SPRAWOZDANIE w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady upoważniającej Włochy do negocjowania i zawarcia ze Szwajcarią porozumienia dopuszczającego wykonywanie przewozów kabotażowych w regionach przygranicznych w ramach międzynarodowych usług przewozu drogowego osób autokarem i autobusem między tymi dwoma państwami
24.1.2020 - (COM(2019)0223 – C9 0002/2019 – 2019/0108(COD)) - ***I
Komisja Transportu i Turystyki
Sprawozdawca: Markus Ferber
PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady upoważniającej Włochy do negocjowania i zawarcia ze Szwajcarią porozumienia dopuszczającego wykonywanie przewozów kabotażowych w regionach przygranicznych w ramach międzynarodowych usług przewozu drogowego osób autokarem i autobusem między tymi dwoma państwami
(COM(2019)0223 – C9 0002/2019 – 2019/0108(COD))
(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
Parlament Europejski,
– uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2019)0223),
– uwzględniając art. 294 ust. 2, art. 2 ust. 1 i art. 91 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C9-0002/2019),
– uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając opinię Komisji Prawnej w sprawie proponowanej podstawy prawnej,
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 25 września 2019 r.[1],
– po konsultacji z Komitetem Regionów,
– uwzględniając art. 59 i 40 Regulaminu,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Transportu i Turystyki (A9-0007/2020),
1. przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;
2. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie;
3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.
Poprawka 1
Wniosek dotyczący decyzji
Umocowanie 1
|
|
Tekst proponowany przez Komisję |
Poprawka |
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 2 ust. 1 i art. 91, |
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 91, |
UZASADNIENIE
Wniosek dotyczący decyzji przedstawiono w odpowiedzi na wniosek Włoch o upoważnienie tego państwa zgodnie z art. 2 ust. 1 TFUE do wynegocjowania i zawarcia dwustronnego porozumienia w sprawie transportu drogowego ze Szwajcarią w celu zezwolenia na wykonywanie przewozów kabotażowych podczas świadczenia usług przewozu osób autokarem i autobusem w regionach przygranicznych między tymi dwoma państwami. W czerwcu 2018 r. na posiedzeniu Komitetu UE i Szwajcarii ds. Transportu Lądowego Szwajcaria poinformowała Komisję, że jest również zainteresowana zawarciem takiego porozumienia.
Proponowane przewozy kabotażowe wykonywane w Unii przez przewoźników z państw trzecich, którzy nie posiadają licencji wspólnotowej, mają wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego usług autokarowych i autobusowych ustanowionego rozporządzeniem (WE) nr 1073/2009. Mają one również wpływ na umowę o transporcie lądowym między UE a Szwajcarią, zgodnie z którą przewozy kabotażowe nie są dozwolone, z wyjątkiem już obowiązujących w chwili podpisania tej umowy praw na mocy umów dwustronnych między państwami członkowskimi a Szwajcarią (jednak żadne umowy nie przewidywały praw do kabotażu). Obecnie tylko Francja ma ze Szwajcarią taką umowę zezwalającą na kabotaż (umowa dwustronna zmieniona w 2007 r.).
Zobowiązania, które zamierzają podjąć Włochy, wchodzą w zakres wyłącznej kompetencji Unii. Zgodnie z art. 2 ust. 1 TFUE Unia może jednak upoważnić państwa członkowskie do działania w dziedzinach, w których ma wyłączną kompetencję. Takie upoważnienia muszą być przyznawane przez prawodawcę Unii zgodnie z procedurą ustawodawczą, o której mowa w art. 91 TFUE.
Sprawozdawca zwraca uwagę, że zgodnie z wnioskiem Komisji zezwolenie jest uzależnione od spełnienia warunków zabraniających dyskryminacji między przewoźnikami mającymi siedzibę w Unii oraz zakłócania konkurencji. Zakres geograficzny przewozów kabotażowych jest również wyraźnie ograniczony, ponieważ byłyby one dozwolone wyłącznie w regionach przygranicznych Włoch określonych w tekście proponowanej decyzji – tj. w regionach Piemontu i Lombardii oraz regionach autonomicznych Doliny Aosty i Trydentu-Górnej Adygi – w ramach świadczenia usług autokarowych i autobusowych między Włochami a Szwajcarią.
Sprawozdawca proponuje poprzeć wniosek Komisji, ponieważ poprawi on transgraniczne połączenia transportu publicznego między tymi dwoma krajami, zwiększy dostępność i poprawi atrakcyjność podróżowania autobusem i autokarem oraz zapewni większy wybór osobom mieszkającym i pracującym po obu stronach granicy.
