SPRAWOZDANIE w sprawie roli regionów i miast UE we wdrażaniu porozumienia paryskiego z konferencji COP21 w sprawie zmian klimatu

27.2.2018 - (2017/2006(INI))

Komisja Rozwoju Regionalnego
Sprawozdawczyni: Ángela Vallina

Poprawki

• 001-001 (PDF - 339 KB)
• 001-001 (DOC - 51 KB)

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie roli regionów i miast UE we wdrażaniu porozumienia paryskiego z konferencji COP21 w sprawie zmian klimatu

(2017/2006(INI))

Parlament Europejski,

–  uwzględniając Ramową konwencję Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC) oraz załączony do niej protokół z Kioto,

–  uwzględniając porozumienie paryskie, decyzję 1/CP.21, 21. konferencję stron (COP 21) konwencji UNFCCC oraz 11. konferencję stron służącą jako spotkanie stron protokołu z Kioto (CMP 11), które odbyły się w Paryżu (Francja) w dniach 30 listopada–11 grudnia 2015 r.,

–  uwzględniając art. 7 ust. 2 i art. 11 ust. 2 porozumienia paryskiego, w których uznaje się wymiar lokalny, niższy niż krajowy i regionalny zmiany klimatu i działań w dziedzinie klimatu,

–  uwzględniając swoją rezolucję ustawodawczą z dnia 4 października 2016 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, porozumienia paryskiego przyjętego w ramach Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu[1],

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 października 2016 r. w sprawie wdrożenia porozumienia paryskiego oraz konferencji ONZ w sprawie zmiany klimatu w Marrakeszu (Maroko, COP 22)[2],

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 października 2017 r. w sprawie konferencji klimatycznej ONZ w 2017 r. (COP 23) w Bonn (Niemcy)[3],

–  uwzględniając nowe cele zrównoważonego rozwoju ONZ, w szczególności cel 11: „uczynić miasta i osiedla ludzkie bezpiecznymi, stabilnymi, zrównoważonymi oraz sprzyjającymi włączeniu społecznemu”,

–  uwzględniając postanowienia paktu amsterdamskiego ustanawiającego agendę miejską UE,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 września 2015 r. w sprawie miejskiego wymiaru polityki UE[4],

–  uwzględniając sprawozdanie Europejskiej Agencji Środowiska nr 12/2016 „Urban adaptation to climate change in Europe 2016” [Adaptacja do zmiany klimatu w miastach w Europie 2016] oraz sprawozdanie nr 1/2017 „Climate change, impacts and vulnerability in Europe 2016” [Zmiana klimatu: skutki i zagrożenia w Europie 2016],

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 2 marca 2016 r. „Po konferencji w Paryżu: ocena skutków porozumienia klimatycznego z Paryża” (COM(2016)0110),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 16 kwietnia 2013 r. „Strategia UE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu” (COM(2013)0216),

–  uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Regionów „W kierunku nowej strategii UE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu – zintegrowane podejście” (CDR 2430/2016 – 8 lutego 2017 r.),

–  uwzględniając komunikat Komisji Europejskiej z dnia 18 lipca 2014 r. „Miejski wymiar polityki UE – kluczowe elementy agendy miejskiej UE” (COM(2014)0490),

–  uwzględniając art. 8 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów (rozporządzenie (UE) nr 1303/2013 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 grudnia 2013 r.), który stanowi, że „cele EFSI są osiągane w sposób zgodny z zasadą zrównoważonego rozwoju”[5],

–  uwzględniając umowy partnerstwa i programy na mocy rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów, które zgodnie z art. 8 tego rozporządzenia wspierają „efektywne gospodarowanie zasobami, dostosowanie do zmiany klimatu i łagodzenie jej skutków”,

–  uwzględniając szczegółowe cele tematyczne wspierane przez każdy z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, w tym rozwój technologiczny i innowacje, transformację w kierunku gospodarki niskoemisyjnej, przystosowanie się do zmiany klimatu i promowanie efektywnego gospodarowania zasobami,

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 marca 2010 r. „Europa 2020 – strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

–  uwzględniając piąte sprawozdanie z oceny Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu,

–  uwzględniając art. 52 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju Regionalnego oraz opinię Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A8-0045/2018),

A.  mając na uwadze, że nasilenie się ekstremalnych zjawisk pogodowych jest bezpośrednią konsekwencją zmiany klimatu wywołanej przez działalność człowieka i będzie nadal negatywnie wpływać na wiele części Europy z coraz większą częstotliwością, zwiększając podatność na zagrożenia występujących tam zamieszkałych ekosystemów; mając na uwadze, że według scenariuszy Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu temperatura na naszej planecie może wzrosnąć o 0,9–5,8 ºC do 2100 r.;

B.  mając na uwadze, że 7. program działań w zakresie środowiska (EAP), który będzie wytyczną europejskiej polityki w zakresie środowiska do 2020 r., wskazuje poprawę zrównoważoności miast w Unii jako cel priorytetowy, wraz z trzema kluczowymi celami horyzontalnymi dotyczącymi ochrony, zachowania i poprawy kapitału naturalnego Unii, przekształcenia Unii w zasobooszczędną, zieloną i konkurencyjną gospodarkę niskoemisyjną oraz ochrony obywateli Unii przed związanymi ze środowiskiem problemami i zagrożeniami dla zdrowia i dobrostanu;

C.  mając na uwadze, że zmiana klimatu może pogłębić zmiany w społeczeństwie, jeżeli nie zostaną podjęte dalsze działania; mając na uwadze, że uwzględnić należy znaczne przepływy migracyjne przewidywane w wyniku globalnych zmian klimatu i wynikające ze skutków migracji ludności, które postawią nowe wyzwania przed infrastrukturą miast;

D.  mając na uwadze, że – zgodnie z kluczowymi wnioskami zawartymi w sprawozdaniu EEA nr 12/2006 – zmiana klimatu już obecnie wywiera negatywny wpływ na UE w postaci ekstremalnych zdarzeń pogodowych i stopniowych skutków w perspektywie długoterminowej, takich jak huragany, burze, pustynnienie, susze, erozja ziemi i nabrzeży, ulewne deszcze, fale upałów, powodzie, podnoszenie się poziomu mórz, problemy z zaopatrzeniem w wodę, pożary lasów i rozprzestrzenianie się chorób tropikalnych;

E.  mając na uwadze, że w wyniku zmiany klimatu występuje zwiększone ryzyko zanikania niektórych gatunków roślin i zwierząt oraz zapadalności na choroby zakaźne wywoływane przez czynniki klimatyczne; mając na uwadze, że obszary, takie jak regiony najbardziej oddalone i inne regiony UE, które mogą znajdować się w trudnej sytuacji topograficznej, bardziej dotkliwie doświadczają skutków zmiany klimatu;

F.  mając również na uwadze, że niedawne badania wskazują, iż różne obserwowane zmiany w środowisku naturalnym i społeczeństwie, takie jak zmiany składu gatunkowego lasów, osiedlanie się inwazyjnych gatunków obcych i pojawianie się ognisk chorób, zostały spowodowane lub nasilone przez globalną zmianę klimatu i sprawiły, że ludzie, przyroda i ekosystemy, które zamieszkują, stały się bardziej narażone, o ile nie zastaną podjęte konkretne środki; mając na uwadze, że zintegrowane wsparcie unijne w celu zwiększenia solidarności i wymiany najlepszych praktyk między państwami członkowskimi pomogłoby w zagwarantowaniu, że regiony najbardziej dotknięte zmianą klimatu będą zdolne do podjęcia koniecznych środków służących przystosowaniu się do zmiany klimatu;

G.  mając na uwadze, że zmiana klimatu uwydatnia różnice społeczne, które już i tak narastały w UE w ciągu ostatniej dekady, pogarszając sytuację najbardziej podatnych na zagrożenia grup społecznych dysponujących mniejszymi zasobami pozwalającymi stawiać czoła skutkom zmiany klimatu; mając na uwadze, że podatność ludności na skutki zmiany klimatu zależy w znacznym stopniu od jej zdolności do uzyskania dostępu do podstawowych zasobów oraz że organy administracji publicznej powinni gwarantować dostęp do tych podstawowych zasobów;

H.  mając na uwadze, że prawie 72,5 % obywateli Unii, czyli około 359 milionów osób, mieszka w miastach; mając ponadto na uwadze, że udział UE w emisjach na świecie wynosi 9 %, a obszary miejskie zużywają od 60 % do 80 % energii produkowanej na świecie i są odpowiedzialne za mniej więcej ten sam procent emisji CO₂;

I.  mając na uwadze, że dokonywane wybory urbanistyczne będą miały wpływ na odporność miast wobec zmiany klimatu; mając na uwadze, że miasta, przedsiębiorstwa i inne podmioty niepaństwowe mają potencjał w zakresie łagodzenia zmiany klimatu w zakresie od 2,5 do 4 mld ton CO₂ do 2020 r.; mając na uwadze, że regiony i miasta są zdolne zmniejszyć globalny poziom emisji o 5 %, co pozwoli osiągnąć cel określony w porozumieniu paryskim, oraz że mają potencjał do znaczącego zmniejszenia globalnego poziomu emisji;

J.  mając na uwadze, że cel zrównoważonego rozwoju nr 11 („Zadbanie o to, by miasta i osady ludzkie sprzyjały włączeniu społecznemu, były bezpieczne, odporne i zrównoważone”) zakłada znaczne zwiększenie do 2020 r. liczby miast i osad ludzkich, które przyjęły i wdrożyły zintegrowane strategie polityczne i plany działania w zakresie włączenia społecznego, niedoboru zasobów naturalnych, łagodzenia skutków zmiany klimatu i dostosowania się do nich oraz odporności na katastrofy naturalne, a także opracowanie i wdrożenie kompleksowego zarządzania ryzykiem klęsk żywiołowych na wszystkich szczeblach zgodnie z ramami z Sendai dotyczącymi ograniczania ryzyka klęsk żywiołowych w latach 2015–2030;

K.  mając na uwadze, że organy samorządowe należą do największych beneficjentów środków europejskich;

L.  mając na uwadze, że art. 7 ust. 2 porozumienia paryskiego stanowi, że „adaptacja stanowi globalne wyzwanie, przed którym stoją wszyscy, mające wymiar lokalny, niższy niż krajowy, krajowy, regionalny i międzynarodowy”; mając na uwadze, że działania podejmowane przez organy lokalne i podmioty niepaństwowe mają kluczowe znaczenie dla umożliwienia rządom wypełnienia ich zobowiązań w ramach globalnych działań w dziedzinie klimatu;

M.  mając na uwadze, że w strategii UE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu (COM(2013)0216) oraz w odpowiednich przepisach UE dotyczących europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych wskazano główne cele i związane z nimi działania polityczne, szczególnie dzięki wprowadzeniu mechanizmów takich jak warunki wstępne i cele tematyczne odnoszące się do klimatu w ramach polityki spójności na lata 2014–2020 – takie jak cel tematyczny 4: „Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach”; cel tematyczny 5: „Promowanie dostosowania do zmian klimatu, zapobiegania ryzyku i zarządzania ryzykiem” oraz cel tematyczny 6: „Ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystywania zasobów”, które zwiększyły i lepiej ukierunkowały finansowanie działań w dziedzinie klimatu w ramach niektórych europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych;

N.  mając na uwadze, że regiony i miasta wykazały zaangażowanie w proces UNFCCC dzięki wniesieniu wkładu w plan działania Lima–Paryż i inicjatywy w ramach platformy podmiotów niepaństwowych działających na rzecz klimatu (NAZCA);

Ramy ogólne

1.  wyraża zadowolenie z roli odegranej przez Unię Europejską w porozumieniu paryskim/COP 21 oraz docenia jej rolę światowego lidera w dziedzinie przeciwdziałania zmianie klimatu; podkreśla, że Europa wyznacza sobie jeden z najbardziej ambitnych na świecie celów w dziedzinie przeciwdziałania zmianie klimatu; wzywa do pilnego uznania łagodzenia zmiany klimatu za ważny priorytet polityk spójności UE, aby wypełnić i zachować zobowiązania na mocy porozumienia paryskiego / COP 21 dzięki propagowaniu innowacyjności w dziedzinie czystej energii, gospodarki o obiegu zamkniętym, energii ze źródeł odnawialnych i efektywności energetycznej, bez szkody dla koniecznych działań przystosowawczych, przy czym należy utrzymać podstawową rolę i cele polityki spójności zgodnie z art. 174 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE);

2.  popiera podejście do walki ze zmianą klimatu określone w celach zrównoważonego rozwoju (ONZ) i pakcie amsterdamskim (agenda miejska UE); podkreśla, że Europa musi stać się prawdziwym światowym liderem w dziedzinie energii ze źródeł odnawialnych, zgodnie z obietnica złożoną przez Komisję, i przypomina, że agenda miejska UE przyczynia się do realizowania agendy ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 w związku z celem dotyczącym bezpiecznych i odpornych miast sprzyjających włączeniu społecznemu; uwzględnia w tym kontekście różnice między europejskimi władzami lokalnymi i ich różny potencjał; apeluje o elastyczne, dostosowane do potrzeb podejście do wdrażania agendy miejskiej, przewidujące zachęty i wytyczne w celu pełnego wykorzystania potencjału miast;

