SPRAWOZDANIE w sprawie sprawozdania rocznego z kontroli działalności finansowej EBI za rok 2016

6.4.2018 - (2017/2190(INI))

Komisja Kontroli Budżetowej
Sprawozdawca: Marco Valli


Procedura : 2017/2190(INI)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A8-0139/2018
Teksty złożone :
A8-0139/2018
Teksty przyjęte :

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie sprawozdania rocznego z kontroli działalności finansowej EBI za rok 2016

(2017/2190(INI))

Parlament Europejski,

–  uwzględniając sprawozdanie z działalności Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) za 2016 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie finansowe EBI za 2016 r. oraz sprawozdanie statystyczne EBI za 2016 r.,

–  uwzględniając sprawozdania Europejskiego Banku Inwestycyjnego za 2016 r. w sprawie zrównoważonego rozwoju, w sprawie opartej na trzech filarach oceny operacji EBI w UE w 2016 r. oraz w sprawie wyników osiągniętych w 2016 r. poza UE,

–  uwzględniając sprawozdania roczne Komitetu Kontroli i Audytu za 2016 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie grupy EBI za rok 2016 w sprawie zwalczania nadużyć finansowych,

–  uwzględniając sprawozdanie w sprawie wdrażania polityki przejrzystości EBI w 2016 r. oraz sprawozdanie dotyczące ładu korporacyjnego za 2016 r.,

–  uwzględniając sprawozdanie z działalności jednostki EBI ds. nadzoru zgodności z prawem za rok 2016,

–  uwzględniając plany operacyjne grupy EBI na lata 2015–2017 i 2016–2018,

–  uwzględniając art. 3 i 9 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE),

–  uwzględniając art. 15, 126, 174, 175, 208, 209, 271, 308 i 309 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), załączony do niego Protokół (nr 5) w sprawie statutu Europejskiego Banku Inwestycyjnego, a także załączony do TFUE Protokół (nr 28) w sprawie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej,

–  uwzględniając Protokół (nr 1) do TFUE w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej,

–  uwzględniając regulamin wewnętrzny Europejskiego Banku Inwestycyjnego,

–  uwzględniając swoje rezolucje z dnia 11 marca 2014 r. w sprawie rocznego sprawozdania Europejskiego Banku Inwestycyjnego za rok 2012[1], z dnia 30 kwietnia 2015 r. w sprawie rocznego sprawozdania Europejskiego Banku Inwestycyjnego za rok 2013[2], z dnia 28 kwietnia 2016 r. w sprawie sprawozdania rocznego Europejskiego Banku Inwestycyjnego za rok 2014[3] oraz z dnia 27 kwietnia 2017 r. w sprawie sprawozdania rocznego z kontroli działalności finansowej EBI za rok 2015[4],

–   uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1080/2011/UE z dnia 25 października 2011 r. w sprawie upoważnienia EBI do udzielania pożyczek na rzecz państw trzecich na lata 2007–2013[5] oraz decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 466/2014/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie udzielenia gwarancji UE dla Europejskiego Banku Inwestycyjnego na pokrycie strat poniesionych w związku z działaniami z zakresu finansowania wspierającymi projekty inwestycyjne poza granicami Unii[6],

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 listopada 2014 r. pt. „Plan inwestycyjny dla Europy” (COM(2014)0903),

–  uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1017 z dnia 25 czerwca 2015 r. w sprawie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego i Europejskiego Portalu Projektów Inwestycyjnych oraz zmieniającego rozporządzenia (UE) nr 1291/2013 i (UE) nr 1316/2013 – Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych[7],

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 22 lipca 2015 r. pt. „Wspólne działania na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia: rola krajowych banków prorozwojowych we wspieraniu planu inwestycyjnego dla Europy” (COM(2015)0361),

–  uwzględniając komunikat Komisji z dnia 1 czerwca 2016 r. pt. „Europa znów inwestuje. Wnioski z realizacji planu inwestycyjnego dla Europy” (COM(2016)0359),

–  uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 14 września 2016 r. w sprawie przedłużenia okresu obowiązywania Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) oraz wprowadzenia usprawnień technicznych dla tego Funduszu oraz Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego (COM(2016)0597), (SWD(2016)0297) i (SWD(2016)0298),

–  uwzględniając przeprowadzoną przez EBI ocenę działania Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) z września 2016 r.,

–  uwzględniając opinię nr 2/2016 Europejskiego Trybunału Obrachunkowego w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia służącego zwiększeniu i przedłużeniu EFIS,

–  uwzględniając sprawozdanie specjalne nr 19/2016 Europejskiego Trybunału Obrachunkowego pt. „Wykonywanie budżetu UE za pośrednictwem instrumentów finansowych – wnioski na przyszłość z okresu programowania 2007–2013”,

–  uwzględniając przeprowadzony przez firmę Ernst & Young audyt ad hoc z dnia 8 listopada 2016 r. dotyczący stosowania rozporządzenia (UE) 2015/1017 („rozporządzenia w sprawie EFIS”),

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 16 czerwca 2017 r. w sprawie zarządzania funduszem gwarancyjnym Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych w 2016 r. (COM(2017)0326) i (SWD(2017)0235),

–  uwzględniając porozumienie trójstronne z września 2016 r. między Komisją Europejską, Europejskim Trybunałem Obrachunkowym i Europejskim Bankiem Inwestycyjnym,

–  uwzględniając pismo Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich do prezesa Europejskiego Banku Inwestycyjnego z dnia 22 lipca 2016 r.,

–  uwzględniając art. 52 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej oraz opinię Komisji Handlu Międzynarodowego (A8-0139/2018),

A.  mając na uwadze, że EBI to bank UE zgodnie z definicją z art. 308 i 309 TFUE, będący największym wielostronnym bankiem i największym publicznym kredytodawcą na świecie działającym na międzynarodowych rynkach finansowych;

B.  mając na uwadze, że na EBI ciąży traktatowy obowiązek wnoszenia wkładu w integrację UE, spójność gospodarczą i społeczną oraz rozwój regionalny przez specjalne instrumenty inwestycyjne, takie jak kredyty, kapitał własny, gwarancje, mechanizmy finansowania oparte na podziale ryzyka oraz usługi doradcze;

C.  mając na uwadze, że rosną wyzwania związane ze zrównoważonym rozwojem, w szczególności w kontekście agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030, co musi znaleźć wyraz w rezultatach różnych form działalności podejmowanej przez EBI;

D.  mając na uwadze, że EBI odgrywa zasadniczą rolę we wdrażaniu coraz większej liczby instrumentów finansowych, które stanowią dźwignię dla funduszy budżetowych UE;

E.  mając na uwadze, że inwestycje w innowacje i umiejętności mają kluczowe znaczenie dla rozwoju gospodarki opartej na wiedzy w Europie oraz dla osiągnięcia celów strategii „Europa 2020”;

F.  mając na uwadze, że przyczynianie się do zrównoważonego i stałego rozwoju rynku wewnętrznego poprzez finansowanie projektów na rzecz słabiej rozwiniętych regionów oraz projektów, które nie mogą zostać w całości sfinansowane przez poszczególne państwa członkowskie, jest podstawowym zadaniem EBI zgodnie z art. 309 TFUE;

G.  mając na uwadze, że nowoczesna, zrównoważona infrastruktura odgrywa zasadniczą rolę w przeciwdziałaniu zmianie klimatu oraz w łączeniu rynków wewnętrznych i europejskich gospodarek; mając na uwadze, że wszystkie powiązane inwestycje zapewniane przez EBI powinny gwarantować, że UE posiada zrównoważoną, wydajną, przyjazną dla środowiska i dobrze zintegrowaną infrastrukturę wymaganą w celu utworzenia „inteligentnej Europy” oraz wsparcia prawdziwie trwałego długoterminowego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu;

H.  mając na uwadze, że EBI jest bankiem referencyjnym, którego celem jest wspieranie wzrostu przedsiębiorstw typu start-up oraz innowacyjnych przedsiębiorstw;

I.  mając na uwadze, że działalność kredytowa EBI związana z działaniami w dziedzinie klimatu powinna wspierać przejście do gospodarki bezemisyjnej, przyjaznej dla środowiska i odpornej na zmianę klimatu, w szczególności przez projekty promujące wydajne korzystanie z zasobów naturalnych, energię odnawialną i efektywność energetyczną;

J.   mając na uwadze, że plan inwestycyjny dla Europy opiera się na trzech filarach: uruchomienie środków na inwestycje; zasilenie inwestycjami gospodarki realnej i poprawa otoczenia inwestycyjnego w Unii;

K.  mając na uwadze, że inwestycje EBI nie powinny być jedynie operacjami bankowymi, ale powinny także odpowiadać kryteriom zrównoważonego rozwoju i normom zarządzania zgodnie z przewidzianym w Traktacie wymogiem prowadzenia działalności nienastawionej na zysk w interesie Unii;

L.  mając na uwadze, że przejrzystej polityce wypracowanej w EBI zagraża dwojaki charakter tej instytucji, która jest zarazem organem publicznym – bankiem UE – oraz bankiem komercyjnym, przechowującym informacje o klientach EBI i zarządzającym tymi informacjami;

M.  mając na uwadze, że EBI powinien utrzymać swój rating na poziomie potrójnego „A”, który stanowi podstawową wartość jego modelu biznesowego polegającego na zdobywaniu środków finansowych i udzielaniu kredytów na atrakcyjnych warunkach, a także dysponowaniu stabilnym portfelem aktywów;

N.  mając na uwadze, że choć EBI ze względu na swój charakter musi angażować się niekiedy w działania z prywatnymi przedsiębiorstwami nastawionymi na osiąganie zysku, jego podstawową rolą jest służenie interesom obywateli UE ponad interesami wszelkich prywatnych przedsiębiorstw, spółek czy korporacji;

Promowanie finansowo zrównoważonych działań na rzecz trwałych, długoterminowych skutków inwestycji EBI

1.  odnotowuje łączną kwotę finansowania ze strony grupy EBI na poziomie 83,8 mld EUR w 2016 r., która umożliwiła uruchomienie inwestycji o łącznej wartości 280 mld EUR w tym samym roku;

2.  odnotowuje zestaw sprawozdań rocznych EBI za 2016 r. prezentujących różne działania inwestycyjne i ich spodziewane skutki; ponownie wnioskuje, aby EBI prezentował bardziej kompleksowe, szczegółowe i zharmonizowane sprawozdanie roczne z działalności oraz znacznie poprawił sposób przedstawiania informacji przez uwzględnienie szczegółowych i wiarygodnych zestawień zatwierdzonych, podpisanych i uruchomionych inwestycji za dany rok oraz wykorzystywanych źródeł finansowania (zasoby własne, EFIS, programy zarządzane centralnie przez UE itp.), a także informacji dotyczących beneficjentów (państw członkowskich, sektora publicznego, prywatnego, pośredników lub bezpośrednich odbiorców), wspieranych sektorów i wyników ocen ex post;