OPINIA KOMISJI PRAWNEJ W SPRAWIE PODSTAWY PRAWNEJ
Sz.P. Karima Delli
Przewodnicząca
Komisja Transportu i Turystyki
BRUKSELA
Przedmiot: Opinia w sprawie podstawy prawnej wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady upoważniającej Włochy do negocjowania i zawarcia ze Szwajcarią porozumienia z myślą o dopuszczaniu wykonywania przewozów kabotażowych w regionach przygranicznych w ramach międzynarodowych usług przewozu drogowego osób autokarem i autobusem między tymi dwoma państwami (COM(2019)0223 – C9-0002/2019 – 2019/0108(COD))
Szanowna Pani Przewodnicząca!
W piśmie z dnia 13 listopada 2019 r.[2] Komisja, której Pani przewodniczy, złożyła wniosek, zgodnie z art. 40 ust. 2 Regulaminu, o wydanie przez Komisję Prawną opinii dotyczącej adekwatności podstawy prawnej wniosku Komisji w sprawie decyzji upoważniającej Włochy do negocjowania i zawarcia ze Szwajcarią porozumienia o transporcie drogowym dopuszczającym wykonywanie przewozów kabotażowych w regionach przygranicznych w ramach międzynarodowych usług przewozu drogowego osób autokarem i autobusem między tymi dwoma państwami[3].
Komisja Prawna rozpatrzyła powyższą kwestię na posiedzeniu w dniu 9 stycznia 2020 r.
I – Kontekst
Za podstawy prawne wniosku Komisja przyjęła art. 2 ust. 1 i art. 91 TFUE. W ramach podejścia ogólnego Rady zmieniono podstawy prawne – skreślono odniesienie do art. 2 ust. 1 TFUE.
II – Odpowiednie artykuły Traktatu
Odpowiednie przepisy Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) brzmią następująco:
Artykuł 2
1. Jeżeli Traktaty przyznają Unii wyłączną kompetencję w określonej dziedzinie, jedynie Unia może stanowić prawo oraz przyjmować akty prawnie wiążące, natomiast Państwa Członkowskie mogą to czynić wyłącznie z upoważnienia Unii lub w celu wykonania aktów Unii.
(...)
Artykuł 3
(...)
2. Unia ma także wyłączną kompetencję do zawierania umów międzynarodowych, jeżeli ich zawarcie zostało przewidziane w akcie ustawodawczym Unii lub jest niezbędne do umożliwienia Unii wykonywania jej wewnętrznych kompetencji lub w zakresie, w jakim ich zawarcie może wpływać na wspólne zasady lub zmieniać ich zakres.
Artykuł 91
(dawny artykuł 71 TWE)
1. W celu wykonania artykułu 90 i z uwzględnieniem specyficznych aspektów transportu, Parlament Europejski i Rada, stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą i po konsultacji z Komitetem Ekonomiczno-Społecznym i Komitetem Regionów, ustanawiają:
a) wspólne reguły mające zastosowanie do transportu międzynarodowego wykonywanego z lub na terytorium Państwa Członkowskiego lub tranzytu przez terytorium jednego lub większej liczby Państw Członkowskich;
b) warunki dostępu przewoźników niemających stałej siedziby w Państwie Członkowskim do transportu krajowego w Państwie Członkowskim;
c) środki pozwalające polepszyć bezpieczeństwo transportu;
d) wszelkie inne potrzebne przepisy.
2. Przy przyjmowaniu środków, o których mowa w ustępie 1, uwzględnia się przypadki, w których zastosowanie tych środków może poważnie wpływać na jakość życia i poziom zatrudnienia w pewnych regionach, jak również na funkcjonowanie infrastruktury transportowej.
III – Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie wyboru podstawy prawnej
Trybunał Sprawiedliwości tradycyjnie uznawał kwestię właściwej podstawy prawnej za zagadnienie o konstytucyjnym znaczeniu, gwarantujące zgodność z zasadą przyznania kompetencji (art. 5 TUE) i określające charakter i zakres kompetencji Unii[4].
Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału wybór podstawy prawnej unijnego aktu prawnego musi być oparty na obiektywnych okolicznościach, które mogą zostać poddane kontroli sądowej; a w szczególności na celu i treści aktu prawnego[5].
Wybór niewłaściwej podstawy prawnej może zatem stanowić uzasadnienie uchylenia danego aktu. W tym kontekście chęć aktywniejszego udziału danej instytucji w przyjęciu aktu prawnego, okoliczności przyjęcia tego aktu ani praca wykonana w odniesieniu do innych aspektów wchodzących w zakres działania objętego danym aktem nie są istotne dla określenia właściwej podstawy prawnej[6].
Jeżeli analiza danego aktu wykaże, że wyznaczono mu dwa cele lub ma on dwa elementy składowe i jeden z tych celów lub elementów składowych można wskazać jako główny lub dominujący, a drugi jest jedynie pomocniczy, wówczas ten akt prawny należy wydać na jednej podstawie prawnej, to jest na tej podstawie, która wymagana jest z racji głównego lub dominującego celu lub elementu składowego[7].
Jeżeli jednak dany akt prawny ma jednocześnie kilka celów lub elementów składowych, które są nierozerwalnie związane ze sobą, a żaden z nich nie jest drugorzędny lub niebezpośredni w stosunku do innego (innych), taki akt prawny musi zostać wydany na różnych odpowiednich podstawach prawnych[8], o ile procedury określone dla tych podstaw prawnych nie są nie do pogodzenia z uprawnieniami Parlamentu Europejskiego i ich nie podważają[9].
IV – Cel i treść proponowanego aktu
Na mocy Umowy między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie przewozu kolejowego i drogowego rzeczy i osób (zwanej dalej „umową UE”)[10], nie jest dozwolony kabotaż w formie transportu osób autobusem.
Włochy zwróciły się do Unii o upoważnienie do zawarcia ze Szwajcarią dwustronnego porozumienia, które dopuści kabotaż w odpowiednich regionach przygranicznych tych dwóch państw.
Wniosek opiera się głównie na jednym przepisie, na mocy którego upoważnia się Włochy do negocjowania i zawarcia ze Szwajcarią porozumienia zezwalającego na wykonywanie przewozów kabotażowych w odpowiednich regionach przygranicznych Włoch i Szwajcarii w ramach świadczenia usług autokarowych i autobusowych między tymi dwoma państwami, pod warunkiem niestosowania dyskryminacji przewoźników z siedzibą w Unii i niezakłócania konkurencji.
V – Analiza i ustalenie właściwej podstawy prawnej
W uzasadnieniu Komisji w sprawie wyboru podstawy prawnej zaznaczono, iż:
„Artykuł 3 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) stanowi, że „Unia ma także wyłączną kompetencję do zawierania umów międzynarodowych, jeżeli ich zawarcie zostało przewidziane w akcie ustawodawczym Unii lub jest niezbędne do umożliwienia Unii wykonywania jej wewnętrznych kompetencji lub w zakresie, w jakim ich zawarcie może wpływać na wspólne zasady lub zmieniać ich zakres”.
Na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1073/2009 przewozy kabotażowe w obrębie Unii mogą wykonywać, na określonych warunkach, wyłącznie przewoźnicy posiadający licencję wspólnotową. Zobowiązania międzynarodowe zezwalające innym przewoźnikom, w szczególności przewoźnikom z państw trzecich, na wykonywanie takich przewozów mają wpływ na wyżej wymienione rozporządzenie w rozumieniu art. 3 ust. 2 TFUE.
Ponadto takie zobowiązania międzynarodowe wpływają również na umowę UE, w szczególności na jej art. 20. Na mocy ust. 1 tego artykułu nie są one dozwolone, z wyjątkiem przypadków określonych w ust. 2 tego artykułu.
W związku z tym zobowiązania takie jak te, które są planowane przez Włochy, wchodzą w zakres wyłącznej kompetencji Unii. Zgodnie z art. 2 ust. 1 TFUE Unia może jednak upoważnić państwa członkowskie do działania w dziedzinach, w których ma wyłączną kompetencję.
Celem niniejszego wniosku jest upoważnienie Włoch do negocjowania i zawarcia ze Szwajcarią porozumienia, które zezwoli na wykonywanie przewozów kabotażowych w ramach świadczenia transgranicznych usług przewozu drogowego osób autobusem i autokarem w odpowiednich regionach przygranicznych tych dwóch państw”[11].
Na tej podstawie Komisja doszła do wniosku, że „podstawę prawną niniejszego wniosku stanowi art. 2 ust. 1 TFUE i art. 91 TFUE” [12].
a) Adekwatność art. 91 TFUE
Artykuł 91 stanowi podstawy prawne obszaru polityki transportowej dla transportu kolejowego, drogowego i żeglugi śródlądowej. W świetle celu i treści wniosku oczywiste jest, że wniosek ten związany jest z funkcjonowaniem rynku wewnętrznego sektora transportowego. Artykuł 91 TFUE wydaje się zatem być właściwą podstawą prawną dla wniosku.
b) Brak możliwości dodania art. 2 ust. 1 TFUE jako podstawy prawnej
Tymczasem art. 2 ust. 1 TFUE nie jest podstawą prawną wniosku. Tak naprawdę na mocy tego przepisu instytucje nie mają kompetencji do przyjmowania aktów unijnych, dlatego też nie może być on podstawą prawną.
Tytułem uzupełnienia należy dodać, że w motywie 5 wniosków prawidłowo przypomina się, że „[zobowiązania międzynarodowe umożliwiające przewoźnikom z krajów trzecich, którzy nie posiadają koncesji, wykonywanie przewozów kabotażowych] wchodzą w zakres wyłącznej kompetencji zewnętrznych Unii. Państwa członkowskie mogą negocjować lub zawierać takie zobowiązania tylko wtedy, gdy są do tego upoważnione przez Unię zgodnie z art. 2 ust. 1 TFUE”.
Obecnie upoważnienie takie można uzyskać na mocy aktu prawnego przyjętego w ramach zwykłej procedury ustawodawczej, zgodnie z art. 91 TFUE.
VI – Wniosek i zalecenie
Na posiedzeniu Komisji Prawnej w dniu 9 stycznia 2020 r. zdecydowano 21 głosami za (nikt nie głosował przeciw, a jedna osoba wstrzymała się od głosu)[13] zalecić Komisji Transportu i Turystyki utrzymanie art. 91 jako jedynej podstawy prawnej proponowanej decyzji.
Z wyrazami szacunku
Lucy Nethsingha
PROCEDURA W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ
Tytuł |
Wniosek dotyczący decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady upoważniającej Włochy do negocjowania i zawarcia ze Szwajcarią porozumienia dopuszczającego wykonywanie przewozów kabotażowych w regionach przygranicznych w ramach międzynarodowych usług przewozu drogowego osób autokarem i autobusem między tymi dwoma państwami |
|||
Odsyłacze |
COM(2019)0223 – C9-0002/2019 – 2019/0108(COD) |
|||
Data przedstawienia Parlamentowi |
13.5.2019 |
|
|
|
Komisja przedmiotowo właściwa Data ogłoszenia na posiedzeniu |
TRAN 15.7.2019 |
|
|
|
Komisje opiniodawcze Data ogłoszenia na posiedzeniu |
EMPL 15.7.2019 |
|
|
|
Rezygnacja z wydania opinii Data decyzji |
EMPL 24.7.2019 |
|
|
|
Sprawozdawcy Data powołania |
Markus Ferber 26.8.2019 |
|
|
|
Zastrzeżenia do podstawy prawnej Data wydania opinii JURI |
JURI 9.1.2020 |
|
|
|
Data przyjęcia |
21.1.2020 |
|
|
|
Wynik głosowania końcowego |
+: –: 0: |
47 0 2 |
||
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego |
Scott Ainslie, Izaskun Bilbao Barandica, David Bull, Marco Campomenosi, Ciarán Cuffe, Johan Danielsson, Andor Deli, Anna Deparnay-Grunenberg, Ismail Ertug, Gheorghe Falcă, Giuseppe Ferrandino, Søren Gade, Isabel García Muñoz, Jens Gieseke, Kateřina Konečná, Elena Kountoura, Julie Lechanteux, Bogusław Liberadzki, Peter Lundgren, Benoît Lutgen, Elżbieta Katarzyna Łukacijewska, Marian-Jean Marinescu, Tilly Metz, Cláudia Monteiro de Aguiar, June Alison Mummery, Caroline Nagtegaal, Jan-Christoph Oetjen, Philippe Olivier, Dominique Riquet, Vera Tax, Barbara Thaler, Petar Vitanov, Elissavet Vozemberg-Vrionidi, Lucia Vuolo, Roberts Zīle, Kosma Złotowski |
|||
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego |
Clotilde Armand, Leila Chaibi, Angel Dzhambazki, Markus Ferber, Maria Grapini, Pierre Karleskind, Andrey Novakov, Catherine Rowett, Henna Virkkunen |
|||
Zastępcy (art. 209 ust. 7) obecni podczas głosowania końcowego |
Tiziana Beghin, Elena Lizzi, Juozas Olekas, Tsvetelina Penkova |
|||
Data złożenia |
24.1.2020 |
GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ
47 |
+ |
ECR |
Angel Dzhambazki, Peter Lundgren, Roberts Zīle, Kosma Złotowski |
GUE/NGL |
Leila Chaibi, Kateřina Konečná, Elena Kountoura |
ID |
Marco Campomenosi, Julie Lechanteux, Elena Lizzi, Philippe Olivier, Lucia Vuolo |
NI |
Tiziana Beghin |
PPE |
Andor Deli, Gheorghe Falcă, Markus Ferber, Jens Gieseke, Elżbieta Katarzyna Łukacijewska, Benoît Lutgen, Marian-Jean Marinescu, Cláudia Monteiro de Aguiar, Andrey Novakov, Barbara Thaler, Henna Virkkunen, Elissavet Vozemberg-Vrionidi |
RENEW |
Clotilde Armand, Izaskun Bilbao Barandica, Søren Gade, Pierre Karleskind, Caroline Nagtegaal, Jan-Christoph Oetjen, Dominique Riquet |
S&D |
Johan Danielsson, Ismail Ertug, Giuseppe Ferrandino, Isabel García Muñoz, Maria Grapini, Bogusław Liberadzki, Juozas Olekas, Tsvetelina Penkova, Vera Tax, Petar Vitanov |
VERTS/ALE |
Scott Ainslie, Ciarán Cuffe, Anna Deparnay-Grunenberg, Tilly Metz, Catherine Rowett |
0 |
- |
|
|
2 |
0 |
NI |
David Bull, June Alison Mummery |
Objaśnienie używanych znaków:
+ : za
- : przeciw
0 : wstrzymało się
- [1] Dz.U. C 14 z 15.1.2020, s. 118.
- [2] D 315855/ JURI opinia w sprawie podstawy prawnej, zgodnie z art. 40 Regulaminu.
- [3] Wniosek dotyczący decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady upoważniającej Włochy do negocjowania i zawarcia ze Szwajcarią porozumienia dopuszczającego wykonywanie przewozów kabotażowych w regionach przygranicznych w ramach międzynarodowych usług przewozu drogowego osób autokarem i autobusem między tymi dwoma państwami [2019/0108(COD)].
- [4] Opinia 2/00, ECLI:EU:C:2001:664, par. 5.
- [5] Zob. sprawa C-411/06 Komisja przeciwko Parlamentowi i Radzie, 8 września 2009 r., EU:C:2009:518, par. 45.
- [6] Wyrok w sprawie C-269/97, Komisja przeciwko Radzie, ECLI:EU:C:2000:183, par. 44.
- [7] Wyrok w sprawie C-137/12, Komisja przeciwko Radzie, EU:C:2013:675, par. 53; sprawa C-411/06, EU:C:2009:518, par. 46 i przytoczone tam orzecznictwo; sprawa C490/10, Parlament przeciwko Radzie, EU:C:2012:525, par. 45; sprawa C155/07, Parlament przeciwko Radzie, EU:C:2008:605, par. 34.
- [8] Sprawa C-211/01, Komisja przeciwko Radzie, ECLI:EU:C:2003:452, par. 40; sprawa C-178/03 Komisja przeciwko Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, ECLI:EU:C:2006:4, par. 43–56.
- [9] Sprawa C-300/89 Komisja przeciwko Radzie („Dwutlenek tytanu”), ECLI:EU:C:1991:244, par. 17–25; sprawa C-268/94 Portugalia przeciwko Radzie, ECLI:EU:C:1996:461.
- [10] Umowa między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie przewozu kolejowego i drogowego rzeczy i osób (Dz.U. L 114 z 30.4.2002, s. 91).
- [11] Zob. str. 2 uzasadnienia wniosku.
- [12] Zob. str. 3 uzasadnienia wniosku.
- [13] W trakcie głosowania końcowego obecni byli: Lucy Nethsingha (przewodnicząca), Marion Walsmann (wiceprzewodnicząca), Ibán García Del Blanco (wiceprzewodniczący), Raffaele Stancanelli (wiceprzewodniczący), Franco Roberti (sprawozdawca opinii), Gunnar Beck, Patrick Breyer, Geoffroy Didier, Angel Dzhambazki, Evelyne Gebhardt, Esteban Gonzáles Pons, Jackie Jones, Mislav Kolakušić, Gilles Lebreton, Karen Melchior, Sabrina Pignedoli, Jiří Pospíšil, Liesje Schreinemacher, Marie Toussaint, Edina Tóth (zastępująca Józsefa Szájera, zgodnie z art. 209 ust. 7 Regulaminu), Bettina Vollath oraz Axel Voss.