ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με τη βελτιστοποίηση της αλυσίδας αξίας στον αλιευτικό τομέα της Ένωσης

4.5.2018 - (2017/2119(INI))

Επιτροπή Αλιείας
Εισηγήτρια: Clara Eugenia Aguilera García

Διαδικασία : 2017/2119(INI)
Διαδρομή στην ολομέλεια
Διαδρομή του εγγράφου :  
A8-0163/2018
Κείμενα που κατατέθηκαν :
A8-0163/2018
Κείμενα που εγκρίθηκαν :

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με τη βελτιστοποίηση της αλυσίδας αξίας στον αλιευτικό τομέα της Ένωσης

(2017/2119(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 42 και το άρθρο 43 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), που καθορίζουν μία κοινή οργάνωση των αγορών των προϊόντων αλιείας,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 6ης Ιουλίου 2017, σχετικά με την προώθηση της συνοχής και της ανάπτυξης στις εξόχως απόκεντρες περιοχές της Ένωσης: εφαρμογή του άρθρου 349 της ΣΛΕΕ[1],

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1380/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2013 σχετικά με την Κοινή Αλιευτική Πολιτική, και ιδίως το άρθρο 35 για τους στόχους της κοινής οργάνωσης των αγορών,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1379/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2013 για την κοινή οργάνωση των αγορών των προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας,

–  έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 508/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και ιδίως τα άρθρα 11, 13, 41α, 44, 48, 63, 66, 68 και 70 έως 73,

–  έχοντας υπόψη τη μεσοπρόθεσμη στρατηγική της Γενικής Επιτροπής Αλιείας για τη Μεσόγειο (ΓΕΑΜ) (2017-2020) με στόχο τη βιωσιμότητα της αλιείας στη Μεσόγειο και στον Εύξεινο Πόντο,

–  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Ιουνίου 2017 σχετικά με την κατάσταση των ιχθυαποθεμάτων και την κοινωνικοοικονομική κατάσταση του τομέα της αλιείας στη Μεσόγειο[2],

  έχοντας υπόψη τη νέα στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για μια «Ισχυρότερη και ανανεωμένη στρατηγική εταιρική σχέση με τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης», η οποία δημοσιοποιήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2017,

  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Μαΐου 2016 σχετικά με την ιχνηλασιμότητα των προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας στην εστίαση και στο λιανικό εμπόριο (2016/2532(RSP)),

  έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 27ης Απριλίου 2017 σχετικά με τη διαχείριση των αλιευτικών στόλων στις εξόχως απόκεντρες περιοχές,

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Αλιείας (A8-0163/2018),

Α.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αλιευτικός τομέας της ΕΕ αντιμετωπίζει προβλήματα ολοένα και πιο δύσκολα και πολύπλοκα· ότι η κατάσταση των πόρων και η αύξηση των δαπανών, ιδίως δε οι διακυμάνσεις των τιμών των καυσίμων, μπορούν να επηρεάσουν το εισόδημα των αλιέων· ότι, στο πλαίσιο αυτό, οι μεταβολές των αλιευτικών ποσοστώσεων προς τα κάτω έχουν ως αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν οι τοπικές κοινότητες περίπλοκες καταστάσεις λόγω της μείωσης της αλιευτικής δραστηριότητας· ότι στην αύξηση του κόστους μεταφοράς, η οποία είναι αποτέλεσμα του διπλού αντικτύπου της ανόδου των τιμών των καυσίμων, προστίθεται και ο ανταγωνισμός συνεπεία των εισαγωγών προϊόντων από τρίτες χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την αναγνώριση αυτών και άλλων προβλημάτων, πολλές από τις αιτίες της επιδείνωσης της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης του τομέα, στις οποίες περιλαμβάνεται ο μη κατάλληλος καθορισμός των τιμών πρώτης πώλησης των ιχθύων, παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ανεπίλυτες·

Β.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αλιευτικός κλάδος έχει στρατηγική σημασία από την άποψη του δημόσιου εφοδιασμού με ιχθύες και του ισοζυγίου ειδών διατροφής σε διάφορα κράτη μέλη και στην Ένωση, καθώς και από την άποψη της κοινωνικοοικονομικής ευημερίας των παράκτιων κοινοτήτων, της τοπικής ανάπτυξης, της απασχόλησης, της διατήρησης και δημιουργίας οικονομικών δραστηριοτήτων σε προγενέστερα και μεταγενέστερα στάδια της αλυσίδας εφοδιασμού, και της διατήρησης των τοπικών πολιτιστικών παραδόσεων·

Γ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλιεία μικρής κλίμακας, η παραδοσιακή αλιεία και η παράκτια αλιεία συγκεντρώνει το 83% των ενεργών αλιευτικών σκαφών της ΕΕ και το 47% της συνολικής απασχόλησης στον τομέα της αλιείας στην ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τον κανονισμό 1380/2013, «τα κράτη μέλη θα πρέπει να επιδιώξουν να εξασφαλίσουν προτιμησιακή πρόσβαση στους βιοτέχνες ή παράκτιους αλιείς», επιταγή που δεν έχει τηρηθεί·

Δ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμμόρφωση με τους κανονισμούς της ΕΕ έχει καταστεί υποχρεωτική απαίτηση για τους περισσότερους διανομείς προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, όπως τα σούπερ μάρκετ· ότι ο αντίκτυπος της εν λόγω συμμόρφωσης στις συνθήκες εργασίας και το εισόδημα των αλιέων διαφέρει, γεγονός που μπορεί να δημιουργεί συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού για τα μικρά αλιευτικά σκάφη·

Ε.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ανάγκη να συνεκτιμώνται οι σημαντικές διαφορές μεταξύ στόλων, τμημάτων στόλων, στοχευόμενων ειδών, αλιευτικού εξοπλισμού, παραγωγικότητας, καταναλωτικών προτιμήσεων και κατά κεφαλήν κατανάλωσης ιχθύων στα διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ, εκτός από τα ειδικά χαρακτηριστικά της αλιευτικής δραστηριότητας που πηγάζουν από την κοινωνική τους διάρθρωση, τις μεθόδους εμπορίας και τις διαρθρωτικές και φυσικές ανισορροπίες μεταξύ των διαφόρων αλιευτικών περιφερειών·

ΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, για να εισέλθουν σε νέα τμήματα της αγοράς, οι παραδοσιακοί αλιείς χρειάζονται οικονομική βοήθεια και στήριξη·

Ζ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανασφάλεια των εισοδημάτων και των αποδοχών των επαγγελματιών της αλιείας εξαρτάται από τους κανόνες εμπορίας στον κλάδο, τον τρόπο διαμόρφωσης των τιμών πρώτης πώλησης και τον ακανόνιστο χαρακτήρα της δραστηριότητας, γεγονός που προϋποθέτει, μεταξύ άλλων, ότι πρέπει να διατηρηθεί επαρκής δημόσια, εθνική και κοινοτική χρηματοδότηση για τον τομέα·

Η.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάλυση των βασικών σημείων της αλυσίδας αξίας των αλιευτικών προϊόντων μπορεί να δώσει τη δυνατότητα στους τοπικούς αλιείς και παραγωγούς να διατηρούν μεγαλύτερο ποσοστό της αξίας μέσω του ανοίγματος νέων τοπικών αγορών και της συμμετοχής τοπικών ενδιαφερόμενων φορέων, γεγονός που μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στις τοπικές κοινότητες χάρη στη δημιουργία μιας δυναμικής, επικερδούς και βιώσιμης οικονομικής δραστηριότητας στην περιοχή·

Θ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι στο άρθρο 349 της ΣΛΕΕ αναγνωρίζεται η ιδιαίτερη οικονομική και κοινωνική κατάσταση των εξόχως απόκεντρων περιοχών (ΕΑΠ), η οποία επιδεινώνεται από διαρθρωτικούς παράγοντες (μεγάλη απόσταση, νησιωτικός χαρακτήρας, μικρή έκταση, δύσκολη μορφολογία και κλίμα, εξάρτηση όσον αφορά έναν μικρό αριθμό προϊόντων, κ.λπ.), προβλήματα μόνιμα και σωρευτικά τα οποία βλάπτουν σημαντικά την ανάπτυξη των περιοχών αυτών και την αλυσίδα αξίας στον αλιευτικό τομέα·

Ι.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πρωτογενείς παραγωγοί, ενώ διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στην αλυσίδα αξίας, δεν επωφελούνται πάντα από την προστιθέμενη αξία που θα προκύψει κατά τα επόμενα στάδια αυτής της αλυσίδας·

ΙΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κοινή Αλιευτική Πολιτική (ΚΑΠ) καταρτίστηκε για να ενισχύσει τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα του τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας της Ένωσης·

ΙΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας τρόπος για να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα των αλιευτικών προϊόντων των ΕΑΠ είναι να υπάρχουν εγγυήσεις πως οι τιμές των αλιευμάτων που προέρχονται από αυτές και φτάνουν στις κυριότερες αγορές προορισμού δεν θα επιβαρύνονται με τα έξοδα μεταφοράς·

ΙΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι ο κορυφαίος έμπορος προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας παγκοσμίως·

ΙΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι πολλοί οι παράγοντες που επηρεάζουν τις εμπορικές ροές των προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, όπως για παράδειγμα οι προτιμήσεις των καταναλωτών στις διάφορες γεωγραφικές περιοχές·

ΙΕ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΚΟΑ των προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας καθορίζει ως στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας και της σταθερότητας των αγορών, ιδίως όσον αφορά τη γνώση, από οικονομικής άποψης, και την κατανόηση των αγορών προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας της Ένωσης σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού·

ΙΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1379/2013 για την κοινή οργάνωση των αγορών των προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας ορίζει στο άρθρο 38 την υποχρέωση ένδειξης της περιοχής αλίευσης ή παραγωγής και, στην περίπτωση αλιευτικών προϊόντων που έχουν αλιευθεί στη θάλασσα, την υποχρέωση αναγραφής της ονομασίας της υποπεριοχής ή διαίρεσης που απαριθμούνται στον κατάλογο αλιευτικών ζωνών FAO·

ΙΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφάνεια αποτελεί τρόπο διασφάλισης του δικαιώματος των καταναλωτών να γνωρίζουν με τη μέγιστη ακρίβεια τα χαρακτηριστικά των προϊόντων που αγοράζουν· ότι αυτό προϋποθέτει βελτίωση της σήμανσης, με υποχρεωτική ενσωμάτωση ακριβούς πληροφόρησης σχετικά με την προέλευση των αλιευμάτων, τόσο των νωπών όσο και των μεταποιημένων·

ΙΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η υφιστάμενη δυναμική για πωλήσεις δεν επιτρέπει να αντανακλώνται οι διακυμάνσεις του κόστους των συντελεστών παραγωγής, συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων, στις τιμές των ιχθύων και ότι οι μέσες τιμές πρώτης πώλησης δεν συμβάδιζαν με τις τελικές τιμές καταναλωτή·

ΙΘ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η μελέτη που δημοσιεύθηκε από το Θεματικό Τμήμα Διαρθρωτικών Πολιτικών και Συνοχής το 2016 με θέμα «Αγορές της αλιείας μικρής κλίμακας: αλυσίδα αξίας, προώθηση και σήμανση» καταδεικνύει σαφώς ότι η επισήμανση των αλιευτικών προϊόντων ενδέχεται να δημιουργήσει σύγχυση στον καταναλωτή·

Κ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι οργανώσεις παραγωγών προϊόντων αλιείας και οι οργανώσεις παραγωγών προϊόντων υδατοκαλλιέργειας [«οργανώσεις παραγωγών» (ΟΠ)] διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων και στην ορθή διαχείριση της ΚΑΠ και της KOA·

ΚΑ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεσμεύεται να διασφαλίσει την υψηλή ποιότητα των αλιευτικών προϊόντων, ιδίως στο πλαίσιο των εμπορικών σχέσεων με τρίτες χώρες·

ΚΒ.  λαμβάνοντας υπόψη τη βαρύτητα των βιομηχανιών μεταποίησης και κονσερβοποίησης·

ΚΓ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ομάδες τοπικής δράσης στον τομέα της αλιείας (ΟΤΔΑ) είναι απαραίτητες στο πλαίσιο της ΚΑΠ για την κατάρτιση και την εφαρμογή πολυτομεακών και ολοκληρωμένων στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης με πρωτοβουλία των τοπικών κοινοτήτων, που θα καλύπτουν τις ανάγκες της αλιευτικής περιοχής τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι αναγνωρίζονται ως χρήσιμο μέσο που συμβάλλει στη διαφοροποίηση των αλιευτικών δραστηριοτήτων·

ΚΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλυσίδα εφοδιασμού αλιευτικών προϊόντων δεν λειτουργεί απομονωμένα και ότι η δημιουργία διατομεακών συνδέσεων είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων που επιτρέπουν την πρόσβαση σε νέες αγορές και για την ενίσχυση της προώθησής τους·

ΚΕ.  λαμβάνοντας υπόψη την έλλειψη συντονισμού και ενώσεων στον τομέα της αλιείας σε ορισμένα κράτη μέλη της Ένωσης·

ΚΣΤ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η αλιεία στις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες διέπεται από ειδικά μέτρα, όπως αναγνωρίζονται στο άρθρο 349 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία επηρεάζουν και τη διάρθρωσή της·

ΚΖ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διεπαγγελματικές οργανώσεις (όπως αναφέρονται ήδη στην ΚΟΑ) έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν τον συντονισμό των δραστηριοτήτων εμπορίας σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού και να προωθήσουν μέτρα τα οποία θα είναι προς το συμφέρον όλου του κλάδου·

ΚΗ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι, εφόσον τα αποθέματα αλιευμάτων συνιστούν κοινούς πόρους, η βιώσιμη και αποτελεσματική εκμετάλλευσή τους μπορεί, σε ορισμένες περιπτώσεις, να επιτευχθεί καλύτερα από οργανώσεις παραγωγών που αποτελούνται από μέλη προερχόμενα από διαφορετικά κράτη μέλη και διαφορετικές περιοχές της Ένωσης και, επομένως, θα πρέπει να προσεγγιστεί και να μελετηθεί ανά περιφέρεια·

ΚΘ.  λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία του αλιευτικού τομέα για την κοινωνικοοικονομική κατάσταση, την απασχόληση και την προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής στις ΕΑΠ, περιοχές που χαρακτηρίζονται από οικονομίες με μόνιμους διαρθρωτικούς περιορισμούς και λίγες δυνατότητες για οικονομική διαφοροποίηση·

Λ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η έλλειψη νέων επαγγελματιών εμποδίζει τον εκσυγχρονισμό και τη βελτίωση του τομέα και συνιστά μείζονα απειλή για την επιβίωση πολλών παράκτιων κοινοτήτων·

ΛΑ.  λαμβάνοντας υπόψη την περιορισμένη προβολή του ρόλου που έχουν οι γυναίκες στον αλιευτικό τομέα, οι οποίες, μολονότι συχνά εκτελούν υποστηρικτικό έργο, όπως η υλικοτεχνική υποστήριξη ή η διεκπεραίωση των γραφειοκρατικών διαδικασιών που σχετίζονται με τη δραστηριότητα, αναλαμβάνουν επίσης τον ρόλο των αλιέων και των πλοιάρχων σε ορισμένα αλιευτικά σκάφη·

ΛΒ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποχρέωση εκφόρτωσης συνιστά μια πραγματική οικονομική και κοινωνική επιταγή που ελαττώνει την οικονομική αποδοτικότητα και έχει αντίκτυπο στην αλυσίδα αξίας και η οποία πρέπει να μειωθεί στο ελάχιστο·

ΛΓ.  λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη καλύτερης ενημέρωσης των καταναλωτών σχετικά με τη σημασία της υγιεινής διατροφής και της βιώσιμης παραγωγής·

ΛΔ.  λαμβάνοντας υπόψη ότι η μείωση των τιμών των αλιευμάτων σε πρώτη πώληση και η αύξηση του κόστους των καυσίμων πρέπει να συμπεριληφθούν στα αίτια επιδείνωσης της κοινωνικοοικονομικής κατάστασης·

1.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη, από κοινού με τις περιφερειακές αρχές, να συγκροτήσουν ομάδες εμπειρογνωμόνων που θα είναι αρμόδιες να αναλύουν και να προτείνουν διορθωτικά μέτρα σε σχέση με τη χρήση των διαφόρων κονδυλίων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Θάλασσας και Αλιείας, προκειμένου να εντοπιστούν τα αίτια της μη εκτέλεσης και της πιθανής απώλειας πόρων, καθώς και να διασφαλιστούν ο επαρκής έλεγχος και η διαφάνεια και να απαιτηθεί από τα αρμόδια διοικητικά όργανα να βελτιώσουν τη διαχείριση·

2.  προτρέπει τα κράτη μέλη να συμμορφωθούν με τις διατάξεις του κανονισμού 1380/2013 και να εξασφαλίσουν πραγματική προτιμησιακή πρόσβαση σε ευκαιρίες αλιείας για τα ενωσιακά σκάφη μικρής κλίμακας και παραδοσιακής αλιείας·

3.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να διευκολύνουν τη δημιουργία ΟΠ, αίροντας τα γραφειοκρατικά εμπόδια της καθορισμένης διαδικασίας και μειώνοντας το όριο ελάχιστης απαιτούμενης παραγωγής έτσι ώστε να διευκολυνθεί η είσοδος μικρών παραγωγών· επισημαίνει ότι είναι επίσης αναγκαίο να ενισχυθούν οι δραστηριότητες των ΟΠ, να ενδυναμωθούν περισσότερο οι οργανώσεις αυτές και να διευκολυνθεί η πρόσβαση στην αναγκαία χρηματοδοτική ενίσχυση ώστε να είναι σε θέση να εκτελούν ένα ευρύτερο φάσμα καθηκόντων εκτός από την καθημερινή διαχείριση της αλιείας, ενεργώντας εντός πλαισίου που καθορίζεται από τους στόχους της ΚΑΠ, και ιδιαίτερα για τις εξόχως απόκεντρες περιοχές, που πρέπει να είναι σε θέση να προσαρμόζουν τοπικά τη λειτουργία των οργανώσεων παραγωγών και των διεπαγγελματικών οργανώσεων στο έδαφός τους που είναι νησιωτικού χαρακτήρα και έχει ως βασικά στοιχεία την απομόνωση, το μικρό μέγεθος, τη σαφή κυριαρχία της παραδοσιακής αλιείας και τη μεγάλη ευπάθεια στις εισαγωγές·

4.  τονίζει ότι τα επιχειρησιακά προγράμματα πρέπει να ενθαρρύνουν –με την κατάλληλη οικονομική στήριξη– τη δυνατότητα των ΟΠ να εμπορεύονται άμεσα τα προϊόντα τους και να ανελίσσονται στην αλυσίδα αξίας, προκειμένου να αξιοποιηθεί η παραγωγή τους και να αυξηθεί η προστιθέμενη αξία των προϊόντων αλιείας·

5.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αποτρέψουν τον ανταγωνισμό των ενισχύσεων για την ασφάλεια επί του σκάφους και για την υγιεινή, και να διαθέσουν μεγαλύτερο προϋπολογισμό για τον τομέα της παραδοσιακής αλιείας·

6.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διευκολύνουν και να ενθαρρύνουν τις οργανώσεις παραγωγών ώστε να συμπεριλάβουν την αλυσίδα αξίας στα σχέδια παραγωγής και εμπορίας, με στόχο να προσαρμοστεί η προσφορά στη ζήτηση, να εξασφαλιστεί δίκαιο εισόδημα για τους αλιείς και οι ευρωπαίοι καταναλωτές να βρίσκουν προϊόντα τα οποία ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους, λαμβάνοντας υπόψη τη διαφοροποίηση· επισημαίνει ότι, στο πλαίσιο αυτό, οι στρατηγικές εμπορίας που είναι προσαρμοσμένες στις τοπικές ιδιαιτερότητες πρέπει να δίνουν μεταξύ άλλων τη δυνατότητα απευθείας πώλησης και αποτελούν απαραίτητο μέσο, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται τομεακές και/ή βασισμένες σε ένα προϊόν εκστρατείες, με στόχο την καλύτερη πληροφόρηση και ευαισθητοποίηση των καταναλωτών, συμπεριλαμβανομένης της σήμανσης και επισήμανσης που παρέχει κατανοητές πληροφορίες·

7.  καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές και τοπικές κυβερνήσεις να ενδυναμώσουν την αλιεία μικρής κλίμακας ενθαρρύνοντας την τοπική κατανάλωση μέσω της άμεσης και πιο εξειδικευμένης εμπορίας και εμπορικών διαύλων μηδενικών χιλιομέτρων, συμπεριλαμβανομένης της καλύτερης συνεργασίας μεταξύ δημόσιου και αλιευτικού τομέα μέσω του εφοδιασμού δημόσιων ιδρυμάτων, όπως είναι τα σχολεία και τα νοσοκομεία, με τοπικά προϊόντα αλιείας, καθώς και εκστρατειών προώθησης που θα πρέπει επίσης να υλοποιούνται σε συνεργασία με ιδιωτικές πρωτοβουλίες για την προώθηση τοπικών προϊόντων διατροφής, όπως η πρωτοβουλία Slow Fish, και για να γίνεται σεβαστή η εποχικότητα συγκεκριμένων αλιευμάτων· παράλληλα, καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τη συνεργασία μεταξύ αλιευτικού και τουριστικού τομέα και να καταρτίσουν έναν κατάλογο ορθών πρακτικών βάσει εμπειριών για να διευκολυνθούν νέες μορφές συνεργασίας·

8.  επιμένει ότι ένα από τα θεμέλια των εν λόγω στρατηγικών εμπορίας είναι η υποχρεωτική ένδειξη της προέλευσης των αλιευτικών προϊόντων, τόσο των νωπών όσο και των μεταποιημένων, στην ετικέτα επισήμανσης·

9.  ζητεί να δημιουργηθούν μηχανισμοί που θα βελτιώσουν την τιμή πρώτης πώλησης κατά τρόπο ώστε να ωφεληθούν οι αλιείς, αυξάνοντας την αμοιβή για την εργασία τους και προωθώντας μια δίκαιη και κατάλληλη κατανομή της προστιθεμένης αξίας σε όλο το μήκος της αλυσίδας αξίας, μειώνοντας τα περιθώρια των μεσαζόντων, εξασφαλίζοντας καλύτερες τιμές στην παραγωγή και συγκρατώντας τα επίπεδα τιμών τελικής κατανάλωσης· επαναλαμβάνει ότι, σε περίπτωση που διαπιστώνονται μείζονες ανισορροπίες στην αλυσίδα, τα κράτη μέλη πρέπει να είναι σε θέση να λαμβάνουν μέτρα παρέμβασης, όπως ο καθορισμός μέγιστων περιθωρίων των μεσαζόντων, για κάθε παράγοντα της αλυσίδας·

10.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν την πρωτοβουλία των οργανώσεων αλιείας μικρής κλίμακας στην ΕΕ με τη δημιουργία ενός ειδικού λογοτύπου το οποίο θα εγγυάται: φρέσκα αλιευτικά προϊόντα, εξαιρετική ποιότητα, ελεγχόμενα πρότυπα υγείας, συμμόρφωση με απαιτήσεις μηδενικής απόστασης (οι οποίες ευνοούν τα τοπικά προϊόντα έναντι προϊόντων που μεταφέρονται από μακριά), την εγγύτητα στους καταναλωτές, την τήρηση των παραδόσεων, κ.λπ.·

11.  επισημαίνει ότι, για λόγους διαφάνειας και σεβασμού των δικαιωμάτων των καταναλωτών, είναι αναγκαία η αναθεώρηση του παραρτήματος του κανονισμού 1536/92 περί καθορισμού κοινών προδιαγραφών εμπορίας για τις κονσέρβες·

12.  προτρέπει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δρομολογήσουν την επισήμανση νωπών και μεταποιημένων προϊόντων αλιείας με σαφή αναφορά της χώρας προέλευσης·

13.  ζητεί μετ’ επιτάσεως από τα κράτη μέλη να προωθήσουν τον καλύτερο συντονισμό και συνεργατισμό στον τομέα της αλιείας·

14.  παροτρύνει την Επιτροπή να συμπεριλάβει στις εμπορικές συμφωνίες με τρίτες χώρες μία ρήτρα με τα πρότυπα ποιότητας της ΕΕ, με τέτοιον τρόπο ώστε να απαιτείται η συμμόρφωση των εισαγωγών με τους κανόνες που ισχύουν για τα αλιευτικά προϊόντα της ΕΕ·

15.  προκειμένου να διασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού μεταξύ των εισαγόμενων και των ενωσιακών προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να παρακολουθούν στενά τη συμμόρφωση των προϊόντων που εισάγονται στην ΕΕ με την τρέχουσα νομοθεσία της ΕΕ για την ασφάλεια, την υγιεινή και την ποιότητα, καθώς και με τον κανονισμό σχετικά με την παράνομη, λαθραία και άναρχη (ΠΛΑ) αλιεία·

16.  εμμένει στην ανάγκη αυστηρότερης εφαρμογής της νομοθεσίας της Ένωσης σε ό,τι αφορά την επισήμανση των προϊόντων και την ενημέρωση των καταναλωτών, τόσο στις αγορές λιανικής όσο και στον τομέα ξενοδοχείων, εστιατορίων και υπηρεσιών μαζικής εστίασης (HORECA)· πιστεύει ότι αυτό είναι σημαντικό για όλα τα αλιευτικά προϊόντα, τόσο αυτά που εισάγονται όσο και αυτά που παράγονται στην Ένωση· θεωρεί ότι, για τον σκοπό αυτόν, η εφαρμογή του κανονισμού ελέγχου θα πρέπει να ενισχυθεί σε όλα τα κράτη μέλη και ότι οι κανονισμοί θα πρέπει να προσαρμοστούν ώστε να καλύπτουν όλα τα στάδια της αλυσίδας εφοδιασμού·

17.  παροτρύνει την Επιτροπή να εκπονήσει μελέτη σχετικά με τον αντίκτυπο των εισαγωγών στην τοπική αλιεία·

18.  ζητεί από την Επιτροπή να καταστήσει δυνατή την αξιοποίηση της περιφερειοποίησης, με ιδιαίτερη προσοχή στις εξόχως απόκεντρες περιοχές και διαφοροποίηση των μέσων στήριξης, και να μπορούν αυτά τα μέσα να προσαρμόζονται στα διάφορα είδη οργανώσεων παραγωγών και στις συγκεκριμένες ανάγκες τους·

19.  υπογραμμίζει την αναγκαιότητα χάραξης πολιτικών που θα δίνουν στις τοπικές κοινότητες τη δυνατότητα υποβολής ολοκληρωμένων προσφορών, αξιοποιώντας τις συνέργειες των διαφόρων παραγωγικών τομέων που μπορούν να δρομολογούν και να επιφέρουν ανάπτυξη σε τοπικό επίπεδο· επιμένει, εν προκειμένω, στον συνδυασμό των κονδυλίων της ΚΑΠ με άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα του ΕΚΤ ή της ΚΓΠ· υπογραμμίζει ότι ο εν λόγω συνδυασμός πόρων και προγραμμάτων θα πρέπει να λειτουργεί υποστηρικτικά για τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνουν οι κοινότητες και οι τοπικές επιχειρήσεις με στόχο την ανάπτυξη της υπαίθρου, τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης, τη γεφύρωση του χάσματος και ιδίως τη διαφοροποίηση των εισοδημάτων·

20.  εκτιμά πως έχει καθοριστική σημασία να διατηρηθεί η στήριξη για τη μεταφορά αλιευμάτων από τις ΕΑΠ στη διεθνή αγορά, και κατά προτίμηση να αυξηθεί, ώστε να διασφαλιστεί ο ισότιμος ανταγωνισμός με τα προϊόντα άλλων περιοχών·

21.  καλεί την Επιτροπή να εξετάσει την πιθανότητα δημιουργίας, το συντομότερο δυνατό, ενός χρηματοδοτικού μέσου ειδικά για τη στήριξη της αλιείας, με βάση το πρόγραμμα ειδικών μέτρων λόγω του απομακρυσμένου και νησιωτικού χαρακτήρα ορισμένων περιφερειών (POSEI) για τον αγροτικό τομέα στις ΕΑΠ, που θα έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει πραγματικά το δυναμικό του αλιευτικού τομέα στις εν λόγω περιοχές· εκτιμά ότι θα πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα να συνδυαστούν, στο πλαίσιο του συγκεκριμένου μέσου, οι διατάξεις ειδικότερα του άρθρου 8 (κρατικές ενισχύσεις), του άρθρου 13 παράγραφος 5 (δημοσιονομικοί πόροι υπό επιμερισμένη διαχείριση) και των άρθρων 70 (αντισταθμιστικό καθεστώς), 71 (υπολογισμός της αντιστάθμισης), 72 (αντισταθμιστικό σχέδιο) και 73 (κρατική ενίσχυση για εφαρμογή αντισταθμιστικών σχεδίων) του ισχύοντος κανονισμού ΕΤΘΑ·

22.  εκτιμά ότι τα τοπικά αυτά σχέδια ανάπτυξης των παράκτιων κοινοτήτων πρέπει να υποστηρίζουν νέες δραστηριότητες και επιχειρήσεις χάρη στις οποίες θα ενσωματώνονται στην αλυσίδα αξίας ποιοτικές πρώτες ύλες, συγκεκριμένες διαδικασίες μεταποίησης και η πολιτιστική και ιστορική κληρονομιά των εν λόγω κοινοτήτων· υπογραμμίζει, επίσης, ότι πρέπει να προωθούν μηχανισμούς εμπορίας –όπως η υποχρεωτική επισήμανση με αναφορά της προέλευσης των προϊόντων– που αναδεικνύουν αυτά τα χαρακτηριστικά των προϊόντων στην αγορά και βοηθούν ώστε να επιστρέφει στις εν λόγω κοινότητες το μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων που παράγονται·

23.  τονίζει επιπλέον τη σημασία της θάλασσας, των θαλάσσιων πόρων και των αλιευτικών προϊόντων στην προώθηση της συνοχής και της ανάπτυξης των ΕΑΠ και στην εφαρμογή του άρθρου 349 της ΣΛΕΕ· παροτρύνει, ως προς αυτό, την Επιτροπή να τηρήσει το άρθρο 349 της ΣΛΕΕ και σε σχέση με την αλιεία, επαναφέροντας πλήρως και ανεξάρτητα το πρόγραμμα ειδικών μέτρων λόγω του απομακρυσμένου και νησιωτικού χαρακτήρα ορισμένων περιφερειών για την αλιεία (POSEI-Pesca), το οποίο καταργήθηκε στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης του υφιστάμενου ΕΤΘΑ·

24.  καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές να ενθαρρύνουν τη σύσταση διεπαγγελματικών οργανώσεων, καθώς και οργανώσεων παραγωγών και ενώσεων οργανώσεων παραγωγών σε διακρατικό επίπεδο (όπως προβλέπεται ήδη στην ΚΟΑ), βάσει βιογεωγραφικών περιοχών ή σε επίπεδο ΕΕ· επισημαίνει ότι αυτό είναι ένα απαραίτητο εργαλείο για να ενδυναμωθούν οι οργανώσεις παραγωγών και να αποκτήσουν μεγαλύτερη διαπραγματευτική ισχύ·

25.  ζητεί η εν λόγω διαδικασία να προωθηθεί και να αναπτυχθεί με ιδιαίτερη προσοχή στις πολιτικές για την ισότητα των φύλων, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι γυναίκες εκπροσωπούνται επαρκώς στις εν λόγω οργανώσεις· επισημαίνει ότι έτσι θα αντικατοπτρίζεται και η σημασία που έχουν αυτή τη στιγμή οι γυναίκες για τον τομέα και θα σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά τον ρόλο τους σε αυτόν·

26.  επισημαίνει τη σημασία που έχει η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ επιστήμης και αλιείας με σκοπό την αντιμετώπιση των πολύπλοκων εξαρτήσεων και αδυναμιών στις διαδικασίες της αλυσίδας αξίας, προκειμένου να υπάρξει βελτίωση και να ωφεληθούν τα ενδιαφερόμενα μέρη·

27.  καλεί την Επιτροπή να διευρύνει, να προωθήσει και να γενικεύσει τη χρήση των πληροφοριών που παρέχονται από το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο των αγορών προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας (EUMOFA), ώστε όλοι οι φορείς εκμετάλλευσης της αλυσίδας να διαθέτουν διαφανείς, αξιόπιστες και επικαιροποιημένες πληροφορίες για την αποτελεσματική λήψη επιχειρηματικών αποφάσεων· σε αυτό το πλαίσιο, ζητεί από την Επιτροπή να διαθέτει επικαιροποιημένα στοιχεία σχετικά με τις νέες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εμπορικοί παράγοντες, όπως οι πωλήσεις μέσω διαδικτύου ή οι μεταβολές των καταναλωτικών συνηθειών·

28.  υποστηρίζει ότι απαιτείται επειγόντως μια φιλόδοξη αναθεώρηση της ΚΟΑ αλιευτικών προϊόντων, προκειμένου να ενισχυθεί η συμβολή της στην εξασφάλιση των εισοδημάτων του τομέα, στη σταθερότητα της αγοράς, τη βελτίωση της εμπορίας των αλιευτικών προϊόντων και την αύξηση της προστιθεμένης αξίας τους·

29.  ζητεί από την Επιτροπή να συμπεριλάβει τα αλιευτικά προϊόντα στην μελλοντική πρότασή της σχετικά με τους κανόνες για την καταπολέμηση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών, ενός προβλήματος που εμφανίζεται γενικότερα στον τομέα των τροφίμων·

30.  παροτρύνει την Επιτροπή να αναθεωρήσει το σύστημα επισήμανσης των αλιευτικών προϊόντων που περιγράφεται στον κανονισμό 1379/2013 και βασίζεται στις περιοχές αλιείας του FAO, οι οποίες οριοθετήθηκαν πάνω από 70 χρόνια πριν για σκοπούς ενημέρωσης σχετικά με τα αλιεύματα και δεν έχουν σχεδιαστεί για να καθοδηγούν τον καταναλωτή, με αποτέλεσμα το υπάρχον σύστημα να δημιουργεί σύγχυση και να μη συμβάλει στη σαφή, διαφανή και εύληπτη ενημέρωση·

31.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές να εξετάσουν την έλλειψη επαγγελματικών προσόντων στον τομέα της αλιείας, ιδίως όσον αφορά τους νέους επαγγελματίες, ούτως ώστε να διασφαλίσουν και να κατευθύνουν τα προγράμματα κατάρτισης για τους επαγγελματίες στις πραγματικές ανάγκες του τομέα της αλιείας και να συμβάλουν έτσι στον εκσυγχρονισμό και τη βελτίωση του τομέα, και επίσης στην παραμονή του πληθυσμού στις αλιευτικές κοινότητες, καθώς και στη δημιουργία κατάλληλων ευκαιριών απασχόλησης σε περιοχές υδατοκαλλιέργειας, αγροτικές και παράκτιες περιοχές, στις εξόχως απόκεντρες περιοχές, καθώς και σε περιοχές εξαρτώμενες από αλιευτικές δραστηριότητες·

32.  υπογραμμίζει τη σημασία της δημιουργίας αγορών προέλευσης και παραδοσιακών προϊόντων ιδιαίτερης ποιότητας, που θα υποστηρίζονται στις εκθέσεις, στο λιανικό εμπόριο και στα εστιατόρια, με τέτοιον τρόπο ώστε να ενισχύεται η προστιθέμενη αξία των τοπικών αλιευτικών προϊόντων και να προωθείται η τοπική ανάπτυξη·

33.  τονίζει ότι είναι σημαντικό να εκπονηθούν συγκεκριμένες στρατηγικές κατάρτισης για την απόκτηση ψηφιακών δεξιοτήτων προσανατολισμένων στη διαχείριση και ειδικότερα στην εμπορία, ως βασικό εργαλείο για τη βελτίωση της θέσης των παραγωγών στην αλυσίδα αξίας·

34.  υπενθυμίζει ότι στα εν λόγω προγράμματα κατάρτισης πρέπει να περιλαμβάνονται τόσο τα παραδοσιακά επαγγέλματα του τομέα που εκτελούνται κυρίως από γυναίκες, όσο και ειδικά σχέδια εστιασμένα στην ενίσχυση της απασχολησιμότητας και της επιχειρηματικότητας των γυναικών· τονίζει ότι η ενσωμάτωση των εν λόγω στοιχείων σε επίσημα προγράμματα κατάρτισης πρέπει επίσης να έχει τα επακόλουθα έννομα αποτελέσματα και να βελτιώνει τη θέση των συγκεκριμένων επαγγελματιών στην αγορά εργασίας·

35.  ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει ενισχυμένους μηχανισμούς για την προώθηση της εμπορίας μεταποιημένων αλιευτικών προϊόντων με μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία, ιδίως κονσερβών, κατά το πρότυπο ορισμένων γεωργικών προϊόντων, και προγράμματα για τη διασφάλιση της εξωτερικής προώθησης των αλιευτικών προϊόντων της ΕΕ, κυρίως με την προβολή τους σε διεθνείς διοργανώσεις ή εκθέσεις·

36.  παροτρύνει τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές αρχές να βοηθήσουν τους οικονομικούς φορείς του αλιευτικού τομέα ώστε να έχουν πρόσβαση στις γνώσεις, στα δίκτυα και στη χρηματοδότηση που απαιτούνται για την άσκηση καινοτόμων δραστηριοτήτων και τον σχεδιασμό νέων προϊόντων («νέα τρόφιμα»), ιδίως για την εκτίμηση της αξίας ειδών που έχουν ήδη αλιευθεί και τα οποία έχουν μικρή οικονομική αξία, και να δρομολογήσουν τη συμμετοχή ερευνητικών οργανισμών και ιδρυμάτων, όπως είναι τα ωκεανογραφικά ιδρύματα, προκειμένου να επωφεληθούν από την άρτια γνώση τους σχετικά με τη βασική πρώτη ύλη και τα βιολογικά, θρεπτικά και οργανοληπτικά συστατικά της, σε μια προσπάθεια να αποφευχθούν τα απόβλητα, να μεγιστοποιηθεί η αξία του νωπού προϊόντος και να αναπτυχθούν συνέργειες μεταξύ των διαφόρων τμημάτων της αλυσίδας και να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα του τομέα·

37.  καλεί τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές να συνεργαστούν και να υλοποιήσουν εκστρατείες ενημέρωσης των καταναλωτών, οι οποίες θα είναι αποτελεσματικές και θα εστιάζουν σε συγκεκριμένα προϊόντα, ώστε να ευαισθητοποιηθούν οι καταναλωτές σε θέματα όπως η σημασία της κατανάλωσης τοπικών αλιευτικών προϊόντων, να καταστεί ορατός ο αντίκτυπός της στην τοπική απασχόληση και στην κοινωνική συνοχή των παράκτιων κοινοτήτων, να τονιστούν οι θρεπτικές ιδιότητες των φρέσκων αλιευμάτων, να γίνει αντιληπτό είναι απαραίτητη η κατανάλωση αλιευτικών προϊόντων για μια υγιεινή διατροφή, κ.λπ.·

38.  καλεί την Επιτροπή να προτείνει έναν σαφή ορισμό και να σχεδιάσει τις βάσεις για ένα μελλοντικό ευρωπαϊκό πρόγραμμα στήριξης της παραδοσιακής αλιείας που θα βοηθήσει να βελτιωθεί η περιβαλλοντική και κοινωνικοοικονομική βιωσιμότητα του τομέα της αλιείας στην ΕΕ, που θα δώσει τη δυνατότητα ταυτοποίησης, διαφοροποίησης και αξιοποίησης των προϊόντων της παραδοσιακής αλιείας για να προωθηθεί η κατανάλωσή τους, και θα ενθαρρύνει τις νέες γενιές να εργαστούν στον τομέα της αλιείας ώστε να διασφαλίζεται η ανανέωση των γενεών που θα εγγυάται ικανές ποσοστώσεις για άνδρες και γυναίκες που δραστηριοποιούνται στην παραδοσιακή αλιεία και καλύτερο έλεγχο των πόρων, και θα δίνει έτσι τη δυνατότητα για μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή στις παράκτιες κοινότητες της ΕΕ·

39.  καλεί την Επιτροπή να ξεκινήσει ειδικές δημόσιες διαδικτυακές διαβουλεύσεις σε επίπεδο ΕΕ για τη συλλογή στοιχείων σχετικά με την αλυσίδα εφοδιασμού, θέματα που αφορούν τη διαφάνεια στην αγορά, τον επιμερισμό της αξίας, τη επισήμανση και τις ανάγκες των καταναλωτών, από ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερόμενων φορέων του αλιευτικού τομέα της ΕΕ·

40.  καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τα οφέλη που μπορεί να έχουν οι παγκόσμιες αλυσίδες αξίας για την παραδοσιακή αλιεία, προκειμένου να ενσωματωθεί η αλιεία αυτή πιο εύκολα στην παγκόσμια οικονομία, αυξάνοντας την προστιθέμενη αξία των προϊόντων της και, ταυτόχρονα, δίνοντας τη δυνατότητα να διατηρηθεί η δραστηριότητά της, καθώς και η δραστηριότητα των τοπικών κοινοτήτων· υπογραμμίζει πόσο σημαντική είναι εν προκειμένω η κατάρτιση προς απόκτηση ψηφιακών δεξιοτήτων·