3.  przypomina, że w swojej rezolucji z dnia 14 października 2015 r. w sprawie nowego międzynarodowego porozumienia w sprawie klimatu, które ma zostać zawarte w Paryżu[6], wezwał państwa członkowskie do rozważenia dodatkowych zobowiązań w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych; podkreśla potrzebę maksymalnej przejrzystości i kontroli procesu COP 21;

4.  zachęca Komisję i państwa członkowskie do realizowania ambitnych celów w zakresie łagodzenia zmiany klimatu i przystosowywania się do niej zgodnie z istniejącym prawodawstwem UE dotyczącym działań w dziedzinie klimatu oraz zgodnie z apelem Komitetu Regionów zawartym w jego opinii z dnia 9 lutego 2017 r. w sprawie kierunku nowej strategii UE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu ­ – zintegrowane podejście;

5.  wyraża ubolewanie z powodu nieodpowiedzialnych strategii zagrażających środowisku, takich jak niektóre rodzaje działalności gospodarczej oraz konkretne sektory przemysłu generujące wysokie poziomy zanieczyszczenia, oraz podkreśla odpowiedzialność wszystkich grup społecznych za przyczynianie się do działań koniecznych do odwrócenia tendencji stanowiącej zagrożenie dla życia na Ziemi; podkreśla fakt, że brakuje informacji na temat działań podejmowanych przez niektóre sektory przemysłu w celu zwalczania skutków zanieczyszczenia oraz na temat identyfikowania rozwiązań powodujących mniejsze zanieczyszczenie; wyraża jednak ubolewanie, że niektóre środowiska opiniotwórcze w dziedzinie nauki, mediów i polityki wciąż negują dowody na zmianę klimatu;

6.  ubolewa, że Stany Zjednoczone zamierzają wycofać się z porozumienia paryskiego i z zadowoleniem przyjmuje fakt, że duża liczba organów niebędących organami federalnymi, w szczególności stanów i miast USA, potwierdziła swoje zaangażowanie w osiągnięcie celów porozumienia paryskiego; zachęca organy lokalne i regionalne w Stanach Zjednoczonych, które chcą angażować się w przeciwdziałanie zmianie klimatu, aby współpracowały i nawiązywały partnerstwa z innymi publicznymi i prywatnymi partnerami w ramach swoich projektów oraz dzieliły się najlepszymi praktykami w tym zakresie; wzywa do wdrożenia nowego zarządzania, które mogłoby zapewnić środki na działania w zakresie klimatu, oraz do lepszej integracji regionów i miast oraz ich organów przedstawicielskich;

7.  podkreśla, że miasta mają do odegrania decydującą rolę w walce ze zmianą klimatu, przy skoordynowanej współzależności z władzami krajowymi i z otaczającymi je regionami; zachęca do dalszego zaangażowania we współpracę między liderami regionalnymi i rządami krajowymi na szczeblu międzynarodowym za pośrednictwem platform takich jak Friends of Cities; uważa, że w szczególnym przypadku zintegrowanego zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich władze lokalne powinny być uprawnione nie tylko do wyboru projektów, lecz także do przygotowania, opracowywania i wdrażania lokalnych planów rozwoju; podkreśla możliwe pozytywne aspekty wzrostu i tworzenia zielonych miejsc pracy;

8.  odnotowuje, że organy lokalne są odpowiedzialne za wdrożenie większości środków łagodzenia i przystosowywania się do zmiany klimatu oraz większej części ustawodawstwa UE w tej dziedzinie; podkreśla potrzebę podjęcia działań w zakresie urbanistyki, mobilności, transportu publicznego i infrastruktury, charakterystyki energetycznej budynków, kampanii edukacyjnych, inteligentnych sieci oraz dotacji regionalnych w celu wdrożenia porozumienia paryskiego;

9.  odnotowuje, że burmistrzowie i prezydenci miast ponoszą przed swoimi wyborcami bezpośrednią odpowiedzialność za swoje działania oraz mogą działać szybciej, skuteczniej i często w sposób przynoszący natychmiastowe skutki o większym wpływie;

10.  wzywa rządy krajowe do pomagania miastom i regionom w wypełnianiu zobowiązań międzynarodowych w zakresie wspierania inicjatyw dotyczących klimatu i energii na szczeblu lokalnym i regionalnym;

11.  przypomina, że zmiana klimatu dokonuje się w powiązaniu z czynnikami społecznymi i gospodarczymi, w związku z czym potrzebna jest zintegrowana wizja, która z kolei będzie bardziej funkcjonalna na szczeblu lokalnym i regionalnym;

12.  ostrzega przed kosztami społecznymi i skutkami gospodarczymi emisji gazów cieplarnianych uderzającymi obecnie w infrastrukturę miejską, systemy publicznej opieki zdrowotnej i pomocy społecznej, które – w niektórych okresach i w niektórych miastach i regionach – są nadmiernie obciążone i znajdują się niepewnej sytuacji gospodarczej; zauważa, że systemy te będą zatem coraz bardziej obciążone i musiały sprostać konieczności zaspokajania rosnących i coraz bardziej złożonych potrzeb; z zadowoleniem przyjmuje potencjalne korzyści gospodarcze dla miast, które prowadzą inwestycje i są pionierami w zakresie infrastruktury niskoemisyjnej, w tym niższych kosztów energii elektrycznej, konserwacji i opieki zdrowotnej dzięki zmniejszeniu zanieczyszczeń;

13.  przyznaje, że łagodzenie zmiany klimatu i przystosowanie się do niej to długotrwałe procesy wykraczające zarówno poza cykle wyborcze, jak i zasięg decyzji podejmowanych na szczeblu lokalnym i regionalnym, oraz zachęca do postrzegania łagodzenia zmiany klimatu i przystosowania się do niej jako źródła możliwości w odniesieniu do innych wyzwań, takich jak zatrudnienie, poprawa stanu zdrowia i jakości życia oraz poprawa usług publicznych; zauważa, że porozumienie paryskie przewiduje aktywne zaangażowanie zainteresowanych podmiotów niebędących stronami w ramach procesów analizy technicznej dotyczącej łagodzenia i przystosowywania się;

14.  uznaje kluczową rolę regionów, miast i miejscowości w promowaniu odpowiedzialności za transformację sektora energetycznego oraz oddolnego popierania celów związanych z klimatem i energią; zauważa, że regiony i obszary miejskie najlepiej nadają się do testowania i wdrażania zintegrowanych rozwiązań energetycznych w ramach bezpośredniej współpracy z obywatelami; podkreśla potrzebę stymulacji transformacji sektora energetycznego i lokalnych inwestycji w łagodzenie zmiany klimatu i środki dostosowawcze; podkreśla, że innowacje w dziedzinie czystej energii i małych projektów w zakresie energii ze źródeł odnawialnych powinny odgrywać kluczową rolę w osiągnięciu celów porozumienia paryskiego; wzywa Komisję i państwa członkowskie do ułatwiania dostępu do zasobów finansowych, które uwzględniają specjalne cechy i długoterminową wartość lokalnych wspólnot energetycznych dla rynku energii, środowiska naturalnego i społeczeństwa, oraz do promowania roli indywidualnych prosumentów w związku z odnawialnymi źródłami energii, aby zapewnić większą samowystarczalność i prosumpcję energii; wzywa miasta i regiony do przejęcia inicjatywy w zakresie promowania efektywności energetycznej i wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych w celu redukcji emisji gazów cieplarnianych i zanieczyszczeń atmosferycznych;

15.  podkreśla potrzebę wdrożenia przez regiony dyrektywy 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków oraz dyrektywy 2010/27/UE sprawie efektywności energetycznej i wzywa do skoncentrowania lub zwiększenia funduszy strukturalnych w celu wspierania modernizacji energetycznej budynków publicznych lub samowystarczalnego zasilania budynków samorządowych w energię ze źródeł odnawialnych; wzywa również do wspierania spółdzielczych projektów z zakresu energetyki obywatelskiej w ramach funduszy strukturalnych i dzięki usunięciu barier biurokratycznych na szczeblu krajowym i regionalnym;

16.  zauważa, że zgodnie z najnowszymi danymi statystycznymi udział UE w światowych emisjach gazów cieplarnianych wynosi około 10% i dlatego bez działań podejmowanych w skali światowej nie można odwrócić negatywnych zmian klimatycznych; zauważa jednak, że UE mogłaby odgrywać wiodącą rolę w tym obszarze, w szczególności dzięki promowaniu rozwiązań i technologii w zakresie czystej energii;

17.  przypomina, że agenda miejska UE promuje nową metodę pracy, w ramach której w pełni wykorzystuje się potencjał miast, aby reagować na ogólnoświatowe wyzwania wynikające ze zmiany klimatu, co wiąże się ze zwróceniem szczególnej uwagi na lepsze stanowienie prawa, dostęp do finansowania i wymianę wiedzy;

UE i polityka spójności

18.  uważa, że w przyszłych wieloletnich ramach finansowych (WRF) należy, w stosownych przypadkach, zwiększyć poziom ambicji dotyczących osiągania celów w zakresie klimatu, oraz że należy ponadto zwiększyć udział wydatków przeznaczanych na ten cel;

19.  przypomina o zobowiązaniu dotyczącym przeznaczenia co najmniej 20 % budżetu UE na lata 2014–2020 (około 212 mld EUR) na działania w dziedzinie klimatu; zwraca się do Komisji i państw członkowskich, aby należycie uwzględniły sprawozdanie specjalne nr 31 Europejskiego Trybunału Obrachunkowego z 2016 r., w którym ostrzega się, iż istnieje poważne ryzyko, że cel 20 % nie zostanie osiągnięty, jeżeli nie podejmie się dodatkowych działań, oraz wzywa Komisję, by informowała Parlament o postępie prac w tym ważnym obszarze; podkreśla, że w Europejskim Funduszu Społecznym, jak również w strategiach politycznych dotyczących rolnictwa, rozwoju obszarów wiejskich i rybołówstwa nie nastąpiło znaczące przejście w kierunku działań związanych z klimatem i nie wykorzystano w pełni wszystkich potencjalnych możliwości finansowania działań związanych z klimatem;

20.  podkreśla zasadniczą rolę polityki spójności w podejmowaniu wyzwań związanych ze zmianą klimatu w skali regionalnej i lokalnej; przypomina o konieczności zwiększenia budżetu polityki spójności na okres po 2020 r.; podkreśla, że w ramach polityki spójności należy zwrócić szczególną uwagę na inwestycje na obszarach miejskich ukierunkowane na poprawę jakości powietrza, gospodarkę o obiegu zamkniętym, przystosowanie się do zmiany klimatu, rozwiązania dotyczące budowy zielonej infrastruktury oraz transformację energetyki i transformację cyfrową;

21.  wspiera utworzenie narzędzia analizy kosztów i korzyści, aby umożliwić lokalnym rządom zrozumienie wpływu projektów pod względem redukcji emisji dwutlenku węgla oraz pełne wykorzystywanie możliwości finansowania dostępnych na szczeblu UE;

22.  uważa, że w ramach polityki spójności należy uwzględniać zróżnicowane podejścia oparte zarówno na łagodzeniu zmiany klimatu, jak i przystosowywaniu się do niej, lecz przy odpowiednim rozróżnieniu ich i z uwzględnieniem koniecznej koordynacji między nimi oraz przy wprowadzeniu jasnych mechanizmów finansowania, aby stymulować politykę i działania w każdym obszarze oraz zapewniać zachęty w tym zakresie; jest zdania, że można wdrożyć te mechanizmy za pośrednictwem jasnych i wymiernych planów inwestycyjnych opracowywanych z udziałem miast i regionów (w tym władz publicznych, przedstawicieli przemysłu, zainteresowanych stron i społeczeństwa obywatelskiego) oraz że udział ten powinien dotyczyć także etapów wdrażania i oceny;

23.  odnotowuje, że jedynie piętnaście państw członkowskich przyjęło plan działania i strategię w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu, przy czym plany te zawierają niewiele konkretnych rozwiązań do zastosowania w terenie; uważa, że przyszłe planowanie europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych powinno być lepiej zintegrowane z krajowymi planami w zakresie energii i klimatu na 2030 r.; podkreśla, że w przyszłych wieloletnich ramach finansowych zapewnić uwzględnienie celów związanych z klimatem w jeszcze większym stopniu, na przykład przez bliższe powiązanie inwestycji w obszarze polityki spójności z ogólnymi planami państw członkowskich dotyczącymi osiągnięcia celu na 2030 r.; wskazuje, że umowy o partnerstwie należy oceniać, mając na uwadze cele klimatyczne UE, a programy operacyjne powinny zachować ścisłe powiązanie ze strategiami i planami przystosowania się poszczególnych państw członkowskich w celu zapewnienia koordynacji i spójności na wszystkich szczeblach planowania i zarządzania, w szczególności w przypadkach, gdy fundusze unijne stanowią znaczną część dostępnych środków publicznych; zauważa, że w wyniku tego przy ocenie programów operacyjnych należy uwzględniać skuteczność ich wkładu w ograniczanie emisji gazów cieplarnianych przy jednoczesnym dążeniu do opracowania wspólnej metodologii nadzoru i procesu monitorowania w celu uniknięcia pseudoekologicznego marketingu;