3.  wzywa EBI do dalszego podejmowania wysiłków w tym celu i przekazywania podmiotom kształtującym politykę kompletnych i wyczerpujących informacji na temat konkretnych i uzyskanych skutków gospodarczych i społecznych oraz wpływu na środowisko, a także na temat wartości dodanej i osiągniętych wyników jego operacji w państwach członkowskich i poza UE w postaci odpowiednio sprawozdania w sprawie oceny opartej na trzech filarach oraz sprawozdania w sprawie ram pomiaru wyników; podkreśla znaczenie przeprowadzania niezależnych ocen ex ante i ex post w odniesieniu do każdego projektu; wzywa EBI do prezentowania szczegółowych przykładów międzynarodowej wartości dodanej w sprawozdaniach na temat inwestowania społecznego oraz kluczowych wskaźników sukcesu sektorowego i międzysektorowego; wzywa EBI do przekazywania Parlamentowi wyników takich ocen ex post;

4.  przypomina, że działania korzystające ze wsparcia EBI muszą być zgodne z podstawowym zadaniem Banku zgodnie TFUE, zasadami celów polityki UE nakreślonych w strategii „Europa 2020” i porozumieniu COP 21; podkreśla zatem, że misją EBI jest ożywienie europejskiej gospodarki w celu stymulowania wysokiej jakości miejsc zatrudnienia oraz wspierania inteligentnego i trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu w Unii, jak również większej spójności, która jest potrzebna do odwrócenia procesu pogłębiania się nierówności wewnątrz państw członkowskich i pomiędzy nimi; w związku z tym wyraża nadzieję na coraz ściślejszą współpracę między EBI, Komisją i państwami członkowskimi, tak aby poprawić poziom programowania i określania celów, a tym samym ponownie ustalić priorytety finansowania;

5.  podkreśla, że inwestycje w MŚP, przedsiębiorstwa typu start-up, badania naukowe, innowacje, gospodarkę cyfrową i efektywność energetyczną są najistotniejszym czynnikiem stymulującym ożywienie gospodarcze w UE oraz wspierającym tworzenie wysokiej jakości miejsc pracy ze względu na znaczenie, jakie mają dla gospodarki lokalnej i krajowej oraz wpływ, jaki na nie wywierają;

6.  wskazuje na ciągłą potrzebę przyczyniania się przez EBI do zmniejszania trwałej luki inwestycyjnej na podstawie solidnych kryteriów gospodarczych; podkreśla, że ocena finansowanych projektów powinna także uwzględniać społeczne, gospodarcze i ekologiczne efekty zewnętrzne (zarówno pozytywne, jak i negatywne), w szczególności w odniesieniu do ich wpływu na społeczności lokalne, w celu sprawdzenia, czy obywatele Unii otrzymują prawdziwą wartość dodaną;

7.  uważa, że zatwierdzanie projektów inwestycyjnych powinno opierać się na solidnej, niezależnej analizie oceniającej stabilność finansowania oraz zagrożenia związane z projektami w celu uniknięcia ryzyka uspołeczniania strat i prywatyzacji zysków w przypadku korzystania z zasobów publicznych; podkreśla, że należy przewidywać przekazywanie dotacji publicznych tylko na potrzeby realizacji misji leżących w interesie ogólnym oraz w przypadku, kiedy rynek nie jest w stanie zapewnić niezbędnych wyników polityki publicznej;

8.  ponownie wyraża zaniepokojenie dotyczące zdefiniowania zrównoważonej strategii charakteryzującej się dynamicznym, uczciwym i przejrzystym rozmieszczeniem geograficznym projektów i inwestycji w poszczególnych państwach członkowskich, przy uwzględnieniu szczególnego nacisku na kraje i regiony słabiej rozwinięte; zauważa, że 70 % wszystkich kredytów udzielonych przez EBI w 2016 r. (46,8 mld EUR) jest skoncentrowane w sześciu państwach członkowskich, co pokazuje, że nie wszystkie państwa członkowskie i regiony mogą w równym stopniu korzystać z możliwości inwestycyjnych;

9.  wyraża wsparcie dla czterech celów polityki publicznej przyjętych przez EBI, a także dla dwóch celów horyzontalnych o charakterze przekrojowym względem tych celów polityki publicznej, tj. spójności gospodarczej i społecznej oraz działań w dziedzinie klimatu – wszystkie te cele obejmują różnorodne kwestie, od uwzględniania dysproporcji regionalnych, przez pomoc na rzecz słabszych regionów w celu zwiększenia ich atrakcyjności, po budowanie korzystnego otoczenia wspierającego wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu; powtarza jednak swój apel skierowany do EBI, aby ponownie ustanowił spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną nadrzędnym celem polityki publicznej;

10.  wzywa EBI, aby w przypadku projektów infrastrukturalnych o dużej skali uwzględniał wszystkie zagrożenia mogące wywierać wpływ na środowisko oraz aby finansował w pierwszej kolejności te projekty, które wykazują prawdziwą wartość dodaną dla środowiska, gospodarki lub lokalnej ludności; podkreśla znaczenie ścisłego monitorowania potencjalnego ryzyka korupcji i nadużyć finansowych oraz wzywa EBI do zamrożenia wszelkich kredytów na rzez projektów, w odniesieniu do których toczy się urzędowe dochodzenie;

11.  ubolewa, że wiele państw członkowskich nie jest w stanie wdrożyć instrumentów finansowych i partnerstw publiczno-prywatnych oraz osiągnąć synergii między różnymi rodzajami finansowania, co negatywnie wpływa na ogólny postęp inwestycji;

12.  podkreśla potrzebę optymalizacji wykorzystania funduszy i dotacji UE, równoległe względem podejścia EBI do świadczenia pomocy technicznej i doradztwa finansowego dla państw członkowskich w łatwo dostępny sposób, w oparciu o kombinację działalności kredytowej (kredyty na rzecz projektów, kredyty pośrednie, mikrofinansowanie, inwestycje w kapitał wysokiego ryzyka, kapitał własny i fundusze), łączenia (finansowanie bezpośrednie wspierane przez dodatkowe źródła inwestycji, np. gwarancje, obligacje projektowe) oraz doradztwa (finansowa i techniczna wiedza ekspercka); wzywa zatem EBI, aby we współpracy z Komisją świadczył szerzej zakrojoną pomoc techniczną w obszarach usług doradczych i analitycznych, zarządzania projektem i budowania zdolności na rzecz państw członkowskich, które mają niewielki udział w finansowaniu przez EBI; przypomina, że instrumenty finansowe, takie jak obligacje projektowe, powinny być poważnie oceniane pod kątem skutków finansowych i społecznych oraz wpływu na środowisko w celu zapobiegania przeniesieniu całego ciężaru ryzyka na obywateli;

13.  uznaje, że mogą istnieć różnice między oceną wykonalności projektów przeprowadzaną przez bank a tradycyjną oceną sektorową wykorzystywaną na potrzeby funduszy strukturalnych; uważa ponadto, że skuteczność interwencji należy oceniać na podstawie potencjału i trwałości instrumentów finansowych, przy jednoczesnym uwzględnieniu mierzalnych rezultatów, które można osiągnąć;

14.  wzywa EBI do zwrócenia uwagi na opłacalność w prowadzeniu działalności operacyjnej dzięki dokładnemu monitorowaniu i zgłaszaniu kosztów administracyjnych i opłat, biorąc pod uwagę, jak licznymi upoważnieniami dysponuje EBI; uważa, że zasadnicze znaczenie ma zachowanie proporcjonalnych kosztów rozwijanych działań; zwraca się do EBI o ujmowanie w sprawozdaniach wyczerpujących informacji na temat struktury kosztów administracyjnych i opłat (bezpośrednich, pośrednich i łącznych) zgodnie z charakterem upoważnień, jakimi dysponuje EBI, wielkością projektów oraz wykorzystywanymi instrumentami finansowymi, tj. kredytami, gwarancjami lub kapitałem własnym;

15.  uważa, że ranking na poziomie potrójnego „A” stanowi podstawową wartość na potrzeby opracowywania strategii inwestycyjnej EBI oraz długoterminowych priorytetów w zakresie działalności kredytowej; przypomina jednak, że aby zapewnić wkład w rozwój gospodarczy UE, instrumenty i interwencje EBI – w szczególności oparte na przeniesieniu ryzyka – nie mogą być wolne od ryzyka;

16.  zauważa, że Zjednoczone Królestwo subskrybowało 16,1 % kapitału EBI, co stanowi 3,5 mld EUR kapitału wpłaconego oraz 35,7 mld EUR kapitału Banku na żądanie; wzywa Komitet Zarządzający EBI do określenia skutków brexitu dla EBI i szybkiego poinformowania o nich Parlamentu w celu zachowania zdolności EBI do osiągania wyznaczonych mu celów polityki;

17.  biorąc pod uwagę najpilniejsze wyzwanie stojące przed EBI spowodowane decyzją Zjednoczonego Królestwa o uruchomieniu art. 50 i uznając, że nie można pomijać szczegółowych warunków wystąpienia, wzywa EBI do przedstawienia Parlamentowi szczegółowego zestawienia projektów i etapu ich realizacji do końca 2017 r. wraz ze wstępną oceną ewentualnego ryzyka;

Udoskonalenie monitorowania wartości dodanej i dodatkowości w ramach zarządzania finansowego EBI

18.  odnotowuje, że w 2016 r. portfel kredytów, gwarancji i inwestycji EBI uruchomił inwestycje o łącznej wartości 280 mld EUR; zauważa, że inwestycje o wartości 67,7 mld EUR były związane z zatwierdzeniami w ramach EFIS w 2016 r., które dotyczyły głównie mniejszych przedsiębiorstw (31 %), sektora energetycznego (22 %) oraz działalności badawczej, rozwojowej i innowacyjnej (22 %); ubolewa jednak, że duża część inwestycji w ramach portfela EFIS była przeznaczona na projekty związane z paliwami kopalnymi; przypomina o potrzebie przeprowadzenia dogłębnej analizy i oceny wpływu każdego projektu na środowisko;

19.  uważa, że zasadnicze znaczenie ma zwiększanie oddziaływania i zapewnianie dodatkowości; odnotowuje modelowany i szacowany wpływ działalności EBI, która powinna przyczynić się do dodatkowego wzrostu PKB o 1,1 % oraz do utworzenia dodatkowych 1,4 mln miejsc pracy do 2030 r.; z zadowoleniem przyjmuje, że 385 000 MŚP skorzysta z finansowania EFI, i przypomina, że MŚP są podstawą gospodarki UE i siłą napędową zatrudnienia i trwałego wzrostu; zwraca się do EBI o regularne przekazywanie informacji na temat zaktualizowanego efektu mnożnikowego; rozumie jednak, że poziom dźwigni finansowej różni się w zależności od sektora, a projekty o niższym poziomie dźwigni nie muszą koniecznie nieść ze sobą niskiej wartości dodanej;

