SPRAWOZDANIE w sprawie budowania zdolności UE do zapobiegania konfliktom i mediacji
11.2.2019 - (2018/2159(INI))
Komisja Spraw Zagranicznych
Sprawozdawczyni: Soraya Post
PROJEKT REZOLUCJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
w sprawie budowania zdolności UE do zapobiegania konfliktom i mediacji
Parlament Europejski,
– uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka oraz inne traktaty i instrumenty Organizacji Narodów Zjednoczonych dotyczące praw człowieka,
– uwzględniając zasady i cele Karty Narodów Zjednoczonych,
– uwzględniając europejską konwencję praw człowieka,
– uwzględniając akt końcowy z Helsinek z 1975 r. Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) oraz wszystkie jego zasady, jako dokument podstawowy dla bezpieczeństwa europejskiego i szerzej pojętego bezpieczeństwa regionalnego,
– uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej,
– uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej (TUE) oraz Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),
– uwzględniając cele zrównoważonego rozwoju ONZ oraz Agendę na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030,
– uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie zapobiegania konfliktom i mediacji, a także rezolucje w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa oraz w sprawie młodzieży, pokoju i bezpieczeństwa,
– uwzględniając koncepcję wzmacniania zdolności UE w zakresie mediacji i dialogu, przyjętą przez Radę dnia 10 listopada 2009 r. (15779/09),
– uwzględniając globalną strategię na rzecz polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unii Europejskiej, przedstawioną przez wiceprzewodniczącą Komisji / wysoką przedstawiciel Unii ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federikę Mogherini w dniu 28 czerwca 2016 r., a także pierwsze sprawozdanie na temat wdrażania tej strategii pt. „Wspólna wizja, wspólne działanie: wdrażanie globalnej strategii UE”, opublikowane w dniu 18 czerwca 2017 r.,
– uwzględniając swoje zalecenie z dnia 15 listopada 2017 r. dla Rady, Komisji oraz ESDZ w sprawie Partnerstwa Wschodniego w perspektywie szczytu w listopadzie 2017 r.[1],
– uwzględniając swoje zalecenie z dnia 27 czerwca 2018 r. skierowane do Rady w sprawie 73. sesji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych[2],
– uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2306 z dnia 12 grudnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 230/2014 ustanawiające Instrument na rzecz Przyczyniania się do Stabilności i Pokoju[3],
– uwzględniając wniosek z dnia 13 czerwca 2018 r. skierowany do Rady przez wysoką przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, przy wsparciu Komisji, dotyczący decyzji Rady ustanawiającej Europejski Instrument na rzecz Pokoju (HR(2018) 94),
– uwzględniając art. 52 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych (A8-0075/2019),
A. mając na uwadze, że wspieranie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego stanowi część racji bytu UE, co zostało uznane w 2012 r., kiedy przyznano Unii Pokojową Nagrodę Nobla, i jest podstawowym elementem Traktatu z Lizbony;
B. mając na uwadze, że UE zobowiązała się do wdrożenia programu działań na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, zgodnie z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 oraz jej późniejszymi aktualizacjami, a także programu działań na rzecz młodzieży, pokoju i bezpieczeństwa, zgodnie z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2250 i jej późniejszymi aktualizacjami;
C. mając na uwadze, że UE jest jednym z największych darczyńców wspierających zapobieganie konfliktom i budowanie pokoju poprzez wykorzystywanie instrumentów pomocy zewnętrznej;
D. mając na uwadze, że UE, jako główny członek organizacji międzynarodowych, podstawowy darczyńca pomocy i największy partner handlowy na świecie, powinna odgrywać wiodącą rolę w budowaniu pokoju na świecie, zapobieganiu konfliktom i wzmacnianiu bezpieczeństwa międzynarodowego; mając na uwadze, że zapobieganie konfliktom i mediacja powinny odbywać się w ramach kompleksowego podejścia łączącego bezpieczeństwo, dyplomację i rozwój;
E. mając na uwadze, że niezbędna jest współpraca z organizacjami regionalnymi, takimi jak OBWE, która w swoim akcie końcowym z Helsinek z 1975 r. określa m.in. zasady niestosowania siły, integralności terytorialnej państw, równych praw i samostanowienia narodów, a także mając na uwadze, że organizacje te odgrywają kluczową rolę w zapobieganiu konfliktom i w mediacji;
F. mając na uwadze, że zapobieganie konfliktom siłowym ma zasadnicze znaczenie dla sprostania wyzwaniom w zakresie bezpieczeństwa, przed którymi stoi Europa i jej sąsiedztwo, oraz dla postępu politycznego i społecznego; mając na uwadze, że jest to również podstawowy element skutecznego multilateralizmu i jest bardzo ważne dla osiągania celów zrównoważonego rozwoju, w szczególności celu 16 dotyczącego pokojowych i integracyjnych społeczeństw, dostępu do wymiaru sprawiedliwości dla wszystkich oraz skutecznych, odpowiedzialnych i integracyjnych instytucji na wszystkich szczeblach;
G. mając na uwadze, że dalsze wsparcie ze strony UE dla podmiotów cywilnych i wojskowych w państwach trzecich jest ważnym czynnikiem zapobiegającym powracającym konfliktom siłowym; mając na uwadze, że trwały pokój i bezpieczeństwo są nierozerwalnie związane ze zrównoważonym rozwojem;
H. mając na uwadze, że zapobieganie konfliktom i mediacja powinny zapewniać utrzymanie stabilności i rozwój w tych państwach i strefach geograficznych, których położenie stanowi dla Unii bezpośrednie wyzwanie pod względem bezpieczeństwa;
I. mając na uwadze, że zapobieganie to strategiczna funkcja, której celem jest zapewnienie skutecznego działania przed kryzysem; mając na uwadze, że mediacja to kolejne narzędzie dyplomacji, które można wykorzystywać do zapobiegania konfliktom, ich powstrzymywania i rozwiązywania;
J. mając na uwadze, że bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne są w coraz większym stopniu nierozerwalnie ze sobą powiązane i że złożony charakter globalnych wyzwań wymaga kompleksowego i zintegrowanego podejścia UE do konfliktów i kryzysów zewnętrznych;
K. mając na uwadze, że konieczne jest wzmocnienie podejścia międzyinstytucjonalnego, tak by UE mogła rozwijać i w pełni wykorzystywać swoje zdolności;
L. mając na uwadze, że globalna strategia UE, deklaracje polityczne i zmiany instytucjonalne to pozytywne znaki potwierdzające zaangażowanie wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawiciel na rzecz priorytetowego traktowania zapobiegania konfliktom i mediacji;
M. mając na uwadze, że instrumenty finansowania zewnętrznego znacząco przyczyniają się do wspierania zapobiegania konfliktom i budowania pokoju;
N. mając na uwadze, że sprawiedliwość okresu przejściowego stanowi ważny zbiór mechanizmów sądowych i pozasądowych skupiających się na odpowiedzialności za popełnione w przeszłości nadużycia, a także na zapewnieniu zrównoważonej, sprawiedliwej i pokojowej przyszłości;
O. mając na uwadze, że Parlament odgrywa czołową rolę w dyplomacji parlamentarnej, w tym w procesach mediacji i dialogu, w oparciu o zakorzenioną kulturę dialogu i budowania konsensusu;
P. mając na uwadze, że konflikt siłowy i wojna mają nieproporcjonalny wpływ na ludność cywilną, zwłaszcza kobiety i dzieci, oraz narażają kobiety na większe niż w przypadku mężczyzn ryzyko gospodarczego i seksualnego wykorzystywania, pracy przymusowej, przesiedlania i przetrzymywania oraz przemocy seksualnej, takiej jak gwałt, stosowanej jako taktyka wojenna; mając na uwadze, że aktywny udział kobiet i ludzi młodych jest ważny dla zapobiegania konfliktom, budowania pokoju oraz zapobiegania wszelkim formom przemocy, w tym przemocy seksualnej i przemocy ze względu na płeć;
Q. mając na uwadze, że kluczowe znaczenie ma zapewnienie i wspieranie aktywnego i konstruktywnego udziału społeczeństwa obywatelskiego i podmiotów lokalnych, zarówno cywilnych, jak i wojskowych, w tym kobiet, mniejszości, ludów tubylczych i młodzieży, w promowaniu i ułatwianiu budowania zdolności i zaufania w zakresie mediacji, dialogu i pojednania;
R. mając na uwadze, że pomimo zobowiązań politycznych podejmowanych na szczeblu UE działania na rzecz zapobiegania konfliktom oraz budowania i utrzymywania pokoju są często niedofinansowane, co negatywnie wpływa na zdolność promowania i ułatwiania działań w tych dziedzinach;
1. zachęca Unię do dalszego priorytetowego traktowania zapobiegania konfliktom i mediacji w ramach istniejących uzgodnionych formatów i zasad negocjacyjnych lub przez wsparcie dla nich; podkreśla, że to podejście zapewnia wysoką europejską wartość dodaną pod względem politycznym, społecznym i gospodarczym oraz pod względem bezpieczeństwa ludzkiego na świecie; przypomina, że działania w zakresie zapobiegania konfliktom i mediacji przyczyniają się do potwierdzenia obecności i wiarygodności Unii na arenie międzynarodowej;
2. uznaje rolę misji cywilnych i wojskowych, realizowanych w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO), dla utrzymywania pokoju, unikania konfliktów i wzmacniania bezpieczeństwa międzynarodowego;
3. wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawiciel, przewodniczącego Komisji i przewodniczącego Parlamentu Europejskiego do wyznaczenia wspólnych długoterminowych priorytetów w dziedzinie zapobiegania konfliktom i mediacji, które powinny stać się częścią regularnego programowania strategicznego;
4. wzywa do długoterminowego budowania pokoju eliminującego podstawowe przyczyny konfliktów;
5. wzywa do ulepszenia obecnej struktury wspierającej priorytety UE opisane poniżej;
6. apeluje o przyjmowanie podejścia uwzględniającego kontekst konfliktu i ukierunkowanego na ludzi, w ramach którego bezpieczeństwo ludzkie byłoby w centrum zaangażowania UE, aby przynosiło pozytywne i trwałe rezultaty w terenie;
7. zachęca Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) i służby Komisji zajmujące się działaniami zewnętrznymi do corocznego przedstawiania Parlamentowi sprawozdania na temat postępów w realizacji zobowiązań politycznych UE w zakresie zapobiegania konfliktom i mediacji;
Zwiększanie zdolności instytucjonalnych UE w zakresie zapobiegania konfliktom i mediacji
8. popiera bardziej spójne i całościowe zaangażowanie UE w ramach zewnętrznych konfliktów i kryzysów, a także uważa, że zintegrowane podejście do zewnętrznych konfliktów i kryzysów stanowi wartość dodaną działań zewnętrznych Unii oraz że należy jak najszybciej wdrożyć wszelkie środki, aby doprecyzować reakcje UE na każdym etapie konfliktu oraz uczynić to zintegrowane podejście bardziej operacyjnym i skutecznym; przypomina w tym kontekście normy i zasady prawa międzynarodowego i Karty Narodów Zjednoczonych oraz wyraża poparcie dla istniejących ram, podejść i zasad negocjacyjnych; przypomina, że każdy konflikt należy rozpatrywać indywidualnie;
9. podkreśla, że to budowanie zdolności powinno umożliwić państwom członkowskim określenie priorytetowych obszarów geograficznych dla działań w zakresie zapobiegania konfliktom i mediacji oraz ułatwić współpracę dwustronną między państwami europejskimi;
10. wzywa do utworzenia – pod zwierzchnictwem wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawiciel – doradczej unijnej grupy wysokiego szczebla ds. zapobiegania konfliktom i mediacji w celu ustanowienia wszechstronnego zespołu doświadczonych wysokich rangą mediatorów politycznych i ekspertów od zapobiegania konfliktom, zdolnych do szybkiego udostępniania fachowej wiedzy politycznej i technicznej; uważa, że potrzebny jest również zespół ekspertów ds. pojednania i sprawiedliwości okresu przejściowego;
11. wzywa do mianowania specjalnego wysłannika UE ds. pokoju, który przewodniczyć będzie doradczej unijnej grupie wysokiego szczebla, aby promować spójność i koordynację między instytucjami, w tym w zakresie ich współpracy ze społeczeństwem obywatelskim, usprawniać wymianę informacji i umożliwiać wczesne podejmowanie wzmożonych działań;
12. wzywa do ustanowienia innych mechanizmów międzyinstytucjonalnych, takich jak grupy zadaniowe zajmujące się konkretnymi sytuacjami w zakresie zapobiegania konfliktom;
13. zwraca się o ustanowienie specjalnej grupy roboczej Rady ds. zapobiegania konfliktom i mediacji, co podkreśli silne zaangażowanie UE na rzecz pokoju i stabilności w regionach sąsiadujących z UE;
Europejska Służba Działań Zewnętrznych
14. z zadowoleniem przyjmuje utworzenie specjalnego „Działu ds. instrumentów zapobiegania konfliktom, budowania pokoju i mediacji” w ESDZ oraz opracowanie takich narzędzi, jak system wczesnego ostrzegania i analiza sytuacji; apeluje o inwestowanie w dalszy rozwój takich narzędzi;
15. wzywa do bardziej systematycznego gromadzenia i rozpowszechniania odpowiedniej wiedzy oraz zarządzania nią, z wykorzystaniem formatów dostępnych, praktycznych i istotnych pod względem operacyjnym dla pracowników w instytucjach UE;
16. wzywa do dalszego rozwijania potencjału w zakresie analizy konfliktów z uwzględnieniem aspektu płci, wczesnego ostrzegania, pojednania i zapobiegania konfliktom z myślą o pracownikach wewnętrznych, mediatorach i innych ekspertach oraz stronach trzecich, przy zaangażowaniu ESDZ i z uwzględnieniem organizacji społeczeństwa obywatelskiego;
Komisja Europejska
17. przypomina, że przy eliminowaniu pierwotnych przyczyn konfliktów i osiąganiu celów zrównoważonego rozwoju coraz bardziej potrzebne jest zapobieganie konfliktom, ze szczególnym uwzględnieniem demokracji i praw człowieka, praworządności, reformy sądownictwa oraz wsparcia dla społeczeństwa obywatelskiego;
18. podkreśla fakt, że wszystkie interwencje UE na obszarach dotkniętych przemocą i konfliktami muszą uwzględniać kontekst konfliktu i kwestie płci; wzywa do podjęcia natychmiastowych działań w celu włączenia tych aspektów do wszystkich odpowiednich polityk, strategii, działań i operacji, przy czym należy położyć większy nacisk na unikanie wyrządzania szkód i zwiększyć wkład UE w realizację długoterminowych celów w zakresie zapobiegania konfliktom i budowania pokoju;
Parlament Europejski
19. podkreśla rolę Zespołu ds. Wspierania Demokracji i Koordynacji Wyborów i głównych należących do niego posłów do PE, gdyż jest to organ operacyjny koordynujący inicjatywy w zakresie mediacji i dialogu, oraz z zadowoleniem przyjmuje nowe inicjatywy, takie jak dialog im. Jeana Monneta na rzecz pokoju i demokracji (z wykorzystaniem historycznego Domu Jeana Monneta w Bazoches, we Francji), działania w zakresie przemocy związanej z wyborami, dialog międzypartyjny i budowanie konsensusu, jak również program młodych przywódców politycznych, i zaleca dalsze rozwijanie tych inicjatyw jako kluczowych instrumentów Parlamentu Europejskiego w dziedzinie mediacji, ułatwiania kontaktów i dialogu; z zadowoleniem przyjmuje decyzję Zespołu ds. Wspierania Demokracji i Koordynacji Wyborów, aby oprzeć się na sukcesie procesu dialogu im. Jeana Monneta ze Zgromadzeniem Republiki Macedonii i rozszerzyć metodę dialogu im. Jeana Monneta na wszystkie kraje Bałkanów Zachodnich;
20. z zadowoleniem przyjmuje partnerstwo z Radą Najwyższą Ukrainy w formule dialogów im. Jeana Monneta, którego celem jest budowanie konsensusu między frakcjami i partiami politycznymi w Radzie Najwyższej i, co najważniejsze, przekształcenie kultury politycznej w kierunku nowoczesnego europejskiego podejścia parlamentarnego opartego na dialogu demokratycznym i budowaniu konsensusu;
21. z zadowoleniem przyjmuje wnioski z piątego dialogu im. Jeana Monneta, który odbył się w dniach 11–13 października 2018 r. i podczas którego podjęto kroki w celu wsparcia wdrożenia układu o stowarzyszeniu; uznaje wniosek dotyczący współpracy Parlamentu Europejskiego z Komisją w celu ułatwienia dialogu z głównymi zainteresowanymi stronami z Rady Najwyższej Ukrainy i rządu Ukrainy w sprawie poprawy skuteczności działań Rady Najwyższej Ukrainy w związku z wdrażaniem układu o stowarzyszeniu;
22. z zadowoleniem przyjmuje nową trójstronną inicjatywę przewodniczących parlamentów Ukrainy, Mołdawii i Gruzji w celu ustanowienia regionalnego zgromadzenia parlamentarnego jako ważnej platformy dialogu regionalnego na temat kwestii strategicznych, w tym wdrażania układów o stowarzyszeniu i reagowania na kluczowe wyzwania w zakresie bezpieczeństwa, w tym na wojnę hybrydową i dezinformację; uznaje poparcie Parlamentu dla tego regionalnego dialogu parlamentarnego za ważny przejaw zaangażowania Parlamentu na rzecz tego regionu w obliczu wspólnych wyzwań w zakresie bezpieczeństwa regionalnego;
23. uznaje coraz większą rolę Parlamentu w procesie mediacji politycznej; podkreśla w związku z tym wspólną inicjatywę komisarza do spraw europejskiej polityki sąsiedztwa i negocjacji w sprawie rozszerzenia oraz trzech mediatorów z ramienia Parlamentu Europejskiego E. Kukana, I. Vajgla i K. Fleckensteina, mającą na celu wspieranie przywódców partii w byłej jugosłowiańskiej republice Macedonii w przezwyciężeniu kryzysu politycznego poprzez wdrożenie porozumienia z Prżina z 2015 r.; potwierdza gotowość Parlamentu do wykorzystania tego przykładu ścisłej współpracy międzyinstytucjonalnej z Komisją i ESDZ poprzez zwiększenie zaangażowania na rzecz wzmacniania dialogu politycznego i pojednania w całym regionie Bałkanów Zachodnich i w szerszym sąsiedztwie;
24. wzywa do dalszego rozwijania programu młodych przywódców politycznych w kontekście programu działań na rzecz młodzieży, pokoju i bezpieczeństwa opartego na rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2250, a także do kontynuowania doskonałej współpracy z regionalną inicjatywą wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawiciel na rzecz regionu Morza Śródziemnego w ramach programu „Young Med Voices”;
25. uważa, że dialog na wysokim szczeblu z młodzieżą „Bridging the gap” zapewnia przestrzeń dialogu między przedstawicielami młodzieży i młodymi posłami do parlamentów z Bałkanów Zachodnich, co ma istotne znaczenie dla wspierania kultury ponadpartyjnego dialogu i pojednania, a także wspiera europejską perspektywę krajów tego regionu;
26. zaleca dalsze rozwijanie istniejących parlamentarnych programów szkoleń i coachingu dla posłów do Parlamentu Europejskiego, zwłaszcza tych, którzy zostali wyznaczeni na mediatorów lub głównych obserwatorów, a także programów szkoleniowych dla parlamentarzystów z państw trzecich, partii politycznych i personelu, w tym programów dotyczących kwestii związanych z płcią i młodzieżą, również we współpracy ze strukturami państw członkowskich, które zdobyły specjalistyczną wiedzę w tej dziedzinie;
27. uważa, że potencjał Parlamentu można by jeszcze bardziej rozwinąć dzięki mianowaniu wiceprzewodniczącego odpowiedzialnego za koordynację mediacji i ułatwianie dialogu, który to wiceprzewodniczący prowadziłby działania w ścisłej współpracy z Zespołem ds. Wspierania Demokracji i Koordynacji Wyborów;
28. podkreśla rolę przyznawanej przez Parlament Europejski Nagrody im. Sacharowa w podnoszeniu świadomości na temat konfliktów na całym świecie; apeluje o zwiększenie przyznawanej nagrody pieniężnej w następnej kadencji parlamentarnej;
29. uznaje, że Parlament musi, wspierając ogólne działania UE, zinstytucjonalizować swoje procedury mediacji; wzywa do wzmocnienia parlamentarnej dyplomacji i wymiany, w tym za pośrednictwem prac delegacji parlamentarnych;
30. podkreśla długotrwałą ścisłą współpracę między Parlamentem a Biurem Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE (ODIHR) w dziedzinie wyborów i wspierania demokracji; wzywa do rozszerzenia tej współpracy na obszar mediacji i dialogu;
Kobiety, pokój i bezpieczeństwo – zwiększanie zdolności odnoszących się do aspektu płci w zakresie zapobiegania konfliktom i mediacji w UE
31. wzywa do zapewnienia pełnej równości płci oraz do podjęcia konkretnych starań na rzecz zapewnienia udziału kobiet, dziewcząt i młodzieży oraz ochrony ich praw w całym cyklu konfliktu, od zapobiegania konfliktom po odbudowę po zakończeniu konfliktu, w kontekście unijnych działań dotyczących zapobiegania konfliktom i mediacji;
32. apeluje o to, by wszelkie działania w zakresie współpracy, szkoleń i interwencji uwzględniały aspekt płci; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy UE w tym względzie, a także jej czynny wkład na rzecz następnego planu działania w sprawie równości płci oraz nowe unijne strategiczne podejście w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa;
33. wzywa do uwzględnienia wiedzy fachowej na temat kwestii płci, w tym przemocy na tle płciowym i przemocy seksualnej w konfliktach zbrojnych, na wszystkich etapach zapobiegania konfliktom, w procesie mediacji i budowania pokoju;
34. wzywa UE do odegrania wiodącej roli we wdrażaniu rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie młodzieży, pokoju i bezpieczeństwa oraz do uwzględniania zawartych w nich zasad w działaniach UE dotyczących zapobiegania konfliktom i mediacji;
35. domaga się, aby wszelka współpraca oraz wszelkie szkolenia i interwencje uwzględniały potrzeby i aspiracje młodych kobiet i młodych mężczyzn oraz były do nich dostosowane, biorąc pod uwagę, że konflikty siłowe wpływają w różny sposób na ich życie i przyszłość oraz że młode kobiety i młodzi mężczyźni mogą wnieść cenny wkład w zapobieganie konfliktom siłowym i ich rozwiązywanie;
Wzmocnienie roli i potencjału organizacji społeczeństwa obywatelskiego w podejściu UE do zapobiegania konfliktom i mediacji
36. uważa, że należy uwzględnić rolę organizacji społeczeństwa obywatelskiego w ogólnym podejściu UE i w jej priorytetach w zakresie rozwoju potencjału;
37. podkreśla znaczenie środków budowania zaufania oraz kontaktów międzyludzkich dla zapobiegania konfliktom i ich rozwiązywania;
38. apeluje o konsultacje z organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, zwłaszcza tymi specjalizującymi się w prawach kobiet i prawach człowieka przysługujących mniejszościom, przy ustanawianiu i wdrażaniu unijnych programów i strategii politycznych dotyczących pokoju, bezpieczeństwa i mediacji;
Środki finansowe i budżetowe przeznaczane przez UE na zapobieganie konfliktom i mediacje
39. uważa, że coraz poważniejsze wyzwania wymagają zwiększenia środków finansowych przeznaczanych na zapobieganie konfliktom oraz zapewnienia specjalnie przygotowanego personelu;
40. podkreśla potrzebę udostępnienia wystarczających środków finansowych zarezerwowanych na działania UE w zakresie zapobiegania konfliktom i mediacji w ramach następnych wieloletnich ram finansowych (2021–2027);
41. zwraca się do wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawiciel o przedstawienie Parlamentowi aktualnych informacji na temat linii budżetowej ESDZ przeznaczonej na analizę konfliktów i uwrażliwienie na konflikty, wczesne ostrzeganie, wsparcie mediacji oraz na temat przyszłych priorytetów w tej dziedzinie;
°
° °
42. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji przewodniczącym Komisji i Rady, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, ESDZ, Specjalnemu Przedstawicielowi UE ds. Praw Człowieka, Komisji, OBWE, Sekretarzowi Generalnemu ONZ oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.
- [1] Dz.U. C 356 z 4.10.2018, s. 130.
- [2] Teksty przyjęte, P8_TA(2018)0312.
- [3] Dz.U. L 335 z 15.12.2017, s. 6.
UZASADNIENIE
Unia Europejska jest w istocie projektem pokojowym, więc oczywiste jest, że centralnymi elementami jej polityki zagranicznej są zapobieganie konfliktom i budowanie pokoju. Zgodnie z Traktatem z Lizbony Unia Europejska ma na celu wspieranie pokoju (tytuł I, art. 3 ust. 1), a swoje pojmowanie pokoju opiera na własnych wartościach i zasadach.
Zasady te przekładają się na cele polityki zagranicznej inspirowane kompleksową definicją pokoju, która nie tylko obejmuje bezpieczeństwo i stabilność (np. brak przemocy z użyciem broni), ale też przewiduje reagowanie na podstawowe przyczyny konfliktu poprzez promowanie demokracji, dobrych rządów, praw człowieka, zrównoważonego rozwoju i bezpieczeństwa ludzkiego. W istocie z definicji wynika, że pokój idzie w parze z ochroną życia i dobrobytu każdego człowieka we wszystkich aspektach życia, a osiągnąć to można poprzez zapewnienie bezpieczeństwa opartego na prawach człowieka i bezpieczeństwie ludzkim, a nie poprzez militaryzację.
Uwaga ogólna nr 30 Komitetu ONZ ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet (CEDAW) przypomina nam, że doświadczenia kobiet często pomija się jako nieistotne w przewidywaniu konfliktów oraz że udział kobiet w zapobieganiu konfliktom jest niewielki, tak samo jak obecność kobiet w instytucjach zajmujących się dyplomacją prewencyjną. Również UE przyznaje, że „niedostateczna reprezentacja kobiet w procesach mediacji i w negocjacjach pokojowych oraz brak wiedzy członków zespołów mediacyjnych o różnych aspektach płci poważnie ograniczają zakres, w jakim w procesach tych uwzględnia się przeżycia kobiet związane z konfliktami oraz wynikające z tego potrzeby w zakresie sprawiedliwości i powrotu do zdrowia” (unijna koncepcja mediacji i dialogu z 2009 r.).
Niewłączanie kobiet i mniejszości w prace związane z zapobieganiem konfliktom powoduje brak niezmiernie ważnych informacji i aspektów. Tylko poprzez zapewnienie reprezentacji kobiet i analizowanie konfliktów z uwzględnieniem aspektu płci będziemy w stanie opracować dokładne reakcje i osiągnąć trwały pokój. Uczestnictwo, opinie i zdolności kobiet oraz przekrojowe analizy uwzględniające aspekt płci mają kluczowe znaczenie dla dialogu, opracowywania lepszych strategii politycznych i osiągania sprawiedliwych porozumień pokojowych. Widzieliśmy to w różnych sytuacjach – w Libii, Jemenie, Nigerii i Kolumbii. Tak naprawdę widzieliśmy to na całym świecie.
Według Międzynarodowej Ligi Kobiet na rzecz Pokoju i Wolności: „program działań na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa ma potencjał transformacyjny. Jest on potężnym narzędziem na drodze od podejmowania decyzji wykluczającego innych do demokratycznego procesu decyzyjnego, od nierówności płci do sprawiedliwości pod tym względem, a także od konfliktu i przemocy do trwałego pokoju”.
Program działań na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa jest obecnie uznawany na szczeblu międzynarodowym, ale wciąż istnieją ogromne wyzwania w związku z jego wdrażaniem. ESDZ przyznaje, że rozwiązywanie problemów związanych z płcią w dziedzinie zapobiegania konfliktom i mediacji wymaga wiedzy i doświadczenia w tych kwestiach zarówno w odniesieniu do konkretnych zagadnień, jak i całego procesu pokojowego (nota informacyjna – Projekt wsparcia w dziedzinie mediacji ESDZ – Udział kobiet i zagadnienia dotyczące płci). Inną kluczową kwestią jest oczywiście przekucie zobowiązań w faktyczne działania i wspieranie ich za pomocą odpowiednich funduszy i zasobów. UE może odegrać ważną i wiodącą rolę we wdrażaniu programu działań na rzecz kobiet, pokoju i bezpieczeństwa, co oznacza również odgrywanie wiodącej roli w promowaniu pokoju na świecie.
INFORMACJE O PRZYJĘCIU PRZEZ KOMISJĘ PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWĄ
|
Data przyjęcia |
4.2.2019 |
|
|
|
|
|
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
20 4 16 |
|||
|
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Michèle Alliot-Marie, Bas Belder, Goffredo Maria Bettini, Elmar Brok, Klaus Buchner, Arnaud Danjean, Georgios Epitideios, Michael Gahler, Iveta Grigule-Pēterse, Sandra Kalniete, Andrey Kovatchev, Eduard Kukan, Arne Lietz, Barbara Lochbihler, Andrejs Mamikins, Ramona Nicole Mănescu, David McAllister, Francisco José Millán Mon, Clare Moody, Javier Nart, Pier Antonio Panzeri, Demetris Papadakis, Julia Pitera, Cristian Dan Preda, Dobromir Sośnierz, Charles Tannock, Geoffrey Van Orden |
||||
|
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego |
Brando Benifei, Neena Gill, Liisa Jaakonsaari, Marek Jurek, Soraya Post, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Helmut Scholz |
||||
|
Zastępcy (art. 200 ust. 2) obecni podczas głosowania końcowego |
José Blanco López, Santiago Fisas Ayxelà, Karin Kadenbach, Ramón Luis Valcárcel Siso, Julie Ward, Flavio Zanonato |
||||
GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ
|
20 |
+ |
|
|
ALDE |
Iveta Grigule-Pēterse, Javier Nart |
|
|
ECR |
Charles Tannock, Geoffrey Van Orden |
|
|
S&D |
Brando Benifei, Goffredo Maria Bettini, José Blanco López, Neena Gill, Liisa Jaakonsaari, Karin Kadenbach, Arne Lietz, Andrejs Mamikins, Clare Moody, Pier Antonio Panzeri, Demetris Papadakis, Soraya Post, Julie Ward, Flavio Zanonato |
|
|
VERTS/ALE |
Klaus Buchner, Barbara Lochbihler |
|
|
4 |
- |
|
|
ECR |
Bas Belder, Marek Jurek |
|
|
NI |
Georgios Epitideios, Dobromir Sośnierz |
|
|
16 |
0 |
|
|
GUE/NGL |
Helmut Scholz |
|
|
PPE |
Michèle Alliot-Marie, Elmar Brok, Arnaud Danjean, Santiago Fisas Ayxelà, Michael Gahler, Sandra Kalniete, Andrey Kovatchev, Eduard Kukan, David McAllister, Ramona Nicole Mănescu, Francisco José Millán Mon, Julia Pitera, Cristian Dan Preda, José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Ramón Luis Valcárcel Siso |
|
Objaśnienie używanych znaków:
+ : za
- : przeciw
0 : wstrzymało się