SPRAWOZDANIE w sprawie nowelizacji Porozumienia ramowego w sprawie stosunków między Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską

25.1.2018 - (2017/2233(ACI))

Komisja Spraw Konstytucyjnych
Sprawozdawca: Esteban González Pons

Sprostowania/Addenda

• ERR01 (PDF - 474 KB)
• ERR01 (DOC - 48 KB)

Poprawki

• 001-010 (PDF - 377 KB)
• 001-010 (DOC - 47 KB)
• 011-013 (PDF - 354 KB)
• 011-013 (DOC - 53 KB)
• 014-016 (PDF - 361 KB)
• 014-016 (DOC - 28 KB)
• 016-016/REV1 (PDF - 331 KB)
• 016-016/REV1 (DOC - 21 KB)
• 017-018 (PDF - 347 KB)
• 017-018 (DOC - 31 KB)

PROJEKT DECYZJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie nowelizacji Porozumienia ramowego w sprawie stosunków między Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską

(2017/2233(ACI))

Parlament Europejski,

–  uwzględniając decyzję Konferencji Przewodniczących z dnia 5 października 2017 r.,

–  uwzględniając wymianę pism między przewodniczącym i przewodniczącym Komisji, zwłaszcza skierowane przez tego ostatniego pismo z dnia 2 października 2017 r., w którym zgadza się on na projekty propozycji przedstawione przez przewodniczącego w dniu 7 września 2017 r.,

–  uwzględniając projekty poprawek do Porozumienia ramowego w sprawie stosunków między Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską[1],

–  uwzględniając art. 10 ust. 1 i 4 oraz art. 17 ust. 3 i 7 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), a także art. 245 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

–  uwzględniając art. 41 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

–  uwzględniając art. 295 TFUE,

–  uwzględniając program prac Komisji na 2017 r.[2],

–   uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 listopada 2015 r. w sprawie reformy prawa wyborczego Unii Europejskiej[3],

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 1 grudnia 2016 r. w sprawie deklaracji komisarzy o braku konfliktu interesów – wytyczne[4],

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 lutego 2017 r. w sprawie poprawy funkcjonowania Unii Europejskiej dzięki wykorzystaniu potencjału Traktatu z Lizbony[5],

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 września 2017 r. w sprawie rozliczalności, przejrzystości i rzetelności w instytucjach UE[6],

–  uwzględniając projekt decyzji Komisji z dnia 12 września 2017 r. w sprawie kodeksu postępowania dla członków Komisji Europejskiej, zwłaszcza jego art. 10 dotyczący udziału w europejskich strategiach politycznych podczas kadencji,

–  uwzględniając aktualizację badania Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Wewnętrznej zatytułowanego „The Code of conduct for Commissioners - Improving effectiveness and efficiency” [Kodeks postępowania komisarzy – poprawa efektywności i skuteczności],

–  uwzględniając art. 140 ust. 1 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Konstytucyjnych (A8-0006/2018),

A.  mając na uwadze, że art. 10 ust. 1 TUE stanowi, że podstawą funkcjonowania Unii jest demokracja przedstawicielska oraz że Komisja jako organ wykonawczy Unii odgrywa zasadniczą rolę w funkcjonowaniu Unii;

B.   mając na uwadze, że art. 10 ust. 3 i art. 11 TUE przyznają każdemu obywatelowi Unii prawo do uczestniczenia w demokratycznym życiu Unii,

C.  mając na uwadze, że art. 17 ust. 3 TUE przewiduje, że Komisja jest całkowicie niezależna w wykonywaniu swoich zadań, a członkowie Komisji są wybierani ze względu na swe ogólne kwalifikacje i zaangażowanie w sprawy europejskie spośród osób, których niezależność jest niekwestionowana, i nie zwracają się o instrukcje do żadnego rządu, instytucji, organu lub jednostki organizacyjnej ani ich od nich nie przyjmują;

D.  mając na uwadze, że celem projektów poprawek jest zastosowanie zasad demokratycznych przy wyborze przewodniczącego Komisji, zgodnie z art. 17 ust. 7 TUE;

E.  mając na uwadze, że projekty poprawek umożliwiają członkom Komisji kandydowanie w wyborach do Parlamentu Europejskiego bez składania rezygnacji z pełnionej funkcji;