24.  nalega, aby inwestycje w politykę spójności były spójne ze skuteczną polityką w zakresie klimatu dla zagwarantowania zrównoważonego rozwoju środowiskowego;

25.  podkreśla, że polityka innowacyjności i wymiar urbanistyczny są odpowiednią przestrzenią dla tworzenia synergii między celami klimatycznymi a szerszymi celami ekonomicznymi w zakresie polityki spójności; wzywa wobec tego do opracowania szczegółowych przepisów mających na celu zrównoważony rozwój urbanistyczny i innowacje urbanistyczne przez znaczące wzmocnienie finansowania w tych dziedzinach w ramach polityki spójności na okres po roku 2020;

26.  apeluje do różnych partnerstw zajmujących się kwestiami związanymi z łagodzeniem zmiany klimatu w ramach agendy miejskiej UE, aby szybko przyjęły i zaprezentowały swoje plany działań; wzywa ponadto Komisję do uwzględnienia zawartych w tych planach propozycji, szczególnie w odniesieniu do lepszego stanowienia prawa, finansowania i wiedzy w przyszłych wnioskach ustawodawczych;

27.  podkreśla, że do osiągnięcia długoterminowych celów porozumienia paryskiego potrzebna jest większa spójność w odniesieniu do inwestycji i długoterminowej strategii dekarbonizacji dla regionów / państw członkowskich / całego rynku UE, oraz wzywa do opracowania środków ułatwiających dostęp do finansowania, które umożliwią zdobywanie środków mniejszym miastom i regionom ; podkreśla ponadto, że priorytetowe finansowanie powinno zostać udostępnione regionom zależnym od emisji dwutlenku węgla, aby umożliwić płynne przechodzenie na gospodarkę niskoemisyjną, oraz że priorytetowe znaczenie należy nadać przejściu do alternatywnych form zatrudnienia dla pracowników wysokoemisyjnych sektorów przemysłu; wzywa Komisję do zaproponowania, by w ramach polityki spójności po 2020 r. osiągnięcie ograniczenia emisji (oraz inne działania, takie jak prace lub działania rekultywacyjne mające na celu odnowę lub odkażenie terenów poprzemysłowych) było ważnym elementem w ocenie realizacji programów operacyjnych;

28.  podkreśla znaczenie wykorzystywania dodatkowych instrumentów i polityk finansowych, takich jak Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych, instrument „Łącząc Europę” i „Horyzont 2020”, aby finansować projekty, które pomogą łagodzić zmianę klimatu lub przystosować się do niej;

29.  podkreśla, że dotacje dla regionów i miast powinny nadal stanowić podstawowe narzędzie finansowania wspólnotowego w ramach polityki spójności, a w szczególności w ramach działań na rzecz klimatu; podkreśla jednak, że pomimo większej spójności i precyzji wskaźników wpływu i rezultatu dotyczących klimatu wskaźniki rezultatu nie są wystarczające, aby ustanowić poziom wkładu polityki spójności umożliwiający osiągnięcie ogólnych celów UE w dziedzinie klimatu, oraz uważa, że konieczne jest usprawnienie systemu nadzoru i monitorowania wydatków w dziedzinie klimatu w celu dopilnowania, by w wydatkach UE zapewnić konkretny, wymierny wkład na rzecz osiągnięcia celów UE; wzywa do stworzenia mapy drogowej celem monitorowania lokalnych i regionalnych działań w dziedzinie klimatu oraz wzywa Komisję do oceny odsetka środków, jakie państwa członkowskie przeznaczają na szczeblu lokalnym na ograniczanie emisji gazów cieplarnianych oraz przystosowywanie danego obszaru do zmiany klimatu;

30.  uznaje rolę instrumentów zintegrowanego rozwoju terytorialnego, takich jak zintegrowane inwestycje terytorialne i rozwój lokalny kierowany przez społeczność, z których mogą korzystać miasta, jako dodatkowych narzędzi w finansowaniu strategii dotyczących zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich lub obszarów funkcjonalnych; wzywa do wdrożenia zintegrowanych podejść lokalnych i strategii w celu zapewnienia skuteczniejszego wykorzystywania zasobów, budowania odporności na skutki zmiany klimatu i przystosowywania się do nich w obszarach, w których proces ten jest najbardziej intensywny;

31.  dostrzega, że miasta UE są siedzibą zdecydowanej większości europejskich ośrodków badawczo-rozwojowych zajmujących się kwestiami zmiany klimatu; wzywa Komisję do zwiększenia wsparcia dla miast i regionów w dziedzinach szkolenia i zwiększania świadomości, wytycznych finansowych, dostarczania wiedzy, działań komunikacyjnych, badań i rozwoju, edukacji i ochrony klimatu oraz doradztwa zarówno w zakresie łagodzenia zmiany klimatu, jak i przystysowania się do niej, w szczególności przez wzmocnienie istniejących instrumentów, takich jak platforma URBIS, URBACT i innowacyjne działania miejskie; wzywa Komisję do zapewnienia, by branża ta korzystała w pełni z globalnej współpracy badawczej oraz do wzmocnienia tych instrumentów, aby pomóc lokalnym rządom realizować dostosowane do założonych celów projekty oraz uzyskać dostęp do opcji finansowania w celu testowania innowacyjnych rozwiązań w strategiach rozwoju obszarów miejskich; apeluje, aby organy szczebla niższego niż krajowy spoza UE mogły dobrowolnie uczestniczyć w europejskich inicjatywach naukowych, badawczych i technologicznych, takich jak „Horyzont 2020”, zarówno formalnie, jak i nieformalnie, by osiągać wspólne cele; uważa, że organom lokalnym należy bezpośrednio udostępnić mechanizmy finansowe, takie jak globalne fundusze klimatyczne; uważa, że synergie między polityką spójności a polityką badań i innowacyjności powinny zostać wzmocnione, aby zapewnić szybkie wdrażanie nowych technologii niskoemisyjnych;

32.  apeluje do Komisji, aby w ramach programu „Horyzont 2020” poświęcono większą uwagę projektom innowacyjnym i badawczym w dziedzinie gospodarki o obiegu zamkniętym i zrównoważonych miast oraz aby zwiększono środki finansowe przeznaczane na ten cel; zachęca państwa członkowskie – przy wsparciu Komisji i Europejskiego Banku Inwestycyjnego – do zwiększenia zdolności administracyjnych regionów i miast, aby mogły one w pełni wykorzystać możliwości finansowania publicznego i prywatnego dostępne na poziomie UE;

33.  wzywa właściwe organy administracji do rozwiązania problemu odpadów w celu urzeczywistnienia gospodarki o obiegu zamkniętym oraz do promowania alternatywnych wobec spalania technik usuwania odpadów, które nie mogą być przeznaczone do ponownego wykorzystania lub recyklingu;

34.  uważa, że w przyszłym okresie programowania należy włączyć problem zmiany klimatu w zakres programowania współpracy terytorialnej; podkreśla ważną rolę współpracy terytorialnej, współpracy transgranicznej i strategii makroregionalnych w działaniach regionów i miast, zarówno w granicach terytorium UE, jak i poza nimi, oraz przypomina o konieczności wzmocnienia tego instrumentu pod względem politycznym i finansowym w odniesieniu do zarówno łagodzenia zmiany klimatu, jak i przystosowania się do niej; podkreśla, że ramy wdrażania wspólnych działań i wymiany doświadczeń z zakresu polityki między podmiotami krajowymi, regionalnymi i lokalnymi z różnych państw członkowskich, takie jak INTERREG, są szczególnie odpowiednie na potrzeby przeciwdziałania zmianie klimatu oraz prowadzenia właściwych działań mających na celu łagodzenie jej skutków; z zadowoleniem przyjmuje w tym kontekście fakt, że 7 z 15 ponadnarodowych programów INTERREG w Europie finansuje strategie, działania pilotażowe, szkolenia i narzędzia, aby pomagać miastom budować zdolności w zakresie obniżania emisji dwutlenku węgla i łagodzenia zmiany klimatu w dążeniu do osiągnięcia celów UE;

Miasta i regiony

35.  z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy takie jak Globalne Porozumienie Burmistrzów na rzecz Klimatu i Energii oraz rolę odgrywaną przez liczne miasta i regiony w przeciwdziałaniu zmianie klimatu i ochronie środowiska; wzywa miasta i regiony, by współpracowały oraz by pilnie i w szerszym zakresie włączyły walkę ze zmianą klimatu do swoich programów instytucjonalnych; zaleca, aby władze miejskie wdrażały i regularnie aktualizowały długoterminowe inteligentne strategie urbanistyczne oraz by stosowały innowacyjne podejścia, takie jak inicjatywa „inteligentne miasta”; podkreśla potrzebę zrównoważonych i efektywnych energetycznie projektów mieszkaniowych oraz inteligentnych budynków prowadzących do oszczędności energii, inwestycji w energię ze źródeł odnawialnych, przyjaznego dla środowiska transportu publicznego, dalszego wsparcia dla projektów sprzyjających niskoemisyjnym miastom i regionom oraz dla sojuszy miast oraz władz lokalnych i regionalnych we współpracy na rzecz zwalczania globalnego ocieplenia;

36.  odnotowuje znaczenie wdrożenia ram sprawozdawczych na podstawie obiektywnych parametrów i sprawdzonych metod oraz monitorowania działań w dziedzinie klimatu podejmowanych przez miasta i regiony oraz wymiany danych na temat zobowiązań związanych z klimatem, a także zwiększania przejrzystości wśród zaangażowanych podmiotów, aby osiągnąć cele dotyczące klimatu;

37.  przypomina, że sektor transportu odpowiada także zarówno za emisje gazów cieplarnianych, jak i niebezpiecznych dla zdrowia zanieczyszczeń atmosferycznych, których stężenie w powietrzu w miastach reguluje dyrektywa (UE) 2012/2016 w sprawie redukcji krajowych emisji niektórych rodzajów zanieczyszczeń atmosferycznych; uważa, że regiony i miasta mają ogromny potencjał w zakresie ograniczania emisji gazów cieplarnianych w transporcie oraz podkreśla konieczność finansowania inicjatyw zwiększających lokalną i regionalną mobilność niskoemisyjną; podkreśla jak ważne jest, aby miasta odgrywały wiodącą rolę w promowaniu elektryfikacji transportu publicznego i prywatnego, oraz wzywa do propagowania kilku modelowych regionów do zbadania inteligentnego i połączonego w sieć systemu transportu między miastem a wsią;

38.  z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy miast, takie jak inteligentne miasta i inteligentne sieci, które mają na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i zwiększenie zasobooszczędności; podkreśla, że regiony muszą zintensyfikować działania na rzecz usprawnienia rozwiązań ekologicznych przez sprzyjanie transformacji energetyki i transformacji cyfrowej oraz że rozwiązania takie jak inteligentne sieci mają potencjał w zakresie dostarczania energii do mieszkań i budynków w bardziej wydajny sposób; uznaje, że współpraca między przedsiębiorstwami i miastami pomaga tworzyć rozwiązania innowacyjne i integracyjne, oraz wzywa do propagowania ich; podkreśla potrzebę zwiększenia inwestycji w inne trwałe rozwiązania, takie jak zielona infrastruktura, a w szczególności w zwiększanie zadrzewionej powierzchni w miastach; przypomina, że konieczne jest nie tylko obniżenie emisji, ale także zwiększenie zdolności pochłaniania CO₂ przez glebę, oraz wzywa do większej ochrony istniejących i nowo powstałych lasów na obszarach miejskich w regionach UE;

39.  podkreśla, że wytwarzana lokalnie żywność sezonowa może zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych powodowaną przez transport, a tym samym zmniejszyć ogólny ślad węglowy żywności; wzywa Komisję do współpracy z sektorem produkcji żywności w celu zwiększenia zrównoważonej lokalnej i regionalnej produkcji żywności oraz z zadowoleniem przyjmuje dobrowolne działania („etykietowanie z wykorzystaniem systemu sygnalizacji świetlnej”) dla zapewnienia widoczności stopnia obciążenia klimatu i śladu węglowego w przypadku wytwarzania żywności i innych produktów; wzywa do wprowadzenia jednakowych w całej UE wskaźników umożliwiających dobrowolne lecz porównywalne etykietowanie oraz wzywa organy administracji lokalnej do prowadzenia kampanii informacyjnych w celu podnoszenia świadomości w zakresie śladu węglowego żywności;

40.  zaznacza, że środki łagodzenia zmiany klimatu należy planować w oparciu o sprawiedliwy podział wysiłków i korzyści między różnymi podmiotami, a środki przystosowania się do zmiany klimatu muszą być ukierunkowane na ochronę grup ludności najbardziej podatnych na zagrożenia jako całości;

41.  uznaje różnorodność i specyficzny charakter zagrożeń i potencjału w poszczególnych regionach oraz zaznacza, że wyzwania, zasoby i skuteczne środki mogą być różne na poszczególnych obszarach; przypomina w związku z tym o swoim przywiązaniu do zasady pomocniczości i podkreśla, że miasta i regiony muszą dysponować koniecznymi kompetencjami i wystarczającą autonomią polityczną, administracyjną i finansową, aby planować i podejmować konkretne działania; podkreśla potrzebę, by miasta dostosowywały własne planowanie przestrzeni miejskiej przez inwestowanie w zieloną infrastrukturę, mobilność, transport publiczny i inteligentne sieci, aby osiągnąć cele określone w porozumieniu paryskim; przypomina, że władze lokalne i regionalne, jako szczebel sprawowania rządów najbliższy obywatelom, a także najbardziej zbliżony do wyzwań związanych ze zmianą klimatu, mają najbardziej wszechstronny wgląd w wiele problemów, i w związku z tym podkreśla, jak ważne jest, by zapewnić władzom lokalnym i regionalnym zdolność administracyjną oraz narzędzia finansowe w celu opracowania odpowiednio dostosowanych rozwiązań na rzecz łagodzenia zmiany klimatu;

42.  wzywa do bardziej skutecznego wielopoziomowego sprawowania rządów z zachowaniem pełnej przejrzystości, które może lepiej zaangażować władze lokalne, regiony i miasta oraz ich organy przedstawicielskie w unijny proces podejmowania decyzji oraz w proces UNFCCC; wzywa do promowania i gwarantowania koordynacji między wszystkimi organami administracji publicznej oraz wspierania uczestnictwa obywateli, podmiotów społecznych i podmiotów gospodarczych, oraz wzywa Komisję do wspierania koordynacji działań oraz wymiany informacji i najlepszych praktyk pomiędzy państwami członkowskimi, regionami, lokalnymi społecznościami i miastami;; wskazuje na konieczność zachęcania do modeli zarządzania lokalnego angażujących społeczność lokalną;

43.  z zadowoleniem przyjmuje decyzję Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu o opracowaniu specjalnego sprawozdania dotyczącego miast i klimatu w 2023 r. stanowiącą zobowiązanie, które zwiększy zakres badań naukowych nad znaczeniem miast w walce ze zmianą klimatu; uważa, że miasta powinny zapewnić wkład w globalne sprawozdanie na temat klimatu, który zostanie sporządzone w 2018 r.; uważa ponadto, że miasta i regiony mogą wpływać na kształtowanie polityki w związku z zawarciem porozumienia paryskiego przez wdrażanie podejścia strategicznego na rzecz zwalczania globalnego ocieplenia oraz wspierania łagodzenia skutków zmiany klimatu i środków dostosowawczych na obszarach miejskich, gdzie mieszka ponad połowa populacji świata; apeluje do Komisji, aby wspierała wielopoziomową wizję działań w dziedzinie klimatu w tym procesie w dążeniu do promowania integracyjnego systemu rozwiązań dotyczących zmian klimatu, uwzględniającego działania podejmowane przez organy lokalne i organy poniżej szczebla krajowego;

44.  apeluje do organów krajowych o przeprowadzenie decentralizacji i lepsze wdrożenie zasady pomocniczości, by dodatkowo wesprzeć organy szczebla lokalnego i regionalnego w walce ze zmianą klimatu;

45.  zauważa, że wiele podmiotów przemysłowych inwestuje w ekologiczną transformację i zobowiązało się do realizowania polityki dekarbonizacji; uznaje, że współpraca między przedsiębiorstwami i miastami prowadzi do tworzenia innowacyjnych i integracyjnych rozwiązań w zakresie działań w dziedzinie klimatu i pomaga UE osiągać jej cele; przypomina, że przemysł odgrywa kluczową rolę w finansowaniu i likwidowaniu luki inwestycyjnej na obszarach miejskich; apeluje o promowanie partnerstw między miastami a przedsiębiorstwami;

46.  podkreśla, że inteligentne planowanie i inwestycje w niskoemisyjną, odporną na zmianę klimatu infrastrukturę miejską mogą ulepszyć środowisko naturalne i poprawić jakość życia obywateli, tworzyć miejsca pracy oraz pobudzać lokalną i regionalną gospodarkę;

47.  apeluje do miast i regionów, aby wykorzystywały unijne inicjatywy, takie jak innowacyjne działania miejskie, w celu wdrażania projektów pilotażowych w dziedzinie zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich;

48.  z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę „Women4Climate” oraz zaangażowanie w nią sektora prywatnego, co powinno przyczynić się do zapewnienia większego zaangażowania kobiet będących liderkami w walkę ze zmianą klimatu, aby wzmacniać ich umiejętności przywódcze oraz zachęcać następne pokolenie liderek do udziału w przeciwdziałaniu zmianie klimatu;

49.  dostrzega szczególną odpowiedzialność miast za walkę ze zmianą klimatu, jako że wytwarzają one 70 % emisji CO₂ w ujęciu globalnym, oraz ponownie potwierdza zobowiązanie Parlamentu do pomyślnego globalnego wdrożenia Globalnego Porozumienia Burmistrzów na rzecz Klimatu i Energii, włącznie z realizowaną w jego ramach inicjatywą w zakresie dostosowania się do zmian klimatu (inicjatywa „Mayors Adapt”), oraz protokół ustaleń „Under 2 Degrees Memorandum of Understanding” i inicjatywę RegionsAdapt; uważa, że zobowiązania podjęte w deklaracji przyjętej w paryskim ratuszu w 2015 r. można będzie wypełnić jedynie przy zaangażowaniu Globalnego Porozumienia Burmistrzów na rzecz Klimatu i Energii, oraz zachęca wszystkie miasta w UE i poza nią do przyłączenia się do porozumienia burmistrzów oraz ­ – bez uszczerbku dla ich uczestnictwa w innych sieciach sektorowych lub instytucjonalnych mających takie same cele – ­ do zaangażowania się w ambitne działania na rzecz klimatu oraz do organizowania wymiany doświadczeń i dobrych praktyk; odnotowuje, że część przekazanych przez miasta planów działania zawiera zobowiązania do 2020 r., w związku z tym nalega, by miasta te podjęły dodatkowe prace do 2030 r.; uważa, że UE powinna nadal zapewniać miastom autonomię w planowaniu strategii dotyczących łagodzenia zmiany klimatu, ponieważ często prowadzą one do określenia bardziej ambitnych celów;

50.  podkreśla konieczność czytelnego odniesienia się do roli władz lokalnych i regionalnych w porozumieniu paryskim w celu zapewnienia długoterminowej odpowiedzi na zmianę klimatu; podkreśla, że UE musi wspólnie z miastami i regionami podjąć działania w terenie, by sprawić, że unijne regiony i miasta będą lepiej połączone i bardziej zrównoważone, że powstaną sprawne energetycznie gminy i że rozwinięte zostaną bardziej inteligentne miejskie sieci transportowe;

51.  uważa, że należy wspierać transfer wiedzy i doświadczeń na szczeblu lokalnym i regionalnym ze względu na liczne doświadczenia poszczególnych regionów i miast oraz konkretnych regionalnych agencji ochrony środowiska i regionalnych agencji energetycznych;

52.  uważa, że należy wykorzystać organizacje europejskie, międzynarodowe i globalne oraz stowarzyszenia lub sieci miast, gmin i regionów jako narzędzie sprzyjające poprawie współpracy na rzecz rozwiązywania problemów związanych ze zmianą klimatu na szczeblu lokalnym i regionalnym;

53.  odnotowuje, że w trakcie COP22 w Marrakeszu organy lokalne i regionalne opracowały plan działania, w którym podkreśliły potrzebę bardziej bezpośredniego zaangażowania organów lokalnych i który należy formalnie uznać za część oficjalnych rozmów na temat zmiany klimatu, a nie uznawać działanie o tym samym statusie, co działania innych podmiotów niepaństwowych, takich jak organizacje pozarządowe i sektor prywatny;

°

°  °

54.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiemu Komitetowi Regionów, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu, państwom członkowskim oraz parlamentom narodowym i regionalnym państw członkowskich.

• [1]  Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0363.
• [2]  Teksty przyjęte, P8_TA(2016)0383.
• [3]  Teksty przyjęte, P8_TA(2017)0380.
• [4]  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0307.
• [5]  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 342.
• [6]  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0359.

UZASADNIENIE

WSTĘP

Zmiana klimatu jest zjawiskiem udowodnionym naukowo, którego przejawy i konsekwencje stają się coraz bardziej dostrzegalne zarówno dla obywateli, jak i dla decydentów politycznych. Wzrost temperatury w UE w ostatnim dziesięcioleciu następował szybciej niż w pozostałych częściach świata[1]; jesteśmy świadkami coraz częstszego występowania skrajnych temperatur, pożarów lasów, susz, powodzi i huraganów; rozprzestrzeniania się inwazyjnych gatunków obcych i utraty różnorodności biologicznej, rywalizacji o wodę[2] i wzrostu zapotrzebowania na energię.

Problemy te dotyczą wielu sektorów: sektora pierwotnego czy sektora turystyki, a także usług publicznych, takich jak opieka zdrowotna, oraz zaopatrzenie w wodę i energię. Koszty ekonomiczne zmiany klimatu są bardzo wysokie, nawet w przypadku umiarkowanego poziomu zmian. Z kolei państwa europejskie położone w basenie Morza Śródziemnego są bardziej narażone na skutki zmiany klimatu i ponoszą wyższe koszty związane ze zmianą klimatu, co oznacza, że zmiana klimatu narusza spójność terytorialną UE[3].

Ponadto zmiana klimatu uwydatnia różnice społeczne wewnątrz UE; niektóre grupy społeczne są bardziej od innych narażone na jej skutki (m.in. ze względu na zły stan zdrowia, niskie dochody, nieodpowiednie warunki mieszkaniowe, brak mobilności lub płeć). Ubóstwo energetyczne już teraz dotyka na co dzień wielu Europejczyków. Europa ma także obowiązek łagodzić poza swoimi granicami skutki zmiany klimatu mające wymiar humanitarny: klęski głodu, susze, huragany i niesprawiedliwy model rozwoju prowadzą do powstania fali uchodźców ze względu na klimat, którzy udają się do UE, a zwłaszcza do jej miast, w poszukiwaniu godnego życia.

STRATEGIE I POROZUMIENIA

Udział UE w emisjach na świecie wynosi 9 %, z czego 75 % generują europejskie miasta. W związku z tym wyzwaniem w 2013 r. przystąpiono w Unii do realizacji Strategii w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu. Podpisanie porozumienia paryskiego (COP 21) wzmacnia zaangażowanie UE w zwalczanie zmiany klimatu[4], jest powiązane z celami zrównoważonego rozwoju (w przypadku których UE jest także sygnatariuszem) oraz ustanawia odpowiednie ramy kształtowania polityk unijnych, które muszą mieć charakter nadrzędny w stosunku do pozostałych poziomów: państw członkowskich, władz regionalnych i lokalnych, sektora prywatnego i obywateli.

Przyjęcie tego porozumienia stanowi zatem szansę na dobrostan i rozwój na świecie. Niesolidarne wycofanie się z niego Stanów Zjednoczonych, państwa, które wytwarza najwięcej gazów cieplarnianych na świecie, utrudnia dążenie do osiągnięcia tego celu, ale nie może nam w tym przeszkodzić.

UE dokonuje postępów w tym zakresie za pośrednictwem pakietu klimatyczno-energetycznego, który zakłada: redukcję emisji gazów cieplarnianych o 40 % do 2030 r.; wzrost efektywności energetycznej o 27 % i zapewnienie wytwarzania 40 % energii ze źródeł odnawialnych. Poziom osiągnięcia tych celów jest jednak bardzo różny na poszczególnych obszarach, a wyzwaniem na najbliższe lata jest pomoc dla tych obszarów, które są szczególnie narażone. W każdym wypadku aby osiągnąć ogólne cele porozumienia paryskiego, konieczne będzie propagowanie bardziej ambitnych celów sektorowych.

ZALECENIA ZAWARTE W SPRAWOZDANIU

Optymalny poziom walki ze zmianą klimatu w miastach

Zmiana klimatu jest zmianą o charakterze systemowym, która dokonuje się w powiązaniu z czynnikami społeczno-ekonomicznymi takimi jak: wyzwania demograficzne, segregacja społeczna, migracja, urbanizacja, przemiany technologiczne oraz przechodzenie na energię niskoemisyjną. Sprawia to, że bardziej niż kiedykolwiek potrzebna jest zintegrowana wizja łącząca środki sektorowe i przekrojowe, wielopoziomowe, materialne i niematerialne, publiczne i prywatne, technologiczne i oparte na ekosystemach. Taka zintegrowana wizja jest znacznie bardziej wykonalna i funkcjonalna na szczeblu lokalnym. Władze lokalne zawsze stanowią najbliższy obywatelom szczebel administracji[5].

