ΣΧEΔΙΟ ΣYΣΤΑΣΗΣ σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη της συμφωνίας περί καθεστώτος μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας της Αλβανίας με αντικείμενο δράσεις που εκτελούνται από τον Οργανισμό Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στη Δημοκρατία της Αλβανίας

12.12.2018 - (10302/2018 – C8-0433/2018 – 2018/0241(NLE)) - ***

Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων
Εισηγητής: Bodil Valero

ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη της συμφωνίας περί καθεστώτος μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας της Αλβανίας με αντικείμενο δράσεις που εκτελούνται από τον Οργανισμό Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στη Δημοκρατία της Αλβανίας

(10302/2018 – C8-0433/2018 – 2018/0241(NLE))

(Έγκριση)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου (10302/2018),

–  έχοντας υπόψη το σχέδιο Συμφωνίας περί καθεστώτος μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας της Αλβανίας με αντικείμενο δράσεις που εκτελούνται από τον Οργανισμό Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στη Δημοκρατία της Αλβανίας (10290/2018),

–  έχοντας υπόψη την αίτηση έγκρισης που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 77 παράγραφος 2 στοιχεία β) και δ), το άρθρο 79 παράγραφος 2 στοιχείο γ) και το άρθρο 218 παράγραφος 6, δεύτερο εδάφιο στοιχείο α) σημείο v) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C8-0433/2018),

–  έχοντας υπόψη το άρθρο 99 παράγραφοι 1 και 4, καθώς και το άρθρο 108 παράγραφος 7 του Κανονισμού του,

–  έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (A8-0463/2018),

1.  εγκρίνει τη σύναψη της συμφωνίας·

2.  αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και στα κοινοβούλια των κρατών μελών και της Δημοκρατίας της Αλβανίας.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

α. Ιστορικό

Η προτεινόμενη απόφαση του Συμβουλίου αποβλέπει στην έγκριση της συμφωνίας περί καθεστώτος μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας της Αλβανίας με αντικείμενο δράσεις που εκτελούνται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στη Δημοκρατία της Αλβανίας, όπως προβλέπεται στον κανονισμό (ΕΕ) 2016/1624 για την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή.

Ο προαναφερόμενος κανονισμός προβλέπει διάφορες δυνατότητες συνεργασίας του Οργανισμού με τρίτες χώρες. Η έννοια της συμφωνίας περί καθεστώτος είναι η παροχή ενός νομικά δεσμευτικού πλαισίου για τις δραστηριότητες του Οργανισμού, στο οποίο τα μέλη της ομάδας με εκτελεστικές εξουσίες θα αναπτύσσονται στο έδαφος της τρίτης χώρας. Το άρθρο 54 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/1624 ορίζει ρητώς ότι,, σε περιπτώσεις όπου σχεδιάζεται η ανάπτυξη ομάδων της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής σε τρίτη χώρα σε δράσεις όπου τα μέλη της ομάδας θα έχουν εκτελεστικές εξουσίες, ή όταν το απαιτούν άλλες δράσεις σε τρίτες χώρες, η Ένωση συνάπτει συμφωνία περί καθεστώτος με την οικεία τρίτη χώρα.

Σκοπός της συμφωνίας περί καθεστώτος είναι η κάλυψη όλων των πτυχών που είναι απαραίτητες για τη διεξαγωγή των δράσεων του Οργανισμού σε τρίτες χώρες. Επιπλέον, ορίζει το εύρος της επιχείρησης, την αστική και ποινική ευθύνη, καθώς και τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες των ανεπτυγμένων μελών των ομάδων. Οι συμφωνίες περί καθεστώτος θα πρέπει επίσης να διασφαλίζουν τον πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και τη θέσπιση ειδικών μηχανισμών καταγγελιών που θα χρησιμοποιούνται σε περίπτωση παραβίασης των θεμελιωδών δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια αυτών των επιχειρήσεων.

Σύμφωνα με τον κανονισμό για την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή και όπως αναφέρεται στο άρθρο 54 παράγραφος 5 του κανονισμού, η Επιτροπή παρουσίασε, στην ανακοίνωσή της COM(2016)747, της 22ας Νοεμβρίου 2016, υπόδειγμα συμφωνίας περί καθεστώτος που περιέχει ειδικές διατάξεις για την πραγματοποίηση δράσεων στην επικράτεια τρίτων χωρών.

Η Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων ενημερώθηκε την 1η Φεβρουαρίου 2018 σχετικά με την πρόοδο των διαπραγματεύσεων για τη συμφωνία περί καθεστώτος μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αλβανίας.

β. Η θέση του εισηγητή

Ο εισηγητής θεωρεί ότι η σύναψη επίσημων, νομικά δεσμευτικών συμφωνιών στο πλαίσιο της συνεργασίας με τρίτες χώρες, σε αντίθεση με τη σύναψη ανεπίσημης συμφωνίας εργασίας, είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της διαφάνειας, του δημόσιου ελέγχου και της δημοκρατικής εποπτείας της εν λόγω συνεργασίας. Ωστόσο, κάθε συμφωνία που συνάπτεται μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τρίτων χωρών σχετικά με δράσεις που υλοποιούνται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής θα πρέπει να εξετάζεται προσεκτικά, να έχει προστιθέμενη αξία και να είναι απολύτως αναγκαία και αναλογική ως προς τον σκοπό και το περιεχόμενο.

Ως εκ τούτου, η παρούσα συμφωνία περί καθεστώτος και αυτές που θα την ακολουθήσουν είναι ζωτικής σημασίας, όχι μόνο για να εξασφαλιστεί η διαφάνεια και η λογοδοσία της επιχειρησιακής συνεργασίας του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής με τρίτες χώρες, αλλά και για να εξασφαλιστεί ένα σαφές πλαίσιο για τη συνεργασία με τρίτες χώρες σχετικά με τη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ. Η περί καθεστώτος συμφωνία θα πρέπει επίσης να διασφαλίζει την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και να τονίζει το καθήκον των μελών της ομάδας να σέβονται πλήρως τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες, ειδικότερα όσον αφορά την πρόσβαση στις διαδικασίες χορήγησης ασύλου, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την απαγόρευση των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης, το δικαίωμα στην ελευθερία, την αρχή της μη επαναπροώθησης και την απαγόρευση των ομαδικών απελάσεων, τα δικαιώματα του παιδιού και το δικαίωμα στον σεβασμό της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής εντός του πεδίου εφαρμογής της συμφωνίας. Επιπλέον, θα πρέπει να θεσπίζει συστηματικά την υποχρέωση δημιουργίας και επιχειρησιακής εφαρμογής αποτελεσματικών μηχανισμών υποβολής καταγγελιών για τα θεμελιώδη δικαιώματα σύμφωνα με το άρθρο 72 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/1624, οι οποίοι να κατοχυρώνουν τη δυνατότητα προσφυγής σε περίπτωση παραβίασης των θεμελιωδών δικαιωμάτων κατά τη διεξαγωγή επιχειρήσεων στο πλαίσιο της εν λόγω συνεργασίας.

Προκειμένου να διευκολυνθεί η λειτουργική και ορθή θέση σε λειτουργία του Οργανισμού στο μέλλον όσον αφορά τη συνεργασία σε τρίτες χώρες, πρέπει επίσης να λαμβάνονται πλήρως υπόψη στις μελλοντικές συμφωνίες η πλήρης τήρηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, η προστασία των δεδομένων και ο σεβασμός της ιδιωτικής ζωής. Θα πρέπει πάντοτε να περιλαμβάνεται ένα ικανοποιητικό νομικό καθεστώς για τα μέλη της ομάδας, με σαφείς κανόνες ως προς την ποινική, την αστική και τη διοικητική ευθύνη, προκειμένου να διασφαλίζεται επαρκής λογοδοσία. Όσον αφορά τις μελλοντικές διαπραγματεύσεις για τη θέσπιση συμφωνιών περί καθεστώτος, ο εισηγητής ζητεί από την Επιτροπή να προβαίνει πάντα σε αξιολόγηση των ανθρωπίνων και θεμελιωδών δικαιωμάτων της οικείας τρίτης χώρας πριν από την έναρξη διαπραγματεύσεων και να κοινοποιεί αμέσως το αποτέλεσμα αυτής της αξιολόγησης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη του κανονισμού για την Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή στον τομέα της συνεργασίας με τρίτες χώρες, ο εισηγητής τονίζει ότι είναι σημαντικό να αποφεύγεται η διεύρυνση του πεδίου συνεργασίας με τρίτες χώρες πέραν εκείνων που μοιράζονται εξωτερικά χερσαία σύνορα με ένα κράτος μέλος, σύμφωνα με την εντολή του Οργανισμού για τη στήριξη των κρατών μελών στη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ.

Ενόψει της σύναψης μελλοντικών συμφωνιών περί καθεστώτος με τρίτες χώρες, ο εισηγητής καλεί την Επιτροπή να καταστήσει άμεσα διαθέσιμα και δημόσια όλα τα έγγραφα που είναι απαραίτητα ώστε το Κοινοβούλιο να φέρει σε πέρας το θεσμικό του έργο και να κινήσει τις σχετικές διαδικασίες έγκρισης σύμφωνα με το άρθρο 99 παράγραφοι 1 και 4, και το άρθρο 108 παράγραφος 7 του Κανονισμού του, συμπεριλαμβανομένων των προσχεδίων της συμφωνίας περί καθεστώτος πριν από τη σύναψή της. Με τον τρόπο αυτό θα διασφαλιστεί η διαφάνεια και ο κατάλληλος δημόσιος έλεγχος και η δημοκρατική εποπτεία των εν λόγω συμφωνιών.

Συμπερασματικά, ο εισηγητής θεωρεί ότι η προτεινόμενη συμφωνία περί καθεστώτος συνάδει με το υπόδειγμα συμφωνίας περί καθεστώτος, όπως προβλέπεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής, όσον αφορά το περιεχόμενο και τις διατάξεις που θα πρέπει να περιλαμβάνονται στην τελική συμφωνία.

Το Κοινοβούλιο ζητεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, μόλις η παρούσα συμφωνία εισέλθει σε στάδιο εφαρμογής, να ενημερώσει αμέσως το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τις δραστηριότητες που διεξάγονται στο πλαίσιο της εφαρμογής της περί του καθεστώτος συμφωνίας και υπενθυμίζει στον Οργανισμό την υποχρέωσή του να περιλαμβάνει στις ετήσιες εκθέσεις του αξιολόγηση της συνεργασίας με τρίτες χώρες σύμφωνα με το άρθρο 54 παράγραφος 11 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/1624.

Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, ο εισηγητής συνιστά στο Κοινοβούλιο να εγκρίνει το κείμενο του σχεδίου απόφασης του Συμβουλίου.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΡΜΟΔΙΑΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

Τίτλος	Σύναψη της συμφωνίας περί καθεστώτος μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας της Αλβανίας με αντικείμενο δράσεις που εκτελούνται από τον Οργανισμό Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής στη Δημοκρατία της Αλβανίας
Έγγραφα αναφοράς	10302/2018 – C8-0433/2018 – COM(2018)0458 – 2018/0241(NLE)
Ημερομηνία διαβούλευσης / αίτησης έγκρισης	9.10.2018
Επιτροπή αρμόδια επί της ουσίας  Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	LIBE 22.10.2018
Γνωμοδοτικές επιτροπές  Ημερομ. αναγγελίας στην ολομέλεια	AFET 22.10.2018	BUDG 22.10.2018	PECH 22.10.2018
Αποφάσισε να μη γνωμοδοτήσει  Ημερομηνία της απόφασης	AFET 20.6.2018	BUDG 28.6.2018	PECH 20.6.2018
Εισηγητές  Ημερομηνία ορισμού	Bodil Valero 14.5.2018
Εξέταση στην επιτροπή	19.11.2018	10.12.2018
Ημερομηνία έγκρισης	10.12.2018
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	28 3 0
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Martina Anderson, Monika Beňová, Michał Boni, Cornelia Ernst, Romeo Franz, Nathalie Griesbeck, Jussi Halla-aho, Monika Hohlmeier, Sophia in ‘t Veld, Dietmar Köster, Juan Fernando López Aguilar, Roberta Metsola, Claude Moraes, Péter Niedermüller, Ivari Padar, Giancarlo Scottà, Birgit Sippel, Csaba Sógor, Helga Stevens, Bodil Valero, Harald Vilimsky, Josef Weidenholzer
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Marek Jurek, Jean Lambert, Angelika Mlinar, Maite Pagazaurtundúa Ruiz, Barbara Spinelli, Axel Voss
Αναπληρωτές (άρθρο 200, παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Lucy Anderson, Margrete Auken, Anthea McIntyre
Ημερομηνία κατάθεσης	13.12.2018

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

28	+
ALDE	Nathalie Griesbeck, Sophia in 't Veld, Angelika Mlinar, Maite Pagazaurtundúa Ruiz
ECR	Jussi Halla-aho, Marek Jurek, Anthea McIntyre, Helga Stevens
ENF	Giancarlo Scottà, Harald Vilimsky
PPE	Michał Boni, Monika Hohlmeier, Roberta Metsola, Csaba Sógor, Axel Voss
S&D	Lucy Anderson, Monika Beňová, Dietmar Köster, Juan Fernando López Aguilar, Claude Moraes, Péter Niedermüller, Ivari Padar, Birgit Sippel, Josef Weidenholzer
VERTS/ALE	Margrete Auken, Romeo Franz, Jean Lambert, Bodil Valero

3	-
GUE/NGL	Martina Anderson, Cornelia Ernst, Barbara Spinelli

0	0

Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:

+  :  υπέρ

-  :  κατά

0  :  αποχή