F.  mając na uwadze, że powszechną praktyką w państwach członkowskich jest, iż członkowie rządu kandydują w krajowych wyborach parlamentarnych, nie musząc rezygnować z zajmowanego stanowiska;

G.  mając na uwadze, że projekty poprawek umożliwiają także europejskim partiom politycznym wyznaczenie członków Komisji na głównych kandydatów („Spitzenkandidaten”) na stanowisko przewodniczącego Komisji;

H.  mając na uwadze, że Parlament już apelował o kodyfikację procesu wyznaczania głównych kandydatów w ramach przeglądu Aktu dotyczącego wyborów przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich[7];

I.  mając na uwadze, że zgodnie z art. 10 ust. 4 Traktatu o Unii Europejskiej partie polityczne na poziomie europejskim przyczyniają się do kształtowania europejskiej świadomości politycznej; oraz mając na uwadze, że art. 10 ust. 3 i art. 11 ust. 1 TUE rozszerzają tę funkcję na obywateli i stowarzyszenia przedstawicielskie,

J.  mając na uwadze, że projekty poprawek wprowadzają także niezbędne gwarancje ochrony przejrzystości, bezstronności, poufności i kolegialności, które to zasady mają zastosowanie do komisarzy startujących w kampanii wyborczej;

K.  mając na uwadze, że projekty poprawek zobowiązują przewodniczącego Komisji do informowania Parlamentu o środkach podjętych w celu zagwarantowania poszanowania zasad niezależności, uczciwości i roztropności zapisanych w art. 245 TFUE oraz w kodeksie postępowania członków Komisji Europejskiej, w przypadku gdy komisarze startują jako kandydaci w kampaniach wyborczych do Parlamentu Europejskiego;

L.  mając na uwadze, że projekty poprawek stanowią, że członkowie Komisji nie mogą wykorzystywać zasobów ludzkich ani materialnych Komisji do działań związanych z kampanią wyborczą;

1.  przypomina, że przewodniczący Komisji będzie wybierany przez Parlament Europejski na wniosek Rady Europejskiej, przy uwzględnieniu wyników wyborów do Parlamentu Europejskiego i po przeprowadzeniu odpowiednich konsultacji, w związku z czym, podobnie jak w 2014 r., europejskie partie polityczne będą musiały wysunąć głównych kandydatów („Spitzenkandidaten”), aby zapewnić europejskim obywatelom kandydatów do wyboru na przewodniczącego Komisji Europejskiej podczas wyborów do Parlamentu Europejskiego;

2.  przypomina, że proces wyznaczania głównych kandydatów odzwierciedla równowagę instytucjonalną między Parlamentem a Radą Europejską, zgodnie z postanowieniami traktatów; podkreśla ponadto, że ten kolejny krok w umacnianiu parlamentarnego wymiaru Unii jest zasadą, której nie można odrzucić;

3.  podkreśla, że nie zgadzając się na proces wyznaczania głównych kandydatów, Rada ryzykowałaby również przedstawienie Parlamentowi do zatwierdzenia kandydata na przewodniczącego Komisji, który nie uzyskał wystarczającej większości parlamentarnej;

4.  obawia się, że Parlament Europejski będzie gotów odrzucić w procedurze mianowania przewodniczącego Komisji każdego kandydata, który nie został wyznaczony jako główny kandydat przed wyborami do Parlamentu Europejskiego;

5.  uważa, że proces wyznaczania głównych kandydatów sprzyja również przejrzystości, ponieważ kandydatów na stanowisko przewodniczącego Komisji podaje się do wiadomości publicznej przed wyborami do Parlamentu Europejskiego, a nie po nich, jak miało to miejsce uprzednio;

6.  podkreśla, że proces wyznaczania głównych kandydatów umacnia świadomość polityczną obywateli europejskich przed wyborami do Parlamentu Europejskiego, a także polityczną legitymację zarówno Parlamentu, jak i Komisji dzięki połączeniu odnośnych wyborów bardziej bezpośrednio z wyborem głosujących; w związku z tym uznaje istotną wartość dodaną zasady wyznaczania głównych kandydatów w dążeniu do umocnienia politycznego charakteru Komisji Europejskiej;

7.  uważa, że legitymacja polityczna Komisji zostałaby wzmocniona, gdyby na członków Komisji wyznaczano większą liczbę wybranych w wyborach posłów do Parlamentu Europejskiego;