Obszary miejskie są zamieszkane przez ponad 70 % Europejczyków i obejmują 73 % miejsc pracy: miasta są w dużym stopniu odpowiedzialne za globalne ocieplenie, a jednocześnie mają duże możliwości, jeśli chodzi o rozwiązanie tego problemu. Główne obszary działania to: mobilność i transport; charakterystyka energetyczna budynków; produkcja, dystrybucja i konsumpcja towarów i usług (w tym w tak ważnej dziedzinie jak żywność); gospodarka odpadami; jakość powietrza, planowanie przestrzenne i urbanistyka. Wszystkie te aspekty uznano za priorytetowe w agendzie miejskiej UE (pakt amsterdamski).

Aby przyjmować rozwiązania w dziedzinie zmiany klimatu, miasta wielokrotnie podkreślały konieczność wsparcia przez UE w następujących obszarach: wiążące ramy prawne, budowanie zdolności, zwiększanie świadomości i szkolenie, baza wiedzy technicznej i naukowej oraz finansowanie.

Nadanie pierwszeństwa łagodzeniu zmiany klimatu, nie zapominając o przystosowaniu się do niej

Możliwe rozwiązania koncentrują się wokół dwóch podstawowych zagadnień: łagodzenia zmiany klimatu i przystosowania się do niej. Z kolei te zagadnienia obejmują trzy możliwe podejścia[6]:

•  spontaniczne: przystosowanie się do klimatu i jego doświadczanych skutków bez wyraźnego planowania ani świadomego ukierunkowania na zmianę klimatu;

•  przyrostowe: przystosowanie się do zmiany klimatu, którego najważniejszym celem jest utrzymanie zasadniczych elementów i integralności systemu;

•  przekształcające: przystosowanie się do zmiany klimatu zakładające zmianę podstawowych cech systemu w odpowiedzi na zmianę klimatu w celu łagodzenia jej skutków.

Podejścia spontaniczne i przyrostowe są oparte na sprawdzonej technologii i wypróbowanych doświadczeniach, utrzymują obecny poziom usług i nie kwestionują aktualnego trybu życia. Konieczne jest połączenie ich z rozwiązaniami o charakterze przekształcającym, które podejmują kwestię systemowego charakteru zmiany klimatu i mają na celu zaradzenie podstawowym przyczynom tej zmiany.

Jak dotąd jednak działania miast skupiają się przede wszystkim na przystosowaniu do zmiany klimatu, zwłaszcza z wykorzystaniem podejścia spontanicznego. Podjęto środki na rzecz przystosowania się do zmiany klimatu, nawet jeśli nie są one tak nazywane ani nie stanowią elementów kompleksowej strategii (ograniczanie zasięgu klęsk żywiołowych, gospodarka wodna, tworzenie zielonych przestrzeni miejskich itp.); mogą one jednak okazać się bardzo skuteczne: każde euro wydane na zapobieganie powodziom przynosi zyski wysokości 6 EUR w związku z unikaniem długotrwałych szkód. Podejścia spontaniczne i przyrostowe mają jednak ograniczenia, jeżeli chodzi o zdolności techniczne i ostateczny bilans emisji gazów cieplarnianych. Z kolei skandale takie jak afera dieselgate przyczyniają się do wzrostu sceptycyzmu opinii publicznej wobec tych podejść.

To niepokojące, że ponad 75 % europejskich miast nie przyjęło niemal żadnych szeroko zakrojonych środków na rzecz przystosowania się do zmiany klimatu. Można ponadto stwierdzić wyraźną przepaść geograficzną między miastami na północy i na zachodzie Europy a miastami na południu i na wschodzie kontynentu. Oznacza to, że to właśnie miasta położone w regionach najbardziej narażonych na skutki zmiany klimatu mają najwięcej trudności z przystosowaniem się do tej zmiany.

Główne przeszkody, jakie stwierdzono, to: brak świadomości wśród polityków i decydentów, brak wiedzy technicznej i trudny dostęp do finansowania[7]. W tym kontekście rola władz państwowych i regionalnych jest wewnętrznie sprzeczna: nie wspierają one aktywnie innowacyjnych rozwiązań, zazwyczaj z przyczyn prawnych lub sektorowych; istnieją przeszkody inne niż technologiczne we wdrażaniu nowych modeli w dziedzinach urbanistyki, mobilności czy energii ze źródeł odnawialnych.

Oprócz przystosowania się do zmiany klimatu, łagodzenie tej zmiany także musi stanowić priorytet. W tym celu konieczna jest zmiana mentalności, w tym sposobu, w jaki organizujemy nasze życie i naszą pracę. Ta zmiana ma charakter przekrojowy i obejmuje wiele dziedzin, w związku z czym łagodzenie zmiany klimatu stanowi długotrwały proces, który zaczyna się na etapie planowania przestrzennego w miastach i wykracza daleko poza cykle wyborcze i terminy podejmowania decyzji w skali lokalnej, a także daleko poza granice miast, łącząc miasta z regionami funkcjonalnymi wokół nich.

Powiązanie łagodzenia zmiany klimatu z innymi wyzwaniami, które są bardziej odczuwalne dla obywateli (np. poprawą stanu zdrowia lub szukaniem nowych możliwości poprawy sytuacji ekonomicznej) może być bardzo przydatne w celu osiągnięcia zaangażowania wszystkich grup społecznych w krótkiej i średniej perspektywie czasowej. W tym celu zwiększanie świadomości i szkolenie mają zasadnicze znaczenie.

Właściwie wyposażone i aktywne zarządzanie angażujące szeroką rzeszę podmiotów oraz obejmujące zobowiązania o charakterze zarówno wertykalnym, jak i horyzontalnym, stanowi warunek wstępny planowania i właściwego rozwoju procesów przystosowania się do zmiany klimatu i jej łagodzenia. Zarządzanie to obejmuje ważną rolę miast w kształtowaniu polityk, które są następnie realizowane w wiążący sposób; Porozumienie Burmistrzów na rzecz Klimatu i Energii stanowi przykład wzmacniania takiego zarządzania.

Uznanie złożonego charakteru problemu

Transformacja w kierunku gospodarki niskoemisyjnej wymaga zmian w dziedzinach technologii, energetyki, gospodarki, finansów i społeczeństwa. Zakłada zwiększenie wysiłków na rzecz działań opartych na związkach między zmianą klimatu, zasobami naturalnymi, dobrobytem, stabilnością i migracją.

Aby to osiągnąć, wszystkie obszary polityki UE powinny być spójne w tym zakresie. Niniejsze sprawozdanie odnosi się w szczególności do zmian w polityce spójności, jednak polityka w innych obszarach (WPR, „Horyzont 2020”, energetyka, środowisko) także ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia celów porozumienia paryskiego na wszystkich szczeblach władzy terytorialnej.

W skali lokalnej jest niezwykle istotne, aby przystosowanie się do zmiany klimatu miało charakter przekrojowy i nie ograniczało się do „środowiska”: miasta muszą powiązać strategie w dziedzinie zmiany klimatu z innymi dziedzinami polityki dotyczącymi obszarów miejskich, takimi jak rozwój gospodarczy, rewitalizacja obszarów miejskich i poprawa jakości życia. Zapewnienie odpowiednich zdolności ma podstawowe znaczenie, aby sprostać międzysektorowemu charakterowi walki ze zmianą klimatu, poprawić zarządzanie tą walką przez aktywne zaangażowanie wszystkich podmiotów lokalnych (w tym obywateli i sektora prywatnego) oraz zapewnić lepsze wykorzystanie przydzielanych zasobów.

Zapewnianie spójności oraz poprawa i ułatwienie dostępu do finansowania

Niektóre instrumenty finansowe UE mogłyby w większym stopniu przyczyniać się do walki ze zmianą klimatu, jak stwierdził Europejski Trybunał Obrachunkowy[8] w odniesieniu do takich instrumentów jak EFS czy EFMR. Jeśli chodzi o pozostałe instrumenty kredytowe lub ubezpieczeniowe, konieczne będzie lepsze informowanie obywateli o tym, jak uzyskać dostęp do tych instrumentów i jak łączyć środki pochodzące z różnych funduszy. Należy propagować pobieranie opłat z tytułu emisji dwutlenku węgla, ograniczyć dotacje do paliw kopalnych i wspierać odnawialne źródła energii oraz efektywność energetyczną, nie zapominając nigdy o zatrudnieniu, tak aby transformacja energetyczna w kierunku zrównoważonego rozwoju środowiskowego stanowiła także przykład zrównoważonego rozwoju społecznego.

Zwiększanie, poprawa i rozpowszechnianie bazy wiedzy

Budowanie metod i wiedzy ma zasadnicze znaczenie, aby określić punkt wyjścia dla miast w dziedzinie działań dotyczących zmiany klimatu oraz aby zweryfikować skuteczność danych środków i zasadność ich wprowadzenia.

Na pochwałę zasługują działania takich mechanizmów europejskich jak europejska platforma przystosowania się do zmiany klimatu, Europejska Agencja Środowiska, Wspólne Centrum Badawcze czy Europejska Sieć Obserwacyjna Planowania Przestrzennego (ESPON). Dzięki nim dostępne są wysokiej jakości informacje w skali UE, nadal brakuje jednak odpowiednich informacji i wskaźników na szczeblu miast, jeśli chodzi zarówno o skutki, jak i o zagrożenia wynikające ze zmiany klimatu: prognoz i wskaźników regionalnych dotyczących skutków, zagrożeń i rezultatów, a także kalkulacji kosztów i korzyści płynących z przystosowania się do zmiany klimatu; ponadto nadal brakuje odpowiedniej komunikacji służącej rozpowszechnianiu dobrych praktyk i rezultatów.

• [1]  Strategia UE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu (COM(2013)0216 final).
• [2]  „Climate change, impacts and vulnerability in Europe 2016, key findings” [Zmiana klimatu, jej skutki i podatność na zagrożenia w Europie w 2016 r. – najważniejsze ustalenia]. Europejska Agencja Środowiska, 2016.
• [3]  COM(2013)216 final.
• [4]  Po konferencji w Paryżu: ocena skutków porozumienia klimatycznego z Paryża […], COM(2016)0110 final.
• [5]  Agenda miejska UE, pakt amsterdamski, 2016.
• [6]  „Urban adaptation to climate change in Europe 2016, transforming cities in a changing climate” [Przystosowanie się miast do zmiany klimatu w Europie w 2016 r. – przemiana miast w zmieniającym się klimacie]. Europejska Agencja Środowiska, 2016.
• [7]  „Adaptation Strategies for European Cities” [Strategie adaptacyjne dla miast europejskich], Komisja Europejska, DG ds. Działań w dziedzinie Klimatu, 2013.
• [8]  „Przeznaczenie co najmniej jednego na pięć euro w budżecie UE na działania w dziedzinie klimatu – mimo ambitnych prac istnieje poważne ryzyko, że cel nie zostanie osiągnięty”, Europejski Trybunał Obrachunkowy, Luksemburg, 2016.

OPINIA Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (24.11.2017)

dla Komisji Rozwoju Regionalnego

w sprawie roli regionów i miast UE we wdrażaniu porozumienia paryskiego z konferencji COP21 w sprawie zmian klimatu
(2017/2006(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Gilles Pargneaux

WSKAZÓWKI

Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności zwraca się do Komisji Rozwoju Regionalnego, jako komisji przedmiotowo właściwej, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.  zwraca uwagę, że regiony i miasta wykazały już zaangażowanie w walkę ze zmianą klimatu jako podmioty wnoszące znaczny wkład w plan działania Lima–Paryż i inicjatywy w ramach platformy podmiotów niepaństwowych działających na rzecz klimatu (NAZCA); z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy takie jak Globalne Porozumienie Burmistrzów na rzecz Klimatu i Energii, włącznie z realizowaną w jego ramach inicjatywą w zakresie dostosowania się do zmian klimatu (inicjatywa „Mayors Adapt”), oraz protokół ustaleń „Under 2 Degrees Memorandum of Understanding” i inicjatywę RegionsAdapt; zachęca więcej miast UE do przyłączania się do tych inicjatyw i stawiania sobie ambitnych celów w zakresie działań na rzecz klimatu; uważa, że wkład zapewniany w ramach tych inicjatyw powinien być dostrzegany i promowany przez organy administracji na szczeblu centralnym i na szczeblach lokalnych oraz przez organizacje międzyrządowe;

2.  odnotowuje, że organy lokalne są odpowiedzialne za wdrożenie większości środków łagodzenia i przystosowywania się do zmiany klimatu oraz większej części ustawodawstwa UE w tej dziedzinie; podkreśla potrzebę podjęcia działań w zakresie urbanistyki, mobilności, transportu publicznego i infrastruktury, charakterystyki energetycznej budynków, kampanii edukacyjnych, inteligentnych sieci oraz dotacji regionalnych w celu wdrożenia porozumienia paryskiego;

3.  zwraca uwagę, że obecnie większość obywateli europejskich mieszka na obszarach miejskich; uważa także, że wybory urbanistyczne dokonywane przez władze miast w zakresie infrastruktury miejskiej będą miały wpływ na odporność miast wobec zmiany klimatu, ponieważ coraz częstsze opady deszczu, powodzie i fale upałów prawdopodobnie będą stanowiły wyzwania, jakim europejskie miasta będą musiały sprostać w następstwie tych zmian;

4.  podkreśla, że miasta, przedsiębiorstwa i inne podmioty niepaństwowe mają potencjał w zakresie łagodzenia zmiany klimatu w zakresie od 2,5 do 4 mld ton CO₂ do 2020 r.[1]– więcej niż Indie emitują rocznie – co jest wynikiem zbliżonym do 4–6 mld ton, o które emisja ma się zmniejszyć według prognoz ONZ do 2030 r., tj. dziesięć lat później, w ramach przyjętych w Paryżu zaplanowanych, ustalonych na szczeblu krajowym wkładów (INDC);

5.  podkreśla, że regiony i miasta odgrywają kluczową rolę w walce ze zmianą klimatu, są zdolne samodzielnie zmniejszyć globalny poziom emisji o 5 %, co pozwoli osiągnąć cel określony w porozumieniu paryskim, oraz że – w połączeniu z działaniami na innych szczeblach sektorów rządowego i prywatnego – mają potencjał do zmniejszenia globalnego poziomu emisji o 46 %[2];

6.  przypomina, że sektor transportu odpowiada zarówno za emisje gazów cieplarnianych, jak i niebezpiecznych dla zdrowia zanieczyszczeń atmosferycznych, których stężenie w powietrzu w miastach reguluje dyrektywa (UE) 2012/2016 w sprawie redukcji krajowych emisji niektórych rodzajów zanieczyszczeń atmosferycznych[3];

7.  przypomina, że art. 7 ust. 2 porozumienia paryskiego stanowi, że „adaptacja stanowi globalne wyzwanie, przed którym stoją wszyscy, mające wymiar lokalny, niższy niż krajowy, krajowy, regionalny i międzynarodowy”;

8.  uznaje, że działania podejmowane przez organy lokalne mają kluczowe znaczenie dla umożliwienia rządom wypełnienia ich zobowiązań w ramach globalnych działań w dziedzinie klimatu;

9.  podkreśla, że podmioty niepaństwowe stają się głównym elementem systemu prawnego w zakresie zmiany klimatu po porozumieniu paryskim oraz procesu Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC); podkreśla, że mogą one wnieść istotny wkład w dialog wspierający i globalny przegląd oraz przyczynić się do zwiększenia efektywności przeglądu w ramach porozumienia paryskiego;

10.  wzywa do rozszerzenia zakresu działań indywidualnych i skoordynowanych podejmowanych na szczeblu unijnym, regionalnym i lokalnym w celu przystosowania się do wpływu zmiany klimatu;

11.  Podkreśla, że miasta kształtują politykę ukierunkowaną na obszary miejskie, co pozwala im łączyć inicjatywy z krajowymi planami działań i skupić się na inicjatywach mających największy wpływ; wzywa rządy lokalne do głębszego zaangażowania się w unijny proces podejmowania decyzji;

12.  odnotowuje, że burmistrzowie i prezydenci miast ponoszą przed swoimi wyborcami bezpośrednią odpowiedzialność za swoje działania oraz mogą działać szybciej, skuteczniej i często w sposób przynoszący natychmiastowe i widoczne skutki;

13.  wzywa do wdrożenia nowego zarządzania, które zapewni środki na działania w zakresie klimatu, oraz do lepszej integracji regionów i miast oraz ich organów przedstawicielskich, takich jak Komitet Regionów na szczeblu UE, w Ramowej konwencji ONZ w sprawie zmian klimatu w celu nawiązania stałego i bezpośredniego dialogu między różnymi szczeblami, począwszy od lokalnego i regionalnego; zauważa, że ogłoszenie wycofania się USA z porozumienia paryskiego skłoniło wiele stanów i miast USA do ponownego zobowiązania się do przestrzegania wkładu ustalonego na szczeblu krajowym (NDC) do ograniczenia emisji o 26–28 % do 2025 r. w porównaniu z poziomem z 2005 r., oraz że, z uwagi na specyficzny kontekst, władze lokalne i władze niższego szczebla powinny być integralną częścią procesu w obrębie Ramowej konwencji ONZ w sprawie zmian klimatu w celu uwzględnienia ich stanowiska w tym procesie i ułatwiania rozpowszechniania najlepszych lokalnych praktyk w zakresie łagodzenia zmiany klimatu i dostosowywania się do niej;

14.  podkreśla konieczność czytelnego odniesienia się do roli władz lokalnych i regionalnych w porozumieniu paryskim w celu zapewnienia długoterminowej odpowiedzi na zmianę klimatu; podkreśla, że UE musi wspólnie z miastami i regionami podjąć działania w terenie, by sprawić, że unijne regiony i miasta będą lepiej połączone i bardziej zrównoważone, że powstaną sprawne energetycznie gminy i że rozwinięte zostaną bardziej inteligentne miejskie sieci transportowe;

15.  podkreśla, że w 2030 r. niemal 60 % światowej populacji będzie mieszkać na obszarach miejskich; zauważa, że cel zrównoważonego rozwoju nr 11 („Zadbanie o to, by miasta i osady ludzkie sprzyjały włączeniu społecznemu, były bezpieczne, odporne i zrównoważone”) zakłada znaczne zwiększenie do 2020 r. liczby miast i osad ludzkich, które przyjęły i wdrożyły zintegrowane strategie polityczne i plany działania w zakresie włączenia społecznego, niedoboru zasobów naturalnych, łagodzenia skutków zmiany klimatu i dostosowania się do nich oraz odporności na katastrofy naturalne, a także opracowanie i wdrożenie kompleksowego zarządzania ryzykiem klęsk żywiołowych na wszystkich szczeblach zgodnie z ramami z Sendai dotyczącymi ograniczania ryzyka klęsk żywiołowych w latach 2015–2030; według Perspektywy urbanizacji na świecie opracowanej w 2014 r. przez ONZ 54 % światowej populacji zamieszkiwało na obszarach miejskich w 2014 r., a w 1950 r. wartość ta wynosiła 30 %; przewiduje się, że w roku 2050 ta wartość wyniesie 66 %;

16.  wzywa do utworzenia nowej, globalnej struktury, która formalnie włączy organy lokalne i regionalne w proces przygotowywania i wdrażania czytelnego planu działań w dziedzinie klimatu w odniesieniu do porozumienia paryskiego; podkreśla, że struktura ta musi monitorować osiąganie wiążących celów i postęp działań za pomocą mechanizmów oceny oraz zapewniać odpowiednio dostosowane instrumenty finansowe, które pozwolą przekształcić zobowiązania w namacalne wyniki;

17.  wzywa do promowania i gwarantowania koordynacji między wszystkimi organami administracji publicznej oraz wspierania uczestnictwa obywateli, podmiotów społecznych i podmiotów gospodarczych;

18.  wzywa do stworzenia mapy drogowej przystosowania się do zmiany klimatu celem monitorowania lokalnych i regionalnych działań w dziedzinie klimatu oraz wykorzystywania najnowszych danych w zakresie działań w dziedzinie przystosowania się do zmiany klimatu w UE, w tym do celów sprawozdawczości w ramach ustalonych na poziomie krajowym wkładów UE;

19.  wyraża zaniepokojenie, że wzrost częstotliwości występowania ekstremalnych zdarzeń pogodowych, takich jak fale upałów, gwałtowne burze, powodzie i susze, jest bezpośrednim wynikiem spowodowanej przez człowieka zmiany klimatu i wciąż będzie miał negatywny wpływ na wiele części Europy, a zjawiska te będą występować coraz częściej, co sprawi, że ludzie, przyroda i zamieszkiwane przez nich ekosystemy staną się bardziej podatne na zagrożenia, o ile nie podejmie się konkretnych środków i nie zostanie przywrócony cykl hydrologiczny;; podkreśla konieczność zwiększenia inwestycji w zieloną infrastrukturę, która pomoże schłodzić miasta i zapewni ochronę i ulgę w okresach skrajnych warunków pogodowych; stwierdza, że miasta i regiony są wzajemnie połączone i zależne w zakresie istotnych usług, takich jak dostawy żywności, wody i energii, oraz powiązanej infrastruktury; podkreśla, że skuteczne planowanie i rozwój uwzględniające przystosowanie do zmiany klimatu wymagają rzetelnych informacji na temat przyszłego ryzyka w zakresie klimatu dla miasta oraz na temat sposobu, w jaki przekłada się ono na szczególnie narażone aspekty fizyczne i ekonomiczne; przypomina, że niektóre miasta wciąż nie posiadają konkretnych informacji w zakresie dotyczącego ich ryzyka klimatycznego, które mogłyby przekazać podmiotom odpowiedzialnym za planowanie i podejmowanie decyzji dotyczących rozwoju na szczeblu lokalnym, oraz że wymaga to zastosowania wspólnego i kompleksowego podejścia opartego na dialogu i partnerstwie oraz łączącego różne sektory i szczeble administracji rządowej; wzywa do zapewnienia zintegrowanego wsparcia unijnego w celu zwiększenia solidarności i wymiany najlepszych praktyk między państwami członkowskimi, jak również do zagwarantowania, że regiony najbardziej dotknięte zmianą klimatu będą zdolne do podjęcia koniecznych środków służących przystosowaniu się do zmiany klimatu;

20.  wzywa regiony i miasta do planowania ukierunkowanego ściśle na dostosowanie się do zmiany klimatu, co zagwarantuje ograniczenie ich podatności na zmianę klimatu;

21.  podkreśla konieczność zwiększenia inwestycji w zieloną infrastrukturę, która pomoże miastom obniżyć temperaturę i zapewni ochronę i ulgę w okresach skrajnych warunków pogodowych;

22.  odnotowuje, że w szczególności zwiększenie roślinności drzewiastej w miastach – pod warunkiem starannego doboru tej roślinności do danego obszaru pod kątem gatunków, zmniejsza odczuwalne ciepło i temperaturę powietrza – skutecznie poprawiając mikroklimat miast i komfort cieplny ludzi; uważa, że kwestia ta powinna stanowić podstawę zagospodarowania przestrzennego i projektów miejskich w miastach UE;

23.  podkreśla, że regiony muszą wdrożyć i systematycznie aktualizować programy regionalne obejmujące środki ułatwiające przystosowanie do zmiany klimatu w celu przeciwdziałania jej skutkom, oraz że wszystkie regiony muszą ze sobą współpracować przy tworzeniu planów w zakresie przystosowania do skutków zmiany klimatu i przy opracowywaniu zintegrowanych planów zarządzania strefą przybrzeżną i zasobami wodnymi;

24.  przypomina, że w strategii UE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu (COM(2013)0216) wskazano trzy zasadnicze cele oraz odnośne działania: 1) wspieranie działań państw członkowskich; 2) zachęcenie państw członkowskich do przyjęcia wszechstronnych strategii przystosowawczych oraz 3) zapewnienie finansowania w ramach LIFE w celu wspierania tworzenia potencjału oraz przyspieszenia tempa działań przystosowawczych w Europie (2013–2020);

25.  przypomina, że w celu wypełnienia zobowiązań podjętych w porozumieniu paryskim konieczne jest nie tylko obniżenie emisji, ale także zwiększenie zdolności pochłaniania CO₂ przez glebę, tak aby można było liczyć na usunięcie znacznej ilości CO₂ z atmosfery w drugiej połowie stulecia;

26.  wzywa do większej ochrony istniejących i nowo powstałych lasów na obszarach miejskich w regionach UE z uwagi na ich wpływ na sposoby spędzania czasu wolnego przez lokalne populacje oraz – w niektórych miejscach – na zapewnianie i ochronę źródeł wody pitnej; uważa, że gminy powinny zapewnić wsparcie konieczne do utrzymania tych ekosystemów i oferowanych przez nie korzyści oraz zapobiegać działaniom, które prowadziłyby do ich pogorszenia;

