SPRAWOZDANIE w sprawie wykonania rozporządzenia Rady nr 1/2005 w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu w UE i poza nią

31.1.2019 - (2018/2110(INI))

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Sprawozdawca: Jørn Dohrmann
Sprawozdawcy komisji opiniodawczych (*):
Karin Kadenbach, Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności
Keith Taylor, Komisja Transportu i Turystyki
(*) Zaangażowane komisje – art. 54 Regulaminu


Procedura : 2018/2110(INI)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
A8-0057/2019
Teksty złożone :
A8-0057/2019
Teksty przyjęte :

PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie wykonania rozporządzenia Rady nr 1/2005 w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu w UE i poza nią

(2018/2110(INI))

Parlament Europejski,

–  uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1/2005 z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu i związanych z tym działań[1],

–  uwzględniając art. 13 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, który stanowi, że przy formułowaniu i wykonywaniu polityki unijnej UE i jej państwa członkowskie w pełni uwzględniają wymagania w zakresie dobrostanu zwierząt jako istot zdolnych do odczuwania,

–  uwzględniając europejską ocenę wdrożenia rozporządzenia (WE) nr 1/2005 dotyczącego w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu, wraz z odnośnymi załącznikami, opublikowaną przez Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego (EPRS)[2] w październiku 2018 r.,

–  uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu[3],

–  uwzględniając opinię naukową Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z dnia 12 stycznia 2011 r. dotyczącą dobrostanu zwierząt w czasie transportu[4],

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 listopada 2011 r. w sprawie wpływu rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu (COM(2011)0700),

–  uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno‑Społecznego z dnia 15 lutego 2012 r. w sprawie strategii Unii Europejskiej w zakresie ochrony i dobrostanu zwierząt na lata 2012–2015 (COM(2012)0006),

–  uwzględniając swoje oświadczenie nr 49/2011 z dnia 30 listopada 2011 r. w sprawie ustanowienia maksymalnego 8‑godzinnego czasu transportu zwierząt przeznaczonych do uboju w Unii Europejskiej[5],

–  uwzględniając wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 23 kwietnia 2015 r.[6],

–  uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 31/2018 dotyczące dobrostanu zwierząt w UE[7],

–  uwzględniając art. 52 Regulaminu,

–  uwzględniając sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz opinie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, Komisji Transportu i Turystyki oraz Komisji Petycji (A8-0057/2019),

A.  mając na uwadze, że zgodnie z art. 13 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej UE uznaje, iż zwierzęta nie są jedynie towarami, produktami lub mieniem, ale są istotami czującymi, a zatem zdolnymi do odczuwania przyjemności i bólu; mając na uwadze, że podejście to znalazło odzwierciedlenie w przewidzianych przepisami Unii środkach, które mają zapewnić utrzymywanie i transportowanie zwierząt w warunkach, w których nie dochodzi do znęcania się nad nimi lub ich niewłaściwego traktowania oraz które nie przysparzają im bólu lub cierpienia; mając na uwadze, że UE jest miejscem, w którym w najwyższym stopniu szanuje się i chroni dobrostan zwierząt i które jest przykładem dla reszty świata;

B.  mając na uwadze, że każdego roku przewozi się na duże odległości między państwami członkowskimi, na terenie państw członkowskich oraz do państw trzecich miliony zwierząt przeznaczonych do hodowli, chowu, dalszego tuczu lub uboju; mając na uwadze, że zwierzęta przewozi się również w celach związanych z rekreacją i udziałem w wystawach oraz jako zwierzęta domowe; mając na uwadze, że obywatele UE coraz bardziej troszczą się o przestrzeganie norm dobrostanu zwierząt, zwłaszcza w przypadku transportu żywych zwierząt;

C.  mając na uwadze, że według definicji Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt (OIE) z 2008 r. dobrostan zwierząt oznacza, iż są one zdrowe, mają wystarczającą ilość miejsca, są dobrze żywione, czuje się bezpiecznie, mogą zachowywać się w naturalny dla siebie sposób i nie odczuwają strachu, bólu ani cierpienia; mając na uwadze, że nie jest to zapewniane w znacznej większości przypadków transportu zwierząt, szczególnie na duże odległości;

D.  mając na uwadze, że rozporządzenie (WE) nr 1/2005 w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu ma zastosowanie do transportu wszystkich kręgowców na obszarze Unii;

E.  mając na uwadze, że państwa członkowskie odpowiadają za zapewnienie prawidłowego wdrażania i egzekwowania tego rozporządzenia na szczeblu krajowym, w tym za prowadzenie oficjalnych kontroli, a Komisja odpowiada za zapewnienie prawidłowego wdrażania prawodawstwa UE przez państwa członkowskie;

F.  mając na uwadze, że państwa członkowskie ze zbyt małym zdecydowaniem lub surowością egzekwują rozporządzenie 1/2005 w UE i w ogóle nie starają się egzekwować go poza UE;

G.  mając na uwadze, że duża liczba naruszeń stwierdzonych w 2017 r. przez Dyrekcję Generalną Komisji ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności (DG SANTE) w niektórych państwach członkowskich wydaje się wymagać wszczęcia odpowiednich postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego;

H.  mając na uwadze, że transport jest stresujący dla zwierząt, ponieważ naraża je na wiele niedogodności negatywnie wpływających na ich dobrostan; mając na uwadze, że zwierzęta będące przedmiotem handlu z niektórymi państwami trzecimi cierpią jeszcze bardziej z powodu bardzo długiego czasu przewozu, w tym dużych opóźnień na granicach przy kontroli dokumentów, pojazdów oraz zdolności zwierząt do transportu;

I.  mając na uwadze, że jakość i częstość kontroli w państwach członkowskich bezpośrednio wpływają na poziom zgodności z wymogami; mając na uwadze, że analiza sprawozdań z kontroli w państwach członkowskich ujawniła ogromne różnice między państwami członkowskimi pod względem liczby kontroli, wynoszącej od zera do kilku milionów rocznie, oraz pod względem odsetka naruszeń, wynoszącego od zera do 16,6 %, co wskazuje, że państwa członkowskie stosują różne metody kontroli, np. kontrole losowe albo kontrole oparte na analizie ryzyka; mając na uwadze, że takie różnice w metodach uniemożliwiają też porównywanie danych między państwami członkowskimi;

J.  mając na uwadze, że szkolenie i kształcenie kierowców w celu promowania ostrożnej jazdy dostosowanej do rodzaju przewożonych zwierząt poprawiłoby dobrostan zwierząt podczas transportu[8];

K.  mając na uwadze, że właściwe traktowanie zwierząt może doprowadzić do skrócenia czasu ich załadunku i wyładunku, do ograniczenia utraty wagi, do zmniejszenia liczby urazów i zranień oraz do poprawy jakości mięsa;

L.  mając na uwadze, że istnieją kompleksowe analizy udowadniające, iż dobrostan zwierząt ma wpływ na jakość ich mięsa;

M.  mając na uwadze, że w celu ochrony dobrostanu zwierząt podczas transportu należy nadal kłaść nacisk głównie na jakość opieki nad zwierzętami gospodarskimi przy załadunku i wyładunku, a także na ich ostrożny przewóz;

N.  mając na uwadze, że zdolność do transportu jest ważnym czynnikiem zapewniającym dobrostan zwierząt podczas transportu, ponieważ zagrożenia dla dobrostanu podczas transportu są większe w przypadku zwierząt rannych, osłabionych, ciężarnych, nieodsadzonych od matki lub chorych; mając na uwadze, że może istnieć niepewność co do zdolności do transportu i co do stadium ciąży;

O.  mając na uwadze, że największy odsetek naruszeń stanowią nieprawidłowości dotyczące zdolności do transportu, a po nich nieprawidłowości dotyczące dokumentacji;

P.  mając na uwadze, że wśród osób odpowiedzialnych często panuje niejasność co do tego, co należy zrobić, gdy zwierzęta zostaną uznane za niezdolne do transportu;

Q.  mając na uwadze, że osoby odpowiedzialne często nie są pewne, jak zaawansowana jest ciąża danego zwierzęcia;

R.  mając na uwadze, że szczególnie problematyczny jest transport cieląt i jagniąt nieodsadzonych od matki;

S.  mając na uwadze, że rolnicy są stroną najbardziej zainteresowaną utrzymaniem zdolności zwierząt do transportu, która może najwięcej stracić, jeżeli transport jest niezgodny z obowiązującymi przepisami;

T.  mając na uwadze, że często występują zaniedbania, jeśli chodzi o zaopatrzenie zwierząt w wystarczającą ilość pożywienia i wody oraz zapewnienie im 24-godzinnego odpoczynku podczas postoju w sprawdzonym punkcie kontroli;

U.  mając na uwadze, że pojazdy przeznaczone do transportu są często przepełnione; mając na uwadze, że duży problem stanowią wysokie temperatury i niewystarczająca wentylacja w pojeździe;

V.  mając na uwadze, że w kilku państwach członkowskich pojawiły się niedawne ogniska zwierzęcych chorób zakaźnych, takich jak afrykański pomór świń, ptasia grypa oraz choroby małych przeżuwaczy i bydła; mając na uwadze, że transport żywych zwierząt może zwiększyć ryzyko rozprzestrzenienia się tych chorób;

W.  mając na uwadze, że transport mięsa i innych produktów odzwierzęcych, a także nasienia i zarodków, jest dla hodowców łatwiejszy technicznie i administracyjnie oraz korzystniejszy finansowo niż transport żywych zwierząt do celów uboju lub hodowli; mając na uwadze, że Europejska Federacja Weterynarzy (FVE) oraz OIE podkreślają, że chów zwierząt powinien odbywać się jak najbliżej miejsca ich urodzenia, a ubój jak najbliżej zakładu produkcyjnego; mając na uwadze, że dostępność zakładów uboju, w tym zakładach mobilnych, w miejscach chowu lub w ich pobliżu może przyczyniać się do tworzenia źródeł utrzymania na obszarach wiejskich;

X.  mając na uwadze, że ubój zwierząt jak najbliżej miejsca hodowli jest najwłaściwszym środkiem służącym zapewnieniu dobrostanu zwierząt;

Y.  mając na uwadze nierównomierne rozmieszczenie rzeźni w państwach członkowskich;

Z.  mając na uwadze, że w przypadku niektórych państw członkowskich i łańcuchów dostaw w Unii transport żywych zwierząt do dalszej produkcji lub uboju jest istotny dla zapewnienia konkurencji na rynku;

Zalecenia

Wykonywanie i egzekwowanie przepisów

1.  zwraca uwagę, że co roku miliony żywych zwierząt są transportowane w celu uboju lub hodowli wewnątrz UE i z UE do państw trzecich; zwraca uwagę, że rozporządzenie (WE) nr 1/2005 – jeżeli jest prawidłowo wdrażane i egzekwowane – wywiera pozytywny wpływ na dobrostan zwierząt podczas transportu; z zadowoleniem przyjmuje wytyczne Komisji w tej kwestii, jednak ubolewa, że – według sprawozdania specjalnego nr 31/2018 Europejskiego Trybunału Obrachunkowego – te wytyczne oraz niektóre z działań zaplanowanych przez Komisję były opóźnione o nawet pięć lat; zwraca uwagę, że nadal utrzymują się poważne problemy związane z transportem i że egzekwowanie rozporządzenia wydaje się główną trudnością dla podmiotów zaangażowanych w jego wdrażanie;

2.  podkreśla, że Komisja Petycji otrzymuje bardzo dużo petycji dotyczących dobrostanu zwierząt podczas transportu, w których to petycjach często ujawniane są systematyczne, ciągłe i poważne naruszenia rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 zarówno przez państwa członkowskie, jak i przewoźników;

3.  zauważa, że stopień postępu we wdrażaniu rozporządzenia (WE) nr 1/2005 przez państwa członkowskie nie wystarcza do osiągnięcia głównego celu rozporządzenia, jakim jest poprawa dobrostanu zwierząt podczas transportu, szczególnie jeśli chodzi o weryfikację dzienników przewozu i stosowanie kar; wzywa państwa członkowskie, by znacząco poprawiły przestrzeganie rozporządzenia; wzywa Komisję, by zapewniła skuteczne i jednolite wdrożenie obowiązujących przepisów unijnych dotyczących transportu zwierząt we wszystkich państwach członkowskich; wzywa Komisję, by prowadziła działania prawne przeciwko państwom członkowskim, które nie stosują prawidłowo rozporządzenia, i nakładała na nie sankcje;

4.  podkreśla, że częściowe wykonanie nie wystarcza do osiągnięcia nadrzędnego celu rozporządzenia, jakim jest niedopuszczanie do zranień lub niepotrzebnego cierpienia zwierząt lub ich śmierci podczas transportu, i że dlatego konieczne jest podjęcie większych starań na rzecz zapobiegania poważnym naruszeniom mającym wpływ na dobrostan zwierząt oraz na rzecz ich ścigania;

5.  ubolewa nad tym, że nie rozwiązano jeszcze wielu kwestii związanych z rozporządzeniem (WE) nr 1/2005, takich jak przepełnienie, niewystarczająca wysokość pomieszczeń, brak wymaganych postojów na odpoczynek, żywności i wody, nieodpowiednia wentylacja i urządzenia do pojenia, transport w upale, transport zwierząt w nieodpowiednim do tego stanie, transport cieląt nieodsadzonych od matki, konieczność stwierdzenia ciąży u zwierząt, stopień, sprawdzania dzienników przewozu, powiązanie między naruszeniami, egzekwowaniem przepisów i karami, „mieszany” wpływ szkoleń, kształcenia i certyfikacji, niewystarczająca ściółka, jak wskazano również w sprawozdaniu specjalnym nr 31/2018 Europejski Trybunał Obrachunkowy oraz w skargach złożonych do Komisji przez organizacje pozarządowe; wzywa do poprawy w wyżej wymienionych obszarach;

6.  wzywa wszystkie państwa członkowskie do zapewnienia, aby przewozy były planowane i realizowane – od miejsca wyjazdu do miejsca przeznaczenia – zgodnie z wymogami UE w zakresie dobrostanu zwierząt, przy czym należy uwzględniać różne środki transportu i różnorodne warunki geograficzne w UE i w państwach trzecich;

7.  podkreśla, że systematyczne naruszenia rozporządzenia na niektórych obszarach i w niektórych państwach członkowskich prowadzą do nieuczciwej konkurencji skutkującej nierównymi szansami podmiotów w poszczególnych państwach członkowskich, co z kolei może prowadzić do równania w dół, jeśli chodzi o normy dobrostanu zwierząt podczas transportu; wzywa Komisję – zważywszy, że poziomy sankcji mogą być w niektórych państwach członkowskich dziesięciokrotnie wyższe niż w innych – do opracowania zharmonizowanego unijnego systemu sankcji w celu zapewnienia skuteczności, proporcjonalności i odstraszającego charakteru kar, z uwzględnieniem powtarzających się naruszeń; wzywa Komisję, aby opracowała plan działania na rzecz dostosowania sankcji we wszystkich państwach członkowskich;

8.  ubolewa, że Komisja zignorowała rezolucję Parlamentu z dnia 12 grudnia 2012 r., i podkreśla, że zdecydowane i zharmonizowane egzekwowanie dzięki skutecznym, proporcjonalnym i odstraszającym karom w rozumieniu art. 25 rozporządzenia ma zasadnicze znaczenie dla poprawy dobrostanu zwierząt podczas transportu oraz że państwa członkowskie nie mogą ograniczać się wyłącznie do zaleceń i wskazówek; ponownie wzywa Komisję do odpowiedzi na zawarte w tej rezolucji wezwanie do sprawdzenia rozporządzenia pod kątem niezgodności z wymogami prawnymi w poszczególnych państwach członkowskich;

9.  uważa, że powtarzające się naruszenia, jeżeli zdarzają się w okolicznościach, nad którymi przewoźnik miał kontrolę, powinny podlegać postępowaniu karnemu; wzywa państwa członkowskie do objęcia postępowaniem karnym naruszeń rozporządzenia, zwłaszcza powtarzających się naruszeń; jest zdania, że skuteczne, proporcjonalne i odstraszające kary powinny obejmować konfiskatę pojazdów i obowiązkowe ponowne przeszkolenie osób odpowiedzialnych za dobrostan i transport zwierząt, oraz uważa, że należy to zharmonizować w całej Unii; jest zdania, że kary powinny odzwierciedlać szkodę, zakres, czas trwania i powtarzanie się naruszeń;

10.  wzywa państwa członkowskie, aby skuteczniej korzystały ze znacznych uprawnień do egzekwowania przepisów powierzonych im na mocy rozporządzenia, w tym wypełniały zobowiązanie do żądania od przewoźników wprowadzenia systemów zapobiegających ponownym naruszeniom oraz do zawieszania lub unieważniania udzielonych im zezwoleń; wzywa państwa członkowskie do podejmowania wystarczających działań naprawczych i do wprowadzenia sankcji, aby zapobiec cierpieniu zwierząt oraz zniechęcić podmioty do naruszania przepisów; wzywa państwa członkowskie i Komisję, aby dążyły do zapewnienia całkowitego braku naruszeń przy wdrażaniu i egzekwowaniu rozporządzenia;

11.  wzywa Komisję do sporządzenia, po konsultacji z krajowymi punktami kontaktowymi, listy podmiotów, które dopuściły się wielokrotnych i poważnych naruszeń rozporządzenia, stwierdzonych na podstawie wyników sprawozdań z kontroli i wykonania; wzywa Komisję do publikowania częstych aktualizacji tej listy, a także do promowania przykładów najlepszych praktyk, zarówno w zakresie transportu, jak i zarządzania;

12.  podkreśla, że nieprzestrzeganie rozporządzenia przez państwa członkowskie zagraża celowi, jakim jest zapobieganie występowaniu i rozprzestrzenianiu się zwierzęcych chorób zakaźnych, ponieważ transport jest jedną z przyczyn szybkiego rozprzestrzeniania się takich chorób, w tym chorób, które mogą być przenoszone na ludzi; zauważa, że pojazdy często nie odpowiadają wymogom art. 12 zmienionej dyrektywy 64/432/EWG; uważa w szczególności, że nieodpowiednie przechowywanie odpadów grozi rozprzestrzenieniem się oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe i chorób; wzywa Komisję, aby opracowała zharmonizowane procedury udzielania zezwoleń dotyczących statków i samochodów ciężarowych oraz podjęła działania zapobiegające rozprzestrzenianiu się zwierzęcych chorób zakaźnych w wyniku transportu zarówno w UE, jak i z państw trzecich, przez promowanie środków bezpieczeństwa biologicznego i zwiększenie dobrostanu zwierząt;

13.  wzywa do ściślejszej współpracy między właściwymi organami w celu poprawy egzekwowania przepisów dzięki wykorzystaniu technologii do stworzenia systemu przesyłania informacji zwrotnych w czasie rzeczywistym między państwem członkowskim miejsca wyjazdu, państwem członkowskim miejsca przeznaczenia i wszelkimi państwami tranzytu; wzywa Komisję do opracowania systemów geolokalizacji, dzięki którym można by monitorować lokalizację zwierząt, czas przewozu w pojazdach transportowych i wszelkie przypadki nieprzestrzegania harmonogramów transportu; jest zdania, że jeżeli zwierzęta, których stan w chwili wyjazdu były dobry, przybywają do miejsca docelowego w złym stanie, powinno to skutkować pełnym dochodzeniem, a w razie powtórzenia się takiej sytuacji podmioty łańcucha transportowego odpowiedzialne za nią muszą zostać natychmiast ukarane zgodnie z prawem, zaś właściciel zwierząt musi być uprawniony do odszkodowania na mocy prawa krajowego za wszelką utratę dochodu, która może wynikać z tej sytuacji; ponadto jest zdania, że właściwe organy powinny surowo karać organizatora i urzędnika poświadczającego dziennik przewozu utworzony w państwie członkowskim miejsca wyjazdu w przypadku, gdy dziennik ten jest wypełniony w sposób niezgodny z prawdą lub wprowadzający w błąd;

14.  zwraca uwagę, że egzekwowanie przepisów jest szczególnie trudne wówczas, gdy podróż przebiega przez kilka państw członkowskich i gdy różne państwa członkowskie wykonują w tym zakresie różne zadania (zatwierdzenie dziennika przewozu, wydanie zezwolenia przewoźnikowi, wydanie licencji dla kierowcy, zatwierdzenie pojazdu itp.); wzywa państwa członkowskie, które wykryją naruszenia, do powiadomienia wszystkich pozostałych zainteresowanych państw członkowskich, zgodnie z wymogami art. 26 rozporządzenia, aby zapobiec ponownym naruszeniom i umożliwić zoptymalizowaną ocenę ryzyka;

15.  zwraca się do Komisji, by przedkładała Parlamentowi regularne sprawozdania z wdrażania i egzekwowania rozporządzenia, zawierające podział naruszeń według poszczególnych państw członkowskich, gatunków oraz rodzajów naruszenia, w stosunku do wolumenu transportu żywych zwierząt w poszczególnych państwach członkowskich;

16.  z zadowoleniem przyjmuje przypadki współpracy podejmowanej przez rządy, naukowców, przedsiębiorstwa, przedstawicieli branży i właściwe organy krajowe w celu wspólnego określenia najlepszych praktyk pozwalających zachować zgodność z wymogami prawnymi, jak m.in. w przypadku strony internetowej przedstawiającej wytyczne dotyczące transportu zwierząt; wzywa Komisję, aby rozpowszechniała i promowała najlepsze praktyki w państwach członkowskich dotyczące transportu zwierząt gospodarskich oraz wspierała unijną platformę na rzecz dobrostanu zwierząt, promując wzmocniony dialog i wymianę dobrych praktyk między wszystkimi podmiotami; wzywa Komisję do opracowania nowej strategii dotyczącej dobrostanu zwierząt na lata 2020–2024 oraz do wspierania innowacji w transporcie zwierząt;

17.  wzywa Komisję do dalszej współpracy ze OIE, EFSA i państwami członkowskimi w celu wspierania wdrażania i właściwego egzekwowania rozporządzenia 1/2005, z myślą o promowaniu intensywniejszego dialogu na tematy związane z dobrostanem zwierząt podczas transportu, ze szczególnym uwzględnieniem:

  poprawy stosowania unijnych przepisów dotyczących dobrostanu zwierząt podczas transportu dzięki wymianie informacji i najlepszych praktyk oraz bezpośredniemu zaangażowaniu zainteresowanych stron;

  wspierania szkoleń dla kierowców i przedsiębiorstw transportowych;

  popularyzacji wytycznych i informacji dotyczących transportu zwierząt w tłumaczeniu na wszystkie języki UE;

  opracowania i stosowania dobrowolnych zobowiązań ze strony przedsiębiorstw do dalszej poprawy dobrostanu zwierząt podczas transportu;

  wzmożonej wymiany informacji i szerszego wykorzystywania najlepszych praktyk między organami krajowymi w celu ograniczenia liczby naruszeń popełnianych przez przedsiębiorstwa transportowe i kierowców;

18.  wzywa Komisję do oceny zgodności rozporządzenia z rozporządzeniem (WE) nr 561/2006 w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego[9] pod względem czasu prowadzenia pojazdu i czasu odpoczynku kierowców;

19.  przypomina, że Komisja, stojąca na straży traktatów, odpowiada za monitorowanie prawidłowego stosowania przepisów UE; wzywa Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich do zbadania, czy Komisja systematycznie nie zapewniała zgodności z obowiązującym rozporządzeniem i czy w związku z tym może być pociągnięta do odpowiedzialności za niewłaściwe administrowanie;

Gromadzenie danych, kontrole i monitorowanie

20.  wyraża ubolewanie z powodu trudności w przeprowadzeniu spójnej analizy wdrożenia rozporządzenia, które wynikają z różnych podejść do gromadzenia danych w poszczególnych państwach członkowskich; wzywa Komisję do ustanowienia wspólnych minimalnych norm dla systemów śledzenia wszystkich przewozów, aby można w sposób bardziej zharmonizowany gromadzić dane i oceniać monitorowane parametry; wzywa państwa członkowskie do wzmożenia wysiłków na rzecz dostarczania Komisji zharmonizowanych, obszernych i kompletnych danych na temat kontroli w transporcie i poziomu naruszeń; wzywa państwa członkowskie do prowadzenia liczniejszych niezapowiedzianych kontroli oraz do opracowania i stosowania strategii opartej na analizie ryzyka w celu ukierunkowania prowadzonych przez nie działań kontrolnych na formy transportu charakteryzujące się wysokim ryzykiem, tak aby zwiększyć skuteczności ograniczonych środków kontroli;

21.  zauważa, że według sprawozdania specjalnego Trybunału Obrachunkowego z 2018 r. w sprawie dobrostanu zwierząt w UE Komisja uznała, iż dane przekazywane przez państwa członkowskie nie są na tyle kompletne, spójne, wiarygodne ani szczegółowe, aby można było na ich podstawie wyciągnąć wnioski na temat zgodności na szczeblu UE;

22.  podkreśla, że kontrole należy prowadzić w jednakowy sposób na terenie całej Unii oraz proporcjonalnie do rocznej liczby zwierząt przewożonych każdego roku w każdym państwie członkowskim, aby zagwarantować i utrzymać właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego oraz uniknąć zakłóceń konkurencji w UE; wzywa ponadto Komisję do zwiększenia liczby niezapowiedzianych kontroli na miejscu przeprowadzanych przez Biuro ds. Żywności i Weterynarii (FVO) w zakresie dobrostanu i transportu zwierząt; uważa, że różne metody gromadzenia danych i odmienne mechanizmy kontroli utrudniają uzyskanie dokładnego obrazu przestrzegania przepisów w poszczególnych państwach członkowskich; dlatego wzywa Komisję, aby przyjęła bardziej ujednolicone metody składania sprawozdań oraz przeprowadziła dalszą analizę danych pochodzących ze sprawozdań z kontroli sporządzonych przez FVO oraz z odsyłanych przez państwa członkowskie formularzy dotyczących ich wieloletnich krajowych planów kontroli (WKPK); uznaje, że audyty przeprowadzone przez DG SANTE stanowią ważne źródło informacji dla Komisji, umożliwiające ocenę wdrażania obowiązującego rozporządzenia; wzywa Komisję, aby każdego roku przeprowadzała co najmniej siedem niezapowiedzianych wizyt, zgodnie z zaleceniem Trybunału Obrachunkowego;

23.  wzywa Komisję, aby przekazała państwom członkowskim wytyczne co do tego, w jaki sposób zintegrowany skomputeryzowany system weterynaryjny (TRACES) może być wykorzystywany do wspierania przygotowywania analiz ryzyka w odniesieniu do kontroli transportu żywych zwierząt, zgodnie z zaleceniem Trybunału Obrachunkowego zawartym w jego sprawozdaniu specjalnym z 2018 r., w którym stwierdzono, że organy państw członkowskich odpowiedzialne za kontrole transportu rzadko wykorzystały informacje z TRACES do odpowiedniego ukierunkowania kontroli; apeluje o bardziej skuteczny i przejrzysty system monitorowania, co obejmuje publiczny dostęp do informacji gromadzonych za pośrednictwem TRACES; ponadto wzywa do zwiększenia liczby kontroli przeprowadzanych w ciągu roku przez FVO;

24.  wzywa państwa członkowskie do nasilenia kontroli w całym łańcuchu produkcji, a w szczególności do prowadzenia skutecznych i systematycznych kontroli partii zwierząt przed załadunkiem, aby położyć kres praktykom naruszającym rozporządzenie i pogarszającym warunki transportu zwierząt drogą lądową lub morską, takim jak zezwalanie na kontynuowanie długotrwałego przewozu w przypadku przeładowanych środków transportu bądź zwierząt niezdolnych do transportu lub pozwalanie na dalsze korzystanie z punktów kontroli, które nie dysponują infrastrukturą wystarczającą do zapewnienia odpoczynku, karmienia i pojenia transportowanych zwierząt;

25.  wyraża zaniepokojenie niskim poziomem kontroli w niektórych państwach członkowskich oraz małą liczbą lub brakiem zgłaszanych naruszeń; kwestionuje dokładność systemów kontroli i sprawozdawczości; wzywa te państwa członkowskie, które obecnie prowadzą niewiele kontroli lub nie prowadzą ich wcale, aby dokonywały wystarczającej liczby kontroli i przedkładały Komisji wyczerpujące sprawozdania;

26.  wzywa państwa członkowskie, aby kontrolowały również transport wewnątrzeuropejski, gdy prowadzony jest załadunek zwierząt do pojazdów, w celu sprawdzenia zgodności z wymogami rozporządzenia 1/2005;

27.  zgadza się z Komisją, że do dobrych praktyk należy kontrolowanie przez właściwe organy na etapie załadunku wszystkich partii żywych zwierząt wywożonych do państw nienależących do UE[10]; uważa, że określony odsetek partii żywych zwierząt transportowanych wewnątrz UE powinien również podlegać kontroli na etapie załadunku, proporcjonalnie do liczby naruszeń zgłoszonych w wyniku kontroli przeprowadzonych przez organizacje pozarządowe i FVO; uważa, że na etapie załadunku właściwe organy powinny sprawdzać, czy przestrzegane są wymogi rozporządzenia dotyczące odpowiedniej powierzchni i wysokości pomieszczeń, czy systemy wentylacyjne i dostarczające wodę działają poprawnie, czy urządzenia do pojenia działają prawidłowo i są odpowiednie dla przewożonego gatunku, czy załadunek nie obejmuje zwierząt niezdolnych do transportu i czy przewożona jest wystarczająca ilość paszy i ściółki;

28.  wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, by istniała wystarczająca liczba łatwo dostępnych, czystych, sprawnych i odpowiadających poszczególnym gatunkom urządzeń do pojenia oraz by zbiornik na wodę był napełniony, a świeża ściółka była dostępna w wystarczającej ilości;

29.  wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, by właściwe organy sprawdzały, czy dzienniki przewozu zawierają realne dane, a tym samym są zgodne z art. 14 ust. 1 rozporządzenia;

30.  wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, by pojazdy transportowe spełniały wymogi dotyczące minimalnej powierzchni określone w rozdziale VII załącznika I do rozporządzenia oraz by przy wysokich temperaturach przeznaczano dla zwierząt odpowiednio więcej miejsca;

31.  wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, aby wysokość wewnętrzna pojazdów transportowych spełniała minimalne normy oraz aby nie było przerw między podłogą lub ścianą pojazdu a przegrodami;

32.  dostrzega, że poczyniono pewne postępy w zakresie transportu zwierząt w UE, wyraża jednak zaniepokojenie w związku z licznymi doniesieniami na temat nieodpowiednich pojazdów wykorzystywanych do transportu żywych zwierząt zarówno drogą lądową, jak i morską, oraz wzywa do bardziej zdecydowanego monitorowania i karania takich praktyk; zwraca uwagę na częste lekceważenie wymogów art. 20 i 21 rozporządzenia, które dotyczą statków do transportu zwierząt; wzywa państwa członkowskie, aby nie zezwalały na wykorzystywanie do transportu zwierząt gospodarskich pojazdów i statków, które nie są zgodne z przepisami rozporządzenia, oraz aby wycofywały już wydane zezwolenia w razie niezgodności z przepisami; wzywa państwa członkowskie, aby zaostrzyły procedury certyfikacji i zatwierdzania zarówno w odniesieniu do pojazdów, jak i przy wydawaniu licencji kierowcom;

33.  wzywa zatem do wprowadzenia zharmonizowanych i wiążących norm dotyczących wydawania zezwoleń na wykorzystywanie pojazdów i statków jako środków transportu zwierząt gospodarskich, które to zezwolenia powinny być wydawane przez centralny organ unijny; należy zwrócić uwagę, że organ ten powinien być odpowiedzialny za określanie zdatności środków transportu do transportowania zwierząt, pod względem stanu pojazdów oraz charakteru ich wyposażenia (np. wyposażenie w odpowiedni pokładowy system nawigacji satelitarnej);

34.  wzywa podmioty do zapewnienia dokładnego przeszkolenia kierowców i osób obsługujących zgodnie z załącznikiem IV do rozporządzenia w celu zapewnienia należytego traktowania zwierząt;

35.  uznaje, że statki i porty niektórych państw członkowskich spełniają wymagane normy, lecz podkreśla, że w transporcie morskim warunki są przeważnie złe, szczególnie pod względem załadunku i wyładunku; wzywa państwa członkowskie, aby bardziej rygorystycznie stosowały procedury certyfikacji i zatwierdzania statków, aby usprawniły prowadzone przed załadunkiem kontrole statków transportujących zwierzęta gospodarskie i kontrole zdolności zwierząt do transportu oraz odpowiednio kontrolowały operacje załadunku zgodnie z rozporządzeniem; wzywa państwa członkowskie do przedstawiania Komisji szczegółowych planów infrastruktury kontroli; wzywa Komisję do sporządzenia, uaktualniania i rozpowszechniania wykazu portów wyposażonych w odpowiednią infrastrukturę kontroli zwierząt; wzywa ponadto właściwe organy, aby nie zatwierdzały dzienników przewozu, w których planuje się korzystanie z portów niewyposażonych w taką infrastrukturę; wzywa państwa członkowskie, aby dostosowały swoje porty i zapewniły należyte utrzymanie swoich statków w celu poprawy dobrostanu zwierząt podczas transportu drogą morską;

36.  wzywa Komisję, aby zatwierdziła innowacyjne rozwiązania zastępujące kontrole wywozowe zgodnie z art. 133 ust. 2 rozporządzenia 2016/429[11], takie jak kontrole na platformach, lepsze z punktu widzenia dobrostanu zwierząt ze względu na to, że wiążą się z mniejszym zagęszczeniem i nie wymagają wyładunku zwierząt, co przekłada się na skrócenie czasu oczekiwania;

37.  zauważa, że wymóg posiadania świadectw zdrowia zwierząt w przypadku transportu między państwami członkowskimi stanowi niepożądaną zachętę do wybierania miejsc docelowych na terenie tego samego państwa zamiast najbliższych możliwych miejsc docelowych; wzywa Komisję, aby skorzystała z uprawnień przyznanych jej na mocy art. 144 ust. 1 rozporządzenia 2016/429 do przyjęcia aktu delegowanego przewidującego odstępstwo w odniesieniu do przemieszczeń o niskim ryzyku rozprzestrzenienia się choroby;

Czas przewozu

38.  nalega, aby czas przewozu wszystkich transportowanych był tylko tak długi, jak to konieczne, z uwzględnieniem różnic geograficznych między państwami członkowskimi oraz zgodnie z motywem 5 rozporządzenia, który stanowi, że „ze względu na dobrostan zwierząt, długotrwały transport zwierząt […] powinien być w jak największym stopniu ograniczony”, oraz z motywem 18, który stanowi, że „[d]ługie podróże mają bardziej szkodliwy wpływ na dobrostan zwierząt niż krótkie podróże”;

39.  nalega, aby w odniesieniu do czasu transportu zwierząt, w tym czasu załadunku i wyładunku, uwzględniać porady weterynaryjne dotyczące konkretnych gatunków, niezależnie od tego, czy transport odbywa się drogą lądową, morską czy powietrzną;

40.  wyraża ubolewanie z powodu naruszeń rozporządzenia związanych z niestosowaniem lub niewłaściwym stosowaniem odpowiednich przepisów dotyczących zwierząt nieodsadzonych od matki, takich jak cielęta, jagnięta, koźlęta, źrebięta i prosięta karmione mlekiem, oraz wyraża nadzieję, że zostaną wprowadzone bardziej szczegółowe środki w celu zapewnienia pełnej ochrony dobrostanu tych zwierząt podczas transportu;

41.  wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, by nieodsadzone zwierzęta były wyładowywane na co najmniej godzinę w celu dostarczenia im elektrolitów lub substytutu mleka oraz aby były transportowane łącznie nie dłużej niż przez osiem godzin;

42.  zwraca uwagę, że w dokumentach planowania transportu podane są często tylko nazwy miejscowości, a nie dokładne adresy miejsc kontroli, dostaw i gromadzenia, co znacznie utrudnia kontrolę;

43.  uwzględniając rezolucję Parlamentu z dnia 12 grudnia 2012 r., wzywa, aby skrócić czas przewozu zwierząt do minimum, a w szczególności unikać długotrwałego i bardzo długotrwałego przewozu, a także przewozu poza granice UE za pomocą strategii zastępczych, np. zapewniając rentowne i uczciwie rozmieszczone lokalne lub mobilne zakłady uboju w pobliżu gospodarstw hodowlanych, promując krótkie łańcuchy dystrybucji i sprzedaż bezpośrednią, zastępując transport zwierząt hodowlanych transportem nasienia lub embrionów oraz transportując tusze i produkty mięsne, a także za pośrednictwem inicjatyw regulacyjnych i pozaregulacyjnych w państwach członkowskich w celu ułatwienia uboju w gospodarstwach; wzywa Komisję do precyzyjnego określenia konkretnych krótszych czasów przewozu, w stosownych przypadkach, w odniesieniu do transportu wszystkich gatunków żywych zwierząt, a także transportu zwierząt nieodsadzonych;

44.  zauważa, że różnorodność wymogów, a także zmienne warunki rynkowe i decyzje polityczne sprawiły, że małe rzeźnie stały się nierentowne, co poskutkowało ogólnym spadkiem ich liczby; wzywa Komisję i władze lokalne, aby w razie potrzeby wspierały i promowały rozwiązania przewidujące ubój w gospodarstwach, rentowne lokalne lub mobilne zakłady uboju oraz zakłady przetwórstwa mięsa w państwach członkowskich, tak aby ubój zwierząt odbywał się jak najbliżej miejsca ich chowu, co jest korzystne również z punktu widzenia utrzymania zatrudnienia na obszarach wiejskich; wzywa Radę i Komisję do opracowania strategii na rzecz przyjęcia bardziej regionalnego modelu produkcji zwierząt hodowlanych, zakładającego, że – gdy jest to wykonalne, z uwzględnieniem różnic geograficznych – zwierzęta rodzą się, są tuczone i poddawane ubojowi w tym samym regionie, a nie transportowane na bardzo duże odległości;

45.  apeluje do Komisji o rozważenie, jak można zachęcić rolników, rzeźnie i przemysł mięsny do uboju zwierząt w najbliższym zakładzie, aby zapobiec długotrwałemu przewozowi zwierząt i ograniczyć emisję; wzywa Komisję do ułatwiania innowacyjnych rozwiązań w tym zakresie, takich jak mobilne zakłady uboju, przy jednoczesnym zapewnieniu wysokich norm dobrostanu zwierząt;

46.  jest zdania, że w niektórych przypadkach skrócenie dozwolonego czasu podróży, który jest obecnie określony w rozdziale V załącznika 1 do rozporządzenia, nie byłoby wykonalne, w związku z czym należy znaleźć rozwiązania w przypadkach, gdy z uwagi na warunki geograficzne i izolację obszarów wiejskich konieczny jest transport żywych zwierząt drogą lądową lub morską w celu dalszej produkcji lub uboju;

47.  wzywa państwa członkowskie, aby umożliwiały ubój z konieczności prowadzony bezpośrednio w zakładach hodowli i tuczu, w stosownych przypadkach, w razie stwierdzenia niezdolności zwierzęcia do transportu oraz jeżeli czynności pierwszej pomocy nie przynoszą efektu, aby zapobiec niepotrzebnemu cierpieniu zwierząt;

48.  zauważa, że wartość społeczna i ekonomiczna zwierząt może mieć wpływ na normy dotyczące ich transportu; podkreśla, że normy dotyczące transportu zwierząt hodowlanych w sektorze koni charakteryzują się wysoką jakością;

49.  wzywa Komisję, aby opracowała strategię przejścia od transportu żywych zwierząt do handlu głównie mięsem i tuszami oraz materiałem biologicznym, z uwagi na wpływ transportu żywych zwierząt na środowisko oraz dobrostan i zdrowie zwierząt; jest zdania, że każda taka strategia musi uwzględniać czynniki ekonomiczne wpływające na decyzję o transporcie żywych zwierząt; wzywa Komisję, aby włączyła do tej strategii transport do państw trzecich;

50.  wzywa państwa członkowskie do udostępnienia w rzeźniach programów religijnego uboju zwierząt, zważywszy, że znaczna część eksportu żywych zwierząt trafia na rynki Bliskiego Wschodu;

51.  zauważa obecne zakłócenia na rynku spowodowane różnymi stawkami celnymi stosowanymi wobec żywych zwierząt i mięsa, co zdecydowanie zachęca do handlu żywymi zwierzętami; apeluje do Komisji, aby wraz z partnerami handlowymi przeanalizowała te zakłócenia z myślą o ograniczeniu handlu żywymi zwierzętami oraz, w razie konieczności, zastąpieniu sprzedaży żywych zwierząt sprzedażą mięsa;

52.  przypomina, że ​​zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem przerwa w zatwierdzonym punkcie kontrolnym wymagana jest po maksymalnym czasie transportu zwierząt koniowatych oraz bydła, owiec, kóz i świń utrzymywanych jako zwierzęta gospodarskie, to jest gdy czas transportu przekracza osiem godzin;

Dobrostan zwierząt

53.  wzywa właściwe organy państwa członkowskich do zapewnienia, aby weterynarze urzędowi byli obecni w punktach wyjazdu z Unii i mieli za zadanie sprawdzać, czy zwierzęta są zdolne do dalszego przewozu oraz czy pojazdy lub statki spełniają wymogi rozporządzenia; zauważa w szczególności, że art. 21 rozporządzenia stanowi, iż weterynarze sprawdzają pojazdy przed opuszczeniem przez nie terytorium UE w celu upewnienia się, że nie są one przepełnione, że wysokość pomieszczeń jest wystarczająca, że zapewniono ściółkę, że przewożona jest wystarczająca ilość paszy i wody oraz że urządzenia wentylacyjne i dostarczające wodę działają prawidłowo;

54.  zachęca do korzystania z planów awaryjnych podczas wszystkich przewozów, w tym np. z ciężarówek zastępczych i ośrodków awaryjnych, co umożliwia przewoźnikom skuteczne reagowanie w nagłych przypadkach i ograniczenie wpływu opóźnienia lub wypadku na zwierzęta transportowane do celów hodowli lub uboju, czego już teraz rozporządzenie wymaga od przewoźników prowadzących długotrwałe przewozy;

55.  nalega, aby przepisy dotyczące dobrostanu zwierząt opierały się na podstawach naukowych i najnowszych technologiach; wyraża ubolewanie, że pomimo wyraźnych zaleceń EFSA i pomimo wniosku Parlamentu zawartego w jego rezolucji z 2012 r. Komisja nie zaktualizowała przepisów dotyczących transportu zwierząt stosownie do najnowszych wyników badań naukowych; w związku z tym wzywa Komisję, aby dokonała aktualizacji przepisów z uwzględnieniem konkretnych potrzeb w oparciu o najnowszą wiedzę naukową i technologię, w szczególności jeśli chodzi o czynniki takie, jak wystarczająca wentylacja oraz regulacja temperatury i wilgotności za pomocą klimatyzacji we wszystkich pojazdach, odpowiednie systemy pojenia i podawanie pasz płynnych, szczególnie w przypadku zwierząt nieodsadzonych od matki, zmniejszone zagęszczenie oraz określona wystarczająca minimalna wysokość pomieszczeń, a także dostosowanie pojazdów do potrzeb poszczególnych gatunków; zwraca uwagę, że z opinii EFSA wynika, iż w kwestii dobrostanu zwierząt oprócz czasu przewozu w grę wchodzą inne aspekty, takie jak właściwy załadunek i wyładunek, a także konstrukcja pojazdów;

56.  wyraża zaniepokojenie przewozami, podczas których zwierzęta są pojone zanieczyszczoną wodą niezdatną do spożycia lub są pozbawione dostępu do wody z powodu nieprawidłowego działania lub niewłaściwego ustawienia poideł; podkreśla, że należy zapewnić, aby pojazdy wykorzystywane do transportu żywych zwierząt przewoziły ilość wody wystarczającą na czas przewozu oraz aby w każdym przypadku zapewniana ilość była dostosowana do konkretnych potrzeb transportowanych zwierząt i do ich liczby;

57.  z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji do opracowania wskaźników dobrostanu zwierząt, które to wskaźniki powinny sprzyjać poprawie dobrostanu zwierząt podczas transportu; uważa, że powinna ona opracować te wskaźniki niezwłocznie, aby można je wykorzystywać jako uzupełnienie obowiązujących wymogów prawnych;

58.  wzywa Komisję do zapewnienia, aby wszystkie przyszłe przeglądy przepisów dotyczących dobrostanu zwierząt podczas transportu opierały się na obiektywnych i potwierdzonych naukowo wskaźnikach w celu zapobieżenia arbitralnym decyzjom o nieuzasadnionym wpływie ekonomicznym na sektory produkcji zwierzęcej;

59.  nalega, aby na mocy prawa UE rolnicy byli prawnie odpowiedzialni za zapewnienie, aby ich zwierzęta nie doznawały zranień, obrażeń ani żadnych zbędnych cierpień podczas transportu;

60.  podkreśla, że ​​naruszenia wynikają często z nieodpowiednich systemów wentylacyjnych w pojazdach przeznaczonych do transportu drogowego żywych zwierząt na duże odległości oraz że w takich sytuacjach zwierzęta są zmuszone do przebywania w ograniczonej przestrzeni charakteryzującej się ekstremalnymi temperaturami, które znacznie wykraczają poza zakres temperatur i granice tolerancji określone w rozporządzeniu;

61.  wzywa Komisję do zapewnienia, aby we wszystkich państwach członkowskich zwierzęta ogłuszano, bez wyjątków, przed rytualnym ubojem religijnym;

62.  wyraża ubolewanie, że przestrzeń w pomieszczeniach przeznaczonych dla zwierząt nie zawsze jest wystarczająca, by umożliwić odpowiednią wentylację w pojazdach, oraz że uniemożliwia się zwierzętom naturalne poruszanie się, często zmuszając je do przyjmowania nienaturalnych pozycji przez długi czas, co stanowi wyraźne naruszenie specyfikacji technicznych zawartych w art. 6 rozporządzenia i w rozdziale II pkt 1.2 załącznika I do rozporządzenia;

63.  uważa, że ​​konieczne jest wprowadzenie wymogu, aby weterynarze byli obecni na pokładzie statków wykorzystywanych do transportu żywych zwierząt, zgłaszali przypadki padnięcia zwierząt podczas przewozu i rejestrowali ich liczbę oraz przygotowywali plany kryzysowe na wypadek wszelkich sytuacji na morzu, które mogłyby negatywnie wpływać na dobrostan transportowanych zwierząt;

64.  zwraca uwagę, że rolnicy, przewoźnicy i właściwe organy w poszczególnych państwach członkowskich mogą różnie interpretować i egzekwować rozporządzenie (WE) nr 1/2005, zwłaszcza w odniesieniu do zdolności zwierząt do podróży; apeluje do Komisji, by dokonała przeglądu rozporządzenia w celu uszczegółowienia wymogów dotyczących transportu w razie potrzeby; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia, w ramach równych warunków działania, by rozporządzenie było odtąd egzekwowane i wdrażane w sposób zharmonizowany i jednolity w całej Unii, w szczególności w odniesieniu do zdolności zwierząt do podróży;

65.  wzywa Komisję, aby opracowała pełną definicję roboczą zdolności zwierząt do transportu oraz sporządziła praktyczne wytyczne dotyczące jej oceny; wzywa państwa członkowskie, aby prowadziły działania uświadamiające i informacyjne, w tym rzetelne, regularne i obowiązkowe szkolenia, kształcenie i certyfikację obejmujące kierowców, przewoźników, handlowców, punkty gromadzenia, rzeźne, weterynarzy, funkcjonariuszy straży granicznej i wszelkie inne podmioty zajmujące się transportem zwierząt, w celu zmniejszenia wysokiej liczby naruszeń dotyczących zdolności do transportu; wzywa podmioty do zapewnienia dokładnego przeszkolenia kierowców i osób obsługujących zgodnie z załącznikiem IV do rozporządzenia;

66.  wzywa do ścisłego nadzoru w celu zapewnienia, by nie transportowano zwierząt chorych, słabych lub o niskiej masie ciała, zwierząt w okresie laktacji, samic ciężarnych i samic, w przypadku których nie zakończono koniecznego okresu odsadzenia;

67.  podkreśla, że rozporządzenie (WE) nr 1/2005 już teraz wymaga, by podczas długotrwałego transportu zwierzęta były pojone i karmione oraz miały możliwość odpoczynku w odpowiednich odstępach czasu, stosownie do gatunku i wieku; apeluje do Komisji o skuteczniejsze monitorowanie z myślą o zapewnieniu pełnego i zharmonizowanego przestrzegania tych wymogów prawnych przez wszystkie państwa członkowskie;

68.  podkreśla, że państwa członkowskie powinny zapewnić, by transport zwierząt był właściwie organizowany, z uwzględnieniem warunków pogodowych oraz środka transportu; wzywa państwa członkowskie, aby zapewniły, by dzienniki przewozu i plany transportowe były zatwierdzane tylko wtedy, gdy w prognozie pogody przez cały czas transportu nie będą przewidywane temperatury powyżej 30°C;

69.  podkreśla, że gdy wymagany jest wyładunek zwierząt na 24-godzinny okres odpoczynku w państwach trzecich, organizator musi wskazać miejsce przeznaczone na odpoczynek wyposażone w infrastrukturę równoważną infrastrukturze w punktach kontroli UE; wzywa właściwe organy, aby prowadziły regularne kontrole infrastruktury oraz nie zatwierdzały dzienników przewozu, jeżeli nie potwierdzono, że proponowane miejsce odpoczynku posiada infrastrukturę równoważną infrastrukturze unijnej;

70.  wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, by w planach transportowych dostępne były dokumenty potwierdzające rezerwację w punkcie kontroli, w tym w odniesieniu do paszy, wody i świeżej ściółki; wzywa Komisję do zdefiniowania wymagań dotyczących lokalizacji miejsc odpoczynku i dostępnej w nich infrastruktury;

71.  przyznaje, że mniejsze zagęszczenie zwierząt oraz przerywanie przewozu w celu umożliwienia zwierzętom odpoczynku mają negatywne skutki ekonomiczne dla przewoźników, co może wpływać na prawidłowe traktowanie transportowanych zwierząt; wzywa Komisję do wprowadzenia zachęt skłaniających do prawidłowego traktowania transportowanych zwierząt;

72.  wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, by w gospodarstwach udoskonalono rejestrowanie okresów ciąży;

73.  wzywa Komisję, aby w oparciu o ustalenia naukowe opracowała wytyczne dotyczące wody podawanej zwierzętom transportowanym w klatkach i warunków transportu kurcząt, promujące wysoki poziom dobrostanu;

74.  przypomina, że państwa członkowskie muszą znaleźć rozwiązania zapewniające dobrostan zwierząt pod koniec życia i cykli produkcji;

Pomoc gospodarcza

75.  apeluje o szersze stosowanie działania dotyczącego rozwoju obszarów wiejskich „płatności z tytułu dobrostanu zwierząt”, które przewidziano w art. 33 rozporządzenia (UE) nr 1305/2013[12] i które wspiera wysokie normy dobrostanu zwierząt, wykraczające poza mające zastosowanie obowiązkowe normy;

76.  apeluje, aby w ramach zbliżającej się reformy WPR utrzymano i wzmocniono zasadę uzależnienia płatności w ramach WPR od stworzenia warunków zapewniających wyższy poziom dobrostanu zwierząt oraz w pełni spełniających normy określone w rozporządzeniu nr 1/2005 lub wykraczających poza te normy;

77.  apeluje o wspieranie środków mających doprowadzić do równomiernego rozmieszczenia rzeźni w państwach członkowskich, przy zapewnieniu uwzględnienia liczby zwierząt gospodarskich w danym regionie;

Państwa trzecie

78.  wyraża zaniepokojenie ciągłymi doniesieniami o problemach związanych z transportem i dobrostanem zwierząt w niektórych państwach trzecich; zauważa, że ubój w niektórych państwach trzecich, do których UE wysyła zwierzęta, wiąże się ze straszliwym i długotrwałym cierpieniem oraz regularnym naruszaniem międzynarodowych norm dotyczących dobrostanu przy uboju określonych przez OIE; dostrzega wprawdzie, że w państwach trzecich często istnieje popyt na żywe zwierzęta, wzywa jednak Komisję i państwa członkowskie, aby wspierały przechodzenie na transport do państw trzecich mięsa lub tusz zamiast żywych zwierząt, a także transport nasienia lub zarodków zamiast zwierząt hodowlanych;

79.  wzywa Komisję Europejską, aby w dwustronnych negocjacjach handlowych prowadzonych z państwami trzecimi wymagała przestrzegania zasad unijnych dotyczących dobrostanu zwierząt oraz propagowała, w ramach Światowej Organizacji Handlu, umiędzynarodowienie przepisów unijnych w tej kwestii;

80.  wyraża ubolewanie z powodu faktu, że normy stosowane przez niektóre państwa trzecie są niższe niż normy w UE; wzywa Komisję do zaostrzenia obecnych wymogów w stosunku do partnerów handlowych Unii, zwłaszcza w zakresie handlu zwierzętami i transportu zwierząt, przynajmniej do poziomu równego normom UE; wzywa państwa członkowskie prowadzące wywóz do państw trzecich, aby współpracowały z władzami lokalnymi w celu poprawy norm dotyczących dobrostanu zwierząt;

81.  wzywa do zapewnienia spójności i pełnej zgodności z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 2015 r. w sprawie C-424/13, w którym Trybunał orzekł, że aby transport wiążący się z długotrwałym przewozem zwierząt, który rozpoczyna się na terytorium Unii i jest kontynuowany poza jej terytorium, mógł zostać zatwierdzony, przewoźnik musi przedstawić dziennik przewozu możliwy do zrealizowania, jeśli chodzi o przestrzeganie wymogów, ze szczególnym uwzględnieniem prognoz dotyczących temperatury; wzywa właściwe organy, aby nie zatwierdzały dzienników przewozu, jeżeli, zgodnie z wyrokiem Trybunału, przewiduje się wyładunek zwierząt w celu umożliwienia im 24-godzinnego odpoczynku w państwie nienależącym do UE, chyba że organizator wskazał miejsce takiego odpoczynku, w którym zapewniono urządzenia równoważne z urządzeniami znajdującymi się w punkcie kontroli; w związku z tym przypomina również, że istnieje jedynie lista z 2009 r. dotycząca budynków dla zwierząt na trasach w państwach trzecich, na której często brakuje szczegółowych danych adresowych, co znacznie utrudnia kontrole wymagane prawem UE; wzywa weterynarzy urzędowych w punktach wyjazdu, aby kontrolowali, zgodnie z rozporządzeniem 1/2005, czy przed przekroczeniem przez pojazd granicy UE spełnione są przepisy rozporządzenia;

82.  przypomina w tym kontekście również o wniosku Komisji dotyczącym dyrektywy w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii (sygnalistów)(COM(2018)0218) , w szczególności w związku z kontrolami weterynaryjnymi;

83.  ubolewa nad często dużymi opóźnieniami na granicach i w portach oraz zwraca uwagę, że powodują one nasilenie bólu i stresu u zwierząt; wzywa państwa członkowskie graniczące z państwami trzecimi do zorganizowania miejsc odpoczynku, w których można wypuścić zwierzęta z pojazdu, podać im paszę i wodę oraz zapewnić odpoczynek i opiekę weterynaryjną, tak aby dzienniki przewozu mogły być prawidłowo wypełniane, a także do otwarcia specjalnych szybkich ścieżek kontroli celnej w przypadku transportu zwierząt w celu skrócenia czasu oczekiwania, bez szkody dla jakości kontroli sanitarnej i celnej na granicach; ponadto wzywa państwa członkowskie do lepszej współpracy przy planowaniu transportu zwierząt gospodarskich w celu uniknięcia zbyt dużej liczby pojazdów przybywających do punktu kontroli granicznej w tym samym czasie;

84.  wzywa Komisję do ściślejszej współpracy i komunikacji – w tym większej wzajemnej pomocy i przyspieszonej wymiany informacji – między właściwymi organami we wszystkich państwach członkowskich i w państwach trzecich, aby ograniczyć problemy związane z dobrostanem zwierząt i chorobami zwierząt wynikające z niewłaściwego administrowania przez zapewnienie pełnego przestrzegania wymogów administracyjnych przez eksporterów; zwraca się do Komisji, aby propagowała dobrostan zwierząt na forum międzynarodowym oraz podejmowała inicjatywy mające na celu zwiększenie świadomości w państwach spoza UE;

85.  wzywa Komisję, aby wywierała nacisk na państwa tranzytu, które stosują przeszkody biurokratyczne i utrudnienia związane z bezpieczeństwem niepotrzebnie opóźniające transport żywych zwierząt;

86.  wzywa państwa członkowskie i Komisję, aby zwracały szczególną uwagę na naruszenia dotyczące dobrostanu zwierząt podczas podróży drogą wodną śródlądową i morską do państw trzecich oraz poddały ocenie ewentualne naruszenia przepisów, takie jak zakazane wyrzucanie martwych zwierząt ze statków do Morza Śródziemnego (często po odcięciu kolczyków), popełniane dlatego, że utylizacja w porcie przeznaczenia często jest niemożliwa;

87.  zwraca uwagę na decyzję Rady 2004/544/WE odnoszącą się do podpisania Europejskiej konwencji o ochronie zwierząt w czasie transportu międzynarodowego[13], która ma zastosowanie do następujących rodzajów transportu: między dwoma państwami członkowskimi przez terytorium państwa trzeciego; między państwem członkowskim a państwem trzecim; lub bezpośrednio między dwoma państwami członkowskimi;

88.  podkreśla, że jeżeli normy dotyczące transportu zwierząt w państwach trzecich nie jest dostosowane do norm UE, a ich wdrożenie nie wystarcza do zapewnienia pełnej zgodności z rozporządzeniem, transport żywych zwierząt do państw trzecich powinien podlegać umowom dwustronnym mającym na celu zniwelowanie tych różnic, a gdyby nie udało się tego osiągnąć, należy go zakazać;

89.  przypomina państwom członkowskim, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem[14] mogą wprowadzić bardziej rygorystyczne przepisy krajowe dotyczące dobrostanu zwierząt podczas transportu, o ile przepisy te są zgodne z głównym celem rozporządzenia 1/2005;

90.  wzywa Komisję do wspierania wymiany dobrych praktyk i środków równoważności ram regulacyjnych w dziedzinie transportu żywych zwierząt do państw trzecich i z tych państw;

91.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu, Europejskiemu Urzędowi ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

  • [1]  Dz.U. L 3 z 5.1.2005, s. 1.
  • [2]  http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2018/621853/EPRS_STU(2018)621853_EN.pdf
  • [3]  Dz.U. C 434 z 23.12.2015, s. 59.
  • [4]  Dziennik Urzędowy EFSA 2011:9(1):1966.
  • [5]  Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0096.
  • [6]  Wyrok Trybunału Sprawiedliwości (piąta izba) z dnia 23 kwietnia 2015 r., Zuchtvieh-Export GmbH przeciwko Stadt Kempten, C-424/13, ECLI:EU:C:2015:259.
  • [7]  Sprawozdanie Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 31/2018 z dnia 14 listopada 2018 r. pt. „Dobrostan zwierząt w UE – zmniejszanie dystansu między ambitnymi celami a praktycznym wdrażaniem”.
  • [8]  https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/1966
  • [9]  Dz.U. L 102 z 11.4.2006, s. 1.
  • [10]  Sprawozdanie końcowe w sprawie audytu przeprowadzonego w Niderlandach w dniach 20–24 lutego 2017 r. w celu oceny dobrostanu zwierząt podczas transportu do państw nienależących do UE, Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności, 2017 r.
  • [11]  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/429 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie przenośnych chorób zwierząt oraz zmieniające i uchylające niektóre akty w dziedzinie zdrowia zwierząt („Prawo o zdrowiu zwierząt”).
  • [12]  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 347.
  • [13]  Dz.U. L 241 z 13.7.2004, s. 21.
  • [14]  Wyrok Trybunału (pierwsza izba) z dnia 14 października 2004 r. w sprawie C-113/02, Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Królestwu Niderlandów, i wyrok Trybunału (trzecia izba) z dnia 8 maja 2008 r. w sprawie C-491/06, Danske Svineproducenter.

UZASADNIENIE

Wprowadzenie

Niniejsze sprawozdanie zawiera informacje dotyczące stanu wykonania rozporządzenia (WE) nr 1/2005, które reguluje kwestie ochrony i dobrostanu zwierząt podczas transportu. Przedstawiono w nim kilka zaleceń politycznych, których celem jest poprawa wykonania tego rozporządzenia, jako że jest ono nadal niewystarczające i różni się znacznie w poszczególnych państwach członkowskich.

Główne ustalenia[1]

1.  Niewystarczające wykonanie

1.1.  Niekompletne, niespójne i niewiarygodne dane do analizy wykonania

Podejścia do gromadzenia danych w państwach członkowskich różnią się tak bardzo, że trudno jest przeprowadzić spójną analizę wykonania rozporządzenia. Ponadto, jak zauważa Europejski Trybunał Obrachunkowy w swoim sprawozdaniu specjalnym z 2018 r. w sprawie dobrostanu zwierząt w UE, Komisja uznała, iż dane przekazywane przez państwa członkowskie nie są na tyle kompletne, spójne, wiarygodne ani wystarczająco szczegółowe, aby można było na ich podstawie wyciągnąć wnioski na temat zgodności na szczeblu UE[2].

System TRACES (unijna platforma internetowa do monitorowania dalekobieżnego, transgranicznego przemieszczania wewnątrzunijnego zwierząt) zawiera informacje i narzędzia sprawozdawcze, które mogą być wykorzystywane przez organy w celu odpowiedniego ukierunkowania kontroli dotyczących transportu zwierząt. Europejski Trybunał Obrachunkowy ustalił jednak, o czym informuje w swoim sprawozdaniu specjalnym, że organy państw członkowskich odpowiedzialne za kontrole transportu rzadko wykorzystywały informacje z systemu TRACES w celu ukierunkowania kontroli.

Poza tym rejestrowane przez państwa członkowskie informacje o zgodności z wytycznymi dotyczącymi zdolności do transportu dopiero od niedawna przekładają się na dane nadające się do analizy (do tej pory opublikowane tylko dane za lata 2014 i 2015, a ostatnio za 2016 r.). Brakuje zatem danych publicznych i dobrych wskaźników dotyczących rozwoju dobrostanu zwierząt podczas transportu żywych zwierząt. Uderzające jest to, że jak wynika z analizy sprawozdań z kontroli w państwach członkowskich istnieją ogromne różnice między państwami członkowskimi pod względem liczby kontroli, wynoszącej od zera (!) do kilku milionów (!) rocznie, oraz częstości występowania naruszeń, wynoszącej od zera do 16,6 %. Sugeruje to, że państwa członkowskie stosują różne metody kontroli, np. kontrole losowe albo kontrole oparte na analizie ryzyka.

Istnieje oczywista potrzeba ustanowienia wspólnych minimalnych standardów w celu zapewnienia większej harmonizacji gromadzenia danych i ocen monitorowanych parametrów.

1.2.  Coraz większa liczba długich i bardzo długich podróży

Każdego roku przewozi się na duże odległości między państwami członkowskimi oraz do państw trzecich miliony zwierząt przeznaczonych do hodowli lub uboju. Transport jest stresujący dla zwierząt, ponieważ naraża je na wiele niedogodności przez długie godziny, takich jak ograniczona przestrzeń, zmiany temperatury, ograniczony dostęp do paszy i wody oraz ruch pojazdu. Zagrożenia podczas transportu obejmują szereg aspektów, takich jak sposób prowadzenia pojazdu, dostępność odpowiedniego sprzętu i nieoczekiwane zmiany warunków drogowych lub pogodowych. Może się zatem zdarzyć, że zwierzęta, których zdolność do transportu poświadczono w miejscu wyjazdu, zachorują lub zranią się podczas transportu. Niemniej jednak ustalono, że kontrole zwierząt przed podróżą i po niej są znacznie częstsze niż kontrole podczas transportu. Większość kontroli odbywa się w ubojniach i obejmuje głównie transport na krótkie odległości.

Sprawozdawca wyraża zaniepokojenie zatrważająco dużą liczbą zgłoszeń o wykorzystywaniu nieodpowiednich pojazdów do transportu żywych zwierząt zarówno na lądzie, jak i na morzu. Zwierzęta będące przedmiotem handlu z państwami trzecimi cierpią jeszcze bardziej z powodu bardzo długich podróży, w tym długich postojów na granicach w kolejkach do kontroli dokumentów, pojazdów i zwierząt. Złe warunki w transporcie morskim są kolejnym powodem do niepokoju. Państwa członkowskie powinny zaostrzyć procedury certyfikacji i zatwierdzania statków oraz udoskonalić kontrole stanu zwierząt przed załadunkiem. Sprawozdawca uważa również, że Komisja powinna dostarczyć wykaz portów z odpowiednimi systemami badania zwierząt.

Ponadto niezbędne są plany awaryjne dla każdej podróży w celu umożliwienia przewoźnikowi skutecznego reagowania w nagłych przypadkach i ograniczenia wpływu opóźnienia lub wypadku na zwierzęta.

2.  Konieczne jest bardziej zdecydowane i zharmonizowane egzekwowanie

2.1.  Skuteczne i odstraszające kary

Bardziej zdecydowane i zharmonizowane egzekwowanie dzięki skutecznym i odstraszającym karom ma zasadnicze znaczenie dla poprawy dobrostanu zwierząt podczas transportu. Jeśli chodzi o system kar, niestety wydaje się, że Komisja zignorowała rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 12 grudnia 2012 r. Komisja zignorowała również wezwanie do sprawdzenia rozporządzenia pod kątem niezgodności z wymogami prawnymi w poszczególnych państwach członkowskich.

Dla osiągnięcia poprawy wykonywania rozporządzenia należy zapewnić, aby powtarzające się naruszenia były objęte postępowaniem karnym oraz skutkowały karami, w tym konfiskatą pojazdów, i przymusowym przekwalifikowaniem osób odpowiedzialnych za dobrostan i transport zwierząt.

Należy przypomnieć, że w rozporządzeniu przyznaje się państwom członkowskim znaczne uprawnienia do egzekwowania przepisów, w tym uprawnienia do żądania od przewoźników ustanowienia systemów zapobiegających ponownemu pojawieniu się naruszeń oraz do zawieszenia albo unieważnienia zezwolenia wydanego przewoźnikowi.

2.2.  Wykorzystanie najnowszych technologii do kontroli dzienników przewozu

Właściwe organy powinny podjąć współpracę w celu poprawy skuteczności egzekwowania przepisów dzięki wykorzystaniu technologii. Technologia może posłużyć do stworzenia systemu przesyłania informacji zwrotnych w czasie rzeczywistym między państwem członkowskim miejsca wyjazdu i wystawienia dokumentu a państwem członkowskim miejsca przeznaczenia. Jeżeli zwierzęta zdolne do transportu kończą podróż w stanie wskazującym na niezdolność do transportu, przedsiębiorstwo eksportujące musi zostać natychmiast ukarane.

3.  Aktualizacja rozporządzenia w oparciu o najnowszą wiedzę naukową i najnowsze technologie

Przepisy dotyczące dobrostanu zwierząt powinny opierać się na podstawach naukowych i najnowszych technologiach. Pomimo wyraźnych zaleceń EFSA i wniosku Parlamentu zawartego w jego rezolucji z 2012 r. Komisja niestety nie zaktualizowała przepisów dotyczących transportu zwierząt stosownie do najnowszych dowodów naukowych. Komisja powinna jak najszybciej zaktualizować te przepisy, w szczególności jeśli chodzi o zapewnienie wystarczającej wentylacji i wystarczającego chłodzenia we wszystkich pojazdach, odpowiednich systemów pojenia, zwłaszcza dla nieodsadzonych zwierząt, oraz określonej minimalnej wysokości przestrzeni ładunkowej.

3.1.  Określenie aspektów zdolności do transportu

Zastosowanie zdolności przy załadunku jako kryterium dopuszczenia do transportu jest ważnym czynnikiem zapewniającym dobrostan zwierząt podczas transportu, ponieważ zagrożenia dla dobrostanu podczas transportu są większe w przypadku zwierząt rannych lub chorych. Konieczne jest, aby każde zwierzę zostało sprawdzone przed załadunkiem w celu określenia jego zdolności do transportu oraz aby zwierzęta niezdolne do transportu były objęte opieką w miejscu pochodzenia. Audyty przeprowadzone przez Komisję w latach 2007–2017 w kilku państwach członkowskich prawie zawsze odnosiły się do nieprzestrzegania przepisów dotyczących zdolności do transportu. Naruszenia dotyczące zdolności do transportu stanowią największy odsetek naruszeń (na drugim miejscu są nieprawidłowości w dokumentacji). Poza tym, jak już wspomniano powyżej, rejestrowane przez państwa członkowskie informacje o zgodności z wytycznymi dotyczącymi zdolności do transportu dopiero od niedawna przekładają się na dane nadające się do analizy, brakuje zatem danych publicznych i dobrych wskaźników.

Komisja powinna opracować pełną definicję operacyjną określającą aspekty zdolności do transportu oraz zapewnić solidne szkolenia dla rolników, kierowców i lekarzy weterynarii w celu zmniejszenia dużej liczby naruszeń przepisów dotyczących zdolności do transportu w państwach członkowskich.

4.  Pomoc gospodarcza

W ramach WPR płatności dla rolników są uzależnione od zapewnienia minimalnego poziomu dobrostanu zwierząt, zaś w polityce rozwoju obszarów wiejskich przewidziano zachęty dla rolników do stosowania wyższych norm. Art. 33 rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 przewiduje mianowicie działanie dotyczące rozwoju obszarów wiejskich „płatności z tytułu dobrostanu zwierząt”, które zapewnia wsparcie na rzecz stosowania wysokich norm dotyczących dobrostanu zwierząt wykraczających poza obowiązkowe normy. Jednakże Europejski Trybunał Obrachunkowy w swoim sprawozdaniu specjalnym z 2018 r. wskazuje, że środek ten nie był wystarczająco szeroko stosowany w państwach członkowskich. W rzeczywistości dziesięć państw członkowskich w ogóle go nie wykorzystało.

W ramach zbliżającej się reformy WPR należy utrzymać i umocnić zasadę uzależnienia płatności w ramach WPR od stworzenia warunków zapewniających wyższy poziom dobrostanu zwierząt oraz w pełni spełniających normy określone w rozporządzeniu nr 1/2005 lub wykraczających poza te normy.

5.  Skrócenie czasu podróży zwierząt

Należy przypomnieć, że motyw 5 rozporządzenia (WE) nr 1/2005 stanowi, iż „ze względu na dobrostan zwierząt, długotrwały transport zwierząt (…) powinien być w jak największym stopniu ograniczony”.

5.1.  Strategie alternatywne wobec transportu żywych zwierząt

Ogólnie należy dążyć do jak największego skrócenia czasu podróży zwierząt, w szczególności w przypadku długich i bardzo długich podróży. Najlepszym sposobem osiągnięcia tego celu jest zastosowanie alternatywnych strategii, takich jak ekonomicznie opłacalne lokalne zakłady uboju, wykorzystanie nasienia lub zarodków zamiast transportu zwierząt hodowlanych oraz transport tusz i produktów mięsnych, a także opracowanie przez państwa członkowskie inicjatyw ustawodawczych mających na celu ułatwienie uboju w gospodarstwie.

Należy mieć na uwadze, że transport mięsa i innych produktów zwierzęcych jest łatwiejszy technicznie i bardziej racjonalny etycznie niż transport żywych zwierząt przeznaczonych wyłącznie na ubój. W związku z tym Komisja powinna wspierać, w razie potrzeby, budowę ekonomicznie opłacalnych zakładów uboju w państwach członkowskich, tak aby ubój zwierząt odbywał się jak najbliżej miejsca ich hodowli. Należy opracować strategię przejścia od transportu żywych zwierząt do handlu wyłącznie mięsem i tuszami, biorąc pod uwagę wpływ transportu żywych zwierząt na środowisko, dobrostan zwierząt i bezpieczeństwo żywności.

5.2.  Dostosowanie norm w zakresie transportu zwierząt w państwach trzecich do norm unijnych

Biorąc pod uwagę, że normy stosowane przez państwa trzecie są niższe niż normy w UE, Komisja powinna zaostrzyć wymogi w stosunku do partnerów handlowych Unii, zwłaszcza w zakresie handlu zwierzętami. Ponadto zachodzi potrzeba ściślejszej współpracy i komunikacji między właściwymi organami we wszystkich państwach członkowskich i organami w państwach trzecich w celu ograniczenia problemów z dobrostanem zwierząt wynikających z niewydolności administracji.

Doniesienia o niezwykle długich i nieprzyjemnych dla zwierząt okresach oczekiwania na granicach są zatrważające. Sugeruje się, aby w celu poprawy tej sytuacji państwa członkowskie graniczące z państwami trzecimi skróciły czas oczekiwania przez otwarcie wydzielonych szybkich pasów przy odprawie celnej dla pojazdów przewożących zwierzęta. Ponadto państwa członkowskie i Komisja powinny zwrócić szczególną uwagę na naruszenia przepisów dotyczących dobrostanu zwierząt podczas transportu morskiego zwierząt do państw trzecich.

Należy zapewnić spójność i pełną zgodność z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-424/13. W wyroku tym Trybunał orzekł, że aby transport wiążący się z długotrwałym przewozem zwierząt, który rozpoczyna się na terytorium Unii i jest kontynuowany poza jej terytorium, mógł zostać zatwierdzony, przewoźnik musi przedstawić prawdziwy i dokładny dziennik podróży do celów weryfikacji zgodności z przepisami rozporządzenia (WE) nr 1/2005.

Sprawozdawca jest zdania, że jeżeli normy w zakresie transportu zwierząt w państwach trzecich nie są dostosowane do norm UE, transport żywych zwierząt do państw trzecich powinien być zabroniony.

Wnioski i zalecenia

Sprawozdawca jest zdania, że należy uwzględnić następujące główne zalecenia polityczne:

•  należy dążyć do jak największego skrócenia czasu podróży zwierząt, w szczególności w przypadku długich i bardzo długich podróży. Najlepszym sposobem osiągnięcia tego celu jest zastosowanie alternatywnych strategii, takich jak ekonomicznie opłacalne lokalne zakłady uboju, wykorzystanie nasienia lub zarodków zamiast transportu zwierząt hodowlanych, a także transport tusz i mięsa;

•  zaleca się, aby Komisja dokonała aktualizacji przepisów w oparciu o najnowszą wiedzę naukową i najnowsze technologie;

•  Komisja powinna opracować pełną roboczą definicję określającą aspekty zdolności do transportu oraz zapewnić szkolenia dla rolników, kierowców i lekarzy weterynarii w celu zmniejszenia dużej liczby naruszeń przepisów dotyczących zdolności zwierząt do transportu;

•  w ramach zbliżającej się reformy WPR należy utrzymać i umocnić zasadę uzależnienia płatności w ramach WPR od stworzenia warunków zapewniających wyższy poziom dobrostanu zwierząt oraz w pełni spełniających normy określone w rozporządzeniu nr 1/2005 lub wykraczających poza nie;

•  zaleca się, aby w przypadku gdy normy w zakresie transportu zwierząt w państwach trzecich nie są dostosowane do norm UE, transport żywych zwierząt do państw trzecich był zabroniony.

  • [1]  Ustalenia opierają się w szczególności na dwóch badaniach zleconych przez Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego. Tytuły tych sprawozdań to: „Implementation of Regulation (EC) No 1/2005 (2009–2015), with a focus on data recording” [Wykonanie rozporządzenia (WE) nr 1/2005 (2009–2015) ze szczególnym uwzględnieniem rejestracji danych] oraz „Compliance with the technical rules on fitness for transport set out in Annex I to Regulation (EC) No 1/2005 on the protection on animals during transport” [Przestrzeganie przepisów technicznych dotyczących zdolności do transportu zawartych w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 1/2005].
  • [2]  Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wdrożenia dyrektywy Rady 98/58/WE dotyczącej ochrony zwierząt hodowlanych [COM(2016) 558 final z dnia 8 września 2016 r.] oraz protokoły ze spotkań krajowych punktów kontaktowych ds. dobrostanu zwierząt podczas transportu.

OPINIA Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (13.12.2018)

dla Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Sprawozdanie z wykonania rozporządzenia (WE) nr 1/2005 w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu w UE i poza nią
(2018/2110(INI))

Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej (*): Karin Kadenbach

(*) Zaangażowana komisja – art. 54 Regulaminu

WSKAZÓWKI

Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności zwraca się do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jako komisji przedmiotowo właściwej, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.  zwraca uwagę, że co roku miliony żywych zwierząt są transportowane do uboju lub hodowli wewnątrz UE i z UE do państw trzecich; zwraca uwagę, że rozporządzenie (WE) nr 1/2005[1] – tam, gdzie jest prawidłowo wdrażane i stosowane – wywiera pozytywny wpływ na dobrostan zwierząt podczas transportu; z zadowoleniem przyjmuje wytyczne Komisji w tej kwestii, jednak ubolewa, że niektóre z działań zaplanowanych przez Komisję były opóźnione o nawet pięć lat[2]; zwraca uwagę, że nadal utrzymują się poważne problemy z transportem i że wykonanie rozporządzenia wydaje się być głównym przedmiotem troski podmiotów zaangażowanych w jego wdrożenie;

2.  ubolewa nad tym, że wiele kwestii związanych z rozporządzeniem (WE) nr 1/2005 nie zostało jeszcze rozwiązanych, w tym przepełnienie, niewystarczająca wysokość pomieszczeń, brak wymaganych przystanków, żywności i wody, nieodpowiednia wentylacja i urządzenia do pojenia, transport w upale, transport zwierząt niezdolnych do podróży, transport nieodstawionych cieląt, konieczność stwierdzenia ciąży żywych zwierząt, stopień, zakres sprawdzania dzienników podróży, powiązanie między naruszeniami, egzekwowaniem przepisów i karami, „mieszany” wpływ szkoleń, kształcenia i certyfikacji, a także niewystarczająca ściółka, na co również wskazał Europejski Trybunał Obrachunkowy w sprawozdaniu specjalnym nr 31/2018[3], jak i organizacje pozarządowe w skargach złożonych do Komisji; wzywa do usprawnień w wyżej wymienionych obszarach;

3.  wzywa państwa członkowskie i przewoźników do znaczącej poprawy egzekwowania i przestrzegania rozporządzenia (WE) nr 1/2005 oraz domaga się, by Komisja wszczęła postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego przeciwko państwom członkowskim które, jak stwierdzono, nie przestrzegają przepisów, tak by zapewnić dobrostan zwierząt i zagwarantować uczciwą konkurencję;

4.  zgadza się z Komisją, że do dobrych praktyk należy kontrolowanie przez właściwe organy na etapie załadunku wszystkich partii żywych zwierząt wywożonych do państw nienależących do UE[4]; uważa, że część przewozów żywych zwierząt wewnątrz UE powinna również podlegać kontroli na etapie załadunku; zwraca uwagę, że na etapie załadunku właściwe organy powinny sprawdzić, czy przestrzegane są wymogi rozporządzenia dotyczące odpowiedniej powierzchni i wysokości pomieszczeń, czy systemy wentylacyjne i dostarczające wodę działają poprawnie, czy urządzenia do pojenia działają prawidłowo i są odpowiednie dla przewożonego gatunku zwierząt, czy załadunek nie obejmuje zwierząt niezdolnych do podróży i czy przewożona jest wystarczająca ilość paszy i ściółki;

5.  jest zaniepokojony faktem, że załadunek zwierząt na statki do transportu żywych zwierząt często przebiega w brutalny sposób; wzywa właściwe organy do prowadzania wnikliwych kontroli zwierząt przed załadunkiem, aby zagwarantować, że są one zdolne do dalszej podróży, a także zweryfikować, czy załadunek odbył się zgodnie z art. 20 rozporządzenia (WE) nr 1/2005 i nie polegał na brutalnym obchodzeniu się ze zwierzętami oraz systematycznym stosowaniu kijów i poganiaczy elektrycznych; wzywa właściwe organy, by nie zatwierdzały dzienników podróży w portach, które nie korzystają z infrastruktury pozwalającej na właściwą kontrolę zwierząt przed załadunkiem;

6.  podkreśla, że cierpienie zwierząt podczas transportu wzbudza poważny niepokój i wzburzenie w społeczeństwie; zwraca uwagę, że 21 września 2017 r. Komisja otrzymała ponad milion podpisów na rzecz wsparcia kampanii #StopTheTrucks, w której obywatele Unii wzywali do zaprzestania transportu zwierząt na duże odległości;

7.  uważa, że luki w wykonywaniu rozporządzenia (WE) nr 1/2005 wyraźnie uwidaczniają, jak bardzo potrzebne jest podjęcie większych starań, aby zapobiegać poważnym zdarzeniom mającym istotny wpływ na dobrostan zwierząt i aby ścigać tych, którzy łamią prawo;

8.  wzywa Komisję do dokonania przeglądu rozporządzenia (WE) nr 1/2005 zgodnie z motywem 11 tego rozporządzenia, aby dostosować je do obecnego stanu wiedzy naukowej;

9.  przypomina liczne pytania parlamentarne, pisma i skargi, jakie posłowie do PE skierowali do Komisji, podkreślając systematyczne naruszanie przepisów rozporządzenia i potępiając niedopuszczalne warunki stresu, bólu, lęku i cierpienia, na jakie narażone są żywe zwierzęta podczas transportu na obszarze Unii i do państw trzecich;

10.  wyraża ubolewanie z powodu naruszeń rozporządzenia związanych z niewłaściwym stosowaniem przepisów dotyczących zwierząt nieodsadzonych od matki, takich jak cielęta, jagnięta, koźlęta, prosięta i źrebięta nadal karmione mlekiem, oraz wyraża nadzieję, że zostaną wprowadzone bardziej szczegółowe środki w celu zapewnienia pełnej ochrony dobrostanu tych zwierząt podczas transportu;

11.  podkreśla, że czas transportu zwierząt powinien być ograniczony do ośmiu godzin łącznie z czasem załadunku, z należytym uwzględnieniem specyficznego dla każdego gatunku doradztwa weterynaryjnego, niezależnie od tego, czy transport ma miejsce na lądzie, na morzu czy w powietrzu; uważa, że zwierzęta nieodsadzone od matki nie powinny być transportowane przez dłużej niż cztery godziny;

12.  ubolewa nad faktem, że mimo jasnych zaleceń Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) niektóre części rozporządzenia nie są zgodne z obecnym stanem wiedzy naukowej na temat dobrostanu zwierząt, czego wymaga samo rozporządzenie; apeluje zatem o aktualizację i ulepszenie przepisów dotyczących:

–  wentylacji i chłodzenia wszystkich pojazdów / statków,

–  właściwych systemów pojenia, zwłaszcza zwierząt nieodsadzonych od matki,

–  transportu zwierząt niezdolnych do podróży,

–  zwiększenia minimalnej wysokości pomieszczeń,

–  zmniejszenia gęstości obsady;

13.  podkreśla, że zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1/2005 podczas transportu na większe odległości zwierzęta muszą być pojone i karmione i mieć możliwość odpoczynku w odpowiednich odstępach czasu, w sposób odpowiedni dla ich gatunku i wieku; wzywa Komisję do skuteczniejszego monitorowania pełnego i zharmonizowanego stosowania tych wymogów prawnych przez wszystkie państwa członkowskie Unii;

14.  ubolewa nad często dużymi opóźnieniami na granicach, gdzie brak infrastruktury umożliwiającej odpoczynek zwierząt, napojenie ich oraz udzielenie im opieki weterynaryjnej może również powodować większe problemy zdrowotne i problemy w zakresie dobrostanu zwierząt, w tym ich cierpienie oraz śmierć; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia lepszego planowania podróży przez organizatorów i podkreśla potrzebę poprawy komunikacji między organami krajowymi różnych państw członkowskich w celu zapobiegania koncentracji samochodów ciężarowych transportujących zwierzęta na granicach;

15.  zwraca uwagę, że egzekwowanie przepisów jest szczególnie trudne wówczas, gdy podróż przebiega przez kilka państw członkowskich i różne państwa członkowskie są odpowiedzialne za zatwierdzenie dziennika podróży, wydanie zezwolenia przewoźnikowi i świadectwa kwalifikacji kierowcy; wzywa wszystkie państwa członkowskie, które wykryją naruszenia, do jak najszybszego powiadomienia o tym pozostałych zainteresowanych państw członkowskich; odnotowuje, że art. 26 rozporządzenia (WE) nr 1/2005 daje państwom członkowskim duże uprawnienia wykonawcze, w tym z uprawnienia do zawieszenia lub odebrania zezwolenia przewoźnikowi w przypadku poważnych naruszeń, do nałożenia wymogu, by dany przewoźnik przyjął systemy zapobiegania ponownemu wystąpieniu naruszeń, a także do poddania przewoźnika dodatkowym kontrolom, jak na przykład wymóg obecności lekarza weterynarii podczas załadunku zwierząt; jest zaniepokojony faktem, że w wielu państwach członkowskich uprawnienia te nie są właściwie wykorzystywane, a ich stosowanie nie jest monitorowane; wzywa państwa członkowskie, które otrzymują powiadomienia o naruszeniach, do terminowego podjęcia odpowiednich działań w celu zapobieżenia ponownemu wystąpieniu się takich naruszeń;

16.  ubolewa, że zmniejszyła się całkowita liczba kontroli przeprowadzanych przez właściwe organy krajowe zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1/2005, mimo że liczba przewozów żywych zwierząt w UE wzrosła[5]; wzywa państwa członkowskie do znacznego zwiększenia minimalnej liczby kontroli w transporcie żywych zwierząt w celu zapewnienia dobrostanu zwierząt;

17.  jest zaniepokojony warunkami transportu w państwach trzecich; zwraca się do państw członkowskich i przewoźników o ścisłe przestrzeganie wyroku Trybunału Sprawiedliwości, który orzekł, że rozporządzenie (WE) nr 1/2005 ma również zastosowanie do przypadków wywozu zwierząt do państw nienależących do UE[6] aż do momentu przybycia do celu; apeluje do państw członkowskich, aby w punktach kontrolnych na granicach UE prowadzone były nadal kontrole w celu sprawdzenia, czy wszystkie zwierzęta są zdolne do dalszej podróży poza granicami UE;

18.  apeluje do Komisji o zadbanie o to, by państwa członkowskie zapewniły częstsze i bardziej rygorystyczne kontrole transportów żywych zwierząt i przedstawiały ustalenia w sposób szczegółowy i przejrzysty; w tym celu apeluje do Komisji, aby udostępniła system TRACES do powszechnego użytku;

19.  podkreśla znaczenie szkoleń, edukacji i poświadczenia kompetencji kierowców, aby poprawić dobrostan zwierząt podczas transportu; wzywa państwa członkowskie, aby z pomocą Komisji zapewniły odpowiednie i zharmonizowane szkolenia dla zainteresowanych podmiotów gospodarczych;

20.  wzywa właściwe organy państw członkowskich do zapewnienia w punktach kontrolnych na granicach UE obecności urzędowych lekarzy weterynarii, których zadaniem jest sprawdzanie, czy w pomieszczeniach pojazdów przeznaczonych do transportu zwierząt jest wystarczająco dużo miejsca, aby uniknąć przepełnienia, czy znajdująca się w nich ilość ściółki, paszy i wody jest odpowiednia dla gatunków i liczby transportowanych zwierząt oraz czy systemy wentylacji i pojenia zwierząt działają prawidłowo;

21.  wzywa Komisję do sprawdzenia, jak można zachęcić rolników, rzeźnie i przemysł mięsny do dokonywania uboju zwierząt w najbliższej rzeźni w celu zapobieżenia długotrwałemu przewozowi zwierząt i ograniczenia emisji; wzywa Komisję do ułatwiania innowacyjnych rozwiązań w tym zakresie, takich jak mobilne rozwiązania w zakresie uboju, przy jednoczesnym zapewnieniu wysokich norm dobrostanu zwierząt;

22.  uważa, przewóz mięsa zamiast żywych zwierząt mógłby znacząco poprawić dobrostan zwierząt i ograniczyć skalę powiązanego transportu, co wpłynęłoby także korzystnie na środowisko; apeluje do państw członkowskich i przewoźników o opracowanie strategii na rzecz zastąpienia transportu żywych zwierząt transportem produktów mięsnych i tusz;

23.  apeluje do Komisji o zdefiniowanie wymagań dotyczących lokalizacji miejsc odpoczynku i dostępnej w nich infrastruktury;

24.  z żalem stwierdza, że istnieją pojazdy i statki do przewozu zwierząt, które nie powinny były zostać zatwierdzone jako zdatne do przewożenia zwierząt; zwraca uwagę na częste lekceważenie wymogów art. 20 i 21 rozporządzenia (WE) nr 1/2005, które dotyczą przewozu za pomocą statków do transportu zwierząt; wzywa państwa członkowskie do niezatwierdzania lub nieprzedłużania zezwolenia dla pojazdów lub statków przeznaczonych do transportu zwierząt, które nie spełniają wymagań określonych w rozporządzeniu (WE) nr 1/2005 oraz do przeprowadzania przed załadunkiem gruntownych kontroli statków do transportu zwierząt zgodnie z wymogami rozporządzenia;

25.  zwraca uwagę, że rolnicy, przewoźnicy i właściwe organy w państwach członkowskich mogą różnie interpretować rozporządzenie (WE) nr 1/2005, szczególnie w odniesieniu do zdolności zwierząt do podróży; apeluje do Komisji, by dokonała przeglądu rozporządzenia w celu wyjaśnienia w razie potrzeby wymogów dotyczących transportu;

26.  podkreśla, że konieczne jest wprowadzenie obowiązku obecności weterynarzy na pokładzie statków do transportu zwierząt, aby zgłaszać i rejestrować liczbę przypadków śmierci zwierząt podczas podróży drogą morską oraz przygotować plany na wypadek sytuacji kryzysowych, tak by radzić sobie w sytuacjach na morzu, które mogą negatywnie wpływać na dobrostan przewożonych zwierząt;

27.  ubolewa, że według Komisji dane przedstawiane przez państwa członkowskie nie zawsze są kompletne, spójne, wiarygodne czy wystarczająco szczegółowe, by wyciągać wnioski dotyczące zgodności na szczeblu UE; wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania wiarygodnych wskaźników i ogólnie dostępnych danych w celu pomiaru dobrostanu przewożonych żywych zwierząt;

28.  domaga się, by Komisja wraz z państwami członkowskimi lepiej dostosowała poziomy sankcji w przypadku naruszeń, gdyż w niektórych państwach członkowskich sankcje te mogą być ponad 10 razy wyższe niż w innych państwach; przypomina, że sankcje takie powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające; domaga się, by Komisja opracowała plan działania na rzecz dostosowania sankcji we wszystkich państwach członkowskich;

29  zaleca zwiększenie poziomu inwestycji UE w rozbudowę sektora hodowli zwierząt na mniejszą, lokalną skalę oraz w promocję zdrowego odżywiania się głównie produktami roślinnymi zamiast wysokiego obecnie spożycia produktów pochodzenia zwierzęcego;

30.  wzywa Komisję do sporządzenia czarnej listy podmiotów winnych wielokrotnego i poważnego łamania przepisów rozporządzenia, na podstawie wyników inspekcji i sprawozdań z wykonania; apeluje do Komisji, by często aktualizowała i upubliczniała takie czarne listy, a także by ułatwiała wymianę między państwami członkowskimi przykładów najlepszych praktyk w dziedzinie zarówno transportu, jak i zarządzania;

31.  zauważa, że cielęta można przewozić już od 14 dnia życia; uważa, że podczas transportu niemożliwe jest zaspokojenie potrzeb bardzo młodych zwierząt, w tym naturalnej potrzeby ssania wymion matki, w związku z czym wzywa Komisję do położenia kresu takiej praktyce;

32.  zwraca się do Komisji Europejskiej o zadbanie o to, aby wszystkie przyszłe przeglądy przepisów dotyczących dobrostanu zwierząt podczas transportu opierały się na obiektywnych i potwierdzonych naukowo wskaźnikach, by uniknąć arbitralnych decyzji o nieuzasadnionych konsekwencjach ekonomicznych dla sektorów hodowlanych;

33.  wzywa Komisję do oceny ewentualnych naruszeń Międzynarodowej konwencji o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki (MARPOL 73/78);

34.  apeluje do Komisji o ocenę ewentualnych naruszeń Międzynarodowej konwencji o bezpieczeństwie życia na morzu (konwencja SOLAS), przepisów dyrektywy 2009/16/WE w sprawie kontroli przeprowadzanej przez państwo portu[7] i art. 19 rozporządzenia (WE) nr 1/2005;

35.  ubolewa, że organy państw członkowskich odpowiedzialne za kontrole transportu rzadko wykorzystują informacje z systemu TRACES do ukierunkowania kontroli, by monitorować przemieszczanie się zwierząt na duże odległości w UE i w wymiarze transgranicznym, co częściowo wynika z ograniczeń dostępu dla użytkowników[8]; apeluje do Komisji i państw członkowskich o promowanie i uproszczenie korzystania z interaktywnego narzędzia wyszukiwania;

36.  wzywa do stosowania systemu śledzenia GPS, niezależnie od czasu trwania transportu;

37.  zwraca uwagę, że organy państw członkowskich zwykle delegują odpowiedzialność za przeprowadzanie analiz ryzyka dotyczących kontroli transportu na organy lokalne[9]; apeluje do państw członkowskich, by wprowadziły systemy umożliwiające sprawdzenie, czy istnieją i są przeprowadzane lokalne analizy ryzyka oraz czy ich jakość jest odpowiednia;

38.  wzywa Komisję do corocznego informowania Parlamentu o jej działaniach dotyczących ochrony zwierząt podczas transportu;

39.  apeluje do Komisji o ocenę ewentualnych naruszeń przepisów podczas transportu zwierząt z UE do państw trzecich drogą morską, takich jak wykonywanie wbrew zakazowi zrzutu padłych zwierząt ze statków do Morza Śródziemnego (często z odciętymi kolczykami), co wynika z faktu, że w wielu portach docelowych pozbycie się padłych zwierząt nie jest możliwe.

INFORMACJE O PRZYJĘCIU W KOMISJI OPINIODAWCZEJ

Data przyjęcia

6.12.2018

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

40

4

3

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Marco Affronte, Pilar Ayuso, Zoltán Balczó, Ivo Belet, Paul Brannen, Soledad Cabezón Ruiz, Nessa Childers, Angélique Delahaye, Stefan Eck, Bas Eickhout, José Inácio Faria, Francesc Gambús, Elisabetta Gardini, Gerben-Jan Gerbrandy, Julie Girling, Sylvie Goddyn, Françoise Grossetête, Jytte Guteland, Anneli Jäätteenmäki, Benedek Jávor, Karin Kadenbach, Urszula Krupa, Giovanni La Via, Jo Leinen, Susanne Melior, Miroslav Mikolášik, Pavel Poc, Julia Reid, Frédérique Ries, Annie Schreijer-Pierik, Davor Škrlec, Adina-Ioana Vălean, Jadwiga Wiśniewska, Damiano Zoffoli

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Caterina Chinnici, Albert Deß, Eleonora Evi, Christophe Hansen, Martin Häusling, Anja Hazekamp, Jan Huitema, Norbert Lins, Ulrike Müller, James Nicholson, Sirpa Pietikäinen, Gabriele Preuß, Keith Taylor

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO W KOMISJI OPINIODAWCZEJ

40

+

ALDE

Gerben‑Jan Gerbrandy, Anneli Jäätteenmäki, Ulrike Müller, Frédérique Ries

ECR

Urszula Krupa, Jadwiga Wiśniewska

EFDD

Eleonora Evi, Sylvie Goddyn

GUE/NGL

Stefan Eck, Anja Hazekamp

NI

Zoltán Balczó

PPE

Pilar Ayuso, Ivo Belet, Angélique Delahaye, José Inácio Faria, Francesc Gambús, Julie Girling , Françoise Grossetête, Christophe Hansen, Giovanni La Via, Norbert Lins, Sirpa Pietikäinen, Adina Ioana Vălean

S&D

Paul Brannen, Soledad Cabezón Ruiz, Nessa Childers, Caterina Chinnici, Jytte Guteland, Karin Kadenbach, Jo Leinen, Susanne Melior, Pavel Poc, Gabriele Preuß, Damiano Zoffoli

Verts/ALE

Marco Affronte, Bas Eickhout, Martin Häusling, Benedek Jávor, Davor Škrlec, Keith Taylor

4

-

PPE

Albert Deß, Elisabetta Gardini, Miroslav Mikolášik, Annie Schreijer‑Pierik

3

0

ALDE

Jan Huitema

ECR

James Nicholson

EFDD

Julia Reid

Objaśnienie używanych znaków:

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymało się

  • [1]  Rozporządzenie Rady (WE) nr 1/2005 z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu i związanych z tym działań oraz zmieniające dyrektywy 64/432/EWG i 93/119/WE oraz rozporządzenie (WE) nr 1255/97 (Dz.U. L 3 z 5.1.2005, s. 1).
  • [2]  Sprawozdanie Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 31/2018 z dnia 14 listopada 2018 r. pt. „Dobrostan zwierząt w UE – zmniejszanie dystansu między ambitnymi celami a praktycznym wdrażaniem”.
  • [3]  Sprawozdanie Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 31/2018 z dnia 14 listopada 2018 r. pt. „Dobrostan zwierząt w UE – zmniejszanie dystansu między ambitnymi celami a praktycznym wdrażaniem”.
  • [4]  Sprawozdanie końcowe w sprawie audytu przeprowadzonego w Niderlandach w dniach 20–24 lutego 2017 r., aby ocenić dobrostan zwierząt podczas transportu do państw nienależących do UE, Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności, 2017 r.
  • [5]  Badanie pt. „Rozporządzenie (WE) nr 1/2005 w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu i związanych z tym działań – europejska ocena wdrożenia”, Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego (EPRS), 2018 r., s. 31.
  • [6]  Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 23 kwietnia 2015 r., Zuchtvieh-Export GmbH przeciwko Stadt Kempten, C-424/13, ECLI:EU:C:2015:259.
  • [7]  Dz.U. L 131 z 28.5.2009, s. 57.
  • [8]  Sprawozdanie Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 31/2018 z dnia 14 listopada 2018 r. pt. „Dobrostan zwierząt w UE - zmniejszanie dystansu między ambitnymi celami a praktycznym wdrażaniem”.
  • [9]  Sprawozdanie Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 31/2018 z dnia 14 listopada 2018 r. pt. „Dobrostan zwierząt w UE – zmniejszanie dystansu między ambitnymi celami a praktycznym wdrażaniem”.

OPINIA Komisji Transportu i Turystyki (4.12.2018)

dla Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi

w sprawie sprawozdania z wykonania rozporządzenia nr 1/2005 w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu w UE i poza nią
(2018/2110(INI))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej (*): Keith Taylor

(*) Zaangażowana komisja – art. 54 Regulaminu

WSKAZÓWKI

Komisja Transportu i Turystyki zwraca się do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jako komisji przedmiotowo właściwej, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.  ubolewa nad niedostatecznym wdrożeniem rozporządzenia nr 1/2005, co doprowadziło do poważnych problemów w zakresie dobrostanu zwierząt podczas transportu; uważa, że wymogi rozporządzenia nie zostały w wystarczającym stopniu spełnione; zwraca się do Komisji o przedstawianie Parlamentowi regularnych sprawozdań z wdrażania i egzekwowania obowiązującego rozporządzenia z wykorzystaniem konkretnych danych;

2.  przypomina, że transport to jeden z najbardziej newralgicznych momentów w życiu zwierząt i nawet najlepiej zaplanowany wywołuje u zwierząt stres; dlatego uważa, że przewożone zwierzęta muszą podlegać najwyższej i rygorystycznej ochronie prawnej;

3.  apeluje o zakaz przewozów dłuższych niż osiem godzin, niezależnie od środka transportu, i aby transport do ubojni nie trwał dłużej niż cztery godziny; uważa, że zwierzęta nieodsadzone od matki nie powinny być transportowane przez dłużej niż cztery godziny;

4.  opowiada się za bardziej wydajnym, ekonomicznym i etycznym systemem transportu, preferencyjnie traktującym transport mięsa zamiast transportu żywych zwierząt do ubojni;

5.  popiera ubój zwierząt i przetwórstwo mięsa jak najbliżej miejsca hodowli, w związku z czym wzywa Komisję do wspierania rozwoju rzeźni regionalnych lub mobilnych;

6.  przypomina, że około 70–80 % przewozów dotyczy zwierząt rzeźnych, a straty ekonomiczne spowodowane niewłaściwym lub nadmiernie długim transportem mogą być bardzo wysokie i w dużym stopniu negatywnie wpływać na dobrostan zwierząt;

7.  dostrzega, że przed rozpoczęciem podróży można wykryć wiele problemów i im zaradzić, w związku z czym wzywa państwa członkowskie do kontroli wszystkich transportów kierowanych do państw spoza UE i do kontrolowania przynajmniej minimalnej liczby pojazdów podczas załadunku, proporcjonalnie do liczby naruszeń zgłaszanych przez organizacje pozarządowe oraz podczas inspekcji Biura ds. Żywności i Weterynarii; zwraca się o zapewnienie odpowiednich urządzeń do załadunku i rozładunku zwierząt w transporcie drogowym i morskim oraz odpowiednio przeszkolonych pracowników;

8.  zauważa obecne zakłócenia na rynku spowodowane różnymi stawkami celnymi stosowanymi wobec żywych zwierząt i mięsa, co zdecydowanie zachęca do handlu żywymi zwierzętami; wzywa Komisję, aby wraz z partnerami handlowymi przeanalizowała te zakłócenia w celu ograniczenia handlu żywymi zwierzętami oraz, w razie konieczności, zastąpienia handlu zwierzętami handlem mięsem;

9.  ubolewa nad warunkami kontroli na granicach państw trzecich, gdzie deficyt infrastruktury powoduje długie kolejki i przegrzanie przysparzające ogromne cierpienie zwierzętom i powodujące zgon wielu z nich;

10.  zgadza się z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej C-424/13, zgodnie z którym sprzedawcy w UE muszą stosować się do okresów karmienia, pojenia i odpoczynku określonych w rozporządzeniu aż do momentu dotarcia do miejsca przeznaczenia, nawet jeśli transport opuścił obszar Unii; uważa, że jeżeli nie można zagwarantować przestrzegania przepisów, należy zakazać transportu żywych zwierząt; zwraca się do Komisji o propagowanie na forum międzynarodowym dobrostanu zwierząt podczas transportu oraz prowadzenie inicjatyw mających na celu zwiększenie świadomości w państwach spoza UE;

11.  podkreśla, że państwa członkowskie powinny zadbać o to, by transport zwierząt był dobrze zorganizowany i by uwzględniono warunki pogodowe oraz rodzaj transportu;

12.  podkreśla, że w przypadku gdy wymaga się rozładunku zwierząt na dobowy okres odpoczynku w państwach trzecich, organizator musi wskazać miejsce przeznaczone na odpoczynek wyposażone w infrastrukturę odpowiadającą infrastrukturze w punktach kontroli UE; wzywa właściwe organy, aby przeprowadzały regularne kontrole infrastruktury oraz nie zatwierdzały dzienników podróży, jeżeli nie zostało potwierdzone, że proponowane miejsce odpoczynku posiada infrastrukturę odpowiadającą infrastrukturze unijnego punktu kontroli;

13.  wzywa urzędowych lekarzy weterynarii w punktach wyjazdu z UE do sprawdzania, czy zwierzęta są w stanie kontynuować podróż, oraz czy pojazdy lub statki spełniają wymagania rozporządzenia;

14.  podkreśla konieczność poprawy warunków w transporcie morskim zgodnie z obecnym rozporządzeniem i wzywa:

  państwa członkowskie i właściwe organy, aby zaostrzyły procedury certyfikacji i zatwierdzania statków oraz intensywniej kontrolowały stan przewożonych zwierząt przed załadunkiem;

  państwa członkowskie, aby przed rozpoczęciem korzystania z jakiegokolwiek portu jako punktu załadunku zwierząt dostarczyły Komisji szczegółowe plany własnych punktów kontroli oraz Komisję, aby sporządziła wykaz portów wyposażonych w odpowiednie urządzenia do kontroli zwierząt na podstawie informacji państw członkowskich;

  aby weterynarz (lub co najmniej technik weterynarii) był obecny przez cały czas trwania transportu morskiego;

15.  podkreśla ponadto złe warunki w transporcie drogowym i wzywa:

–  państwa członkowskie, aby zaostrzyły procedury certyfikacji i zatwierdzania pojazdów oraz udzielania licencji kierowcom;

–  właściwe organy, aby zagwarantowały niewystępowanie szczeliny między dnem przegrody a podłogą pojazdu ani między zewnętrzną krawędzią przegrody a ścianą pojazdu, oraz czystą ściółkę na cały okres podróży;

–  operatorów do gruntownego przeszkolenia kierowców, co ma zasadnicze znaczenie w prawidłowym leczeniu zwierząt zgodnie z załącznikiem IV;

16.  stwierdza, że mimo jasnych zaleceń Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) niektóre części rozporządzenia nie są zgodne z obecnym stanem wiedzy; ponawia apel o aktualizację przepisów w związku z lukami istniejącymi między prawodawstwem a najnowszymi dowodami naukowymi potwierdzonymi przez EFSA; podkreśla w szczególności:

  odpowiednią wentylację i kontrolę temperatury we wszystkich pojazdach;

  właściwe systemy pojenia, zwłaszcza zwierząt nieodsadzonych od matki;

  określoną minimalną i dostateczną wysokość pomieszczeń;

  zmniejszenie gęstości obsady;

17.  zachęca państwa członkowskie, by znacząco poprawiły przestrzeganie przepisów rozporządzenia nr 1/2005 i zachowanie zgodności z nim; nalega, aby państwa członkowskie, które wykrywają naruszenia właściwego stosowania rozporządzenia, korzystały z szerokich uprawnień wykonawczych, o których mowa w art. 26 rozporządzenia, w celu zapobiegania ponownemu wystąpieniu takich naruszeń; wzywa w szczególności państwa członkowskie do podjęcia działań naprawczych i zastosowania sankcji w celu oszczędzenia zwierzętom cierpień i zapobiegania nieuczciwej konkurencji, w tym zawieszenia lub wycofania zezwolenia przewoźnika, oraz do poinformowania o tym Komisji;

18.  wzywa Komisję jako stojącą na straży Traktatów do podejmowania działań wobec państw członkowskich, które uporczywie nie wdrażają i nie egzekwują przepisów rozporządzenia, oraz do identyfikacji systemów sankcji, aby dopilnować, by kary były skuteczne i odstraszające;

19.  wzywa Komisję do sporządzenia, po zasięgnięciu opinii krajowych punktów kontaktowych, listy podmiotów winnych wielokrotnego i poważnego łamania przepisów rozporządzenia, których winę stwierdzono na podstawie wyników kontroli i sprawozdań z wykonania; wzywa Komisję do publikacji i częstego aktualizowania listy, a także do promowania przykładów najlepszych praktyk, zarówno w dziedzinie transportu, jak i zarządzania;

20.  wzywa Komisję do dalszej współpracy ze Światową Organizacją Zdrowia Zwierząt (OIE), EFSA i państwami członkowskimi w celu wspierania wdrażania i właściwego egzekwowania przepisów rozporządzenia nr 1/2005, aby promować i intensyfikować dialog w sprawie dobrostanu zwierząt podczas transportu, ze szczególnym uwzględnieniem:

  poprawy stosowania unijnych przepisów dotyczących dobrostanu zwierząt podczas transportu dzięki wymianie informacji i najlepszych praktyk oraz bezpośredniemu zaangażowaniu zainteresowanych stron;

  wspierania szkoleń dla kierowców i przedsiębiorstw transportowych;

  popularyzacji przewodników i informacji dotyczących transportu zwierząt, przetłumaczonych na wszystkie języki UE,

  opracowania i stosowania dobrowolnych zobowiązań ze strony przedsiębiorstw do dalszej poprawy dobrostanu zwierząt podczas transportu;

  zintensyfikowania wymiany informacji i najlepszych praktyk między organami krajowymi w celu ograniczenia liczby naruszeń przepisów popełnianych przez przedsiębiorstwa transportowe i kierowców;

21.  wyraża ubolewanie z powodu niskiej i niewystarczającej liczby inspekcji i kontroli urzędowych oraz uważa, że należy zwiększyć liczbę kontroli rocznych prowadzonych przez Biuro ds. Żywności i Weterynarii; apeluje o bardziej skuteczny i przejrzysty system monitorowania, obejmujący publiczny dostęp do informacji gromadzonych za pośrednictwem zintegrowanego skomputeryzowanego systemu weterynaryjnego (system TRACES); zdecydowanie wzywa Komisję do wspierania badań nad techniczną wykonalnością i finansową trwałością systemów geolokalizacji zwierząt, aby móc w każdym momencie monitorować lokalizację zwierząt, czas przewozu w pojazdach transportowych i przypadki nieprzestrzegania rozkładu jazdy;

22.  domaga się, by Komisja zatwierdziła i przedstawiła wniosek dotyczący zmiany rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu i związanych z tym działań, w celu ustanowienia wzmocnionych mechanizmów, dzięki którym państwa członkowskie będą przestrzegać przepisów dotyczących ochrony żywych zwierząt podczas transportu.

INFORMACJE O PRZYJĘCIU W KOMISJI OPINIODAWCZEJ

Data przyjęcia

3.12.2018

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

27

5

1

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Daniela Aiuto, Lucy Anderson, Georges Bach, Izaskun Bilbao Barandica, Deirdre Clune, Michael Cramer, Andor Deli, Isabella De Monte, Ismail Ertug, Tania González Peñas, Dieter-Lebrecht Koch, Merja Kyllönen, Innocenzo Leontini, Peter Lundgren, Gesine Meissner, Renaud Muselier, Markus Pieper, Gabriele Preuß, Christine Revault d’Allonnes Bonnefoy, Dominique Riquet, Massimiliano Salini, Keith Taylor, István Ujhelyi, Marita Ulvskog, Peter van Dalen, Wim van de Camp, Marie-Pierre Vieu, Janusz Zemke, Kosma Złotowski

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Jakop Dalunde, Mark Demesmaeker, Evžen Tošenovský

Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

Lieve Wierinck

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO W KOMISJI OPINIODAWCZEJ

27

+

ALDE

Izaskun Bilbao Barandica, Gesine Meissner, Dominique Riquet, Lieve Wierinck

ECR

Peter van Dalen, Mark Demesmaeker, Peter Lundgren, Evžen Tošenovský, Kosma Złotowski

EFDD

Daniela Aiuto

GUE/NGL

Tania González Peñas, Merja Kyllönen, Marie-Pierre Vieu

PPE

Georges Bach, Dieter-Lebrecht Koch, Markus Pieper

S&D

Lucy Anderson, Isabella De Monte, Ismail Ertug, Gabriele Preuß, Christine Revault d’Allonnes Bonnefoy, István Ujhelyi, Marita Ulvskog, Janusz Zemke

VERTS/ALE

Michael Cramer, Jakop Dalunde, Keith Taylor

5

-

PPE

Wim van de Camp, Deirdre Clune, Andor Deli, Innocenzo Leontini, Renaud Muselier

1

0

PPE

Massimiliano Salini

Objaśnienie używanych znaków:

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymało się

OPINIA Komisji Petycji (23.10.2018)

dla Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi

w sprawie sprawozdania z wykonania rozporządzenia 1/2005 w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu w UE i poza nią
(2018/2110(INI))

Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Ángela Vallina

WSKAZÓWKI

Komisja Petycji zwraca się do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jako komisji przedmiotowo właściwej, o uwzględnienie w końcowym tekście projektu rezolucji następujących wskazówek:

1.  podkreśla, że Komisja Petycji otrzymuje bardzo dużo petycji dotyczących dobrostanu zwierząt podczas transportu, w których często ujawniane są przypadki systematycznego, ciągłego i poważnego naruszania przepisów rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005[1] zarówno przez państwa członkowskie, jak i przewoźników;

2.  ubolewa nad faktem, że Komisja nie wykazała się surowością w ściganiu poważnych i systematycznych naruszeń przepisów rozporządzenia (WE) nr 1/2005 bezpośrednio zgłoszonych jej w prawie 200 konkretnych i szczegółowych sprawozdaniach organizacji pozarządowych, przekazanych jej od 2007 r.;

3.  zwraca uwagę na wielość pytań parlamentarnych i pism ze skargami złożonych przez posłów do Parlamentu Europejskiego kierowanych do Komisji, w których wskazano na systematyczne naruszenia rozporządzenia (WE) nr 1/2005 powodujące poważne cierpienie i poważne trudności dla zwierząt podczas transportu; zdecydowanie krytykuje dostarczone przez Komisję statystyki dotyczące zgodności z rozporządzeniem (WE) nr 1/2005 w odniesieniu do transportu żywych zwierząt do państw trzecich, które sporządzono bez systematycznych kontroli pojazdów przeznaczonych do transportu zwierząt;

4.  potępia tę sytuację i uważa za niedopuszczalne, że po upływie 13 lat od wejścia w życie rozporządzenia wciąż wpływają liczne zgłoszenia o przewożeniu zwierząt z naruszeniem przepisów rozporządzenia (WE) nr 1/2005 w złych warunkach w nieodpowiednich i przepełnionych środkach transportu, co powoduje nadmierne cierpienia zwierząt i stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia zwierząt i ludzi;

5.  zwraca uwagę, że najczęstsze naruszenia przepisów rozporządzenia (WE) nr 1/2005 dotyczą przepełnienia i niedostatecznej przestrzeni przeznaczonej dla zwierząt w pojazdach używanych do ich przewozu, co zmusza zwierzęta do pozostawania przez długi czas w nienaturalnej pozycji, a także nieprzestrzegania okresów pojenia i karmienia zwierząt, czasu podróży i okresów odpoczynku zwierząt, nieadekwatności urządzeń wentylacyjnych i dostarczających wodę, transportu w ekstremalnych temperaturach, przewozu zwierząt niezdolnych do podróży oraz niewystarczającej ilości ściółki i paszy;

6.  odnotowuje z dużym zaniepokojeniem, że podczas długotrwałego przewozu zwierzęta są pojone zanieczyszczoną wodą niezdatną do spożycia i często nie mają dostępu do wody z powodu wadliwego lub źle zlokalizowanego urządzenia dostarczającego wodę albo niewystarczającej ilości wody odpowiednio do gatunku i wielkości przewożonych zwierząt;

7.  zauważa, że zgłaszane naruszenia rozporządzenia (WE) nr 1/2005 w zakresie nieodpowiednich systemów wentylacji w pojazdach przeznaczonych do długodystansowych przewozów zwierząt świadczą o występowaniu wewnątrz pojazdów ekstremalnych temperatur znacznie przekraczających dopuszczalne normy, co powoduje straszne cierpienie zwierząt; zwraca uwagę, że w niektórych przypadkach stwierdzono również manipulację przy czujnikach temperatury znajdujących się wewnątrz pojazdów do przewozu zwierząt;

8.  zwraca uwagę, że Komisja, mimo świadomości faktu, że niektóre państwa członkowskie nie zgłaszają przypadków, w których temperatura wewnątrz pojazdów wykorzystywanych w transporcie zwierząt przekracza 35°C, oficjalnie stwierdziła, że nie przeprowadza systematycznych kontroli temperatury wewnątrz pojazdów, co uniemożliwia uzyskanie dokładnego obrazu warunków transportu zwierząt;

9.  wzywa wszystkie państwa członkowskie do dopilnowania, aby przewozy były planowane i realizowane, od miejsca wyjazdu do miejsca przeznaczenia, zgodnie z wymogami UE w zakresie dobrostanu zwierząt, z uwzględnieniem różnych środków transportu i różnorodnych warunków geograficznych w UE i w państwach trzecich;

10.  wzywa wszystkie państwa członkowskie do zakazania wszelkiego transportu zwierząt dalekiego zasięgu w ekstremalnych warunkach pogodowych, zwłaszcza gdy przewiduje się, że temperatury w miejscu wyjazdu lub w miejscu docelowym lub wzdłuż trasy przekroczą 30°C; podkreśla, że oprócz czasu trwania podróży pojawiają się również inne aspekty dobrostanu zwierząt, takie jak odpowiedni załadunek i rozładunek, odpowiednie żywienie, konstrukcja i wyposażenie pojazdów, a także liczba zwierząt w kontenerach;

11.  podkreśla, że w momencie załadunku właściwe organy, w tym urzędowi lekarze weterynarii w punktach wyjścia z UE, powinny sprawdzić, czy spełniono wymogi rozporządzenia (WE) nr 1/2005 dotyczące stanu zdrowia zwierząt, przestrzeni i wysokości pomieszczeń, czy systemy wentylacji i urządzenia dostarczające wodę działają prawidłowo i są odpowiednie do wielkości i gatunku przewożonych zwierząt, a także czy przewożona jest wystarczająca ilość paszy i ściółki; uważa, że w przypadkach, w których rozporządzenie (WE) nr 1/2005 wymaga, aby zwierzęta były rozładowywane w punkcie kontroli lub na 24-godzinny okres odpoczynku w państwie trzecim, właściwe organy powinny zatwierdzać dzienniki podróży wyłącznie po sprawdzeniu i otrzymaniu potwierdzenia, że organizator dokonał rezerwacji w punkcie kontroli lub znalazł miejsce odpoczynku, w którym zapewniona jest taka sama infrastruktura, jak w punkcie kontroli, a w każdym razie zapewniony jest dobrostan zwierząt;

12.  głęboko ubolewa nad faktem, że załadunek zwierząt na statki często wiąże się z ogromnym okrucieństwem, takim jak stosowanie elektrycznych lasek i ościeni, jak również urządzeń załadunkowych, które nie zapewniają pełnych gwarancji w zakresie dobrostanu zwierząt;

13.  wyraża zaniepokojenie z powodu braku zgodności z rozporządzeniem (WE) nr 1/2005 w odniesieniu do przewozu nieodsadzonych zwierząt; uważa, że konieczne jest przyjęcie bardziej szczegółowych i zdecydowanych środków, aby zapewnić zaspokojenie wszystkich szczególnych potrzeb w zakresie tego rodzaju transportu;

14.  wyraża zaniepokojenie liczbą zgłoszeń o wykorzystywaniu nieodpowiednich pojazdów do transportu żywych zwierząt zarówno na lądzie, jak i na morzu i wzywa do zwiększonego monitorowania takich praktyk; wzywa Komisję do zbadania, w jaki sposób nowe i istniejące technologie mogą być stosowane w pojazdach do przewozu zwierząt w celu regulowania, monitorowania i rejestrowania temperatury i wilgotności, które są zasadniczymi elementami kontroli i ochrony dobrostanu poszczególnych kategorii zwierząt podczas transportu zgodnie z zaleceniami Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA);

15.  ubolewa nad faktem, że pomimo jasnych zaleceń EFSA niektóre części rozporządzenia nie są zgodne z aktualną wiedzą naukową i wzywa do aktualizacji przepisów dotyczących: odpowiedniej wentylacji i chłodzenia we wszystkich pojazdach; właściwych systemów pojenia odpowiednich dla różnych gatunków i grup wiekowych, w szczególności dla zwierząt nieodsadzonych jeszcze od matki; wymogów w zakresie określonej minimalnej wysokości pomieszczeń;

16.  wzywa do zmniejszenia liczby zwierząt transportowanych na duże odległości oraz do ograniczenia do minimum czasu trwania przewozu i częstotliwości transportu zwierząt; jest zdania, że wiele poważnych problemów związanych z długim transportem żywych zwierząt, w szczególności z UE do państw trzecich, zostałoby rozwiązanych w wyniku przejścia na transport mięsa lub tusz, a nie żywych zwierząt;

17.  wzywa do wprowadzenia zakazu przewozów trwających dłużej niż osiem godzin;

18.  wzywa do mobilizacji zasobów do lokalnego przetwarzania tam, gdzie jest to możliwe, oraz do tworzenia krótszych łańcuchów dostaw;

19.  głęboko ubolewa nad nierównym i niedostatecznym egzekwowaniem przepisów w wielu państwach członkowskich, które nie są w stanie skutecznie i jednolicie monitorować i sankcjonować powtarzających się naruszeń prawa UE, umożliwiając niektórym przewoźnikom nielegalne działanie; jest poważnie zaniepokojony faktem, że wiele państw członkowskich nie wykorzystuje w odpowiedni i skuteczny sposób uprawnień przyznanych im na mocy art. 26 rozporządzenia (WE) nr 1/2005, w tym prawa do wezwania przewoźnika do wprowadzenia ustaleń mających na celu uniknięcie ponownego wystąpienia stwierdzonych nieprawidłowości, do przeprowadzenia dodatkowych inspekcji, a w szczególności do zażądania obecności lekarza weterynarii w momencie załadunku zwierząt, a także do zawieszenia lub cofnięcia zezwoleń dla przewoźników lub świadectwa homologacji typu w odniesieniu do wykorzystywanego środka transportu; wzywa Komisję, aby w związku z brakiem harmonizacji kontroli i sankcji w państwach członkowskich rozważyła zmianę obecnych przepisów określonych w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1/2005, w szczególności w motywie 11 i art. 30 ust. 1 w celu zapewnienia jednolitego stosowania skutecznych i odstraszających mechanizmów sankcji w całej UE;

20.  wzywa państwa członkowskie do zwiększenia kontroli w całym łańcuchu produkcji, a w szczególności do przeprowadzania skutecznych i systematycznych kontroli partii zwierząt przed załadunkiem, aby położyć kres praktykom naruszającym rozporządzenie (WE) nr 1/2005 i pogarszającym warunki transportu zwierząt drogą lądową lub morską, takim jak zezwalanie na kontynuowanie przewozu na długi dystans w przypadku przeładowanych środków transportu lub zwierząt niezdolnych do transportu lub zezwalanie na dalsze korzystanie z punktów kontroli, które nie dysponują infrastrukturą odpowiednią dla zapewnienia odpoczynku, karmienia i pojenia zwierząt w transporcie;

21.  wzywa państwa członkowskie do poprawy egzekwowania obowiązujących przepisów poprzez zapewnienie skutecznego korzystania z systemów nawigacji używanych w przypadkach, gdy zwierzęta muszą być transportowane przez więcej niż osiem godzin, co umożliwi właściwym organom dokładniejsze kontrolowanie czasu przewozu i odpoczynku podczas tego rodzaju transportu.

22.  wzywa państwa członkowskie, aby w przypadku wykrycia naruszeń przepisów rozporządzenia (WE) nr 1/2005 w sposób szczegółowy i systematyczny przekazywały zgłoszenia, o których mowa w art. 26; wzywa państwa członkowskie, które otrzymują takie powiadomienia, do skutecznego i terminowego działania w celu zapobieżenia powtórzeniu się takich naruszeń; jest zdania, że w miarę możliwości właściwe organy państw członkowskich powinny dołączać do zgłoszeń zdjęcia danych naruszeń;

23.  podkreśla, że nieskuteczna koordynacja między organami w punktach kontroli granicznej, w połączeniu z nieadekwatnością struktur i procedur operacyjnych, doprowadziły do nieuzasadnionego długiego czasu oczekiwania na granicy pojazdów używanych do przewozu zwierząt, co ze względu na ekstremalne temperatury wewnętrzne i brak wentylacji miało niszczący wpływ na dobrostan zwierząt, co stanowi jawne naruszenie przepisów rozporządzenia (WE) nr 1/2005;

24.  uważa za sprawę najwyższej wagi, aby organy krajowe konsekwentnie i w pełni stosowały się do art. 19 rozporządzenia (WE) nr 1/2005 dotyczącego wydawania świadectw homologacji dla statków służących do transportu zwierząt, oraz aby odmawiały zatwierdzania dzienników podróży, jeżeli wskazują na wykorzystanie portów, które nie dysponują infrastrukturą umożliwiającą systematyczną kontrolę zwierząt;

25.  uważa, że obecność wykwalifikowanych i niezależnych lekarzy weterynarii powinna być obowiązkowa podczas transportu zwierząt statkiem, że należy zgłaszać i rejestrować przypadki śmierci wszystkich zwierząt w drodze oraz że należy opracować konkretne i szczegółowe plany działania w celu zaradzenia sytuacjom nadzwyczajnym, które negatywnie wpływają na dobrostan zwierząt;

26.  wzywa Komisję do podjęcia środków w celu zwiększenia współpracy i komunikacji między właściwymi organami we wszystkich państwach członkowskich w celu zwiększenia świadomości i wymiany najlepszych praktyk w odniesieniu do aspektów dobrostanu zwierząt między różnymi podmiotami zaangażowanymi w transport żywych zwierząt;

27.  ubolewa nad faktem, że w zdecydowanej większości przypadków rozporządzenie nie jest zupełnie przestrzegane w przypadku transportu poza UE, pomimo wyroków Trybunału Sprawiedliwości, zgodnie z którymi przewoźnicy zobowiązani są do przestrzegania przepisów przez cały czas trwania podróży do miejsc przeznaczenia w państwach trzecich; wzywa do harmonizacji ewidencji zwierząt przeznaczonych do transportu do państw trzecich;

28.   wzywa do zapewnienia spójności i pełnej zgodności z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym z wyrokiem w sprawie C-424/13 z dnia 23 kwietnia 2015 r.[2], w którym Trybunał orzekł, że w celu uzyskania zezwolenia w miejscu wyjazdu na transport zwierząt wiążący się z długotrwałym przewozem zaczynającym się na terytorium UE i kontynuowanym poza jej granicami, przewoźnik musi być zobowiązany do przedłożenia prawdziwego i dokładnego dziennika podróży w celu sprawdzenia zgodności z rozporządzeniem (WE) nr 1/2005 na terytorium UE i danych państw trzecich; zauważa, że jeżeli tak nie jest, właściwe organy muszą być uprawnione do żądania zmiany uzgodnień dotyczących transportu w celu zapewnienia zgodności z rozporządzeniem na czas trwania podróży;

29.  wzywa do lepszego egzekwowania przepisów w państwach członkowskich, a także przez podmioty zajmujące się transportem zwierząt poza terytorium UE, gdzie sytuacja dobrostanu zwierząt jest zazwyczaj znacznie gorsza niż w UE;

30.  ubolewa nad faktem, że normy osiągnięte przez zewnętrznych partnerów UE nie są tak wysokie jak standardy w Unii; wzywa Komisję do zaostrzenia wymogów wobec partnerów handlowych Unii, a mianowicie międzynarodowych partnerów gospodarczych, zwłaszcza w odniesieniu do przywozu zwierząt z państw trzecich; uważa, że partnerzy zewnętrzni stosujący niższe standardy eksportujący na rynek UE powinni ponosić konsekwencje finansowe;

31.  zwraca uwagę na decyzję Rady 2004/544/WE[3] w sprawie podpisania Europejskiej konwencji o ochronie zwierząt podczas transportu międzynarodowego, która ma zastosowanie do następujących rodzajów transportu: między dwoma państwami członkowskimi przez terytorium państwa trzeciego; między państwem członkowskim a państwem trzecim; albo bezpośrednio między dwoma państwami członkowskimi;

32.  ubolewa nad decyzją podjętą przez Konferencję Przewodniczących, bez głosowania na posiedzeniu plenarnym Parlamentu, o niepowoływaniu parlamentarnej komisji śledczej ds. dobrostanu zwierząt podczas transportu na terytorium UE i poza nią pomimo wsparcia dużej liczby posłów do PE z różnych grup politycznych; w związku z tym zaleca, aby Parlament powołał komisję śledczą ds. transportu zwierząt w UE i poza nią na początku nadchodzącej kadencji w celu właściwego zbadania i monitorowania okrucieństwa w transporcie zwierząt;

33.  pilnie wzywa Komisję, aby w związku z systematycznymi problemami przy egzekwowaniu przepisów wprowadziła skuteczne monitorowanie przestrzegania przepisów rozporządzenia na wszystkich szczeblach we wszystkich państwach członkowskich, niezwłocznie wszczęła niezbędne dochodzenia w sprawie ewentualnych naruszeń rozporządzenia oraz wszczęła postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom przeciwko odpowiedzialnym państwom członkowskim.

INFORMACJE O PRZYJĘCIU PRZEZ KOMISJĘ OPINIODAWCZĄ

Data przyjęcia

8.10.2018

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

24

0

0

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

Margrete Auken, Beatriz Becerra Basterrechea, Pál Csáky, Miriam Dalli, Rosa Estaràs Ferragut, Eleonora Evi, Peter Jahr, Rikke-Louise Karlsson, Jude Kirton-Darling, Svetoslav Hristov Malinov, Notis Marias, Ana Miranda, Miroslavs Mitrofanovs, Marlene Mizzi, Virginie Rozière

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Urszula Krupa, Sven Schulze, László Tőkés, Ángela Vallina, Rainer Wieland

Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

Javier Couso Permuy, Rosa D’Amato, Anja Hazekamp, Barbara Kudrycka

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGOW KOMISJI OPINIODAWCZEJ

24

+

ALDE

ECR

EFDD

GUE/NGL

NI

PPE

 

S&D

VERTS/ALE

Beatriz Becerra Basterrechea

Urszula Krupa, Notis Marias

Rosa D’Amato, Eleonora Evi

Javier Couso Permuy, Anja Hazekamp, Ángela Vallina

Rikke-Louise Karlsson

Pál Csáky, Rosa Estaràs Ferragut, Peter Jahr, Barbara Kudrycka, Svetoslav Hristov Malinov, Sven Schulze, László Tőkés, Rainer Wieland

Miriam Dalli, Jude Kirton-Darling, Marlene Mizzi, Virginie Rozière

Margrete Auken, Ana Miranda, Miroslavs Mitrofanovs

0

-

0

0

Objaśnienie używanych znaków:

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymało się

  • [1]  Dz.U. L 3 z 5.1.2005, s. 1.
  • [2]  Wyrok Trybunału Sprawiedliwości (piąta izba) z dnia 23 kwietnia 2015 r., Zuchtvieh-Export GmbH przeciwko miastu Kempten, C-424/13, ECLI:EU:C:2015:259.
  • [3]  Dz.U. L 241 z 13.7.2004, s. 21.

INFORMACJE O PRZYJĘCIU PRZEZ KOMISJĘ PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWĄ

Data przyjęcia

24.1.2019

 

 

 

Wynik głosowania końcowego

+:

–:

0:

22

12

4

Posłowie obecni podczas głosowania końcowego

John Stuart Agnew, Clara Eugenia Aguilera García, Eric Andrieu, Daniel Buda, Jacques Colombier, Michel Dantin, Paolo De Castro, Albert Deß, Jørn Dohrmann, Herbert Dorfmann, Norbert Erdős, Luke Ming Flanagan, Karine Gloanec Maurin, Martin Häusling, Anja Hazekamp, Esther Herranz García, Ivan Jakovčić, Philippe Loiseau, Mairead McGuinness, Ulrike Müller, James Nicholson, Maria Noichl, Marijana Petir, Jens Rohde, Bronis Ropė, Maria Lidia Senra Rodríguez, Czesław Adam Siekierski, Tibor Szanyi, Marc Tarabella, Marco Zullo

Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego

Angélique Delahaye, Stefan Eck, Fredrick Federley, Maria Heubuch, Anthea McIntyre, Momchil Nekov, Annie Schreijer-Pierik, Vladimir Urutchev, Thomas Waitz

Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego

Krzysztof Hetman, Stanisław Ożóg

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGOW KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

22

+

ALDE

Fredrick Federley, Ivan Jakovčić, Ulrike Müller, Jens Rohde

ECR

Jørn Dohrmann

EFDD

Marco Zullo

ENF

Jacques Colombier, Philippe Loiseau

GUE/NGL

Stefan Eck, Luke Ming Flanagan, Anja Hazekamp, Maria Lidia Senra Rodríguez

PPE

Czesław Adam Siekierski

S&D

Eric Andrieu, Karine Gloanec Maurin, Momchil Nekov, Maria Noichl, Tibor Szanyi, Marc Tarabella

VERTS/ALE

Martin Häusling, Bronis Ropė, Thomas Waitz

12

-

ENF

John Stuart Agnew

PPE

Daniel Buda, Michel Dantin, Angélique Delahaye, Albert Deß, Norbert Erdős, Mairead McGuinness, Marijana Petir, Annie Schreijer‑Pierik, Vladimir Urutchev

S&D

Clara Eugenia Aguilera García, Paolo De Castro

4

0

ECR

Anthea McIntyre, James Nicholson, Stanisław Ożóg

PPE

Herbert Dorfmann

Objaśnienie używanych znaków:

+  :  za

-  :  przeciw

0  :  wstrzymało się

Ostatnia aktualizacja: 8 lutego 2019
Informacja prawna - Polityka ochrony prywatności