ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την ετήσια έκθεση 2017 για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης – καταπολέμηση της απάτης
10.1.2019 - (2018/2152(INI))
Επιτροπή Ελέγχου του Προϋπολογισμού
Εισηγητής: Marian-Jean Marinescu
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με την ετήσια έκθεση 2017 για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης – καταπολέμηση της απάτης
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 310 παράγραφος 6 και το άρθρο 325 παράγραφος 5 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),
– έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του σχετικά με τις προηγούμενες ετήσιες εκθέσεις της Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF),
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της 3ης Σεπτεμβρίου 2018 με τίτλο «29η ετήσια έκθεση για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την καταπολέμηση της απάτης (2017)» (COM(2018)0553) και τα συνοδευτικά έγγραφα εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής ((SWD(2018)0381), (SWD(2018)0382), (SWD(2018)0383), (SWD(2018)0384), (SWD(2018)0385) και (SWD(2018)0386)),
– έχοντας υπόψη την έκθεση της OLAF για το 2017[1] και την έκθεση δραστηριοτήτων της Επιτροπής Εποπτείας της OLAF για το 2017,
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση αριθ. 8/2018 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου της 22ας Νοεμβρίου 2018 σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής της 23ης Μαΐου 2018 για την τροποποίηση του κανονισμού OLAF αριθ. 883/2013, όσον αφορά τη συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και την αποτελεσματικότητα των ερευνών της OLAF,
– έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος 2017, που συνοδεύεται από τις απαντήσεις των θεσμικών οργάνων,
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013[2] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Σεπτεμβρίου 2013, σχετικά με τις έρευνες που πραγματοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) και την ενδιάμεση αξιολόγηση που δημοσιεύτηκε από την Επιτροπή στις 2 Οκτωβρίου 2017 (COM(2017)0589),
– έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2017/1371[3] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2017, σχετικά με την καταπολέμηση, μέσω του ποινικού δικαίου, της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης («η οδηγία PIF»),
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939 του Συμβουλίου[4], της 12ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με την εφαρμογή ενισχυμένης συνεργασίας για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας,
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012[5] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του 2015 που ανατέθηκε από την Επιτροπή με τίτλο «Μελέτη για την ποσοτικοποίηση και ανάλυση της διαφοράς στα κράτη μέλη της ΕΕ σχετικά τον ΦΠΑ» και την ανακοίνωση της Επιτροπής της 7ης Απριλίου 2016 σχετικά με ένα σχέδιο δράσης για τον ΦΠΑ με τίτλο «Προς ένα ενιαίο χώρο ΦΠΑ στην ΕΕ – Η ώρα των αποφάσεων» (COM (2016) 0148),
– έχοντας υπόψη την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην υπόθεση C-105/14[6], ποινική διαδικασία κατά Ivo Taricco και άλλων,
– έχοντας υπόψη την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην υπόθεση C-42/171[7], ποινική διαδικασία κατά των M.A.S και M.B.,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με τον ρόλο των καταγγελτών στην προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ[8],
– έχοντας υπόψη την έκθεση προόδου της 12ης Μαΐου 2017 σχετικά με την εφαρμογή της ανακοίνωσης της Επιτροπής με τίτλο «Ενίσχυση της καταπολέμησης του λαθρεμπορίου τσιγάρων και άλλων μορφών παράνομου εμπορίου προϊόντων καπνού - Μια συνολική στρατηγική της ΕΕ ((COM(2013)0324) της 6ης Ιουνίου 2013)» (COM(2017)0235),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 6ης Ιουνίου 2011, με τίτλο «Η καταπολέμηση της διαφθοράς στην Ευρωπαϊκή Ένωση» (COM(2011)0308),
– έχοντας υπόψη την έκθεση της OLAF με τίτλο «Η απάτη στις δημόσιες συμβάσεις – συλλογή προειδοποιητικών σημάτων και βέλτιστες πρακτικές», η οποία δημοσιεύτηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2017, και το εγχειρίδιο της OLAF του 2017 σχετικά με την «Αναφορά παρατυπιών στην επιμερισμένη διαχείριση»,
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2014/24/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με τις δημόσιες προμήθειες και την κατάργηση της οδηγίας 2004/18/ΕK,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25 Οκτωβρίου 2018 σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ — Ανάκτηση χρημάτων και περιουσιακών στοιχείων από τρίτες χώρες σε περιπτώσεις απάτης[9],
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την καταπολέμηση της διαφθοράς στην ΕΕ, της 3ης Φεβρουαρίου 2014 (COM(2014)0038),
– έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 19/2017 του Ευρωπαϊκού Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου με τίτλο «Διαδικασίες εισαγωγής: οι αδυναμίες του νομικού πλαισίου και η αναποτελεσματική εφαρμογή έχουν αντίκτυπο στα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ»,
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση αριθ. 9/2018 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου αναφορικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του προγράμματος της ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Ένας σύγχρονος προϋπολογισμός για μια Ένωση που προστατεύει, ενδυναμώνει και υπερασπίζεται τους πολίτες της. Πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2021-2027» (COM(2018)0321),
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 4ης Οκτωβρίου 2018 με τίτλο «Καταπολέμηση της τελωνειακής απάτης και προστασία των ιδίων πόρων της ΕΕ»[10],
– έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση αριθ. 26/2018 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 10ης Οκτωβρίου 2018, με τίτλο «Σειρά καθυστερήσεων στην υλοποίηση των συστημάτων ΤΠ των τελωνείων: τι έφταιξε;»,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ελέγχου του Προϋπολογισμού (A8-0003/2019),
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι de jure τα κράτη μέλη και η Επιτροπή φέρουν από κοινού την ευθύνη για την εκτέλεση του 74 % του προϋπολογισμού της Ένωσης για το 2017· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι de facto τα κράτη μέλη δαπανούν αυτούς τους πόρους και η Επιτροπή είναι υπεύθυνη για την εποπτεία τους μέσω των μηχανισμών ελέγχου που διαθέτει·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ορθή διαχείριση των δημοσίων δαπανών και η προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης πρέπει να αποτελούν κεντρικά στοιχεία της πολιτικής της ΕΕ προκειμένου να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών μέσω της εξασφάλισης της ορθής και αποτελεσματικής χρήσης των χρημάτων τους·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 310 παράγραφος 6 της ΣΛΕΕ ορίζει ότι «η Ένωση και τα κράτη μέλη, σύμφωνα με το άρθρο 325, καταπολεμούν την απάτη ή οποιαδήποτε άλλη παράνομη δραστηριότητα εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης»·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η επίτευξη καλών αποτελεσμάτων με την απλούστευση των διαδικασιών προϋποθέτει την τακτική αξιολόγηση των εισροών, των εκροών, των αποτελεσμάτων και του αντικτύπου μέσω ελέγχων επιδόσεων·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να αντιμετωπιστεί δεόντως η πολυμορφία των νομικών και των διοικητικών συστημάτων των κρατών μελών, με στόχο την καταπολέμηση των παρατυπιών και της απάτης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή θα πρέπει συνεπώς να εντείνει τις προσπάθειές της προκειμένου να διασφαλίσει ότι η καταπολέμηση της απάτης διενεργείται με αποτελεσματικό τρόπο και οδηγεί σε πιο απτά και πιο ικανοποιητικά αποτελέσματα·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 325 παράγραφος 2 ΣΛΕΕ προβλέπει ότι τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα ίδια μέτρα καταπολέμησης της απάτης κατά των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης με εκείνα που λαμβάνουν για την καταπολέμηση της απάτης κατά των δικών τους οικονομικών συμφερόντων·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει γενικό δικαίωμα να ενεργεί στο πεδίο των πολιτικών για την καταπολέμηση της διαφθοράς, εντός των ορίων που προβλέπονται από τη ΣΛΕΕ: λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 67 της ΣΛΕΕ προβλέπει την υποχρέωση της Ένωσης να εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο ασφάλειας, μεταξύ άλλων και μέσω της πρόληψης και της καταπολέμησης της εγκληματικότητας και μέσω της προσέγγισης των ποινικών νομοθεσιών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 83 της ΣΛΕΕ αναφέρει τη διαφθορά ως ένα ιδιαίτερα σοβαρό τομέα της εγκληματικότητας με διασυνοριακή διάσταση·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 325 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ ορίζει ότι «τα κράτη μέλη συντονίζουν τη δράση τους σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης κατά της απάτης» και ότι «διοργανώνουν, από κοινού με την Επιτροπή, στενή και τακτική συνεργασία μεταξύ των αρμοδίων αρχών»·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η διαφθορά αποτελεί διαδεδομένο φαινόμενο στα κράτη μέλη και συνιστά σοβαρή απειλή για τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης, γεγονός που με τη σειρά του κλονίζει την εμπιστοσύνη στη δημόσια διοίκηση·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΦΠΑ αποτελεί σημαντική πηγή εσόδων για τους εθνικούς προϋπολογισμούς και λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ίδιοι πόροι που βασίζονται στον ΦΠΑ αποτέλεσαν το 12,1 % των συνολικών εσόδων του προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2017·
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το ψήφισμα του Συμβουλίου 6902/05 της 14ης Απριλίου 2005 σχετικά με τη θέσπιση ολοκληρωμένης πολιτικής της ΕΕ κατά της διαφθοράς, κάλεσε την Επιτροπή να εξετάσει όλες τις βιώσιμες επιλογές, όπως τη συμμετοχή στη διαδικασία GRECO ή τη θέσπιση μηχανισμού αξιολόγησης και παρακολούθησης των ενωσιακών μέσων αναφορικά με την ανάπτυξη ενός μηχανισμού αμοιβαίας αξιολόγησης και παρακολούθησης·
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συστηματικές και θεσμοθετημένες υποθέσεις διαφθοράς σε ορισμένα κράτη μέλη βλάπτουν σοβαρά τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ, ενώ παράλληλα συνιστούν απειλή για τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα·
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την ειδική έκθεση 470 του Ευρωβαρόμετρου για τη διαφθορά που δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2017, οι αντιλήψεις και οι στάσεις γενικώς έναντι της διαφθοράς παρέμειναν σταθερές σε σύγκριση με το 2013, γεγονός που καταδεικνύει ότι δεν έχουν παραχθεί συγκεκριμένα αποτελέσματα όσον αφορά την ανάκτηση της εμπιστοσύνης των πολιτών της ΕΕ στους ευρωπαϊκούς θεσμούς·
Εντοπισμός και κοινοποίηση παρατυπιών
1. σημειώνει με ικανοποίηση ότι ο συνολικός αριθμός των παρατυπιών, δόλιων και μη, που κοινοποιήθηκαν το 2017 (15 213 περιπτώσεις) ήταν μειωμένος κατά 20,8 % σε σχέση με το 2016 (19 080 περιπτώσεις) και ότι το ύψος των παρατυπιών μειώθηκε κατά 13 % (από 2,97 δισεκατομμύρια EUR το 2016 σε 2,58 δισεκατομμύρια EUR το 2017)·
2. τονίζει ότι δεν είναι όλες οι παρατυπίες δόλιες και ότι πρέπει να μπορεί να γίνεται σαφής διαφοροποίηση μεταξύ των διαπραττόμενων σφαλμάτων·
3. σημειώνει τη μικρή κατ’ έτος μείωση κατά 19,3 % του αριθμού των παρατυπιών που αναφέρθηκαν ως δόλιες, η οποία ακολουθεί την πτωτική τάση που ξεκίνησε το 2014· ελπίζει ότι η μείωση αυτή αντικατοπτρίζει ένα πραγματικό περιορισμό της απάτης και όχι τις ελλείψεις όσον αφορά τον εντοπισμό της·
4. πιστεύει ότι απαιτείται στενότερη συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά την ανταλλαγή πληροφοριών προκειμένου να βελτιωθεί η συγκέντρωση στοιχείων και να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα των ελέγχων·
5. αποδοκιμάζει το γεγονός ότι περισσότερα από τα μισά κράτη μέλη δεν έχουν θεσπίσει εθνικές στρατηγικές για την καταπολέμηση της απάτης (ΕΣΚΑ)· καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει τα υπόλοιπα κράτη μέλη να προωθήσουν την έγκρισή των ΕΣΚΑ·
6. καλεί εκ νέου την Επιτροπή να θεσπίσει ενιαίο σύστημα συλλογής συγκρίσιμων δεδομένων από τα κράτη μέλη για τις παρατυπίες και τις περιπτώσεις απάτης, προκειμένου να τυποποιηθεί η διαδικασία κοινοποίησης και να εξασφαλιστούν η ποιότητα και η συγκρισιμότητα των στοιχείων που υποβάλλονται·
7. επισημαίνει ότι σε πολλά κράτη δεν υπάρχει συγκεκριμένη νομοθεσία κατά του οργανωμένου εγκλήματος, ενώ αυξάνεται συνεχώς η εμπλοκή του σε διασυνοριακές δραστηριότητες και τομείς που επηρεάζουν τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ, όπως το λαθρεμπόριο και η παραχάραξη και κιβδηλεία·
8. εκφράζει ανησυχία όσον αφορά τους ελέγχους που σχετίζονται με χρηματοοικονομικά μέσα τα οποία διαχειρίζονται ενδιάμεσοι φορείς, και τις διαπιστωθείσες αδυναμίες όσον αφορά την επαλήθευση της καταστατικής έδρας των δικαιούχων· τονίζει την ανάγκη να εξαρτηθεί η εκταμίευση άμεσων και έμμεσων δανείων από τη δημοσίευση φορολογικών και λογιστικών στοιχείων ανά χώρα και από την κοινοποίηση στοιχείων για τους πραγματικούς δικαιούχους, εκ μέρους των δικαιούχων και των ενδιάμεσων χρηματοπιστωτικών φορέων που σχετίζονται με τις χρηματοδοτικές πράξεις·
Έσοδα – Ίδιοι πόροι
9. εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Επιτροπής, το έλλειμμα ΦΠΑ ανήλθε το 2016 σε 147 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό το οποίο υπερβαίνει το 12 % των συνολικών προβλεπόμενων εσόδων από τον ΦΠΑ και ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Επιτροπής, οι ενδοκοινοτικές απάτες στον τομέα του ΦΠΑ κοστίζουν στην Ένωση περίπου 50 δισεκατομμύρια EUR ετησίως.
10. επικροτεί το σχέδιο δράσης της Επιτροπής της 7ης Απριλίου 2016 σχετικά με τον ΦΠΑ, με στόχο τη μεταρρύθμιση του πλαισίου για τον ΦΠΑ, και τις 13 νομοθετικές προτάσεις που εγκρίθηκαν από την Επιτροπή από τον Δεκέμβριο του 2016, οι οποίες αφορούν τη μετάβαση προς ένα οριστικό καθεστώς ΦΠΑ, την άρση των εμποδίων του ΦΠΑ για το ηλεκτρονικό εμπόριο, την αναθεώρηση του καθεστώτος ΦΠΑ για τις ΜΜΕ, τον εκσυγχρονισμό της πολιτικής των συντελεστών ΦΠΑ και το έλλειμμα ΦΠΑ· σημειώνει ότι η πρόταση για το «οριστικό σύστημα» θα μπορούσε να εξαλείψει την ενδοκοινοτική απάτη του αφανούς εμπόρου (ΕΑΑΕ), αλλά δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστεί πριν από το 2022· καλεί τα κράτη μέλη να υλοποιήσουν σύντομα τη μεταρρύθμιση του συστήματος ΦΠΑ και να αναλάβουν περισσότερες άμεσες δράσεις για να ελέγξουν τη ζημία στο ενδιάμεσο διάστημα, όπως μεταξύ άλλων στο πλαίσιο του Eurofisc, της OLAF, της Ευρωπόλ και της μελλοντικής Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας·
11. επικροτεί την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην υπόθεση M.A.S., σύμφωνα με την οποία, τα κράτη μέλη οφείλουν να διασφαλίζουν την επιβολή ποινικών κυρώσεων αποτελεσματικού και αποτρεπτικού χαρακτήρα σε περιπτώσεις σοβαρής απάτης σχετικά με τον ΦΠΑ εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από το άρθρο 325 παράγραφοι 1 και 2 της ΣΛΕΕ·
12. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η έρευνα της OLAF που ολοκληρώθηκε το 2017 και αφορούσε την τελωνειακή απάτη στο ΗΒ, αποκάλυψε σημαντική φοροδιαφυγή στον τομέα του ΦΠΑ στο πλαίσιο εισαγωγών στο ΗΒ που επιτυγχάνεται μέσω κατάχρησης της αναστολής των πληρωμών του ΦΠΑ του λεγόμενου τελωνειακού καθεστώτος 42 (CP42)· επικροτεί τη διαδικασία που προηγείται της διαδικασίας επί παραβάσει κατά του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία κινήθηκε από την Επιτροπή τον Μάιο 2018· υπενθυμίζει ότι οι απώλειες αυτές εκτιμάται ότι ανέρχονται σωρευτικά στο ποσό των 3.2 δισ. ευρώ για την περίοδο 2013-2016, κάτι το οποίο επίσης συνιστά ζημία για τον προϋπολογισμό της ΕΕ· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι οι πρόσφατες τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 904/2010, όσον αφορά τα μέτρα για την ενίσχυση της διοικητικής συνεργασίας στον τομέα του ΦΠΑ ενδέχεται να μην επαρκούν για την αποτροπή της απάτης στο πλαίσιο του τελωνειακού καθεστώτος 42 και καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τη θέσπιση νέων στρατηγικών για τον εντοπισμό των εμπορευμάτων που εισάγονται στην ΕΕ βάσει του τελωνειακού καθεστώτος 42·
13. επικροτεί τις τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 904/2010 του Συμβουλίου για τη διοικητική συνεργασία και την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του φόρου προστιθέμενης αξίας που εγκρίθηκαν στις 2 Οκτωβρίου 2018 και ευελπιστεί ότι, μέσω της ενισχυμένης συνεργασίας, θα αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι βασικές πτυχές της διασυνοριακής απάτης εντός της ενιαίας αγοράς, όπως η ενδοκοινοτική απάτη του αφανούς εμπόρου·
14. επικροτεί την έγκριση της οδηγίας σχετικά για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ (οδηγία PIF), η οποία αποσαφηνίζει τα ζητήματα της διασυνοριακής συνεργασίας και της αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής μεταξύ των κρατών μελών, της Eurojust, της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) και της Επιτροπής όσον αφορά την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ·
15. υπογραμμίζει, εν προκειμένω, τη σοβαρότητα της τρέχουσας κατάστασης όσον αφορά τις απάτες που διαπράττονται μέσω της μη καταβολής του ΦΠΑ, ιδίως τις λεγόμενες απάτες τύπου «carrousel»· καλεί όλα τα κράτη μέλη να συμμετάσχουν σε όλους τους τομείς δραστηριότητας του Eurofisc προκειμένου να διευκολυνθεί η ανταλλαγή πληροφοριών με στόχο την καταπολέμηση της απάτης·
16. υπενθυμίζει ότι το Δικαστήριο της Ε.Ε. έχει επιβεβαιώσει σε πολλές περιπτώσεις και εντελώς πρόσφατα στην υπόθεση Taricco (C-105/14), ότι ο ΦΠΑ αποτελεί οικονομικό συμφέρον της Ένωσης· σημειώνει, ωστόσο, ότι οι έρευνες της OLAF όσον αφορά παρατυπίες στον τομέα του ΦΠΑ είναι σπάνιες, εξ αιτίας της έλλειψης μέσων· καλεί τα κράτη μέλη να εγκρίνουν την πρόταση της Επιτροπής για την διάθεση νέων μέσων στην OLAF για τον χειρισμό των υποθέσεων ΦΠΑ, όπως για παράδειγμα πρόσβαση στο Eurofisc, το VIES και σε στοιχεία τραπεζικών λογαριασμών·
17. σημειώνει τη σταθεροποίηση της τάσης όσον αφορά τον αναφερόμενο αριθμό δόλιων και μη δόλιων υποθέσεων που σχετίζονται με παραδοσιακούς ίδιους πόρους (ΠΙΠ) (4 647 το 2016, 4 636 το 2017), καθώς και τα σχετικά ποσά (537 εκατ. ευρώ το 2016 και 502 εκατ. ευρώ το 2017)· σημειώνει, ωστόσο, την άνιση κατανομή των παρατυπιών μεταξύ των κρατών μελών, με την Ελλάδα (7,17 %), την Ισπανία (4,31 %) και την Ουγγαρία (3,35 %) να βρίσκονται σαφώς πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ (1,96 %) για τους μη εισπραχθέντες ΠΙΠ·
18. παρατηρεί με έντονη ανησυχία ότι το λαθρεμπόριο καπνού με προορισμό την ΕΕ έχει ενταθεί τα τελευταία έτη και, σύμφωνα με εκτιμήσεις, αντιστοιχεί σε ετήσια απώλεια δημόσιων εσόδων για τους προϋπολογισμούς της ΕΕ και των κρατών μελών ύψους 10 δισεκατομμυρίων EUR, συνιστώντας ταυτόχρονα μείζονα εστία οργανωμένης εγκληματικότητας, συμπεριλαμβανομένης της τρομοκρατίας· θεωρεί ότι είναι αναγκαίο τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να καταπολεμήσουν αυτές τις παράνομες δραστηριότητες, μεταξύ άλλων μέσω της βελτίωσης των διαδικασιών συνεργασίας και ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ κρατών μελών·
19. πιστεύει ότι ένας συνδυασμός διαφορετικών μεθόδων ανίχνευσης (έλεγχοι διάθεσης κονδυλίων, εκ των υστέρων έλεγχοι, επιθεωρήσεις από υπηρεσίες καταπολέμησης της απάτης κτλ.) είναι πιο αποτελεσματικός για τον εντοπισμό περιπτώσεων απάτης και ότι η αποτελεσματικότητα κάθε μεθόδου εξαρτάται από το οικείο κράτος μέλος, τον αποτελεσματικό συντονισμό της διοίκησης του, καθώς και από τη δυνατότητα επικοινωνίας μεταξύ των αρμοδίων υπηρεσιών των κρατών μελών·
20. θεωρεί ανησυχητικό το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη συστηματικά δεν αναφέρουν ούτε μια υπόθεση απάτης· καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει την κατάσταση, καθώς θεωρεί ότι η πιθανότητα τα εν λόγω κράτη μέλη να είναι υποδείγματα νομιμότητας είναι μάλλον χαμηλή· καλεί την Επιτροπή να διενεργήσει δειγματοληπτικούς επιτόπιους ελέγχους σε αυτές τις χώρες·
21. σημειώνει με απογοήτευση ότι το μέσο ποσοστό ανάκτησης για υποθέσεις που κοινοποιήθηκαν ως δόλιες την περίοδο 1989-2017 ήταν μόλις 37 %· καλεί την Επιτροπή να αναζητήσει τρόπους επανόρθωσης για να βελτιωθεί αυτή η εξοργιστική κατάσταση·
22. καλεί εκ νέου την Επιτροπή να υποβάλλει ετήσια έκθεση σχετικά με το ποσό των ιδίων πόρων της Ένωσης που ανακτήθηκε εν συνεχεία των συστάσεων που διατυπώθηκαν από την OLAF και να ανακοινώσει τα ποσά που υπολείπονται προς ανάκτηση·
Πρόγραμμα της ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης
23. εκφράζει την ικανοποίησή του για τη θέσπιση του προγράμματος της ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης, το οποίο θα τεθεί σε εφαρμογή από την OLAF με άμεση διαχείριση (COM (2018) 0386), και ζητεί να αποτελέσουν οι επιχορηγήσεις αντικείμενο ηλεκτρονικής διαχείρισης μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος διαχείρισης των επιχορηγήσεων της Επιτροπής, το οποίο θα αρχίσει να εφαρμόζεται από τον Ιούνιο του 2019·
Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και σχέση με την OLAF
24. επιδοκιμάζει την απόφαση 22 κρατών μελών να προχωρήσουν στη σύσταση της EPPO με τη μέθοδο της ενισχυμένης συνεργασίας· καλεί την Επιτροπή να παράσχει κίνητρα για να συμμετάσχουν στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και όσα κράτη μέλη αρνούνται μέχρι στιγμής να το πράξουν·
25. τονίζει ότι οι συμφωνίες συνεργασίας μεταξύ OLAF και EPPO πρέπει να διασφαλίζουν μία σαφή διάκριση αρμοδιοτήτων προκειμένου να αποφεύγεται η επικάλυψη των δομών, η σύγκρουση αρμοδιοτήτων και νομικά κενά λόγω έλλειψης αρμοδιοτήτων·
26. εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι το σχέδιο προϋπολογισμού της ΕΕ για το 2019 περιλαμβάνει, για πρώτη φορά, πιστώσεις για την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (4,9 εκατομμύρια EUR) και τονίζει πόσο σημαντικό είναι να υπάρχει κατάλληλη στελέχωση και προϋπολογισμός για την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία· σημειώνει ότι έχουν σχεδιαστεί προβλέπονται μόνο 37 θέσεις προσωπικού, γεγονός που συνεπάγεται ότι μετά την αφαίρεση των θέσεων 23 Ευρωπαίων Εισαγγελέων, προβλέπονται μόνο 14 θέσεις για διοικητικά καθήκοντα· εκτιμά ότι αυτό δεν είναι ρεαλιστικό, ιδίως όσον αφορά τα δύο επιπλέον κράτη μέλη που αποφάσισαν πρόσφατα να προσχωρήσουν στην EPPO· καλεί, συνεπώς, την προκαταβολική αύξηση των θέσεων προσωπικού που προβλέπονται για το 2020 προκειμένου η EPPO να καταστεί πλήρως λειτουργική έως το τέλος του 2020, όπως προβλέπεται από τον κανονισμό·
27. επικροτεί τη στοχευμένη πρόταση της Επιτροπής για αναθεώρηση του κανονισμού αριθ. 833/2013, που οφείλεται κυρίως στη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας· τονίζει ότι η μελλοντική συνεργασία μεταξύ της OLAF και της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας θα πρέπει να στηρίζεται στη στενή συνεργασία, την αποτελεσματική ανταλλαγή πληροφοριών και τη συμπληρωματικότητα, και ταυτόχρονα να αποφεύγονται οι αλληλεπικαλύψεις και η σύγκρουση αρμοδιοτήτων·
Καταπολέμηση της διαφθοράς
28. χαιρετίζει την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που υπέβαλε η Επιτροπή, για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης στην περίπτωση γενικευμένων ελλείψεων όσον αφορά το κράτος δικαίου στα κράτη μέλη· τονίζει ότι για να πραγματοποιείται αντικειμενική και συστηματική αξιολόγηση, η Επιτροπή θα πρέπει να δημοσιεύει σε τακτική βάση αξιολόγηση των απειλών κατά του κράτους δικαίου, συμπεριλαμβανομένων των κινδύνων συστημικής διαφθοράς, σε κάθε κράτος μέλος, με βάση ένα σύνολο δεικτών και ανεξαρτήτων εκθέσεων·
29. τονίζει ότι μετά τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, η OLAF θα παραμείνει η μοναδική υπηρεσία επιφορτισμένη με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ στα κράτη μέλη που αποφάσισαν να μην συμμετάσχουν στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία· επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τη γνωμοδότηση αριθ. 8/2018 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, η πρόταση της Επιτροπής για την τροποποίηση του κανονισμού OLAF δεν επιλύει το ζήτημα της περιορισμένης αποτελεσματικότητας των διοικητικών ερευνών της OLAF· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι η OLAF παραμένει ισχυρός και πλήρως λειτουργικός εταίρος της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας·
30. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν κρίνει πλέον αναγκαία τη δημοσίευση της έκθεσης για την καταπολέμηση της διαφθοράς· αποδοκιμάζει την απόφαση της Επιτροπής να συμπεριλάβει μέτρα παρακολούθησης για την καταπολέμηση της διαφοράς στη διαδικασία της οικονομικής διακυβέρνησης στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο· θεωρεί ότι με αυτό τον τρόπο περιορίστηκε περαιτέρω η παρακολούθηση από την Επιτροπή, καθώς τα διαθέσιμα δεδομένα αφορούν πολύ λίγες χώρες· εκφράζει επίσης τη λύπη του για το γεγονός ότι αυτή η αλλαγή προσέγγισης επικεντρώνεται κυρίως στις οικονομικές επιπτώσεις της διαφθοράς και παραβλέπει σχεδόν ολοκληρωτικά τις άλλες πτυχές που η διαφθορά μπορεί να επηρεάσει, όπως την εμπιστοσύνη των πολιτών στη δημόσια διοίκηση, ακόμα δε και τη δημοκρατική δομή των κρατών μελών· προτρέπει συνεπώς την Επιτροπή να συνεχίσει τη δημοσίευση των εκθέσεών της για την καταπολέμηση της διαφθοράς· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να συμμετάσχει σε μια πιο ολοκληρωμένη και συνεκτική πολιτική της ΕΕ για την καταπολέμηση της διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένης μιας εις βάθος αξιολόγησης των πολιτικών για την καταπολέμηση της διαφθοράς σε κάθε κράτος μέλος·
31. επαναλαμβάνει ότι το φαινόμενο της μεταπήδησης στον ιδιωτικό τομέα μπορεί να είναι επιζήμιο για τις σχέσεις μεταξύ των θεσμικών οργάνων και των εκπροσώπων ομάδων συμφερόντων· καλεί τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να αναπτύξουν μια συστηματική και αναλογική προσέγγιση όσον αφορά την πρόκληση αυτή·
32. αποδοκιμάζει το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν προώθησε τη συμμετοχή της ΕΕ στην ομάδα κρατών του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της διαφθοράς (GRECO)· καλεί την Επιτροπή να αρχίσει εκ νέου διαπραγματεύσεις με την GRECO, το συντομότερο δυνατόν, προκειμένου να αξιολογήσει εγκαίρως τη συμμόρφωσή της με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών κατά της διαφθοράς (UNCAC) και να δημιουργήσει έναν εσωτερικό μηχανισμό αξιολόγησης για τα θεσμικά όργανα της ΕΕ ·
33. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να αναπτύξει ένα σύστημα αυστηρών δεικτών και ευκόλως εφαρμόσιμων ομοιόμορφων κριτηρίων βάσει των απαιτήσεων που ορίστηκαν στο πρόγραμμα της Στοκχόλμης για τη μέτρηση του επιπέδου διαφθοράς στα κράτη μέλη και την αξιολόγηση των πολιτικών των κρατών μελών για την καταπολέμηση της διαφθοράς· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει δείκτη διαφθοράς για την κατάταξη των κρατών μελών· θεωρεί ότι ο δείκτης διαφθοράς θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως στέρεη βάση για τη δημιουργία του ειδικού μηχανισμού ελέγχων ανά χώρα, μέσω του οποίου η Επιτροπή θα ελέγχει τον τρόπο με τον οποίο δαπανώνται οι πόροι της ΕΕ·
34. υπενθυμίζει ότι η Επιτροπή δεν έχει πρόσβαση στις πληροφορίες που ανταλλάσσονται μεταξύ των κρατών μελών με στόχο την πρόληψη και την καταπολέμηση της απάτης του αφανούς εμπόρου, της κοινώς αποκαλούμενης απάτης τύπου «καρουζέλ»· θεωρεί ότι η Επιτροπή θα πρέπει να έχει πρόσβαση στο Eurofisc, προκειμένου να ελέγχει καλύτερα, να αξιολογεί και να βελτιώνει την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ των κρατών μελών· καλεί όλα τα κράτη μέλη να συμμετέχουν σε όλους τους τομείς δραστηριότητας του Eurofisc, προκειμένου να διευκολύνουν και να επιταχύνουν την ανταλλαγή πληροφοριών με δικαστικές αρχές και αρχές επιβολής του νόμου όπως η Ευρωπόλ και η OLAF, σύμφωνα με τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου· καλεί τα κράτη μέλη και το Συμβούλιο να χορηγήσουν στην Επιτροπή πρόσβαση σε αυτά τα δεδομένα, με σκοπό την προώθηση της συνεργασίας, την ενίσχυση της αξιοπιστίας των δεδομένων και την καταπολέμηση του διασυνοριακού εγκλήματος·
Δημόσιες συμβάσεις
Ψηφιοποίηση
35. σημειώνει ότι σημαντικό μέρος των δημόσιων επενδύσεων δαπανάται μέσω δημόσιων συμβάσεων (2 τρισ. EUR ετησίως)· τονίζει τα οφέλη των ηλεκτρονικών συμβάσεων για την καταπολέμηση της απάτης, όπως η εξοικονόμηση πόρων για όλα τα μέρη, η αύξηση της διαφάνειας, η απλούστευση και η επιτάχυνση των διαδικασιών·
36. καλεί την Επιτροπή να διαμορφώσει ένα πλαίσιο για την ψηφιοποίηση όλων των διαδικασιών εφαρμογής των πολιτικών της ΕΕ (προσκλήσεις υποβολής προσφορών, αίτηση, αξιολόγηση, υλοποίηση, πληρωμή), το οποίο θα ισχύει σε όλα τα κράτη μέλη·
37. αποδοκιμάζει το γεγονός ότι λίγα μόνο κράτη μέλη χρησιμοποιούν νέες τεχνολογίες για όλα τα σημαντικά στάδια της διαδικασίας σύναψης συμβάσεων (ηλεκτρονική κοινοποίηση, ηλεκτρονική πρόσβαση σε τεύχη δημοπράτησης, ηλεκτρονική υποβολή, ηλεκτρονική αξιολόγηση, ηλεκτρονική ανάθεση, ηλεκτρονική παραγγελία, ηλεκτρονική τιμολόγηση, ηλεκτρονική πληρωμή)· καλεί τα κράτη μέλη να καταστήσουν όλες τις μορφές της διαδικασίας σύναψης δημοσίων συμβάσεων, καθώς και τα δημοσίως προσβάσιμα μητρώα συμβάσεων ηλεκτρονικά διαθέσιμα, σε μηχαναγνώσιμο μορφότυπο, έως τον Ιούλιο του 2019·
38. καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει κίνητρα για τη δημιουργία ενός ηλεκτρονικού προφίλ των αναθετουσών αρχών για εκείνα τα κράτη μέλη όπου τα προφίλ αυτά δεν είναι διαθέσιμα·
39. επικροτεί το χρονοδιάγραμμα της Επιτροπής για την ανάπτυξη των ηλεκτρονικών δημόσιων συμβάσεων στην ΕΕ και καλεί την Επιτροπή να λάβει επ’ αυτού περαιτέρω μέτρα·
Πρόληψη και πρώιμα στάδια της διαδικασίας σύναψης δημόσιων συμβάσεων
40. φρονεί ότι οι δραστηριότητες πρόληψης είναι πολύ σημαντικές για τη μείωση του επιπέδου της απάτης όσον αφορά τη διάθεση των κονδυλίων της ΕΕ και ότι η μετάβαση στις ηλεκτρονικές δημόσιες συμβάσεις αποτελεί σημαντικό βήμα για την πρόληψη της απάτης και την προώθηση της ακεραιότητας και της διαφάνειας·
41. επιδοκιμάζει τη θέσπιση του συστήματος έγκαιρου εντοπισμού και αποκλεισμού (EDES) και πιστεύει ότι ένας συνδυασμός διαφορετικών μεθόδων ανίχνευσης (ελέγχων) σε αρχικά στάδια της δημοπράτησης έργων είναι πιο αποτελεσματικός για την πρόληψη της απάτης, δεδομένου ότι επιτρέπει την ανακατανομή των κονδυλίων προς άλλα έργα·
42. χαιρετίζει τις κατευθυντήριες γραμμές που εκπονήθηκαν από τη συμβουλευτική επιτροπή για τον συντονισμό της πρόληψης της απάτης (COCOLAF) σχετικά με τα προειδοποιητικά σήματα και τις βέλτιστες πρακτικές στις δημόσιες συμβάσεις και την κοινοποίηση παρατυπιών·
43. εκφράζει την ικανοποίησή του για την απλούστευση των δημοσιονομικών κανόνων που διέπουν τον γενικό προϋπολογισμό της ΕΕ και πιστεύει ότι με περαιτέρω απλούστευση θα αυξηθεί η αποτελεσματικότητα· ελπίζει ότι άλλοι αποδέκτες κονδυλίων της Ένωσης θα επωφεληθούν περισσότερο από απλούστερες επιλογές σε συνάρτηση με το κόστος·
Διαδικασίες εισαγωγής
44. επισημαίνει ότι οι τελωνειακοί δασμοί αντιπροσωπεύουν το 14 % του προϋπολογισμού της ΕΕ και πιστεύει ότι η αναποτελεσματική επιβολή τους και η έλλειψη εναρμονισμένων κανόνων επηρεάζουν αρνητικά τα οικονομικά συμφέροντα της ΕΕ·
45. σημειώνει ότι οι τελωνειακές αρχές διαφόρων κρατών μελών ανταλλάσσουν πληροφορίες σχετικά με υπόνοιες απάτης προκειμένου να διασφαλίζεται η τήρηση των τελωνειακών ρυθμίσεων (αμοιβαία συνδρομή)· πιστεύει ότι η επικοινωνία αυτή καθίσταται ευκολότερη όταν η αναφορά των στοιχείων του αποστολέα είναι υποχρεωτική στην τελωνειακή διασάφηση εισαγωγής (ΕΔΕ) και καλεί την Επιτροπή να καταστήσει αυτή την ένδειξη υποχρεωτική σε όλα τα κράτη μέλη έως τον Ιούλιο του 2019·
46. εκφράζει την ανησυχία του όσον αφορά τους τελωνειακούς ελέγχους και τη συναφή είσπραξη των δασμών οι οποίοι αποτελούν ίδιο πόρο για τον προϋπολογισμό της ΕΕ· επισημαίνει ότι οι επιθεωρήσεις μέσω των οποίων εξακριβώνεται ότι οι εισαγωγείς συμμορφώνονται με τους κανόνες σχετικά με τους δασμούς και τις εισαγωγές, πραγματοποιούνται από τις τελωνειακές αρχές των κρατών μελών, και καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι οι επιθεωρήσεις στα σύνορα της ΕΕ είναι κατάλληλες και εναρμονισμένες, εξασφαλίζοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την ασφάλεια της Ένωσης και την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της, καθώς και να δώσει ιδιαίτερη έμφαση στην καταπολέμηση του εμπορίου παράνομων προϊόντων και προϊόντων παραποίησης/απομίμησης·
47. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η υλοποίηση των νέων συστημάτων ΤΠ για την τελωνειακή ένωση αντιμετώπισε σειρά καθυστερήσεων, με αποτέλεσμα ορισμένα βασικά συστήματα να μην είναι διαθέσιμα κατά την εκπνοή των προθεσμιών εντός του 2020 που καθορίζονται στον ενωσιακό τελωνειακό κώδικα· υπογραμμίζει ότι η ταχεία μετάβαση σε ένα περιβάλλον χωρίς χαρτί για τα τελωνεία είναι καθοριστικής σημασίας για τη διασφάλιση της λειτουργίας των τελωνειακών αρχών ως μίας ενιαίας οντότητας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συμβάλουν στην ολοκλήρωση και την οικονομική βιωσιμότητα των συστημάτων τελωνειακών πληροφοριών ΕΕ·
48. επικροτεί τις 11 κοινές τελωνειακές επιχειρήσεις της OLAF που στόχευσαν με επιτυχία κατά διαφόρων απειλών, όπως η απάτη στον τομέα του εισοδήματος, οι παράνομες κινήσεις κεφαλαίων, τα προϊόντα παραποίησης/απομίμησης, το λαθρεμπόριο τσιγάρων και τα ναρκωτικά· εκφράζει επίσης την ικανοποίηση του για τον εντοπισμό παρατυπιών μετά τις ανακοινώσεις αμοιβαίας υποστήριξης που εξέδωσε η OLAF, ιδίως περιπτώσεων απάτης στον τομέα των φωτοβολταϊκών·
49. υπογραμμίζει ότι απαιτούνται εναρμονισμένοι και τυποποιημένοι τελωνειακοί έλεγχοι σε όλα τα σημεία εισόδου, διότι η ανισορροπία στη διενέργεια τελωνειακών ελέγχων από τα κράτη μέλη εμποδίζει την αποτελεσματική λειτουργία της τελωνειακής ένωσης·
Δαπάνες
50. χαιρετίζει τη σημαντική μείωση του αριθμού των υποθέσεων (από 272 το 2016 σε 133 το 2017) που αναφέρθηκαν ως δόλιες στον τομέα της αγροτικής ανάπτυξης, καθώς και τη συνακόλουθη μείωση του ύψους της απάτης από 47 εκατ. EUR σε 20 εκατ. EUR: σημειώνει, ωστόσο, την αντίθετη τάση που παρατηρείται στην άμεση στήριξη της γεωργίας, όπου το ύψος των παρατυπιών που αναφέρθηκαν ως δόλιες αυξήθηκε απότομα από 11 εκατομμύρια EUR σε 39 εκατομμύρια EUR και η μέση οικονομική αξία που αντιστοιχεί σε κάθε περίπτωση αυξήθηκε κατά 227 %· ελπίζει ότι αυτό δεν συνιστά αρνητική τάση·
51. αναμένει ότι η απλούστευση των διοικητικών κανόνων, όπως επιβάλλουν οι κοινές διατάξεις που καλύπτουν την περίοδο 2014-2020, θα επιτρέψει τη μείωση του αριθμού μη δόλιων παρατυπιών, τον εντοπισμό των κρουσμάτων απάτης και τη βελτίωση της πρόσβασης των δικαιούχων στους πόρους της Ένωσης·
52. καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει τις προσπάθειές της για την τυποποίηση της ονοματολογίας των σφαλμάτων που συνδέονται με τις δαπάνες, καθώς τα στοιχεία δείχνουν ότι τα διάφορα κράτη μέλη δηλώνουν τα ίδια σφάλματα σε διάφορες κατηγορίες (SWD (2018) 0386)·
53. υπογραμμίζει το γεγονός ότι η ικανότητα ανίχνευσης αποτελεί μείζονος σημασίας στοιχείο στο πλαίσιο του κύκλου καταπολέμησης της απάτης, που συμβάλλει στην αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα του συστήματος προστασίας του προϋπολογισμού της ΕΕ· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι, ως εκ τούτου, τα πιο δραστήρια κράτη μέλη στον εντοπισμό και την αναφορά δυνητικά δόλιων παρατυπιών ήταν η Πολωνία, η Ρουμανία, η Ουγγαρία, η Ιταλία και η Βουλγαρία, στις οποίες αναλογεί το 73 % των παρατυπιών που κοινοποιήθηκαν ως δόλιες στην κοινή γεωργική πολιτική κατά τα έτη 2013-2017· υπογραμμίζει, εν προκειμένω, ότι μία μόνο αριθμητική αξιολόγηση των αναφορών που έχουν υποβληθεί μπορεί να οδηγήσει σε εσφαλμένη αντίληψη για την αποτελεσματικότητα των ελέγχων· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να εξακολουθήσει να στηρίζει τα κράτη μέλη προκειμένου να βελτιωθεί τόσο η ποιότητα όσο και ο αριθμός των ελέγχων και να υπάρξει ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών στον τομέα της καταπολέμησης της απάτης·
54. σημειώνει ότι, μετά από μια περίοδο αιχμής δύο ετών, ο αριθμός των παρατυπιών που δεν αναφέρθηκαν ως δόλιες στο πλαίσιο των πολιτικών συνοχής και αλιείας (5 129 υποθέσεις το 2017) επανήλθε στα επίπεδα του 2013 και του 2014 (4 695 και σε 4 825 περιπτώσεις αντίστοιχα)·
55. υπενθυμίζει ότι είναι θεμελιώδους σημασίας η πλήρης διαφάνεια στη λογιστική καταχώριση των δαπανών και δη όσον αφορά τα έργα υποδομής που χρηματοδοτούνται άμεσα μέσω ευρωπαϊκών κονδυλίων ή χρηματοοικονομικών μέσων· καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε οι πολίτες της ΕΕ να έχουν πλήρη πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τα συγχρηματοδοτούμενα έργα·
56. διαπιστώνει ότι ο αριθμός των παρατυπιών που κοινοποιήθηκαν στο πλαίσιο της προενταξιακής βοήθειας μειώθηκε περαιτέρω το 2017 και ότι, με τη σταδιακή κατάργηση των προενταξιακών προγραμμάτων, ο αριθμός των παρατυπιών που κοινοποιήθηκαν ως δόλιες ήταν σχεδόν μηδενικός·
Προβλήματα που εντοπίστηκαν και απαιτούμενα μέτρα
Βελτίωση των ελέγχων
57. υποστηρίζει το πρόγραμμα «Hercule III», το οποίο αποτελεί καλό παράδειγμα μιας προσέγγισης που συνίσταται στη «βέλτιστη αξιοποίηση κάθε ευρώ»· αναμένει ότι ο διάδοχός του προγράμματος αυτού μετά το 2020 θα είναι ακόμη πιο αποδοτικός·
58. ευελπιστεί ότι με τον σχεδιαζόμενο νέο κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση, στο πλαίσιο του Ταμείου για την ολοκληρωμένη διαχείριση των συνόρων, του μέσου χρηματοδοτικής στήριξης για τον εξοπλισμό τελωνειακών ελέγχων, θα βελτιωθεί περαιτέρω ο συντονισμός και θα ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ των τελωνειακών αρχών και άλλων αρχών επιβολής του νόμου για σκοπούς χρηματοδότησης, μέσω βελτιωμένης εταιρικής σχέσης σε επίπεδο ΕΕ·
Διεθνική απάτη
59. επισημαίνει ότι ένα σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των αρμόδιων αρχών μπορεί να καταστήσει δυνατή τη διασταύρωση των λογιστικών εγγραφών για συναλλαγές μεταξύ δύο ή περισσοτέρων κρατών μελών ώστε να αποφεύγονται οι περιπτώσεις διασυνοριακής απάτης σε σχέση με τα διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία και, με τον τρόπο αυτό, να εξασφαλίζεται μια οριζόντια και ολοκληρωμένη προσέγγιση όσον αφορά την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των κρατών μελών· επαναλαμβάνει το αίτημα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποβάλει νομοθετική πρόταση σχετικά με την αμοιβαία διοικητική συνδρομή στους τομείς ευρωπαϊκής χρηματοδότησης όπου δεν υφίσταται αντίστοιχη πρόβλεψη·
60. ανησυχεί για την αύξηση του αριθμού των απειλών και των κρουσμάτων διακρατικής απάτης που εντοπίζονται από την OLAF· επικροτεί την έγκριση της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 25ης Οκτωβρίου 2018 για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ με τίτλο «Ανάκτηση χρημάτων και περιουσιακών στοιχείων από τρίτες χώρες σε περίπτωση απάτης» (Α8-0298/2018) και τη ρήτρα καταπολέμησης της απάτης που ενσωματώθηκε με επιτυχία στη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών με την Ιαπωνία· καλεί την Επιτροπή να γενικεύσει την πρακτική προσθήκης ρητρών καταπολέμησης της απάτης σε συμφωνίες που υπογράφει η ΕΕ με τρίτες χώρες·
Καταγγέλτες
61. επικροτεί την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την προστασία των προσώπων που καταγγέλλουν παραβάσεις του δικαίου της Ένωσης (COM(2018)0218)· ελπίζει ότι με αυτή θα ενισχυθεί σε μεγάλο βαθμό η ασφάλεια των καταγγελτών στην Ένωση, με αποτέλεσμα να βελτιωθεί σημαντικά η προστασία της ΕΕ και του κράτους δικαίου· ελπίζει ότι θα τεθεί σε ισχύ στο άμεσο μέλλον· καλεί όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να εφαρμόσουν στις εσωτερικές τους πολιτικές τα πρότυπα που προβλέπει η οδηγία, το συντομότερο δυνατόν, με στόχο να διασφαλίσουν το υψηλότερο επίπεδο προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να την ενσωματώσουν στο εθνικό τους νομικό σύστημα με το ευρύτερο δυνατό πεδίο εφαρμογής, πέρα από τους περιορισμούς της ευρωπαϊκής νομοθεσίας·
62. τονίζει τον σημαντικό ρόλο των καταγγελτών στην πρόληψη, τον εντοπισμό και την κοινοποίηση των κρουσμάτων απάτης και εμμένει στην ανάγκη προστασίας τους·
Ερευνητική δημοσιογραφία
63. εκτιμά ότι η ερευνητική δημοσιογραφία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη βελτίωση του απαιτούμενου επιπέδου διαφάνειας στην Ένωση και στα κράτη μέλη και ότι πρέπει να ενθαρρυνθεί και να υποστηριχτεί με νομικά μέσα τόσο στα κράτη μέλη όσο και στην Ένωση·
Καπνός
64. σημειώνει με ανησυχία ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις της OLAF, το παράνομο εμπόριο τσιγάρων προκαλεί ετήσιες οικονομικές ζημίες άνω των 10 δισεκατομμυρίων EUR στους προϋπολογισμούς της Ένωσης και των κρατών μελών·
65. εκφράζει την ικανοποίηση του για τη θέση σε ισχύ, στις 25 Σεπτεμβρίου 2018, του πρωτοκόλλου της ΠΟΥ για την εξάλειψη του παράνομου εμπορίου προϊόντων καπνού μετά την 41η επικύρωση, στις 27 Ιουνίου 2018· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η πρώτη διάσκεψη των συμβαλλόμενων μερών του πρωτοκόλλου έλαβε χώρα από τις 8 έως τις 10 Οκτωβρίου 2018· παροτρύνει, ωστόσο, τα κράτη μέλη που δεν έχουν ακόμη κυρώσει το πρωτόκολλο να το πράξουν το συντομότερο δυνατόν· καλεί την Επιτροπή να διαδραματίσει ενεργό ρόλο με στόχο την κατάρτιση ολοκληρωμένης έκθεσης σχετικά με τις ορθές πρακτικές και την εφαρμογή δοκιμών σχετικά με τα συστήματα παρακολούθησης και εντοπισμού στα συμβαλλόμενα κράτη· καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ που έχουν υπογράψει αλλά δεν έχουν ακόμη επικυρώσει το πρωτόκολλο να το πράξουν·
66. υπενθυμίζει την απόφαση της Επιτροπής να μην ανανεώσει τη συμφωνία PMI, η οποία έληξε στις 9 Ιουλίου 2016· υπενθυμίζει ότι, στις 9 Μαρτίου 2016, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζήτησε από την Επιτροπή να μην προβεί σε ανανέωση, επέκταση ή αναδιαπραγμάτευση της εν λόγω συμφωνίας πέραν της ημερομηνίας λήξης της· πιστεύει ότι οι τρεις άλλες συμφωνίες με εταιρείες καπνού (BAT, JTI, ITL) δεν θα πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο ανανέωσης, επέκτασης ή αναδιαπραγμάτευσης· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση, έως τα τέλη του 2018, σχετικά με την σκοπιμότητα του τερματισμού των υπόλοιπων τριών συμφωνιών·
67. καλεί την Επιτροπή να καταρτίσει ταχέως το νέο σχέδιο δράσης και την ολοκληρωμένη στρατηγική της ΕΕ για την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου καπνού που είχε προβλεφθεί για το τέλος του καλοκαιριού του 2018·
68. καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι το σύστημα ιχνηλασιμότητας και τα χαρακτηριστικά ασφαλείας που πρέπει να εφαρμοστούν από τα κράτη μέλη στις 20 Μαΐου 2019 όσον αφορά τα τσιγάρα και τον καπνό για στριφτά τσιγάρα καθώς και στις 20 Μαΐου 2024 όσον αφορά τα υπόλοιπα προϊόντα καπνού (πούρα, πουράκια και άκαπνα προϊόντα καπνού) συμμορφώνονται με τις κατευθυντήριες γραμμές περί ανεξαρτησίας του πρωτοκόλλου της ΠΟΥ για την εξάλειψη του παράνομου εμπορίου προϊόντων καπνού που επικυρώθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις 24 Ιουνίου 2016·
69. καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προβλέψει τους κρυφούς κινδύνους αντιγραφής των μεμονωμένων σημάνσεων από τη βιομηχανία καπνού με σκοπό την τροφοδότηση της παράλληλης αγοράς·
70. διαπιστώνει με ανησυχία ότι τα κράτη μέλη δεν έχουν εφαρμόσει παρά σε περιορισμένο βαθμό τις συστάσεις της OLAF για τη λήψη δικαστικών μέτρων· θεωρεί ότι η κατάσταση αυτή είναι μη ανεκτή και καλεί την Επιτροπή να παροτρύνει τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν την πλήρη εφαρμογή των συστάσεων της OLAF και να θεσπίσει κανόνες για τη διευκόλυνση του παραδεκτού των αποδεικτικών στοιχείων που συγκεντρώνονται από την OLAF·
Έρευνες και ο ρόλος της OLAF
71. χαιρετίζει την πρόταση της Επιτροπής για ενδυνάμωση της OLAF αναφορικά με τη διερεύνηση ζητημάτων Φόρου Προστιθέμενης Αξίας· ζητεί από την Επιτροπή να θεσπίσει ένα ορισμένο επίπεδο διαφάνειας για τις εκθέσεις και τις συστάσεις της OLAF μετά την περάτωση όλων των ευρωπαϊκών και εθνικών διαδικασιών· είναι της γνώμης ότι, μετά την έγκριση των αναγκαίων τροποποιήσεων στον κανονισμό OLAF που σχετίζονται με τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, η Επιτροπή θα πρέπει να προβεί σε πιο ενδελεχή και ολοκληρωμένο εκσυγχρονισμό του πλαισίου της OLAF·
72. αποδοκιμάζει την έλλειψη ενιαίας ορολογίας στις εκθέσεις της OLAF, ζητεί από την Επιτροπή και από την OLAF να επιβάλουν ενιαία ορολογία για να διασφαλιστεί διαχρονικά η συγκρισιμότητα, κατά την καταγγελία και την επανεξέταση υποθέσεων απάτης·
73. σημειώνει τα συνεχιζόμενα προβλήματα που προκύπτουν σε σχέση με τη νέα Βάση Δεδομένων Διαχείρισης Περιεχομένου (OCM) της OLAF· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι από τη νέα βάση δεδομένων έχουν χαθεί υποθέσεις· επικροτεί το γεγονός ότι η επίλυση του εν λόγω προβλήματος αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα· καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει στο Κοινοβούλιο βάσει των συστάσεων της εποπτικής επιτροπής της OLAF μία εις βάθος αξιολόγηση του έργου ΤΠ για τη νέα Βάση Δεδομένων Διαχείρισης Περιεχομένου (OCM), ιδίως όσον αφορά τον σχεδιασμό του έργου, το συνολικό κόστος, την υλοποίηση, τις εμπειρίες των χρηστών, καθώς και κατάλογο των προβλημάτων που προέκυψαν[11]·
74. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν από κοινού ότι οι έρευνες που διενεργούν η OLAF και τα κράτη μέλη αλληλοσυμπληρώνονται, ότι η OLAF έχει τις ίδιες εξουσίες διερεύνησης σε όλα τα κράτη μέλη, μεταξύ άλλων και πρόσβαση σε στοιχεία τραπεζικών λογαριασμών, και ότι τα στοιχεία που συγκεντρώνονται από την OLAF θα γίνονται δεκτά ως αποδεικτικά στοιχεία σε ποινικές διαδικασίες ενώπιον των δικαστηρίων όλων των κρατών μελών, δεδομένου ότι είναι αναγκαία για την αποτελεσματική συνέχιση των ερευνών της OLAF·
o
o o
75. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) και στην Επιτροπή Εποπτείας της OLAF.
- [1] OLAF, «Δέκατη όγδοη έκθεση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης, 1 Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2017’», 2018.
- [2] ΕΕ L 248, 18.9.2013, σ. 1.
- [3] ΕΕ L 198, 28.7.2017, σ. 29.
- [4] ΕΕ L 283, 31.10.2017, σ. 1.
- [5] ΕΕ L 298, 26.10.2012, σ. 1.
- [6] Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 8ης Σεπτεμβρίου 2015, Ποινική διαδικασία κατά Ivo Taricco και άλλων, 105/14, ECLI:EU:C:2015:555.
- [7] Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 5ης Δεκεμβρίου 2017, Ποινική διαδικασία κατά των M.A.S και M.B, 42/17, ECLI:EU:C:2017:936
- [8] EE C 252, 18.7.2018, σ. 56.
- [9] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0419.
- [10] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2018)0384.
- [11] γνωμοδότηση αριθ. 1/2018 της εποπτικής επιτροπής της OLAF σχετικά με το προσχέδιο προϋπολογισμού της OLAF για το 2019
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
|
Ημερομηνία έγκρισης |
13.12.2018 |
|
|
|
|
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
20 1 2 |
|||
|
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Nedzhmi Ali, Inés Ayala Sender, Jonathan Bullock, Ryszard Czarnecki, Dennis de Jong, Tamás Deutsch, Martina Dlabajová, Luke Ming Flanagan, Ingeborg Gräßle, Arndt Kohn, Georgi Pirinski, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Petri Sarvamaa, Claudia Schmidt, Bart Staes, Marco Valli, Derek Vaughan, Joachim Zeller |
||||
|
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Caterina Chinnici, Benedek Jávor, Marian-Jean Marinescu, Péter Niedermüller |
||||
|
Αναπληρωτές (άρθρο 200 παρ. 2) παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Henna Virkkunen |
||||
ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
|
20 |
+ |
|
|
ALDE |
Nedzhmi Ali, Martina Dlabajová |
|
|
EFDD |
Marco Valli |
|
|
GUE/NGL |
Luke Ming Flanagan, Dennis de Jong |
|
|
PPE |
Ingeborg Gräßle, Marian-Jean Marinescu, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Petri Sarvamaa, Claudia Schmidt, Henna Virkkunen, Joachim Zeller |
|
|
S&D |
Inés Ayala Sender, Caterina Chinnici, Arndt Kohn, Péter Niedermüller, Georgi Pirinski, Derek Vaughan |
|
|
VERTS/ALE |
Benedek Jávor, Bart Staes |
|
|
1 |
- |
|
|
EFDD |
Jonathan Bullock |
|
|
2 |
0 |
|
|
PPE |
Tamás Deutsch |
|
|
ECR |
Ryszard Czarnecki, |
|
Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:
+ : υπέρ
- : κατά
0 : αποχή