27.  stwierdza, że wzmocnienie odporności społeczeństwa i obszarów zamieszkiwanych przez obywateli w celu sprostania nieuniknionym skutkom zmiany klimatu wymaga wielu środków, w tym zwiększenia wydajności i racjonalności zużycia wody (należy nadać priorytet środkom dostosowania się do zmiany klimatu, które dotyczą wody, analogicznie do już podejmowanych działań na rzecz łagodzenia zmiany klimatu w zakresie ograniczenia emisji) oraz działań w strefach przybrzeżnych; opracowania strategii opartych na ekologicznym miejskim planowaniu przestrzennym, ze szczególnym naciskiem na ochronę przeciwpowodziową; wykorzystania wiedzy i zasobów w celu dostosowania gospodarki rolnej i leśnej do konieczności sprostania problemom związanym z suszami i pożarami oraz zwiększenia połączeń między ekosystemami, aby sprzyjać migracjom gatunków;

28.  dostrzega potrzebę podjęcia środków w zakresie przystosowania do zmiany klimatu w celu zapewnienia koordynacji i spójności na wszystkich szczeblach planowania i zarządzania oraz uznaje, że ważne jest, aby zapewnić wspólne podejścia i pełną spójność między krajowymi strategiami w zakresie przystosowania do zmiany klimatu i lokalnymi planami zarządzania ryzykiem;

29.  wskazuje, że podatność ludności na skutki zmiany klimatu, zwłaszcza na tzw. zjawiska ekstremalne, zależy w znacznym stopniu od jej zdolności do uzyskania dostępu do podstawowych zasobów, takich jak energia i woda; w tym kontekście zwraca się do organów administracji publicznej o zagwarantowanie dostępu do tych dwóch podstawowych zasobów;

30.  odnotowuje, że jedynie piętnaście państw członkowskich przyjęło plan działania i strategię w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu, przy czym plany te zawierają niewiele konkretnych rozwiązań do zastosowania w terenie; podkreśla konieczność monitorowania i oceny strategii w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu i planów działań pod kątem zapobiegania zagrożeniom oraz zarządzania powodziami i zasobami wodnymi;

31.  uznaje, że skuteczne zarządzanie zasobami ma kluczowe znaczenie dla celów przystosowania się do zmiany klimatu i dla ograniczania skutków zmiany klimatu oraz umożliwia identyfikowanie wspólnych priorytetów; wzywa do wdrożenia zintegrowanych strategii lokalnych w celu zapewnienia skuteczniejszego wykorzystywania zasobów oraz budowania odporności na skutki zmiany klimatu i przystosowywania się do nich w obszarach, w których proces ten jest najbardziej intensywny;

32.  uważa, że organy lokalne i regionalne powinny podjąć zintegrowane działanie długoterminowe w zakresie łagodzenia zmiany klimatu i przystosowania się do zmiany klimatu na szczeblu lokalnym;

33.  uważa, że organy lokalne i szczebla niższego niż krajowy powinny móc jasno określić swoje zobowiązania w zakresie łagodzenia zmiany klimatu i przystosowywania się do niej, podobnie jak miało to miejsce w przypadku państw i ustalonych na poziomie krajowym wkładów, w celu zapewnienia solidnych i przejrzystych wkładów, począwszy od sprawnego monitorowania, raportowania i weryfikacji, przez inicjatywy takie jak Światowe Porozumienie Burmistrzów w sprawie Klimatu i Energii; wzywa do utworzenia systemu wkładów ustalonych na szczeblu lokalnym, który zostałby wdrożony w bezpośrednim związku i komplementarności z INDC; uważa, że wkłady te – na szczeblu krajowym, niższym niż krajowy, regionalnym lub lokalnym – powinny przestrzegać odpowiednich wspólnych sposobów działania, procedur i wytycznych mających na celu zapewnienie przejrzystości działań i wsparcia;

34.  przypomina, że co najmniej 20 % budżetu UE na lata 2014–2020 (około 212 mld EUR) należy przeznaczyć na działania w dziedzinie klimatu; zauważa, że Europejski Trybunał Obrachunkowy podkreślił w swoim sprawozdaniu specjalnym nr 31/2016, że istnieje poważne ryzyko nieosiągnięcia celu na poziomie 20 % bez podjęcia dodatkowych wysiłków w zakresie przeciwdziałania zmianie klimatu, uznając jednocześnie, że przyjęcie celu zwiększyło i lepiej ukierunkowało finansowanie działań w dziedzinie klimatu w ramach niektórych europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, tj. Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności, lecz że w innych obszarach, takich jak Europejski Fundusz Społeczny, rolnictwo, rozwój obszarów wiejskich i rybołówstwo, sytuacja pozostała w znacznej mierze bez zmian (tj. nie nastąpiła znacząca zmiana w kierunku działań w dziedzinie klimatu);

35.  z zadowoleniem przyjmuje włączenie celów tematycznych 4, 5 i 6 w ramy kryteriów przyznawania funduszy spójności; przypomina, że według Trybunału Obrachunkowego zobowiązanie do zagwarantowania, że co najmniej 20 % środków przewidzianych w wieloletnich ramach finansowych zostanie wydanych na działania związane z klimatem w latach 2014–2020, nie może zostać wypełnione bez podjęcia dodatkowych środków;

36.  podkreśla, że brakuje systemu sprawozdawczości dotyczącej odsetka środków z funduszy strukturalnych i spójności przeznaczanych na działania organów lokalnych w zakresie łagodzenia zmiany klimatu i przystosowywania się do niej;

37.  wzywa Komisję do zobowiązania państw członkowskich do wskazywania odsetka środków europejskich przeznaczanych na szczeblu lokalnym na ograniczanie emisji gazów cieplarnianych oraz przystosowywanie danego obszaru do zmiany klimatu;

38.  wzywa Komisję, Europejski Bank Inwestycyjny i państwa członkowskie do zwiększenia zdolności administracyjnych regionów i miast, aby mogły one w pełni wykorzystać możliwości finansowania publicznego i prywatnego dostępne na poziomie UE; podkreśla konieczność lepszego wsparcia finansowego dla organów lokalnych i regionalnych w zakresie wdrażania spójnych środków w dziedzinie klimatu; uważa, że organom lokalnym należy bezpośrednio udostępnić mechanizmy finansowe, takie jak globalne fundusze klimatyczne;

39.  rozumie problemy stojące przed gminami i regionami, które do tej pory były w pełni zależne pod względem gospodarczym od wydobycia konwencjonalnych nośników energii, takich jak węgiel, oraz wzywa unijne programy finansowania do wspierania transformacji strukturalnych w tych gminach i regionach;

40.  wzywa organy lokalne i regionalne do uczynienia, wszystkiego, co jest w ich mocy, na rzecz udostępniania środków publicznych, które mogą być wykorzystywane – na przykład – w celu wspierania energii ze źródeł odnawialnych, decentralizacji sieci i wspierania produkcji energii elektrycznej na własny użytek;

41.  wzywa organy administracji publicznej do opodatkowania działań zwiększających podatność na zagrożenia i emisje gazów cieplarnianych oraz do wprowadzania zachęt podatkowych dla działań sprzyjających przystosowaniu się do zmiany klimatu i redukcji emisji;

42.  podkreśla potrzebę stymulacji transformacji sektora energetycznego i lokalnych inwestycji w łagodzenie zmiany klimatu i środki dostosowawcze poprzez optymalizację rozporządzeń, zmniejszenie biurokracji, umożliwienie rozwiązań innowacyjnych i zachęcanie do zawierania partnerstw ze społecznościami lokalnymi i społeczeństwem obywatelskim w celu wspierania działań w zakresie klimatu; wzywa do podejmowania krajowych inicjatyw w celu zwiększenia świadomości obywateli na temat skutków zmiany klimatu;

43.  podkreśla znaczenie edukacji w zakresie przeciwdziałania zmianie klimatu i wzywa do podejmowania lokalnie odpowiednich działań przez gminy i szkoły, aby zapewnić dostęp do odpowiedniej wiedzy fachowej;

44.  z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy miast, takie jak inteligentne miasta i inteligentne sieci, które mają na celu ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i zwiększenie zasobooszczędności w kontekście zmiany klimatu, osiągnięcie zielonego wzrostu oraz promowanie obszarów połączonych przez systemy transportu publicznego; podkreśla, że regiony muszą zintensyfikować działania na rzecz usprawnienia ekologicznych rozwiązań z myślą o zapewnieniu krajowego zielonego wzrostu miast z uwagi na fakt, że miasta mają największy wkład w emisje gazów cieplarnianych, oraz uważa, że rozwiązania takie jak inteligentne sieci mają potencjał w zakresie dostarczania energii do mieszkań i budynków w bardziej wydajny sposób przez zwiększenie energooszczędności i poprawę profilu zużycia energii;

45.  wzywa właściwe organy administracji do ukierunkowania produkcji rolnej i leśnej na działania służące redukcji bezpośrednich i pośrednich emisji gazów cieplarnianych oraz do opracowania planów, które pozwolą na stopniowe zwiększenie zdolności pochłaniania dwutlenku węgla przez glebę;

46.  z zadowoleniem przyjmuje potencjalne nieoczekiwane zyski miast wynikłe z wdrażania infrastruktury niskoemisyjnej, w tym niższe koszty energii elektrycznej, konserwacji i opieki zdrowotnej dzięki zmniejszeniu zanieczyszczeń;

47.  przypomina, że małoskalowe projekty w zakresie energii ze źródeł odnawialnych, takie jak kooperatywy energetyczne wytwarzające energię ze źródeł odnawialnych i projekty w zakresie prosumpcji energii ze źródeł odnawialnych mogą przyczynić się do osiągnięcia celów określonych w porozumieniu paryskim;

48.  podkreśla znaczenie odgrywania przez miasta wiodącej roli w walce ze zmianą klimatu dzięki promowaniu korzystania z transportu publicznego i kolejowego; odnotowuje, że zatory komunikacyjne są jedną z głównych przyczyn emisji dwutlenku węgla podkreśla, że UE musi wspólnie z miastami i regionami UE realizować zadania w terenie, aby sprawić, że te miasta i regiony staną się bardziej energooszczędne i lepiej połączone, tak aby umożliwić rozwój bardziej inteligentnych sieci transportu miejskiego, które zwiększą odporność na zmianę klimatu;

49.  przypomina, że transport powoduje nie tylko emisje mające istotny wpływ na zdrowie, lecz także emisję gazów cieplarnianych; uważa, że regiony i miasta mają ogromny potencjał w zakresie ograniczania emisji gazów cieplarnianych w transporcie poprzez szersze uwzględnianie ich w planowaniu transportu; podkreśla konieczność finansowania inicjatyw zwiększających lokalną i regionalną mobilność niskoemisyjną;

50.  apeluje do organów administracji lokalnej o wdrożenie planów w dziedzinie transportu i logistyki w celu promowania zelektryfikowanego transportu publicznego i prywatnego, w tym przez wyznaczenie stref przeznaczonych wyłącznie dla ruchu rowerów i pojazdów elektrycznych oraz przez zapewnienie odpowiedniej liczby łatwo dostępnych punktów ładowania;

51.  uznając szczególne znaczenie sektora transportu, wzywa do zaproszenia kilku modelowych regionów do zbadania inteligentnego i połączonego w sieć systemu transportu między miastem a wsią;

52.  apeluje do Komisji, aby w ramach programu „Horyzont 2020” poświęcono większą uwagę projektom innowacyjnym i badawczym w dziedzinie gospodarki o obiegu zamkniętym i zrównoważonych miast oraz aby zwiększono środki finansowe przeznaczane na ten cel;

53.  Podkreśla potrzebę wdrożenie przez regiony dyrektywy 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków[4] oraz dyrektywy 2010/27/UE sprawie efektywności energetycznej[5];

54.  wzywa organy administracji lokalnej do prowadzenia kampanii informacyjnych, w tym we współpracy z przedstawicielami sektora żywienia zbiorowego, w celu podnoszenia świadomości w zakresie śladu węglowego żywności, tak aby rozpowszechniać wiedzę na temat zdrowego żywienia i zachęcać obywateli do spożywania żywności o niskim oddziaływaniu na klimat;

55.  podkreśla, że wytwarzana lokalnie żywność sezonowa może zmniejszyć emisję gazów cieplarnianych powodowaną przez transport, a tym samym zmniejszyć ogólny ślad węglowy żywności; wzywa Komisję do zwiększenia zrównoważonej produkcji żywności na szczeblu lokalnym i regionalnym;

56.  wzywa do zacieśnienia partnerstw między UE a organami lokalnymi i regionalnymi w celu usprawnienia procedur mających na celu przyspieszenie lokalnych działań w dziedzinie klimatu w ramach gospodarki o obiegu zamkniętym, tak aby zmniejszyć ilość odpadów, ograniczać zmianę klimatu i wykorzystywać zasoby w bardziej wydajny sposób;

57.  podkreśla, że gospodarka o obiegu zamkniętym stanowi narzędzie o ogromnym potencjale w zakresie zwiększania zrównoważonego rozwoju miast, i apeluje do Komisji o uwzględnienie miast w strategii na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym;

58.  wzywa właściwe organy administracji do rozwiązania problemu odpadów w celu urzeczywistnienia gospodarki o obiegu zamkniętym oraz do promowania alternatywnych wobec spalania technik usuwania odpadów, które nie mogą być przeznaczone do ponownego wykorzystania lub recyklingu;