20.  podkreśla, że działalność EBI w obecnym okresie spowolnionej odbudowy musi być ostrożnie ukierunkowywana na wysokiej jakości projekty zapewniające wzmocnioną dodatkowość względem innych istniejących instrumentów Unii i głównych operacji EBI; w związku z tym wyraża nadzieję, że nawiązana zostanie ściślejsza współpraca między EBI, Komisją i państwami członkowskimi, tak aby sprzyjać większej elastyczności rynku oraz poprawie infrastruktury cyfrowej i transportowej, których brak często postrzega się jako przeszkodę w inwestowaniu;

21.  wyraża przekonanie, że w odniesieniu do każdego projektu należy przekazywać jakościowe informacje zarządcze na podstawie wskaźników monitorowania lub dodatkowości, oprócz ekspozycji na ryzyko, aby umożliwić odpowiednią ocenę ich wartości dodanej, potencjalnej roli czynnika wpływającego na efektywność lub wkładu w gospodarkę UE;

22.  wzywa EBI, aby w sytuacjach, w których w grę wchodzi wpływ UE na wzrost zasobów publicznych, przedstawiał precyzyjne informacje dotyczące minimalnej i średniej wysokości dźwigni finansowej, osiągniętej i ukierunkowanej na beneficjentów i projekty, oraz pokazujące wysokość pozyskanego finansowania prywatnego; domaga się wyraźnego określenia udziału odpowiadającego dźwigni finansowej środków publicznych i kapitału prywatnego; uważa, że istnieje ryzyko, iż efekt mnożnikowy był zawyżany oraz że zdefiniowane cele i rezultaty były jedynie prognozami niepotwierdzonymi przez konkretne, dokładne, jasne i aktualne dane statystyczne;

Dotychczasowe osiągnięcia EFIS

23.  zauważa, że na koniec 2016 r. EFIS miał pobudzić kwalifikujące się inwestycje o łącznej wartości 163,9 mld EUR; jednak zauważa również, że zgodnie z operacyjnym planem działań grupy EBI na rok 2018 rzeczywista wartość inwestycji uruchomionych w ramach obszaru infrastruktury i innowacji oraz segmentu MŚP w 2016 r. wyniosła nie więcej niż 85,5 mld EUR, co w połączeniu z 37 mld EUR za 2015 r. daje łącznie 122,5 mld EUR inwestycji uruchomionych przez EFIS;

24.  ma wątpliwości, czy podniesiona kwota docelowa w wysokości 500 mld EUR jest możliwa do osiągnięcia w ramach wdrażania EFIS 2.0, oraz wzywa EBI, aby wykazał wartość dodaną EFIS jako instrumentu finansowego stymulującego inwestycje prywatne;

25.  przypomina, że podstawowym celem EFIS, który – w przeciwieństwie do innych obecnych instrumentów finansowych EBI – jest wspierany z budżetu UE, jest zapewnienie dodatkowości przez zidentyfikowanie prawdziwie dodatkowych i innowacyjnych przyszłościowych sektorów oraz projektów obarczonych wyższym ryzykiem, a także nowych kontrahentów z sektora prywatnego;

26.  zauważa, że komplementarność między różnymi filarami planu inwestycyjnego dla Europy jest nadal na etapie początkowym; przyznaje, że podczas gdy grupa EBI może wywierać znaczny wpływ na ECDI w ramach filaru 2, ma bardzo ograniczony wpływ na pozostałą część filaru 2 (wspieranie inwestycji w gospodarkę realną) czy filar 3 (poprawa warunków sprzyjających inwestycjom – reforma regulacyjna);

27.  podkreśla znaczenie kryteriów dodatkowości, które obejmują potrzebę wspierania operacji kwalifikujących się do wsparcia z EFIS jedynie w przypadku uwzględniania jasno zidentyfikowanych niedoskonałości rynku lub nieoptymalnych inwestycji oraz które nie mogłyby być przeprowadzone w takim samym zakresie lub w takich samych ramach czasowych bez wsparcia z EFIS; zwraca się do grupy EBI, by w pełni wykorzystywała zdolność do ponoszenia ryzyka w celu wybierania innowacyjnych przedsięwzięć, ale jednocześnie wykazywała zdolność do zapewniania prawdziwej wartości dodanej, np. w formie stabilnych i wysokiej jakości miejsc pracy;

28.   przypomina, że ocena dodatkowości wszystkich projektów wspieranych przez EFIS musi być należycie udokumentowana; ubolewa, że tabele wyników zatwierdzonych operacji nie są publikowane w ramach EFIS 1.0; przypomina, że ten brak publikacji prowadzi do problemów w zakresie odpowiedzialności i przejrzystości; podkreśla znaczenie przejrzystości w odniesieniu do tabeli wskaźników EFIS, która jest także niezbędna w świetle potrzeby pociągnięcia do odpowiedzialności komitetu inwestycyjnego EFIS, i w związku z tym odnotowuje z zadowoleniem, że tabela wskaźników zostanie podana do wiadomości publicznej w ramach EFIS 2.0; podkreśla ponadto konieczność sformułowania czytelniejszej definicji zasady dodatkowości w odniesieniu do działalności, która jest bardziej ryzykowna w porównaniu ze standardową działalnością EBI, tak aby zapewnić większą spójność i przejrzystość w wyborze projektów;

29.  wzywa EBI do przekazania kompletnych i istotnych jakościowych informacji zarządczych na temat wdrażania określonych celów EFIS, pokazujących ich faktyczną dodatkowość i skutki w porównaniu z wartościami odniesienia;

30.   wzywa Bank, aby przekazał więcej informacji na temat projektów EFIS, które mogą potencjalnie obejmować instalacje infrastrukturalne wywierające poważny wpływ na środowisko i o wątpliwej dodatkowości, takie jak biorafinerie, huty stali, instalacje do regazyfikacji i magazynowania gazu oraz autostrady; wzywa bank do poważnego uwzględnienia uwag władz lokalnych, społeczności zainteresowanych stron i grup społeczeństwa obywatelskiego zgodnie ze swoimi procedurami należytej staranności; zaleca EBI, w odniesieniu do zasady ostrożności, by zamrażał, a w razie konieczności wycofywał finansowanie za każdym razem, gdy istnieją naukowe dowody świadczące o szkodliwości dla środowiska oraz społeczeństwa lub społeczności lokalnych, czy też istnieje poważne ryzyko wystąpienia takich szkód;

31.  nalega, by ze względu na rozliczalność opracować inwestycje nastawione na rezultaty, które będą regularnie oceniane przez komitet inwestycyjny za pomocą tabeli wskaźników, w celu zidentyfikowania projektów właściwie ukierunkowanych pod względem ich skutecznego oddziaływania makroekonomicznego i wywierania efektu stymulującego na wzrost gospodarczy i tworzenie miejsc pracy; domaga się obiektywnego przeglądu dodatkowości i wartości dodanej tych projektów, a także ich spójności z polityką Unii lub z innymi tradycyjnymi operacjami EBI;

32.  ubolewa nad faktem, że tylko 20 % finansowania EFIS wspierało projekty, które zapewniały wkład w łagodzenie zmiany klimatu i przystosowanie się do zmiany klimatu, podczas gdy standardowy portfel EBI osiągnął próg 25 %; wzywa EBI do zapewnienia, by we wszystkich okolicznościach zapewniana była zgodność z jego maksymalnymi standardami w celu ochrony środowiska i spełnienia kryteriów COP 21;

33.  wyraża zaniepokojenie, że pod koniec 2016 r. inwestycje EFIS w infrastrukturę społeczną (kapitał ludzki, kulturę i zdrowie) wynosiły zaledwie 4 % (mniej niż 900 mln EUR), a sektor ten całościowo otrzymał najmniejsze wsparcie w ramach EFIS, a także w ramach obszaru infrastruktury i innowacji oraz segmentu MŚP; podkreśla, że istnieje wyraźna i pilna potrzeba znacznego zwiększenia udziału i wielkości takich inwestycji;

34.   ubolewa, że istniejące służby wsparcia nie występują obecnie na szczeblu lokalnym w państwach członkowskich, a dzięki takiej obecności na szczeblu lokalnym można byłoby zaradzić brakom w zakresie zdolności; uważa, że podmiotom lokalnym i regionalnym należy przekazać odpowiednie wyjaśnienia lub strategiczne wytyczne, w szczególności w odniesieniu do umiejscowienia EFIS i jego ewentualnego powiązania z innymi funduszami Unii lub EBI; zauważa, że należy usprawnić współpracę między EFIS a innymi unijnymi źródłami finansowania (COSME, inicjatywa „Horyzont 2020”), żeby umożliwić lepsze synergie; wskazuje, że EFIS nie powinien być uważany wyłącznie za kolejne dodatkowe źródło finansowania oraz że należy zachować należytą staranność w celu unikania podwójnego ukierunkowania lub podwójnego finansowania;

35.  odnotowuje zwiększenie skali działań specjalnych EBI wynikające z faktu, że od półtora roku funkcjonuje EFIS; uważa, że działania specjalne EBI wspierane przez EFIS muszą zapewniać dodatkowość w porównaniu z innymi instrumentami finansowymi EBI, EFI lub Unii;

36.  wzywa do zwiększenia przejrzystości procesu wyboru operacji i do ujawniania wszystkich informacji na temat podpisanych operacji za pośrednictwem tabeli wskaźników, a także do zapewnienia odpowiedzialności za operacje;

37.  wzywa do usprawnienia procesu zarządzania, żeby lepiej zdefiniować odpowiednie obowiązki Komisji i EBI, zapewnić niezależność oraz zapobiegać konfliktom interesów ze strony różnych podmiotów uczestniczących w procesie decyzyjnym, w szczególności członków komitetu inwestycyjnego EFIS;

38.  z zadowoleniem przyjmuje zwiększoną odpowiedzialność w ramach EFIS 2.0 względem Parlamentu Europejskiego (w tym dzięki regularnym sprawozdaniom i przedstawicielowi PE w radzie kierowniczej EFIS), a także większą przejrzystość tabeli wskaźników EFIS; oczekuje zatem wdrożenia wymogu publikacji ocen projektów w ramach tabeli wskaźników, zgodnie z rozporządzeniem w sprawie EFIS 2.0, w celu zapewnienia, by środki budżetowe UE były wykorzystywane wyłącznie jako gwarancja dla projektów, których charakter uzasadnia takie dodatkowe wsparcie publiczne; ubolewa jednak, że wnioskowi o przedłużenie obowiązywania EFIS nie towarzyszyła ocena skutków, jak przewidywały to wytyczne dotyczące lepszego stanowienia prawa, ani ocena ex ante programów wydatków i instrumentów finansowych zgodnie z art. 30 i 140 rozporządzenia finansowego;

39.  zaleca, by w sprawozdaniach rocznych wskazywano, w jaki sposób EBI uwzględnił zalecenia zawarte w rezolucjach Parlamentu Europejskiego, co stanowi praktykę w obszarze rozliczalności, która powinna zostać sformalizowana;

Mapowanie dźwigni zmian oraz tworzenia wartości w osiąganiu celów polityki publicznej UE

40.  odnotowuje sprawozdanie w sprawie operacji EBI w UE w 2016 r. nakreślające finansowanie zapewniane w czterech fundamentalnych obszarach polityki publicznej, a mianowicie innowacji i umiejętności (19,6 % umów zawartych przez EBI w 2016 r. – 13,1 mld EUR), finansowania MŚP i spółek o średniej kapitalizacji (31,7 % – 21,3 mld EUR), infrastruktury (27,1 % – 18,1 mld EUR) oraz środowiska (21,6 % – 14,5 mld EUR);

41.  ubolewa, że sprawozdanie w sprawie operacji EBI w UE w 2016 r. nie zawiera uporządkowanych informacji na temat przekrojowej polityki Banku, tj. spójności gospodarczej i społecznej; wyraża zaniepokojenie, że w 2016 r. EBI drugi rok z kolei nie osiągnął przewidywanego poziomu 30 % inwestycji na cele spójności (w UE w 2016 r. osiągnięto poziom 26,8 %, a w 2015 r. – 25,2%);

42.  podkreśla potrzebę ujmowania w sprawozdaniach rocznych EBI bardziej szczegółowej analizy wymogów dotyczących inwestycji według sektorów w UE, aby umożliwić wskazanie obszarów, w których inwestycje nie są wystarczające do realizacji priorytetów UE; uważa, że EBI powinien oceniać zdolność własnych instrumentów inwestycyjnych do przeciwdziałania takim brakom;

43.  stoi na stanowisku, że zwiększenie działalności kredytowej EBI można osiągnąć dzięki wydajniejszemu i bardziej strategicznemu przydziałowi zasobów, ukierunkowanemu na produktywne i trwałe projekty inwestycyjne o wykazanej wartości dodanej oraz na lepszą synergię z funduszami publicznymi, mając na uwadze pobudzenie inwestycji publicznych i stymulowanie popytu wewnętrznego; podkreśla, że takiemu zwiększeniu powinna towarzyszyć odpowiednia dywersyfikacja asortymentu produktów EBI, w tym wydajniejsze i bardziej przejrzyste korzystanie z partnerstw publiczno-prywatnych – przy zachowaniu równowagi między korzyściami publicznymi i prywatnymi – oraz inne innowacyjne rozwiązania w celu lepszego uwzględnienia potrzeb gospodarki realnej;

44.  zwraca uwagę na liczne apele do EBI o przyspieszenie i ułatwienie rozpowszechniania najlepszych praktyk we wszystkich państwach członkowskich, w szczególności przez odpowiednie krajowe banki prorozwojowe, platformy inwestycyjne i instytucje, które stanowią ważne narzędzie skoordynowanej reakcji UE na niski poziom inwestycji;

45.  ubolewa, że inwestycje społeczne stanowią mniej niż 6 % rocznego portfela EBI; podkreśla, że spójność społeczna to kluczowy horyzontalny cel priorytetowy dla EBI i nalega, by bank uwzględnił potrzebę zmniejszenia nierówności i dysproporcji w UE, a także konieczność inwestycji w sektor społeczny oraz inwestycji obejmujących szerszy zakres geograficzny;

Wsparcie na rzecz MŚP i spółek o średniej kapitalizacji

46.  przyznaje, że opracowywanie większej liczby instrumentów finansowych w zakresie wsparcia na rzecz MŚP w porównaniu z klasycznymi dotacjami stanowi wyzwanie w dziedzinie polityki oraz zmianę pod względem monitorowania transakcji, zarządzania środkami finansowymi i poziomu lub szybkości wypłaty środków dla MŚP; wskazuje, że MŚP i spółki o średniej kapitalizacji odgrywają kluczową rolę w europejskiej gospodarce dzięki tworzeniu miejsc pracy i dobrobytu oraz promowaniu innowacji; podkreśla, że MŚP stanowią ponad 90 % przedsiębiorstw w UE i zatrudniają dwie trzecie ludności aktywnej zawodowo oraz że w związku z tym wspieranie dostępu MŚP i spółek o średniej kapitalizacji do finansowania musi nadal być jednym z kluczowych priorytetów EBI; przypomina, że EBI powinien być jedną z instytucji pomagających zmniejszyć lukę w finansowaniu, której doświadczają MŚP;

47.  zauważa, że wsparcie EBI na rzecz MŚP odpowiadało za około 33,6 % finansowania udzielonego przez Bank w 2016 r. w ramach Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego oraz pobudziło inwestycje o wartości 36,2 mld EUR z udziałem pośredników finansowych w celu utrzymania 3,8 mln miejsc pracy;

48.  odnotowuje poszerzenie zakresu produktów InnovFin w związku z ustanowieniem dwóch nowych instrumentów finansowych ukierunkowanych na projekty demonstracyjne w obszarach energii odnawialnej i chorób zakaźnych; z zadowoleniem przyjmuje nowatorską operację o wartości 140 mln EUR obejmującą platformę pożyczek społecznościowych łączącą inwestorów z MŚP, które chcą uzyskać finansowanie;

49.  wzywa EBI do ściślejszej współpracy z pośrednikami finansowymi w państwach członkowskich w celu rozpowszechniania stosownych informacji wśród potencjalnych beneficjentów z myślą o utworzeniu przyjaznego dla przedsiębiorców środowiska zapewniającego MŚP łatwiejszy dostęp do finansowania; podkreśla rolę EBI w ułatwianiu zawierania partnerstw i wzmacnianiu instrumentów wsparcia na potrzeby finansowania działań mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw, a także innowacyjnych przedsiębiorstw typu start-up; ponadto zachęca EBI do ściślejszej współpracy z regionalnymi instytucjami publicznymi w dążeniu do optymalizacji możliwości finansowania MŚP;

50.  podkreśla, że EBI musi dalej rozwijać swoją kulturę ryzyka, aby zwiększyć swoją skuteczność oraz komplementarność pomiędzy podejmowanymi przez niego działami a różnymi strategiami politycznymi UE, zwłaszcza w regionach znajdujących się w niekorzystnej sytuacji gospodarczej lub regionach niestabilnych, zgodnie z powracającym i wieloletnim celem, jakim jest ułatwienie MŚP dostępu do finansowania, jednak bez naruszania zasad należytego zarządzania;

51.  podkreśla potrzebę dostosowania programów inwestycyjnych do projektów na małą skalę w celu zapewnienia uczestnictwa MŚP; uważa, że EBI powinien przyczyniać się do ograniczania ewentualnego niedopasowania poziomu płynności w mikroprzedsiębiorstwach dzięki intensywniejszemu korzystaniu z instrumentów finansowych i produktów takich jak instrumenty i gwarancje w ramach mikrofinansowania;

52.  podkreśla, że dostęp do finansowania i umiędzynarodowienie to poważne przeszkody napotykane przez MŚP; podkreśla, że MŚP stanowią trzon europejskiej gospodarki; uważa, że EBI – mimo obrania właściwego kierunku – musi podejmować większe starania z myślą o zagwarantowaniu MŚP łatwiejszego i skuteczniejszego dostępu do finansowania, aby umożliwić tym przedsiębiorstwom włączanie się do globalnych łańcuchów wartości; uważa, że EBI musi wspierać przedsiębiorstwa z UE, które chcą prowadzić działalność za granicą, w tym za pośrednictwem instrumentu finansowania handlu;

Innowacje i umiejętności

53.  podkreśla, że inwestycje w innowacje i umiejętności mają zasadnicze znaczenie dla rozwoju gospodarki opartej na wiedzy w Europie oraz osiągnięcia celów strategii „Europa 2020”, w tym przeznaczenia 3 % PKB na badania i rozwój; w szczególności wyraża nadzieję, że EBI będzie finansował – we współpracy z Komisją i państwami członkowskimi – projekty zapewniające w perspektywie krótko- i średnioterminowej pokrycie deficytu wykwalifikowanej siły roboczej, który to deficyt stanowi dużą przeszkodę w inwestowaniu;

54.  zauważa, że łączna wartość kredytów udzielanych na innowacyjne projekty w 2016 r. wyniosła 13,5 mld EUR, z czego kwotę 12,2 mld EUR rozdysponowano na podstawie umów podpisanych po raz pierwszy, podczas gdy łączny koszt inwestycyjny projektów odpowiadający nowym operacjom wynosił 50,2 mld EUR;

55.  wzywa EBI do zagwarantowania wsparcia na rzecz innowacyjnych firm w rozwoju i komercjalizacji nowych produktów, procesów i usług, ponieważ doświadczają one trudności w uzyskiwaniu pomocy finansowej ze strony banków komercyjnych; podkreśla rolę EBI we wspieraniu ukończenia europejskiej sieci cyfrowej (np. szybkich sieci szerokopasmowych) oraz tworzeniu jednolitego rynku cyfrowego, w tym usług cyfrowych; zachęca EBI do opracowania zachęt mających na celu promowanie inwestycji sektora publicznego i prywatnego w badania i rozwój w obszarach technologii informacyjno-komunikacyjnych, nauk o życiu, żywności, zrównoważonego rolnictwa, leśnictwa i technologii niskoemisyjnych;

56.  przyjmuje z zadowoleniem rewizję programu kredytowego na rzecz gospodarki opartej na wiedzy w obszarze kształcenia, która doprowadziła do poszerzenia zakresu finansowania na inicjatywy ukierunkowane nie tylko na osoby młode, tak aby objąć nim szkolenie zawodowe i uczenie się przez całe życie dla wszystkich grup wiekowych;

Inwestycje w infrastrukturę

57.  uważa, że wdrażanie projektów o prawdziwej europejskiej wartości dodanej powinno stanowić kwestię priorytetową dla Unii; wyraża przekonanie, że innowacyjna i skuteczna gospodarka wymaga zaawansowanego i przyjaznego dla środowiska systemu transportowego o wysokiej jakości oraz takiej samej infrastruktury transportowej, a te dziedziny powinny stanowić jeden z priorytetów Unii, ze szczególnym naciskiem na innowacyjne multimodalne rozwiązania infrastrukturalne i transportowe na obszarach słabo zaludnionych;

58.  wzywa EBI do zwrócenia większej uwagi na wdrażanie projektów infrastrukturalnych, zwłaszcza w słabszych regionach, aby uniknąć spowolnienia procesu konwergencji gospodarczej; w związku z tym wyraża nadzieję na podjęcie refleksji na szczeblu Unii Europejskiej w zakresie publicznego finansowania środków, w tym środków o charakterze tymczasowym, które pozwolą na rzeczywiste ponowne uruchomienie inwestycji publicznych w infrastrukturę;

59.  podkreśla, że europejska polityka inwestycyjna musi być bardziej ukierunkowana na kwestie horyzontalne, w szczególności w odniesieniu do przyszłych zrównoważonych środków transportu i usług transportowych, które będą wymagać jednoczesnego i spójnego rozwoju alternatywnych sieci energetycznych i telekomunikacyjnych; w związku z tym podkreśla kluczową rolę EBI w zapewnianiu długoterminowego finansowania wymaganego dla tego rodzaju projektów na konkurencyjnych warunkach;

60.  odnotowuje działalność finansową EBI w obszarze infrastruktury i transportu, która osiągnęła poziom 18,1 mld EUR w 2016 r., oraz przypomina o znaczeniu zapewniania obywatelom Unii prawdziwej wartości dodanej pod względem gospodarczym, środowiskowym i społecznym, a także o znaczeniu szczegółowych ocen ex ante wybranych projektów i ocen ex post osiągniętych rezultatów;

61.  wzywa EBI, w odniesieniu do działań związanych z infrastrukturą w ramach UE, do zainwestowania znacznie większych środków w kompleksową pomoc doradczą dla władz na szczeblu lokalnym i mniejszych gmin na wcześniejszym etapie identyfikacji i wstępnej oceny projektów;

62.  wyraża zaniepokojenie w związku z możliwością finansowania przez EBI projektu gazociągu transadriatyckiego, który nie spełnia – w różnym stopniu w poszczególnych krajach tranzytowych, tj. w Albanii, w Grecji i we Włoszech – minimalnych norm środowiskowych i społecznych zgodnych z tzw. zasadami równikowymi; ubolewa, że EBOR już przydzielił 500 mln EUR na ten projekt, oraz wyraża przekonanie, że ów projekt nie jest odpowiednią inwestycją z EBI, a jego finansowanie nie powinno być brane pod uwagę przez żaden z banków mających ambicję, by realizować inwestycje odpowiedzialne społecznie i środowiskowo;

Środowisko i działania w dziedzinie klimatu

63.  odnotowuje zobowiązanie EBI do przeznaczania co najmniej 25 % portfela kredytów UE na niskoemisyjny i odporny na zmianę klimatu wzrost gospodarczy; zauważa, że w 2016 r. łączna wartość operacji dotyczących środowiska wynosiła 14,4 mld EUR, z czego na operacje w obszarze zrównoważonego transportu przypadało 4,9 mld EUR, na operacje w obszarze ochrony środowiska i oszczędnego gospodarowania zasobami naturalnymi – 5,0 mld EUR, a na operacje w obszarze energii ze źródeł odnawialnych i efektywności energetycznej – 4,6 mld EUR; zauważa ponadto, że podpisane umowy dotyczące celu przekrojowego, jakim są działania w dziedzinie klimatu, osiągnęły wartość 17,5 mld EUR;

64.  podkreśla znaczenie celów, które zostały ustanowione przez COP 21 w odniesieniu do transportu, dla przeciwdziałania zmianie klimatu; wyraża zaniepokojenie faktem, że transport odpowiada za niemal jedną czwartą emisji gazów cieplarnianych w Europie i jest główną przyczyną zanieczyszczenia powietrza w miastach, a emisje w tym sektorze pozostają na poziomie wyższym niż w 1990 r.; zwraca uwagę, że w latach 2014–2016 EBI sfinansował projekty w dziedzinie energii z paliw kopalnych o łącznej wartości 5,3 mld EUR realizowane w państwach członkowskich, tj. dwa projekty dotyczące ropy naftowej, jeden projekt dotyczący węgla i 27 projektów związanych z gazem, a ponadto przekazał 976 mln EUR w ramach gwarancji zewnętrznych na sfinansowanie sześciu projektów spoza UE, w tym jednego dotyczącego węgla i pięciu związanych z gazem ziemnym; podkreśla, że finansowanie powinno sprzyjać przechodzeniu z transportu drogowego do bardziej zrównoważonych form transportu;

65.  podkreśla jak ważne jest, by projekty, które mają być finansowane lub współfinansowane przez EBI, były zgodne z krajowymi celami w zakresie klimatu powiązanymi z wdrażaniem COP 21;

66.  wzywa EBI do wspierania finansowania projektów wpisujących się w strategię klimatyczną i porozumienie paryskie oraz do wycofania wsparcia dla paliw kopalnych, aby stać się kluczowym instrumentem UE w podejmowanych wspólnie globalnych działaniach w obszarze klimatu i z myślą o zbudowaniu bardziej konkurencyjnego, bezpieczniejszego i zrównoważonego systemu energetycznego zgodnie ze strategią energetyczną do 2030 r.; w tym celu wzywa EBI do rezygnacji z finansowania projektów obejmujących silnie zanieczyszczające i przestarzałe technologie, zwłaszcza w przypadku wspierania inwestycji w sektorze energetycznym; wzywa EBI do rozszerzenia zakresu działań pożyczkowych na rzecz publicznych projektów infrastrukturalnych łagodzących następstwa zmiany klimatu (np. powodzie), a także z myślą o małych projektach w zakresie energii ze źródeł odnawialnych.

67.  wzywa EBI do dalszego zwiększenia wsparcia dla sektora energii odnawialnej, w szczególności dla projektów zdecentralizowanych i realizowanych na małą skalę;

Odpowiedź na globalne wyzwania

68.  przypomina, że 10% ogólnej działalności pożyczkowej EBI dotyczy operacji poza granicami Unii i wyraża zadowolenie, że od 2015 r. wzrosła łączna pula środków finansowych przekazywanych przez EBI projektodawcom spoza Unii; z tego względu podkreśla, jak ważne jest, aby EBI każdego roku składał sprawozdanie dotyczące jego działalności poza Unią w odniesieniu do przestrzegania ogólnych zasad dotyczących działań zewnętrznych Unii, a także odgrywał należną mu rolę w ramach odnowionego zobowiązania UE do zachowania spójności polityki na rzecz rozwoju i w oparciu o zasadę spójności z innymi strategiami politycznymi UE, ONZ‑owskim programem działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 oraz porozumieniem z Paryża, by wspierać edukację i tworzenie godnych miejsc pracy, gwarantować pełne poszanowanie praw człowieka oraz praw pracowniczych i środowiskowych, a także promować równość płci; podkreśla, że udzielając wsparcia unijnym przedsiębiorstwom za granicą, EBI powinien w należytym stopniu uwzględniać strategię handlową UE, w tym również obowiązujące i przyszłe umowy handlowe

69.  wzywa EBI, by we współpracy z Europejską Służbą Działań Zewnętrznych i Dyrekcją Generalną ds. Współpracy Międzynarodowej i Rozwoju (DG DEVCO, Komisja) opracował metodykę pomiaru wpływu swojej działalności pożyczkowej poza UE na ogólną unijną współpracę na rzecz rozwoju, ze szczególnym uwzględnieniem programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 oraz wpływu na prawa człowieka;

70.  odnotowuje inicjatywy EBI mające na celu wzmocnienie odporności gospodarczej w krajach pochodzenia migrantów, a w szczególności wysiłki podejmowane w celu zapewnienia silnego efektu mnożnikowego polityki zewnętrznej UE w Afryce;

71.  jest zdania, że EBI musi wzmocnić swoje zdolności w zakresie podejmowania ryzyka i zabezpieczania się przed nim, szczególnie w zakresie projektów na rzecz rozwoju i wzmocnienia sektora prywatnego oraz projektów prowadzonych w ramach inicjatywy EBI na rzecz budowania odporności;

72.   powtarza, że Trybunał Obrachunkowy musi szybciej dokonywać oceny operacji EBI korzystających z budżetu UE oraz wzmóc kontrolę operacji prowadzonych na podstawie upoważnienia EBI do udzielania pożyczek na rzecz państw trzecich;

73.  podkreśla, że operacje zewnętrzne EBI powinny stanowić wsparcie w obszarach polityki o dużym znaczeniu dla UE;

74.  zauważa, że EBI zwiększa zdolności w ramach zestawu finansowania efektywnego dla regionu AKP oraz przekształca go w fundusz odnawialny, przeznaczając 300 mln EUR na bezpośrednie rozwiązywanie problemu migracji przez wsparcie inicjatyw sektora prywatnego; zauważa, że EBI udostępni ponadto 500 mln EUR w ramach instrumentu inwestycyjnego AKP z przeznaczeniem na projekty sektora publicznego koncentrujące się na migracji; podkreśla, jak ważne jest, aby środki finansowe EBI nie były wykorzystywane do celów bezpieczeństwa lub kontroli granic; uważa, że należy raczej koncentrować się na zrównoważonym rozwoju państw trzecich; przypomina o znaczeniu przeprowadzania szczegółowych kontroli zachowania należytej staranności w odniesieniu do praw człowieka w związku z realizowanymi projektami; wzywa EBI, aby przy realizacji projektów, które finansuje, brał pod uwagę wszelkie przypadki naruszania praw człowieka, a w razie potrzeby wstrzymywał wszelkie kredytowanie;

75.  zwraca uwagę na skuteczność instrumentu inwestycyjnego uruchomionego w 2003 r. w ramach umowy z Kotonu i apeluje o zachowanie tego instrumentu po renegocjacji umów między Unią Europejską a jej partnerami z państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku w 2020 r.;

76.  wzywa EBI, aby zapewnił – w kontekście nowego upoważnienia do udzielania pożyczek na rzecz państw trzecich – by nowy priorytet w obszarze migracji, dodany do wcześniejszych priorytetów dotyczących klimatu, MŚP i infrastruktury społeczno-gospodarczej, przyniósł realną wartość dodaną i dodatkowość; w związku z tym podkreśla potrzebę wdrożenia nowo utworzonej Inicjatywy EBI na rzecz budowania odporności w odpowiedni sposób w celu wspierania projektów, które różnią się od projektów finansowanych dotychczas;

77.  z zadowoleniem przyjmuje rolę EBI w rozwoju lokalnego sektora prywatnego i wsparcie EBI na rzecz mikrofinansowania oraz uznaje, że jego działania są źródłem nowych możliwości gospodarczych i handlowych; podkreśla konieczność właściwego i skutecznego dostosowania działań EBI do obecnych wyzwań międzynarodowych; wzywa do rozszerzenia upoważnienia EBI do udzielania pożyczek na rzecz państw trzecich, aby zwiększyć jego rolę w działaniach na rzecz zrównoważonego rozwoju i w ramach strategii reagowania z myślą o wyeliminowaniu podstawowych przyczyn migracji, a także aby EBI aktywniej uczestniczył w realizacji nowej strategii na rzecz sektora prywatnego; w związku z tym wzywa EBI do większego zaangażowania w projekty na rzecz infrastruktury, transportu i cyfryzacji, niezbędne do promowania lokalnych i regionalnych szlaków handlowych, a także do wspierania procesu internacjonalizacji MŚP i tym samym aktywnego przyczyniania się do wdrażania umowy WTO o ułatwieniach w handlu; ponownie podkreśla, że EBI musi dostosować swoje działania do celów zrównoważonego rozwoju ONZ;

78.  zauważa, że w 2016 r. EBI zatwierdził nowe instrumenty na rzecz mikrofinansowania: jeden dla Karaibów, jeden dla Pacyfiku i dwa dla Afryki (na łączną kwotę 110 mln EUR), a także jeden dla krajów południowego sąsiedztwa (na kwotę 75 mln EUR); przypomina, że instrumenty mikrofinansowe EBI oraz jego pomoc techniczna sprawiły, że 300 mln EUR trafiło do ponad 1,5 mln beneficjentów; wzywa EBI do ujęcia w kolejnym sprawozdaniu efektu mnożnikowego tych instrumentów, jak również funduszy przydzielanych za pośrednictwem instrumentów finansowych na rzecz działań zewnętrznych;

79.  zauważa, że w 2016 r. połowa wszystkich pożyczek udzielonych przez EBI w ramach upoważnienia do udzielania pożyczek na rzecz państw trzecich trafiła do lokalnych pośredników finansowych, a ich celem był wzrost akcji mikrokredytowej; wzywa EBI do przeprowadzenia oceny działalności kredytowej pośredników finansowych z uwzględnieniem aspektu płci, ponieważ mikrokredyty skierowane są w większości do kobiet prowadzących działalność gospodarczą;

80.  zauważa, że EBI planuje utworzenie w ramach grupy EBI spółki zależnej do spraw rozwoju, która miałaby stać się unijnym bankiem rozwoju; wzywa EBI i Komisję do podjęcia tych przygotowań w sposób jak najbardziej przejrzysty i umożliwiający udział wszystkich zainteresowanych podmiotów, obejmujący proces konsultacji publicznych;

81.  zauważa, że poprzez swoje instrumenty pożyczkowe EBI może stanowić ważną dźwignię dla nowej dyplomacji gospodarczej UE; podkreśla w związku z tym, że w swoich działaniach EBI musi brać pod uwagę względy dyplomacji gospodarczej;

82.  wspiera zacieśnianie partnerstwa między EBI a agencjami rozwoju w państwach członkowskich, a także intensyfikację projektów realizowanych wspólnie przez EBI i inne wielostronne banki rozwoju, zwłaszcza jeżeli projekty te mają pomóc w realizacji celów zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych do 2030 r.;

83.  zauważa, że w ostatnich latach brakowało działań wspierających bezpośrednie inwestycje zagraniczne, ukierunkowanych na Azję; podkreśla, że inwestorzy z UE, zwłaszcza MŚP, powinni być bardziej obecni na rynku chińskim i indyjskim oraz w państwach ASEAN i powinni móc prowadzić działalność na równych zasadach; wzywa EBI do zapewnienia bezpośredniego finansowania przedsiębiorstw z UE w celu wsparcia inwestycji zewnętrznych, w tym również w ramach upoważnienia EBI do udzielania pożyczek na rzecz państw trzecich;

Wzmocnienie ładu korporacyjnego, praktyk biznesowych, przejrzystości i standardów odpowiedzialności EBI

84.  uważa, że należy wzmocnić powiązanie między kontrolą skutków i wykonania, z jednej strony, a większą odpowiedzialnością i widocznością, z drugiej strony, na podstawie procesu zapewniania wiarygodności, który będzie wiążący dla wszystkich zainteresowanych stron (pośredników finansowych, promotorów i beneficjentów końcowych, wraz z dogłębnymi kontrolami uczciwości i kontrolami przeprowadzanymi zgodnie z zasadą „znaj swojego klienta”); zwraca się do EBI o ujawnianie informacji o podprojektach obarczonych wysokim ryzykiem oraz o dzielenie się wyciągniętymi wnioskami z innymi międzynarodowymi wielostronnymi bankami rozwoju, w szczególności na podstawie wymiany informacji na temat rezultatów kontroli należytej staranności dotyczących kwestii korporacyjnych lub podatkowych bądź przeglądów przeprowadzanych zgodnie z zasadą „znaj swojego klienta”;

85.  uznaje znaczenie działań uświadamiających podmioty lokalne i regionalne w zakresie dostępności finansowania i pomocy technicznej w całej UE; ponadto uznaje, że odpowiednia wiedza na temat zaangażowania EBI w finansowanie projektów na rzecz różnych zainteresowanych stron jest kluczowa, jeśli obywatele na szczeblu lokalnym mają zdawać sobie sprawę z prawa do dochodzenia roszczeń i wnoszenia skarg w biurze ds. mechanizmu rozpatrywania skarg i u Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich; zauważa, że w 2016 r. zarejestrowano 89 skarg, a 84 z nich były dopuszczalne, w porównaniu z łączną liczbą 56 skarg otrzymanych w 2015 r.;

86.  wyraża zaniepokojenie proponowanym przeglądem polityki w zakresie mechanizmu rozpatrywania skarg EBI oraz wzywa EBI, by zapewnił w szczególności, że szef biura EBI ds. mechanizmu rozpatrywania skarg będzie należycie rejestrował wszystkie skargi i powiadamiał skarżących o otrzymaniu skargi, zanim zapadnie decyzja w sprawie jej dopuszczalności; wzywa EBI do zapewnienia, by szef biura EBI ds. mechanizmu rozpatrywania skarg był niezależny od innych części struktury zarządzania banku i miał możliwość podejmowania wszelkich decyzji dotyczących dopuszczalności skargi bez konieczności konsultowania się ze służbami grupy EBI, a także podejmował decyzje dotyczące kwalifikowalności skargi do rozpatrzenia w ramach dochodzenia/przeglądu zgodności lub mediacji, nawet jeśli nie osiągnięto porozumienia ze służbami EBI, Generalnym Inspektorem lub Komitetem Zarządzającym; wzywa EBI, by stosował podane przez Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich przykłady definicji niewłaściwego administrowania, tak aby obejmowała ona takie formy nieprawidłowego lub nieudolnego administrowania, jak nieprawidłowości administracyjne, nieuczciwość, dyskryminacja, nadużycie władzy, brak odpowiedzi, odmowa udzielenia informacji i niepotrzebne opóźnienia; wzywa EBI do zapewnienia, by procedura była jak najbardziej przejrzysta dzięki aktywnemu ujawnianiu przez biuro ds. mechanizmu rozpatrywania skarg informacji na temat swoich procedur, działań i spraw oraz by nadał większą przejrzystość procedurom naboru szefa i pracowników biura ds. mechanizmu rozpatrywania skarg;

87.  zwraca uwagę na obawy wyrażone podczas konsultacji społecznych w odniesieniu do niektórych propozycji zmian w biurze EBI ds. mechanizmu rozpatrywania skarg, a mianowicie do wykluczenia z mechanizmu rozpatrywania skarg spraw związanych z zamówieniami publicznymi oraz kwestii związanych ze zgodnością z prawem polityki EBI, a także do ograniczenia niezależności biura ds. mechanizmu rozpatrywania skarg przez wprowadzenie wymogu konsultowania się z innymi służbami przed dokonaniem oceny dopuszczalności skargi i do ograniczenia zdolności biura do wydawania zaleceń; zdecydowanie zachęca Komitet Zarządzający do uwzględnienia tych obaw;

88.  podkreśla znaczenie kontroli publicznej nad EBI sprawowanej przez Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich;

89.  przyjmuje z zadowoleniem ujawnienie protokołów posiedzeń Rady Dyrektorów EBI oraz zaleca, aby EBI rozważył także udostępnienie informacji jawnych z posiedzeń Komitetu Zarządzającego; odnosząc się do poziomu projektów, powtarza wezwanie do systematycznego ujawniania sprawozdań z ukończenia działań EBI prowadzonych poza Europą, a także arkuszy oceny projektów EBI w oparciu o trzy filary oraz kart ram pomiaru wyników projektów EBI; uważa, że praktyka ujawniania tabeli wskaźników, zgodnie z EFIS 2.0, powinna mieć zastosowanie do wszystkich projektów realizowanych przez EBI;

90.   wyraża głębokie zaniepokojenie faktem, że kierownictwo banku nie zareagowało do tej pory w żaden sposób na szczegółowe przepisy zawarte ust. 75 i 76 rezolucji Parlamentu w sprawie kontroli działalności finansowej EBI za rok 2015 r., oraz przypomina o potrzebie wprowadzenia bardziej surowych zasad dotyczących konfliktu interesów oraz jasnych, rygorystycznych i przejrzystych kryteriów w celu zapobiegania wszelkim formom korupcji; ponownie stwierdza, że EBI musi dokonać zmiany kodeksu postępowania w celu zapewnienia, by jego wiceprzewodniczący nie byli odpowiedzialni za operacje w państwach członkowskich pochodzenia, gdyż stanowi to zagrożenie dla niezależności tej instytucji; wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu uchybień, które stwierdzono w istniejących mechanizmach EBI służących zapobieganiu możliwym konfliktom interesów w jego organach zarządzających; w tym kontekście wzywa EBI do uwzględnienia zaleceń Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich i do zmiany kodeksu postępowania w najwcześniejszym możliwym terminie w celu lepszego zapobiegania konfliktom interesów w organach zarządzających EBI oraz potencjalnym problemom związanym z przepływem pracowników między sektorem publicznym a prywatnym; wzywa EBI, aby przyłączył się do porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie unijnego rejestru służącego przejrzystości w jak najkrótszym terminie po zakończeniu negocjacji między Komisją, Parlamentem i Radą;

91.  podkreśla, że zwalczanie wszelkich form szkodliwych praktyk podatkowych powinno pozostawać ważnym priorytetem EBI; wzywa EBI, aby niezwłocznie wdrożył odpowiednie przepisy i normy unijne dotyczące unikania opodatkowania, rajów podatkowych i innych powiązanych kwestii oraz aby wymagał od klientów odpowiedniego stosowania się do tych zasad; wyraża zaniepokojenie w związku z nieujawnianiem przez EBI informacji na temat ostatecznych beneficjentów rzeczywistych, w szczególności gdy finansowanie polega na funduszach private equity; wzywa EBI do podejmowania aktywnych działań i wzmocnionych środków należytej staranności w przypadkach, w których okazuje się, że projekty EBI mają powiązania z jurysdykcjami budzącymi obawy w kwestiach podatkowych;

92.  stwierdza stanowczo, że EBI musi opracować szczegółowy publiczny wykaz kryteriów wyboru dla pośredników finansowych, aby w większym stopniu wywiązywać się ze zobowiązania UE do zwalczania nadużyć podatkowych oraz skuteczniej zapobiegać ryzyku korupcji oraz infiltracji przez zorganizowane grupy przestępcze i terrorystów; podkreśla potrzebę udoskonalenia kryteriów oceny projektów w celu zapewnienia, by środki finansowe UE nie były inwestowane za pośrednictwem podmiotów w państwach trzecich, które nie stosują się do międzynarodowych norm podatkowych;

93.  podkreśla, że należy wzmocnić normy w obszarze przejrzystości podatkowej i dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych, w szczególności w odniesieniu do przepisów w sprawie unikania opodatkowania; odnotowuje przyjęcie pod koniec 2017 r. unijnego wykazu jurysdykcji niechętnych współpracy; w tym względzie apeluje do EBI o wzmocnienie polityki w dziedzinie jurysdykcji nieprzejrzystych i niechętnych współpracy w ramach jej ciągłego przeglądu w celu opracowania szerzej zakrojonej odpowiedzialnej polityki podatkowej; wzywa EBI do wykazania wykonalności wzmocnionych norm przejrzystości podatkowej przez przyjęcie polityki wykraczającej poza minimalne wymogi prawne, w ramach której EBI przyjmie rolę przewodnika w obszarze sprawiedliwego opodatkowania; podkreśla w szczególności potrzebę uzależnienia przydziału bezpośrednich i pośrednich kredytów od publikacji danych podatkowych i finansowych według poszczególnych krajów oraz od wymiany danych na temat własności rzeczywistej dotyczących wszystkich – bez wyjątku – beneficjentów i pośredników finansowych zaangażowanych w operacje finansowe;

94.  odnotowuje z zadowoleniem, że EBI nadał wysokie znaczenie polityce zerowej tolerancji dla nadużyć finansowych, korupcji i zmów; wzywa EBI do podjęcia wszelkich odpowiednich środków, w tym zawieszenia płatności i wypłaty kredytów, w celu ochrony interesów finansowych EBI i UE, gdy wymaga tego dochodzenie prowadzone przez OLAF lub śledztwo, oraz wzywa EBI do odpowiedniego dostosowania przepisów wewnętrznych; podkreśla potrzebę ujawniania informacji dotyczących systemu wykonawstwa i podwykonawstwa w celu zapobiegania ryzyku nadużyć finansowych i korupcji; podkreśla, że strona internetowa EBI powinna obejmować specjalną i widoczną sekcję prezentującą jawny wykaz wykluczonych podmiotów, co dałoby niewątpliwy skutek odstraszający; podkreśla znaczenie uczestniczenia przez EBI w sieciach wzajemnego wykluczania z innymi wielostronnymi kredytodawcami; wzywa EBI do zharmonizowania własnej polityki wykluczania z polityką innych wielostronnych kredytodawców, takich jak Bank Światowy, który posiada wykaz ponad 800 „wykluczonych” osób fizycznych i przedsiębiorstw, mimo iż wartość jego finansowania jest niemal o połowę mniejsza od wartości finansowania przez EBI;

95.  wyraża nadzieję, że EBI będzie nadal wdrażał strategię zewnętrzną na rzecz skutecznego opodatkowania dotyczącą zgodności z międzynarodowymi standardami przejrzystości podatkowej, w tym wspierania międzynarodowej sprawozdawczości w podziale na kraje, oraz że ulepszy tę strategię zgodnie z komunikatem Komisji z 2016 r.; wzywa EBI do zapewnienia wysokiej jakości informacji na temat beneficjentów końcowych oraz do skutecznego zapobiegania transakcjom z pośrednikami finansowymi o złej reputacji pod względem braku przejrzystości, oszustw, przestępczości zorganizowanej, prania pieniędzy oraz negatywnego oddziaływania na społeczeństwo i środowisko;

96.  ubolewa, że sprawy związane z aferą „Dieselgate” zrodziły szereg pytań związanych z faktem, iż Volkswagen otrzymał kredyty od EBI dzięki oszustwom i wprowadzaniu w błąd; wzywa EBI do stosowania się do zaleceń OLAF dotyczących podjęcia aktywnych kroków w celu wdrożenia polityki zwalczania nadużyć finansowych;

97.  wskazuje, że przedłużające się dochodzenia w sprawie korupcji dotyczące skandalu związanego z systemem MOSE zakończyły się w dniu 14 września 2017 r., kiedy to Sąd Wenecji wydał wyrok skazujący dwie główne osoby bezpośrednio zaangażowane w skandal na karę czterech lat pozbawienia wolności i konfiskatę 9,575 mln EUR; ubolewa, że między rokiem 2011 a 2013 EBI udzielił trzech kredytów o wartości 1,2 mld EUR na realizację projektu MOSE, a ostatni z tych kredytów wypłacono po wszczęciu przez organy krajowe śledztw w sprawie korupcji; wzywa EBI do zapewnienia jak najbardziej rygorystycznego wdrażania polityki zerowej tolerancji dla nadużyć finansowych, a także do wycofania całości finansowania z projektu MOSE oraz projektów powiązanych z nim za pośrednictwem systemu przedsiębiorstw i beneficjentów zaangażowanych w realizację projektów w regionie Wenecji Euganejskiej, ze szczególnym odniesieniem do odcinka autostrady A4 zwanego Passante di Mestre, względem którego nadal prowadzone są śledztwa w sprawie oszustw podatkowych, korupcji i infiltracji przez zorganizowane grupy przestępcze, oraz do trzeciego pasa autostrady A4 na odcinku między Wenecją a Triestem; wzywa EBI do przeprowadzenia odpowiednich dochodzeń wewnętrznych dotyczących wyboru beneficjentów oraz wypłaty środków finansowych i zarządzania nimi, a także do publikowania rezultatów tych dochodzeń;

98.  przyjmuje z zadowoleniem regularny przegląd najlepszych ram i praktyk bankowych w grupie EBI, przeprowadzany w celu wskazania przypadków braku zgodności; uważa, że upoważnienia EBI i EFI wymagają kompleksowego i regularnego systemu oceny ryzyka i nadzoru na poziomie grupy EBI, co sprawia, że dostrajanie podstawowych procesów biznesowych i wymiana informacji na temat zarządzania upoważnieniami mają kluczowe znaczenie dla ogólnej odpowiedzialności EBI;

99.  przyjmuje z zadowoleniem propozycje Komisji ds. Etyki i Zgodności EBI w obszarze ładu korporacyjnego i przejrzystości, takie jak rozszerzenie jej kompetencji o kwestie etyczne w ramach uzupełnienia mechanizmów lepszego zapobiegania konfliktom interesów w organach zarządzających oraz potencjalnym problemom związanym z przepływem pracowników między sektorem publicznym a prywatnym, wprowadzenie procedury zawieszenia w odniesieniu do członków Komitetu Zarządzającego, a także ustanowienie nowego komitetu doradczego, który będzie mógł pełnić funkcję opiniodawczą przed formalnym powołaniem członków Komitetu Zarządzającego;

100.  podkreśla znaczenie wzmocnienia obowiązków w zakresie uczciwości po okresie zatrudnienia oraz ustanowienia konkretnych kar w przypadkach ewentualnego przepływu pracowników między kadrą kierowniczą wyższego szczebla EBI a sektorem prywatnym; uważa w związku z tym, że okres przerwy, w którym byli członkowie Rady Dyrektorów nie mogą prowadzić działalności lobbingowej względem organów zarządzających lub pracowników EBI, powinien wynosić co najmniej 12 miesięcy;

101.  przyjmuje z zadowoleniem rozpoczęcie przeglądu polityki sygnalizowania nieprawidłowości, a także aktualizacje związane z wdrażaniem ram przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu od czasu ich przyjęcia przez EBI w 2014 r., w ścisłym związku z wymogami związanymi z zasadą „znaj swojego klienta” względem obecnych portfeli i nowej działalności gospodarczej;

Działania następcze w wyniku zaleceń Parlamentu

102.  powtarza apel skierowany do EBI o przedstawienie sprawozdania w sprawie aktualnej sytuacji i statusu wcześniejszych zaleceń wydanych przez Parlament w jego corocznych rezolucjach, szczególnie w odniesieniu do wpływu jego działalności kredytowej;

o

o o

103.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

OPINIA Komisji Handlu Międzynarodowego (20.2.2018)

dla Komisji Kontroli Budżetowej

w sprawie sprawozdania rocznego z kontroli działalności finansowej EBI za rok 2016
(2017/2190(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Sander Loones

WSKAZÓWKI

Komisja Handlu Międzynarodowego zwraca się do Komisji Kontroli Budżetowej, jako komisji przedmiotowo właściwej, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.  przypomina, że 10% ogólnej działalności pożyczkowej EBI dotyczy operacji poza granicami Unii i wyraża zadowolenie, że od 2015 r. wzrosła łączna pula środków finansowych przekazywanych przez EBI projektodawcom spoza Unii; z tego względu podkreśla, jak ważne jest, aby EBI każdego roku składał sprawozdanie dotyczące jego działalności poza Unią w odniesieniu do przestrzegania ogólnych zasad dotyczących działań zewnętrznych Unii, a także odgrywał należną mu rolę w ramach odnowionego zobowiązania UE do zachowania spójności polityki na rzecz rozwoju i w oparciu o zasadę spójności z innymi strategiami politycznymi UE, ONZ-owskim programem działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 oraz porozumieniem klimatycznym z Paryża, by wspierać edukację i tworzenie godnych miejsc pracy, gwarantować pełne poszanowanie praw człowieka oraz praw pracowniczych i środowiskowych, a także promować równość płci; podkreśla, że udzielając wsparcia unijnym przedsiębiorstwom za granicą, EBI powinien w należytym stopniu uwzględniać strategię handlową UE, w tym również obowiązujące i przyszłe umowy handlowe

2.  wzywa EBI, by we współpracy z Europejską Służbą Działań Zewnętrznych i Dyrekcją Generalną ds. Współpracy Międzynarodowej i Rozwoju (DG DEVCO, Komisja) opracował metodykę pomiaru wpływu swojej działalności pożyczkowej poza UE na ogólną unijną współpracę na rzecz rozwoju, ze szczególnym uwzględnieniem programu działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030 oraz wpływu na prawa człowieka;

3.  zauważa, że poprzez swoje instrumenty pożyczkowe EBI może stanowić ważną dźwignię dla nowej dyplomacji gospodarczej UE; podkreśla w związku z tym, że w swoich działaniach EBI musi brać pod uwagę względy dyplomacji gospodarczej;

4.  wspiera zacieśnianie partnerstwa między EBI a agencjami rozwoju w państwach członkowskich, a także intensyfikację projektów realizowanych wspólnie przez EBI i inne wielostronne banki rozwoju, zwłaszcza jeżeli projekty te mają pomóc w realizacji celów zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych do 2030 r.;

5.  podkreśla, że dostęp do finansowania i umiędzynarodowienie to poważne przeszkody napotykane przez MŚP; podkreśla, że MŚP stanowią trzon europejskiej gospodarki; uważa, że EBI – mimo obrania właściwego kierunku – musi podejmować większe starania z myślą o zagwarantowaniu MŚP łatwiejszego i skuteczniejszego dostępu do finansowania, aby umożliwić tym przedsiębiorstwom włączanie się do globalnych łańcuchów wartości; uważa, że EBI musi wspierać przedsiębiorstwa z UE, które chcą prowadzić działalność za granicą, w tym za pośrednictwem instrumentu finansowania handlu;

6.  zauważa, że w ostatnich latach brakowało działań wspierających bezpośrednie inwestycje zagraniczne, ukierunkowanych na Azję; podkreśla, że inwestorzy z UE, zwłaszcza MŚP, powinni być bardziej obecni na rynku chińskim i indyjskim oraz w państwach ASEAN i powinni móc prowadzić działalność na równych zasadach; wzywa EBI do zapewnienia bezpośredniego finansowania przedsiębiorstw z UE w celu wsparcia inwestycji zewnętrznych, w tym również w ramach upoważnienia EBI do udzielania pożyczek na rzecz państw trzecich;

7.  przypomina, że kraje objęte europejską polityką sąsiedztwa oraz państwa Afryki, Karaibów i Pacyfiku to regiony świata, które w pierwszej kolejności powinny korzystać z projektów inwestycyjnych EBI; w tym kontekście wyraża ubolewanie, że w porównaniu z innymi regionami świata Afryka skorzystała z najmniejszej puli środków finansowych na rok 2016; wzywa do odwrócenia tego trendu w kolejnych latach;

8.  zwraca uwagę na skuteczność instrumentu inwestycyjnego uruchomionego w 2003 r. w ramach umowy z Kotonu i apeluje o zachowanie tego instrumentu po renegocjacji umów między Unią Europejską a jej partnerami z państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku w 2020 r.;

9.  z zadowoleniem przyjmuje rolę EBI w rozwoju lokalnego sektora prywatnego i wsparcie EBI na rzecz mikrofinansowania oraz uznaje, że jego działania są źródłem nowych możliwości gospodarczych i handlowych; podkreśla konieczność właściwego i skutecznego dostosowania działań EBI do obecnych wyzwań międzynarodowych; wzywa do rozszerzenia upoważnienia EBI do udzielania pożyczek na rzecz państw trzecich, aby zwiększyć jego rolę w działaniach na rzecz zrównoważonego rozwoju i w ramach strategii reagowania z myślą o wyeliminowaniu podstawowych przyczyn migracji, a także aby EBI aktywniej uczestniczył w realizacji nowej strategii na rzecz sektora prywatnego; w związku z tym wzywa EBI do większego zaangażowania w projekty na rzecz infrastruktury, transportu i cyfryzacji, niezbędne do promowania lokalnych i regionalnych szlaków handlowych, a także do wspierania procesu internacjonalizacji MŚP i tym samym aktywnego przyczyniania się do wdrażania umowy WTO o ułatwieniach w handlu; ponownie podkreśla, że EBI musi dostosować swoje działania do celów zrównoważonego rozwoju ONZ;

10.  zauważa, że w 2016 r. EBI zatwierdził nowe instrumenty na rzecz mikrofinansowania: jeden dla Karaibów, jeden dla Pacyfiku i dwa dla Afryki (na łączną kwotę 110 mln EUR), a także jeden dla krajów południowego sąsiedztwa (na kwotę 75 mln EUR); przypomina, że instrumenty mikrofinansowe EBI oraz jego pomoc techniczna sprawiły, że 300 mln EUR trafiło do ponad 1,5 mln beneficjentów; wzywa EBI do ujęcia w kolejnym sprawozdaniu efektu mnożnikowego tych instrumentów, jak również funduszy przydzielanych za pośrednictwem instrumentów finansowych na rzecz działań zewnętrznych;

11.  zauważa, że w 2016 r. połowa wszystkich pożyczek udzielonych przez EBI w ramach upoważnienia do udzielania pożyczek na rzecz państw trzecich trafiła do lokalnych pośredników finansowych, a ich celem był wzrost akcji mikrokredytowej; wzywa EBI do przeprowadzenia oceny działalności kredytowej pośredników finansowych z uwzględnieniem aspektu płci, ponieważ mikrokredyty skierowane są w większości do kobiet prowadzących działalność gospodarczą;

12.  jest zdania, że EBI musi wzmocnić swoje zdolności w zakresie podejmowania ryzyka i zabezpieczania się przed nim, szczególnie w zakresie projektów na rzecz rozwoju i wzmocnienia sektora prywatnego oraz projektów prowadzonych w ramach inicjatywy EBI na rzecz budowania odporności;

13.  wzywa EBI do poprawy dostępu do informacji dotyczących systemu umów i umów podwykonawstwa oraz do danych finansowych dotyczących projektów finansowanych przez EBI, a także ich zgodności ze zrównoważonymi celami rozwoju; w szczególności zwraca się do EBI o udostępnianie, zwłaszcza Parlamentowi Europejskiemu, dokładniejszych i lepiej usystematyzowanych informacji dotyczących działalności pożyczkowej prowadzonej przez jego pośredników finansowych, aby poprawić zarówno skuteczność kontroli parlamentarnej, jak i przejrzystość; podkreśla znaczenie otwartego procesu podejmowania decyzji z udziałem zainteresowanych stron i organizacji społeczeństwa obywatelskiego;

14.  wzywa EBI do wspierania finansowania projektów wpisujących się w strategię klimatyczną i porozumienie paryskie oraz do wycofania wsparcia dla paliw kopalnych, aby stać się kluczowym instrumentem UE w podejmowanych wspólnie globalnych działaniach w obszarze klimatu i z myślą o zbudowaniu bardziej konkurencyjnego, bezpieczniejszego i zrównoważonego systemu energetycznego zgodnie ze strategią energetyczną do 2030 r.; w tym celu wzywa EBI do rezygnacji z finansowania projektów obejmujących silnie zanieczyszczające i przestarzałe technologie, zwłaszcza w przypadku wspierania inwestycji w sektorze energetycznym; wzywa EBI do rozszerzenia zakresu działań pożyczkowych na rzecz publicznych projektów infrastrukturalnych łagodzących następstwa zmiany klimatu (np. powodzie), a także z myślą o małych projektach w zakresie energii ze źródeł odnawialnych.

INFORMACJE O PRZYJĘCIU OPINIIW KOMISJI OPINIODAWCZEJ

Data przyjęcia

20.2.2018

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

31

2

1

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Laima Liucija Andrikienė, David Campbell Bannerman, Daniel Caspary, Salvatore Cicu, Santiago Fisas Ayxelà, Christofer Fjellner, Karoline Graswander-Hainz, Heidi Hautala, Nadja Hirsch, Patricia Lalonde, Bernd Lange, David Martin, Anne-Marie Mineur, Sorin Moisă, Alessia Maria Mosca, Godelieve Quisthoudt-Rowohl, Viviane Reding, Tokia Saïfi, Marietje Schaake, Helmut Scholz, Joachim Schuster, Joachim Starbatty, Adam Szejnfeld, Hannu Takkula, Iuliu Winkler, Jan Zahradil

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Bendt Bendtsen, Klaus Buchner, Nicola Danti, Agnes Jongerius, Sajjad Karim, Jarosław Wałęsa

Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

Mario Borghezio, Jacques Colombier

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO W KOMISJI OPINIODAWCZEJ

31

+

ALDE

Nadja Hirsch, Patricia Lalonde, Marietje Schaake, Hannu Takkula

ECR

David Campbell Bannerman, Sajjad Karim, Joachim Starbatty, Jan Zahradil

GUE/NGL

Helmut Scholz

PPE

Laima Liucija Andrikienė, Bendt Bendtsen, Daniel Caspary, Salvatore Cicu, Santiago Fisas Ayxelà, Christofer Fjellner, Sorin Moisă, Godelieve Quisthoudt-Rowohl, Viviane Reding, Tokia Saïfi, Adam Szejnfeld, Jarosław Wałęsa, Iuliu Winkler

S&D

Nicola Danti, Karoline Graswander-Hainz, Agnes Jongerius, Bernd Lange, David Martin, Alessia Maria Mosca, Joachim Schuster

VERTS/ALE

Klaus Buchner, Heidi Hautala

2

-

ENF

Mario Borghezio, Jacques Colombier

1

0

GUE/NGL

Anne-Marie Mineur

Objaśnienie używanych znaków:

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymało się

INFORMACJE O PRZYJĘCIU SPRAWOZDANIAW KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

Data przyjęcia

26.3.2018

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

20

0

3

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Inés Ayala Sender, Ryszard Czarnecki, Martina Dlabajová, Raffaele Fitto, Luke Ming Flanagan, Ingeborg Gräßle, Jean-François Jalkh, Wolf Klinz, Arndt Kohn, Gilles Pargneaux, Georgi Pirinski, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Claudia Schmidt, Bart Staes, Indrek Tarand, Marco Valli, Derek Vaughan, Joachim Zeller

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Andrey Novakov, Patricija Šulin

Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

Laura Ferrara, Norbert Lins, Lieve Wierinck

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

20

+

ALDE

Martina Dlabajová, Wolf Klinz, Lieve Wierinck

ECR

Ryszard Czarnecki

EFDD

Laura Ferrara, Marco Valli

PPE

Ingeborg Gräßle, Norbert Lins, Andrey Novakov, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Claudia Schmidt, Patricija Šulin, Joachim Zeller

S&D

Inés Ayala Sender, Arndt Kohn, Gilles Pargneaux, Georgi Pirinski, Derek Vaughan

VERTS/ALE

Bart Staes, Indrek Tarand

0

-

 

 

3

0

ECR

Raffaele Fitto

ENF

Jean-François Jalkh

GUE/NGL

Luke Ming Flanagan

Objaśnienie używanych znaków:

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymało się

Ostatnia aktualizacja: 13 kwietnia 2018
Informacja prawna - Polityka ochrony prywatności