8.  przypomina, że przed wyborami do Parlamentu Europejskiego w 2014 r. wszystkie duże europejskie partie polityczne przeprowadziły proces wyznaczania głównych kandydatów, wskazując swojego kandydata na przewodniczącego Komisji, oraz że odbyły się publiczne debaty kandydatów, co dało początek konstytucyjnej i politycznej praktyce, która odzwierciedla równowagę międzyinstytucjonalną przewidzianą postanowieniami traktatów;

9.  uważa, że proces wyznaczania głównych kandydatów w 2014 r. okazał się sukcesem, i podkreśla, że wybory do Parlamentu Europejskiego w 2019 r. będą okazją do umocnienia zwyczaju wykorzystywania tej praktyki;

10.  zachęca europejskie partie polityczne do wyznaczania ich własnych głównych kandydatów w drodze otwartego, przejrzystego i demokratycznego współzawodnictwa;

11.  uważa, że projekty poprawek są zgodne z art. art. 10 ust. 1 i art. 17 ust. 7 TUE, i z zadowoleniem przyjmuje je jako ulepszenie umacniające proces demokratycznego wyboru przewodniczącego Komisji Europejskiej;

12.  oczekuje zakończenia przeglądu kodeksu postępowania członków Komisji Europejskiej, który ma na celu uściślenie obowiązków komisarzy, zarówno w trakcie sprawowania tej funkcji, jak i po jej zakończeniu; w związku z tym zwraca się do Komisji o to, by dostosowała swój projekt decyzji z dnia 12 września 2017 r. w sprawie kodeksu postępowania członków Komisji Europejskiej do opinii już wyrażonych przez Parlament Europejski i jego właściwe komisje, zwłaszcza w odniesieniu do okresu karencji po zakończeniu sprawowania urzędu, przejrzystości, mianowania niezależnej komisji etycznej i udziału w kampaniach wyborczych w wyborach do Parlamentu Europejskiego;

13.  uważa, że istotne jest, by ująć w kodeksie postępowania członków Komisji rygorystyczne standardy dotyczące przejrzystości, bezstronności i gwarancji, aby uniknąć wszelkich ewentualnych konfliktów interesów w odniesieniu do członków Komisji biorących udział w kampanii wyborczej;

14.  przypomina zwłaszcza swój apel o trzyletni okres karencji mający zastosowanie do członków Komisji po zaprzestaniu pełnienia urzędu;

15.  zatwierdza poprawki do Porozumienia ramowego w sprawie stosunków między Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską, załączone do niniejszej decyzji;

16.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania poprawek wraz z przewodniczącym Komisji i zarządzenia ich publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

17.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej decyzji wraz z załącznikiem Komisji oraz do wiadomości Rady i parlamentów państw członkowskich.

• [1]  Dz.U. L 304 z 20.11.2010, s. 47.
• [2]  Komunikat Komisji z dnia 25 października 2016 r. „Program prac Komisji na rok 2017. Na rzecz Europy, która chroni, wspiera i broni” (COM(2016)0710).
• [3]  Dz.U. C 366 z 27.10.2017, s. 7.
• [4]  Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0477.
• [5]  Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0049.
• [6]  Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0358.
• [7]  Akt dotyczący wyborów przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich załączony do decyzji Rady 76/787/EWWiS, EWG, Euratom (Dz.U. L 278 z 8.10.1976, s. 1.) zmienionej decyzją Rady 93/81/Euratom, EWWiS, EWG (Dz.U. L 33 z 9.2.1993, s. 15.) i decyzją Rady 2002/772/WE, Euratom (Dz.U. L 283 z 21.10.2002, s. 1).

ZAŁĄCZNIK: Projekt porozumienia między Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską w sprawie ZMIAN DO PKT 4 POROZUMIENIA RAMOWEGO W SPRAWIE STOSUNKÓW MIĘDZY PARLAMENTEM EUROPEJSKIM I KOMISJĄ EUROPEJSKĄ

