport niektórych towarów z UE;

19.  podkreśla, że Nowa Zelandia jest sygnatariuszem umowy o Partnerstwie Transpacyficznym, co także należy wziąć pod uwagę w procesie negocjacji;

20.  podkreśla, że niektóre wrażliwe europejskie sektory rolne poniosły poważne straty w powodu utrzymującego się rosyjskiego embarga, wahań kursów walut spowodowanych wynikiem referendum dotyczącym wyjścia Zjednoczonego Królestwa z UE i kryzysów rynkowych wynikających ze skrajnej zmienności cen; jest zdania, że dalsze otwarcie rynku w tych sektorach, szczególnie w odniesieniu do monopolistycznej struktury w niektórych gałęziach przemysłu, zwłaszcza w nowozelandzkim sektorze przetworów mlecznych, może spowodować poważne problemy i mieć katastrofalne skutki dla producentów europejskich; podkreśla, że w ostatecznych wynikach należy odpowiednio uwzględnić interesy wszystkich producentów europejskich;

21.  przyjmuje do wiadomości opublikowaną przez Komisję ocenę wpływu potencjalnych skutków umowy o wolnym handlu między UE i Nową Zelandią oraz zwraca się do Komisji o przedstawienie dalszej analizy dotyczącej wpływu umowy o wolnym handlu na poszczególne sektory i państwa członkowskie, aby umożliwić pełną ocenę potencjalnych zysków i strat z tytułu takiej umowy handlowej dla producentów europejskich oraz jej potencjalny wpływ na ceny producentów w sektorach wrażliwych i na zobowiązania wynikające z porozumienia klimatycznego z Paryża;

22.  zwraca uwagę na korzyści w sektorze mleczarskim i w sektorze mięsa baraniego, które zostały przyznane Nowej Zelandii podczas przystąpienia Zjednoczonego Królestwa do Wspólnot Europejskich, i podkreśla, że przydziały te muszą zostać uwzględnione w negocjacjach dotyczących umowy o wolnym handlu;

23.  podkreśla, że wszelkie potencjalne przyszłe kontyngenty taryfowe, które mogą być przyznane Nowej Zelandii na mocy umowy o wolnym handlu, będą miały zastosowanie do mniejszego rynku UE liczącego 443 milionów konsumentów, co musi wywrzeć wpływ na skutki gospodarcze stosowania takich kwot, szczególnie w sektorach takich jak sektor mięsa baraniego i produktów mleczarskich, podczas gdy Zjednoczone Królestwo odpowiada obecnie za znaczną część spożycia i/lub importu tych produktów; wzywa zatem Komisję do uwzględnienia w negocjacjach handlowych z Nową Zelandią trwających negocjacji w sprawie wyjścia Zjednoczonego Królestwa z UE oraz wpływu brexitu na unijny sektor rolno-spożywczy;

24.  podkreśla łączny wpływ unijnych koncesji handlowych w rolnictwie i zwraca uwagę, że jakiekolwiek koncesje rolne oferowane Nowej Zelandii muszą zostać w pełni rozpatrzone w kontekście koncesji w dostępie do rynku w ramach Światowej Organizacji Handlu lub koncesji przyznawanych w ramach innych toczących się lub zakończonych negocjacji w sprawie umów o wolnym handlu; podkreśla w związku z powyższym, że ze sporządzonej przez Komisję analizy łącznego wpływu przyszłych umów handlowych wynika, iż w przypadku produktów mlecznych deficyt handlowy, wynoszący obecnie 200 mln EUR, wzrośnie dwukrotnie lub ponad trzykrotnie w zależności od przyjętych hipotez dotyczących liberalizacji handlu;

25.  podkreśla, że Komisja musi współpracować w sposób w pełni przejrzysty, terminowy i kompleksowy ze wszystkimi podmiotami reprezentującymi sektor rolny we wszelkich kwestiach dotyczących negocjacji, oraz domaga się, aby Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi była regularnie informowana o postępach dotyczących sektora rolnictwa;

26.  przypomina, że w Unii Europejskiej można wprowadzać do obrotu wyłącznie mięso jagniąt w wieku 6 lub 9 miesięcy, podczas gdy w Nowej Zelandii dopuszczalny jest wyższy wiek, a mianowicie 12 miesięcy; podkreśla, że przyszła umowa określa górną, wynoszącą 6 lub 9 miesięcy, granicę wieku jagniąt spoza UE, których mięso może być zgodnie z prawem sprzedawane na unijnym rynku wewnętrznym.

INFORMACJE O PRZYJĘCIU OPINIIW KOMISJI OPINIODAWCZEJ

Data przyjęcia

2.10.2017

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

35

7

3

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

John Stuart Agnew, Clara Eugenia Aguilera García, Eric Andrieu, Richard Ashworth, José Bové, Daniel Buda, Nicola Caputo, Matt Carthy, Viorica Dăncilă, Michel Dantin, Paolo De Castro, Jean-Paul Denanot, Albert Deß, Diane Dodds, Jørn Dohrmann, Herbert Dorfmann, Norbert Erdős, Edouard Ferrand, Luke Ming Flanagan, Beata Gosiewska, Martin Häusling, Anja Hazekamp, Esther Herranz García, Jan Huitema, Peter Jahr, Ivan Jakovčić, Jarosław Kalinowski, Zbigniew Kuźmiuk, Philippe Loiseau, Nuno Melo, Giulia Moi, Ulrike Müller, James Nicholson, Maria Noichl, Marijana Petir, Bronis Ropė, Maria Lidia Senra Rodríguez, Ricardo Serrão Santos, Czesław Adam Siekierski, Tibor Szanyi, Marc Tarabella, Marco Zullo

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Franc Bogovič, Angélique Delahaye, Norbert Lins, Hannu Takkula, Tom Vandenkendelaere

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGOW KOMISJI OPINIODAWCZEJ

35

+

ALDE

Jan Huitema, Ivan Jakovčić, Ulrike Müller, Hannu Takkula

ECR

Richard Ashworth, Jørn Dohrmann, Beata Gosiewska, Zbigniew Kuźmiuk, James Nicholson

ENF

Edouard Ferrand, Philippe Loiseau

NI

Diane Dodds

PPE

Franc Bogovič, Daniel Buda, Michel Dantin, Albert Deß, Herbert Dorfmann, Norbert Erdős, Esther Herranz García, Peter Jahr, Jarosław Kalinowski, Nuno Melo, Marijana Petir, Czesław Adam Siekierski, Tom Vandenkendelaere

S&D

Clara Eugenia Aguilera García, Eric Andrieu, Nicola Caputo, Paolo De Castro, Jean-Paul Denanot, Viorica Dăncilă, Maria Noichl, Ricardo Serrão Santos, Tibor Szanyi, Marc Tarabella

7

-

GUE/NGL

Matt Carthy, Luke Ming Flanagan, Anja Hazekamp, Maria Lidia Senra Rodríguez

VERTS/ALE

José Bové, Martin Häusling, Bronis Ropė

3

0

EFDD

John Stuart Agnew, Giulia Moi, Marco Zullo

Objaśnienie używanych znaków:

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymało się

INFORMACJE O PRZYJĘCIU SPRAWOZDANIA W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

Data przyjęcia

12.10.2017

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

30

5

3

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Tiziana Beghin, David Borrelli, David Campbell Bannerman, Salvatore Cicu, Karoline Graswander-Hainz, France Jamet, Jude Kirton-Darling, Patricia Lalonde, Bernd Lange, David Martin, Emmanuel Maurel, Emma McClarkin, Anne-Marie Mineur, Alessia Maria Mosca, Franck Proust, Godelieve Quisthoudt-Rowohl, Viviane Reding, Inmaculada Rodríguez-Piñero Fernández, Tokia Saïfi, Matteo Salvini, Marietje Schaake, Helmut Scholz, Joachim Schuster, Joachim Starbatty, Adam Szejnfeld, Hannu Takkula, Iuliu Winkler, Jan Zahradil

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Klaus Buchner, Nicola Danti, Edouard Ferrand, Seán Kelly, Frédérique Ries, Fernando Ruas, Paul Rübig, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Pedro Silva Pereira, Jarosław Wałęsa

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

30

+

ALDE

Frédérique Ries, Hannu Takkula, Marietje Schaake, Patricia Lalonde

ECR

David Campbell Bannerman, Emma McClarkin, Jan Zahradil, Joachim Starbatty

EFDD

David Borrelli, Tiziana Beghin

PPE

Adam Szejnfeld, Fernando Ruas, Franck Proust, Godelieve Quisthoudt-Rowohl, Iuliu Winkler, Jarosław Wałęsa, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Paul Rübig, Salvatore Cicu, Seán Kelly, Tokia Saïfi, Viviane Reding

S&D

Alessia Maria Mosca, Bernd Lange, Inmaculada Rodríguez-Piñero Fernández, Joachim Schuster, Jude Kirton-Darling, Karoline Graswander-Hainz, Nicola Danti, Pedro Silva Pereira

5

-

ENF

Edouard Ferrand, France Jamet, Matteo Salvini

GUE/NGL

Anne-Marie Mineur, Helmut Scholz

3

0

S&D

David Martin, Emmanuel Maurel

Verts/ALE

Klaus Buchner

Objaśnienie używanych znaków:

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymało się