SPRAWOZDANIE w sprawie wpływu polityki spójności UE w Irlandii Północnej

27.6.2018 - (2017/2225(INI))

Komisja Rozwoju Regionalnego
Sprawozdawca: Derek Vaughan

Procedura : 2017/2225(INI)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A8-0240/2018
Teksty złożone :
A8-0240/2018
Teksty przyjęte :

UZASADNIENIE – STRESZCZENIE FAKTÓW I USTALENIA

Irlandia Północna jest jednym z najbiedniejszych regionów w północno-zachodniej Europie. Wynika to częściowo z upadku niektórych tradycyjnych sektorów przemysłu. W Irlandii Północnej przez kilka dziesięcioleci toczył się też brutalny konflikt między społecznościami (tzw. Troubles). Porozumienie wielkopiątkowe z 1998 r. otworzyło drogę ku pokojowi; w jego ramach rządy brytyjski i irlandzki oraz społeczności północy i południa przeważającą większością przyjęły uzgodnienia dotyczące podziału władzy, które miały położyć kres przemocy i segregacji.

Po podpisaniu porozumienia wielkopiątkowego Unia Europejska odgrywała zwiększoną rolę we wspieraniu procesu pokojowego w Irlandii Północnej. Wsparcie to przyjęło dwie podstawowe formy. Po pierwsze, Unia Europejska kształtuje ogólne ramy polityczne na potrzeby stosunków między Zjednoczonym Królestwem, Irlandią i Irlandią Północną. Po drugie, w ramach unijnej polityki spójności na przestrzeni lat zwracano szczególną uwagę na Irlandię Północną w celu wsparcia rozwoju gospodarczego i społecznego w kontekście procesu pokojowego. Z tego względu Parlament Europejski pragnie przyjrzeć się wpływowi unijnej polityki spójności w Irlandii Północnej z myślą o określeniu drogi na przyszłość.

Irlandia Północna korzysta z różnych programów spójności, a w szczególności z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego, a także z programu PEACE dla Irlandii Północnej i Regionu Granicznego Irlandii oraz programów transgranicznych INTERREG.

W niektórych przypadkach fundusze UE w Irlandii Północnej odgrywają taką samą rolę jak w innych regionach europejskich, wspierając rozwój gospodarczy i postęp społeczny. Istnieją także programy dostosowane do szczególnej sytuacji panującej w Irlandii Północnej i ukierunkowane na budowanie mostów między dwiema społecznościami i ponad granicą.

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR) w Irlandii Północnej

Celem programu EFRR w Irlandii Północnej na okres 2014–2020 jest wzmocnienie ogólnej konkurencyjności. W szczególności skupia się on na transferze technologii na potrzeby badań i rozwoju do przedsiębiorstw w Irlandii Północnej, przy czym obejmuje inwestycje w wysokości 113 mln EUR w tym obszarze.

Ponad 140 mln EUR przeznaczono na zwiększenie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw przez udzielanie im pomocy w uzyskaniu dostępu do kapitału dzięki połączeniu instrumentów finansowych i dotacji. Wsparcie finansowe i niefinansowe otrzyma ponad 6000 przedsiębiorstw, a celem jest utworzenie 2800 miejsc pracy. Trzecim celem jest wspieranie działań na rzecz alternatywnych rozwiązań niskoemisyjnych w Irlandii Północnej. 47 mln EUR przeznaczono na zwiększenie efektywności energetycznej w budownictwie socjalnym a także środki służące wspieraniu niskoemisyjnego i zrównoważonego multimodalnego transportu miejskiego w Belfaście.

Niedawne ważne projekty finansowane z EFRR w Irlandii Północnej obejmują centrum dla odwiedzających na Grobli Olbrzyma, które przyczynia się do zwiększenia atrakcyjności regionu dla turystów i w ten sposób pobudza lokalną gospodarkę.

Łączny budżet programu operacyjnego dla EFRR na okres 2014–2020 w Irlandii Północnej wynosi 522 091 481 EUR, z czego wkład UE stanowi 313 254 888 EUR.

Europejski Fundusz Społeczny (EFS) w Irlandii Północnej

Głównym celem EFS w Irlandii Północnej w okresie 2014–2020 jest poprawa umiejętności, w szczególności osób młodych. Działania te zmierzają do zwalczenia ubóstwa i wykluczenia społecznego dzięki zmniejszeniu bezrobocia.

W szczególności w ramach programu operacyjnego dąży się do zwiększenia zdolności 40 000 osób – w tym długotrwale bezrobotnych – do zatrudnienia. Obejmuje on poradnictwo zawodowe, doradztwo i szkolenie dla bezrobotnych osób młodych. Wspieranie przygotowania zawodowego także stanowi cel programu.

Łączny budżet Europejskiego Funduszu Społecznego dla Irlandii Północnej w okresie 2014–2020 wynosi 513 382 725 EUR, z czego wkład UE stanowi 205 353 090 EUR.

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW)

Program rozwoju obszarów wiejskich dla Irlandii Północnej jest szczególnie ważny w świetle utrzymującego się znaczenia sektora rolnictwa dla lokalnej gospodarki. Program koncentruje się głównie na zachowywaniu i wzmacnianiu ekosystemów, lokalnym rozwoju obszarów wiejskich oraz zwiększaniu konkurencyjności sektora rolno-spożywczego.

W szczególności rolnicy otrzymują wsparcie w celu objęcia umowami 12 % użytków rolnych w Irlandii Północnej w dążeniu do zachowania różnorodności biologicznej oraz sadzonych jest 1200 hektarów lasów w celu łagodzenia zmiany klimatu. W okresie 2014–2020 prawie 20 % gospodarstw w Irlandii Północnej będzie korzystać ze wsparcia inwestycji w celu zrestrukturyzowania i zmodernizowania swoich przedsiębiorstw. Ponadto 10 % gospodarstw i 25 % przedsiębiorstw rolno-spożywczych otrzyma wsparcie na potrzeby rozwoju krótkich łańcuchów dostaw i rynków lokalnych. Program doprowadzi także do utworzenia prawie 30 000 miejsc w ramach kursów szkoleniowych dla rolników i innych przedsiębiorstw rolnych. Ponadto oczekuje się, że każdy mieszkaniec obszarów wiejskich w Irlandii Północnej będzie objęty lokalną strategią rozwoju, a około 12 % ludności wiejskiej ma korzystać z udoskonalonych usług i infrastruktury.

Łączny budżet programu operacyjnego dla Irlandii Północnej wynosi 760 100 000 EUR na okres 2014–2020, z czego wkład UE stanowi 228 400 000 EUR.

Europejski Fundusz Morski i Rybacki (EFMR) w Irlandii Północnej

EFMR wspiera działalność morską i rybacką oraz pomaga osiągać cele wspólnej polityki rybołówstwa.

Wsparcie jest dostępne dla projektów, które przyczyniają się do zrównoważonego wzrostu gospodarczego w sektorach rybołówstwa morskiego i akwakultury. W szczególności finansowanie jest dostępne na potrzeby modernizacji statków rybackich, w tym poprawy efektywności energetycznej i wymiany silników, chowu i hodowli ryb, przetwórstwa i sprzedaży ryb, inwestycji w obiekty na lądzie, usług dla przemysłu rybnego, tworzenia miejsc pracy i szkolenia oraz środowiska morskiego i rybołówstwa śródlądowego.

Łączny budżet dla Irlandii Północnej w ramach Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego w okresie 2014–2020 wynosi 18 310 000 EUR, z czego wkład UE stanowi 13 730 000 EUR.

Program PEACE dla Irlandii Północnej i Regionu Granicznego Irlandii

PEACE IV jest wyjątkowym programem polityki spójności UE, którego celem jest wzmocnienie pokojowo nastawionego i stabilnego społeczeństwa poprzez wspieranie pojednania w Irlandii Północnej i w Regionie Granicznym Irlandii, a mianowicie w hrabstwach Cavan, Donegal, Leitrim, Louth, Monaghan i Sligo. Jego celem jest wspieranie działań, które będą budować zaufanie i jednoczyć ludzi na poziomie obejmującym różne społeczności i transgranicznym oraz zapewnią wkład we wspólne społeczeństwo dla wszystkich.

Różni się on od funduszy i programów wspomnianych powyżej, gdyż jego środki finansowe nie są zarządzane przez organy krajowe lub regionalne, ale przez organ ds. specjalnych programów UE (Foras Um Chláir Speisialta An AE/Boord O Owre Ocht UE Projecks). Jest to specjalny organ transgraniczny utworzony w kontekście porozumienia wielkopiątkowego, uznawany zarówno przez Zjednoczone Królestwo, jak i Irlandię. Program koncentruje się na czterech celach.

Cel wspólnej edukacji polega na zwiększeniu poziomu bezpośredniego, trwałego i opartego na programie nauczania kontaktu między uczniami a nauczycielami ze wszystkich środowisk. Założeniem jest zaangażowanie 350 szkół i 144 000 uczniów we wspólne działania edukacyjne. Zapewniane jest także szkolenie dla nauczycieli.

W odniesieniu do dzieci i osób młodych celem programu jest inwestowanie w odpowiednie relacje i działania z zakresu mentoringu z myślą o wzmocnieniu interakcji między dziećmi i osobami młodymi ze wszystkich środowisk, promowaniu poszanowania dla różnorodności oraz wzmocnieniu chęci do budowania pozytywnych relacji. Specjalne działania są dostępne dla osób najbardziej zmarginalizowanych, wymagających szczególnego traktowania oraz takich, do których najtrudniej jest dotrzeć. Ponad 43 000 dzieci i osób młodych zdobędzie nowe umiejętności i kompetencje. W działania te zaangażowane są lokalne organy i społeczności, a także organizacje państwowe i wolontariackie.

Celem utworzenia wspólnych przestrzeni i usług jest przekształcenie relacji między społecznościami na obszarze objętym programem, a w szczególności w Irlandii Północnej. Ma to także wspierać zwiększone zaangażowanie gospodarcze i społeczne na poziomie transgranicznym i na poziomie różnych społeczności. Pod względem usług program ukierunkowany jest na ofiary konfliktu i osoby, które go przeżyły, na przykład poprzez leczenie urazów, ocenę potrzeb w dziedzinie zdrowia fizycznego i psychicznego oraz pomoc na rzecz rodzin w radzeniu sobie z historią konfliktu.

Celem budowania pozytywnych relacji jest zapewnienie szacunku na poziomie różnych społeczności i na poziomie transgranicznym. Obejmuje to rozwiązywanie konfliktów i mediacje, projekty lokalne i regionalne z myślą o budowaniu wzajemnego zaufania i zrozumienia, projekty dotyczące analizowania historii we wrażliwy sposób, działania w obszarze sportu, sztuki i kultury oraz projekty ułatwiające interakcje międzyludzkie i mobilność między mieszkańcami podzielonych obszarów sąsiedzkich.

Łączny budżet programu operacyjnego na okres 2014–2020 wynosi 269 610 967 EUR, z czego wkład UE stanowi 229 169 320 EUR.

Programy INTERREG w Irlandii Północnej

Irlandia Północna uczestniczy w programie INTERREG V-A wraz z sąsiadującymi regionami Irlandii i zachodniej Szkocji. Programem tym także zarządza organ ds. specjalnych programów UE.

Program skoncentrowany jest na czterech dziedzinach, które mają kluczowe znaczenie dla tworzenia miejsc pracy i wzrostu: inicjatywach transgranicznych na rzecz badań naukowych i innowacji, ochrony wspólnego środowiska, zrównoważonej mobilności transgranicznej oraz transgranicznych usług opieki zdrowotnej i społecznej. Szczególne znaczenie mają programy promujące transgraniczny transport publiczny oraz dostęp do nowoczesnej opieki zdrowotnej w regionach przygranicznych.

Łączny budżet programu operacyjnego dla programu INTERREG V-A Irlandia Północna–Irlandia–Szkocja w okresie 2014–2020 wynosi 282 761 998 EUR, z czego wkład UE stanowi 240 347 696 EUR.

Irlandia Północna kwalifikuje się także do uzyskania finansowania w ramach programu INTERREG V-B (transgranicznego: programu Peryferii Północnych i Arktyki, programu Europy Północno-Zachodniej i programu obszaru Atlantyku) oraz INTERREG V-C (międzyregionalnego, tj. ogólnoeuropejskiego).

Misja informacyjna w Irlandii Północnej

Aby ocenić wpływ polityki spójności UE w Irlandii Północnej w ujęciu bardziej szczegółowym, Komisja Rozwoju Regionalnego zorganizowała misję informacyjną w Irlandii Północnej w dniach 21–23 marca 2018 r. Podczas misji informacyjnej posłowie spotkali się z różnymi zainteresowanymi stronami w celu zgromadzenia informacji na temat polityki spójności w Irlandii Północnej oraz odwiedzili kilka projektów finansowanych za pomocą programów spójności. Obejmowały one projekty miejskie w Belfaście, projekty transgraniczne w obszarze Derry/Londonderry i projekty wiejskie w regionie Grobli Olbrzyma.

W szczególności posłowie odwiedzili ośrodki Skainos Centre we wschodnim Belfaście i Girdwood Hub w północnym Belfaście, które stanowią przykłady wspólnych przestrzeni dla różnych społeczności. W Derry/Londonderry uczestnicy misji odwiedzili Regionalny Północno-Zachodni Park Naukowy (Catalyst Inc), który pomaga małym i średnim przedsiębiorstwom w rozwoju w ramach gospodarki opartej na wiedzy. W regionie Grobli Olbrzyma przedstawiciele komisji odwiedzili centrum dla odwiedzających, które odgrywa ważną rolę w pobudzaniu turystyki w regionie, ale także spotkali się z przedstawicielami lokalnych przedsiębiorstw i inicjatyw, które uzyskały finansowanie z UE na potrzeby wsparcia rozwoju lokalnej gospodarki. W Belfaście spotkania były także organizowane z przedstawicielami biura Komisji, organu ds. specjalnych programów UE, Departamentu Finansów i Departamentu Gospodarki.

Spotkania i wizyty dotyczące projektów są szczegółowo opisane w sprawozdaniu z misji, opublikowanym osobno.

Wniosek

Sprawozdawca ogólnie stwierdza, że polityka spójności wywarła niezwykle pozytywny wpływ na życie w Irlandii Północnej, szczególnie na najbardziej potrzebujących obszarach miejskich i wiejskich oraz w odniesieniu do relacji między społecznościami. Polityka spójności Unii Europejskiej pomogła poprawić sytuację gospodarczą i społeczną Irlandii Północnej po przeprowadzeniu procesu pokojowego, dzięki czemu Irlandia Północna wykazuje obecnie o wiele mniejszy deficyt rozwojowy niż kilkadziesiąt lat temu.

W odniesieniu do relacji między społecznościami szczególne znaczenie ma program PEACE. Jest on zarządzany przez niezależny organ, który jest odrębny względem władz krajowych lub regionalnych, oraz koncentruje się szczególnie na tworzeniu powiązań między społecznościami Irlandii Północnej i ponad granicami. Powiązania te trudno byłoby utworzyć w przypadku braku finansowanego przez UE programu PEACE.

W odniesieniu do przyszłości polityki spójności w Irlandii Północnej sprawozdawca uważa, że należy w miarę możliwości utrzymać finansowanie spójności po 2020 r. Programom zastępującym obecny program PEACE i program INTERREG V-A w Irlandii Północnej i na obszarach przygranicznych należy nadać jeszcze większy priorytet w tym względzie, gdyż należy kontynuować finansowanie projektów obejmujących różne społeczności oraz projektów transgranicznych.

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie wpływu polityki spójności UE w Irlandii Północnej

(2017/2225(INI))

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wpływ polityki spójności UE w Irlandii Północnej,

–  uwzględniając postanowienia porozumienia wielkopiątkowego z 1998 r.,

–  uwzględniając art. 52 Regulaminu, a także art. 1 ust. 1 lit. e) decyzji Konferencji Przewodniczących z dnia 12 grudnia 2002 r. w sprawie procedury udzielania zgody na sporządzenie sprawozdań z własnej inicjatywy oraz załącznik 3 do tej decyzji,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju Regionalnego oraz opinię Komisji Kontroli Budżetowej (A8-0240/2018),

A.  mając na uwadze, że polityka spójności UE w Irlandii Północnej jest realizowana za pomocą różnych instrumentów, w tym Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego, programu PEACE dla Irlandii Północnej i Regionu Granicznego Irlandii oraz programu współpracy transgranicznej INTERREG;

B.  mając na uwadze, że Irlandia Północna jest regionem czerpiącym ogromne korzyści z polityki spójności UE; mając na uwadze, że z wielkim zadowoleniem przyjęto zobowiązanie do przyszłego finansowania zawarte w sporządzonym przez Komisję projekcie wieloletnich ram finansowych (WRF) na lata 2021–2027;

C.   mając na uwadze, że oprócz bardziej ogólnych środków polityki spójności Irlandia Północna korzystała w szczególności ze specjalnych programów transgranicznych oraz programów wspierających kontakty między społecznościami i wzajemne relacje społeczności, w tym programu PEACE;

D.   mając na uwadze, że polityka spójności UE, szczególnie za pośrednictwem programu PEACE, zdecydowanie przyczyniła się do procesu pokojowego w Irlandii Północnej, wspiera porozumienie wielkopiątkowe, a także nadal wspiera pojednanie między społecznościami;

E.  mając na uwadze, że po utworzeniu pierwszego programu PEACE w 1995 r. na podwójny cel wspierania spójności między społecznościami zaangażowanymi w konflikt w Irlandii Północnej oraz granicznymi hrabstwami Irlandii, a także stabilności gospodarczej i społecznej wydatkowano kwotę ponad 1,5 mld EUR;

F.  mając na uwadze, że sukces finansowania w ramach polityki spójności UE wynika częściowo z faktu, iż jest ono postrzegane jako „środki neutralne”, tj. niepowiązane bezpośrednio z interesami żadnej społeczności;

1.  podkreśla ważny i pozytywny wkład zapewniany przez politykę spójności UE w Irlandii Północnej, szczególnie pod względem wsparcia odbudowy najbardziej potrzebujących obszarów miejskich i wiejskich, przeciwdziałania zmianie klimatu oraz tworzenia kontaktów między społecznościami i kontaktów transgranicznych w kontekście procesu pokojowego; zauważa w szczególności, że pomoc na rzecz najbardziej potrzebujących obszarów miejskich i wiejskich często przyjmuje formę wsparcia na rzecz nowego rozwoju gospodarczego, który promuje gospodarkę opartą na wiedzy, np. w ramach parków naukowych w Belfaście i Derry/Londonderry;

2.  podkreśla, że ponad 1 mld EUR w ramach pomocy finansowej UE zostanie przeznaczony na rozwój gospodarczy i społeczny w Irlandii Północnej i sąsiadujących regionach w bieżącym okresie finansowania, z czego 230 mln EUR zostanie przeznaczonych na program PEACE dla Irlandii Północnej (z łącznym budżetem wynoszącym prawie 270 mln EUR), a 240 mln EUR na program INTERREG V-A dla Irlandii Północnej, Irlandii i Szkocji (z łącznym budżetem w wysokości 280 mln EUR);

3.   uważa, że specjalne programy UE dla Irlandii Północnej, zwłaszcza program PEACE, mają kluczowe znaczenie dla podtrzymania procesu pokojowego, gdyż sprzyjają pojednaniu, a także kontaktom między społecznościami i wzajemnym relacjom społeczności oraz kontaktom transgranicznym; zauważa, że ośrodki społeczne i wspólne usługi na poziomie obejmującym różne społeczności i transgranicznym mają w tym względzie szczególne znaczenie;

4.  z zadowoleniem przyjmuje znaczne postępy, których dokonano w Irlandii Północnej w ramach programu PEACE, i docenia wysiłki wszystkich stron tego procesu;

5.   dostrzega, że środki budowania zaufania między społecznościami i we wzajemnych relacjach społecznych oraz środki pokojowego współistnienia, takie jak wspólne przestrzenie i sieci wsparcia, odegrały kluczową rolę w procesie pokojowym, gdyż dzięki wspólnym przestrzeniom społeczności w Irlandii Północnej mogą prowadzić wspólne działania jako jedna społeczność oraz rozwijać wzajemne zaufanie i szacunek, co pomaga w likwidacji podziałów;

6.  podkreśla znaczenie rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność i podejścia oddolnego, które zachęca wszystkie społeczności do przejmowania odpowiedzialności za projekty, a w konsekwencji przyspiesza proces pokojowy;

7.  zauważa przywiązanie wszystkich zainteresowanych stron w Irlandii Północnej do zapewnienia ciągłości celów polityki spójności UE w regionie; podkreśla w związku z tym znaczenie skoordynowanego wielopoziomowego sprawowania rządów i zasady partnerstwa;

8.   jest jednak zdania, że trzeba uczynić więcej, aby zwiększyć ogólną świadomość i widoczność wpływu i niezbędności finansowania UE w Irlandii Północnej, w szczególności przez informowanie opinii publicznej o wpływie projektów finansowanych przez UE na proces pokojowy i rozwój gospodarczy regionu;

9.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że systemy zarządzania i kontroli w tych regionach funkcjonują prawidłowo oraz że pomoc finansowa UE jest dzięki temu skutecznie wykorzystywana; podkreśla jednak, że poza zachowaniem zgodności, przy ocenie skuteczności programu PEACE należy zawsze brać pod uwagę jego podstawowe cele;

10.  z zastrzeżeniem toczących się negocjacji między UE a Zjednoczonym Królestwem, uważa, że kluczowe jest, by Irlandia Północna mogła uczestniczyć po 2020 r. w niektórych programach specjalnych UE, takich jak program PEACE oraz program INTERREG V-A dla Irlandii Północnej, Irlandii i Szkocji, gdyż zdecydowanie sprzyjałoby to rozwojowi gospodarczemu i społecznemu, szczególnie na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania, na obszarach wiejskich i na obszarach przygranicznych, przez zmniejszenie istniejących nierówności; apeluje ponadto, by w kontekście WRF na okres po 2020 r. wykorzystano wszelkie odpowiednie instrumenty finansowe, aby umożliwić dalszą realizację celów polityki spójności;

11.  z zastrzeżeniem toczących się negocjacji między UE a Zjednoczonym Królestwem, uważa, że po 2020 r. należy kontynuować wsparcie UE na rzecz współpracy terytorialnej, zwłaszcza w odniesieniu do projektów transgranicznych i dotyczących kontaktów między społecznościami, z uwagi na osiągnięcia specjalnych unijnych programów spójności na rzecz Irlandii Północnej, a mianowicie programu PEACE i programów INTERREG, które są szczególnie istotne dla stabilności regionu; obawia się, że zakończenie tych programów zagroziłoby działaniom w zakresie budowania zaufania na poziomie transgranicznym oraz między społecznościami i we wzajemnych relacjach społeczności, a w konsekwencji procesowi pokojowemu;

12.  zaznacza, że 85 % środków finansowych na programy PEACE i INTERREG pochodzi z UE; uważa w związku z tym, że ważne jest, by UE nadal docierała do społeczności w Irlandii Północnej po 2020 r. i odgrywała aktywną rolę w administrowaniu dostępnym finansowaniem UE na rzecz spójności oraz kontaktów między społecznościami i wzajemnych relacji społeczności w Irlandii Północnej, a w ten sposób pomagała im w pokonywaniu podziałów społecznych; w tym kontekście uważa, że po 2020 r. należy utrzymać finansowanie na wystarczającym poziomie; zaznacza, że jest to ważne dla umożliwienia dalszych działań na rzecz pokoju;

13.  wzywa Komisję do promowania doświadczeń zdobytych przez Irlandię Północną w dziedzinie finansowania spójności, zwłaszcza w ramach programu PEACE, jako przykładu, w jaki sposób UE podchodzi do konfliktów między społecznościami i podziałów społecznych; podkreśla w związku z tym, że proces pojednania w Irlandii Północnej stanowi pozytywny przykład dla innych obszarów w UE, które doświadczyły konfliktu;

14.  zaznacza, że dobre praktyki związane z finansowaniem spójności i programem PEACE należy traktować jako unijny wzorzec i propagować, aby przezwyciężyć nieufność między społecznościami pozostającymi w konflikcie i doprowadzić do trwałego pokoju w innych częściach Europy, a nawet świata;

15.  uważa, że kluczowe znaczenie ma zapewnienie ludności Irlandii Północnej, a w szczególności osobom młodym, ciągłego dostępu do wymian gospodarczych, społecznych i kulturalnych w całej Europie, szczególnie do programu Erasmus+;

16.   zwraca uwagę, że we wniosku dotyczącym WRF na lata 2021–2027 Komisja zamierza zaproponować kontynuację programów PEACE i INTERREG; ponadto zwraca uwagę na stanowisko negocjacyjne Zjednoczonego Królestwa z kwietnia 2018 r. w sprawie przyszłej polityki spójności, w którym Zjednoczone Królestwo wyraziło wolę rozważenia – we współpracy z rządem Irlandii Północnej, rządem Irlandii oraz UE – wprowadzenia programu potencjalnie zastępującego programy PEACE IV oraz INTERREG V-A w okresie po 2020 r., a zarazem podjęło się wypełnienia swoich zobowiązań na rzecz programów PEACE i INTERREG w obecnych WRF;

17.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, Zgromadzeniu i rządowi Irlandii Północnej oraz rządom i parlamentom państw członkowskich i ich regionów.