41.  πιστεύει ότι η αλυσίδα αξίας των αλιευτικών προϊόντων είναι περίπλοκη και εκτείνεται από τους παραγωγούς έως τους λιανοπωλητές ή τα εστιατόρια διαμέσου πολλών μεσαζόντων· υπογραμμίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι μεσάζοντες και οι μεταποιητές αλιευμάτων στην αλυσίδα αξίας· επισημαίνει ότι το περιθώριο στην αλυσίδα αξίας για τους παραγωγούς είναι, κατά μέσο όρο, μόλις 10%, ενώ το υπόλοιπο 90% είναι για τους μεσάζοντες· υπογραμμίζει ότι η μείωση του μήκους της αλυσίδας αξίας, κυρίως μέσω της δημιουργίας οργανώσεων παραγωγών που αποτελούν βασικούς παράγοντες χάρη στα σχέδια παραγωγής και εμπορίας που εκπονούν, αποτελεί ένα αρχικό μέσο για τη βελτίωση του εισοδήματος των αλιέων μικρής κλίμακας, αλλά και για την προσφορά ενός καλύτερου προϊόντος (πιθανόν σε καλύτερη τιμή) στον καταναλωτή·

42.  τονίζει ότι είναι σημαντική η επένδυση σε νέους επαγγελματίες για την εξασφάλιση της συμμετοχής και την ενδυνάμωση της επόμενης γενιάς αλιέων και ζητεί να δημιουργηθούν ευκαιρίες ώστε οι νέοι αλιείς να μπορέσουν να αναπτύξουν νέες δεξιότητες, να δημιουργήσουν ανθεκτικές επιχειρήσεις, να είναι ενεργά μέλη των τοπικών κοινοτήτων τους και να συμβάλουν θετικά στην αλυσίδα αξίας στον αλιευτικό τομέα·

43.  ζητεί από τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές αρχές να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που προσφέρει η στήριξη των ομάδων τοπικής δράσης στον τομέα της αλιείας, για να προσαρμόσουν τις λειτουργίες στις τοπικές ανάγκες σε πολλούς τομείς, όπως -μεταξύ πολλών άλλων- η κατάρτιση και η διαφοροποίηση δραστηριοτήτων που βασίζονται στην καινοτομία και να βοηθήσουν τους αλιείς και τα μέλη των τοπικών κοινοτήτων να αποκτήσουν πρόσβαση σε υπάρχοντα προγράμματα στήριξης και χρηματοδότηση από την ΕΕ·

44.  καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να μελετήσει τη δημιουργία αλυσίδας αξίας για τα ανεπιθύμητα αλιεύματα που σχετίζονται με την υποχρέωση εκφόρτωσης προς το οικονομικό και κοινωνικό συμφέρον των παραγόντων της αλυσίδας αξίας, ιδίως των αλιέων, και με στόχο τη στήριξη των τοπικών πρωτοβουλιών·

45.  καλεί τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές αρχές να προωθήσουν τη διαβίβαση πληροφοριών σχετικά με τα υφιστάμενα προγράμματα ενίσχυσης και να εντατικοποιήσουν τη διοικητική υποστήριξη, για παράδειγμα μέσω πλατφορμών ενημέρωσης·

46.  καλεί την Επιτροπή να προωθήσει και να υποστηρίξει πρωτοβουλίες που προωθούν την επιλεκτικότητα στην αλιεία, προκειμένου να μειωθούν τα ανεπιθύμητα αλιεύματα και, τελικά, να βελτιωθεί η οικονομική βιωσιμότητα της αλιείας με την αλίευση ειδών που ανταποκρίνονται στις προσδοκίες των καταναλωτών·

47.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν τη διάσταση του φύλου στις αλιευτικές πολιτικές, ούτως ώστε να καταδειχθεί η σημασία του ρόλου των γυναικών στον τομέα της αλιείας στην Ένωση και να ενισχυθεί η θέση τους·

48.  καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τη σχέση μεταξύ εργασίας και εκπαίδευσης, καθορίζοντας, για παράδειγμα, ότι στα προγράμματα σπουδών των τεχνικών ναυτικών σχολών θα συμπεριλαμβάνονται θέματα που αφορούν την αλιεία και την υδατοκαλλιέργεια·

49.  καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές αρχές να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να δρομολογήσουν τις δράσεις που προτείνονται στην παρούσα έκθεση, με στόχο την αύξηση της κερδοφορίας των αλιευτικών δραστηριοτήτων·

50.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, στην Επιτροπή των Περιφερειών, στις κυβερνήσεις των κρατών μελών και στα γνωμοδοτικά συμβούλια.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

Ιστορικό και ευρύτερο πλαίσιο

Η ΕΕ είναι ο κορυφαίος έμπορος προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας παγκοσμίως από άποψη αξίας. Το 2015 οι ευρωπαίοι καταναλωτές δαπάνησαν 54 δισεκατομμύρια EUR σε προϊόντα αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, ήτοι το υψηλότερο ποσό που καταγράφηκε ποτέ. Το 2014 η αξία των προϊόντων που εκφορτώθηκαν στην ΕΕ ανήλθε σε 7 300 εκατομμύρια EUR, ήτοι 8 % περισσότερο από τον μέσο όρο της δεκαετίας. Ο όγκος εκφορτώσεων της ΕΕ ανήλθε σε 4,5 εκατομμύρια τόνους, φθάνοντας στο ανώτατο σημείο των τελευταίων 7 ετών.

Ωστόσο, η απασχόληση στον αλιευτικό τομέα συγκεντρώνεται σε λίγες μόνο χώρες. Η Ισπανία από μόνη της αντιπροσωπεύει το ένα τέταρτο όλων των θέσεων εργασίας στο σύνολο της ΕΕ, και οι τέσσερις χώρες με τα υψηλότερα επίπεδα απασχόλησης στον αλιευτικό τομέα (Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα και Πορτογαλία) συγκεντρώνουν περίπου το 70 %. Στη βιομηχανία μεταποίησης δραστηριοποιούνται περίπου 3 500 επιχειρήσεις με αντικείμενο τη μεταποίηση ιχθύων. Αυτός ο τομέας απασχόλησε 123 000 άτομα σε όλη την ΕΕ από το 2008 έως το 2012. Μεταξύ αυτών, το 55 % είναι γυναίκες και το 86 % εργάζεται σε επιχειρήσεις με λιγότερα από 50 άτομα.

Ο ορισμός της αλυσίδας αξίας προσδιορίζεται από ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων που απαιτούνται από το εναρκτήριο στάδιο ενός προϊόντος ή μιας υπηρεσίας έως την τελική τους χρήση από τους καταναλωτές1. Στην περίπτωση των αλιευτικών προϊόντων, η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει την αλίευση ιχθύων, τη μεταφορά, την άφιξη στον λιμένα, την επεξεργασία (στην περίπτωση των κατεψυγμένων προϊόντων) και την πώληση. Η εφοδιαστική, το μάρκετινγκ μαζί με τις πωλήσεις και οι ανθρώπινοι πόροι πλαισιώνουν τα στάδια της παραγωγής.

Στόχος

Βασικός στόχος είναι να διαπιστώσουμε τι μπορεί να βελτιωθεί ώστε οι τοπικοί μεταποιητές και αλιείς να μπορούν να αποκομίσουν το μεγαλύτερο μέρος της αξίας που παράγεται. Η βελτιστοποίηση αυτών των διαδικασιών μπορεί να συμβάλει στην περαιτέρω αξιοποίηση του προϊόντος και στην αναζωογόνηση της οικονομίας των τοπικών αλιευτικών κοινοτήτων. Η διενέργεια της παρούσας ανάλυσης παρουσιάζει ενδιαφέρον από την άποψη ότι το προϊόν της αλίευσης σπανίζει όλο και περισσότερο λόγω της υποβάθμισης της δραστηριότητας, συνεπώς πρέπει να αξιοποιηθούν πλήρως οι δυνατότητές του.

Η απόδοση αξίας στους τοπικούς αλιείς και παραγωγούς μπορεί: να έχει θετικό αντίκτυπο στις τοπικές κοινότητες χάρη στην παρουσία μιας δυναμικής, επικερδούς και βιώσιμης οικονομικής δραστηριότητας στην περιοχή· να αποδειχθεί, επίσης, σημαντική από πλευράς απασχόλησης, ιδίως για την εδραίωση του πληθυσμού στις εν λόγω κοινότητες, την προσέλκυση νέων και εκπαιδευμένων ατόμων και την ελκυστικότητα του τομέα για αυτό το τμήμα του πληθυσμού. Παράλληλα θα ευνοούσε τον τομέα η ύπαρξη επαγγελματιών με την κατάλληλη κατάρτιση προς βελτίωση της καινοτομίας.

Προσέγγιση της εισηγήτριας στο σχέδιο έκθεσης

Αρχικά εξέτασε όλες τις υπάρχουσες πληροφορίες που προήλθαν από δευτερεύουσες πηγές εντός των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων. Εξετάστηκαν πολλά έγγραφα, τα σημαντικότερα εκ των οποίων είναι τα εξής:

•  πολλές εργασίες[1] του δικτύου FARNET των ομάδων τοπικής δράσης στον τομέα της αλιείας (ΟΤΔΑ) και τα συμπεράσματα του διακρατικού σεμιναρίου στη Θεσσαλονίκη (Ελλάδα), που πραγματοποιήθηκε στις 18-20 Οκτωβρίου 2016, με θέμα «Boosting Business along the Value Chain» (Προώθηση των επιχειρήσεων κατά μήκος της αλυσίδας αξίας),

•  οι μελέτες που δημοσιεύθηκαν από το Τμήμα Διαρθρωτικών Πολιτικών και Συνοχής το 2016 και το 2017 με θέμα «Αγορές της αλιείας μικρής κλίμακας: αλυσίδα αξίας, προώθηση και σήμανση», «Small-scale fisheries and Blue Growth in the EU» (Αλιεία μικρής κλίμακας και γαλάζια ανάπτυξη στην ΕΕ) και «Feasibility of Measuring Socio-Economic and Environmental Impacts of Recreational and Semi-Subsistence Fisheries in the EU» (Εφικτότητα της μέτρησης του κοινωνικοοικονομικού και περιβαλλοντικού αντικτύπου της ερασιτεχνικής αλιείας και της αλιείας μερικής κάλυψης ιδίων αναγκών στην ΕΕ),

•  η μελέτη που δημοσιεύθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Οκτώβριο του 2016 με τίτλο «Study on the subsidies to the fisheries, aquaculture, and marketing and processing subsectors in major fishing nations beyond the EU» (Μελέτη σχετικά με τις επιδοτήσεις στους τομείς της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας και στους υποτομείς της εμπορίας και της επεξεργασίας στις κύριες αλιευτικές χώρες εκτός της ΕΕ).

Στο πλαίσιο της Επιτροπής Αλιείας πραγματοποιήθηκαν δύο ανταλλαγές απόψεων. Επιπλέον, η εισηγήτρια κατάρτισε έγγραφο εργασίας που παρουσιάστηκε και συζητήθηκε στην επιτροπή.

Η εισηγήτρια διατήρησε στενή συνεργασία με τα διάφορα ενδιαφερόμενα μέρη. Επίσης, η εισηγήτρια συμμετείχε σε συνεδριάσεις με οργανώσεις αλιέων και ενώσεις πλοιοκτητών σχετικά με την αλυσίδα αξίας των αλιευτικών προϊόντων. Επισημαίνει τη συνεδρίαση του γνωμοδοτικού συμβουλίου για τις αγορές της ΓΔ MARE, στις Βρυξέλλες, στις 27 Σεπτεμβρίου 2017.

  • [1]  Μεταξύ αυτών ξεχωρίζει ο Οδηγός #3 του 2011 «Προστιθέμενη αξία στα προϊόντα αλιείας και υδατοκαλλιέργειας», #12 του 2017 «Προώθηση του επιχειρηματικού πνεύματος σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας του τομέα της αλιείας» και η τεχνική έκθεση του 2017 με θέμα «Παροχή πληροφοριών σχετικά με την παρούσα και τη μελλοντική στήριξη του ΕΤΘΑ για την παράκτια αλιεία μικρής κλίμακας»

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία έγκρισης

24.4.2018

 

 

 

Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας

+:

–:

0:

21

2

0

Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Marco Affronte, Clara Eugenia Aguilera García, Alain Cadec, David Coburn, Linnéa Engström, Sylvie Goddyn, Mike Hookem, Ian Hudghton, Carlos Iturgaiz, Werner Kuhn, Gabriel Mato, Norica Nicolai, Ulrike Rodust, Annie Schreijer-Pierik, Remo Sernagiotto, Ricardo Serrão Santos, Isabelle Thomas, Ruža Tomašić, Jarosław Wałęsa

Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία

Izaskun Bilbao Barandica, John Flack, Francisco José Millán Mon, David-Maria Sassoli

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

21

+

ALDE

Izaskun Bilbao Barandica, Norica Nicolai

ECR

John Flack, Remo Sernagiotto, Ruža Tomašić

ENF

Sylvie Goddyn

PPE

Alain Cadec, Carlos Iturgaiz, Werner Kuhn, Gabriel Mato, Francisco José Millán Mon, Annie Schreijer-Pierik, Jarosław Wałęsa

S&D

Clara Eugenia Aguilera García, Ulrike Rodust, David-Maria Sassoli, Ricardo Serrão Santos, Isabelle Thomas

Verts/ALE

Marco Affronte, Linnéa Engström, Ian Hudghton

2

-

EFDD

David Coburn, Mike Hookem

0

0

Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:

+  :  υπέρ

-  :  κατά

0  :  αποχή