VERSLAG over het voorstel voor een besluit van de Raad inzake de associatie van de landen en gebieden overzee met de Europese Unie, met inbegrip van de betrekkingen tussen de Europese Unie enerzijds en Groenland en het Koninkrijk Denemarken anderzijds ("LGO-besluit")

20.12.2018 - (COM(2018)0461 – C8-0379/2018 – 2018/0244(CNS)) - *

Commissie ontwikkelingssamenwerking
Rapporteur: Maurice Ponga

Amendementen

Procedure : 2018/0244(CNS)

Stadium plenaire behandeling

Documentencyclus :

A8-0480/2018

Ingediende teksten :

A8-0480/2018

Debatten :

Stemmingen :

PV 31/01/2019 - 9.8

Aangenomen teksten :

P8_TA(2019)0053

ONTWERPWETGEVINGSRESOLUTIE VAN HET EUROPEES PARLEMENT
TOELICHTING
PROCEDURE VAN DE BEVOEGDE COMMISSIE
HOOFDELIJKE EINDSTEMMINGIN DE BEVOEGDE COMMISSIE

ONTWERPWETGEVINGSRESOLUTIE VAN HET EUROPEES PARLEMENT

over het voorstel voor een besluit van de Raad inzake de associatie van de landen en gebieden overzee met de Europese Unie, met inbegrip van de betrekkingen tussen de Europese Unie enerzijds en Groenland en het Koninkrijk Denemarken anderzijds ("LGO-besluit")

(COM(2018)0461 – C8-0379/2018 – 2018/0244(CNS))

(Bijzondere wetgevingsprocedure – raadpleging)

Het Europees Parlement,

– gezien het voorstel van de Commissie aan de Raad (COM(2018)0461),

– gezien artikel 203 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, op grond waarvan het Parlement door de Raad is geraadpleegd (C8-0379/2018),

- gezien artikel 78 quater van zijn Reglement,

– gezien het verslag van de Commissie ontwikkelingssamenwerking (A8-0480/2018),

1. hecht zijn goedkeuring aan het Commissievoorstel, zoals geamendeerd door het Parlement;

2. verzoekt de Commissie haar voorstel krachtens artikel 293, lid 2, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie dienovereenkomstig te wijzigen;

3. verzoekt de Raad, wanneer deze voornemens is af te wijken van de door het Parlement goedgekeurde tekst, het Parlement hiervan op de hoogte te stellen;

4. wenst opnieuw te worden geraadpleegd ingeval de Raad voornemens is ingrijpende wijzigingen aan te brengen in het voorstel van de Commissie;

5. verzoekt zijn Voorzitter het standpunt van het Parlement te doen toekomen aan de Raad en aan de Commissie alsmede aan de nationale parlementen.

Amendement 1 Voorstel voor een besluit Overweging 6
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
(6) In dit nieuwe besluit worden de specifieke kenmerken van de samenwerking met Groenland duidelijk naar voren gebracht, zoals de doelstelling om de nauwe en duurzame betrekkingen tussen de Unie, Groenland en Denemarken te behouden, de erkenning van de geostrategische positie van Groenland, het belang van een beleidsdialoog tussen Groenland en de Unie, het bestaan van een partnerschapsovereenkomst inzake visserij tussen de Unie en Groenland en de potentiële samenwerking inzake Arctische vraagstukken. Het besluit moet aansluiten op mondiale uitdagingen en ruimte bieden voor de ontwikkeling van een proactieve agenda en het nastreven van wederzijdse belangen, met name in verband met het toenemende effect van klimaatverandering op de menselijke activiteit en het milieu, zeevervoer, natuurlijke hulpbronnen, met inbegrip van grondstoffen en visbestanden, alsook onderzoek en innovatie.	(6) In dit nieuwe besluit worden de specifieke kenmerken van de samenwerking met Groenland duidelijk naar voren gebracht. De Raad is in 2003 overeengekomen dat de toekomstige betrekkingen van de Unie met Groenland na 2006 zouden worden gebaseerd op een alomvattend partnerschap voor duurzame ontwikkeling, dat een specifieke visserijovereenkomst omvat waarover de onderhandelingen zullen verlopen volgens de algemene regels en beginselen voor dergelijke overeenkomsten. In de gemeenschappelijke verklaring van de Europese Unie enerzijds en van de regering van Groenland en de regering van Denemarken anderzijds over de betrekkingen tussen de Europese Unie en Groenland, die op 19 maart 2015 in Brussel werd ondertekend, wordt herinnerd aan de historische, politieke, economische en culturele banden tussen de Unie en Groenland, en wordt de noodzaak onderstreept de betrekkingen en samenwerking op basis van wederzijds belangen te versterken. Het partnerschap uit hoofde van dit nieuwe besluit zou dus erop gericht moeten zijn de nauwe en duurzame betrekkingen tussen de Unie, Groenland en Denemarken te behouden, en zou het mogelijk moeten maken de mondiale uitdagingen aan te gaan door het opstellen van een dynamische agenda en het nastreven van de wederzijdse belangen. In het besluit moeten de specifieke kenmerken van de samenwerking met Groenland worden onderstreept en de geostrategische positie van Groenland worden erkend, alsmede het belang van een beleidsdialoog tussen Groenland en de Unie, het bestaan van een partnerschapsovereenkomst inzake de visserijsector tussen de Unie en Groenland en de potentiële samenwerking inzake Arctische vraagstukken In het besluit moet met name rekening worden gehouden met de toenemende weerslag van klimaatverandering op de menselijke activiteit en het milieu, zeevervoer, natuurlijke hulpbronnen, met inbegrip van grondstoffen en visbestanden, alsook onderzoek en innovatie.
Amendement 2 Voorstel voor een besluit Overweging 16
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
(16) Dit programma weerspiegelt het belang van de strijd tegen klimaatverandering, in overeenstemming met de door de Unie aangegane verbintenissen om de overeenkomst van Parijs en de SDG's van de Verenigde Naties uit te voeren, en zal ertoe bijdragen dat klimaatactie in alle beleidsdomeinen van de Unie wordt geïntegreerd en dat het streefcijfer – 25 % van de begrotingsuitgaven van de Unie voor de ondersteuning van klimaatdoelstellingen – wordt gehaald. Naar verwachting zal 20 % van de totale financiële middelen in het kader van dit programma bijdragen tot klimaatdoelstellingen. De betrokken maatregelen zullen tijdens de uitvoering van het programma worden vastgesteld en opnieuw worden beoordeeld in het kader van de tussentijdse evaluatie en herziening.	(16) Dit programma weerspiegelt het belang van de strijd tegen klimaatverandering, in overeenstemming met de door de Unie aangegane verbintenissen om de overeenkomst van Parijs en de SDG's van de Verenigde Naties uit te voeren, en zal ertoe bijdragen dat klimaatactie in alle beleidsdomeinen van de Unie wordt geïntegreerd en dat het streefcijfer – 25 % van de begrotingsuitgaven van de Unie voor de ondersteuning van klimaatdoelstellingen – wordt gehaald. Naar verwachting zal 30 % van de totale financiële middelen in het kader van dit programma bijdragen tot klimaatdoelstellingen. De betrokken maatregelen zullen tijdens de uitvoering van het programma worden vastgesteld en opnieuw worden beoordeeld in het kader van de tussentijdse evaluatie en herziening.
Amendement 3 Voorstel voor een besluit Overweging 18
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
(18) De Unie en de LGO erkennen het bijzondere belang van onderwijs en beroepsopleiding als hefboom voor de duurzame ontwikkeling van de LGO.	(18) De Unie en de LGO erkennen het bijzondere belang van onderwijs en beroepsopleiding als hefboom voor de duurzame ontwikkeling van de LGO, vooral in gebieden waar het algemene opleidingsniveau van de bevolking vrij laag is.
Amendement 4 Voorstel voor een besluit Overweging 19
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
(19) De associatie tussen de Unie en de LGO dient rekening te houden met en bij te dragen tot het behoud van de culturele diversiteit en identiteit van de LGO.	(19) De associatie tussen de Unie en de LGO dient rekening te houden met en bij te dragen tot het behoud van de culturele diversiteit en identiteit van de LGO. Zij moet tevens bijzondere aandacht besteden aan en bijdragen tot de bevordering en de eerbiediging van de rechten van de inheemse volkeren van de LGO.
Amendement 5 Voorstel voor een besluit Overweging 20
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
(20) De samenwerking tussen de Unie en de LGO inzake handel en handelsgerelateerde vraagstukken dient bij te dragen tot duurzame economische ontwikkeling, sociale ontwikkeling en milieubescherming.	(20) De samenwerking tussen de Unie en de LGO inzake handel en handelsgerelateerde vraagstukken dient bij te dragen tot duurzame economische ontwikkeling, sociale ontwikkeling en milieubescherming volgens de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling.
Amendement 6 Voorstel voor een besluit Overweging 21
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
(21) Dit besluit dient te voorzien in flexibeler oorsprongsregels en nieuwe mogelijkheden voor cumulatie van de oorsprong. Cumulatie dient niet alleen mogelijk te zijn met de LGO en met landen die onder een economische partnerschapsovereenkomst vallen, maar onder bepaalde voorwaarden ook ten aanzien van producten van oorsprong uit landen waarmee de Unie een vrijhandelsovereenkomst toepast, en, eveneens onder bepaalde voorwaarden, ten aanzien van producten die de Unie binnenkomen met vrijstelling van rechten en contingenten overeenkomstig het stelsel van algemene preferenties van de Unie. De voorwaarden zijn nodig om verlegging van het handelsverkeer te voorkomen en de goede werking van de cumulatieregeling te waarborgen.	(21) Dit besluit dient te voorzien in flexibeler oorsprongsregels en nieuwe mogelijkheden voor cumulatie van de oorsprong. Cumulatie dient niet alleen mogelijk te zijn met de LGO en met landen die onder een economische partnerschapsovereenkomst vallen, maar onder bepaalde voorwaarden ook ten aanzien van producten van oorsprong uit landen waarmee de Unie een vrijhandelsovereenkomst toepast, en, eveneens onder bepaalde voorwaarden, ten aanzien van producten die de Unie binnenkomen met vrijstelling van rechten en contingenten overeenkomstig het stelsel van algemene preferenties van de Unie. De voorwaarden zijn nodig voor een sterkere handelsunie die in staat is om de verlegging van het handelsverkeer te voorkomen en de goede werking van de cumulatieregeling te waarborgen.
Amendement 7 Voorstel voor een besluit Overweging 25
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
(25) De samenwerking tussen de Unie en de LGO inzake financiële diensten moet bijdragen tot meer veiligheid, robuustheid en transparantie van het financieel stelsel, aangezien dat van wezenlijk belang is om de mondiale financiële stabiliteit te versterken en duurzame groei te ondersteunen. De inspanningen op dat gebied moeten zich richten op convergentie met de internationaal erkende normen en aanpassing van de wetgeving van de LGO aan de EU-wetgeving inzake financiële diensten. Passende aandacht moet worden geschonken aan versterking van de administratieve capaciteit van de autoriteiten van de LGO, ook op het gebied van toezicht.	(25) De samenwerking tussen de Unie en de LGO inzake financiële diensten moet zorgen voor de aanpak van belastingfraude, belastingontduiking en -ontwijking en bijdragen tot meer veiligheid, robuustheid en transparantie van het financieel stelsel, aangezien dat van wezenlijk belang is om de mondiale financiële stabiliteit te versterken en duurzame groei te ondersteunen. De inspanningen op dat gebied moeten zich richten op convergentie met de internationaal erkende normen en aanpassing van de wetgeving van de LGO aan de EU-wetgeving inzake financiële diensten. Passende aandacht moet worden geschonken aan versterking van de administratieve capaciteit van de autoriteiten van de LGO, ook op het gebied van toezicht.
Amendement 8 Voorstel voor een besluit Overweging 32
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
(32) In dit besluit moet met betrekking tot de uitvoering van de samenwerking waar passend worden verwezen naar [de NDICI-verordening] om consistent beheer tussen de verschillende instrumenten te waarborgen.	Schrappen
Amendement 9 Voorstel voor een besluit Artikel 1 – lid 1
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
1. Dit besluit brengt een associatie tot stand van de landen en gebieden overzee (LGO) met de Unie (de "associatie"), die een partnerschap vormt op basis van artikel 198 VWEU en ten doel heeft de duurzame ontwikkeling van de LGO te ondersteunen en de waarden en normen van de Unie overal ter wereld te bevorderen.	1. Dit besluit brengt een associatie tot stand van de landen en gebieden overzee (LGO) met de Unie (de "associatie"), die een partnerschap vormt op basis van artikel 198 VWEU en ten doel heeft de duurzame ontwikkeling van de LGO te ondersteunen en de waarden, beginselen en normen van de Unie overal ter wereld te bevorderen.
Amendement 10 Voorstel voor een besluit Artikel 3 – lid 1
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
1. De associatie tussen de Unie en de LGO is gegrondvest op doelstellingen, beginselen en waarden die door de LGO, de lidstaten waarmee zij banden hebben, en de Unie worden gedeeld.	1. De associatie tussen de Unie en de LGO is gegrondvest op doelstellingen, beginselen en waarden die door de LGO, de lidstaten waarmee zij banden hebben, en de Unie worden gedeeld. Ze draagt bij tot de verwezenlijking van de doelstellingen van duurzame ontwikkeling zoals vastgesteld in de Agenda 2030, alsook tot de uitvoering van de Klimaatovereenkomst van Parijs.
Amendement 11 Voorstel voor een besluit Artikel 3 – lid 3
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
3. Bij de uitvoering van dit besluit laten de partijen zich leiden door een streven naar transparantie, subsidiariteit en doelmatigheid en besteden zij gelijke aandacht aan de drie pijlers van de duurzame ontwikkeling van de LGO: economische ontwikkeling, sociale ontwikkeling en milieubescherming.	3. Bij de uitvoering van dit besluit laten de partijen zich leiden door een streven naar transparantie, subsidiariteit en doelmatigheid en besteden zij gelijke aandacht aan de drie pijlers van de duurzame ontwikkeling van de LGO: economische ontwikkeling, sociale en culturele ontwikkeling en milieubescherming.
Amendement 12 Voorstel voor een besluit Artikel 3 – lid 4
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
4. De algemene doelstelling van dit besluit is het bevorderen van de economische en sociale ontwikkeling van de LGO en het tot stand brengen van nauwe economische betrekkingen tussen hen en de Unie in haar geheel. Met de associatie wordt deze algemene doelstelling nagestreefd door versterking van het concurrentievermogen van de LGO, vergroting van de veerkracht van de LGO, vermindering van de kwetsbaarheid van hun economie en milieu, en stimulering van de samenwerking tussen hen onderling en met andere partners.	4. Overeenkomstig artikel 3, lid 5, en artikel 21 van het Verdrag van de Europese Unie, alsook artikel 198 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, is de algemene doelstelling van dit besluit het bevorderen van de economische en sociale ontwikkeling van de LGO en het tot stand brengen van nauwe economische betrekkingen tussen hen en de Unie in haar geheel.
Amendement 13 Voorstel voor een besluit Artikel 3 – lid 5 – letter a
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
(a) bevorderen en ondersteunen van de samenwerking met de LGO;	Schrappen
Amendement 14 Voorstel voor een besluit Artikel 3 – lid 5 – letter b
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
(b) ondersteunen van en samenwerken met Groenland bij de aanpak van zijn belangrijkste uitdagingen, zoals het opkrikken van het onderwijsniveau en bijdragen tot de capaciteit van het Groenlandse bestuur om nationaal beleid uit te werken en uit te voeren.	(b) ondersteunen van de LGO bij de aanpak van hun belangrijkste uitdagingen, met inbegrip van het onderwijs in Groenland;
Amendement 15 Voorstel voor een besluit Artikel 3 – lid 5 – letter b bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	b bis) vergroten van de veerkracht van de LGO en verminderen van de kwetsbaarheid van hun economie en milieu;
Amendement 16 Voorstel voor een besluit Artikel 3 – lid 5 – letter b ter (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	b ter) verbeteren van het concurrentievermogen van de LGO, met inbegrip van de sociale normen;
Amendement 17 Voorstel voor een besluit Artikel 3 – lid 5 – letter b quater (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	b quater) bevorderen van de samenwerking tussen de LGO en andere partners.
Amendement 18 Voorstel voor een besluit Artikel 3 – lid 6
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
6. Bij het nastreven van die doelstellingen neemt de associatie de grondbeginselen in acht van vrijheid, democratie, mensenrechten en fundamentele vrijheden, de rechtsstaat, goed bestuur en duurzame ontwikkeling, die gemeenschappelijk zijn voor alle LGO en de lidstaten waarmee zij banden hebben.	6. Bij het nastreven van die doelstellingen neemt de associatie de grondbeginselen in acht van democratie, een aanpak gebaseerd op het recht waaronder alle mensenrechten en fundamentele vrijheden, de rechtsstaat, goed bestuur en duurzame ontwikkeling, die gemeenschappelijk zijn voor alle LGO en de lidstaten waarmee zij banden hebben. Hetzelfde geldt voor het beginsel van non-discriminatie op grond van geslacht, ras, etnische afkomst, godsdienst, handicap, leeftijd of seksuele geaardheid en gendergelijkheid.
Amendement 19 Voorstel voor een besluit Artikel 4 – alinea 1 bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	De Commissie houdt bij de programmering en de uitvoering en met name bij de vaststelling van haar richtsnoeren rekening met de beperkte administratieve en menselijke capaciteiten van de LGO.
Amendement 20 Voorstel voor een besluit Artikel 5 – lid 2 – letter a
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
(a) economische diversifiëring van de economieën van de LGO, met inbegrip van hun verdere integratie in de regionale en de wereldeconomie; specifiek voor Groenland: de noodzaak om de vaardigheden van de beroepsbevolking te versterken;	(a) duurzame diversifiëring van de economieën van de LGO, met inbegrip van hun verdere integratie in de regionale en de wereldeconomie; specifiek voor Groenland: de noodzaak om de vaardigheden van de beroepsbevolking te versterken;
Amendement 21 Voorstel voor een besluit Artikel 5 – lid 2 – letter a bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	(a bis) bevordering van een hoogwaardig sociaal model;
Amendement 22 Voorstel voor een besluit Artikel 5 – lid 2 – letter e
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
(e) bevordering van rampenrisicovermindering;	e) bevordering van rampenrisicovermindering, rekening houdend met de prioriteiten die in het kader van Sendai voor de periode 2015-2030 zijn vastgelegd;
Amendement 23 Voorstel voor een besluit Artikel 5 – lid 2 – letter h bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	h bis) de vraagstukken met betrekking tot het Caribisch gebied en de Stille Oceaan.
Amendement 24 Voorstel voor een besluit Artikel 7 – lid 2
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
2. De Unie en de LGO kunnen daartoe informatie en beste praktijken uitwisselen en andere vormen van nauwe samenwerking en coördinatie met andere partners in het kader van de deelname van de LGO aan regionale en internationale organisaties tot stand brengen, waar van toepassing door middel van internationale overeenkomsten.	2. De Unie en de LGO kunnen daartoe informatie en beste praktijken uitwisselen en andere vormen van nauwe samenwerking en coördinatie met andere partners in het kader van de deelname van de LGO aan regionale en internationale organisaties tot stand brengen, waar van toepassing door middel van internationale overeenkomsten, opdat wordt bijgedragen aan de soepele opneming van de LGO in hun respectieve geografische omgevingen.
Amendement 25 Voorstel voor een besluit Artikel 7 – lid 3
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
3. De associatie is gericht op ondersteuning van de samenwerking tussen de LGO en andere partners op de in deel II en deel III van dit besluit genoemde samenwerkingsgebieden. Het doel van de associatie in dit verband is het stimuleren van de samenwerking tussen de LGO en de in artikel 349 VWEU genoemde ultraperifere gebieden, hun buurlanden die behoren tot de Groep van staten in Afrika, het Caribische gebied en de Stille Oceaan (ACS) en andere buurlanden en gebieden die daar niet toe behoren. Om dat doel te bereiken, verbetert de Unie de coördinatie en stimuleert zij synergieën tussen de desbetreffende programma's van de Unie. De Unie streeft er voorts naar de LGO te betrekken bij haar dialoog met hun buurlanden, zowel ACS- als niet-ACS-staten en -gebieden, en, indien passend, met de ultraperifere gebieden.	3. De associatie is gericht op ondersteuning van de samenwerking tussen de LGO en andere partners op de in deel II en deel III van dit besluit genoemde samenwerkingsgebieden. Het doel van de associatie in dit verband is het stimuleren van de samenwerking tussen de LGO en de in artikel 349 VWEU genoemde ultraperifere gebieden, hun buurlanden die behoren tot de Groep van staten in Afrika, het Caribische gebied en de Stille Oceaan (ACS) en andere buurlanden en gebieden die daar niet toe behoren. Om dat doel te bereiken, verbetert de Unie de coördinatie en stimuleert zij synergieën tussen de desbetreffende programma's van de Unie. De Unie betrekt de LGO bij haar dialoog met hun buurlanden, zowel ACS- als niet-ACS-staten en -gebieden, en, indien passend, met de ultraperifere gebieden door hen het statuut van waarnemer aan te bieden.
Amendement 26 Voorstel voor een besluit Artikel 7 – lid 4 – letter a bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	a bis) de versterking van de capaciteiten van de LGO om invloed uit te oefenen op de vaststelling van regionale strategieën die rekening houden met hun specifieke kenmerken, hun potentieel en het Europees perspectief van de LGO;
Amendement 27 Voorstel voor een besluit Artikel 9 – titel
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
Specifieke behandeling	Specifieke behandeling voor de geïsoleerde LGO
Amendement 28 Voorstel voor een besluit Artikel 9 bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	Artikel 9 bis
	Specifieke behandeling voor de minst ontwikkelde LGO
	1. De associatie houdt rekening met de diversiteit van de LGO wat betreft hun ontwikkeling en hun structurele hindernissen.
	2. Voor de minder ontwikkelde LGO wordt voorzien in een specifieke behandeling.
	3. Om de minder ontwikkelde LGO in staat te stellen hun ontwikkelingsachterstand in te halen en hun permanente, structurele hindernissen te overwinnen wordt er naar behoren rekening houden met hun specifieke kenmerken bij de vaststelling van de omvang van de financiële bijstand en de daaraan verbonden voorwaarden.
	4. Het minst ontwikkelde LGO is Wallis en Futuna.
Amendement 29 Voorstel voor een besluit Artikel 10 – lid 1
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
1. De associatie is gebaseerd op een brede dialoog en overleg over vraagstukken van wederzijds belang tussen de LGO, de lidstaten waarmee zij banden hebben en de Commissie, alsook in voorkomend geval de Europese Investeringsbank (EIB).	1. De associatie is gebaseerd op een brede dialoog en overleg over vraagstukken van wederzijds belang tussen de LGO, de lidstaten waarmee zij banden hebben, de Commissie en het Europees Parlement, alsook in voorkomend geval de Europese Investeringsbank (EIB).
Amendement 30 Voorstel voor een besluit Artikel 12 – titel
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
Verantwoordelijkheden van niet-overheidsactoren	Verantwoordelijkheden van het maatschappelijk middenveld en niet-overheidsactoren
Amendement 31 Voorstel voor een besluit Artikel 12 – lid 1
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
1. Niet-overheidsactoren kunnen een rol spelen bij de uitwisseling van informatie en bij het overleg over de samenwerking, in het bijzonder wat de voorbereiding en uitvoering van projecten en programma's voor samenwerkingsbijstand betreft. Ter ondersteuning van lokale ontwikkelingsinitiatieven kunnen aan hen bevoegdheden worden gedelegeerd op het gebied van financieel beheer met het oog op de uitvoering van dergelijke projecten en programma's.	1. Het maatschappelijk middenveld, de privésector en niet-overheidsactoren kunnen een rol spelen bij de uitwisseling van informatie en bij het overleg over de samenwerking, in het bijzonder wat de voorbereiding en uitvoering van projecten en programma's voor samenwerkingsbijstand betreft. Ter ondersteuning van lokale ontwikkelingsinitiatieven kunnen aan hen bevoegdheden worden gedelegeerd op het gebied van financieel beheer met het oog op de uitvoering van dergelijke projecten en programma's.
Amendement 32 Voorstel voor een besluit Artikel 13 – lid 3
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
3. De dialoog stelt de LGO in staat om ten volle aan de tenuitvoerlegging van de associatie deel te nemen.	3. De dialoog stelt de LGO in staat om ten volle aan de tenuitvoerlegging van de associatie, maar ook aan de vaststelling en uitvoering van de regionale strategieën van de Europese Unie in de gebieden waarin de LGO zich bevinden, deel te nemen
Amendement 33 Voorstel voor een besluit Artikel 13 – lid 4
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
4. De dialoog richt zich onder meer op specifieke politieke vraagstukken van wederzijds belang of van algemeen belang voor de verwezenlijking van de doelstellingen van de associatie.	4. De dialoog richt zich onder meer op specifieke politieke vraagstukken van wederzijds belang of van algemeen belang voor de verwezenlijking van zowel de doelstellingen van de associatie als de doelstellingen van duurzame ontwikkeling.
Amendement 34 Voorstel voor een besluit Artikel 13 – lid 5
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
5. De dialoog met Groenland moet met name de basis vormen voor brede samenwerking en dialoog op het gebied van onder meer energie, klimaatverandering en milieu, natuurlijke hulpbronnen, met inbegrip van grondstoffen en visbestanden, zeevervoer, onderzoek en innovatie, alsmede de Arctische dimensie van deze vraagstukken.	5. De dialoog met Groenland moet met name de basis vormen voor brede samenwerking en dialoog op het gebied van onder meer onderwijs, energie, klimaatverandering en milieu, natuur, natuurlijke hulpbronnen, met inbegrip van grondstoffen en visbestanden, zeevervoer, onderzoek en innovatie, alsmede de Arctische dimensie van deze vraagstukken.
Amendement 35 Voorstel voor een besluit Artikel 13 – lid 5 bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	5 bis. De dialoog met de LGO in het Caribisch gebied is met name bedoeld om de Europese strategie in het Caribisch gebied te versterken en samen te werken op het gebied van biodiversiteit, klimaatverandering, duurzaam hulpbronnenbeheer, preventie en beheer van rampenrisico's, de sociale dimensie evenals de bevordering van goed bestuur, met name op fiscaal gebied, en de bestrijding van georganiseerde criminaliteit.
Amendement 36 Voorstel voor een besluit Artikel 13 – lid 5 ter (new)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	5 ter. De dialoog met de LGO in de Stille Oceaan is met name bedoeld om een ambitieuze Europese strategie in het gebied van de Stille Oceaan vast te stellen en uit te voeren door een versterkte Europese aanwezigheid, en met name samen te werken op het gebied van sociale zaken, duurzaam beheer van hulpbronnen aan land en op zee, klimaatverandering, energie, milieu en de blauwe economie.
Amendement 37 Voorstel voor een besluit Artikel 14 – lid 1 – letter a
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
(a) jaarlijks vindt een forum voor dialoog tussen de LGO en de EU (het "LGO-EU-forum") plaats, waaraan wordt deelgenomen door de autoriteiten van de LGO, vertegenwoordigers van de lidstaten en de Commissie. Leden van het Europees Parlement, vertegenwoordigers van de EIB en vertegenwoordigers van de ultraperifere gebieden worden in voorkomend geval bij het LGO-EU-forum betrokken;	(a) jaarlijks vindt een forum voor politieke dialoog tussen de LGO en de EU (het "LGO-EU-forum") plaats, waaraan wordt deelgenomen door de autoriteiten van de LGO, vertegenwoordigers van de lidstaten, de Commissie, het voorzitterschap van de Raad en het Europees Parlement. De associatie van de LGO (OCTA), vertegenwoordigers van de EIB, vertegenwoordigers van de ultraperifere gebieden en vertegenwoordigers van derde landen of naburige gebieden van de LGO worden in voorkomend geval bij het LGO-EU-forum betrokken;
Amendement 38 Voorstel voor een besluit Artikel 14 – lid 1 – letter b
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
(b) op regelmatige basis voeren de Commissie, de LGO en de lidstaten waarmee zij banden hebben, trilateraal overleg. Dit overleg vindt minstens driemaal per jaar plaats op initiatief van de Commissie of op verzoek van de LGO en de lidstaten waarmee zij banden hebben;	(b) op regelmatige basis voeren de Commissie, de LGO en de lidstaten waarmee zij banden hebben, trilateraal overleg. Dit overleg vindt minstens viermaal per jaar plaats op initiatief van de Commissie of op verzoek van de LGO en de lidstaten waarmee zij banden hebben;
Amendement 39 Voorstel voor een besluit Deel II – hoofdstuk 1 – titel
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
MILIEU, KLIMAATVERANDERING, OCEANEN EN RAMPENRISICOVERMINDERING	MILIEU, KLIMAATVERANDERING, OCEANEN EN RAMPENRISICOVERMINDERING
Amendement 40 Voorstel voor een besluit Artikel 15 – alinea 1 – inleidende formule
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
De samenwerking op het gebied van milieu, klimaatverandering en rampenrisicovermindering in het kader van de associatie kan betrekking hebben op:	De samenwerking op het gebied van milieu, klimaatverandering, rampenrisicovermindering en grotere veerkracht in het kader van de associatie kan betrekking hebben op:
Amendement 41 Voorstel voor een besluit Artikel 15 – alinea 1 – letter c
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
(c) bevordering van duurzaam en efficiënt gebruik van hulpbronnen en aanmoediging om economische groei los te koppelen van achteruitgang van het milieu; en	(c) bevordering van duurzaam en efficiënt gebruik van hulpbronnen met het oog op de verwezenlijking van een koolstofarme economie op basis van rechtvaardige transitiestrategieën; en
Amendement 42 Voorstel voor een besluit Artikel 16 – alinea 1 – letter e bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	e bis) aanpakken van vraagstukken inzake aantasting van de bodem, met inbegrip van stijgende zeespiegels en bodemverontreiniging,
Amendement 43 Voorstel voor een besluit Artikel 17 – alinea 1
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
De samenwerking op het gebied van duurzaam bosbeheer in het kader van de associatie kan betrekking hebben op het bevorderen van het behoud en duurzaam beheer van bossen, met aandacht voor de rol van bossen in de bescherming van het milieu tegen erosie en de bestrijding van woestijnvorming, alsook op bebossing en beheer van de houtexport.	De samenwerking op het gebied van duurzaam bosbeheer in het kader van de associatie kan betrekking hebben op het bevorderen van het behoud en duurzaam beheer van bossen, met aandacht voor de rol van bossen in de bescherming van het milieu tegen erosie en de bestrijding van woestijnvorming, alsook op bebossing en beheer van de houtexport en de strijd tegen illegale houtkap.
Amendement 44 Voorstel voor een besluit Artikel 18 – alinea 1 – letter b
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
(b) het in overeenstemming brengen van economische en sociale activiteiten als visserij en aquacultuur, toerisme, zeevervoer en landbouw met het potentieel van mariene zones en kustgebieden in termen van hernieuwbare energie en grondstoffen, met inachtneming van de gevolgen van klimaatverandering en menselijke activiteiten.	(b) het in overeenstemming brengen van economische en sociale activiteiten als visserij en aquacultuur, toerisme, zeevervoer en duurzame landbouw met het potentieel van mariene zones en kustgebieden in termen van hernieuwbare energie en grondstoffen, met inachtneming van de gevolgen van klimaatverandering en menselijke activiteiten.
Amendement 45 Voorstel voor een besluit Artikel 23 – alinea 1 – letter c
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
(c) ontwikkeling en versterking van milieubescherming;	(c) ontwikkeling en versterking van mensenrechten, sociale en milieubescherming;
Amendement 46 Voorstel voor een besluit Artikel 24 – alinea 1 – letter b
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
(b) bijdragen aan de inspanningen van de partners om hun verbintenissen inzake klimaatverandering na te komen, in overeenstemming met de overeenkomst van Parijs inzake klimaatverandering;	(b) bijdragen aan de inspanningen van de partners om hun verbintenissen inzake klimaatverandering na te komen, in overeenstemming met de overeenkomst van Parijs inzake klimaatverandering en de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling;
Amendement 47 Voorstel voor een besluit Deel II – hoofdstuk 4 – titel
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
JONGEREN, ONDERWIJS, OPLEIDING, GEZONDHEID, WERKGELEGENHEID, SOCIALE ZEKERHEID, VOEDSELVEILIGHEID EN VOEDSELZEKERHEID	JONGEREN, VROUWEN, ONDERWIJS, OPLEIDING, GEZONDHEID, WERKGELEGENHEID, SOCIALE ZEKERHEID, VOEDSELVEILIGHEID EN VOEDSELZEKERHEID
Amendement 48 Voorstel voor een besluit Artikel 32 – lid 2 bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	2 bis. De Unie en de LGO werken samen om jongeren actief te laten deelnemen aan de arbeidsmarkt en zo jongerenwerkloosheid te bestrijden.
Amendement 49 Voorstel voor een besluit Artikel 32 bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	Artikel 32 bis
	Gendergelijkheid
	1. De Unie zorgt voor meer gelijkheid van en gelijke kansen voor vrouwen en mannen in de LGO, alsook voor empowerment van vrouwen en gelijke politieke en economische kansen voor vrouwen.
	2. De associatie heeft tot doel de rechten van vrouwen en meisjes te beschermen, met name tegen alle vormen van geweld.
	3. De associatie heeft ook tot doel de empowerment van vrouwen te bevorderen, met name in hun rol van actoren van duurzame ontwikkeling en in de economische en financiële sector.
	Alle initiatieven moeten de genderdimensie bevatten.
Amendement 50 Voorstel voor een besluit Artikel 33 – lid 1 – letter b
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
(b) steun voor de LGO bij het formuleren en uitvoeren van het beleid inzake onderwijs en beroepsopleiding.	(b) steun voor de LGO bij het formuleren en uitvoeren van het beleid inzake onderwijs en beroepsopleiding; en
Amendement 51 Voorstel voor een besluit Artikel 33 – lid 1 – letter b bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	b bis) steun voor de deelneming aan en toegang van de LGO tot het Erasmus+-programma door het bevorderen en vergroten van de mobiliteit van de potentiële begunstigden ervan, vanuit en naar de LGO.
Amendement 52 Voorstel voor een besluit Artikel 38 – titel
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
Podiumkunsten	Schone kunsten
Amendement 53 Voorstel voor een besluit Artikel 38 – alinea 1 – inleidende formule
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
De samenwerking op het gebied van de podiumkunsten in het kader van de associatie kan betrekking hebben op:	De samenwerking op het gebied van schone kunsten in het kader van de associatie kan betrekking hebben op:
Amendement 54 Voorstel voor een besluit Artikel 38 – alinea 1 – letter a
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
a) facilitering van nauwere contacten tussen beoefenaren van de podiumkunsten op gebieden als uitwisselingen en opleiding, onder meer ten aanzien van de deelname aan audities, de ontwikkeling van netwerken en de bevordering van netwerking;	a) facilitering van nauwere contacten tussen beoefenaren van de schone kunsten en beeldende kunsten op gebieden als uitwisselingen en opleiding, onder meer ten aanzien van de deelname aan audities, de ontwikkeling van netwerken en de bevordering van netwerking via een passende financiële steun;
Amendement 55 Voorstel voor een besluit Artikel 38 – alinea 1 – letter a bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	a bis) de bevordering van de artistieke producties van de LGO in de Unie;
Amendement 56 Voorstel voor een besluit Artikel 39 – alinea 1 – inleidende formule
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
De samenwerking op het gebied van materieel en immaterieel cultureel erfgoed en historische monumenten is gericht op bevordering van de uitwisseling van deskundigheid en beste praktijken door middel van:	De samenwerking op het gebied van materieel en immaterieel cultureel erfgoed en historische monumenten is gericht op bevordering van de uitwisseling van deskundigheid en beste praktijken en een optimale benutting van het potentieel van het erfgoed op duurzame basis door middel van:
Amendement 57 Voorstel voor een besluit Artikel 39 – alinea 1 – letter d bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	d bis) gebruik van digitale technologieën voor het behoud en de restauratie van het Europese materiële en immateriële culturele erfgoed;
Amendement 58 Voorstel voor een besluit Deel II – hoofdstuk 6 – titel
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
BESTRIJDING VAN GEORGANISEERDE CRIMINALITEIT	ONDERSTEUNING VAN DE RECHTSSTAAT
Amendement 59 Voorstel voor een besluit Artikel -41 (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	Artikel -41
	Ondersteuning van de rechtsstaat
	1. De associatie heeft tot doel de beginselen van democratie, rechtsstaat en eerbiediging van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden waarop zij is gebaseerd, te bevorderen door middel van dialoog en samenwerking tussen de Unie en de LGO.
	2. De LGO dragen als voorposten van de Unie in belangrijke mate bij tot de verspreiding van de waarden en beginselen van de Europese Unie in hun betreffende regio.
Amendement 60 Voorstel voor een besluit Artikel 41 – titel
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
Bestrijding van georganiseerde criminaliteit, mensenhandel, seksueel misbruik en seksuele uitbuiting van kinderen, terrorisme en corruptie	Bestrijding en preventie van georganiseerde criminaliteit, mensenhandel, seksueel misbruik en seksuele uitbuiting van kinderen, terrorisme en corruptie
Amendement 61 Voorstel voor een besluit Artikel 41 – lid 1 – inleidende formule
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
1. De samenwerking inzake georganiseerde criminaliteit in het kader van de associatie kan betrekking hebben op:	1. De samenwerking inzake de bestrijding en de preventie van georganiseerde criminaliteit in het kader van de associatie kan betrekking hebben op:
Amendement 62 Voorstel voor een besluit Artikel 42 bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	Artikel 42 bis
	Onderhandelingen over handelsovereenkomsten met derde landen
	Wanneer onderhandelingen over handels- of visserijovereenkomsten met derde landen ernstige schade toebrengen of dreigen toe te brengen aan de regionale integratie of aan kwetsbare sectoren van de LGO, verricht de Commissie een effectbeoordeling, rekening houdend met het cumulatieve effect van deze overeenkomsten op de economie van LGO. Na de voltooiing van deze beoordeling stuurt de Commissie de resultaten ervan vóór de sluiting van de internationale overeenkomsten in kwestie toe aan het Europees Parlement, de Raad en de centrale en lokale overheden van de LGO.
Amendement 63 Voorstel voor een besluit Artikel 53 – lid 2
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
2. De samenwerking streeft naar ondersteuning van het einddoel van het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering en de uitvoering van de overeenkomst van Parijs. De samenwerking kan zich ook uitstrekken tot andere handelsgerelateerde multilaterale milieuverdragen, zoals de Overeenkomst inzake handel in bedreigde dier- en plantensoorten (Cites).	2. De samenwerking streeft naar ondersteuning van het einddoel van het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering, de uitvoering van de overeenkomst van Parijs en de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling. De samenwerking kan zich ook uitstrekken tot andere handelsgerelateerde multilaterale milieuverdragen, zoals de Overeenkomst inzake handel in bedreigde dier- en plantensoorten (Cites).
Amendement 64 Voorstel voor een besluit Artikel 59 – alinea 1 – lid 4
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
4. met staatsmiddelen van een LGO bekostigde steunmaatregelen die de mededinging (dreigen te) verstoren door begunstiging van bepaalde ondernemingen die een aanzienlijke negatieve invloed heeft op de handel of de investeringen.	Schrappen
Amendement 65 Voorstel voor een besluit Artikel 70 – alinea 1
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
De Unie en de LGO stellen alles in het werk opdat internationaal overeengekomen normen voor de regelgeving en het toezicht in de financiëledienstensector en voor de strijd tegen belastingfraude en -ontwijking op hun grondgebied worden uitgevoerd en toegepast. Tot die internationaal overeengekomen normen behoren onder andere het "Core Principle for Effective Banking Supervision" van het Bazels Comité, de "Insurance Core Principles" van de International Association of Insurance Supervisors, de "Objectives and Principles of Securities Regulation" van de International Organisation of Securities Commissions, de "Agreement on Exchange of Information on Tax Matters" van de OESO, de "Statement on Transparency and Exchange of Information for Tax Purposes" van de G20 en de "Key Attributes of Effective Resolution Regimes for Financial Institutions" van de Raad voor Financiële Stabiliteit.	De Unie en de LGO stellen alles in het werk opdat internationaal overeengekomen normen voor de regelgeving en het toezicht in de financiëledienstensector en voor de strijd tegen belastingfraude, belastingontduiking en -ontwijking op hun grondgebied worden uitgevoerd en toegepast. Tot die internationaal overeengekomen normen behoren onder andere het "Core Principle for Effective Banking Supervision" van het Bazels Comité, de "Insurance Core Principles" van de International Association of Insurance Supervisors, de "Objectives and Principles of Securities Regulation" van de International Organisation of Securities Commissions, de "Agreement on Exchange of Information on Tax Matters" van de OESO, de "Statement on Transparency and Exchange of Information for Tax Purposes" van de G20 en de "Key Attributes of Effective Resolution Regimes for Financial Institutions" van de Raad voor Financiële Stabiliteit of het Verdrag van de Verenigde Naties tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad en de betreffende protocollen.
Amendement 66 Voorstel voor een besluit Artikel 72 – alinea 1 – letter a
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
a) passende financiële middelen en technische bijstand ter versterking van de capaciteit van de LGO voor het opstellen en uitvoeren van strategische kaders en regelgevingskaders;	a) passende financiële middelen en technische bijstand in het kader van dit besluit ter versterking van de capaciteit van de LGO voor het opstellen en uitvoeren van strategische kaders en regelgevingskaders;
Amendement 67 Voorstel voor een besluit Artikel 72 – alinea 1 – letter b
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
b) langlopende financiering ter stimulering van de groei van de particuliere sector;	b) langlopende financiering in het kader van dit besluit ter stimulering van de groei van de particuliere sector;
Amendement 68 Voorstel voor een besluit Artikel 72 – alinea 1 – letter c
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
c) waar passend kunnen ook andere programma's van de Unie bijdragen tot maatregelen in het kader van dit besluit, op voorwaarde dat die bijdragen niet dezelfde kosten dekken. Waar passend kan dit besluit ook bijdragen tot maatregelen in het kader van andere programma's van de Unie, op voorwaarde dat die bijdragen niet dezelfde kosten dekken. In dergelijke gevallen wordt in het desbetreffende werkprogramma bepaald welk pakket regels van toepassing is.	c) aanvullende financieringen via andere programma's van de Unie waarmee kan worden bijgedragen tot maatregelen in het kader van dit besluit, op voorwaarde dat die bijdragen niet dezelfde kosten dekken. In dergelijke gevallen wordt in het desbetreffende werkprogramma bepaald welk pakket regels van toepassing is.
Amendement 69 Voorstel voor een besluit Artikel 72 – alinea 1 bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	Dit besluit kan ook bijdragen tot maatregelen in het kader van andere programma's van de Unie, op voorwaarde dat die bijdragen niet dezelfde kosten dekken. In dergelijke gevallen wordt in het desbetreffende werkprogramma bepaald welk pakket regels van toepassing is.
Amendement 70 Voorstel voor een besluit Artikel 73 – lid 1
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
1. De financiële middelen voor het programma voor de periode 2021-2027 bedragen 500 000 000 EUR in lopende prijzen.	1. De financiële middelen voor het programma voor de periode 2021-2027 bedragen 669 000 000 EUR in lopende prijzen.
Amendement 71 Voorstel voor een besluit Artikel 74 – alinea 1 – letter a
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
a) "programmeerbare steun": niet-terugvorderbare hulp die aan de LGO is toegewezen ter financiering van in programmeringsdocumenten opgenomen territoriale, regionale en intraregionale strategieën en prioriteiten;	a) "Programmeerbare steun": niet-terugvorderbare steun die aan de LGO is toegewezen ter financiering van in programmeringsdocumenten opgenomen territoriale, regionale en, in voorkomend geval, intraregionale strategieën en prioriteiten;
Amendement 72 Voorstel voor een besluit Artikel 74 – alinea 1 – letter g
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
g) "intraregionale toewijzing": een binnen de regionale toewijzing toegewezen bedrag ter financiering van intraregionale samenwerkingsstrategieën en prioriteiten waarbij ten minste één LGO en een of meer in artikel 349 VWEU genoemde ultraperifere gebieden en/of een of meer ACS-staten en/of een of meer niet-ACS-staten of -gebieden betrokken zijn.	g) "intraregionale toewijzing": een voor programmeerbare steun binnen de regionale toewijzing toegewezen bedrag ter financiering van intraregionale samenwerkingsstrategieën en -prioriteiten betreffende de entiteiten in artikel 82 van dit besluit.
Amendement 73 Voorstel voor een besluit Artikel 74 bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	Artikel 74 bis
	Algemeen beginsel
	Tenzij anders bepaald in dit besluit, wordt de financiële steun van de Unie uitgevoerd overeenkomstig Verordening (EU, Euratom) 2018/1046 van het Europees Parlement en de Raad^1 bis ("Financieel Reglement") en de doelstellingen en beginselen van dit besluit.
	___________________
	^{1 bis} Verordening (EU, Euratom) nr. 2018/1046 van het Europees Parlement en de Raad van 18 juli 2018 tot vaststelling van de financiële regels van toepassing op de algemene begroting van de Unie en tot wijziging van de Verordeningen (EU) nr. 1296/2013, (EU) nr. 1301/2013, (EU) nr. 1303/2013, (EU) nr. 1304/2013, (EU) nr. 1309/2013, (EU) nr. 1316/2013, (EU) nr. 223/2014, (EU) nr. 283/2014, en Besluit nr. 541/2014/EU en tot intrekking van Verordening (EG, Euratom) nr. 966/2012 (PB L 193 van 30.7.2018, blz. 1).
Amendement 74 Voorstel voor een besluit Artikel 75 – lid 3 – letter a
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
a) wordt uitgevoerd met inachtneming van de onderscheiden geografische, sociale en culturele kenmerken van de LGO, alsook van hun specifieke mogelijkheden;	a) wordt uitgevoerd met inachtneming van de onderscheiden demografische, geografische, economische en financiële, ecologische, sociale en culturele kenmerken van de LGO, alsook van hun specifieke mogelijkheden;
Amendement 75 Voorstel voor een besluit Artikel 75 – lid 4 bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	4 bis. De financiering van de Unie kan worden verstrekt door middel van de financieringsvormen waarin het Financieel Reglement voorziet, met name:
	a) subsidies;
	b) overheidsopdrachten voor diensten, leveringen of werken;
	c) begrotingssteun;
	d) bijdragen aan door de Commissie opgezette trustfondsen, overeenkomstig artikel 234 van het Financieel Reglement;
	e) financiële instrumenten;
	f) begrotingsgaranties;
	g) blending;
	i) financiële bijstand;
	j) bezoldigde externe deskundigen.
	In het kader van programmeerbare steun neemt de financiële bijstand van de Europese Unie hoofdzakelijk de vorm aan van een begrotingssteun voor de LGO.
	De financiële bijstand van de Unie kan tevens worden verleend, overeenkomstig het Financieel Reglement, in de vorm van bijdragen aan internationale, regionale of nationale fondsen, zoals die welke zijn ingesteld of worden beheerd door de EIB, lidstaten, partnerlanden en -regio's of door internationale organisaties, teneinde gezamenlijke financiering van een aantal donoren aan te trekken, of bijdragen aan fondsen die door een of meer donoren zijn opgezet voor gezamenlijke uitvoering van projecten.
	De financiële bijstand van de Unie wordt door de Commissie overeenkomstig het Financieel Reglement uitgevoerd, ofwel rechtstreeks via de diensten van de Commissie, de delegaties van de Unie of uitvoerende agentschappen, onder gedeeld beheer met de lidstaten, ofwel op indirecte wijze door taken betreffende de uitvoering van de begroting toe te vertrouwen aan de in het Financieel Reglement genoemde entiteiten. Die entiteiten zorgen voor samenhang met het externe beleid van de Unie en kunnen taken betreffende de uitvoering van de begroting toevertrouwen aan andere entiteiten, onder voorwaarden die gelijkwaardig zijn aan de voorwaarden die voor de Commissie gelden.
	Acties die worden gefinancierd, kunnen met parallelle of gezamenlijke cofinanciering worden uitgevoerd. Bij parallelle medefinanciering wordt een actie in meerdere, duidelijk te onderscheiden componenten opgedeeld, die elk worden gefinancierd door de verschillende partners die de medefinanciering verstrekken, en wel zo dat de eindbestemming van de financiering altijd traceerbaar is. Bij gemeenschappelijke medefinanciering worden de totale kosten van het project of programma verdeeld tussen de partners die de medefinanciering verstrekken en worden de geldmiddelen gemeenschappelijk ingebracht, en wel zo dat het niet mogelijk is de financieringsbron van een specifieke activiteit in het kader van de actie na te gaan. In een dergelijk geval moet de latere bekendmaking van contracten voor subsidies en overheidsopdrachten, als bedoeld in artikel 38 van het Financieel Reglement, in voorkomend geval voldoen aan de regels van de verantwoordelijke entiteit.
	De bijstand van de Unie leidt niet tot de instelling van specifieke belastingen, rechten of heffingen noch tot de inning daarvan.
Amendement 76 Voorstel voor een besluit Artikel 75 bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	Artikel 75 bis
	Overdrachten, jaarlijkse tranches, vastleggingskredieten, terugbetalingen en door financieringsinstrumenten gegenereerde inkomsten
	1. In aanvulling op artikel 12, lid 2, van het Financieel Reglement worden ongebruikte vastleggings- en betalingskredieten in het kader van dit besluit automatisch overgedragen en mogen zij worden vastgelegd tot 31 december van het volgende begrotingsjaar. Het overgedragen bedrag wordt in het volgende begrotingsjaar eerst gebruikt. De Commissie stelt het Europees Parlement en de Raad in kennis van overgedragen vastleggingskredieten overeenkomstig artikel 12, lid 6, van het Financieel Reglement.
	2. Naast de voorschriften van artikel 15 van het Financieel Reglement over de wederopvoering van kredieten worden vastleggingskredieten die overeenkomen met het bedrag van vrijmakingen die zijn verricht wegens gehele of gedeeltelijke niet-uitvoering van een actie in het kader van deze verordening, wederopgevoerd ten voordele van het oorspronkelijke begrotingsonderdeel. Verwijzingen naar artikel 15 van het Financieel Reglement in artikel 12, lid 1, onder b), van de verordening tot vaststelling van het meerjarig financieel kader worden opgevat als een verwijzing naar dit lid voor de toepassing van dit besluit.
	3. Vastleggingen in de begroting voor acties waarvan de tenuitvoerlegging zich over meer dan één begrotingsjaar uitstrekt, kunnen over verschillende jaren in jaarlijkse tranches worden opgedeeld, in overeenstemming met artikel 112, lid 2, van het Financieel Reglement.
	Artikel 114, lid 2, derde alinea, van het Financieel Reglement is niet van toepassing op deze meerjarige acties. De Commissie maakt ambtshalve elke tranche van een vastleggingskrediet vrij die op 31 december van het vijfde jaar volgend op dat van de vastlegging niet is gebruikt voor voorfinanciering of tussentijdse betalingen of waarvoor geen gecertificeerde uitgavenstaat of enig betalingsverzoek werd ingediend.
	Lid 2 van dit artikel is eveneens van toepassing op de jaarlijkse tranches.
Amendement 77 Voorstel voor een besluit Artikel 76 – alinea 1 – letter b
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
b) institutionele ontwikkeling, capaciteitsopbouw en integratie van milieuaspecten;	b) institutionele ontwikkeling, capaciteitsopbouw en integratie van milieu- en genderaspecten en aspecten op het gebied van goed bestuur;
Amendement 78 Voorstel voor een besluit Artikel 77 – lid 2
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
2. De Unie steunt de inspanningen van de LGO tot ontwikkeling van betrouwbare statistische gegevens op die gebieden.	2. De Unie steunt de inspanningen van de LGO tot ontwikkeling van betrouwbare statistische, algemeen toegankelijke gegevens op die gebieden.
Amendement 79 Voorstel voor een besluit Artikel 77 – lid 3
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
3. De Unie kan de LGO steunen bij hun inspanningen om de vergelijkbaarheid van hun macro-economische indicatoren te verbeteren.	3. De Unie kan de LGO steunen bij hun inspanningen om de vergelijkbaarheid van hun macro-economische indicatoren te verbeteren, met name door de analyses van het bbp van de LGO met de koopkrachtpariteit, indien deze beschikbaar zijn, te bevorderen.
Amendement 80 Voorstel voor een besluit Artikel 78 – lid 1
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
1. Op initiatief van de Commissie kan de Uniefinanciering dienen ter dekking van uitgaven voor de uitvoering van dit besluit en voor de verwezenlijking van de doelstellingen ervan, waaronder administratieve steun in verband met activiteiten op het gebied van voorbereiding, follow-up, toezicht, audit en evaluatie die rechtstreeks noodzakelijk zijn voor de uitvoering, alsmede van uitgaven bij de centrale diensten en bij de delegaties van de Unie voor de administratieve ondersteuning die nodig is voor het programma en voor het beheer van in het kader van dit besluit gefinancierde maatregelen, met inbegrip van informatie- en communicatiemaatregelen en bedrijfsinformatietechnologiesystemen.	1. Op initiatief van de Commissie kan de Uniefinanciering dienen ter dekking van uitgaven voor de uitvoering van dit besluit en voor de verwezenlijking van de doelstellingen ervan, waaronder administratieve steun in verband met activiteiten op het gebied van voorbereiding, follow-up, toezicht, audit en evaluatie die rechtstreeks noodzakelijk zijn voor de uitvoering.
Amendement 81 Voorstel voor een besluit Artikel 79
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
Artikel 79	Schrappen
Algemeen beginsel
Tenzij in dit besluit anders wordt bepaald, wordt de financiële bijstand van de Unie verstrekt overeenkomstig de doelstellingen en beginselen van dit besluit, het Financieel Reglement en [de NDICI-verordening], met name titel II, hoofdstuk I van die verordening, met uitzondering van artikel 13, artikel 14, lid 1, artikel 14, lid 4, artikel 15, hoofdstuk III, met uitzondering van artikel 21, lid 1, artikel 21, lid 2, onder a) en b), en artikel 21, lid 3, en hoofdstuk V, met uitzondering van artikel 31, leden 1, 4, 6 en 9, en artikel 32, lid 3. De in artikel 80 van dit besluit vastgestelde procedure is niet van toepassing op de in artikel 21, lid 2, onder c), van [de NDICI-verordening] genoemde gevallen.
Amendement 82 Voorstel voor een besluit Artikel 79 bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	Artikel 79 bis
	Goedkeuring van programmeringsdocumenten
	1. Binnen het kader van het partnerschap tussen de Unie en de LGO dragen de autoriteiten van de LGO de verantwoordelijkheid voor het uitwerken en vaststellen van sectoraal beleid op de in deel II van dit besluit genoemde belangrijkste samenwerkingsgebieden en zorgen zij tevens voor de adequate follow-up.
	Op basis daarvan stelt elke LGO een programmeringsdocument voor de duurzame ontwikkeling van zijn grondgebied vast en stelt het dit voor. Dit programmeringsdocument moet een samenhangend kader voor de samenwerking tussen de Unie en de LGO bieden, dat in overeenstemming is met het algemene doel en toepassingsgebied, de doelstellingen, de beginselen en de beleidslijnen van de Unie.
	Elk programmeringsdocument bevat het volgende:
	- een korte presentatie van de politieke, economische, sociale, culturele en ecologische context van de LGO;
	- een korte beschrijving van de strategie voor duurzame ontwikkeling (Agenda 2030) van de LGO waarin de prioriteiten voor de LGO worden vastgesteld en de manier waarop de LGO wil bijdragen aan de verwezenlijking van de doelstellingen van duurzame ontwikkeling;
	- prioritaire gebieden die zijn geselecteerd voor financiering door de Unie;
	- specifieke doelstellingen;
	- verwachte resultaten;
	- duidelijke en specifieke prestatie-indicatoren;
	- indicatieve financiële toewijzingen, zowel op wereldwijd niveau als per prioritair gebied;
	- een indicatief tijdschema.
	2. Het programmeringsdocument wordt gebaseerd op ervaringen en beste praktijken en op raadplegingen van en dialoog met het maatschappelijk middenveld, plaatselijke autoriteiten en andere belanghebbenden teneinde ervoor te zorgen dat zij voldoende betrokkenheid tonen en daaropvolgend verantwoordelijkheid dragen voor het indicatief programmeringsdocument.
	3. Over het ontwerp van het programmeringsdocument wordt met de autoriteiten van elke LGO, hun lidstaat waaronder ze ressorteren en de Commissie van gedachten gewisseld. De autoriteiten van de LGO zijn verantwoordelijk voor het opstellen van de definitieve versie van het programmeringsdocument. De Commissie verduidelijkt in haar richtsnoeren de programmeringsmodaliteiten voor de LGO, zodat de programmeringsdocumenten snel kunnen worden goedgekeurd.
	4. De definitieve versie van het programmeringsdocument wordt door de Commissie beoordeeld om na te gaan of het strookt met de doelen van dit besluit en het beleid van de Unie ter zake, en om te bepalen of het alle elementen bevat die vereist zijn voor de vaststelling van het jaarlijkse financieringsbesluit. De autoriteiten van de LGO verstrekken alle voor deze beoordeling benodigde informatie, inclusief de resultaten van haalbaarheidsstudies.
	5. Het programmeringsdocument wordt goedgekeurd overeenkomstig de in artikel 88, lid 5, van dit besluit bedoelde onderzoeksprocedure.
	Die procedure is ook van toepassing op substantiële herzieningen van het programmeringsdocument die tot gevolg hebben dat de strategie of de bijbehorende programmering aanzienlijk wordt gewijzigd.
	De onderzoeksprocedure is niet van toepassing op niet-substantiële wijzigingen in het indicatief programmeringsdocument, zoals technische aanpassingen, het herverdelen van middelen binnen de indicatieve toewijzingen per prioritair terrein, of het met minder dan 20 % verhogen of verlagen van de initiële indicatieve toewijzing, mits die wijzigingen niet van invloed zijn op de prioritaire terreinen en doelstellingen die in het indicatief programmeringsdocument zijn neergelegd. De Commissie stelt het Europees Parlement en de Raad van dergelijke niet-substantiële wijzigingen in kennis binnen één maand na de datum van vaststelling van het desbetreffende besluit.
Amendement 83 Voorstel voor een besluit Artikel 79 ter (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	Artikel 79 ter
	Actieplannen en maatregelen
	1. De Commissie keurt jaarlijkse of meerjarige actieplannen of maatregelen goed. Deze maatregelen kunnen de vorm aannemen van afzonderlijke maatregelen, bijzondere maatregelen, ondersteunende maatregelen of buitengewone steunmaatregelen. In de actieplannen en maatregelen worden voor elke actie de nagestreefde doelstellingen, de verwachte resultaten en hoofdactiviteiten, de uitvoeringsmethoden, de begroting en eventuele bijbehorende ondersteunende uitgaven vermeld.
	2. De actieplannen zijn gebaseerd op programmeringsdocumenten.
	3. De actieplannen en maatregelen worden vastgesteld overeenkomstig de in artikel 88, lid 5, van dit besluit bedoelde onderzoeksprocedure. De in lid 1 bedoelde procedure is niet vereist voor:
	a) actieplannen, individuele maatregelen en ondersteunende maatregelen waarvoor de EU-financiering ten hoogste 10 000 000 EUR bedraagt;
	b) technische wijzigingen, mits deze wijzigingen de doelstellingen van het betrokken actieplan of de betrokken maatregel niet substantieel aantasten, zoals:
	i) wijziging van de uitvoeringsmethode;
	ii) herschikking van middelen tussen acties die in een actieplan zijn opgenomen;
	iii) verhoging of verlaging van het budget van de actieplannen en maatregelen met ten hoogste 20 % van het oorspronkelijke bedrag, met een maximum van 10 000 000 EUR.
	In het geval van meerjarige actieplannen en maatregelen zijn de in lid 3, onder a) en onder b), iii), bedoelde drempels van toepassing op jaarbasis. De actieplannen en maatregelen die op grond van dit lid zijn aangenomen, met uitzondering van de buitengewone steunmaatregelen, alsook de technische wijzigingen, worden ten laatste een maand nadat ze zijn aangenomen aan het Europees Parlement en de lidstaten meegedeeld.
	4. Alvorens buitengewone steunmaatregelen ten belope van maximaal 20 000 000 EUR, vast te stellen of te verlengen, brengt de Commissie de Raad op de hoogte van aard en doel van die maatregelen en het voorziene bedrag. De Commissie stelt de Raad op de hoogte voordat zij aanzienlijke materiële wijzigingen aanbrengt in reeds vastgestelde buitengewone steunmaatregelen. Omwille van de samenhang van het externe optreden van de Unie houdt de Commissie bij de planning en de uitvoering van deze maatregelen rekening met de beleidsbenadering van de Raad op dit gebied. De Commissie brengt het Europees Parlement naar behoren en tijdig op de hoogte van de planning en uitvoering van buitengewone steunmaatregelen in het kader van dit artikel, met inbegrip van de beoogde financiële bedragen, en informeert het Europees Parlement eveneens indien zij substantiële wijzigingen of verlengingen ten aanzien van die bijstand doorvoert.
	5. Om naar behoren gemotiveerde dwingende redenen van urgentie, zoals crisissen, door de natuur of door de mens veroorzaakte rampen, of onmiddellijke bedreigingen voor de democratie, de rechtsstaat, de mensenrechten of de fundamentele vrijheden, kan de Commissie overeenkomstig de procedure van artikel 88, lid 5, actieplannen en maatregelen of wijzigingen van de bestaande actieplannen en maatregelen vaststellen.
Amendement 84 Voorstel voor een besluit Artikel 80
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
Artikel 80	Schrappen
Vaststelling van meerjarige indicatieve programma's, actieplannen en maatregelen
De Commissie stelt in het kader van dit besluit meerjarige indicatieve programma's vast in de vorm van programmeringsdocumenten als bedoeld in artikel 12 van [de NDICI-verordening], samen met de in artikel 19 van die verordening bedoelde actieplannen en maatregelen, overeenkomstig de in artikel 88, lid 5, van dit besluit beschreven onderzoeksprocedure. Die procedure is ook van toepassing op de in artikel 14, lid 3, van [de NDICI-verordening] bedoelde herzieningen wanneer die leiden tot materiële veranderingen in de inhoud van het meerjarige indicatieve programma.
Voor Groenland kunnen de in artikel 19 van [de NDICI-verordening] bedoelde actieplannen en maatregelen los van de meerjarige indicatieve programma's worden vastgesteld.
Amendement 85 Voorstel voor een besluit Artikel 81 – lid 1
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
1. De overheidsinstellingen van de LGO komen in aanmerking voor financiële steun uit hoofde van dit besluit.	1. De overheidsinstellingen van alle LGO komen in aanmerking voor financiële steun uit hoofde van dit besluit.
Amendement 86 Voorstel voor een besluit Artikel 81 – lid 2 – letter e
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
e) actoren van gedecentraliseerde samenwerking en andere niet-overheidsactoren van de LGO en de Unie, om deze in staat te stellen economische, culturele, sociale en educatieve projecten en programma's op te zetten in de LGO in het kader van de in artikel 12 bedoelde gedecentraliseerde samenwerking.	e) actoren van gedecentraliseerde samenwerking en andere niet-overheidsactoren van de LGO en de Unie, om deze in staat te stellen economische, ecologische, culturele, sociale en educatieve projecten en programma's op te zetten in de LGO in het kader van de in artikel 12 bedoelde gedecentraliseerde samenwerking.
Amendement 87 Voorstel voor een besluit Artikel 82 – lid 1 – letter c – punt iii
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
iii) een of meer regionale organisaties waarvan de LGO deel uitmaken;	iii) een of meer regionale organisaties of associaties waarvan de LGO deel uitmaken;
Amendement 88 Voorstel voor een besluit Artikel 83 – lid 1
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
1. Natuurlijke personen uit de LGO, zoals gedefinieerd in artikel 50, en, waar van toepassing, relevante overheids- en/of particuliere instanties en organisaties in een LGO komen in aanmerking voor deelname aan en financiering uit programma's van de Unie, overeenkomstig de voorschriften van die programma's en eventuele regelingen die van toepassing zijn op de lidstaat waarmee het LGO banden heeft.	1. Natuurlijke personen uit de LGO, zoals gedefinieerd in artikel 50, en, waar van toepassing, relevante overheids- en/of particuliere instanties en organisaties in een LGO komen in aanmerking voor deelname aan en financiering uit alle programma's van de Unie, met inbegrip van het Solidariteitsfonds van de Europese Unie, overeenkomstig de voorschriften van die programma's en eventuele regelingen die van toepassing zijn op de lidstaat waarmee het LGO banden heeft.
Amendement 89 Voorstel voor een besluit Artikel 83 – lid 2 bis (nieuw)
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
	2 bis. De Commissie zorgt voor een effectieve en efficiënte toegang van de LGO tot alle samenwerkingsprogramma's en -instrumenten van de Unie met andere landen door, indien nodig, specifieke maatregelen te nemen.
	Bovendien zorgt de Commissie voor transparante informatie en de zichtbaarheid van de oproepen voor het indienen van voorstellen die in het kader van de verschillende programma's van de Unie worden gelanceerd via een bijgewerkt toegangsportaal voor de LGO.
Amendement 90 Voorstel voor een besluit Artikel 83 – lid 3
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
3. De LGO brengen vanaf 2022 jaarlijks verslag uit aan de Commissie over hun deelname aan dergelijke programma's van de Unie.	3. Op basis van de informatie van de LGO brengt de Commissie jaarlijks verslag uit over de deelname van de LGO aan dergelijke programma's van de Unie.
Amendement 91 Voorstel voor een besluit Artikel 86 – alinea 2
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
Om te zorgen voor een effectieve evaluatie van de voortgang van dit besluit in de richting van de verwezenlijking van zijn doelstellingen, wordt de Commissie overeenkomstig artikel 87 gemachtigd artikel 3 van bijlage I te wijzigen teneinde de indicatoren waar nodig te herzien en aan te vullen en dit besluit aan te vullen met bepalingen inzake de vaststelling van een monitoring- en evaluatiekader.	Om te zorgen voor een effectieve evaluatie van de voortgang van dit besluit in de richting van de verwezenlijking van zijn doelstellingen, wordt de Commissie overeenkomstig artikel 87 gemachtigd gedelegeerde handelingen vast te stellen teneinde de prestatie-indicatoren als bepaald in artikel 3 van bijlage I waar nodig vast te stellen, te herzien en aan te vullen en dit besluit aan te vullen met bepalingen inzake de vaststelling van een monitoring- en evaluatiekader.
Amendement 92 Voorstel voor een besluit Artikel 87 – lid 2
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
2. De in artikel 86 bedoelde bevoegdheid tot vaststelling van gedelegeerde handelingen wordt met ingang van 1 januari 2021 voor een periode van vijf jaar aan de Commissie verleend. De Commissie stelt uiterlijk negen maanden voor het einde van de termijn van vijf jaar een verslag op over de bevoegdheidsdelegatie. De bevoegdheidsdelegatie wordt stilzwijgend met termijnen van dezelfde duur verlengd, tenzij de Raad zich uiterlijk drie maanden vóór het verstrijken van elke termijn tegen een dergelijke verlenging verzet.	2. De in artikel 86 bedoelde bevoegdheid tot vaststelling van gedelegeerde handelingen wordt met ingang van 1 januari 2021 voor een periode van vijf jaar aan de Commissie verleend. De Commissie stelt uiterlijk negen maanden voor het einde van de termijn van vijf jaar een verslag op over de bevoegdheidsdelegatie. De bevoegdheidsdelegatie wordt stilzwijgend met termijnen van dezelfde duur verlengd, tenzij de Raad zich uiterlijk drie maanden vóór het verstrijken van elke termijn tegen een dergelijke verlenging verzet. De Raad stelt het Europees Parlement van zijn beslissing in kennis.
Amendement 93 Voorstel voor een besluit Artikel 87 – lid 4
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
4. Zodra de Commissie een gedelegeerde handeling heeft vastgesteld, doet zij daarvan kennisgeving aan de Raad.	4. Zodra de Commissie een gedelegeerde handeling heeft vastgesteld, doet zij daarvan kennisgeving aan de Raad en het Europees Parlement.
Amendement 94 Voorstel voor een besluit Artikel 87 – lid 5
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
5. Een krachtens artikel 86 vastgestelde gedelegeerde handeling treedt pas in werking als de Raad binnen een termijn van twee maanden na de datum van kennisgeving van die handeling aan de Raad geen bezwaar heeft gemaakt tegen de gedelegeerde handeling, of als de Raad de Commissie voor het verstrijken van deze termijn heeft meegedeeld niet voornemens te zijn bezwaar te maken. Die termijn kan op initiatief van de Raad met twee maanden worden verlengd.	5. Een krachtens artikel 86 vastgestelde gedelegeerde handeling treedt pas in werking als de Raad binnen een termijn van twee maanden na de datum van kennisgeving van die handeling aan de Raad geen bezwaar heeft gemaakt tegen de gedelegeerde handeling, of als de Raad de Commissie voor het verstrijken van deze termijn heeft meegedeeld niet voornemens te zijn bezwaar te maken. Die termijn kan op initiatief van de Raad met twee maanden worden verlengd. Indien de Raad voornemens is bezwaar aan te tekenen, brengt hij het Europees Parlement hiervan binnen een redelijke termijn vóór hij een definitief besluit neemt op de hoogte, en geeft hij daarbij aan tegen welke gedelegeerde handeling hij bezwaar wil aantekenen alsook de redenen daarvoor.
Amendement 95 Voorstel voor een besluit Artikel 90 – alinea 1
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
Dit besluit wordt toegepast overeenkomstig Besluit 2010/427/EU van de Raad⁴⁶.	De hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid zorgt voor de algemene beleidscoördinatie van het externe optreden van de Unie door de eenheid, samenhang en doeltreffendheid van het externe optreden van de Unie te waarborgen.
__________________
⁴⁶ Besluit 2010/427/EU van de Raad van 26 juli 2010 tot vaststelling van de organisatie en werking van de Europese Dienst voor extern optreden (PB L 201 van 3.8.2010, blz. 30).
Amendement 96 Voorstel voor een besluit Artikel 92 – alinea 2
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
Het is van toepassing vanaf 1 januari 2021.	Het is van toepassing vanaf 1 januari 2021 en verstrijkt op 31 december 2027.
Amendement 97 Voorstel voor een besluit Bijlage I – artikel 1 – lid 1 – inleidende formule
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
1. Voor de periode van zeven jaar van 1 januari 2021 tot en met 31 december 2027 wordt het totaalbedrag van de financiële steun van de Unie van 500 000 000 EUR in het kader van dit besluit als volgt verdeeld:	1. Voor de periode van zeven jaar van 1 januari 2021 tot en met 31 december 2027 wordt het totaalbedrag van de financiële steun van de Unie van 669 000 000 EUR in het kader van dit besluit als volgt verdeeld:
Amendement 98 Voorstel voor een besluit Bijlage I – artikel 1 – lid 1 – letter a
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
a) 159 000 000 EUR in de vorm van subsidies voor bilaterale programmeerbare steun voor de langetermijnontwikkeling van de LGO, met uitzondering van Groenland, met name voor de financiering van de in het programmeringsdocument beschreven initiatieven. Dit bedrag wordt toegewezen op basis van de behoeften en de prestaties van de LGO, overeenkomstig onderstaande criteria: in voorkomend geval wordt in het programmeringsdocument bijzondere aandacht geschonken aan maatregelen ter versterking van het bestuur en de institutionele capaciteit van de begunstigde LGO, en waar relevant het waarschijnlijke tijdschema van de voorgenomen acties. Bij de verdeling van dit bedrag wordt rekening gehouden met de bevolkingsomvang, de hoogte van het bruto binnenlands product (bbp), de omvang van eerdere toewijzingen en beperkingen als gevolg van het geografische isolement van LGO als beschreven in artikel 9 van het besluit.	a) 81 % in de vorm van subsidies voor bilaterale programmeerbare steun voor de langetermijnontwikkeling van alle LGO, met name voor de financiering van de in het programmeringsdocument beschreven initiatieven.
	Dit bedrag wordt toegewezen op basis van de behoeften en de prestaties van de LGO, overeenkomstig onderstaande criteria: de bevolkingsomvang, de hoogte van het bruto binnenlands product (bbp) en op basis daarvan de koopkrachtpariteit, indien beschikbaar, de omvang van eerdere toewijzingen en beperkingen als gevolg van het geografische isolement van LGO als beschreven in artikel 9 van het besluit, het lage ontwikkelingsniveau van de LGO als beschreven in artikel 9 bis van dit besluit, de oppervlakte van de gebieden en de klimatologische en milieu-uitdagingen.
	4 % voor Aruba
	1,5 % voor Bonaire
	5 % voor Curaçao
	48 % voor Groenland
	10,75 % voor Nieuw-Caledonië
	10,85 % voor Frans-Polynesië
	1,2 % voor Saba
	2 % voor Saint Barthélémy
	0,8 % voor Sint Eustatius
	7,5 % voor Saint-Pierre en Miquelon
	2,5 % voor Sint-Maarten
	0,4 % voor de Franse Zuidelijke en Zuidpoolgebieden
	5,5 % voor Wallis en Futuna
Amendement 99 Voorstel voor een besluit Bijlage I – artikel 1 – lid 1 – letter b
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
b) 225 000 000 EUR in de vorm van subsidies voor bilaterale programmeerbare steun voor de langetermijnontwikkeling van Groenland, met name voor de financiering van het in het programmeringsdocument beschreven initiatief.	Schrappen
Amendement 100 Voorstel voor een besluit Bijlage I – artikel 1 – lid 1 – letter c
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
c) 81 000 000 EUR voor regionale LGO-programma's, waarvan 15 000 000 EUR kan worden gebruikt voor intraregionale activiteiten; Groenland komt daarbij alleen in aanmerking voor deze intraregionale onderdelen. De samenwerking wordt uitgevoerd in coördinatie met artikel 7 van dit besluit, met name wat betreft de gebieden van wederzijds belang als bedoeld in artikel 5 van dit besluit, en via overleg in de in artikel 14 van dit besluit bedoelde organen van het EU-LGO-partnerschap. De samenwerking moet worden gecoördineerd met andere financiële programma's en instrumenten van de Unie, met name wat betreft de in artikel 349 VWEU genoemde ultraperifere gebieden.	c) 12 % voor regionale LGO-programma's, waarvan 30 000 000 EUR kan worden gebruikt voor intraregionale activiteiten; Groenland komt daarbij alleen in aanmerking voor deze intraregionale onderdelen. De samenwerking wordt uitgevoerd in coördinatie met artikel 7 van dit besluit, met name wat betreft de gebieden van wederzijds belang als bedoeld in artikel 5 van dit besluit, en via overleg in de in artikel 14 van dit besluit bedoelde organen van het EU-LGO-partnerschap. De samenwerking moet worden gecoördineerd met andere financiële programma's en instrumenten van de Unie, met name wat betreft de in artikel 349 VWEU genoemde ultraperifere gebieden.
Amendement 101 Voorstel voor een besluit Bijlage I – artikel 1 – lid 1 – letter d
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
d) 22 000 000 EUR voor studies of technische bijstand voor alle LGO, met inbegrip van Groenland, overeenkomstig artikel 78 van het besluit⁴⁹.	d) 3,5 % voor studies of technische bijstand voor alle LGO, met inbegrip van Groenland, overeenkomstig artikel 78 van het besluit.
__________________
⁴⁹ Daarvan wordt 9 725 000 EUR gereserveerd voor de Commissie Technische en/of administratieve bijstand en uitgaven ter ondersteuning van de uitvoering van programma's en/of acties van de EU, onderzoek door derden, eigen onderzoek.
Amendement 102 Voorstel voor een besluit Bijlage I – artikel 1 – lid 1 – letter e – inleidende formule
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
e) 13 000 000 EUR aan niet toegewezen middelen voor alle LGO, met inbegrip van Groenland, voor onder andere:	e) 3,5 % aan niet toegewezen middelen voor alle LGO, met inbegrip van Groenland, voor onder andere:
Amendement 103 Voorstel voor een besluit Bijlage I – artikel 1 – lid 2
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
2. Naar aanleiding van een evaluatie kan de Commissie besluiten tot toewijzing van de in dit artikel genoemde middelen die nog niet zijn toegewezen.	2. Naar aanleiding van een evaluatie die vóór 2025 wordt uitgevoerd, kan de Commissie, na raadpleging van de lidstaten en het Europees Parlement, besluiten tot toewijzing van de in dit artikel genoemde middelen die nog niet zijn toegewezen.
Amendement 104 Voorstel voor een besluit Bijlage I – artikel 3 – alinea 1 – inleidende formule
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
De verwezenlijking van de in artikel 3, lid 5, van het besluit beschreven doelstellingen wordt afgemeten aan:	In samenhang met de doelstellingen van duurzame ontwikkeling, wordt een lijst van belangrijke prestatie-indicatoren in overeenstemming met de in artikel 86 vastgestelde procedure opgesteld en als hulp gebruikt bij de beoordeling van de mate waarin de Unie heeft bijgedragen aan de verwezenlijking van de in artikel 3, lid 5, van dit besluit beschreven doelstellingen.
Amendement 105 Voorstel voor een besluit Bijlage I – artikel 3 – alinea 1 – punt 1
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
1. voor de LGO (met uitzondering van Groenland): de uitvoer van goederen en diensten als percentage van het bbp en de totale overheidsinkomsten als percentage van het bbp;	Schrappen
Amendement 106 Voorstel voor een besluit Bijlage I – artikel 3 – alinea 1 – punt 2
Door de Commissie voorgestelde tekst	Amendement
2. voor Groenland: de uitvoer van goederen en diensten als percentage van het bbp en het aandeel van de visserijsector in de totale uitvoer.	Schrappen