OPINIA Komisji Kontroli Budżetowej (15.5.2018)

dla Komisji Rozwoju Regionalnego

w sprawie wpływu polityki spójności UE w Irlandii Północnej
(2017/2225(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Derek Vaughan

WSKAZÓWKI

Komisja Kontroli Budżetowej zwraca się do Komisji Rozwoju Regionalnego, jako komisji przedmiotowo właściwej, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

–  uwzględniając wpływ polityki spójności UE w Irlandii Północnej,

–  uwzględniając postanowienia porozumienia z Belfastu z 1998 r. (porozumienie wielkopiątkowe),

A.  mając na uwadze, że Irlandia Północna korzysta w dużym stopniu z polityki spójności UE;

B.  mając na uwadze, że w uzupełnieniu do bardziej ogólnych środków polityki spójności Irlandia Północna korzysta przede wszystkim ze specjalnych programów transgranicznych i wewnątrzwspólnotowych, w tym programu PEACE dla Irlandii Północnej; mając na uwadze, że programy te wniosły decydujący wkład w proces pokojowy w Irlandii Północnej i we wsparcie porozumienia wielkopiątkowego oraz w dalszym ciągu wspierają pojednanie społeczności katolickich i protestanckich;

C.  mając na uwadze, że po utworzeniu pierwszego programu PEACE w 1995 r. na podwójny cel wspierania spójności między społecznościami zaangażowanymi w konflikt w Irlandii Północnej oraz granicznymi hrabstwami Irlandii, a także stabilności gospodarczej i społecznej wydatkowano kwotę ponad 1,5 mld EUR;

1.  podkreśla, że ponad 1 mld EUR w ramach pomocy finansowej UE zostanie przeznaczony na rozwój gospodarczy i społeczny w Irlandii Północnej i sąsiadujących regionach w bieżącym okresie finansowania, z czego 230 mln EUR zostanie przeznaczonych na program PEACE dla Irlandii Północnej (z łącznym budżetem wynoszącym prawie 270 mln EUR), a 240 mln EUR na program INTERREG V-A dla Irlandii Północnej, Irlandii i Szkocji (z łącznym budżetem w wysokości 280 mln EUR);

2.  przyznaje, że polityka spójności UE odgrywa znaczącą rolę w utrzymywaniu pokoju w Irlandii Północnej oraz w ułatwianiu pojednania społeczności;

3.  z zadowoleniem przyjmuje fakt, że systemy zarządzania i kontroli w tych regionach funkcjonują prawidłowo oraz że pomoc finansowa UE jest dzięki temu skutecznie wykorzystywana; podkreśla jednak, że poza zachowaniem zgodności, przy ocenie skuteczności programu PEACE należy zawsze brać pod uwagę jego podstawowe cele;

4.  nie jest w stanie przewidzieć, jakie rozwiązanie zostanie znalezione dla Irlandii Północnej po 2020 r. w kontekście wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z UE, lecz podkreśla, że znalezienie rozwiązania dla tego regionu jest niezwykle istotne, ponieważ pozwoli na kontynuowanie ważnego zadania budowania pokoju;

5.  jest przekonany, że kontynuacja finansowania programu PEACE dla Irlandii Północnej i programu INTERREG V-A dla Irlandii Północnej, Irlandii i Szkocji leżałaby w interesie Zjednoczonego Królestwa, Irlandii i całej UE w celu wspierania pokojowego i pomyślnego rozwoju tych regionów; wzywa wszystkie strony do kreatywnego podejścia do uzyskania środków finansowych na realizację tych ważnych celów;

6.  zaznacza, że 85 % środków finansowych na programy PEACE i INTERREG pochodzi z UE oraz że realizacja projektów finansowanych w ramach tych programów mogłaby zostać zagrożona, gdyby zaprzestano finansowania unijnego;

7.  z zadowoleniem przyjmuje propozycję rządu brytyjskiego wysuniętą w sierpniu 2017 r., aby rozważyć potencjalnego następcę programu PEACE IV na okres po 2020 r. z udziałem rządu Irlandii Północnej i rządu irlandzkiego[1]; podkreśla pozytywny odzew na wspólne sprawozdanie z grudnia 2017 r., w którym zarówno negocjatorzy z ramienia UE, jak i negocjatorzy reprezentujący rząd brytyjski zgodzili się co do zbadania możliwości wspierania w przyszłości programów finansowania PEACE i INTERREG[2]; zwraca również uwagę, że we wniosku dotyczącym kolejnych wieloletnich ram finansowych Komisja zamierza zaproponować kontynuację tych programów[3];

INFORMACJE O PRZYJĘCIU OPINIIW KOMISJI OPINIODAWCZEJ

Data przyjęcia

15.5.2018

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

11

1

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Zigmantas Balčytis, Jonathan Bullock, Martina Dlabajová, Raffaele Fitto, Ingeborg Gräßle, Cătălin Sorin Ivan, Georgi Pirinski, Claudia Schmidt, Derek Vaughan, Tomáš Zdechovský

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Brian Hayes, Julia Pitera

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO W KOMISJI OPINIODAWCZEJ

11

+

ALDE

Martina Dlabajová

ECR

Raffaele Fitto

PPE

Ingeborg Gräßle, Brian Hayes, Julia Pitera, Claudia Schmidt, Tomáš Zdechovský

S&D

Zigmantas Balčytis, Cătălin Sorin Ivan, Georgi Pirinski, Derek Vaughan

1

-

EFDD

Jonathan Bullock

0

0

 

 

Objaśnienie używanych znaków:

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymało się

  • [1]  Irlandia Północna i Irlandia: stanowisko, ust. 17, sierpień 2017 r.
  • [2]  Wspólne sprawozdanie negocjatorów Unii Europejskiej i rządu Zjednoczonego Królestwa z postępów poczynionych w trakcie pierwszego etapu negocjacji prowadzonych na mocy art. 50 TUE w sprawie uporządkowanego wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej, ust. 55, grudzień 2017 r.
  • [3]  Komunikat Komisji z dnia 8 grudnia 2017 r. w sprawie postępu negocjacji ze Zjednoczonym Królestwem prowadzonych na mocy art. 50 Traktatu o Unii Europejskiej (COM(2017)0784), s. 9.

INFORMACJE O PRZYJĘCIU SPRAWOZDANIAW KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

Data przyjęcia

20.6.2018

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

32

2

4

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Pascal Arimont, Franc Bogovič, Mercedes Bresso, Andrea Cozzolino, Rosa D’Amato, John Flack, Aleksander Gabelic, Michela Giuffrida, Ivan Jakovčić, Marc Joulaud, Constanze Krehl, Sławomir Kłosowski, Louis-Joseph Manscour, Martina Michels, Iskra Mihaylova, Andrey Novakov, Konstantinos Papadakis, Mirosław Piotrowski, Stanislav Polčák, Liliana Rodrigues, Ruža Tomašić, Ramón Luis Valcárcel Siso, Ángela Vallina, Monika Vana, Matthijs van Miltenburg, Lambert van Nistelrooij, Derek Vaughan, Kerstin Westphal, Joachim Zeller

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Martina Anderson, John Howarth, Elsi Katainen, Tunne Kelam, Ivana Maletić, Bronis Ropė, Milan Zver

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGOW KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

32

+

ALDE

Ivan Jakovčić, Elsi Katainen, Iskra Mihaylova, Matthijs van Miltenburg

EFDD

Rosa D'Amato

GUE/NGL

Martina Anderson, Martina Michels, Ángela Vallina

PPE

Pascal Arimont, Franc Bogovič, Andrzej Grzyb, Marc Joulaud, Tunne Kelam, Ivana Maletić, Lambert van Nistelrooij, Andrey Novakov, Stanislav Polčák, Ramón Luis Valcárcel Siso, Joachim Zeller, Milan Zver

S&D

Mercedes Bresso, Andrea Cozzolino, Aleksander Gabelic, Michela Giuffrida, John Howarth, Constanze Krehl, Louis-Joseph Manscour, Liliana Rodrigues, Derek Vaughan, Kerstin Westphal

VERTS/ALE

Bronis Ropė, Monika Vana

2

-

EFDD

Jonathan Bullock

NI

Konstantinos Papadakis

4

0

ECR

John Flack, Sławomir Kłosowski, Mirosław Piotrowski, Ruža Tomašić

Objaśnienie używanych znaków:

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymało się

Ostatnia aktualizacja: 29 sierpnia 2018
Informacja prawna - Polityka ochrony prywatności