59.  zwraca się do Komisji, by przeanalizowała sposoby zacieśnienia współpracy międzynarodowej między regionami i podmiotami lokalnymi w celu wymiany dobrych praktyk i doświadczeń, aby osiągnąć cele określone w porozumieniu paryskim;

60.  wzywa rządy krajowe do pomagania miastom i regionom w wypełnianiu zobowiązań międzynarodowych w zakresie wspierania inicjatyw dotyczących klimatu i energii na szczeblu lokalnym i regionalnym;

61.  wzywa miasta i regiony do przejęcia inicjatywy w zakresie promowania efektywności energetycznej i wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych w celu redukcji emisji gazów cieplarnianych i zanieczyszczeń atmosferycznych; zauważa, że regiony i miasta mogą odgrywać kluczową rolę w dekarbonizacji społeczeństwa oraz że ich udział w tworzeniu systemu energetycznego opierającego się na źródłach odnawialnych powinien stanowić priorytet dla UE i poszczególnych państw członkowskich;

62.  z zadowoleniem przyjmuje decyzję Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu o opracowaniu specjalnego sprawozdania dotyczącego miast i klimatu w 2023 r. stanowiącą zobowiązanie, które zwiększy zakres badań naukowych nad znaczeniem miast w walce ze zmianą klimatu; wzywa Komisję, aby wzięła aktywny udział w jego sporządzaniu, a także opowiedziała się za wielopoziomową wizją terytorialną działań dotyczących klimatu. uważa, że miasta powinny zapewnić wkład w globalne sprawozdanie na temat klimatu, który zostanie sporządzone w 2018 r.; uważa, że miasta i regiony mogą wpływać na kształtowanie polityki w związku z zawarciem porozumienia paryskiego przez wdrażanie podejścia strategicznego na rzecz zwalczania globalnego ocieplenia oraz wspierania łagodzenia skutków zmiany klimatu i środków dostosowawczych na obszarach miejskich, gdzie mieszka ponad połowa populacji świata;

63.  dostrzega szczególną odpowiedzialność miast za walkę ze zmianą klimatu, jako że wytwarzają one 70 % emisji CO₂ w ujęciu globalnym; uważa, że zobowiązania podjęte w deklaracji przyjętej w paryskim ratuszu w 2015 r. można wypełnić jedynie dzięki Światowemu Porozumieniu Burmistrzów w sprawie Klimatu i Energii oraz powszechnemu przyjmowaniu planów działań przez miasta w całej UE; wzywa Komisję, aby pomogła zapewnić w odpowiednich przypadkach pomyślne połączenie organizacji Compact of Mayors i Porozumienia Burmistrzów, które zapoczątkowano 22 czerwca 2016 r.

64.  odnotowuje, że w trakcie COP22 w Marrakeszu organy lokalne i regionalne opracowały plan działania, w którym podkreśliły potrzebę bardziej bezpośredniego zaangażowania organów lokalnych, który należy formalnie uznać za część oficjalnych rozmów na temat zmiany klimatu, a nie uznawać działanie na tym samym szczeblu, co działania innych podmiotów niepaństwowych, takich jak organizacje pozarządowe i sektor prywatny;

65.  podkreśla, że organy publiczne powinny stanowić wzór jako odbiorcy energii i wzywa do skoncentrowania lub zwiększenia funduszy strukturalnych w celu wspierania modernizacji energetycznej budynków publicznych lub samowystarczalnego zasilania budynków w energię ze źródeł odnawialnych;

66.  zwraca się do Komisji i wszystkich państw członkowskich o wspieranie doświadczeń i modeli w zakresie samodzielnego zarządzania energią na szczeblu lokalnym – modeli opartych na systemach dystrybucji, z których dochody są przeznaczane na finansowanie nowych instalacji zmniejszających ślad ekologiczny;

67.  wzywa Komisję do wspierania koordynacji działań oraz wymiany informacji i najlepszych praktyk pomiędzy państwami członkowskimi, regionami, lokalnymi społecznościami i miastami;

68.  wyraża zaniepokojenie w związku z oceną Europejskiego Trybunału Obrachunkowego z 2016 r., w której stwierdzono, że cel w postaci przeznaczenia 20 % budżetu UE w bieżącym okresie programowania na działania w dziedzinie klimatu nie zostanie osiągnięty; dostrzega szereg trudności w zakresie pomiaru i oceny projektów unijnych, które mają na celu łagodzenie zmiany klimatu i jej wpływu; wzywa Komisję, by informowała Parlament o postępie prac w tym ważnym obszarze;

69.  podkreśla znaczenie projektów z zakresu energetyki obywatelskiej opartej na źródłach odnawialnych i wzywa do wspierania ich z funduszy strukturalnych oraz do usunięcia barier biurokratycznych na szczeblu krajowym i regionalnym;

70.  dostrzega znaczenie podejść oddolnych w zakresie zabezpieczania wkładu zainteresowanych stron w łagodzenie zmiany klimatu; uznaje potencjał narzędzi określonych w rozporządzeniu w sprawie wspólnych przepisów[6], takich jak zintegrowane inwestycje terytorialne (ZIT) i rozwój lokalny kierowany przez społeczność, we wspieraniu osiągania celów UE w tym obszarze; wzywa Komisję do podjęcia wspólnych działań z zainteresowanymi stronami na szczeblu krajowym i lokalnym w celu zagwarantowania, że właściwie wykorzystują wszystkie narzędzia pozostające do ich dyspozycji;

71.  ponownie potwierdza swoje zaangażowanie w dbanie o pomyślne globalne wdrożenie Porozumienia Burmistrzów w sprawie Klimatu i Energii; zwraca uwagę na znaczenie ustanowienia celów, które są w pełni mierzalne; zauważa ponadto, że część przedłożonych planów działania zawiera zobowiązania do 2020 r. oraz że zainteresowane miasta mają w związku z tym do wykonania dodatkową pracę do 2030 r.;

72.  z zadowoleniem przyjmuje dobrowolne działania („etykietowanie z wykorzystaniem systemu sygnalizacji świetlnej”) dla zapewnienia widoczności stopnia obciążenia klimatu i śladu węglowego w przypadku wytwarzania żywności i innych produktów oraz wzywa do wprowadzenia jednakowych w całej UE wskaźników umożliwiających dobrowolne lecz porównywalne etykietowanie, zwłaszcza w handlu regionalnym;

INFORMACJE O PRZYJĘCIU OPINIIW KOMISJI OPINIODAWCZEJ

Data przyjęcia	21.11.2017
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	59 0 2
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Margrete Auken, Pilar Ayuso, Zoltán Balczó, Catherine Bearder, Ivo Belet, Simona Bonafè, Lynn Boylan, Soledad Cabezón Ruiz, Nessa Childers, Alberto Cirio, Birgit Collin-Langen, Miriam Dalli, Seb Dance, Angélique Delahaye, Mark Demesmaeker, Bas Eickhout, Francesc Gambús, Elisabetta Gardini, Gerben-Jan Gerbrandy, Arne Gericke, Jens Gieseke, Julie Girling, Françoise Grossetête, Andrzej Grzyb, Anneli Jäätteenmäki, Jean-François Jalkh, Benedek Jávor, Josu Juaristi Abaunz, Kateřina Konečná, Urszula Krupa, Giovanni La Via, Peter Liese, Norbert Lins, Valentinas Mazuronis, Joëlle Mélin, Susanne Melior, Rory Palmer, Gilles Pargneaux, Piernicola Pedicini, Bolesław G. Piecha, Pavel Poc, Frédérique Ries, Daciana Octavia Sârbu, Annie Schreijer-Pierik, Davor Škrlec, Renate Sommer, Ivica Tolić, Nils Torvalds, Adina-Ioana Vălean, Damiano Zoffoli
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego	Jørn Dohrmann, Herbert Dorfmann, Eleonora Evi, Martin Häusling, Rupert Matthews, Stanislav Polčák, Christel Schaldemose, Bart Staes, Dubravka Šuica, Carlos Zorrinho
Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego	Maria Noichl

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO W KOMISJI OPINIODAWCZEJ

59	+
ALDE	Catherine Bearder, Gerben-Jan Gerbrandy, Anneli Jäätteenmäki, Valentinas Mazuronis, Frédérique Ries, Nils Torvalds
ECR	Mark Demesmaeker, Jørn Dohrmann, Arne Gericke, Julie Girling, Urszula Krupa, Rupert Matthews, Bolesław G. Piecha
EFDD	Eleonora Evi, Piernicola Pedicini
GUE/NGL	Lynn Boylan, Josu Juaristi Abaunz, Kateřina Konečná
NI	Zoltán Balczó
PPE	Pilar Ayuso, Ivo Belet, Alberto Cirio, Birgit Collin-Langen, Angélique Delahaye, Herbert Dorfmann, Francesc Gambús, Elisabetta Gardini, Jens Gieseke, Françoise Grossetête, Andrzej Grzyb, Giovanni La Via, Peter Liese, Norbert Lins, Stanislav Polčák, Annie Schreijer-Pierik, Renate Sommer, Dubravka Šuica, Ivica Tolić, Adina-Ioana Vălean
S&D	Simona Bonafè, Soledad Cabezón Ruiz, Nessa Childers, Miriam Dalli, Seb Dance, Susanne Melior, Maria Noichl, Rory Palmer, Gilles Pargneaux, Pavel Poc, Christel Schaldemose, Daciana Octavia Sârbu, Damiano Zoffoli, Carlos Zorrinho
VERTS/ALE	Margrete Auken, Bas Eickhout, Martin Häusling, Benedek Jávor, Davor Škrlec, Bart Staes

0	-

2	0
ENF	Jean-François Jalkh, Joëlle Mélin

Objaśnienie używanych znaków:

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymało się

• [1]  Raport Global Gender and Climate Alliance (GGCA), grudzień 2015 r.
• [2]  Badanie Arup zatytułowane „Deadline 2020. How cities will get the job done. [Termin – rok 2020. W jaki sposób miasta wykonają swoje zadanie?].
  http://www.c40.org/researches/deadline-2020
• [3]  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2284 z dnia 14 grudnia 2016 r. w sprawie redukcji krajowych emisji niektórych rodzajów zanieczyszczeń atmosferycznych, zmiany dyrektywy 2003/35/WE oraz uchylenia dyrektywy 2001/81/WE (Dz.U. L 344 z 17.12.2016, s. 1).
• [4]  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (Dz.U. L 153z 18.6.2010, s. 13).
• [5]  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej, zmiany dyrektyw 2009/125/WE i 2010/30/UE oraz uchylenia dyrektyw 2004/8/WE i 2006/32/WE (Dz.U. L 315 z 14.11.2012, s. 1).
• [6]  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 320).

INFORMACJE O PRZYJĘCIU SPRAWOZDANIAW KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

Data przyjęcia	20.2.2018
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	33 4 1
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Mercedes Bresso, Steeve Briois, Andrea Cozzolino, Raymond Finch, John Flack, Iratxe García Pérez, Michela Giuffrida, Krzysztof Hetman, Ivan Jakovčić, Constanze Krehl, Sławomir Kłosowski, Louis-Joseph Manscour, Martina Michels, Iskra Mihaylova, Andrey Novakov, Paul Nuttall, Mirosław Piotrowski, Stanislav Polčák, Liliana Rodrigues, Fernando Ruas, Monika Smolková, Ruža Tomašić, Ramón Luis Valcárcel Siso, Ángela Vallina, Lambert van Nistelrooij, Kerstin Westphal, Joachim Zeller
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego	Daniel Buda, Andor Deli, Ivana Maletić, Urmas Paet, Tonino Picula, Georgi Pirinski, Bronis Ropė, Milan Zver
Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego	Eleonora Evi, Anna Hedh, Bogdan Brunon Wenta

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

33	+
ALDE	Ivan Jakovčić, Iskra Mihaylova, Urmas Paet
ECR	John Flack, Mirosław Piotrowski, Ruža Tomašić
EFDD	Eleonora Evi
GUE/NGL	Martina Michels, Ángela Vallina
PPE	Daniel Buda, Andor Deli, Krzysztof Hetman, Ivana Maletić, Lambert van Nistelrooij, Andrey Novakov, Stanislav Polčák, Fernando Ruas, Ramón Luis Valcárcel Siso, Bogdan Brunon Wenta, Milan Zver
S&D	Mercedes Bresso, Andrea Cozzolino, Iratxe García Pérez, Michela Giuffrida, Anna Hedh, Constanze Krehl, Louis-Joseph Manscour, Tonino Picula, Georgi Pirinski, Liliana Rodrigues, Monika Smolková, Kerstin Westphal
VERTS/ALE	Bronis Ropė

4	-
EFDD	Raymond Finch, Paul Nuttall
ENF	Steeve Briois
PPE	Joachim Zeller

1	0
ECR	Sławomir Kłosowski

Objaśnienie używanych znaków:

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymało się