ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του προγράμματος InvestEU
30.10.2020 - (COM(2020)0403 – C9-0158/2020 – 2020/0108(COD)) - ***I
Επιτροπή Προϋπολογισμών
Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής
Εισηγητές: José Manuel Fernandes, Irene Tinagli
(Κοινή διαδικασία επιτροπών – Άρθρο 58 του Κανονισμού)
Συντάκτες γνωμοδότησης (*):
Pascal Canfin, Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων
Seán Kelly, Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας
Tom Berendsen, Επιτροπή Μεταφορών και Τουρισμού
(*) Συνδεδεμένη επιτροπή – Άρθρο 57 του Κανονισμού
- ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
- ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ, ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
- ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ, ΈΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
- ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
- ΘΕΣΗ ΥΠΟ ΜΟΡΦΗ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
- ΘΕΣΗ ΥΠΟ ΜΟΡΦΗ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΚΑΙ ΙΣΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΦΥΛΩΝ
- ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΗΣ ΑΡΜΟΔΙΑΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ
- ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του προγράμματος InvestEU
(COM(2020)0403 – C9-0158/2020 – 2020/0108(COD))
(Συνήθης νομοθετική διαδικασία: πρώτη ανάγνωση)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2020)0403),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 2, τα άρθρα 173, 183 και το άρθρο 175 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τα οποία του υποβλήθηκε η πρόταση από την Επιτροπή (C9-0158/2020),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 294 παράγραφος 3 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, της 15ης Ιουλίου 2020[1],
– έχοντας υπόψη το άρθρο 59 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη τις κοινές διαβουλεύσεις της Επιτροπής Προϋπολογισμών και της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής σύμφωνα με το άρθρο 58 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας και της Επιτροπής Μεταφορών και Τουρισμού,
– έχοντας υπόψη τις θέσεις υπό μορφή τροπολογιών της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας και της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Προϋπολογισμών και της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής (A9-0203/2020),
1. εγκρίνει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση όπως παρατίθεται κατωτέρω·
2. ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει εκ νέου την πρόταση στο Κοινοβούλιο, αν την αντικαταστήσει με νέο κείμενο, αν της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις ή αν προτίθεται να της επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις·
3. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα εθνικά κοινοβούλια.
Τροπολογία 1
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ[*]
στην πρόταση της Επιτροπής
---------------------------------------------------------
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
για τη θέσπιση του προγράμματος InvestEU
ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,
Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 173 και το άρθρο 175 δεύτερο εδάφιο,
Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,
Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής[2],
Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών[3],
Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία,
Εκτιμώντας τα ακόλουθα:
(1) Η πανδημία COVID-19 αποτελεί σημαντικό συμμετρικό κλυδωνισμό για την παγκόσμια και την ενωσιακή οικονομία με σημαντικό ασύμμετρο κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο στα κράτη μέλη και τις περιφέρειες. Λόγω των αναγκαίων μέτρων ανάσχεσης, η οικονομική δραστηριότητα στην ΕΕ μειώθηκε σημαντικά. Σύμφωνα με τις θερινές ευρωπαϊκές οικονομικές προβλέψεις της Επιτροπής για το 2020, η συρρίκνωση του ΑΕΠ της ΕΕ το 2020 αναμένεται να ανέλθει σε περίπου 8,3 %, θα είναι δηλαδή ακόμα πιο έντονη από τις εαρινές ευρωπαϊκές οικονομικές προβλέψεις της Επιτροπής για το 2020 και πολύ εντονότερη από ό,τι κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2009, με την ύφεση σε ορισμένους τομείς να είναι ακόμα μεγαλύτερη. Η πανδημία έδειξε τη διασυνδεσιμότητα των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού και έφερε στο φως ορισμένα τρωτά σημεία, όπως η υπερβολική εξάρτηση των στρατηγικών κλάδων από τις μη διαφοροποιημένες εξωτερικές πηγές εφοδιασμού και η έλλειψη υποδομών ζωτικής σημασίας. Τα εν λόγω τρωτά σημεία πρέπει να αντιμετωπιστούν, ιδίως για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των πού μικρών επιχειρήσεων, ώστε να βελτιωθεί η απόκριση της Ένωσης σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, καθώς και η ανθεκτικότητα ολόκληρης της οικονομίας, διατηρώντας παράλληλα το άνοιγμα στον ανταγωνισμό και το εμπόριο, σύμφωνα με τους κανόνες της. Η επενδυτική δραστηριότητα αναμένεται να έχει μειωθεί σημαντικά. Ακόμη και πριν από την πανδημία, παρότι η ανάκαμψη των δεικτών επενδύσεων ως προς το ΑΕΠ ήταν ορατή, εξακολουθούσε να βρίσκεται σε επίπεδα κατώτερα εκείνων που θα αναμένονταν κατά τη διάρκεια μιας ισχυρής ανάκαμψης και δεν επαρκούσε για να αντισταθμίσει τα έτη κατά τα οποία οι επενδύσεις ήταν ανεπαρκείς, μετά την κρίση του 2009. Το πιο σημαντικό είναι ότι τα τρέχοντα επίπεδα επενδύσεων και οι προβλέψεις δεν καλύπτουν τις ανάγκες των διαρθρωτικών επενδύσεων της Ένωσης για επανεκκίνηση και διατήρηση της μακροπρόθεσμης ανάπτυξης ενόψει της τεχνολογικής αλλαγής και της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας, μεταξύ άλλων όσον αφορά την καινοτομία, τις δεξιότητες, τις υποδομές, τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και την ανάγκη αντιμετώπισης βασικών κοινωνιακών προκλήσεων, όπως η βιωσιμότητα ή η γήρανση του πληθυσμού. Κατά συνέπεια, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι πολιτικής της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων των ανακοινώσεων της Επιτροπής της 11ης Δεκεμβρίου 2019 σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και της 14ης Ιανουαρίου 2020 σχετικά με το στο επενδυτικό σχέδιο «Βιώσιμη Ευρώπη», της 10ης Μαρτίου 2020 σχετικά με μια νέα βιομηχανική στρατηγική για την Ευρώπη και της 10ης Μαρτίου 2020 σχετικά με μια στρατηγική για τις ΜΜΕ με στόχο μια βιώσιμη και ψηφιακή Ευρώπη, και να στηριχθεί η ταχεία, βιώσιμη, χωρίς αποκλεισμούς, διαρκής και υγιής οικονομική ανάκαμψη, είναι αναγκαία η στήριξη για την αντιμετώπιση των αδυναμιών της αγοράς και των καταστάσεων μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων, καθώς και για τη μείωση των επενδυτικών κενών σε στοχευμένους τομείς.
(2) Έχει επισημανθεί από τις αξιολογήσεις ότι η ποικιλία των χρηματοπιστωτικών μέσων που υλοποιήθηκαν εντός του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου 2014-2020 οδήγησε σε ορισμένες επικαλύψεις στο πεδίο εφαρμογής τους. Αυτή η ποικιλία έχει προκαλέσει περιπλοκότητα για τους ενδιάμεσους φορείς και τους τελικούς αποδέκτες, οι οποίοι έρχονται αντιμέτωποι με διαφορετικούς κανόνες επιλεξιμότητας και υποβολής εκθέσεων. Επίσης, η απουσία συμβατών κανόνων έχει παρεμποδίσει τον συνδυασμό διαφορετικών ενωσιακών ταμείων, μολονότι οι συνδυασμοί αυτοί θα ήταν επωφελείς για την ενίσχυση έργων που απαιτούν διαφορετικά είδη χρηματοδότησης. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να συσταθεί ένα ενιαίο ταμείο, το ταμείο InvestEU, που θα βασίζεται στην εμπειρία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), το οποίο δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του επενδυτικού σχεδίου για την Ευρώπη. Το ταμείο InvestEU θα παρέχει αποτελεσματικότερη στήριξη στους τελικούς αποδέκτες μέσω της ενσωμάτωσης και της απλούστευσης της χρηματοδότησης που προσφέρεται στο πλαίσιο ενός ενιαίου μηχανισμού εγγύησης από τον προϋπολογισμό, βελτιώνοντας έτσι τον αντίκτυπο της στήριξης της Ένωσης και μειώνοντας παράλληλα τις δαπάνες από τον προϋπολογισμό που επιβαρύνουν την Ένωση.
(3) Τα τελευταία χρόνια, η Ένωση έχει υιοθετήσει φιλόδοξες στρατηγικές και κείμενα για την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς και την τόνωση της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης και της απασχόλησης , όπως είναι η «Ευρώπη 2020 – Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη», της 3ης Μαρτίου 2010, το «Σχέδιο δράσης για την οικοδόμηση μιας Ένωσης Κεφαλαιαγορών», της 30ής Σεπτεμβρίου 2015, το «Νέο ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τον πολιτισμό», της 22ας Μαΐου 2018, το «Σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση 2021-2027», η «Καθαρή ενέργεια για όλους τους Ευρωπαίους», της 30ής Νοεμβρίου 2016, «Το κλείσιμο του κύκλου – Ένα σχέδιο δράσης της ΕΕ για την κυκλική οικονομία», της 2ας Δεκεμβρίου 2015, η «Ευρωπαϊκή στρατηγική για την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών», της 20ής Ιουλίου 2016, το «Σχέδιο δράσης για την ευρωπαϊκή άμυνα», της 30ής Νοεμβρίου 2016, η «Δημιουργία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας», της 7ης Ιουνίου 2017, η «Διαστημική στρατηγική για την Ευρώπη», της 26ης Οκτωβρίου 2016, η «Διοργανική διακήρυξη για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων», της 13ης Δεκεμβρίου 2017, η μακροπρόθεσμη στρατηγική 2050 «Καθαρός πλανήτης για όλους» της 28ης Νοεμβρίου 2018, η «Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία», της 11ης Δεκεμβρίου 2019, το «επενδυτικό σχέδιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας», της 14ης Ιανουαρίου 2020, η ανακοίνωση «Μια ισχυρή κοινωνική Ευρώπη για δίκαιες μεταβάσεις» της 14ης Ιανουαρίου 2020, η «Στρατηγική για τη Διαμόρφωση του ψηφιακού μέλλοντος της Ευρώπης», η «Στρατηγική για τα δεδομένα» και η «Ανακοίνωση για την τεχνητή νοημοσύνη», της 19ης Φεβρουαρίου 2020, [ο κανονισμός για τη θέσπιση πλαισίου για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999 (ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα)], «Μια νέα βιομηχανική στρατηγική για την Ευρώπη», της 10ης Μαρτίου 2020, η «Στρατηγική για τις ΜΜΕ για μια βιώσιμη και ψηφιακή Ευρώπη» της 10ης Μαρτίου 2020, η στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 της 20ής Μαΐου 2020, ο κανονισμός (ΕΕ) 2020/852 της 18ης Ιουνίου 2020 για τη θέσπιση πλαισίου για τη διευκόλυνση των βιώσιμων επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2019/2088, η στρατηγική για την ενοποίηση του ενεργειακού συστήματος και η στρατηγική για το υδρογόνο της 8ης Ιουλίου 2020. Το ταμείο InvestEU θα πρέπει να αξιοποιήσει και να ενισχύσει τις συνέργειες μεταξύ των εν λόγω αλληλοσυνδεόμενων στρατηγικών στηρίζοντας τις επενδύσεις και την πρόσβαση σε χρηματοδότηση.
(4) Σε ενωσιακό επίπεδο, το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο συντονισμού της οικονομικής πολιτικής αποτελεί το πλαίσιο για τον προσδιορισμό εθνικών μεταρρυθμιστικών προτεραιοτήτων και την παρακολούθηση της υλοποίησής τους. Τα κράτη μέλη, κατά περίπτωση σε συνεργασία με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, αναπτύσσουν τις δικές τους εθνικές πολυετείς επενδυτικές στρατηγικές για τη στήριξη των εν λόγω μεταρρυθμιστικών προτεραιοτήτων. Οι στρατηγικές θα πρέπει να ανακοινώνονται παράλληλα με τα ετήσια εθνικά προγράμματα μεταρρυθμίσεων ως μέσο περιγραφής και συντονισμού των επενδυτικών σχεδίων προτεραιότητας που πρόκειται να λάβουν στήριξη μέσω εθνικής ή ενωσιακής χρηματοδότησης, ή και των δύο. Οι στρατηγικές αυτές θα πρέπει επίσης να χρησιμοποιούν ενωσιακή χρηματοδότηση με συνεκτικό τρόπο και να μεγιστοποιούν την προστιθέμενη αξία της χρηματοδοτικής στήριξης που πρόκειται να ληφθεί, ιδίως από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία, τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το πρόγραμμα InvestEU.
(5) Το ταμείο InvestEU αναμένεται να συμβάλλει στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και της κοινωνικο-οικονομικής σύγκλισης και συνοχής της Ένωσης, μεταξύ άλλων στους τομείς της καινοτομίας και της ψηφιοποίησης, στην αποδοτική χρήση των πόρων, σύμφωνα με την κυκλική οικονομία, στη βιωσιμότητα και την αποφυγή αποκλεισμών στην οικονομική ανάπτυξη της Ένωσης και στην κοινωνική ανθεκτικότητα και ολοκλήρωση των κεφαλαιαγορών της Ένωσης, μεταξύ άλλων μέσω λύσεων για την αντιμετώπιση του κατακερματισμού των κεφαλαιαγορών της Ένωσης και για τη διαφοροποίηση των πηγών χρηματοδότησης για τις επιχειρήσεις της Ένωσης. Για τον σκοπό αυτό, το ταμείο InvestEU θα πρέπει να στηρίζει έργα που είναι βιώσιμα από τεχνική και οικονομική άποψη, παρέχοντας ένα πλαίσιο για τη χρήση χρεωστικών μέσων, μέσων επιμερισμού του κινδύνου και συμμετοχικών και οιονεί συμμετοχικών τίτλων (όπως υβριδικό χρέος, χρέος μειωμένης εξασφάλισης ή µετατρέψιµο µετοχικό κεφάλαιο) με τη στήριξη εγγύησης από τον προϋπολογισμό της Ένωσης και χρηματοδοτικών συνεισφορών από τους εταίρους υλοποίησης, ανάλογα με την περίπτωση. Το ταμείο InvestEU θα πρέπει να λειτουργεί με γνώμονα τη ζήτηση, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να εστιάζει στην παροχή στρατηγικών, μακροπρόθεσμων οφελών σε βασικούς τομείς πολιτικής της Ένωσης, οι οποίοι διαφορετικά θα λάμβαναν ανεπαρκή ή καμία χρηματοδότηση, συμβάλλοντας έτσι στην επίτευξη των στόχων πολιτικής της Ένωσης. Η στήριξη στο πλαίσιο του ταμείου InvestEU θα πρέπει να καλύπτει ευρύ φάσμα τομέων και περιφερειών, αλλά να αποφεύγει την υπερβολική τομεακή ή γεωγραφική συγκέντρωση, θα πρέπει δε να διευκολύνει έργα που συνίστανται από οντότητες εταίρων και έργα που προωθούν την ανάπτυξη δικτύων, συμπλεγμάτων και κόμβων ψηφιακής καινοτομίας σε ▌περιφέρειες ανά ολόκληρη την ΕΕ.
(6) Ο πολιτιστικός και ο δημιουργικός τομέας αποτελούν βασικούς και ταχέως αναπτυσσόμενους τομείς στην Ένωση, και μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην διασφάλιση βιώσιμης ανάκαμψης, παράγοντας τόσο οικονομική όσο και πολιτιστική αξία από τη διανοητική ιδιοκτησία και την ατομική δημιουργικότητα. Ωστόσο, οι περιορισμοί στις κοινωνικές επαφές και στη διοργάνωση εκδηλώσεων που εφαρμόστηκαν κατά την έναρξη της κρίσης του COVID-19 εξακολουθούν να εξελίσσονται και έχουν ιδιαίτερα αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις στους εν λόγω τομείς και σε όσους εργάζονται σε αυτούς, με δυνητικές μακροπρόθεσμες διαρθρωτικές ζημίες όσον αφορά την πρόσβαση στον μηχανισμό εγγυοδοσίας για τον πολιτιστικό και τον δημιουργικό τομέα που θεσπίστηκε δυνάμει του κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1295/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[4] ή σε σύνθετα χρηματοδοτικά μέσα. Επιπλέον, ο άυλος χαρακτήρας των στοιχείων του ενεργητικού στους εν λόγω τομείς περιορίζει την πρόσβαση των ΜΜΕ και των οργανισμών από τους τομείς αυτούς σε ιδιωτική χρηματοδότηση, η οποία είναι απαραίτητη για την πραγματοποίηση επενδύσεων, την επέκταση και τον ανταγωνισμό σε διεθνές επίπεδο. Το πρόγραμμα InvestEU θα πρέπει να συνεχίσει να διευκολύνει την πρόσβαση των ΜΜΕ και των οργανισμών του πολιτιστικού και δημιουργικού τομέα σε χρηματοδότηση. Οι τομείς του πολιτισμού και της δημιουργίας, των οπτικοακουστικών μέσων και των μέσων ενημέρωσης είναι ουσιώδεις για την πολιτιστική πολυμορφία και την δημιουργία δημοκρατικών και συνεκτικών κοινωνιών στην ψηφιακή εποχή, συνιστούν δε εγγενές στοιχείο της κυριαρχίας και της αυτονομίας μας, και οι στρατηγικές επενδύσεις στον οπτικοακουστικό τομέα, καθώς και στο περιεχόμενο και στην τεχνολογία των μέσων ενημέρωσης, θα διαμορφώσουν την ανταγωνιστικότητα και μακροπρόθεσμη ικανότητα των τομέων για παραγωγή και διανομή ποιοτικού περιεχομένου σε ευρύ κοινό πέραν των εθνικών συνόρων, με σεβασμό στον πλουραλισμό και την ελευθερία λόγου.
(7) Με στόχο την προώθηση της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης, των επενδύσεων και της απασχόλησης και, ως εκ τούτου, τη συμβολή στη βελτίωση της ευημερίας, τη δικαιότερη κατανομή του εισοδήματος και την ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής στην Ένωση, το ταμείο InvestEU θα πρέπει να στηρίζει επενδύσεις σε υλικά και άυλα στοιχεία, συμπεριλαμβανομένης της πολιτιστικής κληρονομιάς. Τα έργα που χρηματοδοτούνται από το ταμείο InvestEU θα πρέπει να πληρούν τα περιβαλλοντικά και κοινωνικά πρότυπα της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων των προτύπων για τα εργασιακά δικαιώματα. Οι παρεμβάσεις μέσω του ταμείου InvestEU θα πρέπει να συμπληρώνουν την ενωσιακή στήριξη που παρέχεται μέσω επιχορηγήσεων.
(8) Η Ένωση προσυπέγραψε τους στόχους που ορίζονται στο θεματολόγιο των Ηνωμένων Εθνών για τη βιώσιμη ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030 ( «θεματολόγιο 2030»), τους σχετικούς στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) και τη συμφωνία του Παρισιού που εγκρίθηκε δυνάμει της σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή[5] («Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή»), καθώς και το Πλαίσιο Σεντάι για τη μείωση του κινδύνου καταστροφών το διάστημα 2015-2030. Για την επίτευξη των στόχων αυτών, καθώς και εκείνων που καθορίζονται στις περιβαλλοντικές πολιτικές της Ένωσης, η δράση για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης θα πρέπει να ενισχυθεί σημαντικά. Ως εκ τούτου, οι αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης θα πρέπει να αποτελούν βασικό χαρακτηριστικό του σχεδιασμού του ταμείου InvestEU.
(9) Το πρόγραμμα InvestEU θα πρέπει να συμβάλλει στην οικοδόμηση ενός βιώσιμου χρηματοδοτικού συστήματος στην Ένωση, το οποίο υποστηρίζει τον αναπροσανατολισμό των ιδιωτικών κεφαλαίων προς βιώσιμες επενδύσεις σύμφωνα με τους στόχους που καθορίζονται στις ανακοινώσεις της Επιτροπής, της 8ης Μαρτίου 2018, με τίτλο «Σχέδιο δράσης: Χρηματοδότηση της αειφόρου ανάπτυξης», της 10ης Μαρτίου 2020 σχετικά με μια νέα βιομηχανική στρατηγική για την Ευρώπη, της 10ης Μαρτίου 2020 σχετικά με μια στρατηγική για τις ΜΜΕ για μια βιώσιμη και ψηφιακή Ευρώπη και ▌της 14ης Ιανουαρίου 2020, σχετικά με το επενδυτικό σχέδιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
(10) Λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία της αντιμετώπισης της αλλαγής του κλίματος, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της ΕΕ για την εφαρμογή της Συμφωνίας των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή και τους ΣΒΑ των Ηνωμένων Εθνών, το πρόγραμμα InvestEU θα συμβάλει στην ενσωμάτωση της δράσης για το κλίμα, καθώς και στην επίτευξη ενός γενικού στόχου που συνίσταται στο να διατεθεί τουλάχιστον το 30 % των δαπανών του προϋπολογισμού της ΕΕ προς στόχους που αφορούν το κλίμα. Οι δράσεις στο πλαίσιο του προγράμματος InvestEU αναμένεται να συμβάλουν στην επίτευξη των κλιματικών στόχων σε ποσοστό τουλάχιστον 30 % του συνολικού χρηματοδοτικού κονδυλίου του προγράμματος InvestEU. Οι σχετικές δράσεις θα προσδιοριστούν κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας και υλοποίησης του προγράμματος InvestEU και θα επανεκτιμηθούν στο πλαίσιο των σχετικών διαδικασιών αξιολόγησης και ανασκόπησης.
(11) Η συνεισφορά του ταμείου InvestEU στην επίτευξη του κλιματικού στόχου θα παρακολουθείται μέσω ενός ενωσιακού συστήματος παρακολούθησης του κλίματος που θα αναπτυχθεί από την Επιτροπή σε συνεργασία με δυνητικούς εταίρους υλοποίησης, με τη δέουσα χρήση των κριτηρίων που καθορίζονται στον [κανονισμό σχετικά με τη θέσπιση πλαισίου για τη διευκόλυνση των βιώσιμων επενδύσεων[6]] προκειμένου να διαπιστώνεται κατά πόσον μια οικονομική δραστηριότητα είναι περιβαλλοντικά βιώσιμη. Το πρόγραμμα InvestEU αναμένεται επίσης να συμβάλει στην εφαρμογή άλλων πτυχών των ΣΒΑ.
(12) Σύμφωνα με την έκθεση του 2018 για τους παγκόσμιους κινδύνους, που εξέδωσε το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, οι μισοί από τους δέκα σημαντικότερους κινδύνους οι οποίοι απειλούν την παγκόσμια οικονομία σχετίζονται με το περιβάλλον. Στους εν λόγω κινδύνους συγκαταλέγονται η ρύπανση της ατμόσφαιρας, του εδάφους, των εσωτερικών υδάτων και των ωκεανών, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, η απώλεια βιοποικιλότητας και οι αποτυχίες μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογής σε αυτήν. Οι περιβαλλοντικές αρχές αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των Συνθηκών και πολλών από τις πολιτικές της Ένωσης. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να προωθείται η ενσωμάτωση περιβαλλοντικών στόχων σε πράξεις που σχετίζονται με το ταμείο InvestEU. Η προστασία του περιβάλλοντος και η πρόληψη και διαχείριση των σχετικών κινδύνων θα πρέπει να ενσωματώνονται στην προετοιμασία και την υλοποίηση των επενδύσεων. Η Ένωση θα πρέπει επίσης να παρακολουθεί τις δαπάνες που σχετίζονται με τη βιοποικιλότητα και τον έλεγχο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, προκειμένου να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων βάσει της σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα[7] και βάσει της οδηγίας (ΕΕ) 2016/2284 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[8]. Ως εκ τούτου, οι επενδύσεις που κατανέμονται σε στόχους περιβαλλοντικής βιωσιμότητας θα πρέπει να παρακολουθούνται με τη χρήση κοινών μεθοδολογιών οι οποίες συνάδουν με τις μεθοδολογίες που αναπτύσσονται στο πλαίσιο άλλων προγραμμάτων της Ένωσης τα οποία εφαρμόζονται για τη διαχείριση του κλίματος, της βιοποικιλότητας και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ώστε να είναι δυνατή η αξιολόγηση των επιμέρους και συνδυασμένων επιπτώσεων των επενδύσεων στις βασικές συνιστώσες του φυσικού κεφαλαίου, συμπεριλαμβανομένων του αέρα, του νερού, της γης και της βιοποικιλότητας.
(13) Τα επενδυτικά έργα που λαμβάνουν σημαντική ενωσιακή στήριξη, ιδίως στον τομέα των υποδομών, θα πρέπει να ελέγχονται από τον εταίρο υλοποίησης για να διαπιστώνεται κατά πόσον έχουν περιβαλλοντικό, κλιματικό ή κοινωνικό αντίκτυπο. Τα επενδυτικά έργα που έχουν τέτοιο αντίκτυπο θα πρέπει να υπόκεινται σε έλεγχο βιωσιμότητας σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές που θα πρέπει να εκπονήσει η Επιτροπή σε στενή συνεργασία με δυνητικούς εταίρους υλοποίησης στο πλαίσιο του προγράμματος InvestEU. Οι εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές θα πρέπει να χρησιμοποιούν με κατάλληλο τρόπο τα κριτήρια που καθορίζονται στον [κανονισμό σχετικά με τη θέσπιση πλαισίου για τη διευκόλυνση των βιώσιμων επενδύσεων] προκειμένου να διαπιστώνεται κατά πόσον μια οικονομική δραστηριότητα είναι περιβαλλοντικά βιώσιμη και συνάδει με τις κατευθυντήριες γραμμές που έχουν εκπονηθεί για άλλα προγράμματα της Ένωσης. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, οι εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές θα πρέπει να περιλαμβάνουν κατάλληλες διατάξεις για την αποφυγή περιττού διοικητικού φόρτου, ενώ τα έργα που είναι κάτω από ένα ορισμένο μέγεθος, το οποίο θα οριστεί στις κατευθυντήριες γραμμές, θα πρέπει να εξαιρούνται από τον έλεγχο της βιωσιμότητας. Όταν ο εταίρος υλοποίησης καταλήγει στο συμπέρασμα ότι δεν χρειάζεται να διενεργηθεί έλεγχος βιωσιμότητας, θα πρέπει να παρέχει αιτιολόγηση στην Επιτροπή Επενδύσεων που έχει συσταθεί για το ταμείο InvestEU. Πράξεις που δεν συνάδουν με την επίτευξη των στόχων για το κλίμα δεν θα πρέπει να είναι επιλέξιμες για στήριξη δυνάμει του παρόντος κανονισμού.
(14) Τα χαμηλά ποσοστά επενδύσεων υποδομών στην Ένωση κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης, και εκ νέου κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID-19, έχουν υπονομεύσει τις δυνατότητες της Ένωσης για τόνωση της βιώσιμης ανάπτυξης, των προσπαθειών για κλιματική ουδετερότητα, της ανταγωνιστικότητας, της προς τα επάνω σύγκλισης των συνθηκών ζωής στην Ένωση και της δημιουργίας θέσεων εργασίας. Επιπλέον, δημιουργούν κίνδυνο αύξησης των αποκλίσεων και των ανισοτήτων εντός και μεταξύ των κρατών μελών, και επιδρούν στη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη των περιφερειών, επηρεάζοντας τη σύγκλιση και τη συνοχή της Ένωσης, πράγμα που γίνεται εμφανές ειδικότερα όσον αφορά τις ψηφιακές υποδομές. Είναι καίριας σημασίας να υποστηριχθεί η ταχεία και υπερταχεία ευρυζωνική συνδεσιμότητα σε όλες τις αγροτικές και αστικές περιφέρειες της Ένωσης, να παρασχεθεί στήριξη σε ψηφιακές νεοφυείς επιχειρήσεις και καινοτόμες ΜΜΕ, ώστε να είναι σε θέση να ανταγωνίζονται και να επεκτείνονται καλύτερα, και να επιταχυνθεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός του συνόλου της οικονομίας, προκειμένου να αυξηθεί τόσο η μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα όσο και η ανθεκτικότητα της ενωσιακής οικονομίας. Οι μεγάλες επενδύσεις σε υποδομές της Ένωσης, ιδίως όσον αφορά τη διασύνδεση και την ενεργειακή απόδοση, καθώς και για τη δημιουργία ενός Ενιαίου Ευρωπαϊκού Χώρου Μεταφορών, είναι ουσιαστικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων βιωσιμότητας της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων των δεσμεύσεων της Ένωσης για την επίτευξη των ΣΒΑ, και των στόχων για την ενέργεια και το κλίμα για το 2030. Ως εκ τούτου, η στήριξη από το ταμείο InvestEU θα πρέπει να στοχεύει σε επενδύσεις στον τομέα των μεταφορών, της ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων της ενεργειακής απόδοσης και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και άλλων ασφαλών και βιώσιμων πηγών ενέργειας χαμηλών εκπομπών, των περιβαλλοντικών υποδομών, των σχετικών με τη δράση για το κλίμα υποδομών, των ναυτιλιακών υποδομών και των ψηφιακών υποδομών. Το πρόγραμμα InvestEU θα πρέπει να δώσει προτεραιότητα σε τομείς με ανεπαρκείς επενδύσεις καθώς και σε τομείς στους οποίους απαιτούνται πρόσθετες επενδύσεις. Για να μεγιστοποιηθεί ο αντίκτυπος και η προστιθέμενη αξία της χρηματοδοτικής στήριξης της Ένωσης, είναι σκόπιμο να προωθηθεί μια ορθολογική επενδυτική διαδικασία που επιτρέπει να προβάλλεται η δεξαμενή έργων και να μεγιστοποιούνται οι συνέργειες μεταξύ των σχετικών προγραμμάτων της Ένωσης σε τομείς όπως οι μεταφορές, η ενέργεια και η ψηφιοποίηση. Λαμβάνοντας υπόψη τις απειλές για την ασφάλεια και την προστασία, τα επενδυτικά έργα που λαμβάνουν ενωσιακή στήριξη θα πρέπει να περιλαμβάνουν μέτρα για την ανθεκτικότητα των υποδομών, συμπεριλαμβανομένης της συντήρησης και της ασφάλειας των υποδομών, θα πρέπει δε να λαμβάνουν υπόψη τις αρχές για την προστασία των πολιτών σε δημόσιους χώρους. Τούτο θα πρέπει να είναι συμπληρωματικό ως προς τις προσπάθειες άλλων ταμείων της Ένωσης που παρέχουν στήριξη για συστατικά στοιχεία ασφάλειας των επενδύσεων σε δημόσιους χώρους, μεταφορές, ενέργεια και άλλες υποδομές ζωτικής σημασίας, όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.
(15) Κατά περίπτωση, το πρόγραμμα InvestEU θα πρέπει να συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[9] και του κανονισμού για τη διακυβέρνηση[10], και να προωθεί την ενεργειακή απόδοση στις επενδυτικές αποφάσεις.
(16) Η γνήσια πολυτροπικότητα αποτελεί ευκαιρία για τη δημιουργία ενός αποδοτικού και φιλικού προς το περιβάλλον δικτύου μεταφορών που θα χρησιμοποιεί το μέγιστο δυναμικό όλων των μεταφορικών μέσων και θα δημιουργεί συνέργειες μεταξύ τους. Το πρόγραμμα InvestEU θα πρέπει να στηρίζει επενδύσεις σε κόμβους πολυτροπικών μεταφορών, οι οποίοι – παρά τις σημαντικές οικονομικές δυνατότητες και την επιχειρησιακή σκοπιμότητα που έχουν – ενέχουν σημαντικό κίνδυνο για τους ιδιώτες επενδυτές. Το πρόγραμμα InvestEU θα πρέπει επίσης να συμβάλει στoν σχεδιασμό και τη χρήση ευφυών συστημάτων μεταφορών (ITS). Το πρόγραμμα InvestEU θα πρέπει να συνεισφέρει στην ενίσχυση των προσπαθειών να σχεδιαστούν και να εφαρμοστούν τεχνολογίες που συμβάλλουν στη βελτίωση της ασφάλειας των οχημάτων και της οδικής υποδομής.
(17) Το πρόγραμμα InvestEU θα πρέπει να συμβάλει στις πολιτικές της Ένωσης όσον αφορά τις θάλασσες και τους ωκεανούς μέσω της ανάπτυξης έργων και επιχειρήσεων στον τομέα της γαλάζιας οικονομίας και μέσω των αρχών χρηματοδότησης της βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας. Τούτο μπορεί να περιλαμβάνει παρεμβάσεις στον τομέα της ναυτιλιακής επιχειρηματικότητας και βιομηχανίας, της καινοτόμου και ανταγωνιστικής ναυτιλιακής βιομηχανίας, καθώς και στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών θαλάσσιας ενέργειας και της κυκλικής οικονομίας.
(18) Μολονότι το επίπεδο των συνολικών επενδύσεων στην Ένωση αυξανόταν πριν από την κρίση COVID-19, οι επενδύσεις σε δραστηριότητες υψηλότερου κινδύνου, όπως η έρευνα και η καινοτομία, εξακολουθούσαν να είναι ανεπαρκείς και αναμένεται τώρα να έχουν πληγεί σημαντικά από την κρίση. Η έρευνα και η καινοτομία θα διαδραματίσουν καίριο ρόλο στην υπέρβαση της κρίσης, την παγίωση της ανθεκτικότητας της Ένωσης για την αντιμετώπιση μελλοντικών προκλήσεων, και τη δημιουργία των αναγκαίων τεχνολογιών για την υλοποίηση των ενωσιακών πολιτικών και στόχων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι αναγκαίο να επιτευχθεί ο στόχος της επένδυσης τουλάχιστον του 3 % του ΑΕΠ της Ένωσης στην έρευνα και την καινοτομία, όπως συμφωνήθηκε από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Το ταμείο InvestEU θα πρέπει να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των ανεπαρκών επιπέδων επενδύσεων, συνεισφέροντας σημαντικά στην αύξηση των δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων στην έρευνα και καινοτομία στα κράτη μέλη, ώστε να συμβάλει στην επίτευξη του συνολικού στόχου της διάθεσης τουλάχιστον του 3 % του ΑΕΠ της Ένωσης. Για την επίτευξη αυτού του στόχου θα χρειαστεί τα κράτη μέλη και ο ιδιωτικός τομέας να συμπληρώσουν το ταμείο InvestEU με τις δικές τους ενισχυμένες επενδυτικές δράσεις στην έρευνα, την ανάπτυξη και την καινοτομία, προκειμένου να αποφευχθούν οι ανεπαρκείς επενδύσεις στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας, οι οποίες επιδρούν αρνητικά στην οικονομική και βιομηχανική ανταγωνιστικότητα της Ένωσης καθώς και στην ποιότητα ζωής των πολιτών της. Το ταμείο InvestEU θα πρέπει να παρέχει κατάλληλα χρηματοδοτικά προϊόντα για να καλύπτει διάφορα στάδια του κύκλου καινοτομίας και ευρύ φάσμα ενδιαφερόμενων μερών, ιδίως δε να επιτρέπει την αναβάθμιση και τη χρήση λύσεων σε εμπορική κλίμακα στην Ένωση, προκειμένου να καταστούν οι λύσεις αυτές ανταγωνιστικές στις παγκόσμιες αγορές και να προαχθεί η αριστεία της Ένωσης στις βιώσιμες τεχνολογίες σε παγκόσμιο επίπεδο, σε συνέργεια με το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας. Εν προκειμένω, η εμπειρία που αποκτήθηκε από τα χρηματοδοτικά μέσα, όπως το «InnovFin – Χρηματοδοτήσεις της ΕΕ για την καινοτομία», που αναπτύχθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζων 2020» για τη διευκόλυνση και την επίσπευση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση για καινοτόμες επιχειρήσεις, θα πρέπει να αποτελέσει την κατεξοχήν βάση για την επίτευξη αυτής της στοχοθετημένης στήριξης.
(19) Ο τουρισμός, συμπεριλαμβανομένου του κλάδου της φιλοξενίας, αποτελεί ▌τομέα στρατηγικής σημασίας για την ενωσιακή οικονομία και ο τομέας αντιμετωπίζει ιδιαίτερα σοβαρή συρρίκνωση λόγω της πανδημίας COVID-19 και των περιορισμών στις κοινωνικές επαφές και του κλεισίματος συνόρων που έχουν τεθεί σε εφαρμογή. Η συρρίκνωση αυτή είναι ιδιαίτερα επιζήμια για τις ΜΜΕ και τις οικογενειακές επιχειρήσεις και έχει προκαλέσει μεγάλη ανεργία, πλήττοντας ιδίως τις γυναίκες, τους νέους, τους εποχιακούς εργαζόμενους και όσους βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση, καθώς και σοβαρές απώλειες εσόδων για πολλές επιχειρήσεις. Το πρόγραμμα InvestEU αναμένεται να συμβάλει στην ενίσχυση της ανάκαμψης, της μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας του τομέα, και των αλυσίδων αξίας του, μέσω της στήριξης επιχειρήσεων που προωθούν τον βιώσιμο, καινοτόμο και ψηφιακό τουρισμό, συμπεριλαμβανομένων καινοτόμων μέτρων για τη μείωση του αποτυπώματος του κλιματικού και του περιβάλλοντος του τομέα, στο πλαίσιο της αντίδρασης στην κρίση της COVID-19 . Η βιώσιμη ανάκαμψη του τουρισμού θα πρέπει να συμβάλλει στη δημιουργία πολυάριθμων, μόνιμων, τοπικών, ποιοτικών θέσεων εργασίας, επιτρέποντας σε περιοχές που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τον τουρισμό και αντιμετωπίζουν συγκεκριμένες προκλήσεις όσον αφορά την οικονομική τους ανάπτυξη να προσελκύσουν επενδύσεις που δεν θα ήταν δυνατές χωρίς την κινητήριο δύναμη που συνιστά το InvestEU και την ικανότητά του να προσελκύει ιδιώτες επενδυτές ως αποτέλεσμα της εγγύησης της ΕΕ και της προσέλκυσης πόρων που αυτή συνεπάγεται.
(20) Χρειάζεται επειγόντως σημαντική προσπάθεια για την πραγματοποίηση επενδύσεων στον ψηφιακό μετασχηματισμό, ώστε αυτός να προωθηθεί, και για την κατανομή των οφελών του σε όλους τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της Ένωσης. Το ισχυρό πλαίσιο πολιτικής της στρατηγικής για την ψηφιακή ενιαία αγορά θα πρέπει τώρα να συνοδευτεί από επενδύσεις παρόμοιας φιλοδοξίας, μεταξύ άλλων στην τεχνητή νοημοσύνη, σύμφωνα με το πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη».
(21) Οι ΜΜΕ αντιπροσωπεύουν το 99 % και πλέον των επιχειρήσεων στην Ένωση και η οικονομική τους αξία είναι σημαντική και κρίσιμη. Ωστόσο, αντιμετωπίζουν δυσκολίες κατά την πρόσβαση σε χρηματοδότηση λόγω του εκτιμώμενου υψηλού κινδύνου που ενέχουν και της έλλειψης επαρκών εγγυήσεων. Δημιουργούνται επίσης πρόσθετες προκλήσεις δεδομένου ότι οι ΜΜΕ και οι επιχειρήσεις της κοινωνικής οικονομίας οφείλουν να παραμείνουν ανταγωνιστικές μέσω συμμετοχής σε δραστηριότητες ψηφιοποίησης, διεθνοποίησης, μετασχηματισμού σε μια λογική κυκλικής οικονομίας, δραστηριοτήτων καινοτομίας και αναβάθμισης των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού τους. Οι ΜΜΕ έχουν πληγεί ιδιαίτερα από την κρίση της COVID-19, ιδίως στους τομείς των υπηρεσιών, της μεταποίησης, των κατασκευών, του τουρισμού, του πολιτισμού και της δημιουργίας. Επιπλέον, οι ΜΜΕ και οι επιχειρήσεις της κοινωνικής οικονομίας έχουν πρόσβαση σε πιο περιορισμένο σύνολο πηγών χρηματοδότησης από ό,τι οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις, επειδή συνήθως δεν εκδίδουν ομόλογα και έχουν περιορισμένη μόνο πρόσβαση σε χρηματιστήρια και μεγάλους θεσμικούς επενδυτές. Καινοτόμες λύσεις, όπως η απόκτηση επιχειρηματικού ή ιδιοκτησιακού μεριδίου των εργαζομένων σε μια επιχείρηση, είναι επίσης ολοένα και περισσότερο συνήθεις για τις ΜΜΕ και τις επιχειρήσεις της κοινωνικής οικονομίας. Η δυσκολία πρόσβασης σε χρηματοδότηση είναι ακόμη μεγαλύτερη για τις ΜΜΕ των οποίων οι δραστηριότητες επικεντρώνονται σε άυλα στοιχεία ενεργητικού. Οι ΜΜΕ στην Ένωση εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις τράπεζες και από τον δανεισμό με τη μορφή υπεραναλήψεων από τραπεζικούς λογαριασμούς, τραπεζικών δανείων ή χρηματοδοτικών μισθώσεων. Η στήριξη των ΜΜΕ που αντιμετωπίζουν τις ανωτέρω προκλήσεις με τη διευκόλυνση της πρόσβασής τους σε χρηματοδότηση και με την παροχή πιο διαφοροποιημένων πηγών χρηματοδότησης είναι αναγκαία για να αυξηθεί η ικανότητα των ΜΜΕ να χρηματοδοτούν τη δημιουργία τους, καθώς και την ανάπτυξη, την καινοτομία και τη βιώσιμη ανάπτυξη, να διασφαλίζουν την ανταγωνιστικότητά τους και την αντοχή τους έναντι οικονομικών κλυδωνισμών, ώστε η οικονομία και το χρηματοπιστωτικό σύστημα να γίνονται πιο ανθεκτικά σε περιόδους οικονομικής κάμψης και να διατηρείται η ικανότητα των ΜΜΕ να δημιουργούν θέσεις εργασίας και κοινωνική ευημερία. Ο παρών κανονισμός συμπληρώνει επίσης τις πρωτοβουλίες που έχουν ήδη αναληφθεί στο πλαίσιο της Ένωσης Κεφαλαιαγορών. Το ταμείο InvestEU θα πρέπει, συνεπώς, να βασίζεται σε επιτυχημένα προγράμματα της Ένωσης, όπως το πρόγραμμα για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και τις ΜΜΕ (COSME), και θα πρέπει να παρέχει κεφάλαια κίνησης και επενδύσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής μιας εταιρείας. Θα πρέπει επίσης να παρέχει χρηματοδότηση για πράξεις χρηματοδοτικής μίσθωσης και να παρέχει την ευκαιρία εστίασης σε συγκεκριμένα, πιο στοχευμένα, χρηματοδοτικά προϊόντα. Θα πρέπει επίσης να μεγιστοποιήσει την ικανότητα παρέμβασης δημόσιων/ιδιωτικών μέσων χρηματοδότησης, όπως το Ταμείο εισαγωγής στο χρηματιστήριο για τις ΜΜΕ, με στόχο τη στήριξη των ΜΜΕ μέσω της διοχέτευσης περισσότερων ιδιωτικών όσο και δημόσιων ιδίων κεφαλαίων, ιδίως σε εταιρείες στρατηγικής σημασίας.
(22) Όπως αναφέρεται στο έγγραφο προβληματισμού της Επιτροπής σχετικά με την κοινωνική διάσταση της Ευρώπης, της 26ης Απριλίου 2017, την ανακοίνωση σχετικά με τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, το ενωσιακό πλαίσιο για τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία και την ανακοίνωση με τίτλο «Μια ισχυρή Ευρώπη για δίκαιες μεταβάσεις» της 14ης Ιανουαρίου 2020, η οικοδόμηση μιας πιο δίκαιης Ένωσης χωρίς αποκλεισμούς αποτελεί βασική προτεραιότητα της Ένωσης για την αντιμετώπιση της ανισότητας και την προώθηση πολιτικών κοινωνικής ένταξης στην Ευρώπη. Η ανισότητα των ευκαιριών επηρεάζει κυρίως την πρόσβαση στην εκπαίδευση, την κατάρτιση, τον πολιτισμό, την απασχόληση, την υγεία και τις κοινωνικές υπηρεσίες. Οι επενδύσεις σε οικονομικούς τομείς που σχετίζονται με την κοινωνία, τις δεξιότητες και το ανθρώπινο κεφάλαιο, καθώς και στην κοινωνική ένταξη των ευάλωτων πληθυσμών δύνανται να ενισχύσουν τις οικονομικές ευκαιρίες, ιδίως δε εάν υπάρχει συντονισμός σε επίπεδο Ένωσης. Η κρίση της COVID-19 κατέδειξε ότι οι επενδύσεις αυτές συμβάλλουν στην οικοδόμηση ανθεκτικότητας της κοινωνίας σε κρίσεις και αποκάλυψε τη σημαντική ανάγκη για επενδύσεις σε κοινωνικές υποδομές και έργα στους τομείς των κοινωνικών υπηρεσιών, των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης, της εκπαίδευσης, της φροντίδας και της κοινωνικής στέγασης. Το ταμείο InvestEU θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για τη στήριξη των επενδύσεων στην εκπαίδευση και την κατάρτιση, συμπεριλαμβανομένης της αναβάθμισης και αναπροσαρμογής των δεξιοτήτων των εργαζομένων, μεταξύ άλλων σε περιφέρειες που εξαρτώνται από μια οικονομία έντασης άνθρακα και επηρεάζονται από τη διαρθρωτική μετάβαση σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για τη στήριξη έργων που έχουν θετικό κοινωνικό αντίκτυπο και ενισχύουν την κοινωνική ένταξη, συμβάλλοντας στην αύξηση της απασχόλησης, σε όλες τις περιφέρειες, ιδίως μεταξύ των ανειδίκευτων και των μακροχρόνια ανέργων, και στη βελτίωση της κατάστασης όσον αφορά την ισότητα των φύλων, τις ίσες ευκαιρίες, την εξάλειψη των διακρίσεων, την προσβασιμότητα, την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών, τον τομέα της υγείας και των κοινωνικών υπηρεσιών, την κοινωνική στέγαση, την έλλειψη στέγης, την ψηφιακή ένταξη, την ανάπτυξη της κοινότητας, τον ρόλο και την θέση των νέων στην κοινωνία, καθώς και τα ευάλωτα άτομα, συμπεριλαμβανομένων των υπηκόων τρίτων χωρών. Το πρόγραμμα InvestEU θα πρέπει επίσης να στηρίζει τον ευρωπαϊκό πολιτισμό και τη δημιουργικότητα με κοινωνική στόχευση.
(22α) Η κρίση της COVID-19 είχε δυσανάλογο αντίκτυπο στις γυναίκες, τόσο από κοινωνική όσο και από οικονομική άποψη, μεταξύ άλλων μέσω της απώλειας θέσεων εργασίας και του φόρτου για την παροχή μη αμειβόμενης φροντίδας, καθώς και λόγω της αύξησης της ενδοοικογενειακής βίας. Έχοντας αυτό κατά νου, και λαμβάνοντας πλήρως υπόψη το άρθρο 8 της Συνθήκης, το πρόγραμμα InvestEU θα πρέπει να συμβάλει στην επίτευξη των πολιτικών της Ένωσης για την ισότητα των φύλων και την προώθηση και χειραφέτηση των γυναικών, μεταξύ άλλων μέσω της αντιμετώπισης του ψηφιακού χάσματος μεταξύ των φύλων, της ενθάρρυνσης της γυναικείας δημιουργικότητας και του επιχειρηματικού δυναμικού και της στήριξης της ανάπτυξης υποδομών φροντίδας και υποδομών για τα θύματα βίας.
(23) Προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αρνητικές επιπτώσεις των ριζικών αλλαγών των κοινωνιών της Ένωσης και της αγοράς εργασίας κατά την επόμενη δεκαετία, είναι απαραίτητες οι επενδύσεις στο ανθρώπινο κεφάλαιο, στις κοινωνικές υποδομές, στη μικροχρηματοδότηση, στη χρηματοδότηση ηθικών και κοινωνικών επιχειρήσεων και σε νέα επιχειρηματικά μοντέλα κοινωνικής οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων των επενδύσεων κοινωνικού αντικτύπου και των συμβάσεων κοινωνικών αποτελεσμάτων. Το πρόγραμμα InvestEU θα πρέπει να ενισχύει το αναδυόμενο οικοσύστημα κοινωνικής αγοράς, αυξάνοντας την παροχή χρηματοδότησης, καθώς και την πρόσβαση σε αυτήν, για πολύ μικρές και κοινωνικές επιχειρήσεις, καθώς και φορείς κοινωνικής αλληλεγγύης, προκειμένου να καλύπτεται η ζήτηση εκείνων που την χρειάζονται πιο πολύ. Η έκθεση της ομάδας δράσης υψηλού επιπέδου για επενδύσεις σε κοινωνικές υποδομές στην Ευρώπη, του Ιανουαρίου 2018, με τίτλο «Ώθηση των επενδύσεων σε κοινωνικές υποδομές στην Ευρώπη» εντόπισε συνολικό επενδυτικό κενό ύψους τουλάχιστον 1.5 τρισ. EUR σε κοινωνικές υποδομές και υπηρεσίες για την περίοδο από το 2018 έως το 2030, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης, της κατάρτισης, της υγείας και της στέγασης. Απαιτείται συνεπώς στήριξη, μεταξύ άλλων και σε επίπεδο Ένωσης. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να αξιοποιηθεί η συλλογική ισχύς του δημόσιου κεφαλαίου, του εμπορικού κεφαλαίου, του φιλανθρωπικού κεφαλαίου, καθώς και η στήριξη από ιδρύματα και από εναλλακτικές κατηγορίες παρόχων χρηματοδότησης, όπως από εκπροσώπους της ηθικής, κοινωνικής και βιώσιμης οικονομίας, προκειμένου να στηριχθεί η ανάπτυξη της αλυσίδας αξίας της κοινωνικής αγοράς και να ενισχυθεί η αντοχή της Ένωσης.
(24) Στην οικονομική κρίση που προκλήθηκε από την πανδημία COVID-19, η κατανομή των πόρων στην αγορά δεν είναι πλήρως αποτελεσματική και ο εκτιμώμενος κίνδυνος παρεμποδίζει σημαντικά τη ροή των ιδιωτικών επενδύσεων. Υπό αυτές τις συνθήκες, το βασικό χαρακτηριστικό του ταμείου InvestEU, ήτοι η ελαχιστοποίηση κινδύνου οικονομικά βιώσιμων έργων ώστε να προσελκύσουν ιδιωτική χρηματοδότηση είναι ιδιαίτερα πολύτιμο και θα πρέπει να ενισχυθεί, μεταξύ άλλων και προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος ασύμμετρης ανάκαμψης και να μειωθεί το χάσμα μεταξύ των κρατών μελών. Το πρόγραμμα InvestEU θα πρέπει να είναι σε θέση να παρέχει ζωτικής σημασίας στήριξη σε εταιρείες, ιδίως ΜΜΕ, κατά τη φάση ανάκαμψης και, ταυτόχρονα, να διασφαλίζει την ισχυρή εστίαση των επενδυτών στις μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες πολιτικές και νομοθετικές προτεραιότητες της Ένωσης και στην εφαρμογή της ενωσιακής νομοθεσίας, όπως η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, το επενδυτικό σχέδιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, [ο ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα], η στρατηγική για τη διαμόρφωση του ψηφιακού μέλλοντος της Ευρώπης, η νέα βιομηχανική στρατηγική για την Ευρώπη, οι φιλοδοξίες του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», το Κύμα Ανακαίνισης, ο Ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων και η ισχυρή κοινωνική Ευρώπη για δίκαιες μεταβάσεις, λαμβάνοντας υπόψη την αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής ζημίας». Θα πρέπει να αυξήσει σημαντικά την ικανότητα ανάληψης κινδύνων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και των εθνικών αναπτυξιακών τραπεζών και ιδρυμάτων και άλλων εταίρων υλοποίησης, ώστε να στηριχθούν έργα που θα αποτελούσαν διαφορετικά χαμένες ευκαιρίες, βοηθώντας έτσι την οικονομική ανάκαμψη,
(25) Η πανδημία COVID-19 αποτελεί σημαντικό κλυδωνισμό για την παγκόσμια και την ενωσιακή οικονομία. Η συρρίκνωση του ΑΕΠ της ΕΕ αναμένεται πολύ εντονότερη από ό,τι κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2009, οι δε αρνητικές κοινωνικές επιπτώσεις θα είναι αναπόφευκτες. Η πανδημία κατέδειξε την ανάγκη να αντιμετωπιστούν επειγόντως και αποτελεσματικά στρατηγικά τρωτά σημεία προκειμένου να βελτιωθεί η απόκριση της Ένωσης σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, καθώς και η ανθεκτικότητα και η βιωσιμότητα ολόκληρης της οικονομίας. Μόνο μια ανθεκτική, βιώσιμη, ολοκληρωμένη και χωρίς αποκλεισμούς ευρωπαϊκή οικονομία μπορεί να διαφυλάξει την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς και τους ισότιμους όρους ανταγωνισμού και προς όφελος των κρατών μελών και των περιφερειών που πλήττονται περισσότερο.
(26) Το ταμείο InvestEU θα πρέπει να λειτουργεί μέσω έξι σκελών πολιτικής που αντανακλούν τις βασικές προτεραιότητες πολιτικής της Ένωσης, και συγκεκριμένα: βιώσιμες υποδομές· έρευνα, καινοτομία και ψηφιοποίηση· ΜΜΕ· κοινωνικές επενδύσεις και δεξιότητες· στρατηγικές ευρωπαϊκές επενδύσεις· και στήριξη φερεγγυότητας.
(27) Μολονότι το σκέλος πολιτικής για τις ΜΜΕ θα πρέπει να εστιάζεται πρωτίστως στα οφέλη για τις ΜΜΕ, οι μικρές επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης θα πρέπει επίσης να είναι επιλέξιμες στο πλαίσιο αυτού του σκέλους. Οι επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης θα πρέπει επίσης να είναι επιλέξιμες για στήριξη στο πλαίσιο των άλλων τεσσάρων σκελών πολιτικής.
(28) Ο πρωταρχικός στόχος του στρατηγικού ευρωπαϊκού επενδυτικού σκέλους θα πρέπει να είναι η στήριξη των τελικών αποδεκτών που είναι εγκατεστημένοι σε κράτος μέλος, δραστηριοποιούνται στην Ένωση και των οποίων οι δραστηριότητες είναι στρατηγικής σημασίας για την Ένωση, σύμφωνα με τις προτεραιότητες που περιγράφονται στη νέα βιομηχανική στρατηγική για την Ευρώπη, η οποία αποβλέπει σε μια παγκοσμίως ανταγωνιστική, και για μια πράσινη και ψηφιακή Ευρώπη, με ένα μοντέλο ανάπτυξης βασισμένο σε βιομηχανικά οικοσυστήματα. Το σκέλος θα πρέπει επίσης να ενισχύει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της ανάγκης να ανοικοδομηθεί η παραγωγική ικανότητα των κρατών μελών και να δημιουργηθούν μελλοντοστρεφείς επενδύσεις για την προώθηση της επιχειρηματικότητας και της δημιουργίας θέσεων εργασίας, καθώς και να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα, μεταξύ άλλων με τη μείωση της εξάρτησης από ευάλωτες αλυσίδες εφοδιασμού. Τα έργα θα πρέπει να δημιουργούν ενωσιακή προστιθέμενη αξία και είτε να είναι διασυνοριακά είτε να παράγουν πραγματική προστιθέμενη αξία σε περισσότερα από ένα κράτη μέλη ή σε περισσότερες από μία περιφέρειες μέσω δευτερογενών επιπτώσεων. Δεν θα πρέπει η στήριξη να διοχετεύεται απευθείας στους εθνικούς προϋπολογισμούς ούτε να υποκαθιστά εθνικές δημοσιονομικές δαπάνες, όπως οι κοινωνικές παροχές. Οι τομείς στρατηγικής σημασίας έχουν ως εξής: i) παροχή ζωτικής σημασίας ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, παραγωγή και αποθήκευση φαρμακευτικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων εμβολίων και των ενδιαμέσων τους, ενεργών φαρμακευτικών συστατικών και πρώτων υλών· ιατροτεχνολογικών προϊόντων, νοσοκομειακού και ιατρικού εξοπλισμού, όπως αναπνευστήρες, προστατευτικός ρουχισμός και εξοπλισμός, διαγνωστικά υλικά και εργαλεία· εξοπλισμός ατομικής προστασίας, απολυμαντικά και ενδιάμεσα προϊόντα τους, καθώς και πρώτες ύλες αναγκαίες για την παραγωγή τους· ενίσχυση της ανθεκτικότητας των συστημάτων ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και υγείας προετοιμάζοντάς τα για την αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων, συμπεριλαμβανομένης της διενέργειας προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων για τα εθνικά και περιφερειακά συστήματα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, και του συστήματος πολιτικής προστασίας με βάση τις αρχές της ευρείας διαθεσιμότητας και της οικονομικής προσιτότητας προϊόντων ζωτικής σημασίας σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας· ii) υποδομές ζωτικής σημασίας, είτε υλικές είτε αναλογικές ή ψηφιακές, μεταξύ άλλων: στοιχεία υποδομής και κινητά περιουσιακά στοιχεία που χαρακτηρίζονται ως «κρίσιμα» στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων συγκοινωνιών και της ενεργού κινητικότητας, της εφοδιαστικής, του περιβάλλοντος, των υδάτων, της υγείας, της ασφαλούς ψηφιακής επικοινωνίας και των ασφαλών ψηφιακών δικτύων, του 5G και των εξαιρετικά υψίρρυθμων δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών, του διαδικτύου των πραγμάτων, των διαδικτυακών πλατφορμών υπηρεσιών, της ασφαλούς υπολογιστικής παρυφών και του ασφαλούς υπολογιστικού νέφους, της επεξεργασίας ή αποθήκευσης δεδομένων, των πληρωμών και των χρηματοοικονομικών υποδομών, της αεροδιαστημικής, της ασφάλειας και της άμυνας, των επικοινωνιών, των μέσων ενημέρωσης, του οπτικοακουστικού τομέα, του πολιτισμού και της δημιουργίας, της εκπαίδευσης και κατάρτισης, των εκλογικών υποδομών και των ευαίσθητων εγκαταστάσεων, της δημόσιας διοίκησης, της ασφάλειας, της στέγασης, καθώς και της γης και των ακινήτων που είναι καίρια για τη χρήση των εν λόγω υποδομών κρίσιμης σημασίας· iii) παροχή τεχνογνωσίας, αγαθών, τεχνολογιών και υπηρεσιών καθοριστικής σημασίας για τη λειτουργία και τη συντήρηση των υποδομών και των κινητών περιουσιακών στοιχείων αυτών· iv) βασικές τεχνολογίες γενικής εφαρμογής, μετασχηματιστικές, πράσινες και ψηφιακές τεχνολογίες και ρηξικέλευθες καινοτομίες όπου η επένδυση έχει στρατηγική σημασία για την οικονομία της Ένωσης, και για το βιώσιμο και καινοτόμο βιομηχανικό μέλλον της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης, της τεχνολογίας αλυσίδας συστοιχιών και των τεχνολογιών κατανεμημένου καθολικού, του λογισμικού, της ρομποτικής, των ημιαγωγών, των μικροεπεξεργαστών, των τεχνολογιών υπολογιστικού νέφους και παρυφών, της υπολογιστικής υψηλής απόδοσης, της κυβερνοασφάλειας, των κβαντικών τεχνολογιών, της φωτονικής, της βιομηχανικής βιοτεχνολογίας, των τεχνολογιών για ασφαλή, βιώσιμη, έξυπνη και αυτοματοποιημένη κινητικότητα και εφοδιαστική σε όλους τους τρόπους μεταφορών, των τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και άλλων ενεργειακών τεχνολογιών που συμβάλλουν στην επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050, των τεχνολογιών αποθήκευσης ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των βιώσιμων συσσωρευτών, των τεχνολογιών βιώσιμης μεταφοράς, των εφαρμογών καθαρού υδρογόνου και κυψελών καυσίμου, των τεχνολογιών απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές για τη βιομηχανία, όπως είναι η παραγωγή χάλυβα χωρίς ανθρακούχες εκπομπές, και των υποδομών δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα σε βιομηχανικές διεργασίες, των μονάδων παραγωγής βιοενέργειας και των εγκαταστάσεων μεταποίησης υπό ενεργειακή μετάβαση, των τεχνολογιών και των αλυσίδων εφοδιασμού της κυκλικής οικονομίας, της βιοϊατρικής, των νανοτεχνολογιών, των φαρμακευτικών προϊόντων και των προηγμένων, ανανεώσιμων και κυκλικών υλικών, των διαστημικών συστημάτων και τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένων των καίριων διαστημικών εξαρτημάτων, καθώς και των διαστημοπαγών υπηρεσιών και εφαρμογών, και του τουρισμού· v) εγκαταστάσεις ανακύκλωσης και μαζικής παραγωγής εξαρτημάτων και συσκευών επικοινωνίας και τεχνολογίας πληροφοριών στην Ένωση, συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας ή των πρώτων υλών, εκτός εάν ήδη καλύπτονται από νομοθετικές απαιτήσεις, ή της επισιτιστικής ασφάλειας, λαμβάνοντας υπόψη την αποδοτικότητα των πόρων και την κυκλικότητα σε στρατηγικές αξιακές αλυσίδες και στρατηγικά οικοσυστήματα· vi) παροχή και αποθήκευση κρίσιμων εισροών σε δημόσιους φορείς, επιχειρήσεις ή καταναλωτές στην Ένωση· viiα επενδύσεις και τεχνική βοήθεια σε εταιρείες, και ειδικότερα ΜΜΕ, νεοφυείς επιχειρήσεις και οικογενειακές επιχειρήσεις ώστε να αυξηθεί η ανθεκτικότητα των αλυσίδων αξίας και των επιχειρηματικών μοντέλων τους, να καλλιεργηθούν επιχειρηματικές δεξιότητες, καθώς και να στηριχθούν οι συνθήκες για την τόνωση της επιχειρηματικότητας, μεταξύ άλλων με την ανάπτυξη δικτύων συνεργατικών σχηματισμών και κόμβων ψηφιακής καινοτομίας, καθώς και τεχνολογική και βιώσιμη τομεακή ανάπτυξη· viiβ) κρίσιμες ικανότητες έγκαιρης ανίχνευσης και συντονισμένης θεσμικής και οικονομικής ανταπόκρισης σε περίπτωση κινδύνων λόγω κρίσεων, καθώς και λύσεις που αφορούν την προαγωγή των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και τη συνέχιση της παροχής υπηρεσιών για βασικούς δημόσιους και ιδιωτικούς θεσμούς και τομείς· viiγ) επενδύσεις σε δραστηριότητες «Νέου Διαστήματος», τόσο ανάντη όσο και κατάντη, προκειμένου να εισαχθούν στην αγορά οι τεχνολογίες και εφαρμογές με τις υψηλότερες δυνατότητες, ώστε να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής διαστημικής βιομηχανίας· viiδ) στρατηγικές επενδύσεις σε έργα ανανεώσιμης ενέργειας και ενεργειακής απόδοσης, συμπεριλαμβανομένης της ανακαίνισης κτιρίων, με υψηλό δυναμικό σημαντικής συμβολής στην επίτευξη των στόχων που ορίζονται στις οδηγίες (ΕΕ) 2018/2001, (ΕΕ) 2018/2002 και (ΕΕ) 2018/844 και συμβολής στην επίτευξη ενός κλιματικά ουδέτερου και ενεργειακά αποδοτικού κτιριακού τομέα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, όπως ορίζεται στη [στρατηγική για το κύμα ανακαινίσεων], ή δράσεις στο πλαίσιο του ενωσιακού μηχανισμού χρηματοδότησης για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές. Οι τελικοί αποδέκτες θα πρέπει να έχουν την καταστατική τους έδρα σε κράτος μέλος και θα πρέπει να δραστηριοποιούνται στην Ένωση, υπό την έννοια ότι έχουν σημαντικές δραστηριότητες όσον αφορά το προσωπικό, την παραγωγή, την έρευνα και ανάπτυξη ή άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες στην Ένωση. Κανένας τελικός αποδέκτης δεν θα πρέπει να έχει θυγατρική που να ασκεί δραστηριότητες χωρίς πραγματική οικονομική υπόσταση σε χώρα που περιλαμβάνεται στον ενωσιακό κατάλογο μη συνεργάσιμων περιοχών φορολογικής δικαιοδοσίας. Τα έργα που συμβάλλουν στη διαφοροποίηση των στρατηγικών αλυσίδων αξίας στην ενιαία αγορά, μέσω πράξεων σε πολλαπλούς τόπους ανά την Ένωση θα πρέπει να είναι σε θέση να επωφεληθούν.
(29) Το στρατηγικό ευρωπαϊκό επενδυτικό σκέλος θα πρέπει επίσης να στοχεύει στους προμηθευτές που είναι εγκατεστημένοι και δραστηριοποιούνται στην Ένωση και των οποίων οι δραστηριότητες είναι στρατηγικής σημασίας για την Ένωση και χρειάζονται μακροπρόθεσμες επενδύσεις ή καλύπτονται από τον μηχανισμό ελέγχου των άμεσων ξένων επενδύσεων. Επιπλέον, από το στρατηγικό ευρωπαϊκό επενδυτικό σκέλος θα πρέπει ιδίως να μπορούν να επωφεληθούν σημαντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος. Το σκέλος θα πρέπει επίσης να στηρίζει τη στρατηγική συνεργασία μεταξύ των εταίρων του κλάδου και των ερευνητικών φορέων, ενισχύοντας έτσι τις συνέργειες μεταξύ του InvestEU και του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη».
(29α) Σκοπός του σκέλους στήριξης της φερεγγυότητας είναι να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να ξεπεράσουν αυτή τη δύσκολη συγκυρία ούτως ώστε να μπορέσουν να γίνουν φορείς ανάκαμψης, να διασφαλίσουν τα επίπεδα απασχόλησης και να αντισταθμίσουν τις αναμενόμενες στρεβλώσεις στην ενιαία αγορά, δεδομένου ότι δεν έχουν όλες οι εταιρείες το ίδιο επίπεδο πρόσβασης σε χρηματοδότηση μέσω της αγοράς και ορισμένα κράτη μέλη μπορεί να μην διαθέτουν επαρκή δημοσιονομικά μέσα για να παράσχουν κατάλληλη στήριξη στις επιχειρήσεις που την έχουν ανάγκη. Η δυνατότητα λήψης εθνικών μέτρων για τη στήριξη της φερεγγυότητας των επιχειρήσεων μπορεί συνεπώς να διαφέρει σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών και να προκαλέσει άνισους όρους ανταγωνισμού. Επιπλέον, καθώς υπάρχει σημαντικός κίνδυνος οι επιπτώσεις της πανδημίας της COVID-19 να είναι μακροχρόνιες, μια τέτοια έλλειψη ικανότητας να βοηθηθούν βιώσιμες επιχειρήσεις μπορεί να οδηγήσει σε συστημικές στρεβλώσεις, δημιουργώντας νέες ανισότητες ή παγιώνοντας τις υπάρχουσες. Δεδομένων των ισχυρών διασυνδέσεων που χαρακτηρίζουν την οικονομία της Ένωσης, η οικονομική επιβράδυνση σε ένα τμήμα της Ένωσης θα είχε αρνητικές δευτερογενείς επιπτώσεις στις διασυνοριακές αλυσίδες εφοδιασμού και στην οικονομία της Ένωσης συνολικά. Αντιστρόφως, για τον ίδιο λόγο, η στήριξη σε ένα τμήμα της Ένωσης θα είχε επίσης θετικές δευτερογενείς επιπτώσεις στις διασυνοριακές αλυσίδες εφοδιασμού και στην οικονομία της Ένωσης συνολικά.
(29β) Προκειμένου να αποφευχθεί οποιαδήποτε κατάχρηση και να μεγιστοποιηθούν οι επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία και στην απασχόληση, οι εταιρείες που επωφελούνται από χρηματοδότηση ύψους 30 εκατ. EUR ή περισσότερο μέσω του σκέλους στήριξης της φερεγγυότητας θα πρέπει να υπόκεινται σε προσωρινούς περιορισμούς όσον αφορά τις πληρωμές, όπως περιορισμούς στις πληρωμές μερισμάτων, την καταβολή ανώτατων αμοιβών και την επαναγορά μετοχών κατά τη διάρκεια της περιόδου της εγγύησης.
(30) Όπως προτείνεται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και στο Επενδυτικό Σχέδιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, θα πρέπει να θεσπιστεί ένας μηχανισμός δίκαιης μετάβασης, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις της επίτευξης του στόχου της Ένωσης για το κλίμα έως το 2030 και του στόχου της για επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Ο εν λόγω μηχανισμός, ο οποίος αποτελείται από τρεις πυλώνες, και συγκεκριμένα ένα Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (πυλώνας 1), ένα ειδικό καθεστώς δίκαιης μετάβασης στο πλαίσιο του InvestEU (πυλώνας 2) και μια δανειακή διευκόλυνση του δημόσιου τομέα (πυλώνας 3), θα πρέπει να εστιαστεί στις περιφέρειες που πλήττονται περισσότερο από την πράσινη μετάβαση και έχουν λιγότερη ικανότητα χρηματοδότησης των απαραίτητων επενδύσεων. Ως εκ τούτου, το InvestEU θα πρέπει επίσης να παρέχει στήριξη στη χρηματοδότηση για τη δημιουργία επενδύσεων προς όφελος των περιφερειών δίκαιης μετάβασης, καθώς και τη δυνατότητα στις αντίστοιχες περιφέρειες να επωφεληθούν από ειδική τεχνική βοήθεια μέσω του συμβουλευτικού κόμβου InvestEU.
(30α) Για την υλοποίηση του δεύτερου πυλώνα στο πλαίσιο του μηχανισμού δίκαιης μετάβασης, θα πρέπει να θεσπιστεί ένα ειδικό καθεστώς δίκαιης μετάβασης στο πλαίσιο του InvestEU οριζόντια σε όλα τα σκέλη πολιτικής. Το εν λόγω καθεστώς θα πρέπει να παρέχει χρηματοδότηση σε πρόσθετες επενδυτικές ανάγκες για τη στήριξη των περιφερειών που προσδιορίζονται στα εδαφικά σχέδια δίκαιης μετάβασης, τα οποία καταρτίζονται από τα κράτη μέλη και εγκρίνονται από την Επιτροπή, σύμφωνα με τον κανονισμό [κανονισμός ΤΔΜ].
(31) Κάθε σκέλος πολιτικής θα πρέπει να αποτελείται από δύο συνιστώσες, δηλαδή τη συνιστώσα για την ΕΕ και τη συνιστώσα κράτους μέλους. Η συνιστώσα για την ΕΕ θα πρέπει να καλύπτει, κατά τρόπο αναλογικό, τις αδυναμίες της αγοράς ή τις καταστάσεις μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων σε επίπεδο Ένωσης ή κρατών μελών. Οι υποστηριζόμενες πράξεις θα πρέπει να έχουν σαφή προστιθέμενη αξία για την Ένωση. Η συνιστώσα κράτους μέλους θα πρέπει να παρέχει στα κράτη μέλη καθώς και στις περιφερειακές αρχές, μέσω του οικείου κράτους μέλους, τη δυνατότητα να συνεισφέρουν μέρος των πόρων τους, από τα ταμεία υπό επιμερισμένη διαχείριση ή τις συνεισφορές από σχέδια ανάκαμψης και ανεκτικότητας στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, στις προβλέψεις για την εγγύηση της ΕΕ και να χρησιμοποιούν την εγγύηση της ΕΕ για χρηματοδοτικές ή επενδυτικές πράξεις προς αντιμετώπιση ειδικών αδυναμιών της αγοράς ή καταστάσεων μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων στην επικράτειά τους, μεταξύ άλλων σε ευάλωτες και απομακρυσμένες περιοχές, για παράδειγμα στις εξόχως απόκεντρες περιοχές της Ένωσης, κατά τα οριζόμενα στη συμφωνία συνεισφοράς, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι των ταμείων στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης ή εθνικών σχεδίων για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα. Επιπλέον, τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν συνεισφορές στη συνιστώσα για τα κράτη μέλη. Αυτό θα μπορούσε, μεταξύ άλλων, να επιτρέψει την στήριξη της φερεγγυότητας των εταιρειών που είναι εγκατεστημένες στα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη. Οι πράξεις που στηρίζονται από το ταμείο InvestEU, μέσω της συνιστώσας είτε της ΕΕ είτε των κρατών μελών, δεν θα πρέπει να επικαλύπτουν ή να παραγκωνίζουν την ιδιωτική χρηματοδότηση ή να στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό στην εσωτερική αγορά.
(32) Η συνιστώσα κράτους μέλους θα πρέπει να είναι ειδικά σχεδιασμένη προκειμένου να επιτρέπει τη χρήση ταμείων επιμερισμένης διαχείρισης ή συνεισφορών από τα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για τον σχηματισμό προβλέψεων για την εγγύηση που εκδίδει η Ένωση. Η δυνατότητα αυτή θα αυξήσει την προστιθέμενη αξία της εγγύησης της ΕΕ, με την παροχή στήριξης σε ευρύτερο φάσμα αποδεκτών χρηματοδότησης και έργων και με τη διαφοροποίηση των μέσων για την επίτευξη των στόχων των ταμείων στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης ή εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, εξασφαλίζοντας παράλληλα τη συνεπή διαχείριση των κινδύνων των ενδεχόμενων υποχρεώσεων με την εφαρμογή της εγγύησης της ΕΕ στο πλαίσιο της έμμεσης διαχείρισης. Η Ένωση θα πρέπει να εγγυάται τις χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις που προβλέπονται στις συμβάσεις εγγύησης που συνάπτονται μεταξύ της Επιτροπής και των εταίρων υλοποίησης στο πλαίσιο της συνιστώσας κράτους μέλους. Τα κονδύλια υπό επιμερισμένη διαχείριση ή οι συνεισφορές από σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα πρέπει να παρέχουν τις προβλέψεις για την εγγύηση, σύμφωνα με τον συντελεστή προβλέψεων που προσδιορίζεται από την Επιτροπή και ορίζεται στη συμφωνία συνεισφοράς που συνάπτεται με το κράτος μέλος, με βάση τη φύση των πράξεων και τις αναμενόμενες ζημίες που προκύπτουν. Το κράτος μέλος θα αναλάβει τις ζημίες που υπερβαίνουν τις αναμενόμενες ζημίες με την έκδοση αντεγγύησης υπέρ της Ένωσης. Οι ρυθμίσεις αυτές θα πρέπει να συνάπτονται στο πλαίσιο μιας ενιαίας συμφωνίας συνεισφοράς με κάθε κράτος μέλος που επιλέγει εθελοντικά την επιλογή αυτή. Η συμφωνία συνεισφοράς θα πρέπει να περιλαμβάνει μία ή περισσότερες ειδικές συμβάσεις εγγύησης που πρόκειται να υλοποιηθούν στο οικείο κράτος μέλος με βάση τους κανόνες του ταμείου InvestEU, καθώς και οποιαδήποτε περιφερειακή οριοθέτηση. Ο ορισμός του συντελεστή προβλέψεων κατά περίπτωση απαιτεί παρέκκλιση από το άρθρο 211 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[11] (δημοσιονομικός κανονισμός). Με τον τρόπο αυτό παρέχεται επίσης ενιαίο σύνολο κανόνων για τις εγγυήσεις από τον προϋπολογισμό που υποστηρίζονται από ταμεία τα οποία τελούν υπό κεντρική διαχείριση ή από συνεισφορές από σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, γεγονός που διευκολύνει τον συνδυασμό τους.
(33) Θα πρέπει να συσταθεί εταιρική σχέση μεταξύ της Επιτροπής και του Ομίλου της ΕΤΕπ, με βάση τα σχετικά δυνατά σημεία του κάθε εταίρου, ώστε να διασφαλίζεται ο μέγιστος αντίκτυπος πολιτικής, η αποτελεσματικότητα της εφαρμογής, η κατάλληλη δημοσιονομική εποπτεία και η εποπτεία της διαχείρισης κινδύνων, η οποία θα πρέπει να υποστηρίζει την αποτελεσματική και χωρίς αποκλεισμούς άμεση πρόσβαση στην εγγύηση της ΕΕ.
(34) Για να είναι σε θέση να κατευθύνει τη στήριξη προς την ευρωπαϊκή οικονομία μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων (ΕΤΕ), η Επιτροπή θα πρέπει να είναι σε θέση να συμμετέχει σε μία ή περισσότερες πιθανές αυξήσεις κεφαλαίου του ΕΤΕ ώστε να μπορέσει να συνεχίσει να στηρίζει την ευρωπαϊκή οικονομία και την ανάκαμψή της. Η Ένωση θα πρέπει να είναι σε θέση να διατηρήσει το συνολικό μερίδιό της στο κεφάλαιο του ΕΤΕ, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις δημοσιονομικές επιπτώσεις. Στο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2021-2027 θα πρέπει να προβλεφθεί επαρκής χρηματοδότηση για τον σκοπό αυτό.
(35) Η Επιτροπή θα πρέπει να επιδιώκει τις απόψεις άλλων δυνητικών εταίρων υλοποίησης μαζί με τον Όμιλο ΕΤΕπ για τις επενδυτικές κατευθυντήριες γραμμές, το σύστημα παρακολούθησης του κλίματος, τα έγγραφα καθοδήγησης για τον έλεγχο βιωσιμότητας και τις κοινές μεθοδολογίες, κατά περίπτωση, με σκοπό τη διασφάλιση της συμμετοχικότητας και της λειτουργικότητας έως ότου συσταθούν τα όργανα διακυβέρνησης. Στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρξει συμμετοχή των εταίρων υλοποίησης στο πλαίσιο της Συμβουλευτικής Επιτροπής και του Διοικητικού Συμβουλίου του προγράμματος InvestEU.
(36) Το ταμείο InvestEU θα πρέπει να είναι ανοικτό σε συνεισφορές τρίτων χωρών που είναι μέλη της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών, υπό προσχώρηση χωρών, υποψηφίων και δυνάμει υποψηφίων μελών, χωρών που καλύπτονται από την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας και άλλων χωρών, σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται μεταξύ της Ένωσης και των εν λόγω χωρών. Αυτό θα πρέπει να επιτρέπει τη διαρκή συνεργασία με τις οικείες χώρες, κατά περίπτωση, ιδίως στους τομείς της έρευνας και καινοτομίας καθώς και των ΜΜΕ.
(37) Ο παρών κανονισμός καθορίζει δημοσιονομικό κονδύλιο για άλλα μέτρα του προγράμματος InvestEU εκτός των προβλέψεων για την εγγύηση της ΕΕ, που θα συνιστά το βασικό ποσό αναφοράς, κατά την έννοια του [να προσαρμοστεί η παραπομπή σύμφωνα με τη νέα διοργανική συμφωνία: σημείου 16 της πρότασης διοργανικής συμφωνίας, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τουΣυμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συν εργασία σε θέματα προϋπολογισμού και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση, όπως εγκρίθηκε από τα εν λόγω θεσμικά όργανα[12]], για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατά την ετήσια διαδικασία του προϋπολογισμού
(38) Η εγγύηση της ΕΕ ύψους 91 773 320 000 EUR (σε τρέχουσες τιμές) σε επίπεδο Ένωσης αναμένεται να κινητοποιήσει πρόσθετες επενδύσεις άνω του 1 200 000 000 000 EUR σε ολόκληρη την Ένωση και θα πρέπει να κατανεμηθεί ενδεικτικά μεταξύ των σκελών πολιτικής. Ωστόσο, στο στρατηγικό ευρωπαϊκό επενδυτικό σκέλος θα πρέπει να αντιστοιχεί ειδικό τμήμα της εγγύησης της ΕΕ.
(39) Στις 18 Απριλίου 2019, η Επιτροπή δήλωσε ότι, «με την επιφύλαξη των προνομιών του Συμβουλίου σε σχέση με την εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (ΣΣΑ), εφάπαξ συνεισφορές από τα κράτη μέλη, είτε από ένα κράτος μέλος, είτε μέσω εθνικών αναπτυξιακών τραπεζών που έχουν ταξινομηθεί στον τομέα της γενικής κυβέρνησης ή ενεργούν για λογαριασμό ενός κράτους μέλους, σε θεματικές ή διακρατικές επενδυτικές πλατφόρμες, θα πρέπει κατ’ αρχήν να θεωρούνται έκτακτα μέτρα κατά την έννοια των άρθρων 5 παράγραφος 1 και 9 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου[13] και του άρθρου 3 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1467/97 του Συμβουλίου[14]. Επιπλέον, η Επιτροπή δήλωσε ότι, με την επιφύλαξη των προνομιών του Συμβουλίου σε σχέση με την εφαρμογή του ΣΣΑ, θα εξετάσει σε ποιο βαθμό μπορεί να εφαρμοστεί στο πρόγραμμα InvestEU, ως το μέσο που θα διαδεχθεί το ΕΤΣΕ, η ίδια μεταχείριση που ίσχυσε για το ΕΤΣΕ στο πλαίσιο της ανακοίνωσης της Επιτροπής σχετικά με την ευελιξία, όσον αφορά εφάπαξ συνεισφορές που παρέχονται από τα κράτη μέλη σε μετρητά για τη χρηματοδότηση πρόσθετου ποσού της εγγύησης της ΕΕ για τους σκοπούς της συνιστώσας κράτους μέλους».
(40) Η εγγύηση της ΕΕ που στηρίζει το ταμείο InvestEU θα πρέπει να υλοποιείται έμμεσα από την Επιτροπή με βάση τους εταίρους υλοποίησης που έχουν πρόσβαση σε χρηματοοικονομικούς διαμεσολαβητές, ανάλογα με την περίπτωση, και τους τελικούς αποδέκτες. Η επιλογή των εταίρων υλοποίησης θα πρέπει να είναι διαφανής και απαλλαγμένη από οποιαδήποτε σύγκρουση συμφερόντων. Η Επιτροπή θα πρέπει να συνάψει σύμβαση εγγύησης που κατανέμει την εγγυοδοτική ικανότητα του ταμείου InvestEU με κάθε εταίρο υλοποίησης για τη στήριξη των χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων που πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας του ταμείου InvestEU και συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων του. Η διαχείριση του κινδύνου που συνδέεται με την εγγύηση της ΕΕ δεν θα πρέπει να εμποδίζει την άμεση πρόσβαση των εταίρων υλοποίησης στην εγγύηση της ΕΕ. Μόλις η εγγύηση της ΕΕ χορηγηθεί στο πλαίσιο της συνιστώσας για την ΕΕ σε εταίρους υλοποίησης, οι τελευταίοι θα είναι πλήρως υπεύθυνοι για το σύνολο της επενδυτικής διαδικασίας και τη δέουσα επιμέλεια σε σχέση με τις χρηματοδοτικές ή επενδυτικές πράξεις. Το ταμείο InvestEU θα πρέπει να υποστηρίζει έργα τα οποία συνήθως έχουν προφίλ υψηλότερου κινδύνου από τα έργα που υποστηρίζονται από τις συνήθεις πράξεις των εταίρων υλοποίησης και που δεν θα μπορούσαν να έχουν υλοποιηθεί κατά την περίοδο στην οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί η εγγύηση της ΕΕ, ή δεν θα είχε σταθεί δυνατόν να υλοποιηθούν στον ίδιο βαθμό, από άλλες δημόσιες ή ιδιωτικές πηγές, χωρίς στήριξη από το InvestEU. Ωστόσο, μπορούν να ισχύουν ειδικοί όροι για το κριτήριο της προσθετικότητας σε σχέση με τις χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις στο πλαίσιο του στρατηγικού ευρωπαϊκού επενδυτικού σκέλους που να απορρέουν από τον στόχο του.
(41) Το ταμείο InvestEU θα πρέπει να διαθέτει δομή διακυβέρνησης, η λειτουργία της οποίας θα πρέπει να είναι ανάλογη με τον αποκλειστικό σκοπό της να εξασφαλίζει την κατάλληλη χρήση της εγγύησης της ΕΕ, κατά τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η πολιτική ανεξαρτησία των επενδυτικών αποφάσεων. Η εν λόγω δομή διακυβέρνησης θα πρέπει να αποτελείται από μία Συμβουλευτική Επιτροπή, ένα Διοικητικό Συμβούλιο και μια πλήρως ανεξάρτητη Επιτροπή Επενδύσεων . Στη συνολική σύνθεση της δομής διακυβέρνησης πρέπει να επιδιώκεται η επίτευξη ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων. Η δομή διακυβέρνησης δεν θα πρέπει να παρεμβαίνει ούτε να παρεμποδίζει τη διαδικασία λήψης αποφάσεων του Ομίλου της ΕΤΕπ ή άλλων εταίρων υλοποίησης, ούτε να υποκαθιστά τα αντίστοιχα διοικητικά τους όργανα.
(42) Θα πρέπει να συσταθεί Γνωμοδοτικό Συμβούλιο, αποτελούμενο από εκπροσώπους των εταίρων υλοποίησης, εκπροσώπους των κρατών μελών, έναν εμπειρογνώμονα που θα διορίζεται από την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και έναν εμπειρογνώμονας που θα διορίζεται από την Επιτροπή των Περιφερειών, για την ανταλλαγή πληροφοριών και απόψεων σχετικά με την απορρόφηση των χρηματοδοτικών προϊόντων που χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο του ταμείου InvestEU και προκειμένου να συζητά τις εξελισσόμενες ανάγκες και τα νέα προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων συγκεκριμένων κενών στην αγορά σε τοπικό επίπεδο.
(43) Για να είναι δυνατή εξαρχής η σύσταση Συμβουλευτικής Επιτροπής, η Επιτροπή θα πρέπει να διορίζει τους εκπροσώπους των δυνητικών εταίρων υλοποίησης για προσωρινή περίοδο ενός έτους. Στη συνέχεια, οι εταίροι υλοποίησης που έχουν υπογράψει συμβάσεις εγγύησης αναλαμβάνουν αυτή την ευθύνη.
(44) Το Διοικητικό Συμβούλιο, το οποίο απαρτίζεται από εκπροσώπους της Επιτροπής, εκπροσώπους των εταίρων υλοποίησης και έναν εμπειρογνώμονα χωρίς δικαίωμα ψήφου που διορίζεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θα πρέπει να καθορίζει τη στρατηγική και επιχειρησιακή καθοδήγηση για το ταμείο InvestEU.
(45) Η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογεί τη συμβατότητα των επενδυτικών και χρηματοδοτικών πράξεων που υποβάλλουν οι εταίροι υλοποίησης με το σύνολο της νομοθεσίας και των πολιτικών της Ένωσης. Οι αποφάσεις σχετικά με τις χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις θα πρέπει εν τέλει να λαμβάνονται από εταίρο υλοποίησης.
(46) Η Επιτροπή Επενδύσεων, που αποτελείται από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες, θα πρέπει να συντάσσει πόρισμα για τη χορήγηση της ενίσχυσης από την εγγύηση της ΕΕ για τις χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις που πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας, παρέχοντας έτσι εξωτερική εμπειρογνωμοσύνη για εκτιμήσεις επενδύσεων που σχετίζονται με έργα. Η Επιτροπή Επενδύσεων θα πρέπει να έχει διαφορετικές συνθέσεις για να καλύπτει διάφορους κλάδους και τομείς πολιτικής με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
(47) Η Επιτροπή Επενδύσεων θα πρέπει να αναλάβει, από συστάσεώς της, και την ευθύνη για τη χορήγηση του ευεργετήματος της εγγύησης της ΕΕ για χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2015/1017, προκειμένου να αποφευχθούν παράλληλες δομές αξιολόγησης προτάσεων για τη χρήση της εγγύησης της ΕΕ.
(48) Η Επιτροπή Επενδύσεων θα πρέπει να επικουρείται από μια ανεξάρτητη γραμματεία που θα φιλοξενείται από την Επιτροπή και η οποία θα λογοδοτεί στον πρόεδρο της Επιτροπής Επενδύσεων.
(49) Κατά την επιλογή των εταίρων υλοποίησης για τη χρήση του ταμείου InvestEU, η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάζει την ικανότητα του αντισυμβαλλομένου να εκπληρώσει τους στόχους του εν λόγω ταμείου και να εισφέρει δικούς του πόρους, προκειμένου να διασφαλιστεί η δέουσα γεωγραφική κάλυψη και διαφοροποίηση, να συμπεριληφθούν ιδιώτες επενδυτές και να εξασφαλιστεί επαρκής διαφοροποίηση κινδύνων και λύσεις για την αντιμετώπιση των αδυναμιών της αγοράς και των καταστάσεων μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων. Δεδομένου του ρόλου του βάσει των Συνθηκών, της δυνατότητάς του να λειτουργεί σε όλα τα κράτη μέλη και της υφιστάμενης πείρας από τα τρέχοντα χρηματοδοτικά μέσα και το ΕΤΣΕ, ο Όμιλος της ΕΤΕπ θα πρέπει να εξακολουθήσει να αποτελεί προνομιούχο εταίρο υλοποίησης στο πλαίσιο της συνιστώσας για την ΕΕ του ταμείου InvestEU. Εκτός από τον Όμιλο της ΕΤΕπ, οι εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες ή ιδρύματα θα πρέπει να είναι σε θέση να προσφέρουν μια συμπληρωματική γκάμα χρηματοδοτικών προϊόντων δεδομένου ότι η πείρα και οι δυνατότητές τους σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο θα μπορούσαν να αποβούν επωφελείς για τη μεγιστοποίηση του αντίκτυπου των δημόσιων κεφαλαίων σε όλη την επικράτεια της Ένωσης και τη διασφάλιση δίκαιης γεωγραφικής κατανομής των έργων. Το πρόγραμμα InvestEU θα πρέπει να υλοποιείται κατά τρόπο ώστε να προωθεί ισότιμους όρους ανταγωνισμού για μικρότερες και νεότερες αναπτυξιακές τράπεζες και ιδρύματα. Επιπλέον, θα πρέπει και άλλα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να μπορούν να γίνουν εταίροι υλοποίησης, ιδίως όταν παρουσιάζουν συγκριτικό πλεονέκτημα όσον αφορά ειδική εμπειρογνωμοσύνη και πείρα σε ορισμένα κράτη μέλη και όταν παρουσιάζουν ενωσιακή πλειοψηφία μετοχών. Θα πρέπει επίσης και άλλες οντότητες που πληρούν τα κριτήρια που ορίζει ο δημοσιονομικός κανονισμός να είναι σε θέση να γίνουν εταίροι υλοποίησης.
(50) Προκειμένου να προαχθεί η βελτίωση της γεωγραφικής διαφοροποίησης, μπορούν να δημιουργηθούν επενδυτικές πλατφόρμες που θα συνδυάζουν τις προσπάθειες και την εμπειρογνωμοσύνη των εταίρων υλοποίησης με άλλες εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες ή ιδρύματα που διαθέτουν περιορισμένη πείρα όσον αφορά τη χρήση χρηματοδοτικών μέσων. Αυτού του είδους οι δομές θα πρέπει να ενθαρρύνονται, μεταξύ άλλων μέσω κατάλληλης στήριξης από τον συμβουλευτικό κόμβο InvestEU. Είναι σκόπιμο οι δομές αυτές να φέρνουν σε επαφή συνεπενδυτές, δημόσιες αρχές, εμπειρογνώμονες, εκπαιδευτικά ιδρύματα, φορείς κατάρτισης και ερευνητικούς φορείς, ενδιαφερόμενους κοινωνικούς εταίρους και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και άλλους σχετικούς παράγοντες σε ενωσιακό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο για την προώθηση της χρήσης των επενδυτικών πλατφορμών στους σχετικούς τομείς.
(51) Η εγγύηση της ΕΕ στο πλαίσιο της συνιστώσας κράτους μέλους θα πρέπει να ανατεθεί σε οποιονδήποτε εταίρο υλοποίησης που είναι επιλέξιμος δυνάμει του άρθρου 62 παράγραφος 1 στοιχείο γ) του δημοσιονομικού κανονισμού, συμπεριλαμβανομένων εθνικών ή περιφερειακών αναπτυξιακών τραπεζών ή ιδρυμάτων, της ΕΤΕπ, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων και άλλων διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Κατά την επιλογή εταίρων υλοποίησης στο πλαίσιο της συνιστώσας κράτους μέλους, η Επιτροπή θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις προτάσεις κάθε κράτους μέλους, όπως αντανακλώνται στη συμφωνία συνεισφοράς. Σύμφωνα με το άρθρο 154 του δημοσιονομικού κανονισμού, η Επιτροπή οφείλει να διενεργήσει αξιολόγηση των κανόνων και διαδικασιών των εταίρων υλοποίησης προκειμένου να διαπιστώσει ότι παρέχουν επίπεδο προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης ισοδύναμο με εκείνο που παρέχει η Επιτροπή.
(52) Οι αποφάσεις για χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις θα πρέπει, εν τέλει, να λαμβάνονται από τον εταίρο υλοποίησης επ’ ονόματί του, να υλοποιούνται σύμφωνα με τους εσωτερικούς κανόνες, τις πολιτικές και τις διαδικασίες του εταίρου και να καταχωρίζονται λογιστικά στις οικονομικές του καταστάσεις ή, όπου αρμόζει, να δημοσιοποιούνται σε σημειώσεις επί των οικονομικών καταστάσεων. Επομένως, η Επιτροπή θα πρέπει να αιτιολογεί αποκλειστικά οποιαδήποτε χρηματοοικονομική υποχρέωση απορρέει από την εγγύηση της ΕΕ και να γνωστοποιεί το ανώτατο ύψος της εγγύησης καθώς και όλα τα συναφή στοιχεία σχετικά με την παρεχόμενη εγγύηση.
(53) Όπου ενδείκνυται, το ταμείο InvestEU θα πρέπει να επιτρέπει τον ομαλό, απρόσκοπτο και αποδοτικό συνδυασμό επιχορηγήσεων, χρηματοδοτικών μέσων, ή και των δύο, που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της Ένωσης ή από άλλα ταμεία, όπως το Ταμείο Καινοτομίας για το σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ με την εγγύηση της ΕΕ σε περιπτώσεις όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο για τη βέλτιστη στήριξη των επενδύσεων για την αντιμετώπιση ειδικών αδυναμιών της αγοράς ή καταστάσεων μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων.
(54) Τα έργα που υποβάλλονται από εταίρους υλοποίησης για στήριξη στο πλαίσιο του προγράμματος InvestEU και τα οποία συνδυάζουν στήριξη από το ταμείο InvestEU με στήριξη από άλλα προγράμματα της Ένωσης, θα πρέπει να συνάδουν, στο σύνολό τους, με τους στόχους και τα κριτήρια επιλεξιμότητας των αντίστοιχων ενωσιακών προγραμμάτων. Η χρήση της εγγύησης της ΕΕ θα πρέπει να αποφασίζεται στο πλαίσιο του προγράμματος InvestEU.
(55) Ο συμβουλευτικός κόμβος InvestEU θα πρέπει να στηρίζει την ανάπτυξη μιας σειράς ώριμων επενδυτικών έργων σε κάθε σκέλος πολιτικής μέσω συμβουλευτικών πρωτοβουλιών που υλοποιούνται από τον Όμιλο της ΕΤΕπ, άλλους συμβουλευτικούς εταίρους ή απευθείας από την Επιτροπή. Ο συμβουλευτικός κόμβος InvestEU θα πρέπει να προωθεί τη γεωγραφική διαφοροποίηση, με στόχο τη συμβολή στον ενωσιακό στόχο της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής και τη μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων. Ο συμβουλευτικός κόμβος InvestEU θα πρέπει να δίνει ιδιαίτερη προσοχή στη συγκέντρωση μικρών έργων και την ομαδοποίησή τους σε μεγαλύτερα χαρτοφυλάκια. Η Επιτροπή, ο όμιλος της ΕΤΕπ και οι άλλοι συμβουλευτικοί εταίροι θα πρέπει να συνεργάζονται στενά με στόχο τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας, των συνεργειών και της αποτελεσματικής γεωγραφικής κάλυψης της στήριξης σε ολόκληρη την Ένωση, λαμβάνοντας υπόψη την εμπειρογνωμοσύνη και την τοπική ικανότητα των τοπικών εταίρων υλοποίησης, καθώς και του Ευρωπαϊκού Κόμβου Επενδυτικών Συμβουλών δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2015/1017 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[15]. Επιπλέον, ο συμβουλευτικός κόμβος InvestEU θα πρέπει να παρέχει ένα κεντρικό σημείο εισόδου για την βοήθεια στην ανάπτυξη έργων που παρέχεται στο πλαίσιο του συμβουλευτικού κόμβου InvestEU για τις δημόσιες αρχές και για τους φορείς υλοποίησης έργων.
(56) Ο συμβουλευτικός κόμβος InvestEU θα πρέπει να συσταθεί από την Επιτροπή με τον Όμιλο της ΕΤΕπ ως κύριο εταίρο, με βάση την εμπειρία που έχει αποκτηθεί μέσω του Ευρωπαϊκού Κόμβου Επενδυτικών Συμβουλών. Η Επιτροπή θα πρέπει να είναι υπεύθυνη για την πολιτική καθοδήγηση του συμβουλευτικού κόμβου InvestEU και για τη διαχείριση του κεντρικού σημείου εισόδου. Ο Όμιλος της ΕΤΕπ θα πρέπει να παρέχει συμβουλευτικές πρωτοβουλίες στο πλαίσιο των σκελών πολιτικής. Επιπλέον, ο Όμιλος της ΕΤΕπ θα πρέπει να παρέχει επιχειρησιακές υπηρεσίες στην Επιτροπή, μεταξύ άλλων παρέχοντας στοιχεία για τις στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές και τις κατευθυντήριες γραμμές πολιτικής, όσον αφορά τις συμβουλευτικές πρωτοβουλίες, χαρτογραφώντας υφιστάμενες και αναδυόμενες συμβουλευτικές πρωτοβουλίες, αξιολογώντας τις συμβουλευτικές ανάγκες και συμβουλεύοντας την Επιτροπή σχετικά με βέλτιστους τρόπους αντιμετώπισης των αναγκών αυτών μέσω υφιστάμενων ή νέων συμβουλευτικών πρωτοβουλιών.
(57) Προκειμένου να διασφαλιστεί ευρεία γεωγραφική απεύθυνση των συμβουλευτικών υπηρεσιών σε ολόκληρη την Ένωση και να επιτευχθεί η μόχλευση τοπικής γνώσης σχετικά με το ταμείο InvestEU, θα πρέπει να εξασφαλίζεται τοπική παρουσία του συμβουλευτικού κόμβου InvestEU, όπου είναι αναγκαία, λαμβάνοντας υπόψη τα υφιστάμενα καθεστώτα στήριξης και την παρουσία τοπικών εταίρων, για την παροχή απτής, προορατικής, εξατομικευμένης βοήθειας επιτόπου. Προκειμένου να διευκολύνεται η παροχή συμβουλευτικής υποστήριξης σε τοπικό επίπεδο και να εξασφαλίζονται η αποτελεσματικότητα, οι συνέργειες και η ουσιαστική γεωγραφική κάλυψη στήριξης σε ολόκληρη την Ένωση, ο συμβουλευτικός κόμβος InvestEU θα πρέπει να συνεργάζεται με εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες ή ιδρύματα και να επωφελείται και να αξιοποιεί την εμπειρογνωμοσύνη τους.
(58) Ο συμβουλευτικός κόμβος InvestEU θα πρέπει να παρέχει συμβουλευτική υποστήριξη σε έργα μικρού μεγέθους και έργα για νεοφυείς επιχειρήσεις, ιδίως όταν οι νεοφυείς επιχειρήσεις επιδιώκουν να προστατεύσουν τις επενδύσεις τους στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας αποκτώντας τίτλους διανοητικής ιδιοκτησίας, όπως διπλώματα ευρεσιτεχνίας, λαμβάνοντας υπόψη την ύπαρξη άλλων υπηρεσιών που είναι σε θέση να καλύψουν τέτοιες δράσεις και επιδιώκοντας τη συνέργεια μαζί τους.
(59) Στο πλαίσιο του ταμείου InvestEU, υπάρχει ανάγκη παροχής στήριξης για ανάπτυξη έργων και δημιουργία ικανοτήτων με σκοπό την ανάπτυξη των οργανωτικών ικανοτήτων και των δραστηριοτήτων ανάπτυξης αγοράς που απαιτούνται για την εκπόνηση ποιοτικών έργων. Η στήριξη αυτή θα πρέπει επίσης να στοχεύει στους χρηματοοικονομικούς διαμεσολαβητές οι οποίοι μπορούν να συνδράμουν με καίριο τρόπο τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις και άλλους παράγοντες ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση στη χρηματοδότηση και να αξιοποιήσουν πλήρως το δυναμικό τους, και θα πρέπει να περιλαμβάνει τεχνική βοήθεια. Επιπλέον, στόχος της συμβουλευτικής στήριξης είναι να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την επέκταση του δυνητικού αριθμού επιλέξιμων δικαιούχων σε αναδυόμενα τμήματα της αγοράς, ιδίως όταν το μικρό μέγεθος των επιμέρους έργων αυξάνει σημαντικά το κόστος των συναλλαγών σε επίπεδο έργου, λόγου χάρη σε σχέση με το οικοσύστημα κοινωνικής χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των φιλανθρωπικών οργανώσεων και με τον πολιτιστικό και δημιουργικό τομέα. Η στήριξη της δημιουργίας ικανοτήτων θα πρέπει να είναι συμπληρωματική και επιπρόσθετη σε σχέση με δράσεις που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο άλλων ενωσιακών προγραμμάτων τα οποία καλύπτουν συγκεκριμένους τομείς πολιτικής. Θα πρέπει επίσης να καταβληθεί προσπάθεια για να στηριχθεί η δημιουργία ικανοτήτων των δυνητικών φορέων υλοποίησης έργων, ιδίως των τοπικών οργανισμών και αρχών.
(60) Η πύλη InvestEU θα πρέπει να εγκατασταθεί προκειμένου να προσφέρει μια ευπρόσιτη και φιλική προς τον χρήστη βάση δεδομένων για έργα και να προάγει την προβολή επενδυτικών έργων για τα οποία αναζητείται χρηματοδότηση, με αυξημένη έμφαση στην παροχή προς τους εταίρους υλοποίησης μιας πιθανής σειράς επενδυτικών έργων που είναι συμβατά με το δίκαιο και τις πολιτικές της Ένωσης.
(61) Σύμφωνα με τον κανονισμό [Μέσο Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης] και εντός των ορίων των πόρων που διατίθενται σε αυτόν, θα πρέπει να υλοποιηθούν μέτρα για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα στο πλαίσιο του προγράμματος InvestEU ώστε να αντιμετωπιστεί ο άνευ προηγουμένου αντίκτυπος της κρίσης COVID-19 και να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή οικονομία μακροπρόθεσμα. Οι εν λόγω πρόσθετοι πόροι θα πρέπει να χρησιμοποιούνται κατά τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται η συμμόρφωση με τις προθεσμίες που προβλέπονται στον κανονισμό [EURI]. Η απαίτηση αυτή θα εκπληρωθεί με τη σύναψη των σχετικών συμφωνιών εγγύησης με τους εταίρους υλοποίησης έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023.
(62) Σύμφωνα με τις παραγράφους 22 και 23 της διοργανικής συμφωνίας για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου, της 13ης Απριλίου 2016[16], είναι αναγκαία η αξιολόγηση του προγράμματος InvestEU βάσει των πληροφοριών που συλλέγονται δυνάμει ειδικών απαιτήσεων παρακολούθησης, αλλά και η αποφυγή της υπερβολικής ρύθμισης και του διοικητικού φόρτου, ιδίως για τα κράτη μέλη. Οι εν λόγω απαιτήσεις δύνανται να περιλαμβάνουν, κατά περίπτωση, μετρήσιμους δείκτες ως βάση για την αξιολόγηση των επιπτώσεων του προγράμματος InvestEU επιτόπου.
(63) Θα πρέπει να υλοποιηθεί ένα αξιόπιστο πλαίσιο παρακολούθησης, βασισμένο σε δείκτες χορηγούμενων κεφαλαίων, αποτελεσμάτων και αντικτύπου, με σκοπό την παρακολούθηση της προόδου που επιτυγχάνεται ως προς την επίτευξη των στόχων της Ένωσης. Προκειμένου να διασφαλιστεί η λογοδοσία έναντι των πολιτών της Ένωσης, η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλλει ετήσια έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την πρόοδο, τον αντίκτυπο και τις δραστηριότητες του προγράμματος InvestEU.
(64) Για τον παρόντα κανονισμό ισχύουν οριζόντιοι δημοσιονομικοί κανόνες εγκεκριμένοι από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο βάσει του άρθρου 322 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Οι κανόνες αυτοί ορίζονται στον δημοσιονομικό κανονισμό και καθορίζουν κατά κύριο λόγο τη διαδικασία κατάρτισης και εκτέλεσης του προϋπολογισμού μέσω επιχορηγήσεων, συμβάσεων, βραβείων και έμμεσης υλοποίησης. Προβλέπουν επίσης ελέγχους της ευθύνης των δημοσιονομικών παραγόντων. Οι κανόνες που θεσπίζονται βάσει του άρθρου 322 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφορούν επίσης την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης σε περίπτωση γενικευμένων ελλείψεων αναφορικά με το κράτος δικαίου στα κράτη μέλη, δεδομένου ότι ο σεβασμός για το κράτος δικαίου αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση και την αποτελεσματική ενωσιακή χρηματοδότηση.
(65) Ο δημοσιονομικός κανονισμός εφαρμόζεται στο πρόγραμμα InvestEU. Θεσπίζει κανόνες για την εκτέλεση του προϋπολογισμού της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων κανόνων για τις εγγυήσεις από τον προϋπολογισμό.
(66) Σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό, τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[17], τον κανονισμό (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2988/95 του Συμβουλίου[18], τον κανονισμό (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96 του Συμβουλίου[19] και τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939 του Συμβουλίου[20], τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης πρέπει να προστατεύονται μέσω αναλογικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένων της πρόληψης, του εντοπισμού, της διόρθωσης και της διερεύνησης παρατυπιών και περιπτώσεων απάτης, της ανάκτησης απολεσθέντων, αχρεωστήτως καταβληθέντων ή μη ορθώς χρησιμοποιηθέντων κονδυλίων και, όταν χρειάζεται, της επιβολής διοικητικών κυρώσεων. Ειδικότερα, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 και τον κανονισμό (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία καταπολέμησης της απάτης (OLAF) δύναται να διενεργεί διοικητικές έρευνες, συμπεριλαμβανομένων επιτόπιων ελέγχων και επιθεωρήσεων, με σκοπό να διαπιστωθεί εάν υπήρξε απάτη, διαφθορά ή κάθε άλλη παράνομη δραστηριότητα εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης. Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία δύναται να διενεργεί έρευνες και να διώκει αξιόποινες πράξεις εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, όπως προβλέπεται στην οδηγία (ΕΕ) 2017/1371 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[21]. Σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό, κάθε πρόσωπο ή οντότητα που είναι αποδέκτης κονδυλίων της Ένωσης οφείλει να συνεργάζεται πλήρως για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, να παρέχει τα αναγκαία δικαιώματα και πρόσβαση στην Επιτροπή, την OLAF, την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, σε σχέση με τα κράτη μέλη που συμμετέχουν στην ενισχυμένη συνεργασία σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939, και το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο και να μεριμνά ώστε τυχόν τρίτοι που συμμετέχουν στην εκτέλεση κονδυλίων της Ένωσης να εκχωρούν ισοδύναμα δικαιώματα.
(67) Τρίτες χώρες που είναι μέλη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού χώρου (ΕΟΧ) μπορούν να συμμετέχουν σε ενωσιακά προγράμματα στο πλαίσιο της συνεργασίας που θεσπίστηκε δυνάμει της συμφωνίας για τον ΕΟΧ, η οποία προβλέπει την υλοποίηση των προγραμμάτων με απόφαση που λαμβάνεται δυνάμει της συμφωνίας αυτής. Τρίτες χώρες μπορούν επίσης να συμμετέχουν βάσει άλλων νομοθετικών πράξεων. Θα πρέπει να εισαχθεί ειδική διάταξη στον παρόντα κανονισμό για την χορήγηση των απαραίτητων δικαιωμάτων και της απαραίτητης πρόσβασης στον αρμόδιο διατάκτη, την OLAF και το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο για την ολοκληρωμένη άσκηση των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους.
(68) Σύμφωνα με το άρθρο 83 της [πρότασης απόφασης του Συμβουλίου για τη σύνδεση των Υπερπόντιων Χωρών και Εδαφών με την Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένων των σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφενός, και της Γροιλανδίας και του Βασιλείου της Δανίας, αφετέρου («απόφαση για τη σύνδεση ΥΧΕ-ΕΕ»)][22], πρόσωπα και οντότητες που είναι εγκατεστημένα σε υπερπόντιες χώρες και εδάφη (ΥΧΕ) είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση, με την επιφύλαξη των κανόνων και των στόχων του προγράμματος InvestEU και των ενδεχόμενων ρυθμίσεων που ισχύουν στο κράτος μέλος με το οποίο είναι συνδεδεμένη η υπερπόντια χώρα ή το έδαφος.
(69) Προκειμένου να συμπληρωθούν τα μη ουσιώδη στοιχεία του παρόντος κανονισμού με επενδυτικές κατευθυντήριες γραμμές και με πίνακα δεικτών, να διευκολυνθεί η ταχεία και ευέλικτη προσαρμογή των δεικτών επιδόσεων και να προσαρμοστεί ο συντελεστής προβλέψεων, η εξουσία έκδοσης πράξεων δυνάμει του άρθρου 290 ΣΛΕΕ θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή όσον αφορά τον ορισμό των δεικτών που πρέπει να χρησιμοποιούνται από το διοικητικό συμβούλιο για τον προσδιορισμό εκείνων των κρατών μελών και τομέων που επλήγησαν περισσότερο από την πανδημία της COVID-19 και εκείνων των κρατών μελών στα οποία η δυνατότητα κρατικής στήριξης της φερεγγυότητας είναι περισσότερο περιορισμένη, καθώς και τη μεθοδολογία για την εφαρμογή αυτών των δεικτών και όσον αφορά την κατάρτιση των επενδυτικών κατευθυντήριων γραμμών για χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις στο πλαίσιο διάφορων σκελών πολιτικής, τον πίνακα αποτελεσμάτων, την τροποποίηση του παραρτήματος III του παρόντος κανονισμού για την επανεξέταση ή τη συμπλήρωση των δεικτών, καθώς και την προσαρμογή του συντελεστή προβλέψεων. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, οι εν λόγω επενδυτικές κατευθυντήριες γραμμές θα πρέπει να περιλαμβάνουν επαρκείς διατάξεις για την αποφυγή άσκοπης διοικητικής επιβάρυνσης. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η Επιτροπή να διεξάγει, κατά τις προπαρασκευαστικές της εργασίες, τις κατάλληλες διαβουλεύσεις, μεταξύ άλλων σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, οι οποίες να πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου. Πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ίση συμμετοχή στην προετοιμασία των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο λαμβάνουν όλα τα έγγραφα κατά τον ίδιο χρόνο με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών, και οι εμπειρογνώμονές τους έχουν συστηματικά πρόσβαση στις συνεδριάσεις των ομάδων εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής που ασχολούνται με την προετοιμασία κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων.
(69α) Είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί ότι το InvestEU θα υλοποιηθεί όσο το δυνατόν ταχύτερα μετά την έναρξη ισχύος του. Ως εκ τούτου, θα ήταν σκόπιμο να επιτραπεί στους εταίρους υλοποίησης να υποβάλλουν χρηματοδοτικές και επενδυτικές δραστηριότητες στην Επιτροπή πριν από τη συγκρότηση και τη λειτουργία της Επιτροπής Επενδύσεων ή πριν από τη σύναψη της σχετικής συμφωνίας εγγύησης. Στις περιπτώσεις αυτές, η Επιτροπή θα πρέπει να είναι υπεύθυνη για την έγκριση των πράξεων. Θα πρέπει επίσης να είναι δυνατή η συγχώνευση τόσο των χρηματοδοτικών μέσων που θεσπίζονται από τα προγράμματα που αναφέρονται στο παράρτημα IV του παρόντος κανονισμού όσο και της εγγύησης της ΕΕ που θεσπίζεται με τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/1017 με τα χρηματοδοτικά μέσα δυνάμει του παρόντος κανονισμού, κατά περίπτωση και με την επιφύλαξη προηγούμενης αξιολόγησης.
(70) Το πρόγραμμα InvestEU θα πρέπει να καλύπτει τις αδυναμίες της αγοράς και τις καταστάσεις μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων σε ολόκληρη την Ένωση και στα κράτη μέλη, θα πρέπει δε να προβλέπει δοκιμές, σε επίπεδο ενωσιακής αγοράς, καινοτόμων χρηματοδοτικών προϊόντων και συστημάτων διάδοσής τους, προς αντιμετώπιση νέων ή σύνθετων αδυναμιών της αγοράς. Ως εκ τούτου, δικαιολογείται η δράση σε επίπεδο Ένωσης,
ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:
ΚΕΦΑΛΑΙΟ I
ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 1
Αντικείμενο
– 1. Ο παρών κανονισμός θεσπίζει το Ταμείο InvestEU, το οποίο παρέχει εγγύηση της ΕΕ για τη στήριξη χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων που εκτελούνται από τους εταίρους υλοποίησης που συμβάλλουν και οι οποίες συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχους των εσωτερικών πολιτικών της Ένωσης.
– 2. Ο παρών κανονισμός καθιερώνει επίσης έναν συμβουλευτικό υποστηρικτικό μηχανισμό για την στήριξη της ανάπτυξης έργων που προσφέρονται για επενδύσεις και την πρόσβαση σε χρηματοδότηση, καθώς και για την παροχή συνδρομής για την ανάπτυξη σχετικών ικανοτήτων («συμβουλευτικός κόμβος InvestEU»). Δημιουργείται επίσης βάση δεδομένων που διασφαλίζει την προβολή έργων για τα οποία οι οικείοι φορείς υλοποίησης αναζητούν χρηματοδότηση και η οποία παρέχει στους επενδυτές πληροφορίες σχετικά με τις επενδυτικές ευκαιρίες («Πύλη InvestEU»).
– 3. Ο παρών κανονισμός καθορίζει τους στόχους του προγράμματος InvestEU, τον προϋπολογισμό του και το ύψος της εγγύησης της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027, τις μορφές χρηματοδότησης της Ένωσης και τους κανόνες για την παροχή της εν λόγω χρηματοδότησης.
Άρθρο 2
Ορισμοί
Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
(1) «πρόγραμμα InvestEU»: το ταμείο InvestEU, ο συμβουλευτικός κόμβος InvestEU, η πύλη InvestEU και οι συνδυαστικές πράξεις, από κοινού·
(2) «εγγύηση της ΕΕ»: η γενικά αμετάκλητη, άνευ όρων και κατόπιν αιτήσεως δημοσιονομική εγγύηση που παρέχεται από τον προϋπολογισμό της Ένωσης βάσει της οποίας τίθενται σε ισχύ οι εγγυήσεις από τον προϋπολογισμό σύμφωνα με το άρθρο 219 παράγραφος 1 του δημοσιονομικού κανονισμού μέσω της έναρξης ισχύος επιμέρους συμβάσεων εγγύησης με εταίρους υλοποίησης·
(3) «σκέλος πολιτικής»: στοχευμένος τομέας για υποστήριξη από την εγγύηση της ΕΕ, όπως ορίζεται στο άρθρο 7 παράγραφος 1·
(4) «συνιστώσα»: τμήμα της εγγύησης της ΕΕ που ορίζεται βάσει της προέλευσης των πόρων που το στηρίζουν·
(5) «συνδυαστική πράξη»: πράξη που λαμβάνει ενίσχυση από τον προϋπολογισμό της Ένωσης συνδυάζοντας μη επιστρεπτέες, επιστρεπτέες μορφές ενίσχυσης, ή και τις δύο, από τον προϋπολογισμό της Ένωσης με επιστρεπτέες μορφές στήριξης από αναπτυξιακά ή άλλα δημόσια χρηματοδοτικά ιδρύματα, ή από εμπορικά χρηματοδοτικά ιδρύματα και επενδυτές· για τους σκοπούς του παρόντος ορισμού, ενωσιακά προγράμματα που χρηματοδοτούνται από πηγές εκτός του προϋπολογισμού της Ένωσης, όπως το Ταμείο Καινοτομίας για το σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ, δύνανται να εξομοιωθούν με ενωσιακά προγράμματα που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της Ένωσης·
(6) «ΕΤΕπ»: η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων·
(7) «Όμιλος ΕΤΕπ»: η ΕΤΕπ, οι θυγατρικές της και άλλες οντότητες που έχουν συσταθεί σύμφωνα με το άρθρο 28 παράγραφος 1 του πρωτοκόλλου αριθ. 5 για το καταστατικό της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη ΣΛΕΕ (καταστατικό της ΕΤΕπ)·
(8) «χρηματοδοτική συνεισφορά»: συνεισφορά από εταίρο υλοποίησης υπό μορφή ίδιας διακινδύνευσης που παρέχεται επί ίσοις όροις με την εγγύηση της ΕΕ ή υπό άλλη μορφή που επιτρέπει την αποτελεσματική υλοποίηση του προγράμματος InvestEU, διασφαλίζοντας παράλληλα την κατάλληλη ευθυγράμμιση συμφερόντων·
(9) «συμφωνία συνεισφοράς»: νομική πράξη με την οποία η Επιτροπή και ένα ή περισσότερα κράτη μέλη καθορίζουν τους όρους της εγγύησης της ΕΕ στο πλαίσιο της συνιστώσας κράτους μέλους, όπως προβλέπεται στο άρθρο 9·
(10) «χρηματοδοτικό προϊόν»: μηχανισμός ή ρύθμιση χρηματοδότησης δυνάμει του οποίου ο εταίρος υλοποίησης παρέχει χρηματοδότηση, είτε απευθείας είτε με διαμεσολάβηση, στους τελικούς αποδέκτες που χρησιμοποιούν οποιαδήποτε από τις μορφές χρηματοδότησης που αναφέρονται στο άρθρο 15·
(11) «χρηματοδοτικές ή/και επενδυτικές πράξεις»: οι πράξεις για την άμεση ή έμμεση παροχή χρηματοδότησης σε τελικούς αποδέκτες μέσω χρηματοδοτικών προϊόντων, που υλοποιούνται από εταίρο υλοποίησης επ’ ονόματί του, παρέχονται από τον εταίρο υλοποίησης σύμφωνα με τους εσωτερικούς του κανόνες, πολιτικές και διαδικασίες και καταχωρίζονται λογιστικά στις οικονομικές καταστάσεις του εταίρου υλοποίησης ή, κατά περίπτωση, αναφέρονται σε σημειώσεις επί των εν λόγω οικονομικών καταστάσεων·
(12) «ταμεία υπό επιμερισμένη διαχείριση»: ταμεία που προβλέπουν τη δυνατότητα διάθεσης ποσού από τα κεφάλαιά τους για τις προβλέψεις για την εγγύηση από τον προϋπολογισμό στο πλαίσιο της συνιστώσας κράτους μέλους του ταμείου InvestEU, και συγκεκριμένα το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+), το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας (ΕΤΘΑ), το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και το [Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (ΤΔΜ)][23]·
(13) «σύμβαση εγγύησης»: νομικό μέσο με το οποίο η Επιτροπή και ένας εταίρος υλοποίησης διευκρινίζουν τους όρους βάσει των οποίων προτείνεται η χορήγηση του ευεργετήματος της εγγύησης της ΕΕ για χρηματοδοτικές ή επενδυτικές πράξεις, παρέχεται η εγγύηση της ΕΕ για τις εν λόγω πράξεις και για την υλοποίησή τους σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος κανονισμού·
(14) «εταίρος υλοποίησης»: επιλέξιμος αντισυμβαλλόμενος, λόγου χάρη χρηματοπιστωτικό ίδρυμα ή άλλος χρηματοοικονομικός διαμεσολαβητής, με τον οποίον η Επιτροπή έχει συνάψει σύμβαση εγγύησης·
(15) «σημαντικό έργο κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος»: έργο που πληροί όλα τα κριτήρια που καθορίζονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τα κριτήρια για την ανάλυση της συμβατότητας με την εσωτερική αγορά των κρατικών ενισχύσεων για την προώθηση της υλοποίησης σημαντικών έργων κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος (ΕΕ C 188 της 20.6.2014, σ. 4) ή κάθε μεταγενέστερη αναθεώρηση·
(16) «συμβουλευτικός κόμβος InvestEU»: η τεχνική βοήθεια που ορίζεται στο άρθρο 24·
(17) «συμβουλευτική συμφωνία»: νομική πράξη με την οποία η Επιτροπή και ο συμβουλευτικός εταίρος διευκρινίζουν τις προϋποθέσεις για την υλοποίηση του συμβουλευτικού κόμβου InvestEU·
(18) «συμβουλευτική πρωτοβουλία»: τεχνική βοήθεια και συμβουλευτικές υπηρεσίες που στηρίζουν τις επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων δημιουργίας ικανοτήτων, που υλοποιούνται από συμβουλευτικούς εταίρους, από εξωτερικούς παρόχους υπηρεσιών κατόπιν αναθέσεως από την Επιτροπή ή από εκτελεστικούς οργανισμούς·
(19) «συμβουλευτικός εταίρος»: επιλέξιμος αντισυμβαλλόμενος, όπως χρηματοπιστωτικό ίδρυμα ή άλλη οντότητα με την οποία η Επιτροπή έχει συνάψει συμβουλευτική συμφωνία με σκοπό την υλοποίηση μίας ή περισσότερων συμβουλευτικών πρωτοβουλιών, πλην των συμβουλευτικών πρωτοβουλιών που υλοποιούνται μέσω εξωτερικών παρόχων υπηρεσιών μέσω εξωτερικών παρόχων υπηρεσιών κατόπιν αναθέσεως από την Επιτροπή ή από εκτελεστικούς οργανισμούς·
(20) «πύλη InvestEU»: η βάση δεδομένων που ορίζεται στο άρθρο 25·
(21) «επενδυτικές κατευθυντήριες γραμμές»: οι κατευθυντήριες γραμμές που θεσπίζονται με κατ’ εξουσιοδότηση πράξη κατά το οριζόμενα στο άρθρο 7 παράγραφος 7·
(22) «επενδυτική πλατφόρμα»: φορέας ειδικού σκοπού, λογαριασμός υπό διαχείριση, συμβατική ρύθμιση συγχρηματοδότησης ή επιμερισμού του κινδύνου ή ρύθμιση που θεσπίζεται με άλλο τρόπο, μέσω των οποίων διοχετεύεται η χρηματοδοτική συμβολή οντοτήτων για τη χρηματοδότηση σειράς επενδυτικών έργων. Μπορεί να λάβει τις εξής μορφές:
α) εθνική ή υπο-εθνική πλατφόρμα που συγκεντρώνει διάφορα επενδυτικά έργα στην επικράτεια ενός κράτους μέλους·
β) διασυνοριακή, διακρατική, περιφερειακή ή μακροπεριφερειακή πλατφόρμα που συγκεντρώνει εταίρους από διάφορα κράτη μέλη, περιφέρειες ή τρίτες χώρες, οι οποίοι ενδιαφέρονται για επενδυτικά έργα σε δεδομένη γεωγραφική περιοχή·
γ) θεματική πλατφόρμα που συγκεντρώνει επενδυτικά έργα σε έναν συγκεκριμένο τομέα·
(23) «μικροχρηματοδότηση»: η μικροχρηματοδότηση όπως ορίζεται στο άρθρο [2 παράγραφος 11] του κανονισμού [[ΕΚΤ +] αριθμός]·
(24) «εθνική αναπτυξιακή τράπεζα ή ίδρυμα» ή «NPBI»: νομική οντότητα που ασκεί κατ’ επάγγελμα χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες, στην οποία έχει ανατεθεί εντολή από κράτος μέλος, ή από οντότητα κράτους μέλους σε κεντρικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο, για τη διεξαγωγή δραστηριοτήτων ανάπτυξης ή προβολής·
(25) «μικρομεσαία επιχείρηση» ή «ΜΜΕ»: πολύ μικρή, μικρή ή μεσαία επιχείρηση κατά την έννοια του παραρτήματος της σύστασης 2003/361/ΕΚ της Επιτροπής[24]·
(26) «μικρή επιχείρηση μεσαίας κεφαλαιοποίησης»: οντότητα που δεν είναι ΜΜΕ και απασχολεί έως 499 εργαζόμενους·
(26α) «επιχειρήσεις»: για τους σκοπούς του σκέλους στήριξης της φερεγγυότητας επιχειρήσεις, εταιρείες έργου, συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και άλλες νομικές δομές·
(27) «κοινωνική επιχείρηση»: κοινωνική επιχείρηση όπως ορίζεται στο άρθρο [2 παράγραφος 15] του κανονισμού [[ΕΚΤ +] αριθ.]·
(28) «τρίτη χώρα»: χώρα η οποία δεν είναι κράτος μέλος της Ένωσης.
Άρθρο 3
Στόχοι του προγράμματος InvestEU
1. Γενικός στόχος του προγράμματος InvestEU είναι η στήριξη των στόχων πολιτικής της Ένωσης μέσω χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων που συμβάλλουν:
α) στην ανταγωνιστικότητα της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της έρευνας, της καινοτομίας και της ψηφιοποίησης·
β) στην ανάπτυξη και απασχόληση στην οικονομία της Ένωσης, στη βιωσιμότητά της οικονομίας της Ένωσης και στην περιβαλλοντική και κλιματική της διάσταση που συμβάλλουν στην επίτευξη των ΣΒΑ και των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, καθώς και στη δημιουργία θέσεων εργασίας υψηλής ποιότητας·
γ) στην κοινωνική ανθεκτικότητα, την αποφυγή κοινωνικών αποκλεισμών και το δυναμικό καινοτομίας της Ένωσης·
δ) στην προώθηση της επιστημονικής και τεχνολογικής προόδου, του πολιτισμού, της εκπαίδευσης και της κατάρτισης·
ε) στην ενοποίηση των κεφαλαιαγορών της Ένωσης και την ενίσχυση της ενιαίας αγοράς, συμπεριλαμβανομένων λύσεων για την αντιμετώπιση του κατακερματισμού των κεφαλαιαγορών της Ένωσης, τη διαφοροποίηση των πηγών χρηματοδότησης για τις επιχειρήσεις της Ένωσης και την προώθηση της βιώσιμης χρηματοδότησης·
στ) στην προώθηση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής· ή
ζ) στη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάκαμψη της οικονομίας της Ένωσης, και ιδίως των ΜΜΕ, μετά την κρίση που προκάλεσε η πανδημία του COVID-19, στην προάσπιση και ενίσχυση των υφιστάμενων στρατηγικών της αλυσίδων αξίας σε υλικά και άυλα στοιχεία ενεργητικού, και στην ανάπτυξη νέων τέτοιων αλυσίδων αξίας, καθώς και στη διατήρηση και ενίσχυση των δραστηριοτήτων στρατηγικής σημασίας για την Ένωση σε σχέση με υποδομές ζωτικής σημασίας, είτε υλικές είτε εικονικές ή βασιζόμενες σε πνευματική ιδιοκτησία, μετασχηματιστικές τεχνολογίες, ρηξικέλευθες καινοτομίες και εισροές για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές, και τη στήριξη μιας βιώσιμης μετάβασης σύμφωνα με τους κλιματικούς στόχους της Ένωσης για το 2030 και το 2050 και λαμβάνοντας υπόψη την αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής ζημίας».
2. Το πρόγραμμα InvestEU έχει τους κάτωθι ειδικούς στόχους:
α) τη στήριξη χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων σχετικών με βιώσιμες υποδομές στους τομείς που αναφέρονται στο άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχείο α)·
β) τη στήριξη χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων σχετικών με την έρευνα, την καινοτομία και την ψηφιοποίηση, συμπεριλαμβανομένης της στήριξης για την επιχειρηματική επέκταση των καινοτόμων εταιρειών και για την εισαγωγή τεχνολογιών στην αγορά, στους τομείς που αναφέρονται στο άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχείο β)·
γ) την αύξηση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση, καθώς και της διαθεσιμότητάς της, για τις ΜΜΕ και τις μικρές επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης, καθώς και την ενίσχυση της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας των ΜΜΕ αυτών·
δ) την αύξηση της πρόσβασης σε μικροχρηματοδότηση και χρηματοδότηση, καθώς και της διαθεσιμότητάς τους, για τις κοινωνικές επιχειρήσεις, προς στήριξη χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων που σχετίζονται με τις κοινωνικές επενδύσεις και τις ικανότητες και δεξιότητες, καθώς και για την ανάπτυξη και την εδραίωση των αγορών κοινωνικών επενδύσεων στους τομείς που αναφέρονται στο άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχείο δ)·
ε) τη στήριξη χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων σε τομείς που αναφέρονται στο άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχείο ε), προκειμένου να διατηρηθεί και να ενισχυθεί η στρατηγική αυτονομία και η βιωσιμότητα της Ένωσης και η συμπεριληπτικότητα και σύγκλιση της οικονομίας της, καθώς και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας σε οικονομικούς κλυδωνισμούς.
ε α) τη στήριξη της φερεγγυότητας των επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένες σε ένα κράτος μέλος και δραστηριοποιούνται εντός της Ένωσης.
Άρθρο 4
Προϋπολογισμός και ύψος της εγγύησης της ΕΕ
1. Η εγγύηση της ΕΕ για τους σκοπούς της συνιστώσας ΕΕ που αναφέρεται στο άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχείο α) ανέρχεται σε 91 773 320 000 EUR (σε τρέχουσες τιμές). Ο αντίστοιχος συντελεστής προβλέψεων ανέρχεται σε ποσοστό 40%. Το ποσό που αναφέρεται στο άρθρο 34 παράγραφος 3 πρώτο εδάφιο στοιχείο α) λαμβάνεται επίσης υπόψη για τη συνεισφορά στις προβλέψεις που προκύπτουν από αυτόν τον συντελεστή προβλέψεων.
Δύναται να παρασχεθεί πρόσθετο ποσό της εγγύησης της ΕΕ για τους σκοπούς της συνιστώσας κράτη μέλη που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχείο β), με την επιφύλαξη της διάθεσης των αντίστοιχων ποσών από μέρους των κρατών μελών, σύμφωνα με το [άρθρο 10 παράγραφος 1] του κανονισμού [[ΚΚΔ] αριθ.][25], ▌το [άρθρο 75 παράγραφος 1] του κανονισμού [περί στρατηγικού σχεδίου για την ΚΓΠ] αριθ.][26], και σύμφωνα με την εφαρμογή των σχετικών μέτρων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας στο πλαίσιο του κανονισμού [περί Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας].
Είναι δυνατόν να παρασχεθεί πρόσθετο ποσό της εγγύησης της ΕΕ με τη μορφή μετρητών από κράτη μέλη για τους σκοπούς της συνιστώσας κράτους μέλους. Το ποσό αυτό αποτελεί εξωτερικό έσοδο για ειδικό προορισμό, σύμφωνα με τη δεύτερη πρόταση του άρθρο 21 παράγραφος 5 του δημοσιονομικού κανονισμού.
Οι συνεισφορές από τρίτες χώρες που αναφέρονται στο άρθρο 5 αυξάνουν επίσης την εγγύηση της ΕΕ που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο, παρέχοντας το σύνολο των προβλέψεων σε χρηματικά ποσά σύμφωνα με το άρθρο 218 παράγραφος 2 του δημοσιονομικού κανονισμού.
2. Ποσό 31 153 850 000 EUR (σε τρέχουσες τιμές) από το ποσό που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 διατίθεται για πράξεις με τις οποίες υλοποιούνται μέτρα που αναφέρονται στο άρθρο 2 του κανονισμού [EURI] για τους στόχους που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 στοιχείο ε).
Ποσό 19 850 000 000 EUR (σε τρέχουσες τιμές) από το ποσό που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 διατίθεται για πράξεις με τις οποίες υλοποιούνται μέτρα που αναφέρονται στο άρθρο 2 του κανονισμού [EURI] για τους στόχους που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 στοιχείο ε) και εα).
Ποσό 40 769 000 000 EUR (σε τρέχουσες τιμές) από το ποσό που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 διατίθεται για τους στόχους που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 στοιχεία α) έως δ).
– Τα ποσά που αναφέρονται στο πρώτο και το δεύτερο εδάφιο είναι διαθέσιμα μόνο από την ημερομηνία που αναφέρεται στο άρθρο 4 παράγραφος 3 του κανονισμού [EURI].
– Η ενδεικτική κατανομή της εγγύησης της ΕΕ για τους σκοπούς της συνιστώσας για την ΕΕ καθορίζεται στο παράρτημα Ι του παρόντος κανονισμού. Κατά περίπτωση, η Επιτροπή μπορεί να τροποποιεί τα ποσά που αναφέρονται στο παράρτημα Ι ▌έως 15 % για κάθε στόχο. Η Επιτροπή ενημερώνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για κάθε τέτοια τροποποίηση.
3. Το χρηματοδοτικό κονδύλιο για την υλοποίηση των μέτρων που προβλέπονται στα κεφάλαια VI και VII ανέρχεται σε 824 733 000 EUR (σε τρέχουσες τιμές).
4. Το ποσό που αναφέρεται στην παράγραφο 3 δύναται να χρησιμοποιείται για τεχνική και διοικητική βοήθεια για την υλοποίηση του προγράμματος InvestEU, όπως για δραστηριότητες προετοιμασίας, παρακολούθησης, μέτρων ελέγχου, ελέγχου και αξιολόγησης, συμπεριλαμβανομένων των εταιρικών συστημάτων τεχνολογίας της πληροφορίας.
4α. Σε περίπτωση που οι επιχορηγήσεις, όπως αναφέρεται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 στοιχείο α) του κανονισμού [EURI], δεν έχουν χρησιμοποιηθεί στο σύνολό τους έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023, ή όταν τα δάνεια προς κράτη μέλη, που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 στοιχείο β) του κανονισμού [EURI], δεν έχουν χορηγηθεί τους έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023, μέρος του μη χρησιμοποιηθέντος ποσού, έως το ανώτατο ποσό των 16 000 000 000 EUR (σε τρέχουσες τιμές), θα διατεθεί στο ταμείο InvestEU, για την τροφοδότηση της εγγύησης της ΕΕ για την περίοδο 2024-2027, σύμφωνα με το άρθρο Χ του κανονισμού [EURI]. Το ποσό της εγγύησης της ΕΕ, όπως αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, και η κατανομή της εγγύησης της ΕΕ που ορίζεται στο παράρτημα Ι προσαρμόζονται προς τα πάνω αναλόγως.
Άρθρο 5
Τρίτες χώρες συνδεδεμένες με το ταμείο InvestEU
Η συνιστώσα για την ΕΕ του ταμείου InvestEU που αναφέρεται στο άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχείο α) και καθένα από τα σκέλη πολιτικής που αναφέρονται στο άρθρο 7 παράγραφος 1, με εξαίρεση το στρατηγικό ευρωπαϊκό επενδυτικό σκέλος, μπορούν να λαμβάνουν συνεισφορές από τις ακόλουθες τρίτες χώρες για τους σκοπούς της συμμετοχής σε ορισμένα χρηματοδοτικά προϊόντα σύμφωνα με το άρθρο 218 παράγραφος 2 του δημοσιονομικού κανονισμού:
α) μέλη της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελεύθερων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ) που είναι μέλη του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ), σύμφωνα με τους όρους που ορίζει η συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο·
β) υπό προσχώρηση χώρες, υποψήφιες χώρες και δυνάμει υποψήφια μέλη και οντότητες, σύμφωνα με τις γενικές αρχές και τους γενικούς όρους και προϋποθέσεις συμμετοχής τους στα προγράμματα της Ένωσης που προβλέπονται στις αντίστοιχες συμφωνίες-πλαίσια και τις αποφάσεις του συμβουλίου σύνδεσης, ή σε παρεμφερείς συμφωνίες, και σύμφωνα με τους ειδικούς όρους που προβλέπονται στις συμφωνίες μεταξύ της Ένωσης και των εν λόγω τρίτων χωρών·
γ) τρίτες χώρες που καλύπτονται από την ευρωπαϊκή πολιτική γειτονίας, σύμφωνα με τις γενικές αρχές και τους γενικούς όρους και προϋποθέσεις συμμετοχής τους στα προγράμματα της Ένωσης που καθορίζονται στις αντίστοιχες συμφωνίες-πλαίσια και τις αποφάσεις του συμβουλίου σύνδεσης, ή σε παρεμφερείς συμφωνίες, και σύμφωνα με τους ειδικούς όρους που καθορίζονται στις συμφωνίες μεταξύ της Ένωσης και των εν λόγω τρίτων χωρών·
δ) τρίτες χώρες, σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται σε συγκεκριμένη συμφωνία για τη συμμετοχή της τρίτης χώρας σε τυχόν ενωσιακό πρόγραμμα, υπό την προϋπόθεση ότι η συμφωνία:
i) διασφαλίζει την ορθή ισορροπία όσον αφορά τις συνεισφορές και τα οφέλη της τρίτης χώρας που συμμετέχει στα ενωσιακά προγράμματα·
ii) καθορίζει τους όρους συμμετοχής στα προγράμματα της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένου του υπολογισμού των χρηματοδοτικών συνεισφορών για επιμέρους προγράμματα και των διοικητικών δαπανών τους. Οι εν λόγω συνεισφορές συνιστούν εξωτερικά έσοδα ειδικού προορισμού, σύμφωνα με τη δεύτερη πρόταση του άρθρου 21 παράγραφος 5 του δημοσιονομικού κανονισμού·
iii) δεν εκχωρεί στην τρίτη χώρα την εξουσία λήψης αποφάσεων σχετικά με το πρόγραμμα της Ένωσης·
iv) εγγυάται τα δικαιώματα της Ένωσης για τη διασφάλιση χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και την προστασία των οικονομικών της συμφερόντων.
Άρθρο 6
Υλοποίηση και μορφές ενωσιακής χρηματοδότησης
1. Η εγγύηση της ΕΕ υλοποιείται στο πλαίσιο της έμμεσης διαχείρισης με τους φορείς που αναφέρονται στο άρθρο 62 παράγραφος 1 στοιχείο γ) σημεία ii), iii), v) και vi) του δημοσιονομικού κανονισμού. Άλλες μορφές ενωσιακής χρηματοδότησης στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού υλοποιούνται στο πλαίσιο της άμεσης ή έμμεσης διαχείρισης σύμφωνα με τον δημοσιονομικό κανονισμό, συμπεριλαμβανομένων των επιχορηγήσεων που υλοποιούνται σύμφωνα με τον Τίτλο VIII του δημοσιονομικού κανονισμού και των συνδυαστικών πράξεων που εκτελούνται σύμφωνα με το παρόν άρθρο όσο το δυνατόν ομαλότερα, με τρόπο που διασφαλίζει την αποτελεσματική και συνεκτική στήριξη των πολιτικών της Ένωσης.
2. Οι χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις που καλύπτονται από την εγγύηση της ΕΕ και αποτελούν μέρος της συνδυαστικής πράξης η οποία συνδυάζει τη στήριξη δυνάμει του παρόντος κανονισμού με τη στήριξη που παρέχεται στο πλαίσιο ενός ή περισσότερων άλλων ενωσιακών προγραμμάτων ή καλύπτονται από το Ταμείο Καινοτομίας για το ΣΕΔΕ της ΕΕ:
α) συνάδουν με τους στόχους πολιτικής και πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας που ορίζονται στους κανόνες για το ενωσιακό πρόγραμμα στο πλαίσιο του οποίου αποφασίζεται η στήριξη·
β) συμμορφώνονται με τις διατάξεις του παρόντος κανονισμού.
3. Οι συνδυαστικές πράξεις, οι οποίες περιλαμβάνουν χρηματοδοτικό μέσο που χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από άλλα ενωσιακά προγράμματα ή από το Ταμείο Καινοτομίας για το ΣΕΔΕ της ΕΕ χωρίς τη χρήση της εγγύησης της ΕΕ δυνάμει του παρόντος κανονισμού, συνάδουν με τους στόχους πολιτικής και συμμορφώνονται με τα κριτήρια επιλεξιμότητας που ορίζονται στους κανόνες του ενωσιακού προγράμματος στο πλαίσιο του οποίου παρέχεται η στήριξη.
4. Σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 2, οι μη επιστρεπτέες μορφές ενίσχυσης και τα χρηματοδοτικά μέσα από τον προϋπολογισμό της Ένωσης που αποτελούν μέρος της συνδυαστικής πράξης η οποία αναφέρεται στις παραγράφους 2 και 3 του παρόντος άρθρου αποφασίζονται σύμφωνα με τους κανόνες του οικείου ενωσιακού προγράμματος και υλοποιούνται στο πλαίσιο της συνδυαστικής πράξης σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό και με τον Τίτλο X του δημοσιονομικού κανονισμού.
Η υποβολή εκθέσεων για τις εν λόγω συνδυαστικές πράξεις καλύπτει επίσης τη συνοχή τους με τους στόχους πολιτικής και τα κριτήρια επιλεξιμότητας που ορίζονται στους κανόνες του ενωσιακού προγράμματος βάσει του οποίου αποφασίζεται η στήριξη, καθώς και τη συμμόρφωση αυτών προς τον παρόντα κανονισμό.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ II
Ταμείο InvestEU
Άρθρο 7
Σκέλη πολιτικής
1. Το ταμείο InvestEU λειτουργεί μέσω των κάτωθι πέντε σκελών πολιτικής τα οποία αντιμετωπίζουν τις αδυναμίες της αγοράς ή τις καταστάσεις μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων στο πλαίσιο του ειδικού πεδίου εφαρμογής τους:
α) ένα σκέλος πολιτικής βιώσιμων υποδομών, το οποίο περιλαμβάνει τις βιώσιμες επενδύσεις στους τομείς των μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των πολυτροπικών μεταφορών, της οδικής ασφάλειας, μεταξύ άλλων σύμφωνα με τον ενωσιακό στόχο της εξάλειψης των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων και των σοβαρών τραυματισμών έως το 2050, της ανακαίνισης και της συντήρησης των υποδομών σιδηροδρομικών και οδικών μεταφορών, της ενέργειας, ιδίως των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της ενεργειακής απόδοσης σύμφωνα με το ενεργειακό πλαίσιο για το 2030, έργων ανακαίνισης κτιρίων που αποσκοπούν στην εξοικονόμηση ενέργειας και στην ένταξη κτιρίων σε συνδεδεμένα ψηφιακά συστήματα ενέργειας, αποθήκευσης και μεταφοράς, της βελτίωσης των επιπέδων διασυνδεσιμότητας, της ψηφιακής διασύνδεσης και της πρόσβασης μεταξύ άλλων στην ύπαιθρο, της προμήθειας και μεταποίησης πρώτων υλών, του διαστήματος, των ωκεανών, των εσωτερικών υδάτων, συμπεριλαμβανομένων των εσωτερικών πλωτών οδών, της διαχείρισης αποβλήτων σύμφωνα με την ιεραρχία των αποβλήτων και την κυκλική οικονομία, της φύσης και άλλων περιβαλλοντικών υποδομών, της πολιτιστικής κληρονομιάς, του τουρισμού, του εξοπλισμού, των κινητών περιουσιακών στοιχείων και της χρήσης καινοτόμων τεχνολογιών που συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων περιβαλλοντικής κλιματικής ανθεκτικότητας ή κοινωνικής βιωσιμότητας της Ένωσης, ή και των δύο, και πληρούν τα πρότυπα περιβαλλοντικής ή κοινωνικής βιωσιμότητας της Ένωσης·
β) ένα σκέλος πολιτικής για την έρευνα, την καινοτομία και την ψηφιοποίηση, το οποίο περιλαμβάνει δραστηριότητες έρευνας, ανάπτυξης προϊόντων και καινοτομίας, τη μεταφορά τεχνολογιών και αποτελεσμάτων της έρευνας στην αγορά, προς στήριξη των φορέων της αγοράς και της συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων, την επίδειξη και τη χρήση καινοτόμων λύσεων και την παροχή στήριξης με σκοπό την επιχειρηματική επέκταση καινοτόμων εταιρειών καθώς και την ψηφιοποίηση της ενωσιακής βιομηχανίας·
γ) ένα σκέλος πολιτικής για τις ΜΜΕ, το οποίο περιλαμβάνει πρόσβαση σε χρηματοδότηση, καθώς και τη διαθεσιμότητά της, κυρίως για τις ΜΜΕ, συμπεριλαμβανομένων των καινοτόμων ΜΜΕ και των ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται στον πολιτιστικό και τον δημιουργικό τομέα, καθώς και για τις μικρές εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης·
δ) ένα σκέλος πολιτικής για τις κοινωνικές επενδύσεις και τις δεξιότητες, το οποίο περιλαμβάνει τη μικροχρηματοδότηση, τη χρηματοδότηση κοινωνικών επιχειρήσεων, την κοινωνική οικονομία και μέτρα για την προώθηση της ισότητας των φύλων, των δεξιοτήτων, της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και των συναφών υπηρεσιών, των κοινωνικών υποδομών, συμπεριλαμβανομένων των υποδομών υγείας και εκπαίδευσης και της κοινωνικής και φοιτητικής στέγασης, της κοινωνικής καινοτομίας, της υγείας και της μακροχρόνιας περίθαλψης, της ένταξης και της προσβασιμότητας, των πολιτιστικών και δημιουργικών δραστηριοτήτων με κοινωνική στόχευση και της ενσωμάτωσης ευάλωτων ατόμων, συμπεριλαμβανομένων των υπηκόων τρίτων χωρών·
ε) ένα στρατηγικό ευρωπαϊκό επενδυτικό σκέλος πολιτικής, το οποίο περιλαμβάνει στρατηγικές, μελλοντοστρεφείς επενδύσεις για τη στήριξη τελικών αποδεκτών, συμπεριλαμβανομένων ΜΜΕ και νεοφυών επιχειρήσεων, που είναι εγκατεστημένοι σε κράτος μέλος και δραστηριοποιούνται στην Ένωση και των οποίων οι δραστηριότητες είναι στρατηγικής σημασίας για την Ένωση, ιδίως ενόψει της κλιματικής μετάβασης και της ψηφιακής μετάβασης, σύμφωνα με τις προτεραιότητες που περιγράφονται στη νέα βιομηχανική στρατηγική για την Ευρώπη, η οποία αποβλέπει σε μια παγκόσμια ανταγωνιστική, πράσινη και ψηφιακή Ευρώπη, με ένα μοντέλο ανάπτυξης το οποίο βασίζεται σε βιομηχανικά οικοσυστήματα και στον ενωσιακό στόχο της κλιματικής ουδετερότητας, [όπως κατοχυρώνεται στον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα] και στον στόχο με ορίζοντα το 2030. Το σκέλος στηρίζει έργα που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα των οικονομιών της Ένωσης, ανοικοδομούν την παραγωγική ικανότητα, μειώνουν την εξάρτηση από ευάλωτες αλυσίδες εφοδιασμού, και προωθούν την επιχειρηματικότητα, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ενισχυμένη ανθεκτικότητα, σε έναν από τους ακόλουθους τομείς:
i) παροχή ζωτικής σημασίας ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, παραγωγή και αποθήκευση φαρμακευτικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των εμβολίων, και των ενδιάμεσων προϊόντων τους, δραστικών φαρμακευτικών συστατικών και πρώτων υλών· ιατροτεχνολογικά προϊόντα· νοσοκομειακός και ιατρικός εξοπλισμός (όπως αναπνευστήρες, προστατευτικός ρουχισμός και εξοπλισμός, διαγνωστικά υλικά και εργαλεία)· μέσα ατομικής προστασίας· απολυμαντικά και ενδιάμεσα προϊόντα τους, καθώς και πρώτες ύλες αναγκαίες για την παραγωγή τους· ενίσχυση της ανθεκτικότητας των συστημάτων ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και υγείας προετοιμάζοντάς τα για την αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων, συμπεριλαμβανομένης της διενέργειας προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων για τα εθνικά και περιφερειακά συστήματα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, και του συστήματος πολιτικής προστασίας· με βάση την αρχή της διαθεσιμότητας και της οικονομικής προσιτότητας των προϊόντων που είναι ζωτικής σημασίας σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στον τομέα της υγείας·
ii) υποδομές ζωτικής σημασίας, είτε υλικές είτε αναλογικές ή ψηφιακές, μεταξύ άλλων: στοιχεία υποδομής και κινητά περιουσιακά στοιχεία που χαρακτηρίζονται ως «κρίσιμα» στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων συγκοινωνιών και της ενεργού κινητικότητας, της εφοδιαστικής, του περιβάλλοντος, των υδάτων, της υγείας, της ασφαλούς ψηφιακής επικοινωνίας και των ασφαλών ψηφιακών δικτύων, του 5G και των εξαιρετικά υψίρρυθμων δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών, του διαδικτύου των πραγμάτων, των διαδικτυακών πλατφορμών, της ασφαλούς υπολογιστικής παρυφών και του ασφαλούς υπολογιστικού νέφους, της επεξεργασίας ή αποθήκευσης δεδομένων, των πληρωμών και των χρηματοοικονομικών υποδομών, της αεροδιαστημικής, της ασφάλειας και της άμυνας, των επικοινωνιών, των μέσων ενημέρωσης, του οπτικοακουστικού τομέα, του πολιτισμού και της δημιουργικότητας, της εκπαίδευσης και κατάρτισης, των εκλογικών υποδομών και των ευαίσθητων εγκαταστάσεων, της δημόσιας διοίκησης, της ασφάλειας, της στέγασης, καθώς και της γης και των ακινήτων που είναι καίρια για τη χρήση των εν λόγω υποδομών κρίσιμης σημασίας·
iii) παροχή τεχνογνωσίας, αγαθών, τεχνολογιών και υπηρεσιών καθοριστικής σημασίας για τη λειτουργία και τη συντήρηση των υποδομών και των κινητών περιουσιακών στοιχείων ζωτικής σημασίας βάσει του σημείου ii)·
iv) βασικές τεχνολογίες γενικής εφαρμογής, μετασχηματιστικές, πράσινες και ψηφιακές τεχνολογίες και ρηξικέλευθες καινοτομίες όπου η επένδυση έχει στρατηγική σημασία για την οικονομία της Ένωσης και το βιώσιμο και καινοτόμο βιομηχανικό μέλλον της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της αναβιομηχάνισης, έχοντας υπόψη την αρχή της δίκαιης μετάβασης και τα ευρύτερα κοινωνιακά οφέλη, συμπεριλαμβανομένων:
α) της τεχνητής νοημοσύνης, των τεχνολογιών αλυσίδας συστοιχιών και κατανεμημένου καθολικού, του λογισμικού, της ρομποτικής, των ημιαγωγών, των μικροεπεξεργαστών, των τεχνολογιών υπολογιστικού νέφους παρυφών, της υπολογιστικής υψηλής απόδοσης, της κυβερνοασφάλειας, των κβαντικών τεχνολογιών, της φωτονικής, της βιομηχανικής βιοτεχνολογίας, των τεχνολογιών για ασφαλή, βιώσιμη, έξυπνη και αυτοματοποιημένη κινητικότητα και εφοδιαστική σε όλους τους τρόπους μεταφοράς,
β) των τεχνολογιών ανανεώσιμων και άλλων πηγών ενέργειας, οι οποίες συμβάλλουν στην επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050, των τεχνολογιών αποθήκευσης ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των βιώσιμων συσσωρευτών, των τεχνολογιών βιώσιμης μεταφοράς, των εφαρμογών καθαρού υδρογόνου και κυψελών καυσίμου, των τεχνολογιών απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές για τη βιομηχανία, των υποδομών δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα σε βιομηχανικές διεργασίες, των μονάδων παραγωγής βιοενέργειας και των εγκαταστάσεων μεταποίησης υπό ενεργειακή μετάβαση, των τεχνολογιών και των αλυσίδων εφοδιασμού της κυκλικής οικονομίας,
β α) των διαστημικών συστημάτων και τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένων των κρίσιμων διαστημικών εξαρτημάτων, καθώς και των διαστημοπαγών υπηρεσιών και εφαρμογών,
γ) της βιοϊατρικής, των νανοτεχνολογιών, των βιοτεχνολογιών, των φαρμακευτικών προϊόντων και των προηγμένων, ανανεώσιμων και κυκλικών υλικών,
γ α) του τουρισμού,
v) εγκαταστάσεις ανακύκλωσης και μαζικής παραγωγής εξαρτημάτων και συσκευών επικοινωνίας και τεχνολογίας πληροφοριών στην Ένωση,
vi) παροχή και αποθήκευση κρίσιμων εισροών σε δημόσιους φορείς, επιχειρήσεις ή καταναλωτές στην Ένωση, συμπεριλαμβανομένης της ενέργειας ή των πρώτων υλών, εκτός εάν ήδη καλύπτονται από νομοθετικές απαιτήσεις, ή της επισιτιστικής ασφάλειας, λαμβάνοντας υπόψη την αποδοτικότητα των πόρων και την κυκλικότητα σε στρατηγικές αξιακές αλυσίδες και στρατηγικά οικοσυστήματα·
vii) κρίσιμες τεχνολογίες, εισροές και εφαρμογές για την ασφάλεια της Ένωσης και των κρατών μελών της (όπως οι τομείς της ασφάλειας, της άμυνας και του διαστήματος, καθώς και της κυβερνοασφάλειας) και τα είδη διπλής χρήσης, όπως ορίζονται στο άρθρο 2 σημείο 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 428/2009 του Συμβουλίου και στη σχετική νομοθεσία. Επιπλέον, οι τελικοί αποδέκτες δεν εξάγουν αμυντική τεχνολογία σε τρίτες χώρες οι οποίες απειλούν την εδαφική ακεραιότητα των κρατών μελών, παραβιάζουν συστηματικά το διεθνές δίκαιο ή υπονομεύουν την περιφερειακή ή την παγκόσμια ασφάλεια και σταθερότητα.
viiα) επενδύσεις και τεχνική βοήθεια για εταιρείες, και ειδικότερα ΜΜΕ, νεοφυείς επιχειρήσεις, οικογενειακές επιχειρήσεις και κοινότητες, ώστε να αυξηθεί η ανθεκτικότητα των αλυσίδων αξίας και των επιχειρηματικών μοντέλων τους, να καλλιεργηθούν επιχειρηματικές δεξιότητες, και να στηριχθούν οι συνθήκες για την τόνωση της επιχειρηματικότητας, μεταξύ άλλων με την ανάπτυξη δικτύων συνεργατικών σχηματισμών και κόμβων ψηφιακής καινοτομίας, καθώς και τεχνολογική και βιώσιμη τομεακή ανάπτυξη·
viiβ) κρίσιμες ικανότητες έγκαιρης ανίχνευσης και συντονισμένης θεσμικής και οικονομικής ανταπόκρισης σε περίπτωση κινδύνων λόγω κρίσεων, καθώς και λύσεις που αφορούν την προαγωγή των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και τη συνέχιση της παροχής υπηρεσιών για βασικούς δημόσιους και ιδιωτικούς θεσμικούς φορείς και τομείς·
viiγ) επενδύσεις σε δραστηριότητες «Νέου Διαστήματος», τόσο ανάντη όσο και κατάντη, προκειμένου να εισαχθούν στην αγορά οι τεχνολογίες και εφαρμογές με τις υψηλότερες δυνατότητες, ώστε να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα της ενωσιακής διαστημικής βιομηχανίας·
viiδ) στρατηγικές επενδύσεις σε έργα ανανεώσιμης ενέργειας και ενεργειακής απόδοσης, συμπεριλαμβανομένης της ανακαίνισης κτιρίων, με υψηλές δυνατότητες να συμβάλουν σημαντικά στην επίτευξη των στόχων που ορίζονται στις οδηγίες (ΕΕ) 2018/2001, (ΕΕ) 2018/2002 και (ΕΕ) 2018/844 και να συμβάλουν στην επίτευξη ενός κλιματικά ουδέτερου και ενεργειακά αποδοτικού κτιριακού τομέα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, όπως ορίζεται στη [στρατηγική για το κύμα ανακαινίσεων], ή δράσεις στο πλαίσιο του ενωσιακού μηχανισμού χρηματοδότησης για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, οι οποίες είναι επιλέξιμες στο πλαίσιο του προγράμματος InvestEU.
Επιπλέον, οι τελικοί αποδέκτες που λαμβάνουν χρηματοδότηση βάσει του παρόντος σκέλους δεν ελέγχονται από τρίτη χώρα ή από οντότητες τρίτων χωρών, η δε εκτελεστική διαχείρισή τους βρίσκεται στην Ένωση με σκοπό την προστασία της ασφάλειας της Ένωσης και των κρατών μελών της.
Το Διοικητικό Συμβούλιο καθορίζει τυχόν αναγκαίες απαιτήσεις σχετικά με τον έλεγχο και την εκτελεστική διαχείριση των τελικών αποδεκτών για άλλους τομείς στο πλαίσιο του στρατηγικού ευρωπαϊκού επενδυτικού σκέλους και για τον έλεγχο των διαμεσολαβητών στο πλαίσιο του εν λόγω σκέλους, υπό το πρίσμα τυχόν εφαρμογής προβλέψεων δημόσιας τάξης ή ασφάλειας.
ε α) ένα σκέλος στήριξης της φερεγγυότητας, το οποίο περιλαμβάνει στήριξη φερεγγυότητας προς επιχειρήσεις οι οποίες δεν ήταν ήδη προβληματικές υπό όρους κρατικών ενισχύσεων στο τέλος του 2019, έκτοτε όμως αντιμετώπισαν σημαντικό κίνδυνο φερεγγυότητας λόγω της κρίσης της COVID-19, ή για εταιρείες που ιδρύθηκαν το πολύ έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020 και που έχουν αποκτήσει ή διαχειρίζονται περιουσιακά στοιχεία ή υποκαταστήματα επιχείρησης που ήταν προβληματική υπό τους όρους του πλαισίου κρατικών ενισχύσεων ήδη από τα τέλη του 2019, υπό την προϋπόθεση ότι η διοίκησή τους είναι άλλη από τη διοίκηση της επιχείρησης που ήταν προβληματική υπό τους όρους του πλαισίου κρατικών ενισχύσεων.
Το σκέλος στήριξης της φερεγγυότητας είναι ανοικτό σε όλα τα κράτη μέλη και στους τομείς που αναφέρονται στο παράρτημα II. Η πλειονότητα της χρηματοδότησης InvestEU στο πλαίσιο του σκέλους στήριξης της φερεγγυότητας χρησιμοποιείται για τη στήριξη:
α) επιλέξιμων επιχειρήσεων σε κράτη μέλη και τομείς που έχουν πληγεί οικονομικά περισσότερο από την κρίση της COVID-19·
β) επιλέξιμες εταιρείες σε κράτη μέλη στα οποία η δυνατότητα κρατικής στήριξης της φερεγγυότητας είναι πιο περιορισμένη.
Η Επιτροπή ορίζει, με κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 33, τους δείκτες που πρέπει να χρησιμοποιούνται από το διοικητικό συμβούλιο για τον προσδιορισμό εκείνων των κρατών μελών και τομέων που υπέστησαν τα μεγαλύτερα οικονομικά πλήγματα λόγω της κρίσης COVID-19 και εκείνων των κρατών μελών στα οποία η δυνατότητα κρατικής στήριξης της φερεγγυότητας είναι περισσότερο περιορισμένη, καθώς και τη μεθοδολογία για την εφαρμογή αυτών των δεικτών.
Οι επιχειρήσεις οι οποίες λαμβάνουν ενίσχυση από το πλαίσιο στήριξης της φερεγγυότητας συμμορφώνονται, στον βαθμό που είναι εφικτό, με ελάχιστες υψηλού επιπέδου κοινωνικές και περιβαλλοντικές διασφαλίσεις σύμφωνα με την καθοδήγηση του διοικητικού συμβουλίου. Η εν λόγω καθοδήγηση περιλαμβάνει κατάλληλες διατάξεις για την αποφυγή αδικαιολόγητων διοικητικών επιβαρύνσεων, να λαμβάνει υπόψη το μέγεθος των επιχειρήσεων και να προβλέπει ελάφρυνση των διατάξεων για τις ΜΜΕ. Οι εν λόγω εταιρείες ενθαρρύνονται να θέσουν σε εφαρμογή πράσινα σχέδια μετάβασης, να προωθήσουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους και να διαφυλάξουν την απασχόληση. Είναι διαθέσιμη τεχνική βοήθεια για να βοηθηθούν οι επιχειρήσεις για τους σκοπούς αυτών των μεταβάσεων.
Οι εκτελεστικοί εταίροι και οι χρηματοπιστωτικοί διαμεσολαβητές στο πλαίσιο του σκέλους στήριξης της φερεγγυότητας είναι εγκατεστημένοι σε κράτος μέλος και δραστηριοποιούνται εντός της Ένωσης. Το Διοικητικό Συμβούλιο καθορίζει τις αναγκαίες απαιτήσεις σχετικά με τον έλεγχο αυτών των ενδιαμέσων, λαμβάνοντας υπόψη τυχόν εφαρμοστέα ζητήματα δημόσιας τάξης ή ασφάλειας.
1α. Θεσπίζεται ένα καθεστώς δίκαιης μετάβασης οριζόντια σε όλα τα σκέλη πολιτικής, το οποίο αποτελεί τον δεύτερο πυλώνα του μηχανισμού δίκαιης μετάβασης. Το εν λόγω καθεστώς περιλαμβάνει επενδύσεις που αντιμετωπίζουν τις κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις που απορρέουν από τη διαδικασία μετάβασης προς την επίτευξη του στόχου της ΕΕ για το κλίμα το 2030 και τον στόχο της επίτευξης κλιματικής ουδετερότητας της Ένωσης έως το 2050.
2. Όταν μια χρηματοδοτική ή επενδυτική πράξη που προτείνει η Επιτροπή Επενδύσεων η οποία αναφέρεται στο άρθρο 23 εμπίπτει σε περισσότερα του ενός σκέλη πολιτικής, αποδίδεται στο σκέλος στο οποίο εμπίπτει ο κύριος στόχος της, ή ο κύριος στόχος των περισσότερων από τα υπο-έργα της, εκτός αν οι επενδυτικές κατευθυντήριες γραμμές ορίζουν διαφορετικά.
3. Οι χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις ελέγχονται για να διαπιστωθεί αν έχουν περιβαλλοντικό, κλιματικό ή κοινωνικό αντίκτυπο. Εάν οι εν λόγω πράξεις έχουν τέτοιο αντίκτυπο, υπόκεινται σε έλεγχο κλιματικής, περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας, με σκοπό την ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων και τη μεγιστοποίηση των οφελών για το κλίμα, το περιβάλλον και τις κοινωνικές διαστάσεις. Για τον σκοπό αυτό, οι φορείς υλοποίησης έργων που ζητούν χρηματοδότηση παρέχουν επαρκείς πληροφορίες βάσει των κατευθυντήριων γραμμών που αναφέρονται στην παράγραφο 4. Τα έργα που είναι κάτω από ένα ορισμένο μέγεθος που προσδιορίζεται στις κατευθυντήριες γραμμές εξαιρούνται από τον έλεγχο. Τα έργα που δεν συνάδουν με τους στόχους για το κλίμα δεν είναι επιλέξιμα για στήριξη δυνάμει του παρόντος κανονισμού. Σε περίπτωση που ο εταίρος υλοποίησης καταλήξει στο συμπέρασμα ότι δεν χρειάζεται να διενεργηθεί έλεγχος βιωσιμότητας, παρέχει αιτιολόγηση στην Επιτροπή Επενδύσεων.
4. Η Επιτροπή καταρτίζει κατευθυντήριες γραμμές για τη βιωσιμότητα, οι οποίες, σύμφωνα με τους περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς στόχους και τα πρότυπα της Ένωσης:
α) όσον αφορά την προσαρμογή, διασφαλίζουν ανθεκτικότητα στις δυνητικές αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής μέσω εκτίμησης κλιματικής τρωτότητας και κινδύνου, μεταξύ άλλων μέσω σχετικών μέτρων προσαρμογής, και, όσον αφορά τον μετριασμό, ενσωματώνουν στην ανάλυση κόστους-οφέλους το κόστος των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και τις θετικές επιπτώσεις των μέτρων για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής·
β) τεκμηριώνουν τον συνολικό αντίκτυπο των έργων ως προς τις κύριες συνιστώσες του φυσικού κεφαλαίου που αφορούν την ατμόσφαιρα, τα ύδατα, το έδαφος και τη βιοποικιλότητα·
γ) εκτιμούν τον κοινωνικό αντίκτυπο των έργων, μεταξύ άλλων από πλευράς ισότητας των φύλων, κοινωνικής ένταξης ορισμένων περιοχών ή πληθυσμών και οικονομικής ανάπτυξης περιοχών και τομέων που επηρεάζονται από διαρθρωτικές προκλήσεις, όπως είναι η ανάγκη απαλλαγής της οικονομίας από τις ανθρακούχες εκπομπές·
δ) προσδιορίζουν τα έργα που δεν συνάδουν με την επίτευξη των στόχων για το κλίμα.
ε) παρέχουν καθοδήγηση στους εταίρους υλοποίησης για τους σκοπούς του ελέγχου που προβλέπεται στην παράγραφο 3.
5. Οι εταίροι υλοποίησης παρέχουν πληροφορίες που είναι απαραίτητες για να καταστεί εφικτή η παρακολούθηση των επενδύσεων οι οποίες συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων της Ένωσης για το κλίμα και το περιβάλλον, με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές που παρέχει η Επιτροπή.
6. Οι εταίροι υλοποίησης μεριμνούν ώστε τουλάχιστον το 60 % των επενδύσεων στο πλαίσιο του σκέλους πολιτικής για τις βιώσιμες υποδομές να συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων της Ένωσης για το κλίμα και το περιβάλλον.
Η Επιτροπή, από κοινού με τους εταίρους υλοποίησης, μεριμνά ώστε το τμήμα της εγγύησης της ΕΕ που χρησιμοποιείται για το σκέλος βιώσιμων επενδύσεων να κατανέμεται με τρόπο που να εξασφαλίζει ισορροπία μεταξύ των διαφόρων τομέων που αναφέρονται στην παράγραφο 1 στοιχείο α).
7. Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 33, προκειμένου να συμπληρώνει τον παρόντα κανονισμό καθορίζοντας επενδυτικές κατευθυντήριες γραμμές για κάθε σκέλος πολιτικής. Οι επενδυτικές κατευθυντήριες γραμμές καθορίζουν επίσης τις ρυθμίσεις για την εφαρμογή του καθεστώτος δίκαιης μετάβασης, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 1α. Οι επενδυτικές κατευθυντήριες γραμμές καταρτίζονται σε στενό διάλογο με τον Όμιλο της ΕΤΕπ και άλλους δυνητικούς εταίρους υλοποίησης.
8. Για χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις στο πλαίσιο του στρατηγικού ευρωπαϊκού επενδυτικού σκέλους στον τομέα της ασφάλειας και άμυνας και του διαστήματος και στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, οι επενδυτικές κατευθυντήριες γραμμές ενδέχεται να καθορίζουν περιορισμούς όσον αφορά τη μεταβίβαση και την αδειοδότηση δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας σε κρίσιμες τεχνολογίες και τεχνολογίες που συμβάλλουν καθοριστικά στην προστασία της ασφάλειας της Ένωσης και των κρατών μελών της.
9. Η Επιτροπή θέτει τις πληροφορίες σχετικά με την εφαρμογή και την ερμηνεία των κατευθυντήριων γραμμών περί επενδύσεων στη διάθεση των εταίρων υλοποίησης, της επιτροπής επενδύσεων και των συμβουλευτικών εταίρων.
Άρθρο 8
Συνιστώσες
1. Τα σκέλη πολιτικής που αναφέρονται στο άρθρο 7 παράγραφος 1 αποτελούνται από μία συνιστώσα για την ΕΕ και μία συνιστώσα κράτους μέλους. Οι λόγω συνιστώσες επιλαμβάνονται αδυναμιών της αγοράς ή καταστάσεων μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων, ως εξής:
α) η συνιστώσα για την ΕΕ καλύπτει οποιαδήποτε από τις κάτωθι καταστάσεις:
i) αδυναμίες της αγοράς ή καταστάσεις μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων που σχετίζονται με τις προτεραιότητες πολιτικής της Ένωσης·
ii) ειδικές αδυναμίες της αγοράς ή καταστάσεις μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων σε επίπεδο Ένωσης ή κρατών μελών· ή
iii) αδυναμίες της αγοράς ή καταστάσεις μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων, που απαιτούν την ανάπτυξη καινοτόμων χρηματοοικονομικών λύσεων και δομών της αγοράς· ιδίως νέες ή σύνθετες αδυναμίες της αγοράς ή καταστάσεις μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων·
β) η συνιστώσα κράτους μέλους καλύπτει την αντιμετώπιση συγκεκριμένων αδυναμιών της αγοράς ή καταστάσεων μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων σε μία ή περισσότερες περιφέρειες ή ένα ή περισσότερα κράτη μέλη με σκοπό την επίτευξη των στόχων πολιτικής των συνεισφερόντων ταμείων υπό επιμερισμένη διαχείριση ή την παροχή του πρόσθετου ποσού από κράτος μέλος δυνάμει του άρθρου 4 παράγραφος 1 τρίτο εδάφιο, ιδίως για την ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής στην Ένωση μέσω της αντιμετώπισης των ανισορροπιών μεταξύ των περιφερειών της.
2. Οι συνιστώσες που αναφέρονται στην παράγραφο 1 χρησιμοποιούνται, όπου αρμόζει, με συμπληρωματικό τρόπο για τη στήριξη συγκεκριμένης χρηματοδοτικής ή επενδυτικής πράξης, μεταξύ άλλων συνδυάζοντας τη στήριξη που παρέχεται και από τις δύο συνιστώσες.
Άρθρο 9
Ειδικές διατάξεις που ισχύουν για τη συνιστώσα κράτους μέλους
1. Ποσά που διατίθενται από κράτος μέλος σε εθελοντική βάση δυνάμει του [άρθρου 10 παράγραφος 1] του κανονισμού [[ΚΚΔ] αριθ.] ή του [άρθρου 75 παράγραφος 1] του κανονισμού [[περί στρατηγικού σχεδίου για την ΚΓΠ] αριθ.] ή σύμφωνα με την εφαρμογή των σχετικών μέτρων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας που έχουν θεσπιστεί βάσει του κανονισμού [Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας] χρησιμοποιούνται για τις προβλέψεις για το μέρος της εγγύησης της ΕΕ στο πλαίσιο της συνιστώσας κράτους μέλους το οποίο καλύπτει χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις στο οικείο κράτος μέλος ή για τη δυνητική συνεισφορά από τα ταμεία υπό επιμερισμένη διαχείριση ή από συνεισφορές που πραγματοποιούνται κατ’ εφαρμογή των σχετικών μέτρων στα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας που έχουν θεσπιστεί στο πλαίσιο του κανονισμού [ΜΑΑ] προς τον συμβουλευτικό κόμβο InvestEU. Τα εν λόγω ποσά χρησιμοποιούνται για να συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων πολιτικής που καθορίζονται στη συμφωνία εταιρικής σχέσης που αναφέρεται στο άρθρο 7 του κανονισμού [[ΚΚΔ ] αριθμός], στα προγράμματα ή στο στρατηγικό σχέδιο της ΚΓΠ ή στο σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας του οικείου κράτους μέλους, που συμβάλλουν στον μηχανισμό InvestEU.
Ένα πρόσθετο ποσό διατίθενται από κράτος μέλος βάσει του άρθρου 4 παράγραφος 1 τρίτο εδάφιο χρησιμοποιείται για τις προβλέψεις για το μέρος της εγγύησης της ΕΕ στο πλαίσιο της συνιστώσας κράτους μέλους.
2. Η σύσταση του εν λόγω μέρους της εγγύησης της ΕΕ στο πλαίσιο της συνιστώσας κράτους μέλους υπόκειται στη σύναψη συμφωνίας συνεισφοράς μεταξύ του κράτους μέλους και της Επιτροπής.
– Το τέταρτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου και η παράγραφος 5 του παρόντος άρθρου δεν εφαρμόζονται στο πρόσθετο ποσό που διατίθεται από κράτος μέλος σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 1 τρίτο εδάφιο.
Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου σχετικά με τα ποσά που κατανέμονται σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 1 του κανονισμού [ΚΚΔ αριθ.] ή το άρθρο 75 παράγραφος 1 του κανονισμού [περί στρατηγικού σχεδίου για την ΚΓΠ] ή σύμφωνα με την εφαρμογή των σχετικών μέτρων στα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας που έχουν καταρτισθεί βάσει του κανονισμού [ΜΑΑ] δεν εφαρμόζονται σε συμφωνία συνεισφοράς σχετικά με το πρόσθετο ποσό από κράτος μέλος, που αναφέρεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 τρίτο εδάφιο.
Το κράτος μέλος και η Επιτροπή συνάπτουν συμφωνία συνεισφοράς, ή τροποποίησή της, εντός τεσσάρων μηνών από την απόφαση της Επιτροπής για την έγκριση της συμφωνίας εταιρικής σχέσης σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 4 του κανονισμού [ΚΚΔ] ή το στρατηγικό σχέδιο της ΚΓΠ δυνάμει του κανονισμού [ΚΓΠ] ή το σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας δυνάμει του κανονισμού [ΜΑΑ] ή ταυτόχρονα με την απόφαση της Επιτροπής για την τροποποίηση ενός προγράμματος σύμφωνα με το άρθρο 10 του κανονισμού [ΚΚΔ] ή ενός στρατηγικού σχεδίου της ΚΓΠ σύμφωνα με το άρθρο 107 του κανονισμού [ΚΓΠ] ή ενός σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας σύμφωνα με το άρθρο 18 του κανονισμού [ΜΑΑ].
Δύο ή περισσότερα κράτη μέλη δύνανται να συνάψουν κοινή συμφωνία συνεισφοράς με την Επιτροπή.
Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 211 παράγραφος 1 του δημοσιονομικού κανονισμού, ο συντελεστής προβλέψεων για την εγγύηση της ΕΕ στο πλαίσιο της συνιστώσας κράτους μέλους ορίζεται σε 40 % και μπορεί να προσαρμόζεται προς τα κάτω ή προς τα πάνω σε κάθε συμφωνία συνεισφοράς, ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι κίνδυνοι που συνδέονται με τα χρηματοδοτικά προϊόντα που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν.
3. Η συμφωνία συνεισφοράς περιλαμβάνει τουλάχιστον τα κάτωθι στοιχεία:
α) το συνολικό ποσό του μέρους της εγγύησης της ΕΕ στο πλαίσιο της συνιστώσας κράτους μέλους που αφορά το κράτος μέλος, τον συντελεστή προβλέψεων, το ύψος της συνεισφοράς από τα ταμεία στο πλαίσιο της επιμερισμένης διαχείρισης ή από συνεισφορές από σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας όπως έχουν θεσπιστεί βάσει του κανονισμού [ΜΑΑ], τη φάση σχηματισμού των προβλέψεων σύμφωνα με το ετήσιο σχέδιο χρηματοδότησης και το ύψος της προκύπτουσας ενδεχόμενης υποχρέωσης που πρέπει να καλύπτεται από αντεγγύηση παρεχόμενη από το οικείο κράτος μέλος·
β) τη στρατηγική του κράτους μέλους που συνίσταται στα χρηματοδοτικά προϊόντα και την ελάχιστη μόχλευσή τους, τη γεωγραφική κάλυψη, συμπεριλαμβανομένης της περιφερειακής κάλυψης εάν χρειάζεται, τους τύπους έργων, την επενδυτική περίοδο και, κατά περίπτωση, τις κατηγορίες των τελικών αποδεκτών και των επιλέξιμων ενδιάμεσων φορέων·
γ) τον δυνητικό εταίρο ή τους εταίρους υλοποίησης που προτείνονται σύμφωνα με το άρθρο 14 παράγραφος 1 και την υποχρέωση της Επιτροπής να πληροφορεί το οικείο κράτος μέλος σχετικά με τον εταίρο ή τους εταίρους υλοποίησης που επιλέγονται·
δ) οποιαδήποτε συνεισφορά από τα ταμεία υπό επιμερισμένη διαχείριση ή από συνεισφορές από σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας που έχουν θεσπιστεί βάσει του κανονισμού [ΜΑΑ] για τη συμβουλευτική υπηρεσία InvestEU·
ε) τις υποχρεώσεις ετήσιας υποβολής εκθέσεων προς το κράτος μέλος, οι οποίες περιέχουν τους σχετικούς δείκτες που συνδέονται με τους στόχους πολιτικής που καλύπτει το πρόγραμμα εταιρικής σχέσης ή το στρατηγικό σχέδιο της ΚΓΠ ή το σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και που αναφέρονται στη συμφωνία συνεισφοράς·
στ) διατάξεις σχετικά με την αμοιβή για το μέρος της εγγύησης της ΕΕ στο πλαίσιο της συνιστώσας κράτους μέλους·
ζ) οποιονδήποτε συνδυασμό με πόρους στο πλαίσιο της συνιστώσας για την ΕΕ σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 2, μεταξύ άλλων και σε μια πολυεπίπεδη διάρθρωση για καλύτερη κάλυψης κινδύνου.
4. Οι συμφωνίες συνεισφοράς υλοποιούνται από την Επιτροπή μέσω συμβάσεων εγγύησης που συνάπτονται με τους εταίρους υλοποίησης σύμφωνα με το άρθρο 16 και μέσω συμβουλευτικών συμφωνιών που συνάπτονται με συμβουλευτικούς εταίρους σύμφωνα με το άρθρο 24 παράγραφος 1 δεύτερο εδάφιο.
Εάν δεν έχει συναφθεί σύμβαση εγγύησης εντός εννέα μηνών από τη σύναψη της συμφωνίας συνεισφοράς, η συμφωνία συνεισφοράς καταγγέλλεται ή παρατείνεται με αμοιβαία συμφωνία. Εάν το ποσό της συμφωνίας συνεισφοράς δεν έχει δεσμευθεί πλήρως βάσει μίας ή περισσότερων συμβάσεων εγγύησης εντός εννέα μηνών από τη σύναψη της συμφωνίας συνεισφοράς, το εν λόγω ποσό τροποποιείται αναλόγως. Το μη χρησιμοποιηθέν ποσό προβλέψεων που αναλογεί στα ποσά που διατίθενται από τα κράτη μέλη βάσει του άρθρου [10 παράγραφος 1 του κανονισμού [ΚΚΔ]] ή του άρθρου [75 παράγραφος 1 του κανονισμού [ΚΓΠ]] ή σύμφωνα με την εφαρμογή των σχετικών μέτρων στα σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας που έχουν θεσπιστεί δυνάμει του κανονισμού [ΜΑΑ] επαναχρησιμοποιείται σύμφωνα με το [άρθρο 10 παράγραφος 5] του κανονισμού [[ΚΚΔ] αριθ.] και το άρθρο [75 παράγραφος 5] του κανονισμού [[περί στρατηγικού σχεδίου για την ΚΓΠ] αριθ.] και το άρθρο [X] του κανονισμού [ΜΑΑ]. Το μη χρησιμοποιηθέν ποσό προβλέψεων που αναλογεί στα ποσά που διατίθενται από κράτος μέλος σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 1 τρίτο εδάφιο του παρόντος κανονισμού επιστρέφεται στο κράτος μέλος.
Εάν μια σύμβαση εγγύησης δεν έχει εκτελεστεί δεόντως εντός χρονικού διαστήματος που ορίζεται στο άρθρο [10 παράγραφος 6] του κανονισμού [[ΚΚΔ] αριθ.] ή στο άρθρο [75 παράγραφος 6] του κανονισμού [[περί στρατηγικού σχεδίου για την ΚΓΠ] αριθ.] ή στο άρθρο [X] του κανονισμού [ΜΑΑ], η συμφωνία συνεισφοράς τροποποιείται. Το μη χρησιμοποιηθέν ποσό προβλέψεων που αναλογεί στα ποσά που διατίθενται από τα κράτη μέλη βάσει του άρθρου [10 παράγραφος 1 του κανονισμού [ΚΚΔ]] ή του άρθρου [75 παράγραφος 1 του κανονισμού [ΚΓΠ]] ή του άρθρου [X] του κανονισμού [ΜΑΑ] επαναχρησιμοποιείται σύμφωνα με το [άρθρο 10 παράγραφος 6] του κανονισμού [[ΚΚΔ] αριθ.] και το άρθρο [75 παράγραφος 6] του κανονισμού [[περί στρατηγικού σχεδίου για την ΚΓΠ] αριθ.] και το άρθρο [X] του κανονισμού [ΜΑΑ]. Το μη χρησιμοποιηθέν ποσό προβλέψεων που αναλογεί στα ποσά που διατίθενται από κράτος μέλος σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 1 τρίτο εδάφιο του παρόντος κανονισμού επιστρέφεται στο κράτος μέλος.
5. Ισχύουν οι κάτωθι κανόνες για τις προβλέψεις για το μέρος της εγγύησης της ΕΕ στο πλαίσιο της συνιστώσας κράτους μέλους που θεσπίστηκε βάσει συμφωνίας συνεισφοράς:
α) Μετά τη φάση σύστασης που αναφέρεται στην παράγραφο 3 στοιχείο α) του παρόντος άρθρου, τυχόν ετήσιο πλεόνασμα προβλέψεων, υπολογιζόμενο συγκρίνοντας το ποσό των προβλέψεων που απαιτείται βάσει του συντελεστή προβλέψεων που ορίζεται στη συμφωνία συνεισφοράς με το ποσό των προβλέψεων που όντως πραγματοποιήθηκε, επαναχρησιμοποιείται σύμφωνα με το [άρθρο 10 παράγραφος 7] του [ΚΚΔ] και το [άρθρο 75 παράγραφος 7] του κανονισμού [[περί στρατηγικού σχεδίου για την ΚΓΠ] αριθ.] και το άρθρο [X] του κανονισμού [ΜΑΑ].
β) Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 213 παράγραφος 4 του δημοσιονομικού κανονισμού, μετά τη φάση σχηματισμού που αναφέρεται στην παράγραφο 3 στοιχείο α) του παρόντος άρθρου, οι προβλέψεις δεν συνεπάγονται ετήσιες αναπληρώσεις κατά τη διάρκεια της διαθεσιμότητας του εν λόγω μέρους της εγγύησης της ΕΕ στο πλαίσιο της συνιστώσας κράτους μέλους.
γ) Η Επιτροπή ενημερώνει αμελλητί το κράτος μέλος όταν το επίπεδο των προβλέψεων για το εν λόγω μέρος της εγγύησης της ΕΕ πέσει κάτω από το 20 % των αρχικών προβλέψεων, ως αποτέλεσμα καταπτώσεων για το συγκεκριμένο μέρος της εγγύησης της ΕΕ στο πλαίσιο της συνιστώσας κράτους μέλους.
δ) Εάν το επίπεδο των προβλέψεων για το εν λόγω μέρος της εγγύησης της ΕΕ στο πλαίσιο της συνιστώσας κράτους μέλους φθάσει το 10 % των αρχικών προβλέψεων, το οικείο κράτος μέλος παρέχει έως το 5 % των αρχικών προβλέψεων στο κοινό ταμείο προβλέψεων που αναφέρεται στο άρθρο 212 του δημοσιονομικού κανονισμού, κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ
ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΣΧΕΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΤΗΣ ΕΤΕπ
Άρθρο 10
Πεδίο της εταιρικής σχέσης
1. Η Επιτροπή και ο Όμιλος της ΕΤΕπ συγκροτούν εταιρική σχέση βάσει του παρόντος κανονισμού με στόχο να υποστηριχθεί η υλοποίηση του InvestEU και να προωθηθεί η συνέπεια, η απουσία αποκλεισμών, η προσθετικότητα και η αποτελεσματική χρήση. Σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό και όπως διευκρινίζεται περαιτέρω στις συμφωνίες που αναφέρονται στην παράγραφο 3, ο Όμιλος της ΕΤΕπ:
α) υλοποιεί το τμήμα της εγγύησης της ΕΕ που ορίζεται στο άρθρο 12 παράγραφος 4·
β) στηρίζει την υλοποίηση της συνιστώσας για την ΕΕ του ταμείου InvestEU, και, κατά περίπτωση, της συνιστώσας κράτους μέλους, με τους εξής, ιδίως, τρόπους:
i) συμβάλλοντας μαζί με δυνητικούς εταίρους υλοποίησης στις επενδυτικές κατευθυντήριες γραμμές σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 7, συμβάλλοντας στον σχεδιασμό του πίνακα αποτελεσμάτων σύμφωνα με το άρθρο 21 και συνεισφέροντας σε άλλα έγγραφα που ορίζουν την επιχειρησιακή καθοδήγηση του ταμείου InvestEU·
ii) καθορίζοντας, από κοινού με την Επιτροπή και δυνητικούς εταίρους υλοποίησης, τη μεθοδολογία κινδύνου και το σύστημα χαρτογράφησης κινδύνων που συνδέονται με τις χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις των εταίρων υλοποίησης, ώστε οι εν λόγω πράξεις να αξιολογούνται βάσει κοινής κλίμακας αξιολόγησης·
iii) κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής και σε συμφωνία με τον ενδιαφερόμενο δυνητικό εταίρο υλοποίησης, εκπονώντας αξιολόγηση των συστημάτων του εν λόγω δυνητικού εταίρου υλοποίησης και παρέχοντας στοχευμένων τεχνικές συμβουλές για τα συστήματα αυτά, εφόσον και στον βαθμό που απαιτείται από τα συμπεράσματα του ελέγχου της αξιολόγησης κατά πυλώνες ενόψει της υλοποίησης των χρηματοδοτικών προϊόντων που προβλέπονται από τον εν λόγω δυνητικό εταίρο υλοποίησης·
iv) παρέχοντας μη δεσμευτική γνώμη για τις πτυχές που σχετίζονται με τον τραπεζικό τομέα, ιδίως όσον αφορά τον χρηματοοικονομικό κίνδυνο και τους χρηματοοικονομικούς όρους που σχετίζονται με το μέρος της εγγύησης της ΕΕ που πρόκειται να διατεθεί στον εταίρο υλοποίησης, πλην του Ομίλου ΕΤΕπ, όπως ορίζεται στη σύμβαση εγγύησης που θα συναφθεί με τον εν λόγω εταίρο·
v) διενεργώντας προσομοιώσεις και προβολές σχετικά με τον χρηματοοικονομικό κίνδυνο και την αμοιβή του συνολικού χαρτοφυλακίου βάσει παραδοχών που έχουν συμφωνηθεί με την Επιτροπή·
vi) διενεργώντας μέτρηση του χρηματοοικονομικού κινδύνου του συνολικού χαρτοφυλακίου και υποβάλλοντας οικονομικές εκθέσεις περί του συνολικού χαρτοφυλακίου· και
vii) παρέχοντας στην Επιτροπή υπηρεσίες αναδιάρθρωσης και εξυγίανσης, οι οποίες ορίζονται στη συμφωνία που αναφέρεται στην παράγραφο 3 στοιχείο β), κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής και σε συμφωνία με τον εταίρο υλοποίησης, σύμφωνα με το άρθρο 16 παράγραφος 2 στοιχείο ζ), εφόσον ο εταίρος υλοποίησης δεν είναι πλέον υπεύθυνος για την υλοποίηση δραστηριοτήτων αναδιάρθρωσης και εξυγίανσης στο πλαίσιο της σχετικής σύμβασης εγγύησης·
γ) δύναται να παρέχει ανάπτυξη ικανοτήτων, όπως αναφέρεται στο άρθρο 24 παράγραφος 2 στοιχείο η), σε εθνική αναπτυξιακή τράπεζα ή ίδρυμα και άλλες υπηρεσίες, σε σχέση με την υλοποίηση χρηματοδοτικών προϊόντων που υποστηρίζονται από την εγγύηση της ΕΕ, εφόσον ζητηθεί από την εν λόγω εθνική αναπτυξιακή τράπεζα ή ίδρυμα·
δ) σε σχέση με τον συμβουλευτικό κόμβο InvestEU:
i) της διατίθεται ποσό έως 525 000 000 EUR, για τις συμβουλευτικές πρωτοβουλίες που αναφέρονται στο άρθρο 24 και τα επιχειρησιακά καθήκοντα που αναφέρονται στο σημείο ii) του παρόντος στοιχείου δ), από το χρηματοδοτικό κονδύλιο που αναφέρεται στο άρθρο 4 παράγραφος 3·
ii) συμβουλεύει την Επιτροπή και εκτελεί επιχειρησιακά καθήκοντα, τα οποία καθορίζονται στη συμφωνία που αναφέρεται στο στοιχείο γ) της παραγράφου 3, ως εξής:
– υποστηρίζοντας την Επιτροπή στον σχεδιασμό, τη συγκρότηση και τη λειτουργία του συμβουλευτικού κόμβου InvestEU·
– παρέχοντας αξιολόγηση των αιτήσεων για συμβουλευτική υποστήριξη που η Επιτροπή δεν θεωρεί ότι εμπίπτουν στο πλαίσιο υφιστάμενων συμβουλευτικών πρωτοβουλιών, με σκοπό την υποστήριξη της απόφασης κατανομής της Επιτροπής όσον αφορά τις αιτήσεις παροχής συμβουλών που λαμβάνονται στο κεντρικό σημείο εισόδου που ορίζεται στο άρθρο 24 παράγραφος 2 στοιχείο α)·
– υποστηρίζοντας εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες ή ιδρύματα, κατόπιν αιτήματός τους, μέσω της δημιουργίας ικανοτήτων που αναφέρεται στο άρθρο 24 παράγραφος 2 στοιχείο η) σε σχέση με την ανάπτυξη των συμβουλευτικών τους ικανοτήτων, ώστε να μπορούν να συμμετέχουν σε συμβουλευτικές πρωτοβουλίες·
– συνάπτοντας, κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής και ενός δυνητικού συμβουλευτικού εταίρου, και υπό την αίρεση της συμφωνίας του Ομίλου της ΕΤΕπ, συμφωνία, εξ ονόματος της Επιτροπής, με τον συμβουλευτικό εταίρο για την υλοποίηση συμβουλευτικών πρωτοβουλιών.
Ο Όμιλος της ΕΤΕπ διασφαλίζει ότι τα καθήκοντά του που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο στοιχείο δ) σημείο ii) εκτελούνται εξ ολοκλήρου ανεξάρτητα από τον ρόλο του ως συμβουλευτικού εταίρου.
Κατά περίπτωση, η Επιτροπή συνεργάζεται με τον εταίρο υλοποίησης με βάση τα πορίσματα της γνώμης του Ομίλου της ΕΤΕπ που αναφέρεται στην παρούσα παράγραφο πρώτο εδάφιο στοιχείο β) σημείο iv). Η Επιτροπή ενημερώνει τον Όμιλο ΕΤΕπ για το αποτέλεσμα της διαδικασίας λήψης των αποφάσεών της.
2. Οι σχετικές με τις τράπεζες πληροφορίες που διαβιβάζει η Επιτροπή στον Όμιλο της ΕΤΕπ σύμφωνα με την παράγραφο 1 στοιχείο β) σημεία ii), iv), v) και vi) περιορίζονται στις πληροφορίες που είναι απολύτως αναγκαίες για να εκπληρώσει ο Όμιλος της ΕΤΕπ τις υποχρεώσεις του που απορρέουν από τα σημεία αυτά. Η Επιτροπή καθορίζει, σε στενό διάλογο με τον Όμιλο της ΕΤΕπ και τους δυνητικούς εταίρους υλοποίησης, τη φύση και το πεδίο εφαρμογής των προαναφερόμενων πληροφοριών σχετικά με τις τράπεζες, λαμβάνοντας υπόψη τις απαιτήσεις για χρηστή δημοσιονομική διαχείριση της εγγύησης της ΕΕ, τα θεμιτά συμφέροντα του εταίρου υλοποίησης όσον αφορά εμπορικά ευαίσθητες πληροφορίες, και τις ανάγκες του Ομίλου της ΕΤΕπ για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του βάσει των εν λόγω σημείων.
3. Οι όροι της εταιρικής σχέσης καθορίζονται σε συμφωνίες, στις οποίες περιλαμβάνονται:
α) όσον αφορά τη χορήγηση και την υλοποίηση του τμήματος της εγγύησης της ΕΕ που ορίζεται στο άρθρο 12 παράγραφος 4:
i) σύμβαση εγγύησης μεταξύ της Επιτροπής και του Ομίλου της ΕΤΕπ· ή
ii) ξεχωριστές συμβάσεις εγγύησης μεταξύ της Επιτροπής και της ΕΤΕπ και των θυγατρικών της ή άλλων οντοτήτων κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 28 παράγραφος 1 του καταστατικού της ΕΤΕπ, ανάλογα με την περίπτωση·
β) συμφωνία μεταξύ της Επιτροπής και του ομίλου της ΕΤΕπ σε σχέση με την παράγραφο 1 στοιχεία β) και γ)·
γ) συμφωνία μεταξύ της Επιτροπής και του Ομίλου της ΕΤΕπ σε σχέση με τον συμβουλευτικό κόμβο InvestEU·
δ) συμφωνίες παροχής υπηρεσιών μεταξύ του Ομίλου ΕΤΕπ και εθνικών αναπτυξιακών τραπεζών και ιδρυμάτων σχετικά με τη δημιουργία ικανοτήτων και άλλες υπηρεσίες δυνάμει της παραγράφου 1 στοιχείο γ).
4. Με την επιφύλαξη των άρθρων 17 παράγραφος 3 και 24 παράγραφος 4 του παρόντος κανονισμού, οι δαπάνες του Ομίλου της ΕΤΕπ για την εκτέλεση των καθηκόντων που αναφέρονται στα στοιχεία β) και γ) της παραγράφου 1 είναι σύμφωνες με τους όρους της συμφωνίας που αναφέρεται στην παράγραφο 3 στοιχείο β) του παρόντος άρθρου και μπορούν να καλυφθούν από τις επιστροφές ή τα έσοδα που απορρέουν από την εγγύηση της ΕΕ ή από τις προβλέψεις, σύμφωνα με το άρθρο 211 παράγραφοι 4 και 5 του δημοσιονομικού κανονισμού, ή μπορούν να χρεωθούν στο χρηματοδοτικό κονδύλιο που αναφέρεται στο άρθρο 4 παράγραφος 3 του παρόντος κανονισμού, κατόπιν αιτιολόγησης των εν λόγω δαπανών από τον Όμιλο της ΕΤΕπ και εντός συνολικού ανώτατου ορίου 10 000 000 EUR.
5. Οι δαπάνες του Ομίλου της ΕΤΕπ για την εκτέλεση των επιχειρησιακών καθηκόντων που αναφέρονται στην παράγραφο 1 στοιχείο δ) σημείο ii) καλύπτονται πλήρως και καταβάλλονται από το ποσό που αναφέρεται στην παράγραφο 1 στοιχείο δ) σημείο i), κατόπιν αιτιολόγησης αυτών των δαπανών από τον Όμιλο της ΕΤΕπ και εντός συνολικού ανώτατου ορίου 15 000 000 EUR.
Άρθρο 11
Συγκρούσεις συμφερόντων
1. Στο πλαίσιο της εταιρικής σχέσης που αναφέρεται στο άρθρο 10, ο Όμιλος της ΕΤΕπ λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα και προφυλάξεις προκειμένου να αποφεύγονται συγκρούσεις συμφερόντων με άλλους εταίρους υλοποίησης, μεταξύ άλλων με τη σύσταση ειδικής και ανεξάρτητης ομάδας για τα καθήκοντα που αναφέρονται στο άρθρο 10 παράγραφος 1 στοιχείο β) σημεία iii) έως vi). Η ομάδα αυτή υπόκειται σε αυστηρούς κανόνες εμπιστευτικότητας, οι οποίοι εξακολουθούν να ισχύουν για τα μέλη της ομάδας μετά την αποχώρησή τους από αυτήν.
2. Ο Όμιλος της ΕΤΕπ και άλλοι εταίροι υλοποίησης ενημερώνουν την Επιτροπή αμελλητί για κάθε κατάσταση που συνιστά σύγκρουση συμφερόντων ή ενδέχεται να οδηγήσει σε σύγκρουση συμφερόντων. Σε περίπτωση αμφιβολίας, η Επιτροπή καθορίζει εάν υφίσταται σύγκρουση συμφερόντων και ενημερώνει τον Όμιλο της ΕΤΕπ για το συμπέρασμά της. Σε περίπτωση σύγκρουσης συμφερόντων, ο Όμιλος της ΕΤΕπ λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα. Το Διοικητικό Συμβούλιο ενημερώνεται για τα μέτρα αυτά και τα αποτελέσματά τους.
3. Ο Όμιλος της ΕΤΕπ λαμβάνει τις αναγκαίες προφυλάξεις για την αποφυγή καταστάσεων υπό τις οποίες ενδέχεται να προκύψει σύγκρουση συμφερόντων κατά την υλοποίηση του συμβουλευτικού κόμβου InvestEU, ιδίως σε σχέση με τα επιχειρησιακά καθήκοντα στο πλαίσιο του ρόλου του όσον αφορά τη στήριξη της Επιτροπής κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 10 παράγραφος 1 στοιχείο δ) σημείο ii). Σε περίπτωση σύγκρουσης συμφερόντων, ο Όμιλος της ΕΤΕπ λαμβάνει τα κατάλληλα μέτρα.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV
Εγγύηση της ΕΕ
Άρθρο 12
Εγγύηση της ΕΕ
1. Η εγγύηση της ΕΕ χορηγείται ως αμετάκλητη, άνευ όρων και κατόπιν αιτήσεως εγγύηση στους εταίρους υλοποίησης σύμφωνα με το άρθρο 219 παράγραφος 1 του δημοσιονομικού κανονισμού και υλοποιείται στο πλαίσιο έμμεσης διαχείρισης σύμφωνα με τον Τίτλο X του εν λόγω κανονισμού.
2. Η αμοιβή για την εγγύηση της ΕΕ συνδέεται με τα χαρακτηριστικά και το προφίλ κινδύνου των χρηματοδοτικών προϊόντων, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τη φύση των υποκείμενων χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων και την εκπλήρωση των στόχων πολιτικής που έχουν τεθεί για τα χρηματοδοτικά προϊόντα.
Όταν δικαιολογείται δεόντως από τη φύση των στόχων πολιτικής τους οποίους εξυπηρετεί το χρηματοδοτικό προϊόν και από την ανάγκη τα χρηματοδοτικά προϊόντα να είναι οικονομικά προσιτά για τους τελικούς αποδέκτες στους οποίους απευθύνονται, μπορεί να μειωθεί το κόστος της χρηματοδότησης που παρέχεται στον τελικό αποδέκτη, ή να βελτιωθούν οι όροι της εν λόγω χρηματοδότησης, με προσαρμογή της αμοιβής για την εγγύηση της ΕΕ ή, κατά περίπτωση, με την κάλυψη των εκκρεμών διοικητικών δαπανών που βαρύνουν τον εταίρο υλοποίησης μέσω του προϋπολογισμού της Ένωσης, και ιδίως:
α) όταν οι ακραίες συνθήκες στις χρηματοπιστωτικές αγορές θα εμπόδιζαν την υλοποίηση μιας χρηματοδοτικής ή επενδυτικής πράξης με τιμολόγηση βάσει της αγοράς· ή
β) όπου κάτι τέτοιο είναι αναγκαίο ώστε να λειτουργήσει ως καταλύτης χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων σε τομείς ή περιοχές που αντιμετωπίζουν σημαντική αδυναμία της αγοράς ή κατάσταση μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων ή για να διευκολυνθεί η δημιουργία επενδυτικών πλατφορμών,
β α) για το σκέλος στήριξης της φερεγγυότητας, στα κράτη μέλη και τους τομείς που πλήττονται περισσότερο από οικονομική άποψη και στα κράτη μέλη όπου η δυνατότητα κρατικής στήριξης της φερεγγυότητας είναι πιο περιορισμένη,
στον βαθμό που η μείωση της αμοιβής για την εγγύηση της ΕΕ ή η κάλυψη των εκκρεμών διοικητικών δαπανών που βαρύνουν τον εταίρο υλοποίησης δεν επηρεάζει σημαντικά τις προβλέψεις για την εγγύηση InvestEU.
Η μείωση της αμοιβής για την εγγύηση της ΕΕ ωφελεί πλήρως τους τελικούς αποδέκτες.
3. Ο όρος που προβλέπεται στο άρθρο 219 παράγραφος 4 του δημοσιονομικού κανονισμού ισχύει για κάθε εταίρο υλοποίησης σε βάση χαρτοφυλακίου.
4. Το 75 % της εγγύησης της ΕΕ στο πλαίσιο της συνιστώσας για την ΕΕ, όπως αναφέρεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 πρώτο εδάφιο, που ανέρχεται σε 68 829 990 000 EUR, χορηγείται στον Όμιλο της ΕΤΕπ. Ο Όμιλος ΕΤΕπ παρέχει συνολική χρηματοδοτική συνεισφορά ύψους 11 494 608 330 EUR. Η συνεισφορά αυτή παρέχεται με τρόπο και σε μορφή που διευκολύνει την υλοποίηση του ταμείου InvestEU και την επίτευξη των στόχων που ορίζονται στο άρθρο 14 παράγραφος 2.
5. Το υπόλοιπο 25 % της εγγύησης της ΕΕ στο πλαίσιο της συνιστώσας για την ΕΕ χορηγείται σε άλλους εταίρους υλοποίησης, οι οποίοι πρέπει επίσης να παρέχουν χρηματοδοτική συνεισφορά η οποία θα καθορίζεται στις συμβάσεις εγγύησης.
6. Καταβάλλεται κάθε προσπάθεια προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι στο τέλος της επενδυτικής περιόδου καλύπτεται ευρύ φάσμα τομέων και περιφερειών και ότι αποφεύγεται η υπερβολική τομεακή ή γεωγραφική συγκέντρωση. Οι προσπάθειες αυτές περιλαμβάνουν κίνητρα για μικρότερες ή λιγότερο εξελιγμένες NPBI οι οποίες διαθέτουν συγκριτικό πλεονέκτημα λόγω της τοπικής παρουσίας, των γνώσεων και των επενδυτικών ικανοτήτων τους. Η Επιτροπή αναπτύσσει συνεκτική προσέγγιση για την υποστήριξη των προσπαθειών αυτών.
7. Η εγγύηση της ΕΕ που αναφέρεται στο άρθρο 4 παράγραφος 2 πρώτο και δεύτερο εδάφιο μπορεί να χορηγείται για χρηματοδοτικές και επενδυτικές δραστηριότητες που πρόκειται να εκτελεστούν από εταίρο υλοποίησης, υπό την προϋπόθεση ότι η Επιτροπή θα έχει συνάψει συμφωνία εγγύησης με τον εν λόγω εταίρο υλοποίησης έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023, ώστε να πληρούνται οι όροι που προβλέπονται στο άρθρο 4 παράγραφος 6 του κανονισμού [EURI]. Στις άλλες περιπτώσεις, η στήριξη στο πλαίσιο της εγγύησης της ΕΕ χορηγείται για χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό κατά τη διάρκεια επενδυτικής περιόδου που λήγει την 31η Δεκεμβρίου 2027.
▌Οι συμβάσεις μεταξύ των εταίρων υλοποίησης και του τελικού αποδέκτη ή του χρηματοοικονομικού διαμεσολαβητή ή άλλης οντότητας που αναφέρεται στο άρθρο 15 παράγραφος 1 στοιχείο α) υπογράφονται έως την 31η Δεκεμβρίου 2028.
Άρθρο 13
Επιλέξιμες χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις
1. Το ταμείο InvestEU στηρίζει μόνο χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις οι οποίες:
α) πληρούν τις προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 209 παράγραφος 2 στοιχεία α) έως ε) του δημοσιονομικού κανονισμού, ιδίως όσον αφορά τις αδυναμίες της αγοράς, τις καταστάσεις μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων και την προσθετικότητα, όπως ορίζονται στο άρθρο 209 παράγραφος 2 στοιχεία α) και β) του δημοσιονομικού κανονισμού και στο παράρτημα V του παρόντος κανονισμού και, κατά περίπτωση, τη μεγιστοποίηση των ιδιωτικών επενδύσεων, σύμφωνα με το άρθρο 209 παράγραφος 2 στοιχείο δ) του δημοσιονομικού κανονισμού·
β) συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων πολιτικής της Ένωσης και εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των τομέων που είναι επιλέξιμοι για χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις στο πλαίσιο του κατάλληλου σκέλους πολιτικής σύμφωνα με το παράρτημα II του παρόντος κανονισμού·
γ) δεν παρέχουν χρηματοδοτική στήριξη σε αποκλειόμενες δραστηριότητες που ορίζονται στο σημείο Β του παραρτήματος V του παρόντος κανονισμού· και
δ) συνάδουν με τις επενδυτικές κατευθυντήριες γραμμές.
2. Πέρα από τα έργα που υλοποιούνται στην Ένωση ή σε υπερπόντια χώρα ή έδαφος που συνδέονται με κράτος μέλος κατά τα οριζόμενα στο παράρτημα II της ΣΛΕΕ, το ταμείο InvestEU μπορεί να στηρίζει τα ακόλουθα έργα και δραστηριότητες μέσω χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων σε άλλα σκέλη εκτός του στρατηγικού ευρωπαϊκού επενδυτικού σκέλους ή του σκέλους στήριξης της φερεγγυότητας:
α) έργα με τη συμμετοχή οντοτήτων που είναι εγκατεστημένες ή εδρεύουν σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη και επεκτείνονται σε μία ή περισσότερες τρίτες χώρες, συμπεριλαμβανομένων χωρών υπό ένταξη, υποψήφιων χωρών και δυνητικά υποψήφιων μελών, χωρών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της ευρωπαϊκής πολιτικής γειτονίας, χωρών του ΕΟΧ ή της ΕΖΕΣ, ή σε μια υπερπόντια χώρα ή έδαφος, όπως ορίζεται στο παράρτημα II της ΣΛΕΕ, ή σε μια συνδεδεμένη τρίτη χώρα, ανεξάρτητα από το αν υπάρχει ή όχι εταίρος στις εν λόγω τρίτες χώρες ή υπερπόντιες χώρες ή εδάφη·
β) χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις σε τρίτες χώρες που αναφέρονται στο άρθρο 5, οι οποίες έχουν συνεισφέρει σε συγκεκριμένο χρηματοδοτικό προϊόν.
3. Το Ταμείο InvestEU μπορεί να στηρίζει χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις που παρέχουν χρηματοδότηση σε τελικούς αποδέκτες οι οποίοι είναι νομικές οντότητες εγκατεστημένες σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες χώρες ή εδάφη:
α) κράτος μέλος ή υπερπόντια χώρα ή έδαφος που συνδέεται με κράτος μέλος, όπως ορίζεται στο παράρτημα ΙΙ της ΣΛΕΕ·
β) τρίτη χώρα που συνδέεται με το πρόγραμμα InvestEU, σύμφωνα με το άρθρο 5·
γ) τρίτη χώρα που αναφέρεται στο στοιχείο α) της παραγράφου 2, κατά περίπτωση·
δ) άλλες τρίτες χώρες, όταν χρειάζεται για τη χρηματοδότηση ενός έργου σε χώρα ή έδαφος που αναφέρεται στα στοιχεία α), β) και γ).
Με την επιφύλαξη του πρώτου εδαφίου, οι τελικοί αποδέκτες και οι ενδιάμεσοι φορείς στο πλαίσιο του στρατηγικού ευρωπαϊκού επενδυτικού σκέλους είναι νομικές οντότητες κατά τα οριζόμενα στην εισαγωγική πρόταση του πρώτου εδαφίου, στο δεύτερο εδάφιο και στο τρίτο εδάφιο του άρθρου 7 παράγραφος 1 στοιχείο ε).
Κατά παρέκκλιση από το πρώτο εδάφιο, μόνο επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες σε κράτος μέλος και δραστηριοποιούνται εντός της Ένωσης μπορεί να λάβουν στήριξη από χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις υπό το σκέλος στήριξης της φερεγγυότητας.
Κατά παρέκκλιση από το πρώτο εδάφιο, υπό το σκέλος στήριξης της φερεγγυότητας, τελικοί αποδέκτες ύψους 30 εκατ. ευρώ και άνω δεν μπορούν να πραγματοποιούν πληρωμές μερισμάτων, μη υποχρεωτικές πληρωμές τοκομεριδίων ή να επαναγοράζουν μετοχές. Η αμοιβή οποιουδήποτε μέλους της διοίκησης δικαιούχου που λαμβάνει χρηματοδότηση ύψους 30 εκατ. EUR ή μεγαλύτερη υπό το σκέλος στήριξης της φερεγγυότητας δεν υπερβαίνει το σταθερό τμήμα της αμοιβής του εν λόγω μέλους στις 31 Δεκεμβρίου 2019. Για τα πρόσωπα που καθίστανται μέλη της διοίκησης κατά ή μετά τη χορήγηση χρηματοδότησης InvestEU υπό το σκέλος στήριξης της φερεγγυότητας, το εφαρμοστέο όριο είναι η κατώτερη σταθερή αμοιβή οποιουδήποτε μέλους της διοίκησης στις 31 Δεκεμβρίου 2019. Σε καμία περίπτωση δεν καταβάλλονται πριμοδοτήσεις (bonus) ή άλλα μεταβλητά ή κατά σύγκριση στοιχεία αποδοχών.
Άρθρο 14
Επιλογή εταίρων υλοποίησης εκτός του Ομίλου της ΕΤΕπ
1. Η Επιτροπή επιλέγει εταίρους υλοποίησης εκτός του Ομίλου της ΕΤΕπ σύμφωνα με το άρθρο 154 του δημοσιονομικού κανονισμού.
Οι εταίροι υλοποίησης μπορούν να συγκροτούν ομάδα. Ένας εταίρος υλοποίησης μπορεί να είναι μέλος μίας ή περισσότερων ομάδων.
Όσον αφορά τη συνιστώσα για την ΕΕ, οι επιλέξιμοι αντισυμβαλλόμενοι πρέπει να έχουν εκφράσει ενδιαφέρον σε σχέση με το τμήμα της εγγύησης της ΕΕ που αναφέρεται στο άρθρο 12 παράγραφος 5.Όσον αφορά τη συνιστώσα κράτους μέλους, το οικείο κράτος μέλος δύναται να προτείνει έναν ή περισσότερους αντισυμβαλλόμενους ως εταίρους υλοποίησης μεταξύ των αντισυμβαλλομένων που έχουν εκφράσει ενδιαφέρον. Το οικείο κράτος μέλος μπορεί επίσης να προτείνει τον Όμιλο της ΕΤΕπ ως εταίρο υλοποίησης και μπορεί να συμβάλλεται, με δικά του έξοδα, με τον Όμιλο της ΕΤΕπ για την παροχή των υπηρεσιών που αναφέρονται στο άρθρο 10.
Σε περίπτωση που το οικείο κράτος μέλος δεν προτείνει εταίρο υλοποίησης, η Επιτροπή προβαίνει, σύμφωνα με το τρίτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου, σε επιλογή εταίρων υλοποίησης μεταξύ των επιλέξιμων αντισυμβαλλομένων που δύνανται να καλύψουν τις χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις στις οικείες γεωγραφικές περιοχές.
2. Κατά την επιλογή εταίρων υλοποίησης, η Επιτροπή διασφαλίζει ότι το χαρτοφυλάκιο χρηματοδοτικών προϊόντων στο πλαίσιο του ταμείου InvestEU ικανοποιεί τους ακόλουθους στόχους:
α) μεγιστοποιεί την κάλυψη των στόχων που ορίζονται στο άρθρο 3·
β) μεγιστοποιεί τον αντίκτυπο της εγγύησης της ΕΕ μέσω των ιδίων πόρων που δεσμεύονται από τον εταίρο υλοποίησης·
γ) μεγιστοποιεί, ανάλογα με την περίπτωση, την ιδιωτική επένδυση·
δ) προωθεί καινοτόμες λύσεις σχετικές με τη χρηματοδότηση και τους κινδύνους με σκοπό την αντιμετώπιση των αδυναμιών της αγοράς και των καταστάσεων μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων·
ε) επιτυγχάνει γεωγραφική διαφοροποίηση μέσω της σταδιακής διάθεσης της εγγύησης της ΕΕ και επιτρέπει τη χρηματοδότηση μικρότερων έργων·
στ) διασφαλίζει επαρκή διαφοροποίηση των κινδύνων.
3. Κατά την επιλογή των εταίρων υλοποίησης, η Επιτροπή λαμβάνει επίσης υπόψη τα εξής:
α) το δυνητικό κόστος και τη δυνητική αμοιβή για τον προϋπολογισμό της Ένωσης·
β) τη δυνατότητα του εταίρου υλοποίησης να εκπληρώσει πλήρως τις απαιτήσεις του άρθρου 155 παράγραφος 2 και παράγραφος 3 του δημοσιονομικού κανονισμού που αφορούν τη φοροαποφυγή, τη φορολογική απάτη, τη φοροδιαφυγή, τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας και τις μη συνεργάσιμες περιοχές δικαιοδοσίας.
4. Εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες ή ιδρύματα μπορούν να επιλέγονται ως εταίροι υλοποίησης, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούν τις απαιτήσεις του παρόντος άρθρου.
Άρθρο 15
Επιλέξιμα είδη χρηματοδότησης
1. Η εγγύηση της ΕΕ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη των κινδύνων που σχετίζονται με τα κάτωθι είδη χρηματοδότησης που παρέχονται από τους εταίρους υλοποίησης:
α) δάνεια, εγγυήσεις, αντεγγυήσεις, μέσα κεφαλαιαγοράς, κάθε άλλη μορφή χρηματοδότησης ή πιστωτικής ενίσχυσης, συμμετοχές, συμπεριλαμβανομένων δανείων μειωμένης εξασφάλισης, επενδύσεις μετοχικού ή οιονεί μετοχικού κεφαλαίου, που παρέχονται άμεσα ή έμμεσα μέσω χρηματοοικονομικών διαμεσολαβητών, ταμείων, επενδυτικών πλατφορμών ή άλλων μηχανισμών και διοχετεύονται στους τελικούς αποδέκτες·
β) χρηματοδότηση ή εγγυήσεις από εταίρο υλοποίησης σε άλλο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα που δίνει στο εν λόγω ίδρυμα τη δυνατότητα να αναλάβει τη χρηματοδότηση που αναφέρεται στο στοιχείο α).
Προκειμένου να καλυφθεί από την εγγύηση της ΕΕ, η χρηματοδότηση που αναφέρεται στα σημεία α) και β) του πρώτου εδαφίου της παρούσας παραγράφου χορηγείται, αποκτάται ή εκδίδεται προς όφελος των χρηματοδοτικών ή επενδυτικών πράξεων που αναφέρονται στο άρθρο 13 παράγραφος 1, εφόσον η χρηματοδότηση από τον εταίρο υλοποίησης χορηγήθηκε βάσει συμφωνίας ή συναλλαγής χρηματοδότησης που υπεγράφη ή συνήφθη από τον εταίρο υλοποίησης μετά την υπογραφή της σύμβασης εγγύησης και δεν έχει λήξει ούτε έχει ακυρωθεί.
2. Οι χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις μέσω των ταμείων ή άλλων ενδιάμεσων δομών στηρίζονται από την εγγύηση της ΕΕ σύμφωνα με τις διατάξεις που ορίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές περί επενδύσεων, ακόμη και αν οι εν λόγω δομές επενδύουν μικρό σχετικά μέρος των επενδεδυμένων ποσών τους εκτός της Ένωσης και σε τρίτες χώρες που αναφέρονται στο άρθρο 13 παράγραφος 2, ή επενδύουν μικρό σχετικά μέρος των επενδεδυμένων ποσών τους σε άλλα στοιχεία ενεργητικού που δεν είναι επιλέξιμα σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό.
Οι επενδυτικές κατευθυντήριες γραμμές μπορούν να ορίζουν περαιτέρω περιορισμούς όσον αφορά το ποσοστό των ποσών που επενδύονται εκτός της Ένωσης σε χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις μέσω ταμείων ή άλλων ενδιάμεσων δομών στο πλαίσιο του στρατηγικού ευρωπαϊκού επενδυτικού σκέλους, συμπεριλαμβανομένων πιθανών ρητρών για την έξοδο από τις εν λόγω επενδύσεις.
2α. Επιλέξιμα μέσα υπό το σκέλος στήριξης της φερεγγυότητας, μέσω εκτελεστικών εταίρων, καταλήγουν στην παροχή μετοχικού ή οιονεί μετοχικού κεφαλαίου σε επιχειρήσεις που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 στοιχείο εα). Μπορούν να χρησιμοποιηθούν υβριδικά μέσα αν τα μέσα αυτά ανταποκρίνονται στον σκοπό του σκέλους.
Άρθρο 16
Συμβάσεις εγγύησης
1. Η Επιτροπή συνάπτει σύμβαση εγγύησης με κάθε εταίρο υλοποίησης για τη χορήγηση της εγγύησης της ΕΕ έως ένα ποσό που ορίζει η Επιτροπή.
Σε περίπτωση που οι εταίροι υλοποίησης αποτελούν ομάδα συνάπτεται μία μόνο σύμβαση εγγύησης μεταξύ της Επιτροπής και κάθε εταίρου υλοποίησης που ανήκει στην ομάδα ή με έναν εταίρο υλοποίησης για λογαριασμό της ομάδας.
2. Η σύμβαση εγγύησης περιλαμβάνει:
α) το ύψος και τους όρους της χρηματοδοτικής συνεισφοράς που πρόκειται να χορηγήσει ο εταίρος υλοποίησης·
β) τους όρους της χρηματοδότησης ή των εγγυήσεων που πρόκειται να χορηγήσει ο εταίρος υλοποίησης σε άλλη νομική οντότητα η οποία συμμετέχει στην υλοποίηση, οποτεδήποτε ισχύει αυτό·
γ) λεπτομερείς κανόνες σχετικά με την παροχή της εγγύησης της ΕΕ σύμφωνα με το άρθρο 18, συμπεριλαμβανομένης της κάλυψης χαρτοφυλακίων που αφορούν συγκεκριμένα είδη μέσων και των αντίστοιχων συμβάντων που ενεργοποιούν δυνητικά κατάπτωση της εγγύησης της ΕΕ·
δ) την αμοιβή για την ανάληψη κινδύνων η οποία κατανέμεται κατ’ αναλογία προς την αντίστοιχη συμμετοχή της Ένωσης και του εταίρου υλοποίησης στην ανάληψη των κινδύνων ή όπως έχει αναπροσαρμοστεί σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 2·
ε) τους όρους πληρωμής·
στ) τη δέσμευση του εταίρου υλοποίησης για την αποδοχή των αποφάσεων της Επιτροπής και της Επιτροπής Επενδύσεων όσον αφορά τη χρήση της εγγύησης της ΕΕ προς όφελος της προτεινόμενης χρηματοδοτικής ή επενδυτικής πράξης, εξαιρουμένων των αποφάσεων που λαμβάνει ο εταίρος υλοποίησης σχετικά με την προτεινόμενη πράξη χωρίς την εγγύηση της ΕΕ·
ζ) διατάξεις και διαδικασίες που συνδέονται με την είσπραξη απαιτήσεων που θα ανατεθεί στον εταίρο υλοποίησης·
η) την υποβολή χρηματοοικονομικών και επιχειρησιακών εκθέσεων και την παρακολούθηση των χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων στο πλαίσιο της εγγύησης της ΕΕ·
θ) τους βασικούς δείκτες επιδόσεων όσον αφορά, ιδίως, τη χρήση της εγγύησης της ΕΕ, την εκπλήρωση των στόχων και των κριτηρίων που ορίζονται στα άρθρα 3, 7 και 13, καθώς και την κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων·
ι) κατά περίπτωση, διατάξεις και διαδικασίες που αφορούν τις συνδυαστικές πράξεις.
ια) άλλες σχετικές διατάξεις σύμφωνα με τις απαιτήσεις του άρθρου 155 παράγραφος 2 και του Τίτλου X του δημοσιονομικού κανονισμού·
ιβ) την ύπαρξη κατάλληλων μηχανισμών που θα ανταποκρίνονται στις ενδεχόμενες ανησυχίες των ιδιωτών επενδυτών.
3. Η σύμβαση εγγύησης προβλέπει επίσης ότι η αμοιβή που αποδίδεται στην Ένωση από χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις οι οποίες καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό πρέπει να παρέχεται αφού αφαιρεθούν οι οφειλόμενες πληρωμές λόγω κατάπτωσης της εγγύησης της ΕΕ.
4. Επιπλέον, η σύμβαση εγγύησης προβλέπει ότι τυχόν ποσό που οφείλεται στον εταίρο υλοποίησης σε σχέση με την εγγύηση της ΕΕ αφαιρείται από το συνολικό ποσό της αμοιβής, των εσόδων και των επιστροφών που οφείλει ο εταίρος υλοποίησης στην Ένωση από χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις οι οποίες καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό. Αν το ποσό αυτό δεν επαρκεί για την κάλυψη του ποσού που οφείλεται στον εταίρο υλοποίησης σύμφωνα με το άρθρο 17 παράγραφος 3, το υπόλοιπο λαμβάνεται από τις προβλέψεις για την εγγύηση της ΕΕ.
5. Σε περίπτωση που συνάπτεται σύμβαση εγγύησης σύμφωνα με τη συνιστώσα κράτους μέλους, αυτή μπορεί να προβλέπει τη συμμετοχή εκπροσώπων του κράτους μέλους ή των οικείων περιφερειών κατά την παρακολούθηση της υλοποίησης της εν λόγω σύμβασης εγγύησης.
Άρθρο 17
Απαιτήσεις για τη χρήση της εγγύησης της ΕΕ
1. Η χορήγηση της εγγύησης της ΕΕ εξαρτάται από την έναρξη ισχύος της σύμβασης εγγύησης με τον οικείο εταίρο υλοποίησης.
2. Οι χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις καλύπτονται από την εγγύηση της ΕΕ μόνον εάν ικανοποιούν τα κριτήρια που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό και στις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές περί επενδύσεων και εφόσον η Επιτροπή Επενδύσεων έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι εν λόγω πράξεις ικανοποιούν τις απαιτήσεις για να λάβουν ενίσχυση από την εγγύηση της ΕΕ. Οι εταίροι υλοποίησης παραμένουν υπεύθυνοι για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης των χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων με τον παρόντα κανονισμό και τις σχετικές επενδυτικές κατευθυντήριες γραμμές.
3. Η Επιτροπή δεν οφείλει στον εταίρο υλοποίησης κανένα διοικητικό έξοδο ή τέλος που συνδέεται με την υλοποίηση των χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων με εγγύηση της ΕΕ, εκτός αν η φύση των στόχων πολιτικής στους οποίους στοχεύει το προς υλοποίηση χρηματοδοτικό προϊόν και η οικονομική προσιτότητα για τους στοχευόμενους τελικούς αποδέκτες ή ο τύπος της παρεχόμενης χρηματοδότησης επιτρέπουν στον εταίρο υλοποίησης να δικαιολογήσει δεόντως στην Επιτροπή την ανάγκη εξαίρεσης. Η κάλυψη αυτών των δαπανών από τον προϋπολογισμό της Ένωσης περιορίζεται αυστηρά στο ποσό που απαιτείται για την υλοποίηση των σχετικών χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων και παρέχεται μόνο στον βαθμό που οι δαπάνες δεν καλύπτονται από έσοδα που εισπράττουν οι εταίροι υλοποίησης από τις σχετικές χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις. Οι ρυθμίσεις για τα τέλη καθορίζονται στη σύμβαση εγγύησης και συμμορφώνονται με το άρθρο 16 παράγραφος 4 και το άρθρο 209 παράγραφος 2 στοιχείο ζ) του δημοσιονομικού κανονισμού.
4. Επιπλέον, ο εταίρος υλοποίησης μπορεί να χρησιμοποιήσει την εγγύηση της ΕΕ για να καλύψει το σχετικό μερίδιο των δαπανών ανάκτησης σύμφωνα με το άρθρο 16 παράγραφος 4, εκτός εάν οι εν λόγω δαπάνες έχουν αφαιρεθεί από τα έσοδα ανάκτησης.
Άρθρο 18
Κάλυψη και όροι της εγγύησης της ΕΕ
1. Η αμοιβή για την ανάληψη κινδύνων κατανέμεται μεταξύ της Ένωσης και του εταίρου υλοποίησης κατ’ αναλογία προς το αντίστοιχο μερίδιό τους στην ανάληψη κινδύνου σε σχέση με χαρτοφυλάκιο χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων ή, κατά περίπτωση, σε σχέση με επιμέρους χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις Η αμοιβή για την εγγύηση της ΕΕ μπορεί να μειωθεί σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 12 παράγραφος 2.
Ο εταίρος υλοποίησης έχει κατάλληλη έκθεση με δικό του κίνδυνο σε χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις υποστηριζόμενες από την εγγύηση της ΕΕ, εκτός εάν κατ’ εξαίρεση οι στόχοι πολιτικής στους οποίους στοχεύει το προς υλοποίηση χρηματοδοτικό προϊόν είναι τέτοιας φύσεως ώστε ο εταίρος υλοποίησης δεν θα μπορούσε εύλογα να εισφέρει τη δική του δυνατότητα ανάληψης κινδύνων σε αυτό.
2. Η εγγύηση της ΕΕ καλύπτει:
α) όσον αφορά τα χρεωστικά προϊόντα που αναφέρονται στο άρθρο 15 παράγραφος 1 στοιχείο α):
i) το αρχικό κεφάλαιο και όλους τους τόκους και τα ποσά που οφείλονται στον εταίρο υλοποίησης αλλά δεν έχουν εισπραχθεί από αυτόν, σύμφωνα με τους όρους των χρηματοδοτικών πράξεων, πριν από το συμβάν αθέτησης·
ii) τις ζημίες που οφείλονται σε αναδιάρθρωση·
iii) ζημίες που οφείλονται σε διακυμάνσεις των ισοτιμιών των νομισμάτων πλην του ευρώ σε αγορές όπου οι δυνατότητες για μακροπρόθεσμη αντιστάθμιση κινδύνων είναι περιορισμένες·
β) όσον αφορά τις επενδύσεις μετοχικού ή οιονεί μετοχικού κεφαλαίου που αναφέρονται στο άρθρο 15 παράγραφος 1 στοιχείο α): τα ποσά που επενδύονται και το συνδεόμενο κόστος χρηματοδότησης και τις ζημίες που οφείλονται σε διακυμάνσεις των ισοτιμιών των νομισμάτων πλην του ευρώ·
γ) όσον αφορά χρηματοδότηση ή εγγυήσεις από εταίρο υλοποίησης σε άλλο χρηματοδοτικό ίδρυμα σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 1 στοιχείο β): τα ποσά που χρησιμοποιήθηκαν και τις παρεπόμενες δαπάνες χρηματοδότησης.
Για τους σκοπούς του πρώτου εδαφίου στοιχείο α) σημείο i), όσον αφορά το χρέος μειωμένης εξασφάλισης, η αναστολή πληρωμής, μείωση ή υποχρεωτική έξοδος θεωρείται συμβάν αθέτησης.
3. Όταν η Ένωση πραγματοποιεί πληρωμή προς τον εταίρο υλοποίησης ως αποτέλεσμα κατάπτωση εγγύησης της ΕΕ, η Ένωση υποκαθίσταται στα σχετικά δικαιώματα του εταίρου υλοποίησης όσον αφορά οποιαδήποτε από τις χρηματοδοτικές ή επενδυτικές πράξεις του που καλύπτονται από την εγγύηση της ΕΕ, στον βαθμό που τα εν λόγω δικαιώματα εξακολουθούν να υφίστανται.
Ο εταίρος υλοποίησης επιδιώκει την είσπραξη απαιτήσεων για τα ποσά που αφορά η υποκατάσταση, για λογαριασμό της Ένωσης, και επιστρέφει στην Ένωση τα ανακτώμενα ποσά.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ V
ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
Άρθρο 19
Συμβουλευτική επιτροπή
1. Η Επιτροπή και το Διοικητικό Συμβούλιο που συγκροτείται σύμφωνα με το άρθρο 20 λαμβάνουν συμβουλές από Συμβουλευτική Επιτροπή.
2. Η Συμβουλευτική Επιτροπή επιδιώκει να διασφαλίσει την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων και περιλαμβάνει:
α) έναν εκπρόσωπο από κάθε εταίρο υλοποίησης·
β) έναν εκπρόσωπο από κάθε κράτος μέλος·
γ) έναν εμπειρογνώμονα που ορίζεται από την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή·
δ) έναν εμπειρογνώμονα που ορίζεται από την Επιτροπή των Περιφερειών.
3. Στη συνεδρίαση της Συμβουλευτικής Επιτροπής προεδρεύει εκπρόσωπος της Επιτροπής. Αντιπρόεδρος είναι ο εκπρόσωπος του Ομίλου της ΕΤΕπ.
Η Συμβουλευτική Επιτροπή συνέρχεται τακτικά, τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο, κατόπιν αιτήματος του προέδρου.
4. Η Συμβουλευτική Επιτροπή:
α) παρέχει συμβουλές στην Επιτροπή και στο Διοικητικό Συμβούλιο για τον σχεδιασμό των χρηματοδοτικών προϊόντων που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού·
β) παρέχει συμβουλές στην Επιτροπή και στο Διοικητικό Συμβούλιο σχετικά με τις εξελίξεις στην αγορά, τις συνθήκες και τις αδυναμίες της αγοράς και τις καταστάσεις μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων·
γ) ανταλλάσσει απόψεις για τις εξελίξεις στην αγορά, καθώς και βέλτιστες πρακτικές.
5. Η Επιτροπή διορίζει τα πρώτα μέλη της Συμβουλευτικής Επιτροπής, τα οποία εκπροσωπούν τους εταίρους υλοποίησης, πλην του Ομίλου της ΕΤΕπ, μετά από διαβούλευση με τους δυνητικούς εταίρους υλοποίησης. Η θητεία τους περιορίζεται σε ένα έτος.
6. Διοργανώνονται επίσης συνεδριάσεις εκπροσώπων των κρατών μελών σε ξεχωριστή σύνθεση τουλάχιστον δύο φορές τον χρόνο και προεδρεύονται από την Επιτροπή.
7. Η Συμβουλευτική Επιτροπή και οι συνεδριάσεις των εκπροσώπων των κρατών μελών που αναφέρονται στην παράγραφο 6 μπορούν να εκδίδουν συστάσεις προς εξέταση από το Διοικητικό Συμβούλιο, όσον αφορά την υλοποίηση και τη λειτουργία του προγράμματος InvestEU.
8. Τα λεπτομερή πρακτικά των συνεδριάσεων της Συμβουλευτικής Επιτροπής δημοσιοποιούνται το συντομότερο δυνατόν μετά την έγκρισή τους από το Διοικητικό Συμβούλιο.
Η Επιτροπή καθορίζει τους κανόνες και τις διαδικασίες λειτουργίας της Συμβουλευτικής Επιτροπής και διαχειρίζεται τη γραμματεία της Συμβουλευτικής Επιτροπής. Όλα τα σχετικά έγγραφα και πληροφορίες τίθενται στη διάθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής για την άσκηση των καθηκόντων της.
9. Οι ΕΑΤΙ που εκπροσωπούνται στη Συμβουλευτική Επιτροπή επιλέγουν εκ των ενόντων τους εκπροσώπους των εταίρων υλοποίησης, πλην του Ομίλου της ΕΤΕπ, στο Διοικητικό Συμβούλιο που αναφέρεται στο άρθρο 20 παράγραφος 1. Οι ΕΑΤΙ αποσκοπούν στην επίτευξη ισόρροπης εκπροσώπησης στο Διοικητικό Συμβούλιο όσον αφορά το μέγεθος και τη γεωγραφική θέση. Οι εκπρόσωποι που επιλέγονται αντιπροσωπεύουν τη συμφωνηθείσα κοινή θέση όλων των εταίρων υλοποίησης εκτός του Ομίλου ΕΤΕπ.
Άρθρο 20
Διοικητικό συμβούλιο
1. Συγκροτείται Διοικητικό Συμβούλιο για το πρόγραμμα InvestEU. Αποτελείται από τέσσερις εκπροσώπους της Επιτροπής, τρεις εκπροσώπους του Ομίλου της ΕΤΕπ, δύο εκπροσώπους άλλων εταίρων υλοποίησης εκτός του Ομίλου της ΕΤΕπ και έναν εμπειρογνώμονα που ορίζεται ως μέλος χωρίς δικαίωμα ψήφου από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο εμπειρογνώμονας που διορίζεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο χωρίς δικαίωμα ψήφου δεν ζητεί ούτε δέχεται οδηγίες από τα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμούς της Ένωσης, από την κυβέρνηση οποιουδήποτε κράτους μέλους ή από οποιονδήποτε άλλο δημόσιο ή ιδιωτικό φορέα και ενεργεί με πλήρη ανεξαρτησία. Ο εν λόγω εμπειρογνώμονας εκτελεί τα καθήκοντά του με αμεροληψία και προς το συμφέρον του ταμείου InvestEU.
Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου διορίζονται για θητεία τεσσάρων ετών, ανανεώσιμη άπαξ, με εξαίρεση τους εκπροσώπους των εταίρων υλοποίησης, πλην του Ομίλου της ΕΤΕπ, οι οποίοι διορίζονται για θητεία δύο ετών.
2. Το Διοικητικό Συμβούλιο επιλέγει έναν πρόεδρο μεταξύ των εκπροσώπων της Επιτροπής για θητεία τεσσάρων ετών, ανανεώσιμη άπαξ. Ο πρόεδρος υποβάλλει εξαμηνιαία έκθεση στους εκπροσώπους των κρατών μελών σχετικά με τη Συμβουλευτική Επιτροπή για την υλοποίηση και τη λειτουργία του προγράμματος InvestEU.
Τα λεπτομερή πρακτικά των συνεδριάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου δημοσιεύονται μόλις εγκριθούν από το Διοικητικό Συμβούλιο.
3. Το Διοικητικό Συμβούλιο:
α) παρέχει στρατηγική και επιχειρησιακή καθοδήγηση για τους εταίρους υλοποίησης, συμπεριλαμβανομένων οδηγιών για τον σχεδιασμό των χρηματοδοτικών προϊόντων και για άλλες επιχειρησιακές πολιτικές και διαδικασίες που απαιτούνται για τη λειτουργία του ταμείου InvestEU·
β) εγκρίνει το μεθοδολογικό πλαίσιο κινδύνου που εκπονεί η Επιτροπή σε συνεργασία με τον Όμιλο της ΕΤΕπ και τους άλλους εταίρους υλοποίησης·
γ) επιβλέπει την υλοποίηση του προγράμματος InvestEU·
δ) γνωμοδοτεί, σύμφωνα με τις απόψεις όλων των μελών του, σχετικά με τον κατάλογο των επικρατέστερων υποψηφίων για την Επιτροπή Επενδύσεων πριν από την επιλογή τους σύμφωνα με το άρθρο 23 παράγραφος 2·
ε) εγκρίνει τον εσωτερικό κανονισμό της γραμματείας της Επιτροπής Επενδύσεων που αναφέρεται στο άρθρο 23 παράγραφος 4.
στ) εγκρίνει τους κανόνες που εφαρμόζονται στις πράξεις με επενδυτικές πλατφόρμες·
στ α) καθορίζει τα κράτη μέλη και τους τομείς που έχουν πληγεί οικονομικά περισσότερο από την κρίση της COVID-19 και τα κράτη μέλη στα οποία η δυνατότητα κρατικής στήριξης της φερεγγυότητας είναι πιο περιορισμένη, με βάση τους δείκτες που θεσπίζονται από την Επιτροπή σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχείο εα).
4. Το Διοικητικό Συμβούλιο χρησιμοποιεί στις συζητήσεις τη συναινετική προσέγγιση και, ως εκ τούτου, λαμβάνει όσο το δυνατόν περισσότερο υπόψη τις θέσεις όλων των μελών. Εάν τα μέλη δεν μπορούν καταλήξουν σε ομοφωνία, οι αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου λαμβάνονται με ειδική πλειοψηφία των μελών με δικαίωμα ψήφου, που συνίσταται σε τουλάχιστον επτά ψήφους.
Άρθρο 21
Πίνακας αποτελεσμάτων
1. Καταρτίζεται πίνακας δεικτών («πίνακας αποτελεσμάτων») προκειμένου να διασφαλίζεται ότι η Επιτροπή Επενδύσεων είναι σε θέση να διενεργεί ανεξάρτητη, διαφανή και εναρμονισμένη αξιολόγηση των αιτήσεων για τη χρήση της εγγύησης της ΕΕ για χρηματοδοτικές ή επενδυτικές πράξεις που προτείνονται από τους εταίρους υλοποίησης.
2. Οι εταίροι υλοποίησης συμπληρώνουν τον πίνακα αποτελεσμάτων για τις προτάσεις τους σχετικά με χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις.
3. Ο πίνακας αποτελεσμάτων καλύπτει τα ακόλουθα στοιχεία:
α) περιγραφή της προτεινόμενης χρηματοδοτικής και επενδυτικής πράξης·
β) τον τρόπο με τον οποίο η προτεινόμενη πράξη συμβάλλει στους στόχους πολιτικής της ΕΕ·
γ) περιγραφή της προσθετικότητας·
δ) περιγραφή της αδυναμίας της αγοράς ή της κατάστασης μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων·
ε) τη χρηματοδοτική και τεχνική συνεισφορά του εταίρου υλοποίησης·
στ) τον αντίκτυπο της επένδυσης·
ζ) τα χρηματοοικονομικά χαρακτηριστικά της χρηματοδοτικής ή επενδυτικής πράξης·
η) συμπληρωματικούς δείκτες.
4. Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 33, για τη συμπλήρωση του παρόντος κανονισμού με τη θέσπιση επιπρόσθετων στοιχείων του πίνακα αποτελεσμάτων, συμπεριλαμβανομένων λεπτομερών κανόνων για τον πίνακα αποτελεσμάτων που θα χρησιμοποιείται από τους εταίρους υλοποίησης.
Άρθρο 22
Εξακρίβωση πολιτικής
1. Η Επιτροπή διενεργεί εξακρίβωση για να επιβεβαιώσει ότι οι χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις που προτείνονται από τους εταίρους υλοποίησης πλην της ΕΤΕπ είναι σύμφωνες με τη νομοθεσία και τις πολιτικές της Ένωσης.
2. Στην περίπτωση χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων της ΕΤΕπ που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, οι πράξεις αυτές δεν καλύπτονται από την εγγύηση της ΕΕ, όταν η Επιτροπή διατυπώνει αρνητική γνώμη στο πλαίσιο της διαδικασίας που προβλέπεται στο άρθρο 19 του καταστατικού της ΕΤΕπ.
Άρθρο 23
Επιτροπή Επενδύσεων
1. Συγκροτείται μια πλήρως ανεξάρτητη επιτροπή επενδύσεων για το ταμείο InvestEU («Επιτροπή Επενδύσεων»). Η Επιτροπή Επενδύσεων:
α) εξετάζει τις προτάσεις για χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις που υποβάλλουν οι εταίροι υλοποίησης για κάλυψη στο πλαίσιο της εγγύησης της ΕΕ, οι οποίες έχουν υποβληθεί επιτυχώς στην εξακρίβωση πολιτικής που αναφέρεται στο άρθρο 22 παράγραφος 1 ή έχουν λάβει θετική γνώμη στο πλαίσιο της διαδικασίας που προβλέπεται στο άρθρο 19 του καταστατικού της ΕΤΕπ·
β) επαληθεύει τη συμμόρφωσή τους με τον παρόντα κανονισμό και τις σχετικές επενδυτικές κατευθυντήριες γραμμές,
γ) αποδίδει ιδιαίτερη προσοχή στην απαίτηση της προσθετικότητας που προβλέπεται στο άρθρο 209 παράγραφος 2 στοιχείο β) του δημοσιονομικού κανονισμού και στο παράρτημα V του παρόντος κανονισμού και στην απαίτηση προσέλκυσης ιδιωτικών επενδύσεων που προβλέπεται στο άρθρο 209 παράγραφος 2 στοιχείο δ) του δημοσιονομικού κανονισμού· και
δ) ελέγχει κατά πόσον οι χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις που θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τη στήριξη της εγγύησης της ΕΕ συμμορφώνονται με τις σχετικές απαιτήσεις.
2. Η Επιτροπή Επενδύσεων συνεδριάζει υπό έξι διαφορετικές συνθέσεις, οι οποίες αντιστοιχούν στα έξι σκέλη πολιτικής που αναφέρονται στο άρθρο 7 παράγραφος 1.
Κάθε σύνθεση της Επιτροπής Επενδύσεων αποτελείται από έξι αμειβόμενους εξωτερικούς εμπειρογνώμονες. Οι εμπειρογνώμονες επιλέγονται και διορίζονται από την Επιτροπή, κατόπιν σύστασης του Διοικητικού Συμβουλίου. Οι εμπειρογνώμονες διορίζονται για θητεία έως τεσσάρων ετών, ανανεώσιμη άπαξ. Αμείβονται από την Ένωση. Η Επιτροπή, κατόπιν σύστασης του Διοικητικού Συμβουλίου, δύναται να αποφασίσει την ανανέωση της θητείας ενός απερχόμενου μέλους της Επιτροπής Επενδύσεων χωρίς να ακολουθήσει τη διαδικασία της παρούσας παραγράφου.
Οι εμπειρογνώμονες διαθέτουν αυξημένη σχετική πείρα από την αγορά όσον αφορά τη διάρθρωση και τη χρηματοδότηση έργων ή τη χρηματοδότηση ΜΜΕ ή εταιριών.
Η σύνθεση της Επιτροπής Επενδύσεων διασφαλίζει ότι διαθέτει ευρεία γνώση των τομέων που καλύπτονται από τα σκέλη πολιτικής τα οποία αναφέρεται στο άρθρο 7 παράγραφος 1 και ευρεία γνώση των γεωγραφικών αγορών εντός της Ένωσης. Διασφαλίζει επίσης ότι η Επιτροπή Επενδύσεων, στο σύνολό της, έχει ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων.
Τέσσερα μέλη της Επιτροπής Επενδύσεων είναι μόνιμα μέλη κάθε μίας από τις πέντε συνθέσεις της Επιτροπής Επενδύσεων. Τουλάχιστον ένα εκ των μονίμων μελών διαθέτει εμπειρογνωμοσύνη στις βιώσιμες επενδύσεις. Επιπλέον, κάθε μία από τις πέντε συνθέσεις διαθέτει δύο εμπειρογνώμονες με πείρα στις επενδύσεις σε τομείς που καλύπτονται από το αντίστοιχο σκέλος πολιτικής. Το Διοικητικό Συμβούλιο διορίζει τα μέλη της Επιτροπής Επενδύσεων σε μία ή περισσότερες κατάλληλες συνθέσεις. Η Επιτροπή Επενδύσεων εκλέγει πρόεδρο μεταξύ των μόνιμων μελών της.
3. Κατά τη συμμετοχή τους στις δραστηριότητες της Επιτροπής Επενδύσεων, τα μέλη της ασκούν τα καθήκοντά τους με αμεροληψία και προς το συμφέρον του ταμείου InvestEU. Δεν ζητούν ούτε λαμβάνουν οδηγίες από τους εταίρους υλοποίησης, τα θεσμικά όργανα της Ένωσης, τα κράτη μέλη ή οποιονδήποτε άλλο δημόσιο ή ιδιωτικό φορέα.
Τα βιογραφικά σημειώματα και οι δηλώσεις συμφερόντων κάθε μέλους της Επιτροπής Επενδύσεων δημοσιοποιούνται και ενημερώνονται συνεχώς. Κάθε μέλος της Επιτροπής Επενδύσεων ανακοινώνει αμελλητί στην Επιτροπή και το Διοικητικό Συμβούλιο όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται προς επιβεβαίωση της απουσίας σύγκρουσης συμφερόντων σε συνεχή βάση.
Το Διοικητικό Συμβούλιο δύναται να συστήσει στην Επιτροπή να απαλλάξει ένα μέλος από τα καθήκοντά του εάν το μέλος δεν συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις που ορίζονται στην παρούσα παράγραφο ή για άλλους δεόντως αιτιολογημένους λόγους.
4. Όταν ενεργεί σύμφωνα με το παρόν άρθρο, η Επιτροπή Επενδύσεων επικουρείται από γραμματεία. Η γραμματεία είναι ανεξάρτητη και υπόλογη στον πρόεδρο της Επιτροπής Επενδύσεων. Η γραμματεία είναι διοικητικά εγκατεστημένη στην Επιτροπή. Ο εσωτερικός κανονισμός της γραμματείας εξασφαλίζει το απόρρητο των ανταλλαγών πληροφοριών και εγγράφων μεταξύ των εταίρων υλοποίησης και των αντίστοιχων διοικητικών οργάνων. Ο Όμιλος της ΕΤΕπ μπορεί να υποβάλλει τις προτάσεις του για χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις απευθείας στην Επιτροπή Επενδύσεων, τις κοινοποιεί δε στη γραμματεία.
Η τεκμηρίωση που πρέπει να παρέχεται από τους εταίρους υλοποίησης περιλαμβάνει τυποποιημένο έντυπο αίτησης, τον πίνακα αποτελεσμάτων που αναφέρεται στο άρθρο 21 και κάθε άλλο έγγραφο που η Επιτροπή Επενδύσεων θεωρεί συναφές, ιδίως δε περιγραφή του χαρακτήρα της αδυναμίας της αγοράς ή της κατάστασης μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων και του τρόπου με τον οποίο θα μετριαστεί από τη χρηματοδοτική ή επενδυτική πράξη, καθώς και αξιόπιστη αξιολόγηση της χρηματοδοτικής ή επενδυτικής πράξης που αποδεικνύει την προσθετικότητά της. Η γραμματεία εξακριβώνει την πληρότητα των εγγράφων που υποβάλλουν οι εταίροι υλοποίησης εκτός του Ομίλου της ΕΤΕπ . Η Επιτροπή Επενδύσεων μπορεί να ζητήσει διευκρινίσεις από τον οικείο εταίρο υλοποίησης σχετικά με πρόταση επενδυτικής ή χρηματοδοτικής πράξης, μεταξύ άλλων ζητώντας την άμεση παρουσία εκπροσώπου του οικείου εταίρου υλοποίησης κατά τη συζήτηση της εν λόγω πράξης. Τυχόν αξιολόγηση έργου που διενεργεί εταίρος υλοποίησης δεν είναι δεσμευτική για την Επιτροπή Επενδύσεων για τους σκοπούς κάλυψης χρηματοδοτικής ή επενδυτικής πράξης με εγγύηση της ΕΕ.
Η Επιτροπή Επενδύσεων χρησιμοποιεί τον πίνακα αποτελεσμάτων που αναφέρεται στο άρθρο 21 κατά την αξιολόγηση και την επαλήθευση των προτεινόμενων χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων.
5. Τα συμπεράσματα της Επιτροπής Επενδύσεων εγκρίνονται με απλή πλειοψηφία όλων των μελών, υπό τον όρο ότι αυτή η απλή πλειοψηφία περιλαμβάνει τουλάχιστον μία ψήφο από τα μη μόνιμα μέλη της σύνθεσης για το σκέλος πολιτικής στο οποίο εντάσσεται η υποβαλλόμενη πρόταση. Σε περίπτωση ισοψηφίας, υπερισχύει η ψήφος του προέδρου της Επιτροπής Επενδύσεων.
Τα συμπεράσματα της Επιτροπής Επενδύσεων για την έγκριση της κάλυψης χρηματοδοτικής ή επενδυτικής πράξης με εγγύηση της ΕΕ δημοσιοποιούνται και περιλαμβάνουν το σκεπτικό της έγκρισης και πληροφορίες σχετικά με την πράξη, συγκεκριμένα την περιγραφή της, την ταυτότητα των φορέων υλοποίησης ή των χρηματοοικονομικών διαμεσολαβητών και τους στόχους της πράξης. Τα συμπεράσματα παραπέμπουν επίσης στη συνολική αξιολόγηση που προκύπτει από τον πίνακα αποτελεσμάτων.
Ο σχετικός πίνακας αποτελεσμάτων δημοσιοποιείται μετά την υπογραφή της χρηματοδοτικής ή επενδυτικής πράξης ή του υπο-έργου, κατά περίπτωση.
Οι πληροφορίες που δημοσιοποιούνται βάσει του δεύτερου και του τρίτου εδαφίου δεν περιέχουν εμπορικά ευαίσθητες πληροφορίες ή δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που δεν πρέπει να δημοσιοποιούνται δυνάμει των κανόνων της Ένωσης για την προστασία των δεδομένων. Τα εμπορικώς ευαίσθητα τμήματα των συμπερασμάτων της Επιτροπής Επενδύσεων διαβιβάζονται από την Επιτροπή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο κατόπιν αιτήματος και υπόκεινται σε αυστηρές απαιτήσεις εμπιστευτικότητας.
Η Επιτροπή Επενδύσεων υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο δύο φορές τον χρόνο κατάλογο με όλα τα συμπεράσματα της Επιτροπής Επενδύσεων κατά το προηγούμενο εξάμηνο, καθώς και τους σχετικούς πίνακες αποτελεσμάτων που έχουν δημοσιοποιηθεί. Υποβάλλει ταυτόχρονα τυχόν αποφάσεις απόρριψης της χρήσης της εγγύησης της ΕΕ, όλα δε τα υποβαλλόμενα έγγραφα υπόκεινται σε αυστηρές απαιτήσεις εμπιστευτικότητας.
Τα συμπεράσματα της Επιτροπής Επενδύσεων τίθενται εγκαίρως στη διάθεση του οικείου εταίρου υλοποίησης από τη γραμματεία της Επιτροπής Επενδύσεων.
Η γραμματεία της Επιτροπής Επενδύσεων καταγράφει όλες τις πληροφορίες που αφορούν τις προτάσεις χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων που παρέχονται στην Επιτροπή Επενδύσεων, καθώς και τα συμπεράσματα της Επιτροπής Επενδύσεων σχετικά με τις προτάσεις αυτές, σε ένα κεντρικό αποθετήριο.
6. Όταν η Επιτροπή Επενδύσεων καλείται να εγκρίνει τη χρήση της εγγύησης της ΕΕ για χρηματοδοτική ή επενδυτική πράξη η οποία είναι μηχανισμός, πρόγραμμα ή δομή που εμπεριέχει υποκείμενα υπο-έργα, η έγκριση περιλαμβάνει τα εν λόγω υπο-έργα, εκτός εάν η Επιτροπή Επενδύσεων αποφασίσει να διατηρήσει το δικαίωμα να τα εγκρίνει χωριστά. Η Επιτροπή Επενδύσεων δεν έχει το δικαίωμα να εγκρίνει χωριστά υπο-έργα μεγέθους κάτω των 3 000 000 EUR.
7. Η Επιτροπή Επενδύσεων μπορεί, εφόσον το κρίνει αναγκαίο, να φέρει στην Επιτροπή κάθε επιχειρησιακό ζήτημα σχετικό με την εφαρμογή ή την ερμηνεία των επενδυτικών κατευθυντήριων γραμμών.
8. Από την ημερομηνία της σύστασής της, η Επιτροπή Επενδύσεων είναι επίσης υπεύθυνη για την έγκριση της χρήσης της εγγύησης της ΕΕ δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2015/1017 για το υπόλοιπο της επενδυτικής περιόδου βάσει του εν λόγω κανονισμού. Οι προτάσεις αξιολογούνται σύμφωνα με τα κριτήρια που καθορίζονται στον εν λόγω κανονισμό. ▌ Το άρθρο 22 δεν εφαρμόζεται στην υποβολή των εν λόγω προτάσεων.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ VI
Συμβουλευτικός κόμβος InvestEU
Άρθρο 24
Συμβουλευτικός κόμβος InvestEU
1. Η Επιτροπή θεσπίζει τον συμβουλευτικό κόμβο InvestEU. Ο συμβουλευτικός κόμβος InvestEU παρέχει συμβουλευτική στήριξη για τον προσδιορισμό, την προετοιμασία, την ανάπτυξη, τη διάρθρωση, την ανάθεση και την υλοποίηση των επενδυτικών έργων, καθώς και για την ενίσχυση της δυνατότητας των φορέων υλοποίησης και των χρηματοοικονομικών διαμεσολαβητών να υλοποιούν χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις. Η στήριξή της δύναται να καλύπτει όλα τα στάδια του κύκλου ζωής ενός έργου ή της χρηματοδότησης μιας οντότητας που λαμβάνει ενίσχυση.
Η Επιτροπή υπογράφει συμβουλευτικές συμφωνίες με τον Όμιλο της ΕΤΕπ και άλλους δυνητικούς συμβουλευτικούς εταίρους και τους αναθέτει την παροχή συμβουλευτικής στήριξης, όπως αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο, και των υπηρεσιών που αναφέρονται στην παράγραφο 2. Η Επιτροπή μπορεί επίσης να υλοποιεί συμβουλευτικές πρωτοβουλίες, μεταξύ άλλων μέσω της σύναψης συμβάσεων με εξωτερικούς παρόχους υπηρεσιών. Η Επιτροπή δημιουργεί κεντρικό σημείο εισόδου στον συμβουλευτικό κόμβο InvestEU και διαβιβάζει τα αιτήματα παροχής συμβουλευτικής υποστήριξης στην κατάλληλη συμβουλευτική πρωτοβουλία. Η Επιτροπή, ο Όμιλος της ΕΤΕπ και οι άλλοι συμβουλευτικοί εταίροι συνεργάζονται στενά με στόχο τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας, των συνεργειών και της ουσιαστικής γεωγραφικής κάλυψης της υποστήριξης σε ολόκληρη την Ένωση, λαμβάνοντας υπόψη τις υφιστάμενες δομές και εργασίες.
Συμβουλευτικές πρωτοβουλίες είναι διαθέσιμες ως συνιστώσα στο πλαίσιο κάθε σκέλους πολιτικής που αναφέρεται στο άρθρο 7 παράγραφος 1, η οποία καλύπτει τομείς στο πλαίσιο του εν λόγω σκέλους. Διατίθενται επίσης συμβουλευτικές πρωτοβουλίες στο πλαίσιο διατομεακής συνιστώσας.
2. Ειδικότερα, ο συμβουλευτικός κόμβος InvestEU:
α) παρέχει ένα κεντρικό σημείο εισόδου , το οποίο διαχειρίζεται και φιλοξενεί η Επιτροπή, για την παροχή βοήθειας για την ανάπτυξη έργων στο πλαίσιο του συμβουλευτικού κόμβου InvestEU για τις δημόσιες αρχές και τους φορείς υλοποίησης έργων·
β) διαθέτει στις δημόσιες αρχές και τους φορείς υλοποίησης των έργων όλες τις διαθέσιμες συμπληρωματικές πληροφορίες σχετικά με τις επενδυτικές κατευθυντήριες γραμμές , συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών σχετικά με την εφαρμογή τους ή με την ερμηνείας τους από την Επιτροπή·
γ) κατά περίπτωση, συνδράμει τους φορείς υλοποίησης στην ανάπτυξη των έργων τους ώστε να πληρούν τους στόχους που ορίζονται στα άρθρα 3 και 7 και τα κριτήρια επιλεξιμότητας που ορίζονται στο άρθρο 13, διευκολύνει δε την ανάπτυξη σημαντικών έργων κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος και φορέων συγκέντρωσης για έργα μικρού μεγέθους, μεταξύ άλλων μέσω πλατφορμών επενδύσεων όπως αναφέρεται στο στοιχείο στ) της παρούσας παραγράφου, υπό την προϋπόθεση ότι η εν λόγω συνδρομή δεν προδικάζει τα συμπεράσματα της Επιτροπής Επενδύσεων όσον αφορά την κάλυψη των εν λόγω έργων με εγγύηση της ΕΕ·
δ) στηρίζει δράσεις και μοχλεύει τοπικές γνώσεις για να διευκολύνει τη χρήση της στήριξης του ταμείου InvestEU σε ολόκληρη την Ένωση και συμβάλλει ενεργά, όπου αυτό είναι δυνατόν, στην επίτευξη του στόχου της τομεακής και γεωγραφικής διαφοροποίησης του ταμείου InvestEU μέσω της στήριξης των εταίρων υλοποίησης κατά τη δημιουργία και την ανάπτυξη δυνητικών χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων·
ε) διευκολύνει τη δημιουργία συνεργατικών πλατφορμών για ανταλλαγές μεταξύ ομοτίμων και την ανταλλαγή δεδομένων, τεχνογνωσίας και βέλτιστων πρακτικών προς στήριξη της σειράς έργων και της ανάπτυξης τομέων·
στ) παρέχει προορατική συμβουλευτική υποστήριξη όσον αφορά τη δημιουργία επενδυτικών πλατφορμών, συμπεριλαμβανομένων διασυνοριακών και μακροπεριφερειακών επενδυτικών πλατφορμών, καθώς και επενδυτικών πλατφορμών που συγκεντρώνουν έργα μικρού και μεσαίου μεγέθους σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη ανά θέμα ή ανά περιφέρεια·
ζ) υποστηρίζει τη χρήση συνδυασμού με επιχορηγήσεις ή χρηματοδοτικά μέσα που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της Ένωσης ή από άλλες πηγές, προκειμένου να ενισχυθούν οι συνέργειες και η συμπληρωματικότητα μεταξύ των μέσων της Ένωσης και να μεγιστοποιηθούν η μόχλευση και ο αντίκτυπος του προγράμματος InvestEU·
η) στηρίζει δράσεις δημιουργίας ικανοτήτων για την ανάπτυξη οργανωτικών ικανοτήτων, δεξιοτήτων και διαδικασιών και για την επιτάχυνση της επενδυτικής ετοιμότητας των οργανισμών, προκειμένου οι μεν δημόσιες αρχές και οι φορείς υλοποίησης έργων να δημιουργούν σειρές επενδυτικών έργων, να αναπτύσσουν χρηματοδοτικούς μηχανισμούς και επενδυτικές πλατφόρμες και να διαχειρίζονται έργα, οι δε χρηματοοικονομικοί διαμεσολαβητές να υλοποιούν χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις προς όφελος οντοτήτων που δυσκολεύονται να αποκτήσουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση, μεταξύ άλλων μέσω στήριξης για την ανάπτυξη ικανοτήτων αξιολόγησης κινδύνου ή ειδικών τομεακών γνώσεων·
θ) παρέχει συμβουλευτική υποστήριξη σε νεοφυείς επιχειρήσεις, ιδίως όταν οι επιχειρήσεις αυτές επιδιώκουν να προστατεύσουν τις επενδύσεις τους στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας αποκτώντας τίτλους διανοητικής ιδιοκτησίας, όπως διπλώματα ευρεσιτεχνίας·
θ α) παροχή στήριξης σε χρηματοδοτικές και επενδυτικές δραστηριότητες στο πλαίσιο του σκέλους στήριξης της φερεγγυότητας, καλύπτοντας δαπάνες, συμβουλευτικές υπηρεσίες και τεχνική και διοικητική βοήθεια για τη δημιουργία και τη διαχείριση επενδυτικών πλατφορμών και δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στα κράτη μέλη που έχουν λιγότερο ανεπτυγμένες αγορές μετοχών. Η τεχνική βοήθεια είναι επίσης διαθέσιμη για να στηριχθεί ο πράσινος και ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του εν λόγω σκέλους.
3. Ο συμβουλευτικός κόμβος InvestEU είναι διαθέσιμος σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς υλοποίησης έργων, συμπεριλαμβανομένων ΜΜΕ και νεοφυών επιχειρήσεων, σε δημόσιες αρχές και εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες ή ιδρύματα, χρηματοοικονομικούς και μη χρηματοοικονομικούς διαμεσολαβητές.
4. Η Επιτροπή συνάπτει συμβουλευτική συμφωνία με κάθε συμβουλευτικό εταίρο σχετικά με την υλοποίηση μίας ή περισσοτέρων συμβουλευτικών πρωτοβουλιών. Είναι δυνατή η επιβολή τελών για τις υπηρεσίες που αναφέρονται στην παράγραφο 2 για την κάλυψη μέρους των εξόδων παροχής των εν λόγω υπηρεσιών, με εξαίρεση τις υπηρεσίες που παρέχονται σε δημόσιους φορείς υλοποίησης έργων ή μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς, οι οποίες είναι δωρεάν όπου αυτό δικαιολογείται. Τα τέλη που επιβάλλονται στις ΜΜΕ για τις υπηρεσίες που αναφέρονται στην παράγραφο 2 έχουν ως ανώτατο όριο το ένα τρίτο του κόστους παροχής των εν λόγω υπηρεσιών.
5. Ο συμβουλευτικός κόμβος InvestEU αξιοποιεί την εμπειρογνωμοσύνη της Επιτροπής, του Ομίλου της ΕΤΕπ και των άλλων συμβουλευτικών εταίρων με σκοπό την επίτευξη του στόχου που αναφέρεται στην παράγραφο 1 και τη διευκόλυνση της παροχής συμβουλευτικής υποστήριξης.
6. Κάθε συμβουλευτική πρωτοβουλία περιλαμβάνει μηχανισμό επιμερισμού του κόστους μεταξύ της Επιτροπής και του συμβουλευτικού εταίρου, εκτός εάν η Επιτροπή συμφωνεί να καλύψει όλες τις δαπάνες της συμβουλευτικής πρωτοβουλίας σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις όπου οι ιδιαιτερότητες της συμβουλευτικής πρωτοβουλίας το απαιτούν και εφόσον διασφαλίζεται η συνεκτική και ισότιμη μεταχείριση των ενδιαφερόμενων συμβουλευτικών εταίρων.
7. Ο συμβουλευτικός κόμβος InvestEU διαθέτει τοπική παρουσία, εφόσον αυτό είναι αναγκαίο. Η τοπική παρουσία αφορά ιδίως κράτη μέλη ή περιφέρειες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην ανάπτυξη έργων στο πλαίσιο του ταμείου InvestEU. Ο συμβουλευτικός κόμβος InvestEU συνδράμει στη μεταφορά γνώσης σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο με σκοπό την ανάπτυξη ικανοτήτων και εμπειρογνωμοσύνης σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, ώστε να είναι δυνατή η παροχή της συμβουλευτικής στήριξης που αναφέρεται στην παράγραφο 1, συμπεριλαμβανομένης της στήριξης για την υλοποίηση και τη διευκόλυνση έργων μικρού μεγέθους.
8. Προκειμένου να παρασχεθεί η συμβουλευτική στήριξη που αναφέρεται στην παράγραφο 1 και να διευκολυνθεί η παροχή της εν λόγω συμβουλευτικής στήριξης σε τοπικό επίπεδο, ο συμβουλευτικός κόμβος InvestEU αξιοποιεί την εμπειρογνωμοσύνη εθνικών αναπτυξιακών τραπεζών ή ιδρυμάτων και, όπου είναι δυνατόν, συνεργάζεται μαζί τους. Κατά περίπτωση, οι συμφωνίες συνεργασίας με εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες ή ιδρύματα συνάπτονται στο πλαίσιο του συμβουλευτικού κόμβου InvestEU, με τουλάχιστον μία εθνική αναπτυξιακή τράπεζα ή ίδρυμα ανά κράτος μέλος.
9. Οι εταίροι υλοποίησης , κατά περίπτωση, προτείνουν στους φορείς υλοποίησης έργων που υποβάλλουν αίτηση χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων ιδίως μικρών έργων , να ζητoύν στήριξη από τον συμβουλευτικό κόμβο InvestEU για τα έργα τους, κατά περίπτωση, προκειμένου να ενισχυθεί η προετοιμασία των έργων τους και να καταστεί δυνατή η αξιολόγηση της δυνατότητας ομαδοποίησης έργων.
Ανάλογα με την περίπτωση, οι εταίροι υλοποίησης και οι συμβουλευτικοί εταίροι ενημερώνουν επίσης τους φορείς υλοποίησης του έργου σχετικά με τη δυνατότητα καταχώρισης των έργων τους στην πύλη InvestEU που αναφέρεται στο άρθρο 25.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ VII
Πύλη InvestEU
Άρθρο 25
Πύλη InvestEU
1. Η Επιτροπή δημιουργεί την πύλη InvestEU. Η πύλη InvestEU είναι μια εύκολα προσβάσιμη και φιλική προς τον χρήστη βάση δεδομένων για τα έργα, η οποία παρέχει σχετικές πληροφορίες για κάθε έργο.
2. Η πύλη InvestEU παρέχει στους φορείς υλοποίησης των έργων έναν δίαυλο για την προβολή, έναντι των επενδυτών, των έργων για τα οποία αναζητούν χρηματοδότηση. Η ένταξη των έργων στην πύλη InvestEU δεν επηρεάζει τις αποφάσεις σχετικά με τα τελικά έργα που επιλέγονται για στήριξη δυνάμει του παρόντος κανονισμού ή οποιουδήποτε άλλου μέσου της Ένωσης, ούτε τις αποφάσεις δημόσιας χρηματοδότησης.
3. Στην πύλη InvestEU περιλαμβάνονται μόνο έργα που είναι συμβατά με το δίκαιο και τις πολιτικές της Ένωσης.
4. Η Επιτροπή διαβιβάζει τα έργα που πληρούν τους όρους της παραγράφου 3 στους σχετικούς εταίρους υλοποίησης. Ανάλογα με την περίπτωση, και εφόσον υπάρχει συμβουλευτική πρωτοβουλία, η Επιτροπή διαβιβάζει επίσης τα εν λόγω έργα στον συμβουλευτικό κόμβο InvestEU.
5. Οι εταίροι υλοποίησης εξετάζουν τα έργα που εμπίπτουν στο γεωγραφικό πεδίο και στο πεδίο δραστηριοτήτων τους.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ VIII
ΛΟΓΟΔΟΣΙΑ, ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΥΠΟΒΟΛΗ ΕΚΘΕΣΕΩΝ, ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑ ΕΛΕΓΧΟΥ
Άρθρο 26
Λογοδοσία
1. Κατόπιν αιτήσεως του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου, ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου παρέχει στο αιτούμενο θεσμικό όργανο ενημέρωση για τις επιδόσεις του ταμείου InvestEU, μεταξύ άλλων συμμετέχοντας σε ακρόαση ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
2. Ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου απαντά προφορικώς ή γραπτώς στις ερωτήσεις που απευθύνονται στο ταμείο InvestEU από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο εντός πέντε εβδομάδων από την παραλαβή τους.
Άρθρο 27
Παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων
1. Οι δείκτες για την υποβολή εκθέσεων σχετικά με την πρόοδο του προγράμματος InvestEU ως προς την επίτευξη των γενικών και ειδικών στόχων που τίθενται στο άρθρο 3 προσδιορίζονται στο παράρτημα III.
2. Το σύστημα υποβολής εκθέσεων σχετικά με τις επιδόσεις διασφαλίζει ότι τα δεδομένα για την παρακολούθηση της υλοποίησης και τα αποτελέσματα συλλέγονται κατά τρόπο αποδοτικό, αποτελεσματικό και έγκαιρο, και ότι τα εν λόγω δεδομένα επιτρέπουν την επαρκή παρακολούθηση των διαφόρων κινδύνων και εγγυήσεων. Για τον σκοπό αυτό, επιβάλλονται αναλογικές απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων στους εταίρους υλοποίησης, τους συμβουλευτικούς εταίρους και άλλους αποδέκτες των πόρων της Ένωσης, κατά περίπτωση.
3. Η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση σχετικά με την υλοποίηση του προγράμματος InvestEU σύμφωνα με τα άρθρα 241 και 250 του δημοσιονομικού κανονισμού. Σύμφωνα με το άρθρο 41 παράγραφος 5 του δημοσιονομικού κανονισμού, η ετήσια έκθεση παρέχει πληροφορίες σχετικά με το επίπεδο υλοποίησης του προγράμματος όσον αφορά τους στόχους του και τους δείκτες επιδόσεων. Για τον σκοπό αυτό, κάθε εταίρος υλοποίησης παρέχει, σε ετήσια βάση, τις πληροφορίες που είναι απαραίτητες για τη συμμόρφωση της Επιτροπής με τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών σχετικά με τη λειτουργία της εγγύησης της ΕΕ.
4. Ανά έξι μήνες, κάθε εταίρος υλοποίησης υποβάλλει έκθεση στην Επιτροπή σχετικά με τις χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό, ξεχωριστά για τη συνιστώσα ΕΕ και τη συνιστώσα κράτους μέλους, κατά περίπτωση. Κάθε εταίρος υλοποίησης υποβάλλει επίσης πληροφορίες σχετικά με τη συνιστώσα κράτους μέλους στο κράτος μέλος του οποίου τη συνιστώσα εφαρμόζει. Η έκθεση περιλαμβάνει αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις για τη χρήση της εγγύησης της ΕΕ και με τους βασικούς δείκτες επιδόσεων που αναφέρονται στο παράρτημα ΙΙΙ του παρόντος κανονισμού. Η έκθεση περιλαμβάνει επίσης επιχειρησιακά, στατιστικά, χρηματοοικονομικά και λογιστικά στοιχεία για κάθε χρηματοδοτική και επενδυτική πράξη, καθώς και εκτίμηση των αναμενόμενων ταμειακών ροών σε επίπεδο συνιστώσας, σκέλους πολιτικής και ταμείου InvestEU. Άπαξ ετησίως, η έκθεση του Ομίλου της ΕΤΕπ και, κατά περίπτωση, άλλων εταίρων υλοποίησης, περιλαμβάνει επίσης πληροφορίες σχετικά με τους φραγμούς στις επενδύσεις που προέκυψαν κατά την υλοποίηση χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό. Οι εκθέσεις περιλαμβάνουν τις πληροφορίες που πρέπει να παρέχουν οι εταίροι υλοποίησης δυνάμει του άρθρου 155 παράγραφος 1 στοιχείο α) του δημοσιονομικού κανονισμού.
5. Για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική αξιολόγηση της προόδου του προγράμματος InvestEU ως προς την επίτευξη των στόχων του, η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 33, για την τροποποίηση του παρόντος κανονισμού, με επανεξέταση ή συμπλήρωση των δεικτών που προσδιορίζονται στο παράρτημα III, εφόσον κρίνεται αναγκαίο, και των διατάξεων για τη θέσπιση πλαισίου παρακολούθησης και αξιολόγησης.
Άρθρο 28
Αξιολόγηση
1. Οι αξιολογήσεις του προγράμματος InvestEU πραγματοποιούνται έτσι ώστε να τροφοδοτούν εγκαίρως με στοιχεία τη διαδικασία λήψης αποφάσεων.
2. Έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2024, η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ανεξάρτητη ενδιάμεση έκθεση αξιολόγησης σχετικά με το πρόγραμμα InvestEU, ιδίως σχετικά με τη χρήση της εγγύησης της ΕΕ, με την εκπλήρωση των υποχρεώσεων του Ομίλου της ΕΤΕπ βάσει του άρθρου 10 παράγραφος 1 στοιχεία β) και γ), με την κατανομή της εγγύησης της ΕΕ που προβλέπεται στο άρθρο 12 παράγραφοι 4 και 5, με την υλοποίηση του συμβουλευτικού κόμβου InvestEU, με την κατανομή του προϋπολογισμού κατά το άρθρο 10 παράγραφος 1 στοιχείο δ) σημείο i), καθώς και σχετικά με το άρθρο 7 παράγραφος 6. Η αξιολόγηση καταδεικνύει ιδίως τον τρόπο με τον οποίο η συμπερίληψη των εταίρων υλοποίησης και των συμβουλευτικών εταίρων στην υλοποίηση του προγράμματος InvestEU έχει συμβάλει στην επίτευξη των στόχων του προγράμματος InvestEU, καθώς και των στόχων πολιτικής της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά την προστιθέμενη αξία, τη γεωγραφική και τομεακή ισορροπία των υποστηριζόμενων χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων. Στην αξιολόγηση εξετάζεται επίσης η εφαρμογή του ελέγχου της βιωσιμότητας σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 3 και η εστίαση στις ΜΜΕ που επιτεύχθηκε στο πλαίσιο του σκέλους πολιτικής για τις ΜΜΕ που αναφέρεται στο άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχείο γ).
3. Στο τέλος της υλοποίησης του προγράμματος InvestEU, αλλά το αργότερο εντός τεσσάρων ετών από τη λήξη της περιόδου που ορίζει το άρθρο 1 παράγραφος 3, η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο έκθεση ανεξάρτητης τελικής αξιολόγησης του προγράμματος InvestEU, ιδίως όσον αφορά τη χρήση της εγγύησης της ΕΕ.
4. Η Επιτροπή ανακοινώνει τα αποτελέσματα των αξιολογήσεων, μαζί με τις παρατηρήσεις της, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών.
5. Οι εταίροι υλοποίησης και οι συμβουλευτικοί εταίροι εισφέρουν και παρέχουν στην Επιτροπή τα στοιχεία που είναι απαραίτητα για τη διενέργεια των αξιολογήσεων που αναφέρονται στις παραγράφους 2 και 3.
6. Σύμφωνα με το άρθρο 211 παράγραφος 1 του δημοσιονομικού κανονισμού, ανά τριετία η Επιτροπή περιλαμβάνει στην ετήσια έκθεση που αναφέρεται στο άρθρο 250 του δημοσιονομικού κανονισμού επανεξέταση της επάρκειας του συντελεστή προβλέψεων που ορίζεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 του παρόντος κανονισμού σε συνάρτηση με το πραγματικό προφίλ κινδύνου των χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων που καλύπτονται από την εγγύηση της ΕΕ. Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 33 του παρόντος κανονισμού, ώστε να τροποποιεί τον παρόντα κανονισμό, προσαρμόζοντας τον συντελεστή προβλέψεων που ορίζεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 του παρόντος κανονισμού έως και κατά 15 % βάσει της εν λόγω επανεξέτασης.
Άρθρο 29
Έλεγχοι
Οι έλεγχοι σχετικά με τη χρήση της ενωσιακής χρηματοδότησης, οι οποίοι διενεργούνται από πρόσωπα ή οντότητες, μεταξύ άλλων και από πρόσωπα ή οντότητες μη εντεταλμένα από τα θεσμικά όργανα ή τους οργανισμούς της Ένωσης, αποτελούν τη βάση της συνολικής εξασφάλισης σύμφωνα με το άρθρο 127 του δημοσιονομικού κανονισμού.
Άρθρο 30
Προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης
Όταν συμμετέχει τρίτη χώρα στο πρόγραμμα InvestEU βάσει απόφασης που λαμβάνεται δυνάμει διεθνούς συμφωνίας ή βάσει οποιασδήποτε άλλης νομικής πράξης, η εν λόγω τρίτη χώρα χορηγεί τα αναγκαία δικαιώματα και την πρόσβαση που απαιτούνται για την πλήρη άσκηση των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων του αρμόδιου διατάκτη, της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) και του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου. Στην περίπτωση της OLAF, στα δικαιώματα αυτά περιλαμβάνεται το δικαίωμα διενέργειας ερευνών, συμπεριλαμβανομένων επιτόπιων ελέγχων και επιθεωρήσεων, που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις έρευνες που πραγματοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF).
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΧ
ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΒΟΛΗ
Άρθρο 31
Πληροφόρηση, επικοινωνία και δημοσιότητα
1. Οι εταίροι υλοποίησης και οι συμβουλευτικοί εταίροι μνημονεύουν ρητώς την προέλευση της ενωσιακής χρηματοδότησης και διασφαλίζουν την προβολή της (ιδίως κατά την προώθηση των δράσεων και των αποτελεσμάτων τους), παρέχοντας συνεκτική, αποτελεσματική και στοχευμένη πληροφόρηση σε πολλαπλά ακροατήρια, συμπεριλαμβανομένων των μέσων ενημέρωσης και του κοινού.
Η εφαρμογή των απαιτήσεων του πρώτου εδαφίου σε έργα στους τομείς της άμυνας και του διαστήματος υπόκειται σε τήρηση τυχόν υποχρεώσεων εμπιστευτικότητας και απορρήτου.
2. Οι εταίροι υλοποίησης και οι συμβουλευτικοί εταίροι ενημερώνουν τους τελικούς αποδέκτες, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ, σχετικά με την ύπαρξη της στήριξης από το πρόγραμμα InvestEU, ή υποχρεώνουν άλλους χρηματοοικονομικούς διαμεσολαβητές να ενημερώσουν τους εν λόγω τελικούς αποδέκτες για την εν λόγω στήριξη, καθιστώντας την εν λόγω πληροφορία εμφανώς ορατή στη σχετική συμφωνία που παρέχει στήριξη από το πρόγραμμα InvestEU, ιδίως στην περίπτωση των ΜΜΕ, προκειμένου να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση του κοινού και να βελτιωθεί η προβολή.
3. Η Επιτροπή προβαίνει σε ενέργειες πληροφόρησης και επικοινωνίας για το πρόγραμμα InvestEU, τις δράσεις και τα αποτελέσματά του. Οι χρηματοδοτικοί πόροι που διατίθενται στο πρόγραμμα InvestEU συμβάλλουν επίσης στην εταιρική προβολή των πολιτικών προτεραιοτήτων της Ένωσης, στον βαθμό που αυτές οι προτεραιότητες είναι συναφείς με τους στόχους που αναφέρονται στο άρθρο 3.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ X
ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 32
Συμμετοχή σε αύξηση κεφαλαίου του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων
Η Ένωση συμμετέχει σε επικείμενες αυξήσεις κεφαλαίου του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων έτσι ώστε το μερίδιό της στο κεφάλαιο να παραμένει στο παρόν επίπεδο. Η εγγραφή για την απόκτηση μεριδίων και η πληρωμή ποσού έως 900 000 000 EUR από το καταβεβλημένο μέρος των μεριδίων πραγματοποιείται σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που εγκρίνονται από τη Γενική Συνέλευση του Ταμείου.
Άρθρο 33
Άσκηση της εξουσιοδότησης
1. Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις υπό τους όρους του παρόντος άρθρου. Όταν οι κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις αφορούν δραστηριότητες που πρόκειται να υλοποιήσει, ή στις οποίες πρόκειται να συμμετάσχουν, ο Όμιλος της ΕΤΕπ και άλλοι εταίροι υλοποίησης, η Επιτροπή διαβουλεύεται με τον Όμιλο της ΕΤΕπ και με άλλους δυνητικούς εταίρους υλοποίησης πριν από την κατάρτιση των εν λόγω κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων.
2. Η εξουσία για την έκδοση των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων που αναφέρεται στο άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχείο εα) και παράγραφος 7, το άρθρο 21 παράγραφος 4, το άρθρο 27 παράγραφος 5 και το άρθρο 28 παράγραφος 6, ανατίθεται στην Επιτροπή έως την 31η Δεκεμβρίου 2028. Η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση σχετικά με τις εξουσίες που της έχουν ανατεθεί το αργότερο εννέα μήνες πριν από τη λήξη της περιόδου των πέντε ετών. Η εξουσιοδότηση ανανεώνεται σιωπηρά για περιόδους ίδιας διάρκειας, εκτός αν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο προβάλουν αντιρρήσεις το αργότερο εντός τριών μηνών πριν από τη λήξη της κάθε περιόδου.
3. Η εξουσιοδότηση που αναφέρεται που αναφέρεται στο άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχείο εα) και παράγραφος 7, το άρθρο 21 παράγραφος 4, το άρθρο 27 παράγραφος 5 και το άρθρο 28 παράγραφος 6 δύναται να ανακληθεί ανά πάσα στιγμή από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο. Η απόφαση ανάκλησης περατώνει την εξουσιοδότηση που προσδιορίζεται στην εν λόγω απόφαση. Αρχίζει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσης της απόφασης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε μεταγενέστερη ημερομηνία που ορίζεται σε αυτή. Δεν θίγει το κύρος των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων που ισχύουν ήδη.
4. Πριν από την έκδοση μιας κατ’ εξουσιοδότηση πράξης, η Επιτροπή διεξάγει διαβουλεύσεις με εμπειρογνώμονες που ορίζουν τα κράτη μέλη σύμφωνα με τις αρχές της διοργανικής συμφωνίας της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου.
5. Μόλις εκδώσει μια κατ’ εξουσιοδότηση πράξη, η Επιτροπή την κοινοποιεί ταυτόχρονα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.
6. Η κατ’ εξουσιοδότηση πράξη που εκδίδεται σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχείο εα) και παράγραφος 7, το άρθρο 21 παράγραφος 4, το άρθρο 27 παράγραφος 5 και το άρθρο 28 παράγραφος 6 αρχίζει να ισχύει μόνο εφόσον δεν διατυπωθεί αντίρρηση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο εντός προθεσμίας δύο μηνών από την κοινοποίηση της εν λόγω πράξης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ή εάν, πριν από τη λήξη της περιόδου αυτής, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενημερώσουν αμφότερα την Επιτροπή ότι δεν πρόκειται να προβάλλουν αντιρρήσεις. Η προθεσμία αυτή παρατείνεται κατά δύο μήνες κατόπιν πρωτοβουλίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου.
Άρθρο 34
Μεταβατικές διατάξεις
1. Κατά παρέκκλιση από το πρώτο και το τέταρτο εδάφιο του άρθρου 209 παράγραφος 3 ▌του δημοσιονομικού κανονισμού, οποιαδήποτε έσοδα, επιστροφές και ανακτήσεις από χρηματοδοτικά μέσα που θεσπίζονται με τα προγράμματα που αναφέρονται στο παράρτημα IV του παρόντος κανονισμού χρησιμοποιούνται για τις προβλέψεις για την εγγύηση της ΕΕ δυνάμει του παρόντος κανονισμού ▌.
2. Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 213 παράγραφος 4 στοιχείο α) του δημοσιονομικού κανονισμού, τυχόν πλεόνασμα προβλέψεων για την εγγύηση της ΕΕ που θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/1017 χρησιμοποιείται για τις προβλέψεις για την εγγύηση της ΕΕ δυνάμει του παρόντος κανονισμού ▌
3. Το ποσό των XXX EUR (σε τρέχουσες τιμές) που αναφέρεται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 στοιχείο γ) σημείο i) του κανονισμού [EURI] χρησιμοποιείται:
α) για τις προβλέψεις για την εγγύηση της ΕΕ δυνάμει του παρόντος κανονισμού, με ποσό XXX EUR (σε τρέχουσες τιμές), επιπλέον των πόρων που αναφέρονται στο άρθρο 211 παράγραφος 4 πρώτο εδάφιο του δημοσιονομικού κανονισμού,
β) για την εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονται στα κεφάλαια V και VI και των μέτρων που αναφέρονται στο άρθρο 2 παράγραφος 2 δεύτερη περίοδος του κανονισμού [EURI], με την επιφύλαξη του άρθρου 4 παράγραφοι 4 και 8 του εν λόγω κανονισμού, μέσω ποσού 200 440 000 EUR (σε τρέχουσες τιμές).
Το ποσό αυτό αποτελεί εξωτερικό έσοδο για ειδικό προορισμό, σύμφωνα με το άρθρο 21 παράγραφος 5 του δημοσιονομικού κανονισμού.
3α. Οι εταίροι υλοποίησης μπορούν να υποβάλλουν στην Επιτροπή χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις που έχουν εγκρίνει κατά την περίοδο από τη σύναψη της οικείας σύμβασης εγγύησης και αφού πραγματοποιηθούν οι πρώτοι διορισμοί όλων των μελών της Επιτροπής Επενδύσεων μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού.
3β. Η Επιτροπή αξιολογεί τις πράξεις που αναφέρονται στην παράγραφο 3α και αποφασίζει κατά πόσον η εγγύηση της ΕΕ καλύπτει και αυτές.
3γ. Οι εταίροι υλοποίησης μπορούν να υποβάλλουν στην Επιτροπή χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις που έχουν εγκρίνει κατά την περίοδο από την ... [ημερομηνία έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού] έως τη σύναψη της οικείας σύμβασης εγγύησης.
3δ. Η Επιτροπή αξιολογεί τις πράξεις που αναφέρονται στην παράγραφο 3γ και αποφασίζει κατά πόσον η εγγύηση της ΕΕ καλύπτει και αυτές. Σε περίπτωση θετικής απόφασης της Επιτροπής, η εν λόγω κάλυψη τίθεται σε ισχύ από την ημερομηνία σύναψης των οικείων συμβάσεων εγγύησης, μετά την οποία οι εταίροι υλοποίησης μπορούν να υπογράψουν τις χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις.
3ε. Όλα τα χρηματοδοτικά μέσα που θεσπίζονται με τα προγράμματα που αναφέρονται στο παράρτημα IV του παρόντος κανονισμού και η ενωσιακή εγγύηση που θεσπίστηκε βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2015/1017 μπορούν, κατά περίπτωση και κατόπιν προηγούμενης αξιολόγησης, να συγχωνευτούν με εκείνα του παρόντος κανονισμού.
3στ. Κατά παρέκκλιση του άρθρου 209 παράγραφος 3 δεύτερο και τρίτο εδάφια του δημοσιονομικού κανονισμού, τα έσοδα και οι επιστροφές από χρηματοδοτικά μέσα που θεσπίζονται με τα προγράμματα που αναφέρονται στο παράρτημα IV του παρόντος κανονισμού και η δημοσιονομική εγγύηση που θεσπίστηκε βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2015/1017, τα οποία έχουν συγχωνευτεί με την εγγύηση της ΕΕ που θεσπίζεται δυνάμει του παρόντος κανονισμού σύμφωνα με την παράγραφο 3ε του παρόντος άρθρου, συνιστούν, αντίστοιχα, εσωτερικά έσοδα με ειδικό προορισμό κατά την έννοια του άρθρου 21 παράγραφος 5 του δημοσιονομικού κανονισμού για την εγγύηση της ΕΕ που θεσπίστηκε με τον παρόντα κανονισμό και επιστροφές για την εγγύηση της ΕΕ που θεσπίστηκε με τον παρόντα κανονισμό.
Άρθρο 35
Έναρξη ισχύος
Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2021.
Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.
Βρυξέλλες,
Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Για το Συμβούλιο
Ο Πρόεδρος Ο Πρόεδρος
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I
Ποσά εγγύησης της ΕΕ ανά ειδικό στόχο
Η ενδεικτική κατανομή που αναφέρεται στο άρθρο 4 παράγραφος 2 πέμπτο εδάφιο για τις χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις είναι η εξής:
α) έως 20 051 970 000 EUR για στόχους που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 στοιχείο α)·
β) έως 11 250 000 000 EUR για στόχους που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 στοιχείο β)·
γ) έως 12 500 000 000 EUR για στόχους που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 στοιχείο γ)·
δ) έως 5 567 500 000 EUR για στόχους που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 στοιχείο δ)·
ε) έως 31 153 850 000 EUR για στόχους που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 στοιχείο ε)·
ε α) έως 11 250 000 000 EUR για στόχους που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 στοιχείο ε α).
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II
Επιλέξιμα πεδία για χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις
Οι χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις στο πλαίσιο σκελών πλην του στρατηγικού ευρωπαϊκού επενδυτικού σκέλους είναι δυνατόν να εμπίπτουν σε ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα πεδία:
Οι χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις στο πλαίσιο του στρατηγικού ευρωπαϊκού επενδυτικού σκέλους εμπίπτουν στα πεδία που ορίζονται στο άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχείο ε). Μπορούν ιδίως να περιλαμβάνουν σημαντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος.
1. Ανάπτυξη του τομέα της ενέργειας, σύμφωνα με τις προτεραιότητες της Ενεργειακής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού, της μετάβασης σε καθαρή ενέργεια και των δεσμεύσεων που αναλήφθηκαν στα πλαίσια της Ατζέντας 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη και της Συμφωνίας των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή, ιδίως μέσω:
α) επέκτασης της παραγωγής, του εφοδιασμού ή της χρήσης καθαρών και βιώσιμων μορφών ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και ασφαλών και βιώσιμων άλλων πηγών και λύσεων μηδενικών και χαμηλών εκπομπών·
β) βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης και εξοικονόμησης ενέργειας (με ιδιαίτερη έμφαση στη μείωση της ζήτησης ενέργειας μέσω διαχείρισης της ζήτησης και της ανακαίνισης των κτιρίων)·
γ) ανάπτυξης, μετάβασης σε έξυπνες λύσεις και εκσυγχρονισμού των βιώσιμων υποδομών ενέργειας, ιδίως, αλλά όχι αποκλειστικά, στο επίπεδο της μεταφοράς και της διανομής, των τεχνολογιών αποθήκευσης, της διασυνδεσιμότητας ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ κρατών μελών και των έξυπνων δικτύων·
δ) ανάπτυξης καινοτόμων συστημάτων παροχής θερμότητας μηδενικών και χαμηλών εκπομπών και συνδυασμένης παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας·
ε) παραγωγής και προσφοράς βιώσιμων συνθετικών καυσίμων από ανανεώσιμες/με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα πηγές και από άλλες ασφαλείς και βιώσιμες πηγές μηδενικών και χαμηλών εκπομπών, βιοκαυσίμων, βιομάζας και εναλλακτικών καυσίμων, συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων για όλους τους τρόπους μεταφοράς, σύμφωνα με τους στόχους της οδηγίας 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[27]· και
στ) υποδομών δέσμευσης και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα σε βιομηχανικές διεργασίες, μονάδες παραγωγής βιοενέργειας και εγκαταστάσεις μεταποίησης υπό ενεργειακή μετάβαση.
2. Ανάπτυξη βιώσιμων και ασφαλών υποδομών μεταφορών και λύσεων, εξοπλισμού κινητικότητας, καθώς και καινοτόμων τεχνολογιών σύμφωνα με τις προτεραιότητες της Ένωσης στον τομέα των μεταφορών και τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο της Συμφωνίας των Παρισίων για την κλιματική αλλαγή, ιδίως μέσω:
α) έργων στήριξης της ανάπτυξης των υποδομών του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), συμπεριλαμβανομένων της συντήρησης και της ασφάλειας των υποδομών, των αστικών κόμβων του ΔΕΔ-Μ, των θαλάσσιων και εσωτερικών λιμένων, των αερολιμένων, των τερματικών σταθμών πολυτροπικών μεταφορών και της σύνδεσης αυτών των πολυτροπικών τερματικών σταθμών με τα δίκτυα ΔΕΔ-Μ, καθώς και των εφαρμογών τηλεματικής που προσδιορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1315/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου[28]·
β) έργων υποδομής ΔΕΔ-Μ που λαμβάνουν υπόψη τη χρήση τουλάχιστον δύο διαφορετικών τρόπων μεταφοράς, ιδίως τους τερματικούς εμπορευματικούς σταθμούς πολυτροπικών μεταφορών και τους επιβατικούς συγκοινωνιακούς κόμβους·
γ) έργων έξυπνης και βιώσιμης αστικής κινητικότητας που στοχεύουν σε τρόπους αστικών μεταφορών χαμηλών εκπομπών, συμπεριλαμβανομένων λύσεων εσωτερικών πλωτών μεταφορών και καινοτόμου κινητικότητας, της χωρίς διακρίσεις προσβασιμότητας, της μείωσης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και του θορύβου, της κατανάλωσης ενέργειας, των δικτύων έξυπνων πόλεων, της συντήρησης και της αύξησης των επιπέδων ασφάλειας και της μείωσης της συχνότητας των ατυχημάτων, μεταξύ άλλων για τους ποδηλάτες και τους πεζούς·
δ) στήριξης της ανανέωσης και μετασκευής κινητών στοιχείων ενεργητικού στον τομέα των μεταφορών με σκοπό την ανάπτυξη λύσεων κινητικότητας χαμηλών και μηδενικών εκπομπών, μεταξύ άλλων μέσω χρήσης εναλλακτικών καυσίμων σε οχήματα όλων των τρόπων μεταφοράς·
ε) σιδηροδρομικής υποδομής, άλλων σιδηροδρομικών έργων, υποδομής οδών εσωτερικής ναυσιπλοΐας, έργων μαζικής διαμετακόμισης και θαλάσσιων λιμένων και θαλάσσιων αρτηριών·
στ) υποδομών εναλλακτικών καυσίμων για όλους τους τρόπους μεταφοράς, συμπεριλαμβανομένων υποδομών ηλεκτρικής φόρτισης·
ζ) άλλων έργων έξυπνης και βιώσιμης κινητικότητας, που στοχεύουν σε:
i) οδική ασφάλεια,
ii) προσβασιμότητα·
iii) μείωση των εκπομπών· ή
iv) ανάπτυξη και εγκατάσταση νέων τεχνολογιών και υπηρεσιών στον τομέα των μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των συνδεδεμένων και των αυτόνομων τρόπων μεταφοράς ή των ολοκληρωμένων συστημάτων έκδοσης εισιτηρίων· και
η) έργων για τη διατήρηση ή την αναβάθμιση των υφιστάμενων υποδομών μεταφορών, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκινητοδρόμων στο πλαίσιο του ΔΕΔ-Μ, όπου είναι αναγκαίο για την αναβάθμιση, διατήρηση ή βελτίωση της οδικής ασφάλειας, την ανάπτυξη ευφυών συστημάτων μεταφορών (ITS) ή την εξασφάλιση της ακεραιότητας και των προτύπων των υποδομών, τον σχεδιασμό ασφαλών χώρων και εγκαταστάσεων στάθμευσης, σταθμών επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού για εναλλακτικά καύσιμα·
3. Περιβάλλον και πόροι, ιδίως μέσω των εξής:
α) υποδομών στον τομέα των υδάτων, συμπεριλαμβανομένων του πόσιμου νερού και της αποχέτευσης και της αποδοτικότητας των δικτύων, της μείωσης των διαρροών, υποδομών για τη συλλογή και επεξεργασία των λυμάτων, των παράκτιων υποδομών και άλλων σχετικών με το νερό πράσινων υποδομών·
β) υποδομών διαχείρισης αποβλήτων·
γ) έργων και επιχειρήσεων στους τομείς της διαχείρισης περιβαλλοντικών πόρων και των βιώσιμων τεχνολογιών·
δ) βελτίωσης και αποκατάστασης των οικοσυστημάτων και των υπηρεσιών τους μεταξύ άλλων με την ενίσχυση της φύσης και της βιοποικιλότητας μέσω πράσινων και γαλάζιων έργων υποδομής·
ε) βιώσιμης αστικής, αγροτικής και παράκτιας ανάπτυξης·
στ) δράσεων για την αντιμετώπιση, την προσαρμογή και τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της επικινδυνότητας των φυσικών καταστροφών·
ζ) σχεδίων και επιχειρήσεων που εφαρμόζουν την κυκλική οικονομία, ενσωματώνοντας πτυχές της αποδοτικής χρήσης των πόρων στην παραγωγή και τον κύκλο ζωής του προϊόντος, συμπεριλαμβανομένης της βιώσιμης προμήθειας των πρωτογενών και δευτερογενών πρώτων υλών·
η) απαλλαγής των ενεργοβόρων βιομηχανιών από τις ανθρακούχες εκπομπές και ουσιαστικής μείωσης των εκπομπών στους εν λόγω κλάδους, συμπεριλαμβανομένης της επίδειξης τεχνολογιών χαμηλών εκπομπών, καθώς και της εφαρμογής τους·
θ) απαλλαγής της αλυσίδας παραγωγής και διανομής ενέργειας από τις ανθρακούχες εκπομπές με τη σταδιακή κατάργηση της χρήσης άνθρακα και πετρελαίου· και
ι) έργων που προωθούν τη βιώσιμη πολιτιστική κληρονομιά.
4. Ανάπτυξη ψηφιακών υποδομών συνδεσιμότητας, ιδίως μέσω έργων που στηρίζουν την εγκατάσταση ψηφιακών δικτύων πολύ υψηλής χωρητικότητας, συνδεσιμότητα 5G ή βελτιώνουν την ψηφιακή συνδεσιμότητα και πρόσβαση, ιδίως στην ύπαιθρο και στην περιφέρεια.
5. Έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία, ιδίως μέσω:
α) έργων έρευνας και καινοτομίας που συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων του προγράμματος «Ορίζων Ευρώπη», συμπεριλαμβανομένων των ερευνητικών υποδομών και της στήριξης των πανεπιστημίων·
β) εταιρικών έργων, συμπεριλαμβανομένων της κατάρτισης και της προώθησης της δημιουργίας συνεργατικών σχηματισμών και δικτύων επιχειρήσεων·
γ) έργων και προγραμμάτων επίδειξης καθώς επίσης μέσω ανάπτυξης σχετικής υποδομής, τεχνολογίας και διαδικασιών·
δ) έργων συνεργατικής έρευνας και καινοτομίας με τη συμμετοχή της ακαδημαϊκής κοινότητας, ιδρυμάτων έρευνας και καινοτομίας και της βιομηχανίας· συμπράξεων δημοσίου-ιδιωτικού τομέα και οργανώσεων της κοινωνίας της πολιτών·
ε) μεταφοράς γνώσης και τεχνολογίας·
στ) έρευνας στον τομέα των βασικών τεχνολογιών γενικής εφαρμογής (ΒΤΓΕ) και των βιομηχανικών εφαρμογών τους, συμπεριλαμβανομένων των νέων και των προηγμένων υλικών· και
ζ) νέων αποτελεσματικών και προσιτών προϊόντων υγειονομικής περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένων των φαρμάκων, των ιατροτεχνολογικών προϊόντων, των μέσων διάγνωσης και των φαρμάκων προηγμένης θεραπείας, των νέων αντιμικροβιακών και των καινοτόμων διαδικασιών ανάπτυξης που αποφεύγουν τη χρήση δοκιμών σε ζώα.
6. Ανάπτυξη, εκδίπλωση και αναβάθμιση ψηφιακών τεχνολογιών και υπηρεσιών, ιδίως ψηφιακών τεχνολογιών και υπηρεσιών που συμβάλλουν στους στόχους του προγράμματος «Ψηφιακή Ευρώπη», ιδίως μέσω:
α) τεχνητής νοημοσύνης·
β) κβαντικών τεχνολογιών·
γ) υποδομών κυβερνοασφάλειας και προστασίας δικτύων·
δ) του διαδικτύου των πραγμάτων·
ε) τεχνολογίας αλυσίδας συστοιχιών (blockchain) και άλλων τεχνολογιών κατανεμημένου καθολικού·
στ) προηγμένων ψηφιακών δεξιοτήτων·
ζ) ρομποτικής και αυτοματισμού·
η) φωτονικής· και
θ) άλλων προηγμένων ψηφιακών τεχνολογιών και υπηρεσιών που θα συμβάλλουν στην ψηφιοποίηση της βιομηχανίας της Ένωσης και στην ενσωμάτωση των ψηφιακών τεχνολογιών, υπηρεσιών και δεξιοτήτων στον τομέα των μεταφορών της Ένωσης.
7. Χρηματοδοτική στήριξη σε οντότητες που απασχολούν έως 499 εργαζόμενους, με ιδιαίτερη έμφαση στις ΜΜΕ και στις μικρές εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης, ιδίως μέσω:
α) της παροχής κεφαλαίου κίνησης και επενδύσεων·
β) της παροχής χρηματοδότησης υψηλού κινδύνου από το αρχικό στάδιο έως το στάδιο επέκτασης για να εξασφαλιστεί η τεχνολογική υπεροχή σε καινοτόμους και βιώσιμους τομείς, συμπεριλαμβανομένων της ενίσχυσης της ικανότητάς τους για ψηφιοποίηση και καινοτομία και της εξασφάλισης της ανταγωνιστικότητάς τους σε παγκόσμιο επίπεδο·
γ) της παροχής χρηματοδότησης για την εξαγορά επιχείρησης από τους εργαζομένους ή τη συμμετοχή εργαζομένων στην ιδιοκτησία της επιχείρησης.
8. Τομείς του πολιτισμού και της δημιουργίας, πολιτιστική κληρονομιά, μέσα μαζικής ενημέρωσης, οπτικοακουστικός κλάδος, δημοσιογραφία και Τύπος, ιδίως, αλλά όχι αποκλειστικά, μέσω της ανάπτυξης νέων τεχνολογιών, της χρήσης ψηφιακών τεχνολογιών και της τεχνολογικής διαχείρισης των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας.
9. Τουρισμός
10. Αποκατάσταση βιομηχανικών χώρων (συμπεριλαμβανομένων των μολυσμένων χώρων) και ανακαίνιση των χώρων αυτών για βιώσιμη χρήση.
11. Βιώσιμη γεωργία, δασοκομία, αλιεία, υδατοκαλλιέργεια και άλλα στοιχεία της ευρύτερης βιώσιμης βιοοικονομίας.
12. Κοινωνικές επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που υποστηρίζουν την εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, ιδίως μέσω:
α) μικροχρηματοδότησης, ηθικής χρηματοδότησης, χρηματοδότησης κοινωνικών επιχειρήσεων και της κοινωνικής οικονομίας·
β) ζήτησης και προσφοράς δεξιοτήτων·
γ) εκπαίδευσης, κατάρτισης και σχετικών υπηρεσιών, μεταξύ άλλων για ενηλίκους·
δ) κοινωνικών υποδομών, ιδίως:
i) συμπεριληπτικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, συμπεριλαμβανομένης της νηπιακής εκπαίδευσης και φροντίδας και των συναφών εκπαιδευτικών υποδομών και εγκαταστάσεων, εναλλακτικής παιδικής μέριμνας, στέγασης των σπουδαστών και ψηφιακού εξοπλισμού, όπου όλοι θα έχουν πρόσβαση·
ii) προσιτών εργατικών κατοικιών[29]·
iii) υγείας και μακροχρόνιας περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένων των κλινικών, νοσοκομείων, της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, των οικιακών υπηρεσιών και της φροντίδας στην κοινότητα·
ε) κοινωνικής καινοτομίας, συμπεριλαμβανομένων των καινοτόμων κοινωνικών λύσεων και συστημάτων που αποσκοπούν στην προώθηση των κοινωνικών αντικτύπων και αποτελεσμάτων στους τομείς που αναφέρονται στο σημείο 12·
στ) πολιτιστικών δραστηριοτήτων με κοινωνικό σκοπό·
ζ) μέτρων για την προώθηση της ισότητας των φύλων·
η) ενσωμάτωσης ευάλωτων ατόμων, συμπεριλαμβανομένων υπηκόων τρίτων χωρών·
θ) καινοτόμων λύσεων στον τομέα της υγείας, συμπεριλαμβανομένων της ηλεκτρονικής υγείας, των υπηρεσιών υγείας και νέων μοντέλων φροντίδας·
ι) ένταξης και προσβασιμότητας για άτομα με αναπηρία.
13. Ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας, συμβάλλοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο στη στρατηγική αυτονομία της Ένωσης, ιδίως μέσω της στήριξης για:
α) την αλυσίδα εφοδιασμού της αμυντικής βιομηχανίας της Ένωσης, ιδίως μέσω της παροχής οικονομικής στήριξης σε ΜΜΕ και εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης·
β) εταιρείες που συμμετέχουν σε έργα ανατρεπτικής καινοτομίας στον τομέα της άμυνας και στενά συνδεδεμένες τεχνολογίες διπλής χρήσης·
γ) την αλυσίδα εφοδιασμού στον τομέα της άμυνας κατά τη συμμετοχή σε συνεργατικά έργα έρευνας και ανάπτυξης στον τομέα της άμυνας, συμπεριλαμβανομένων όσων στηρίζονται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας·
δ) υποδομές για την έρευνα και την εκπαίδευση στον τομέα της άμυνας.
14. Διάστημα, ιδίως όσον αφορά την ανάπτυξη του διαστημικού τομέα σύμφωνα με τους στόχους της Διαστημικής Στρατηγικής:
α) να μεγιστοποιηθούν τα οφέλη για την κοινωνία και την οικονομία της Ένωσης·
β) να προωθηθεί η ανταγωνιστικότητα των διαστημικών συστημάτων και τεχνολογιών, ιδίως σε ό,τι αφορά τον ευάλωτο χαρακτήρα των αλυσίδων εφοδιασμού·
γ) να στηριχθεί η επιχειρηματικότητα στον τομέα του διαστήματος, μεταξύ άλλων στην ανάπτυξη των επόμενων σταδίων·
δ) να προωθηθεί η αυτονομία της Ένωσης για ασφαλή πρόσβαση στο διάστημα, συμπεριλαμβανομένων πτυχών διπλής χρήσης.
15. Θάλασσες και ωκεανοί, μέσω της ανάπτυξης έργων και επιχειρήσεων στον τομέα της γαλάζιας οικονομίας και των εθελοντικών αρχών χρηματοδότησης της βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας, ιδίως μέσω της ναυτιλιακής επιχειρηματικότητας και βιομηχανίας, των ανανεώσιμων πηγών θαλάσσιας ενέργειας και της κυκλικής οικονομίας.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III
Βασικοί δείκτες επιδόσεων
1. Όγκος χρηματοδότησης που υποστηρίζεται από το ταμείο InvestEU (ανά σκέλος πολιτικής)
1.1 Όγκος υπογεγραμμένων πράξεων
1.2 Κινητοποιηθείσες επενδύσεις
1.3 Ποσό κινητοποιηθείσας ιδιωτικής χρηματοδότησης
1.4 Αποτέλεσμα μόχλευσης και πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα που επιτυγχάνεται
2. Γεωγραφική κάλυψη της χρηματοδότησης που υποστηρίζεται από το ταμείο InvestEU (ανά σκέλος πολιτικής, χώρα και περιφέρεια στην κοινή ονοματολογία των εδαφικών στατιστικών μονάδων, επίπεδο (NUTS) 2)
2.1 Αριθμός χωρών (κρατών μελών και τρίτων χωρών) που καλύπτονται από πράξεις
2.2 Αριθμός των περιφερειών που καλύπτονται από πράξεις
2.3 Όγκος πράξεων ανά χώρα (κράτος μέλος και τρίτη χώρα) και ανά περιφέρεια
3. Αντίκτυπος της χρηματοδότησης μέσω του ταμείου InvestEU
3.1 Αριθμός των θέσεων εργασίας που δημιουργούνται ή υποστηρίζονται
3.2 Επένδυση για τη στήριξη των στόχων για το κλίμα και, κατά περίπτωση, ανά σκέλος πολιτικής
3.3 Επενδύσεις για την υποστήριξη της ψηφιοποίησης
Επενδύσεις για την υποστήριξη της βιομηχανικής μετάβασης
4. Βιώσιμες υποδομές
4.1 Ενέργεια: Εγκατεστημένη πρόσθετη ικανότητα παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και από άλλες ασφαλείς και βιώσιμες πηγές μηδενικών και χαμηλών εκπομπών (MW)
4.2 Ενέργεια: Αριθμός νοικοκυριών, αριθμός δημοσίων και εμπορικών χώρων με βελτιωμένη κατάταξη ενεργειακής κατανάλωσης
4.3 Ενέργεια: Εκτιμώμενη εξοικονόμηση ενέργειας που παράγεται από τα έργα (σε κιλοβατώρες (kWh))
4.4 Ενέργεια: Μείωση/αποφυγή των ετήσιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου σε τόνους ισοδύναμου CO2
4.5 Ενέργεια: Όγκος επενδύσεων στην ανάπτυξη, τη μετάβαση σε έξυπνες λύσεις και τον εκσυγχρονισμό βιώσιμων υποδομών ενέργειας
4.6 Ψηφιοποίηση: Επιπλέον νοικοκυριά, επιχειρήσεις ή δημόσια κτίρια με ευρυζωνική πρόσβαση τουλάχιστον 100 Mbps, με δυνατότητα αναβάθμισης σε ταχύτητα Gigabit, ή αριθμός σημείων ασύρματης πρόσβασης (wifi) που έχουν δημιουργηθεί
4.7 Μεταφορές: Επενδύσεις, ιδίως σε ΔΕΔ-Μ
– Αριθμός διασυνοριακών έργων και έργων «ελλειπόντων κρίκων» (συμπεριλαμβανομένων έργων που αφορούν αστικούς κόμβους, περιφερειακές διασυνοριακές σιδηροδρομικές συνδέσεις, πολυτροπικές πλατφόρμες, θαλάσσιους λιμένες, ποτάμιους λιμένες, συνδέσεις με αερολιμένες και τερματικούς σταθμούς σιδηροδρομικών-οδικών μεταφορών του κεντρικού και του εκτεταμένου δικτύου ΔΕΔ-Μ)
– Αριθμός έργων που συμβάλλουν στην ψηφιοποίηση των μεταφορών, ιδίως μέσω της ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Συστήματος Διαχείρισης της Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας (ERTMS), του συστήματος πληροφοριών εσωτερικής ναυσιπλοΐας (RIS), του συστήματος ευφυών μεταφορών (ITS), του συστήματος παρακολούθησης της κυκλοφορίας των πλοίων και ενημέρωσης (VTMIS)/των ηλεκτρονικών θαλάσσιων υπηρεσιών και του ερευνητικού προγράμματος ΑΤΜ του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού (SESAR)
– Αριθμός σημείων εφοδιασμού με εναλλακτικά καύσιμα που δημιουργήθηκαν ή αναβαθμίστηκαν
– Αριθμός έργων που συμβάλλουν στην ασφάλεια των μεταφορών
4.8 Περιβάλλον: Επενδύσεις που συμβάλλουν στην υλοποίηση σχεδίων και προγραμμάτων που απαιτούνται από το ενωσιακό κεκτημένο για το περιβάλλον και αφορούν την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα, το νερό, τα απόβλητα και τη φύση
5. Έρευνα, καινοτομία και ψηφιοποίηση
5.1 Συνεισφορά στον στόχο του 3 % του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) της Ένωσης όσον αφορά επενδύσεις στον τομέα της έρευνας, της ανάπτυξης και της καινοτομίας
5.2 Αριθμός υποστηριζόμενων επιχειρήσεων που υλοποιούν έργα έρευνας και καινοτομίας, ανά μέγεθος
6. ΜΜΕ
6.1 Αριθμός υποστηριζόμενων επιχειρήσεων από άποψη μεγέθους (πολύ μικρές, μικρές, μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις μεσαίας κεφαλαιοποίησης)
6.2 Αριθμός υποστηριζόμενων επιχειρήσεων ανά στάδιο (πρώιμο στάδιο, στάδιο ανάπτυξης/επέκτασης)
6.3 Αριθμός υποστηριζόμενων επιχειρήσεων ανά κράτος μέλος και περιφέρεια σε επίπεδο NUTS 2
6.4 Αριθμός υποστηριζόμενων επιχειρήσεων ανά τομέα, ανά κωδικό στατιστικής ονοματολογίας των οικονομικών δραστηριοτήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (NACE)
6.5 Ποσοστό όγκου επενδύσεων στο πλαίσιο του σκέλους πολιτικής για τις ΜΜΕ που κατευθύνεται προς τις ΜΜΕ
7. Κοινωνικές επενδύσεις και δεξιότητες
7.1 Κοινωνική υποδομή: Ικανότητα παροχής υποστηριζόμενων κοινωνικών υποδομών ανά τομέα και πρόσβαση σε αυτές: στέγαση, εκπαίδευση, υγεία, άλλο
7.2 Μικροχρηματοδότηση και χρηματοδότηση κοινωνικών επιχειρήσεων: Αριθμός αποδεκτών μικροχρηματοδότησης και υποστηριζόμενων επιχειρήσεων κοινωνικής οικονομίας
7.3 Δεξιότητες: Αριθμός ατόμων που αποκτούν νέες δεξιότητες ή που έχουν επικυρώσει και πιστοποιήσει τις δεξιότητές τους: επαγγελματικά προσόντα από επίσημη/τυπική εκπαίδευση και κατάρτιση
8. Στρατηγικές ευρωπαϊκές επενδύσεις
8.1 Αριθμός και όγκος πράξεων που συμβάλλουν στην παροχή υποδομών ζωτικής σημασίας, με ανάλυση ανά υλική και εικονική υποδομή και συναφή αγαθά και υπηρεσίες, κατά περίπτωση
8.2 Πρόσθετη ικανότητα υποδομής ζωτικής σημασίας, με ανάλυση ανά πεδίο, κατά περίπτωση
8.3 Αριθμός και όγκος πράξεων που συμβάλλουν στην έρευνα και την ανάπτυξη κρίσιμων τεχνολογιών και εισροών για την ασφάλεια της Ένωσης και των κρατών μελών της, καθώς και ειδών διπλής χρήσης
8.4 Αριθμός υποστηριζόμενων επιχειρήσεων, ανά μέγεθος, που αναπτύσσουν και παράγουν κρίσιμες τεχνολογίες και εισροές για την ασφάλεια της Ένωσης και των κρατών μελών της, καθώς και ειδών διπλής χρήσης
8.4α Αριθμός υποστηριζόμενων συνεργατικών σχηματισμών και κόμβων ψηφιακής καινοτομίας για τη δημιουργία συνεργειών μεταξύ εταιρειών
8.5 Αριθμός και όγκος πράξεων που συμβάλλουν στην προμήθεια, παραγωγή και αποθήκευση κρίσιμων εισροών, εκτός εάν βρίσκονται εντός των ορίων των υφιστάμενων νομικών απαιτήσεων, συμπεριλαμβανομένων των ζωτικής σημασίας παροχών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης
8.6 Πρόσθετες κρίσιμες εισροές, συμπεριλαμβανομένων των ζωτικής σημασίας παροχών ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, που λαμβάνουν στήριξη όσον αφορά την προμήθεια, παραγωγή και αποθήκευση, ανά είδος, κατά περίπτωση
8.7 Αριθμός και όγκος πράξεων που στηρίζουν βασικές τεχνολογίες γενικής εφαρμογής και ψηφιακές τεχνολογίες που είναι στρατηγικής σημασίας για το βιομηχανικό μέλλον της Ένωσης.
8.7α Αριθμός και όγκος πράξεων για την παροχή βοήθειας σε εταιρείες, ιδίως ΜΜΕ, ώστε να ψηφιοποιήσουν τις επιχειρήσεις τους και να αυξήσουν την ανθεκτικότητα των αλυσίδων αξίας και των επιχειρηματικών μοντέλων τους
8.7β Αριθμός νεοφυών επιχειρήσεων που έχουν λάβει στήριξη από το ταμείο InvestEU, αριθμός και όγκος πράξεων για την προώθηση της επιχειρηματικότητας
8.7γ Αριθμός και όγκος πράξεων που συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου εκπομπών σύμφωνα με τους ενωσιακούς στόχους για το κλίμα
8.7δ Αριθμός δεσμεύσεων των ευρωπαϊκών κόμβων επενδυτικών συμβουλών σε περιφέρειες και κράτη μέλη με μέχρι στιγμής περιορισμένες επιδόσεις όσον αφορά τη δρομολόγηση και ανάπτυξη έργων και σε βιομηχανικούς τομείς με ανεπαρκείς επενδύσεις που δεν έχουν επωφεληθεί από τα επενδυτικά μέσα της Ένωσης στο παρελθόν
8.7ε Αύξηση του όγκου των επενδύσεων σε ιδιωτικά μετοχικά και επιχειρηματικά κεφάλαια σε σχετικά έργα
8.7στ Περιφερειακό και εθνικό εύρος που υποδεικνύει ότι τα κράτη μέλη και οι περιφέρειες που ωφελήθηκαν κατανέμονται ομοιόμορφα σε ολόκληρη την επικράτεια της Ένωσης και ότι δεν υπάρχει συγκέντρωση των οφελών σε περιορισμένο αριθμό κρατών μελών ή περιφερειών
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV
Πρόγραμμα InvestEU: τα πρόδρομα μέσα
Α. Μέσα μετοχικού κεφαλαίου:
Ευρωπαϊκός Μηχανισμός για την Τεχνολογία (ETF98): Απόφαση 98/347/ΕΚ του Συμβουλίου, της 19ης Μαΐου 1998, για μέτρα χρηματοδοτικής συνδρομής υπέρ των καινοτόμων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) που δημιουργούν θέσεις απασχόλησης – Πρωτοβουλία για την ανάπτυξη και την απασχόληση (ΕΕ L 155 της 29.5.1998, σ. 43).
Πιλοτικά έργα μεταφοράς τεχνολογίας (TTP): Απόφαση της Επιτροπής σχετικά με τη έκδοση απόφασης συμπληρωματικής χρηματοδότησης όσον αφορά τη χρηματοδότηση δράσεων της δραστηριότητας «Εσωτερική αγορά αγαθών και τομεακές πολιτικές» της Γενικής Διεύθυνσης Επιχειρήσεων & Βιομηχανίας για το 2007 και την έκδοση της απόφασης-πλαισίου σχετικά με τη χρηματοδότηση της προπαρασκευαστικής ενέργειας «Η ανάληψη του ρόλου της ΕΕ σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον» και τεσσάρων πιλοτικών προγραμμάτων «Erasmus για νέους επιχειρηματίες», «Μέτρα για την προώθηση της συνεργασίας και των συμπράξεων μεταξύ των πολύ μικρών επιχειρήσεων και ΜΜΕ», «Μεταφορά Τεχνολογίας» και «Ευρωπαϊκοί προορισμοί αριστείας» της Γενικής Διεύθυνσης Επιχειρήσεων & Βιομηχανίας για το 2007
Ευρωπαϊκός Μηχανισμός για την Τεχνολογία (ETF01): Απόφαση 2000/819/ΕΚ του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2000, σχετικά με ένα πολυετές πρόγραμμα για τις επιχειρήσεις και την επιχειρηματικότητα, ιδίως για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) (2001-2005) (ΕΕ L 333 της 29.12.2000, σ. 84).
Πρόγραμμα για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία – Μηχανισμός Υψηλής Ανάπτυξης και Καινοτομίας για τις ΜΜΕ (CIP GIF): Απόφαση αριθ. 1639/2006/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Οκτωβρίου 2006, σχετικά με τη θέσπιση προγράμματος-πλαισίου για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία (2007-2013) (ΕΕ L 310 της 9.11.2006, σ. 15).
Μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF): Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1316/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για τη σύσταση του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη», την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 913/2010 και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 680/2007 και (ΕΚ) αριθ. 67/2010 (ΕΕ L 348 της 20.12.2013, σ. 129), όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/1017 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2015, για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων, τον Ευρωπαϊκό Κόμβο Επενδυτικών Συμβουλών και την Ευρωπαϊκή Πύλη Επενδυτικών Έργων και την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1291/2013 και (ΕΕ) αριθ. 1316/2013 – το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΕ L 169 της 1.7.2015, σ. 1).
COSME – Διευκόλυνση Μετοχικού Κεφαλαίου για την Ανάπτυξη (COSME EFG): Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1287/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση προγράμματος για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (COSME) (2014-2020) και για την κατάργηση της απόφασης αριθ. 1639/2006/ΕΚ (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 33)
Μηχανισμός μετοχικού κεφαλαίου InnovFin:
– Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1291/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση του προγράμματος-πλαισίου «Ορίζων 2020» για την έρευνα και την καινοτομία (2014-2020) και την κατάργηση της απόφασης αριθ. 1982/2006/ΕΚ (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 104)·
– Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1290/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με τη θέσπιση των κανόνων συμμετοχής και διάδοσης του «Ορίζων 2020 – Πρόγραμμα-πλαίσιο έρευνας και καινοτομίας (2014-2020)» και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1906/2006 (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 81)·
– Απόφαση 2013/743/ΕΕ του Συμβουλίου, της 3ης Δεκεμβρίου 2013, για τον καθορισμό του ειδικού προγράμματος υλοποίησης του προγράμματος «Ορίζων 2020» – Πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία (2014-2020) και για την κατάργηση των αποφάσεων 2006/971/ΕΚ, 2006/972/ΕΚ, 2006/973/ΕΚ, 2006/974/ΕΚ και 2006/975/ΕΚ (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 965)
Θυρίδα επενδύσεων για τη δημιουργία ικανοτήτων του EaSI: κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1296/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την απασχόληση και την κοινωνική καινοτομία («EaSI») και την τροποποίηση της απόφασης αριθ. 283/2010/ΕΕ για τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Μικροχρηματοδοτήσεων Progress για την απασχόληση και την κοινωνική ένταξη (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 238)
B. Μέσα εγγυήσεων:
Μηχανισμός εγγυήσεων υπέρ των ΜΜΕ 98 (SMEG 98): απόφαση 98/347/ΕΚ του Συμβουλίου, της 19ης Μαΐου 1998, για μέτρα χρηματοδοτικής συνδρομής υπέρ των καινοτόμων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) που δημιουργούν θέσεις απασχόλησης – Πρωτοβουλία για την ανάπτυξη και την απασχόληση (ΕΕ L 155 της 29.5.1998, σ. 43).
Μηχανισμός εγγυήσεων υπέρ των ΜΜΕ 01 (SMEG 01): απόφαση 2000/819/ΕΚ του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2000, σχετικά με ένα πολυετές πρόγραμμα για τις επιχειρήσεις και την επιχειρηματικότητα, ιδίως για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) (2001-2005) (ΕΕ L 333 της 29.12.2000, σ. 84)
Πρόγραμμα για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία – Μηχανισμός εγγυήσεων υπέρ των ΜΜΕ 07 (CIP SMEG 07): απόφαση αριθ. 1639/2006/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Οκτωβρίου 2006, σχετικά με τη θέσπιση προγράμματος-πλαισίου για την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία (2007-2013) (ΕΕ L 310 της 9.11.2006, σ. 15).
Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Μικροχρηματοδοτήσεων Progress – Εγγυήσεις (EPMF-G): απόφαση αριθ. 283/2010/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Μαρτίου 2010, για τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Μικροχρηματοδοτήσεων Progress για την απασχόληση και την κοινωνική ένταξη (ΕΕ L 87 της 7.4.2010, σ. 1)
Χρηματοδοτική Διευκόλυνση Καταμερισμού του Κινδύνου – Μέσο επιμερισμού του κινδύνου (RSI):
– Απόφαση αριθ. 1982/2006/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με το έβδομο πρόγραμμα-πλαίσιο δραστηριοτήτων έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (2007-2013) Δηλώσεις της Επιτροπής (ΕΕ L 412 της 30.12.2006, σ. 1)
– Απόφαση 2006/971/ΕΚ του Συμβουλίου, της 19ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με το ειδικό πρόγραμμα «Συνεργασία» για την εκτέλεση του εβδόμου προγράμματος-πλαισίου της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για τις δραστηριότητες έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης (2007 έως 2013) (ΕΕ L 400 της 30.12.2006, σ. 86)
– Απόφαση αριθ. 2006/974/ΕΚ του Συμβουλίου, της 19ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με το ειδικό πρόγραμμα: «Ικανότητες» με το οποίο τίθεται σε εφαρμογή το 7ο πρόγραμμα πλαίσιο δραστηριοτήτων έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (2007-2013) (ΕΕ L 400 της 30.12.2006, σ. 299).
Μέσο Εγγυήσεων του προγράμματος EaSI: Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1296/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την απασχόληση και την κοινωνική καινοτομία («EaSI») και την τροποποίηση της απόφασης αριθ. 283/2010/ΕΕ για τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Μικροχρηματοδοτήσεων Progress για την απασχόληση και την κοινωνική ένταξη (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 238)
Μηχανισμός Εγγύησης Δανείων του COSME (COSME LGF): κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1287/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση προγράμματος για την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (COSME) (2014-2020) και για την κατάργηση της απόφασης αριθ. 1639/2006/ΕΚ (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 33)
InnovFin Debt:
– Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1290/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με τη θέσπιση των κανόνων συμμετοχής και διάδοσης του «Ορίζων 2020 – Πρόγραμμα-πλαίσιο έρευνας και καινοτομίας (2014-2020)» και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1906/2006 (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 81)
– Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1291/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση του προγράμματος-πλαισίου «Ορίζων 2020» για την έρευνα και την καινοτομία (2014-2020) και την κατάργηση της απόφασης αριθ. 1982/2006/ΕΚ (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 104)
– Απόφαση 2013/743/ΕΕ του Συμβουλίου, της 3ης Δεκεμβρίου 2013, για τον καθορισμό του ειδικού προγράμματος υλοποίησης του προγράμματος «Ορίζων 2020» – Πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία (2014-2020) και για την κατάργηση των αποφάσεων 2006/971/ΕΚ, 2006/972/ΕΚ, 2006/973/ΕΚ, 2006/974/ΕΚ και 2006/975/ΕΚ (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 965)
Μηχανισμός Εγγυοδοσίας για τον Πολιτιστικό και τον Δημιουργικό Τομέα (CSGF): Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1295/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση του προγράμματος «Δημιουργική Ευρώπη» (2014 έως 2020) και την κατάργηση των αποφάσεων αριθ. 1718/2006/ΕΚ, 1855/2006/ΕΚ και 1041/2009/ΕΚ (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 221)
Μηχανισμός Εγγύησης Σπουδαστικών Δανείων (SLGF): κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1288/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση του προγράμματος «Erasmus+»: το πρόγραμμα της Ένωσης για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τον αθλητισμό και για την κατάργηση των αποφάσεων αριθ. 1719/2006/ΕΚ, αριθ. 1720/2006/ΕΚ και αριθ. 1298/2008/ΕΚ (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 50)
Ιδιωτική Χρηματοδότηση για την Ενεργειακή Απόδοση (PF4EE): κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1293/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με τη θέσπιση Προγράμματος για το Περιβάλλον και τη Δράση για το Κλίμα (LIFE) και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 614/2007 (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 185).
Γ. Μέσα επιμερισμού του κινδύνου:
Χρηματοδοτική Διευκόλυνση Καταμερισμού του Κινδύνου (RSFF): απόφαση αριθ. 1982/2006/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με το έβδομο πρόγραμμα-πλαίσιο δραστηριοτήτων έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (2007-2013) Δηλώσεις της Επιτροπής (ΕΕ L 412 της 30.12.2006, σ. 1)
InnovFin:
– Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1291/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση του προγράμματος-πλαισίου «Ορίζων 2020» για την έρευνα και την καινοτομία (2014-2020) και την κατάργηση της απόφασης αριθ. 1982/2006/ΕΚ (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 104)
– Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1290/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με τη θέσπιση των κανόνων συμμετοχής και διάδοσης του «Ορίζων 2020 – Πρόγραμμα-πλαίσιο έρευνας και καινοτομίας (2014-2020)» και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1906/2006 (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 81)
Χρεωστικό Μέσο του Μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF DI): κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1316/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, για τη σύσταση του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη», την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 913/2010 και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 680/2007 και (ΕΚ) αριθ. 67/2010 (ΕΕ L 348 της 20.12.2013, σ. 129)
Μηχανισμός Χρηματοδότησης Φυσικού Κεφαλαίου (NCFF): κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1293/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με τη θέσπιση Προγράμματος για το Περιβάλλον και τη Δράση για το Κλίμα (LIFE) και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 614/2007 (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 185).
Δ. Ειδικοί επενδυτικοί φορείς:
Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Μικροχρηματοδοτήσεων Progress – Fonds commun de placements – fonds d'investissements spécialisés (EPMF FCP-FIS): απόφαση αριθ. 283/2010/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Μαρτίου 2010, για τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Μικροχρηματοδοτήσεων Progress για την απασχόληση και την κοινωνική ένταξη (ΕΕ L 87 της 7.4.2010, σ. 1)
Marguerite:
– Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 680/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2007, για καθορισμό των γενικών κανόνων για τη χορήγηση κοινοτικής οικονομικής συνδρομής στον τομέα των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών και ενέργειας (ΕΕ L 162 της 22.6.2007, σ. 1)·
– Απόφαση της Επιτροπής, της 25.2.2010, σχετικά με τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Ευρωπαϊκό Ταμείο για την Ενέργεια, την Αλλαγή του Κλίματος και τις Υποδομές με ορίζοντα το 2020 (Ταμείο Marguerite)
Ευρωπαϊκό Ταμείο Ενεργειακής Απόδοσης (EEEF): κανονισμός (EE) αριθ. 1233/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Δεκεμβρίου 2010, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 663/2009, σχετικά με τη θέσπιση προγράμματος ενίσχυσης της οικονομικής ανάκαμψης με τη χορήγηση κοινοτικής χρηματοδοτικής συνδρομής για έργα στον τομέα της ενέργειας (ΕΕ L 346 της 30.12.2010, σ. 5)
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ V
Αδυναμίες της αγοράς, καταστάσεις μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων, προσθετικότητα και αποκλειόμενες δραστηριότητες
A. Αδυναμίες της αγοράς, καταστάσεις μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων και προσθετικότητα
Σύμφωνα με το άρθρο 209 του δημοσιονομικού κανονισμού, η εγγύηση της ΕΕ αντιμετωπίζει αδυναμίες της αγοράς ή καταστάσεις μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων [άρθρο 209 παράγραφος 2 στοιχείο α)] και επιτυγχάνει προσθετικότητα αποτρέποντας την υποκατάσταση πιθανής στήριξης και επενδύσεων από άλλες δημόσιες ή ιδιωτικές πηγές [άρθρο 209 παράγραφος 2 στοιχείο β)].
Προκειμένου να συμμορφώνονται με το άρθρο 209 παράγραφος 2 στοιχεία α) και β) του δημοσιονομικού κανονισμού, οι χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις που καλύπτονται από την εγγύηση της ΕΕ πληρούν τις ακόλουθες απαιτήσεις που ορίζονται στα σημεία 1 και 2 κατωτέρω:
1. Αδυναμίες της αγοράς και καταστάσεις μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων
Για την αντιμετώπιση αδυναμιών της αγοράς ή καταστάσεων μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων, όπως αναφέρονται στο άρθρο 209 παράγραφος 2 στοιχείο α) του δημοσιονομικού κανονισμού, οι επενδύσεις στις οποίες στοχεύουν οι χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις περιλαμβάνουν ένα από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
α) Έχουν φύση δημόσιου αγαθού για το οποίο ο φορέας εκμετάλλευσης ή η εταιρεία δεν μπορεί να λάβει επαρκή οικονομικά οφέλη (όπως εκπαίδευση και οι δεξιότητες, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και προσβασιμότητα, ασφάλεια και άμυνα, καθώς και υποδομές που να διατίθενται με μηδενικές ή αμελητέες δαπάνες).
β) Εξωτερικότητες που δεν εσωτερικεύονται εν γένει από τον φορέα εκμετάλλευσης ή την εταιρεία, όπως οι επενδύσεις για έρευνα και ανάπτυξη, η ενεργειακή απόδοση, η κλιματική αλλαγή ή η προστασία του περιβάλλοντος.
γ) Ασυμμετρίες πληροφόρησης, ιδίως στην περίπτωση των ΜΜΕ και των μικρών επιχειρήσεων μεσαίας κεφαλαιοποίησης, συμπεριλαμβανομένων των υψηλότερων επιπέδων κινδύνου σε σχέση με εταιρείες που βρίσκονται σε αρχικό στάδιο λειτουργίας, επιχειρήσεις που έχουν κυρίως άυλα περιουσιακά στοιχεία ή ανεπαρκείς εξασφαλίσεις, ή επιχειρήσεις που εστιάζουν σε δραστηριότητες υψηλότερου κινδύνου.
δ) Έργα διασυνοριακής υποδομής και συναφείς υπηρεσίες ή ταμεία που επενδύουν σε διασυνοριακή βάση για την αντιμετώπιση του κατακερματισμού της εσωτερικής αγοράς και την ενίσχυση του συντονισμού εντός της εσωτερικής αγοράς.
ε) Έκθεση σε υψηλότερα επίπεδα κινδύνων σε ορισμένους τομείς, χώρες ή περιφέρειες πέραν του επιπέδου που μπορούν ή είναι διατεθειμένοι να δεχτούν οι ιδιωτικοί οικονομικοί φορείς. Εδώ περιλαμβάνονται και περιπτώσεις στις οποίες η επένδυση δεν θα είχε πραγματοποιηθεί ή δεν θα είχε πραγματοποιηθεί στον ίδιο βαθμό λόγω του καινοφανούς χαρακτήρα της ή των κινδύνων που συνδέονται με την καινοτομία ή τις μη δοκιμασμένες τεχνολογίες.
στ) Στην περίπτωση στήριξης χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων στο πλαίσιο του στρατηγικού ευρωπαϊκού επενδυτικού σκέλους, η επένδυση δεν θα είχε πραγματοποιηθεί ή δεν θα είχε πραγματοποιηθεί στον ίδιο βαθμό μέσω χρηματοδότησης από την αγορά από οντότητες που είναι εγκατεστημένες και δραστηριοποιούνται στην Ένωση, λόγω δυσκολιών στην εσωτερίκευση των οφελών που παρέχονται υπέρ του ευρωπαϊκού στρατηγικού συμφέροντος.
ζ) Νέες ή πολύπλοκες αδυναμίες της αγοράς ή καταστάσεις μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 1 στοιχείο α) σημείο iii) του παρόντος κανονισμού.
2. Προσθετικότητα
Οι χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις ικανοποιούν και τις δύο πτυχές της προσθετικότητας όπως αναφέρεται στο άρθρο 209 παράγραφος 2 στοιχείο β) του δημοσιονομικού κανονισμού. Αυτό σημαίνει ότι οι πράξεις δεν θα είχαν διενεργηθεί καν ή δεν θα είχαν διενεργηθεί στον ίδιο βαθμό από άλλες δημόσιες ή ιδιωτικές πηγές χωρίς τη στήριξη του ταμείου InvestEU. Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ως τέτοιες πράξεις νοούνται οι χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις που πληρούν υποχρεωτικά τα ακόλουθα δύο κριτήρια:
(1) Για να θεωρηθεί ότι λειτουργεί προσθετικά στις ιδιωτικές πηγές όπως αναφέρεται στο άρθρο 209 παράγραφος 2 στοιχείο β) του δημοσιονομικού κανονισμού, το ταμείο InvestEU στηρίζει τις χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις των εταίρων υλοποίησης στοχεύοντας σε επενδύσεις οι οποίες, λόγω των χαρακτηριστικών τους (φύση δημόσιου αγαθού, εξωτερικότητες, ασυμμετρίες πληροφόρησης, παράμετροι κοινωνικοοικονομικής συνοχής ή άλλα), δεν είναι σε θέση να δημιουργήσουν επαρκή οικονομικά οφέλη σε επίπεδο αγοράς ή θεωρούνται υπερβολικά ριψοκίνδυνες (σε σύγκριση με τα επίπεδα κινδύνου που οι σχετικές ιδιωτικές οντότητες είναι πρόθυμες να αποδεχθούν). Λόγω των ανωτέρω χαρακτηριστικών, οι εν λόγω χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε χρηματοδότηση από την αγορά υπό εύλογους όρους όσον αφορά την τιμολόγηση, τις απαιτήσεις παροχής ασφάλειας, το είδος της χρηματοδότησης, τη διάρκεια της χρηματοδότησης ή άλλους όρους και δεν θα διενεργούνταν καν ή δεν θα διενεργούνταν στον ίδιο βαθμό, στην Ένωση, χωρίς δημόσια στήριξη.
(2) Για να θεωρηθεί ότι λειτουργεί προσθετικά στην υφιστάμενη στήριξη από άλλες δημόσιες πηγές, όπως αναφέρεται στο άρθρο 209 παράγραφος 2 στοιχείο β) του δημοσιονομικού κανονισμού, το ταμείο InvestEU στηρίζει μόνο χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις για τις οποίες ισχύουν οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) οι χρηματοδοτικές ή επενδυτικές πράξεις δεν θα διενεργούνταν καν ή δεν θα διενεργούνταν στον ίδιο βαθμό από τον εταίρο υλοποίησης χωρίς τη στήριξη του ταμείου InvestEU· και
β) οι χρηματοδοτικές ή επενδυτικές πράξεις δεν θα διενεργούνταν καν ή δεν θα διενεργούνταν στον ίδιο βαθμό, στην Ένωση, βάσει άλλων υφιστάμενων δημόσιων μέσων, όπως χρηματοδοτικά μέσα επιμερισμένης διαχείρισης που λειτουργούν σε περιφερειακό ή εθνικό επίπεδο, αν και πρέπει να είναι δυνατή η συμπληρωματική χρήση του InvestEU και άλλων δημόσιων πηγών, ιδίως όταν μπορεί να επιτευχθεί προστιθέμενη αξία στην Ένωση και όταν μπορεί να βελτιστοποιηθεί η χρήση δημόσιων πόρων για την επίτευξη στόχων πολιτικής με αποτελεσματικό τρόπο.
(3) Οι χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις στο πλαίσιο του στρατηγικού ευρωπαϊκού επενδυτικού σκέλους μπορούν επίσης να θεωρούνται πρόσθετες όταν οι εν λόγω πράξεις δεν θα διενεργούνταν καν ή δεν θα διενεργούνταν στον ίδιο βαθμό από άλλους ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς που είναι εγκατεστημένοι και λειτουργούν στην Ένωση χωρίς στήριξη από το ταμείο InvestEU.
Για να αποδείξουν ότι οι χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις που επωφελούνται από την εγγύηση της ΕΕ λειτουργούν προσθετικά προς την υφιστάμενη στήριξη από την αγορά και άλλες δημόσιες πηγές, οι εταίροι υλοποίησης παρέχουν πληροφορίες που αποδεικνύουν τουλάχιστον ένα από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
α) Στήριξη που παρέχεται μέσω θέσεων μειωμένης εξασφάλισης σε σχέση με άλλους δημόσιους ή ιδιωτικούς δανειστές ή εντός της δομής χρηματοδότησης.
β) Στήριξη που παρέχεται μέσω ιδίων ή οιονεί ιδίων κεφαλαίων ή μέσω δανεισμού με μακρά διάρκεια, με τιμολόγηση, απαιτήσεις παροχής ασφάλειας ή με άλλους όρους που δεν είναι επαρκώς διαθέσιμοι στην αγορά ή από άλλες δημόσιες πηγές.
γ) Στήριξη σε πράξεις που έχουν υψηλότερο προφίλ κινδύνου από τον κίνδυνο που είναι γενικά αποδεκτός από τις συνήθεις δραστηριότητες του ίδιου του εταίρου υλοποίησης ή στήριξη σε εταίρους υλοποίησης που υπερβαίνει την ίδια ικανότητα προς στήριξη των εν λόγω πράξεων.
δ) Συμμετοχή σε μηχανισμούς επιμερισμού του κινδύνου που στοχεύουν τομείς πολιτικής που εκθέτουν τον εταίρο υλοποίησης σε υψηλότερα επίπεδα κινδύνου σε σύγκριση με τα επίπεδα που είναι γενικώς αποδεκτά από τον εταίρο υλοποίησης ή από εκείνα που μπορούν ή είναι πρόθυμοι να αποδεχθούν οι ιδιωτικοί οικονομικοί φορείς.
ε) Στήριξη που λειτουργεί καταλυτικά/μεγιστοποιεί επιπρόσθετη ιδιωτική ή δημόσια χρηματοδότηση και είναι συμπληρωματική προς άλλες ιδιωτικές και εμπορικές πηγές, ιδίως από κατηγορίες επενδυτών που κατά παράδοση επιδεικνύουν απροθυμία ανάληψης κινδύνων ή από θεσμικούς επενδυτές, ως αποτέλεσμα του θετικού μηνύματος που εκπέμπει η παροχή στήριξης στο πλαίσιο του ταμείου InvestEU.
στ) Στήριξη που παρέχεται μέσω χρηματοδοτικών προϊόντων που δεν είναι διαθέσιμα ή που δεν προσφέρονται επαρκώς στις στοχευόμενες χώρες ή περιφέρειες λόγω ανύπαρκτων, ανεπαρκώς ανεπτυγμένων ή ατελών αγορών.
Για διαμεσολαβούμενες χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις, ιδίως για τη στήριξη των ΜΜΕ, η προσθετικότητα επαληθεύεται στο επίπεδο του ενδιάμεσου φορέα και όχι στο επίπεδο του τελικού αποδέκτη. Προσθετικότητα θεωρείται ότι υφίσταται όταν το ταμείο InvestEU στηρίζει έναν χρηματοοικονομικό διαμεσολαβητή για τη συγκρότηση ενός νέου χαρτοφυλακίου με υψηλότερο επίπεδο κινδύνου ή για την αύξηση του όγκου δραστηριοτήτων που είναι ήδη υψηλού κινδύνου, σε σύγκριση με τα επίπεδα κινδύνου που επί του παρόντος μπορούν ή είναι πρόθυμοι να αποδεχθούν οι ιδιωτικοί και δημόσιοι οικονομικοί φορείς στις στοχευόμενες χώρες ή περιφέρειες.
Η εγγύηση της ΕΕ δεν χορηγείται για την υποστήριξη πράξεων αναχρηματοδότησης (όπως η αντικατάσταση υφιστάμενων δανειακών συμβάσεων ή άλλων μορφών χρηματοδοτικής στήριξης για έργα που έχουν ήδη εν μέρει ή πλήρως υλοποιηθεί), εκτός ειδικών εξαιρετικών και δεόντως αιτιολογημένων περιπτώσεων στις οποίες αποδεικνύεται ότι η πράξη στο πλαίσιο της εγγύησης της ΕΕ θα καταστήσει δυνατή νέα επένδυση σε επιλέξιμο τομέα πολιτικής για χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις δυνάμει του παραρτήματος ΙΙ, η οποία αφορά ποσό, επιπλέον του συνήθους όγκου δραστηριότητας του εταίρου υλοποίησης ή του χρηματοοικονομικού διαμεσολαβητή, τουλάχιστον ισοδύναμο με το ποσό της πράξης που ικανοποιεί τα κριτήρια επιλεξιμότητας που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό. Οι εν λόγω πράξεις αναχρηματοδότησης τηρούν τις απαιτήσεις που ορίζονται στο τμήμα Α του παρόντος παραρτήματος σχετικά με τις αδυναμίες της αγοράς, τις καταστάσεις μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων και την προσθετικότητα.
B. Αποκλειόμενες δραστηριότητες
Το ταμείο InvestEU δεν στηρίζει:
(1) Δραστηριότητες που περιορίζουν τα ατομικά δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίες ή παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα.
(2) Στον τομέα των αμυντικών δραστηριοτήτων, τη χρήση, ανάπτυξη ή παραγωγή προϊόντων και τεχνολογιών που απαγορεύονται από το ισχύον διεθνές δίκαιο.
(3) Προϊόντα και δραστηριότητες που συνδέονται με τον καπνό (παραγωγή, διανομή, μεταποίηση και εμπόριο).
(4) Δραστηριότητες που εξαιρούνται από τη χρηματοδότηση σύμφωνα με το άρθρο [X] του κανονισμού [Ορίζων Ευρώπη][30]: έρευνα πάνω στην κλωνοποίηση του ανθρώπου για αναπαραγωγικούς σκοπούς· δραστηριότητες με στόχο την τροποποίηση της γενετικής κληρονομιάς των ανθρώπινων όντων, οι οποίες ενδέχεται να καταστήσουν κληρονομικές τις εν λόγω τροποποιήσεις· και δραστηριότητες που αποβλέπουν στη δημιουργία ανθρώπινων εμβρύων αποκλειστικά για ερευνητικούς σκοπούς ή για τον σκοπό της εξασφάλισης βλαστοκυττάρων, μεταξύ άλλων, μέσω μεταφοράς πυρήνων σωματικών κυττάρων.
(5) Τυχερά παιχνίδια (δραστηριότητες παραγωγής, κατασκευής, διανομής, μεταποίησης, εμπορίου ή λογισμικού).
(6) Εμπόριο του σεξ και συναφείς υποδομές, υπηρεσίες και μέσα.
(7) Δραστηριότητες που αφορούν ζώντα ζώα για πειραματικούς και επιστημονικούς σκοπούς, εφόσον δεν υπάρχει εγγύηση για τη συμμόρφωση με τη Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την προστασία των σπονδυλωτών ζώων που χρησιμοποιούνται για πειραματικούς ή άλλους επιστημονικούς σκοπούς[31].
(8) Δραστηριότητα ανάπτυξης ακινήτων, όπως δραστηριότητα με αποκλειστικό σκοπό την ανακαίνιση και επανεκμίσθωση ή επαναπώληση υφιστάμενων κτιρίων, καθώς και την κατασκευή νέων· ωστόσο, οι δραστηριότητες στον τομέα των ακινήτων που σχετίζονται με τους ειδικούς στόχους του προγράμματος InvestEU όπως ορίζονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 και στα επιλέξιμα πεδία για χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις σύμφωνα με το παράρτημα II, όπως οι επενδύσεις σε έργα ενεργειακής απόδοσης ή κοινωνικής στέγασης, είναι επιλέξιμες.
(9) Χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες όπως η αγορά ή η διαπραγμάτευση χρηματοπιστωτικών μέσων. Ειδικότερα, αποκλείονται οι παρεμβάσεις που στοχεύουν σε εξαγορά που αποσκοπεί στην εκποίηση περιουσιακών στοιχείων ή σε κεφάλαια αντικατάστασης που προορίζονται για εκποίηση περιουσιακών στοιχείων.
(10) Δραστηριότητες που απαγορεύονται από την κείμενη εθνική νομοθεσία.
(11) Παροπλισμός, λειτουργία, προσαρμογή ή κατασκευή πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής.
(12) Επενδύσεις που σχετίζονται με την εξόρυξη ή την εξαγωγή, επεξεργασία, διανομή, αποθήκευση ή καύση στερεών ορυκτών καυσίμων και πετρελαίου, καθώς και επενδύσεις που σχετίζονται με την άντληση φυσικού αερίου. Ο εν λόγω αποκλεισμός δεν ισχύει για:
α) έργα για τα οποία δεν υπάρχει βιώσιμη εναλλακτική τεχνολογία·
β) έργα που συνδέονται με την πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης·
γ) έργα που διαθέτουν εγκαταστάσεις δέσμευσης και αποθήκευσης ή δέσμευσης και χρήσης διοξειδίου του άνθρακα· βιομηχανικά ή ερευνητικά έργα που οδηγούν σε σημαντική μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου σε σύγκριση με τους ισχύοντες δείκτες αναφοράς του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής.
(13) Επενδύσεις σε εγκαταστάσεις για την υγειονομική ταφή αποβλήτων. Ο εν λόγω αποκλεισμός δεν ισχύει για επενδύσεις σε:
α) επιτόπιες εγκαταστάσεις υγειονομικής ταφής που αποτελούν επικουρικό στοιχείο ενός βιομηχανικού ή εξορυκτικού επενδυτικού έργου και όπου έχει αποδειχθεί ότι η υγειονομική ταφή είναι η μόνη βιώσιμη επιλογή για την επεξεργασία των βιομηχανικών αποβλήτων ή των αποβλήτων εξόρυξης που παράγει η ίδια η δραστηριότητα·
β) υφιστάμενες εγκαταστάσεις υγειονομικής ταφής για τη διασφάλιση της χρήσης αερίων υγειονομικής ταφής και την προώθηση της ανασκαφής χωματερών και της επανεπεξεργασίας εξορυκτικών αποβλήτων.
(14)