PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie stanowiska Rady przyjętego w pierwszym czytaniu w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym (wersja przekształcona) (12262/2020 – C9-0011/2021 – 2017/0237(COD))

 

(Zwykła procedura ustawodawcza: drugie czytanie)

Parlament Europejski,

– uwzględniając stanowisko Rady w pierwszym czytaniu (12262/2020 – C9-0011/2021),

– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 18 stycznia 2018 r.[1],

– po konsultacji z Komitetem Regionów,

– uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu[2] dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2017)0548),

– uwzględniając art. 294 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

– uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu,

– uwzględniając art. 67 Regulaminu,

– uwzględniając zalecenie do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Transportu i Turystyki (A9-0045/2021),

1. zatwierdza stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu;

2. stwierdza, że akt prawny zostaje przyjęty zgodnie ze stanowiskiem Rady;

3. zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady aktu prawnego zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

4. zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do podpisania aktu prawnego po stwierdzeniu, że wszystkie procedury zostały prawidłowo zakończone, oraz do przygotowania, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, jego publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

5. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

Kontekst

W dniu 27 września 2017 r. Komisja Europejska przedstawiła wniosek dotyczący przekształcenia rozporządzenia 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym w celu lepszej ochrony osób podróżujących koleją w przypadku opóźnień, odwołań lub dyskryminacji.

W dniu 9 października 2018 r. komisja TRAN przyjęła sprawozdanie w pierwszym czytaniu 39 głosami za, przy 2 głosach przeciw i 6 głosach wstrzymujących się. Parlament Europejski przyjął swoje stanowisko w pierwszym czytaniu na posiedzeniu plenarnym w dniu 15 listopada 2018 r. 533 głosami za, przy 37 głosach przeciw i 47 głosach wstrzymujących się. Na początku nowej kadencji, w dniu 24 września 2019 r., komisja TRAN przyjęła decyzję o rozpoczęciu negocjacji międzyinstytucjonalnych na podstawie sprawozdania z pierwszego czytania 47 głosami za, przy braku głosów przeciw i braku głosów wstrzymujących się.

Z kolei Rada przyjęła swoje podejście ogólne do negocjacji 2 grudnia 2019 r.

Negocjacje międzyinstytucjonalne rozpoczęły się 28 stycznia 2020 r. podczas prezydencji chorwackiej i zakończyły się pomyślnie 1 października 2020 r. podczas prezydencji niemieckiej po czterech rundach rozmów trójstronnych. W dniu 21 października 2020 r. Coreper zatwierdził wstępne porozumienie, które komisja TRAN zatwierdziła w dniu 29 października 2020 r. 38 głosami za, przy 7 głosach przeciw i 4 głosach wstrzymujących się.

W dniu 25 stycznia Rada, po weryfikacji prawno-językowej, formalnie przyjęła swoje stanowisko odpowiadające wstępnemu porozumieniu. Obecnie zwrócono się do Parlamentu o przystąpienie do drugiego czytania i o zatwierdzenie stanowiska Rady w celu potwierdzenia porozumienia.

 

Główne punkty porozumienia

Osiągnięte porozumienie znacznie poprawia przepisy obowiązującego rozporządzenia w odniesieniu do szeregu kwestii, na przykład:

– Wprowadza się kompleksowy system pomocy dla osób o ograniczonej możliwości poruszania się, które od dnia 30 czerwca 2026 r. będą mogły otrzymać pomoc w trakcie podróży, jeżeli zgłoszą taką potrzebę z 24-godzinnym wyprzedzeniem zamiast obecnych 48 godzin.  Do tego czasu obowiązywać będzie limit 36 godzin. W razie potrzeby z osobą o ograniczonej możliwości poruszania się będzie mogła bezpłatnie podróżować osoba towarzysząca lub pies towarzyszący.

– W przypadku opóźnień przekraczających 100 minut przedsiębiorstwa kolejowe będą zobowiązane do przedstawienia pasażerom wariantów zmiany podróży niezależnie od okoliczności oraz do udzielenia im pomocy w znalezieniu najlepszej alternatywy, tak jak ma to miejsce w przypadku przewoźników lotniczych. Jeżeli wymagają tego okoliczności, należy zapewnić posiłki i napoje oraz zwrot kosztów zakwaterowania.

– Wprowadzono nowe szczegółowe przepisy dotyczące rowerów, nakładające na przedsiębiorstwa kolejowe obowiązek zapewnienia specjalnej przestrzeni dla rowerów: nowe i zmodernizowane pociągi będą musiały być wyposażone w co najmniej 4 miejsca na rowery, z możliwością zwiększenia ich liczby. Odmowa przyjęcia rowerów w określonym pociągu powinna być należycie uzasadniona, a pasażerowie muszą mieć w takiej sytuacji możliwość uzyskania zwrotu kosztów.

– Wprowadzono obowiązek oferowania przez przedsiębiorstwa wspólnych biletów na przejazdy składające się z następujących po sobie przewozów kolejowych. Będzie on miał zastosowanie od daty wejścia w życie rozporządzenia w przypadku przewozów międzynarodowych i dalekobieżnych, a po pięciu latach również do przewozów regionalnych.

– Zaostrzono ogólne przepisy dotyczące informowania pasażerów, zwłaszcza w przypadku opóźnień, w przypadku których wprowadzono obowiązek informowania pasażerów o rozwoju sytuacji niezwłocznie po pojawieniu się takich informacji.

W tekście umieszczono klauzulę dotyczącą siły wyższej podobną do tej, która ma zastosowanie do pasażerów linii lotniczych, jednak zawiera ona bardzo szczegółowe przepisy, aby uniknąć zbyt szerokiej interpretacji. Miałaby ona zastosowanie w przypadku nieprzewidzianych zdarzeń, takich jak ekstremalne warunki pogodowe, poważne katastrofy naturalne lub poważny kryzys w dziedzinie zdrowia publicznego, i zwalniałaby przedsiębiorstwa z obowiązku wypłaty odszkodowania, przy czym inne obowiązki dotyczące pomocy pasażerom i inne klauzule dotyczące zwrotu kosztów pozostawałyby wciąż w mocy.

Nowe przepisy zaczną obowiązywać za dwa lata. W trakcie rozmów trójstronnych uzgodniono, że państwa członkowskie, które korzystają ze zwolnień dotyczących krajowych kolejowych usług pasażerskich, mogą przedłużyć te zwolnienia na ostateczny okres nieprzekraczający pięciu lat. Państwa członkowskie mogą również zdecydować, w określonych okolicznościach, o częściowym zwolnieniu międzynarodowych, miejskich, podmiejskich i regionalnych kolejowych usług pasażerskich ze stosowania niektórych przepisów rozporządzenia. Zwolnienia nie mogą jednak mieć zastosowania do przepisów dotyczących pasażerów o ograniczonej możliwości poruszania się, rowerów, wspólnych biletów i zmiany planu podróży.

 

Zalecenie

Ponieważ stanowisko Rady jest zgodne z wstępnym porozumieniem osiągniętym w trakcie negocjacji międzyinstytucjonalnych, sprawozdawca zaleca przyjęcie go bez zmian.

PROCEDURA W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

Tytuł	Prawa i obowiązki pasażerów w ruchu kolejowym (wersja przekształcona)
Odsyłacze	12262/1/2020 – C9-0011/2021 – 2017/0237(COD)
Data pierwszego czytania w Parlamencie Europejskim – Numer P	15.11.2018 T8-0462/2018
Wniosek Komisji	COM(2017)0548 - C8-0324/2017
Data ogłoszenia na posiedzeniu wpłynięcia stanowiska Rady w pierwszym czytaniu	11.2.2021
Komisja przedmiotowo właściwa  Data ogłoszenia na posiedzeniu	TRAN 11.2.2021
Sprawozdawcy  Data powołania	Bogusław Liberadzki 25.10.2017
Rozpatrzenie w komisji	19.2.2020	13.7.2020	12.10.2020	24.2.2021
Data przyjęcia	16.3.2021
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	36 6 4
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Magdalena Adamowicz, Andris Ameriks, José Ramón Bauzá Díaz, Izaskun Bilbao Barandica, Marco Campomenosi, Ciarán Cuffe, Jakop G. Dalunde, Johan Danielsson, Karima Delli, Anna Deparnay-Grunenberg, Gheorghe Falcă, Giuseppe Ferrandino, João Ferreira, Mario Furore, Søren Gade, Isabel García Muñoz, Jens Gieseke, Elsi Katainen, Kateřina Konečná, Elena Kountoura, Julie Lechanteux, Bogusław Liberadzki, Peter Lundgren, Benoît Lutgen, Marian-Jean Marinescu, Tilly Metz, Giuseppe Milazzo, Cláudia Monteiro de Aguiar, Caroline Nagtegaal, Jan-Christoph Oetjen, Philippe Olivier, Rovana Plumb, Dominique Riquet, Massimiliano Salini, Sven Schulze, Vera Tax, Barbara Thaler, István Ujhelyi, Petar Vitanov, Elissavet Vozemberg-Vrionidi, Lucia Vuolo, Roberts Zīle, Kosma Złotowski
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego	Paolo Borchia, Brice Hortefeux, Robert Roos
Data złożenia	17.3.2021