TOELICHTING

De landen en gebieden overzee (LGO) zijn met de Europese Unie geassocieerd sinds de inwerkingtreding van het Verdrag van Rome.

Er zijn momenteel 25 LGO die in de Atlantische Oceaan, de Zuidelijke Oceaan, het Caribisch gebied, de Indische Oceaan en de Stille Oceaan liggen. Ze behoren tot vier EU-lidstaten: Denemarken, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Nederland.

De LGO beschikken in het algemeen over vergaande autonomie wat betreft economische zaken, arbeidsmarkt, volksgezondheid, interne aangelegenheden, douane en dergelijke. Defensie en buitenlandse zaken vallen meestal onder de lidstaat. De LGO behoren niet tot het douanegebied van de Unie en maken geen deel uit van de interne markt. De EU-wetgeving is dus niet van toepassing. Aangezien de inwoners van de LGO echter onderdaan zijn van de desbetreffende EU-lidstaten, zijn zij burgers van de Unie.

Het huidige kader dat van toepassing op de 25 LGO is het LGO-besluit van 2013/755/EU van 25 november 2013, waarin de bijzondere relatie wordt beschreven die de LGO met de EU hebben omdat zij deel uitmaken van de "EU-familie", evenals het specifieke wettelijke kader dat op hen van toepassing is.

De belangrijkste financieringsbron voor het huidige LGO-besluit is het elfde Europees Ontwikkelingsfonds (EOF), dat de programmering en financiering omvat van de territoriale en regionale programma's voor LGO (met uitzondering van Groenland, waarvoor een apart besluit wordt gefinancierd uit de EU-begroting).

Gezien de uittreding van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie op 29 maart 2019 en het meerjarig financieel kader 2021-2027, heeft de Commissie op 14 juni 2018 een nieuw LGO-besluit voorgesteld voor een Unie van 27 lidstaten. Het heeft dus betrekking op 13 LGO die tot 3 lidstaten behoren: Denemarken, Frankrijk en Nederland.

Dit nieuwe LGO-besluit combineert het huidige LGO-besluit en het Groenlandbesluit, die beide artikel 203 VWEU als rechtsgrondslag hebben. Bovendien wordt in het voorstel voor een nieuw LGO-besluit de LGO-financiering "begroot" door een budget van 500 miljoen EUR toe te wijzen uit de nieuwe begrotingspost "Nabuurschap en internationaal beleid".

Uw rapporteur is zeer verheugd over het voorstel voor een nieuw LGO-besluit omdat het tegemoetkomt aan de verzoeken van het Parlement om een uniforme regeling voor alle LGO en een specifiek financieel instrument voor de LGO in de begroting van de Europese Unie.

Uw rapporteur zou de Commissie willen bedanken voor het erg kwalitatieve werk dat zij heeft verricht met het oog op een eenvoudiger en coherent wettelijke kader voor de LGO, een sterkere eenheid van beheer en een grotere zichtbaarheid van de LGO als groep.

Uw rapporteur wenst desalniettemin dat er in het nieuwe LGO-besluit wordt rekening gehouden met de volgende elementen, die hij na uitwisselingen met het maatschappelijk middenveld en vertegenwoordigers van de LGO heeft kunnen vaststellen:

1. Een versterkte politieke dialoog tussen de LGO en de EU

Het is belangrijk dat de politieke dimensie van de associatie tussen de EU en de LGO wordt versterkt. Op het niveau van bestuur omvat dit met name de deelname van het voorzitterschap van de Raad en het Europees Parlement aan de discussiefora, en met name het jaarlijkse LGO-EU-forum, en een grotere rol voor het Europees Parlement in het partnerschap in het algemeen.

Uw rapporteur is van mening dat ook de dialoog tussen de EU en de LGO over samenwerking en regionale integratie moet worden versterkt. Uw rapporteur roept de Unie dan ook op om, naast de nauwe dialoog inzake Arctische vraagstukken zoals bedoeld in artikel 13 van het nieuwe LGO, haar aanwezigheid in het Caribisch gebied en het gebied van de Stille Oceaan te versterken door een beroep te doen op haar LGO bij de vaststelling en uitvoering van haar regionale strategieën. Dit standpunt komt tegemoet aan de standpunten van het Europees Parlement over de post-Cotonou en de behoefte aan versterkte strategische dialogen met de drie gebieden, waaronder het Caribisch gebied en het gebied van de Stille Oceaan, waartoe de LGO behoren.

2. Een instrument dat is aangepast aan de specifieke kenmerken van de LGO met aangepaste regels op het gebied van programmering

Uw rapporteur verheugt zich over het voorstel van de Commissie dat een specifiek instrument voor de LGO tot stand brengt, waardoor beter rekening kan worden gehouden met de specifieke kenmerken van de LGO.

Desalniettemin maakt de verwijzing naar de regels van het voorstel voor een verordening tot vaststelling van het instrument voor nabuurschapsbeleid, ontwikkeling en internationale samenwerking(NDICI), en het voorzien in tal van uitzonderingen daarop, het lezen moeilijk en wordt op die manier niet voldaan aan de doelstellingen van transparantie en vereenvoudiging van het Interinstitutioneel Akkoord over beter wetgeven.

Uw rapporteur verzoekt derhalve om in het nieuwe LGO-besluit zelf regels op te nemen die van toepassing zijn op de programmering door de in het NDICI voorgestelde regels die van toepassing zouden zijn op de LGO over te nemen en te herinneren aan het beginsel dat het Financieel Reglement van toepassing is, tenzij anders bepaald in het LGO-besluit.

In het wetgevingsvoorstel moet ook worden herinnerd aan en rekening worden gehouden met de beperkte administratieve en menselijke capaciteiten van de LGO.

3. Betere verdeling van de middelen over de LGO op basis van duidelijke criteria voor meer transparantie en een betere democratische controle

In bijlage I bij het LGO-besluit is de volgende financiële verdeling van de enveloppe van 500 miljoen EUR opgenomen: 225 miljoen EUR voor Groenland, 159 miljoen EUR voor de 12 andere LGO, 81 miljoen EUR voor regionale samenwerking, 22 miljoen EUR voor technische bijstand en 13 miljoen EUR niet-toegewezen middelen.

De rapporteur heeft sterke kritiek op de voorgestelde verdeling. Het Europees Parlement heeft immers, als medebegrotingsautoriteit en behoeder van het goede gebruik van overheidsmiddelen, herhaaldelijk gewezen op de noodzaak controle uit te oefenen op de middelen uit de Europese begroting.

Uw rapporteur herneemt het standpunt van het Europees Parlement over het totaalbedrag dat aan de LGO moet worden toegewezen in het kader van het volgende meerjarig financieel kader, namelijk 669 miljoen EUR, in plaats van de 500 miljoen EUR die de Commissie heeft voorgesteld.

De algemene verdeling die uw rapporteur voorstelt, is als volgt:

• 81 % voor territoriale samenwerking,

• 12 % voor regionale samenwerking, waarvan 30 000 000 EUR voor intraregionale samenwerking,

• 3,5 % voor technische ondersteuning,

• 3,5 % niet toegewezen middelen.

Uw rapporteur bekritiseert de verdeling van de middelen over de LGO in het LGO-besluit omdat het voorstel niet op objectieve en transparante criteria berust.

Uw rapporteur wil dat alle LGO-budgetten, en niet alleen die voor Groenland, worden gemotiveerd. Hij vestigt de aandacht op het feit dat de 13 LGO in aanmerking komen voor territoriale financiering.

Uw rapporteur stelt voor het indicatieve bedrag van de voor elke LGO toegewezen budget in procenten uit te drukken om niet vooruit te lopen op het definitieve bedrag van de begroting voor de LGO in het LGO-besluit.

De voorgestelde verdeling houdt rekening met de volgende objectieve elementen: de bevolkingsomvang, de hoogte van het bbp en op basis daarvan de koopkrachtpariteit, indien beschikbaar, het isolement (zoals beschreven in artikel 9 van het LGO-besluit), het ontwikkelingsniveau (toevoeging van een nieuw artikel 9 bis aan het LGO-besluit), de oppervlakte van de gebieden en klimatologische en milieu-uitdagingen.

4. Gedetailleerde specifieke doelstellingen en passende indicatoren

Uw rapporteur wil dat de specifieke doelstellingen van de associatie beter worden geformuleerd in artikel 3, zodat de Commissie passende indicatoren kan vaststellen volgens de procedure van artikel 86 – gedelegeerde handeling.

Uw rapporteur heeft dus vier specifieke doelstellingen – die rekening houden met de bijzondere situatie van Groenland:

1) ondersteunen van de LGO bij de aanpak van hun belangrijkste uitdagingen, met inbegrip van het onderwijs in Groenland;

2) vergroten van de veerkracht van de LGO en verminderen van de kwetsbaarheid van hun economie en milieu;

3) verbeteren van het concurrentievermogen van de LGO;

4) bevorderen van de samenwerking tussen de LGO en andere partners.

5. Een doeltreffende deelname van de LGO aan de programma's van de Unie

In de artikelen 72 en 83 wordt bepaald dat de LGO via de deelname aan de programma's van de Unie ook toegang hebben tot aanvullende financiering.

Om de LGO werkelijk te kunnen laten deelnemen, is uw rapporteur van mening dat de Commissie deze deelname doeltreffend moet maken door, indien nodig, specifieke maatregelen te nemen om de deelname van de LGO aan EU-programma's te waarborgen en de toegang ertoe te bevorderen door een bijgewerkt toegangsportaal voor de LGO op te zetten.

6. Rekening houden met de doelstellingen van duurzame ontwikkeling, gender en milieu

De LGO kennen een rijke biodiversiteit, maar zijn sterk onderhevig aan de gevolgen van de klimaatverandering. De EU moet de LGO dan ook helpen hun biodiversiteit te beschermen en zich aan te passen aan de klimaatverandering.

Daarom moet de bijdrage aan de klimaatdoelstellingen worden verhoogd tot 30 % van de totale financiële middelen van het programma en moet worden verwezen naar de Klimaatovereenkomst van Parijs.

Ook moeten gendergelijkheid, non-discriminatie en naleving van de doelstellingen van duurzame ontwikkeling (SDG's) verder worden verduidelijkt in het nieuwe LGO-besluit.

PROCEDURE VAN DE BEVOEGDE COMMISSIE

Titel	Associatie van de landen en gebieden overzee met de Europese Unie, met inbegrip van de betrekkingen tussen de Europese Unie enerzijds en Groenland en het Koninkrijk Denemarken anderzijds (”LGO-besluit”)
Document- en procedurenummers	COM(2018)0461 – C8-0379/2018 – 2018/0244(CNS)
Datum raadpleging EP	16.7.2018
Bevoegde commissie Datum bekendmaking	DEVE 10.9.2018
Medeadviserende commissies Datum bekendmaking	BUDG 10.9.2018	EMPL 10.9.2018	ENVI 10.9.2018	PECH 10.9.2018
Geen advies Datum besluit	BUDG 28.6.2018	EMPL 12.7.2018	ENVI 21.6.2018	PECH 11.7.2018
Rapporteurs Datum benoeming	Maurice Ponga 10.8.2018
Behandeling in de commissie	24.9.2018	20.11.2018
Datum goedkeuring	13.12.2018
Uitslag eindstemming	+: –: 0:	17 1 0
Bij de eindstemming aanwezige leden	Enrique Guerrero Salom, Maria Heubuch, Teresa Jiménez-Becerril Barrio, Linda McAvan, Norbert Neuser, Maurice Ponga, Jean-Luc Schaffhauser, Elly Schlein, Bogusław Sonik, Eleni Theocharous, Mirja Vehkaperä, Joachim Zeller, Željana Zovko
Bij de eindstemming aanwezige vaste plaatsvervangers	Marina Albiol Guzmán, Frank Engel, Ádám Kósa
Bij de eindstemming aanwezige plaatsvervangers (art. 200, lid 2)	Tilly Metz, Miguel Urbán Crespo
Datum indiening	20.12.2018

HOOFDELIJKE EINDSTEMMINGIN DE BEVOEGDE COMMISSIE

17	+
ALDE	Mirja Vehkaperä
ECR	Eleni Theocharous
GUE/NGL	Marina Albiol Guzmán, Miguel Urbán Crespo
PPE	Frank Engel, Teresa Jiménez-Becerril Barrio, Ádám Kósa, Maurice Ponga, Bogusław Sonik, Joachim Zeller, Željana Zovko
S&D	Enrique Guerrero Salom, Linda McAvan, Norbert Neuser, Elly Schlein
VERTS/ALE	Maria Heubuch, Tilly Metz

1	-
ENF	Jean-Luc Schaffhauser

0	0

Verklaring van de gebruikte tekens:

+ : voor

- : tegen

0 : onthouding

Laatst bijgewerkt op: 22 januari 2019

Juridische mededeling - Privacybeleid