Porozumienie ramowe w sprawie stosunków między Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską	Uzgodnione poprawki do Porozumienia ramowego w sprawie stosunków między Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską,
Obowiązujący tekst	Proponowane zmiany
...	...
4. Z zastrzeżeniem zasady kolegialności Komisji, każdy z członków Komisji ponosi odpowiedzialność polityczną za działania podejmowane w zakresie swoich kompetencji. Przewodniczący Komisji ponosi całkowitą odpowiedzialność za stwierdzenie jakiegokolwiek konfliktu interesów, który uniemożliwiłby danemu członkowi Komisji pełnienie obowiązków. Przewodniczący Komisji jest też odpowiedzialny za wszelkie dalsze działania podjęte w powyższych okolicznościach i niezwłocznie informuje o tym na piśmie przewodniczącego Parlamentu. Udział członków Komisji w kampaniach wyborczych reguluje kodeks postępowania komisarzy. Członkowie Komisji biorący aktywny udział w kampaniach wyborczych jako kandydaci w wyborach do Parlamentu Europejskiego powinni wziąć bezpłatny urlop wyborczy ze skutkiem od końca ostatniej sesji miesięcznej poprzedzającej wybory. Przewodniczący Komisji w odpowiednim czasie informuje Parlament o swojej decyzji dotyczącej przyznania takiego urlopu, wskazując, który członek Komisji przejmie stosowne obowiązki na czas trwania urlopu.	4. Z zastrzeżeniem zasady kolegialności Komisji, każdy z członków Komisji ponosi odpowiedzialność polityczną za działania podejmowane w zakresie swoich kompetencji. Przewodniczący Komisji ponosi całkowitą odpowiedzialność za stwierdzenie jakiegokolwiek konfliktu interesów, który uniemożliwiłby danemu członkowi Komisji pełnienie obowiązków. Przewodniczący Komisji jest też odpowiedzialny za wszelkie dalsze działania podjęte w powyższych okolicznościach i niezwłocznie informuje o tym na piśmie przewodniczącego Parlamentu. Udział członków Komisji w kampaniach wyborczych reguluje kodeks postępowania komisarzy. Członkowie Komisji mogą wziąć udział w kampaniach wyborczych jako kandydaci w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Mogą także być wybrani przez europejskie partie polityczne na głównych kandydatów („Spitzenkandidaten”) na stanowisko przewodniczącego Komisji. Przewodniczący Komisji w odpowiednim czasie informuje Parlament, czy któryś członek Komisji będzie startował jako kandydat w kampanii wyborczej do Parlamentu, a także o środkach podjętych w celu zagwarantowania poszanowania zasad niezależności, uczciwości i roztropności zapisanych w art. 245 TFUE oraz w kodeksie postępowania członków Komisji Europejskiej. Każdy członek Komisji startujący jako kandydat lub biorący udział w kampanii wyborczej do Parlamentu powstrzymuje się od zajmowania w trakcie kampanii stanowiska, które byłoby niezgodne z obowiązkiem poufności lub naruszało zasadę kolegialności. Żaden członek Komisji startujący jako kandydat lub biorący udział w kampanii wyborczej do Parlamentu nie może wykorzystywać zasobów ludzkich ani materialnych Komisji do działań związanych z kampanią wyborczą.
...	...

INFORMACJE O PRZYJĘCIU SPRAWOZDANIAW KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

Data przyjęcia	23.1.2018
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	17 6 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Michał Boni, Mercedes Bresso, Elmar Brok, Fabio Massimo Castaldo, Pascal Durand, Esteban González Pons, Danuta Maria Hübner, Diane James, Ramón Jáuregui Atondo, Alain Lamassoure, Jo Leinen, Morten Messerschmidt, Maite Pagazaurtundúa Ruiz, Markus Pieper, Paulo Rangel, Helmut Scholz, György Schöpflin, Pedro Silva Pereira, Barbara Spinelli, Claudia Țapardel, Josep-Maria Terricabras, Kazimierz Michał Ujazdowski
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego	Pervenche Berès, Rainer Wieland

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

17	+
ALDE	Maite Pagazaurtundúa Ruiz
PPE	Michał Boni, Elmar Brok, Esteban González Pons, Danuta Maria Hübner, Alain Lamassoure, Markus Pieper, Paulo Rangel, György Schöpflin
S&D	Pervenche Berès, Mercedes Bresso, Ramón Jáuregui Atondo, Jo Leinen, Pedro Silva Pereira, Claudia Țapardel
VERTS/ALE	Pascal Durand, Josep-Maria Terricabras

6	-
ECR	Morten Messerschmidt, Kazimierz Michał Ujazdowski
EFDD	Fabio Massimo Castaldo
GUE/NGL	Helmut Scholz, Barbara Spinelli
NI	Diane James

0	0

Objaśnienie używanych znaków:

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymało się