ΕΚΘΕΣΗ σχετικά με την προώθηση της ισότητας των φύλων όσον αφορά την εκπαίδευση και τη σταδιοδρομία στους τομείς των θετικών επιστημών,
της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών (STEM)

12.5.2021 - (2019/2164(INI))

Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων
Εισηγήτρια: Susana Solís Pérez

Διαδικασία : 2019/2164(INI)

Διαδρομή στην ολομέλεια

Διαδρομή του εγγράφου :

A9-0163/2021

Κείμενα που κατατέθηκαν :

A9-0163/2021

Συζήτηση :

PV 09/06/2021 - 22
CRE 09/06/2021 - 22

Ψηφοφορία :

PV 10/06/2021 - 9
PV 10/06/2021 - 15

Κείμενα που εγκρίθηκαν :

P9_TA(2021)0296

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

PR_INI

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Σελίδα

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την προώθηση της ισότητας των φύλων όσον αφορά την εκπαίδευση και τη σταδιοδρομία στους τομείς των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών (STEM)

(2019/2164(INI))

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

– έχοντας υπόψη το άρθρο 2 και το άρθρο 3 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και το άρθρο 8 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

– έχοντας υπόψη το άρθρο 23 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 10ης Ιουνίου 2016, με τίτλο «Νέο θεματολόγιο δεξιοτήτων για την Ευρώπη: Συνεργασία για την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού, της απασχολησιμότητας και της ανταγωνιστικότητας» (COM(2016)0381),

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Μαρτίου 2020, με τίτλο «Μια Ένωση ισότητας: Στρατηγική για την ισότητα των φύλων 2020-2025» (COM(2020)0152),

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 1ης Ιουλίου 2020, με τίτλο «Ευρωπαϊκό θεματολόγιο δεξιοτήτων για βιώσιμη ανταγωνιστικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθεκτικότητα» (COM(2020)0274),

– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 30ής Σεπτεμβρίου 2020, με τίτλο «Σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση 2021-2027 – Επαναπροσδιορίζοντας την εκπαίδευση και την κατάρτιση για την ψηφιακή εποχή» (COM(2020)0624),

– έχοντας υπόψη τη μελέτη του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων, της 10ης Αυγούστου 2017, με τίτλο «Economic benefits of gender equality in the EU: How gender equality in STEM education leads to economic growth» (Τα οικονομικά οφέλη της ισότητας των φύλων στην ΕΕ: Πώς η ισότητα των φύλων στις σπουδές STEM οδηγεί στην οικονομική ανάπτυξη),

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Σεπτεμβρίου 2015 σχετικά με τη σταδιοδρομία των γυναικών στις επιστήμες και στο πανεπιστήμιο, και το φαινόμενο της γυάλινης οροφής με το οποίο βρίσκονται αντιμέτωπες [1],

– έχοντας υπόψη το στρατηγικό πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία όσον αφορά τις πολιτικές στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης για το 2020,

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 8ης Οκτωβρίου 2015 σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006, για την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης [2],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 28ης Απριλίου 2016, σχετικά με την ισότητα των φύλων και την ενδυνάμωση των γυναικών στην ψηφιακή εποχή [3],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 17ης Απριλίου 2018, σχετικά με την ενδυνάμωση της θέσης των γυναικών και των κοριτσιών μέσω του ψηφιακού τομέα [4],

– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 21ης Ιανουαρίου 2021 σχετικά με τη γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος μεταξύ των φύλων: συμμετοχή των γυναικών στην ψηφιακή οικονομία [5],

– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 6ης Δεκεμβρίου 2018, σχετικά με την ισότητα των φύλων, τη νεολαία και την ψηφιοποίηση,

– έχοντας υπόψη τη μελέτη με τίτλο «Εκπαίδευση και απασχόληση των γυναικών στην επιστήμη, την τεχνολογία και την ψηφιακή οικονομία, συμπεριλαμβανομένης της ΤΝ και της επιρροής της στην ισότητα των φύλων» την οποία δημοσίευσε η Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών στις 15 Απριλίου 2020 [6],

– έχοντας υπόψη τη μελέτη με τίτλο «Women in the Digital Age» (Γυναίκες στην ψηφιακή εποχή)[7],

– έχοντας υπόψη τη Διεθνή Ημέρα των Ηνωμένων Εθνών για τις Γυναίκες και τα Κορίτσια στην Επιστήμη, που τιμάται στις 11 Φεβρουαρίου κάθε χρόνο, και η οποία αποσκοπεί στην επίτευξη πλήρους και ισότιμης πρόσβασης και συμμετοχής των γυναικών και των κοριτσιών στις επιστήμες, καθώς και στην περαιτέρω ισότητα των φύλων και ενίσχυση του ρόλου των γυναικών και των κοριτσιών,

– έχοντας υπόψη το θεματολόγιο του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη, το οποίο τέθηκε σε ισχύ το 2016, και ειδικότερα τον Στόχο Βιώσιμης Ανάπτυξης 5 για την ισότητα των φύλων,

– έχοντας υπόψη τον πίνακα επιδόσεων της Επιτροπής για το 2020 σχετικά με τις γυναίκες στην ψηφιακή εποχή,

– έχοντας υπόψη την έκθεση του 2020 του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων σχετικά με τον δείκτη ισότητας των φύλων για το 2020,

– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών, του 1979, και ιδίως το άρθρο 11,

– έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του,

– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (Α9-0163/2021),

Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ισότητα των φύλων συνιστά θεμελιώδη αξία και καίριο στόχο της ΕΕ, καθώς και βασική προϋπόθεση για την πλήρη άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών, η οποία είναι ουσιαστικής σημασίας για τη χειραφέτησή τους, την πλήρη ανάπτυξη των δυνατοτήτων τους και για την επίτευξη βιώσιμης κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διακρίσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες λόγω φύλου, στερεοτύπων και ανισοτήτων, σε συνδυασμό με διατομεακές διακρίσεις, έχουν πληθώρα επιζήμιων κοινωνικών και οικονομικών συνεπειών, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης των δυνητικών πλεονεκτημάτων για τον δημόσιο τομέα και τις επιχειρήσεις στην έρευνα και την καινοτομία και για τη συνολική οικονομική ανάπτυξη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεγαλύτερη προβολή των γυναικών στους τομείς των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών (STEM) και των επαγγελματικών τους συνεισφορών μπορεί να δημιουργήσει μοντέλα επιτυχίας τα οποία πρέπει να ακολουθούνται και, εντέλει, οδηγούν σε μεγαλύτερη ένταξη, πέρα από την ενίσχυση του μετασχηματισμού και της καινοτομίας των κοινωνιών μας, προς όφελος των πολιτών γενικά· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξάλειψη των παλαιών προτύπων θα προαγάγει την ισότητα των φύλων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες θα μπορούσαν να διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στην κάλυψη ελλείψεων στην αγορά εργασίας της ΕΕ·

Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει μια άνευ προηγουμένου έλλειψη γυναικών που σταδιοδρομούν και εκπαιδεύονται στους τομείς STEM, ιδίως καθόσον, ενώ οι γυναίκες αποτελούν το 52 % του ευρωπαϊκού πληθυσμού και το 57,7 % των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην ΕΕ [8], αντιπροσωπεύουν ωστόσο μόλις 2 στους 5 επιστήμονες και μηχανικούς [9]· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται σε όλα τα επίπεδα του ψηφιακού τομέα στην Ευρώπη, από το φοιτητικό επίπεδο (32 % σε πτυχιακό, μεταπτυχιακό ή ισοδύναμο επίπεδο) έως τις κορυφαίες πανεπιστημιακές θέσεις (15 %) στους περισσότερους επιστημονικούς, μηχανολογικούς και διαχειριστικούς τομείς και στα υψηλότερα επίπεδα ιεραρχίας, ακόμα και στους τομείς όπου αποτελούν την πλειοψηφία, όπως στην εκπαίδευση· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα έμφυλα στερεότυπα αποτελούν σοβαρό εμπόδιο για την ισότητα μεταξύ σπουδαστών και σπουδαστριών από το στάδιο της εκπαίδευσης ακόμη και διευρύνουν περαιτέρω το χάσμα μεταξύ των φύλων όσον αφορά την απασχόληση στους τομείς STEM, γεγονός το οποίο αποτελεί σοβαρό εμπόδιο για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το χάσμα είναι μεγαλύτερο όσον αφορά τις εξειδικευμένες δεξιότητες και την απασχόληση στις ΤΠΕ στην ΕΕ, όπου μόνο το 18 % είναι γυναίκες [10], μεταξύ των αποφοίτων από τους τομείς STEM, εκ των οποίων μόνο το 36 % είναι γυναίκες, και στον ψηφιακό τομέα, όπου υπάρχουν πάνω από τρεις φορές περισσότεροι άνδρες από τις γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα σημαντικά επίπεδα διαχωρισμού με βάση το φύλο μεταξύ των φοιτητών και αποφοίτων στους τομείς STEM διαμορφώνουν κατάλληλες συνθήκες για μελλοντικό διαχωρισμό με βάση το φύλο στις επαγγελματικές σταδιοδρομίες στους τομείς STEM· λαμβάνοντας υπόψη ότι πολύ λίγα έφηβα κορίτσια στα κράτη μέλη (λιγότερα από το 3 %) δηλώνουν ότι ενδιαφέρονται να εργαστούν ως επαγγελματίες ΤΠΕ στην ηλικία των 30 ετών [11]· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ιδιαιτέρως δύσκολο για τις γυναίκες που προέρχονται από κοινωνικοοικονομικά μειονεκτούντα περιβάλλοντα να εισέλθουν στον τομέα STEM· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά τη θετική τάση που έχει σημειωθεί όσον αφορά τη συμμετοχή και το ενδιαφέρον των κοριτσιών για την εκπαίδευση στους τομείς STEM, τα ποσοστά παραμένουν ανεπαρκή· λαμβάνοντας υπόψη ότι η στάση ως προς τους τομείς STEM δεν διαφέρει μεταξύ αγοριών και κοριτσιών, και σε πολλές περιπτώσεις τα κορίτσια συχνά υπερέχουν των αγοριών σε εργασίες που σχετίζονται με τους τομείς STEM και ΤΠΕ [12]· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ακαδημαϊκές επιδόσεις δεν δικαιολογούν τις διαφορές ως προς το φύλο στα πεδία STEM στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση, καθώς τα κορίτσια και τα αγόρια έχουν παρόμοιες επιδόσεις στις θετικές επιστήμες και στα μαθηματικά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση· λαμβάνοντας υπόψη, ωστόσο, ότι τα κορίτσια φοβούνται πως θα είναι λιγότερο επιτυχημένα από τα αγόρια στη σταδιοδρομία στον τομέα των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών και ότι, ως εκ τούτου, οι γυναίκες έχουν λιγότερη εμπιστοσύνη στις δικές τους ψηφιακές δεξιότητες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινωνικοί κανόνες και οι κατά φύλο προσδοκίες σχετικά με την επιλογή επαγγελματικής σταδιοδρομίας, που συχνά ενισχύονται μέσω του εκπαιδευτικού περιεχομένου και των προγραμμάτων σπουδών, αποτελούν δύο από τους παράγοντες διαχωρισμού με βάση το φύλο στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση·

Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες που είναι σημαντικές στους τομείς STEM μπορεί να δυσκολευτούν να βρουν τη θέση τους στον τομέα των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών και είναι λιγότερο πιθανό από τους άνδρες ομολόγους τους να εισέλθουν σε επαγγέλματα των τομέων STEM ή να παραμείνουν σε αυτά λόγω των διάφορων φραγμών που υπάρχουν, όπως τα στερεότυπα που αφορούν το φύλο, οι ανδροκρατούμενοι χώροι εργασίας, οι διακρίσεις και οι προκαταλήψεις, οι συνειδητές και ασυνείδητες προκαταλήψεις, η σεξουαλική παρενόχληση, το αρνητικό εργασιακό περιβάλλον και η έλλειψη γυναικείων προτύπων και καθοδηγητών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των φύλων όσον αφορά τους εκπαιδευτικούς χώρους STEM θα μπορούσε να μειώσει το χάσμα δεξιοτήτων, να αυξήσει την απασχόληση και την παραγωγικότητα των γυναικών και να μειώσει τον επαγγελματικό διαχωρισμό, ενθαρρύνοντας μακροπρόθεσμα την οικονομική ανάπτυξη μέσω της αύξησης της παραγωγικότητας και του εργατικού δυναμικού· λαμβάνοντας υπόψη ότι η γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των φύλων όσον αφορά τη σταδιοδρομία στους τομείς STEM θα συμβάλει στην αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ της ΕΕ κατά 2,2 έως 3,0 % έως το 2050 [13]· λαμβάνοντας υπόψη ότι η γεφύρωση του χάσματος μεταξύ των φύλων όσον αφορά τη σταδιοδρομία στους τομείς STEM θα αποτελούσε ένα βήμα προς την ισότητα των φύλων και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών, και θα είχε θετικό αντίκτυπο στη μείωση του μισθολογικού και του συνταξιοδοτικού χάσματος μεταξύ των φύλων·

Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με έρευνα του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ [14], εκτιμάται ότι το 55 % των γυναικών στην ΕΕ έχουν αντιμετωπίσει σεξουαλική παρενόχληση από την ηλικία των 15 ετών και το 14 % των γυναικών έχουν υποστεί παρενόχληση στον κυβερνοχώρο από την ηλικία των 15 ετών· λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID‑19 πολλές γυναίκες υπήρξαν θύματα νέων μορφών βίας στον κυβερνοχώρο, όπως η διαδικτυακή σεξουαλική και ψυχολογική παρενόχληση· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτούνται επειγόντως μέτρα για την αντιμετώπιση αυτών των νέων μορφών σεξουαλικής και ψυχολογικής παρενόχλησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν αναφερθεί υψηλά ποσοστά σεξουαλικής παρενόχλησης σε εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις STEM, μεταξύ άλλων σε σχολεία, πανεπιστήμια και χώρους εργασίας, γεγονός που οδηγεί σε περαιτέρω αποκλεισμό των γυναικών από τον τομέα·

Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποεκπροσώπηση των γυναικών που εργάζονται σε καινοτόμες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ), είναι ανησυχητική, καθότι μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τον σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την εφαρμογή αυτών των τεχνολογιών, προκαλώντας την αναπαραγωγή υφιστάμενων πρακτικών και στερεοτύπων τα οποία εισάγουν διακρίσεις, και την ανάπτυξη «επιλεκτικών ως προς το φύλο αλγορίθμων»· λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ανεπαρκείς οι προσπάθειες για την καταπολέμηση της έμφυλης μεροληψίας, των στερεοτύπων και της ανισότητας μεταξύ των φύλων στον ψηφιακό τομέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι το χάσμα μεταξύ των φύλων εξακολουθεί να υφίσταται σε όλα τα πεδία της ψηφιακής τεχνολογίας, ιδίως σε σχέση με την ΤΝ και την κυβερνοασφάλεια, εδραιώνοντας έτσι μια μεροληπτική υπέρ των ανδρών πορεία για τον ψηφιακό τομέα στο άμεσο μέλλον· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αντιμετώπιση αυτών των προκαταλήψεων απαιτεί την ανάπτυξη σαφών απαιτήσεων δεοντολογίας και διαφάνειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ελλιπή και ανακριβή σύνολα δεδομένων, και η έλλειψη δεδομένων ανά φύλο μπορούν να στρεβλώσουν την επεξεργασία και τη λογική των συστημάτων ΤΝ και να θέσουν σε περαιτέρω κίνδυνο την επίτευξη της ισότητας των φύλων στην κοινωνία· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει επίσης να δοθεί η δέουσα προσοχή στις μοναδικές συνθήκες των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) της Ευρώπης, ιδίως όσον αφορά το μέγεθός τους, την ικανότητά τους να εφαρμόζουν νέες απαιτήσεις, και το δυναμικό τους ως πολύτιμων πηγών και συνεισφερουσών, ώστε να μπορούν τα κορίτσια, οι γυναίκες και οι γυναικείες ηγετικές μορφές να προωθούν την ισότητα των φύλων στην εκπαίδευση και τη σταδιοδρομία στους τομείς STEM·

ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέες τεχνολογίες που είναι μεροληπτικές ως προς το φύλο, την εθνότητα, τη φυλετική καταγωγή, το χρώμα, τη γλώσσα, τη θρησκεία ή την εθνική ή κοινωνική προέλευση οφείλονται κυρίως σε μη αναλυτικά στοιχεία, σε έλλειψη πλαισιοθετημένης γνώσης και στη μη εφαρμογή προοπτικής ανάλογα με το φύλο στην έρευνα, γεγονός που μπορεί να έχει επιζήμιες συνέπειες για την υγεία και την ευημερία των γυναικών, ιδίως αυτών που αντιμετωπίζουν διατομεακές διακρίσεις, και για την ασφάλεια των προϊόντων, ενώ μπορεί επίσης να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην προσωπική και επαγγελματική εξέλιξη των γυναικών [15]·

Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δάσκαλοι και οι γονείς μπορεί να ενσταλάξουν τα στερεότυπα των φύλων, αποθαρρύνοντας τα κορίτσια να επιλέξουν και να ακολουθήσουν σπουδές και σταδιοδρομίες στους τομείς STEM· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στερεότυπα που αφορούν το φύλο επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τις επιλογές των ατόμων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτιστική αποθάρρυνση και η έλλειψη συνειδητοποίησης της ύπαρξης και προώθησης γυναικείων στερεοτύπων, καθώς και η μη προώθησή τους, εμποδίζουν και επηρεάζουν αρνητικά τις ευκαιρίες των κοριτσιών και των γυναικών να ακολουθήσουν σπουδές στους τομείς STEM, καθώς και τις συναφείς σταδιοδρομίες και την ψηφιακή επιχειρηματικότητα, και οδηγούν σε διακρίσεις και λιγότερες ευκαιρίες για τις γυναίκες στην αγορά εργασίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι θα πρέπει να δοθεί έμφαση στους παράγοντες που ενθαρρύνουν τα κορίτσια και στηρίζουν το ενδιαφέρον των κοριτσιών για σπουδές στους τομείς STEM, τις συναφείς σταδιοδρομίες και την ψηφιακή επιχειρηματικότητα, όπως η προώθηση γυναικείων προτύπων, η καθοδήγηση εκ μέρους των εκπαιδευτικών, η υποστήριξη από το περιβάλλον, η έγκριση από την ομάδα ομοτίμων και η ανάπτυξη δημιουργικότητας και πρακτικής εμπειρίας·

Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση COVID-19 ενδέχεται να οδηγήσει σε μόνιμες αλλαγές στη ζωή στην Ευρώπη και να επηρεάσει τις περισσότερες πτυχές της ζωής των ανθρώπων, τον τρόπο με τον οποίο επιτελούμε το έργο μας και τον τρόπο με τον οποίο μελετάμε και μαθαίνουμε, όπου η ψηφιοποίηση θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο· λαμβάνοντας υπόψη ότι η νόσος COVID-19 διευρύνει επίσης το ψηφιακό χάσμα μεταξύ των φύλων [16] σε μια εποχή κατά την οποία απαιτούνται περισσότερο από ποτέ ψηφιακές δεξιότητες για την εργασία, τις σπουδές ή τη διασύνδεσή τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ταχύς ψηφιακός μετασχηματισμός προσφέρει πολλές ευκαιρίες για αλλαγή των προτύπων απασχόλησης ανά φύλο, αλλά μπορεί επίσης να επηρεάσει δυσανάλογα την απασχόληση των γυναικών σε πολλούς τομείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες αναγκάζονται να αναλάβουν μεγαλύτερο μερίδιο υποχρεώσεων που σχετίζονται με τη γονική μέριμνα ή τις οικογένειές τους από τους άνδρες και, ως εκ τούτου, όλα τα προτεινόμενα μέτρα θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τη δυνατότητα επιτυχούς συνδυασμού επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής για τις γυναίκες, ώστε να συμπεριλαμβάνονται οι άνδρες σε αυτούς τους τομείς· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα όρια μεταξύ επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής θα είναι λιγότερο διακριτά ως αποτέλεσμα της τηλεργασίας και ότι οι γυναίκες θα πρέπει να επωμιστούν το μεγαλύτερο βάρος της εξισορρόπησης της σταδιοδρομίας με τα καθήκοντα οικογενειακής φροντίδας·

Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να προωθηθούν περαιτέρω πολιτικές που αποσκοπούν στην αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στους τομείς STEM και ΤΝ και να υιοθετηθεί μια πολυεπίπεδη προσέγγιση για την αντιμετώπιση του χάσματος μεταξύ των φύλων σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης και απασχόλησης στον ψηφιακό τομέα· λαμβάνοντας υπόψη ότι λίγα κράτη μέλη έχουν συμπεριλάβει διατάξεις για την ισότητα των φύλων στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας, και ότι η πρόοδος όσον αφορά την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στα εθνικά ερευνητικά προγράμματα είναι αργή·

Ι. λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη προώθησης και στήριξης μεγαλύτερης επιχειρηματικότητας μεταξύ των γυναικών και ανάπτυξης ευνοϊκού περιβάλλοντος στο οποίο οι γυναίκες επιχειρηματίες θα μπορούν να ευημερούν και οι επιχειρήσεις να ενθαρρύνονται· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα στοιχεία για την επιχειρηματικότητα στους τομείς STEM και ΤΠΕ δείχνουν ακόμη μεγαλύτερη περιθωριοποίηση των γυναικών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το χάσμα μεταξύ των φύλων στις νεοφυείς επιχειρήσεις και στις επενδύσεις επιχειρηματικού κεφαλαίου είναι εξίσου εντυπωσιακό· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κορίτσια τείνουν να συμμετέχουν σε λιγότερα μαθήματα ΤΠΕ και STEM καθ’ όλη τη δευτεροβάθμια και πανεπιστημιακή εκπαίδευση, πολύ λιγότερες γυναίκες καταλήγουν να απασχολούνται στους εν λόγω τομείς και να γίνονται ιδρύτριες και ιδιοκτήτριες ιδιωτικών εταιρειών και νεοφυών επιχειρήσεων· λαμβάνοντας υπόψη ότι μόλις το 17 % των ιδρυτών νεοφυών επιχειρήσεων είναι γυναίκες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά μέσο όρο, οι νεοφυείς επιχειρήσεις που ανήκουν σε γυναίκες λαμβάνουν 23 % λιγότερη χρηματοδότηση από εκείνες τις οποίες διαχειρίζονται άνδρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρόλο που οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν το 30 % του συνόλου των επιχειρηματιών στην Ευρώπη, λαμβάνουν μόνο το 2 % της διαθέσιμης μη τραπεζικής χρηματοδότησης [17]· λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό αυτό φαίνεται να έπεσε στο 1 % υπό το πρίσμα της πανδημίας·

Γενικές παρατηρήσεις

1. θεωρεί ότι, ενόψει του σημαντικού μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων στην ΕΕ, του γεγονότος ότι οι γυναίκες είναι πιθανότερο να απασχολούνται σε χαμηλόμισθες, μερικής απασχόλησης και άλλου είδους επισφαλείς θέσεις εργασίας, της αυξανόμενης ζήτησης για επαγγελματίες στους τομείς STEM και της σημασίας των σταδιοδρομιών στους τομείς STEM, αλλά και της σημασίας τους για το μέλλον της ευρωπαϊκής οικονομίας, η αύξηση του ποσοστού των γυναικών στους τομείς STEM έχει ζωτική σημασία για τον σεβασμό των δικαιωμάτων και των δυνατοτήτων των γυναικών, και για την οικοδόμηση μιας πιο βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς οικονομίας και κοινωνίας, μέσω της επιστημονικής της ψηφιακής και της τεχνολογικής καινοτομίας· επισημαίνει ότι οι υψηλού επιπέδου δεξιότητες STEM είναι καίριας σημασίας για τη διαδικασία της καινοτομίας σε τομείς ΤΠΕ αιχμής όπως η ΤΝ και η κυβερνοασφάλεια, και θα καταστούν ολοένα σημαντικότερες για την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ στις παγκόσμιες αγορές· υπογραμμίζει, συνεπώς, ότι το πλήρες δυναμικό των δεξιοτήτων, των γνώσεων και των προσόντων των γυναικών σε αυτούς τους τομείς μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής οικονομίας και στη στήριξη των στόχων που ορίζονται στις διάφορες πολιτικές της ΕΕ, και ιδίως στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και στο ψηφιακό θεματολόγιο·

2. επαναλαμβάνει ότι κύριος στόχος θα πρέπει να είναι η άρση όλων των φραγμών, ιδίως των κοινωνικοπολιτισμικών, ψυχολογικών και παιδαγωγικών φραγμών που περιορίζουν τα ενδιαφέροντα, τις προτιμήσεις και τις επιλογές των γυναικών και των κοριτσιών, συμπεριλαμβανομένων των έμφυλων στερεοτύπων, της διακριτικής μεταχείρισης λόγω φύλου και του συνδυασμού βιολογικών και κοινωνικών παραγόντων, ιδίως αυτού της μητρότητας, με τις πλέον αποφασιστικές περιόδους στη σταδιοδρομία των γυναικών, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ελευθερία των γυναικών να λαμβάνουν αποφάσεις· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να προωθήσουν τη συμμετοχή των γυναικών και των κοριτσιών σε σπουδές και σταδιοδρομίες στους τομείς STEM στα σχετικά εθνικά ή περιφερειακά σχέδια δράσης ή τις στρατηγικές για την ισότητα των φύλων, παρέχοντας επαρκή κίνητρα· θεωρεί ότι τα εν λόγω σχέδια δράσης ή οι στρατηγικές θα πρέπει, μεταξύ άλλων πρωτοβουλιών, να στοχεύουν στην ενίσχυση της ισότητας των φύλων, δίνοντας έμφαση στην εξάλειψη των έμφυλων στερεοτύπων, στη διευκόλυνση της πρόσβασης στην εκπαίδευση και τα προσόντα, στην καλύτερη ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής, στις ίσες ευκαιρίες, στη διασφάλιση υγιούς και ασφαλούς εργασιακού και εκπαιδευτικού περιβάλλοντος για τις γυναίκες, στην απαγόρευση των διακρίσεων στην αγορά εργασίας, στην ευαισθητοποίηση σχετικά με τις προκαταλήψεις λόγω φύλου και τα στερεότυπα σε όλους τους τομείς STEM, στη θέσπιση πολιτικών υποχρεωτικής μισθολογικής διαφάνειας, στην εφαρμογή προσεγγίσεων μηδενικής ανοχής στη σεξουαλική παρενόχληση, καθώς και στην αύξηση της προβολής των γυναικείων προτύπων·

3. επαναλαμβάνει ότι τα έμφυλα στερεότυπα, η πολιτιστική αποθάρρυνση και η έλλειψη ενημέρωσης και προβολής γυναικείων προτύπων παρεμποδίζουν και επηρεάζουν αρνητικά τις ευκαιρίες των κοριτσιών και των γυναικών όσον αφορά τις σπουδές, τη σχετική σταδιοδρομία και την ψηφιακή επιχειρηματικότητα στους τομείς STEM, και μπορεί να οδηγήσει σε διακρίσεις και σε λιγότερες ευκαιρίες για τις γυναίκες στην αγορά εργασίας·

4. επιβεβαιώνει τη σημασία που έχει να ενσωματωθεί η ευαισθητοποίηση σχετικά με τις προκαταλήψεις λόγω φύλου σε όλους τους σχετικούς τομείς, συμπεριλαμβανομένης της αρχικής και συνεχιζόμενης κατάρτισης των εκπαιδευτικών· τονίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι διαρθρωτικοί φραγμοί, όπως τα κοινωνικοοικονομικά μειονεκτήματα και τα εχθρικά περιβάλλοντα εργασίας και οι συνθήκες εργασίας για τις γυναίκες, οι οποίοι εμποδίζουν τα κορίτσια και τις γυναίκες να εισέλθουν σε έναν κατά κύριο λόγο ανδροκρατούμενο τομέα, καθώς και την ανάγκη να αυξηθεί η προβολή προτύπων που ήταν υποτιμημένα μέχρι σήμερα, προκειμένου αυτά να εμπνεύσουν τις γυναίκες και τα κορίτσια· καλεί την Επιτροπή να αναλάβει και να υποστηρίξει εκστρατείες ευαισθητοποίησης του κοινού, καθώς και άλλα προγράμματα και πρωτοβουλίες για τη μείωση αυτών των φραγμών στον ακαδημαϊκό χώρο· τονίζει ότι τα μέτρα για την ισότητα των φύλων, όπως η εξάλειψη των έμφυλων στερεοτύπων στην εκπαίδευση, η αύξηση της ευαισθητοποίησης, η προώθηση των τομέων STEM στα κορίτσια και τις γυναίκες, καθώς και ο επαγγελματικός προσανατολισμός που θα ενθάρρυνε τα κορίτσια να σκεφτούν το ενδεχόμενο να σπουδάσουν σε ανδροκρατούμενα πεδία, θα οδηγούσαν σε αύξηση του αριθμού των γυναικών αποφοίτων από τους τομείς STEM·

5. καλεί τα κράτη μέλη να καταπολεμήσουν τον έμφυλο κατακερματισμό της αγοράς εργασίας όσον αφορά τη σταδιοδρομία στους τομείς STEM μέσω επενδύσεων στην τυπική, άτυπη και μη τυπική εκπαίδευση, τη διά βίου μάθηση και την επαγγελματική κατάρτιση για τις γυναίκες, ώστε να εξασφαλιστεί η πρόσβασή τους σε υψηλής ποιότητας απασχόληση και ευκαιρίες για επαγγελματικό αναπροσανατολισμό και αναβάθμιση δεξιοτήτων για τη μελλοντική ζήτηση στην αγορά εργασίας και να αποφευχθεί ο φαύλος κύκλος του έμφυλου εργασιακού διαχωρισμού· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να σχεδιάσουν μέτρα πολιτικής που θα ενσωματώνουν πλήρως τη διάσταση του φύλου μέσω εκστρατειών ευαισθητοποίησης, κατάρτισης, σχολικών προγραμμάτων και, ειδικότερα, επαγγελματικού προσανατολισμού, προκειμένου να προωθηθεί η επιχειρηματικότητα, τα μαθήματα STEM και η ψηφιακή εκπαίδευση για τα κορίτσια από μικρή ηλικία, με σκοπό την καταπολέμηση των υφιστάμενων εκπαιδευτικών στερεοτύπων και τη διασφάλιση ότι περισσότερες γυναίκες εισέρχονται σε αναπτυσσόμενους και καλά αμειβόμενους τομείς· υπογραμμίζει την ανάγκη συμμετοχής των μέσων μαζικής ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ώστε να ενθαρρυνθεί η χρήση πολυδεκτικής γλώσσας και να αποφευχθούν τα στερεότυπα τα οποία δημιουργούν απόψεις κατά της συμμετοχής και του ενδιαφέροντος των κοριτσιών στην εκπαίδευση στους τομείς STEM· ζητεί τη βελτίωση των εγκαταστάσεων STEM και την εξασφάλιση ισότιμης πρόσβασης σε αυτές· ζητεί ειδικές υποτροφίες για κορίτσια και γυναίκες που επιθυμούν να ακολουθήσουν σταδιοδρομία στον τομέα των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών·

6. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν ιδιαίτερα υπόψη την κατάσταση των γυναικών και των κοριτσιών που προέρχονται από μειονεκτούντα κοινωνικοοικονομικά περιβάλλοντα, όπως τα άτομα με αναπηρία ή εκείνα που ζουν σε εξόχως απόκεντρες περιοχές ή σε αγροτικές περιοχές, οι γυναίκες σε συνθήκες φτώχειας, οι μόνες μητέρες, οι σπουδαστές που βρίσκονται σε επισφαλή κατάσταση, οι μετανάστριες και οι γυναίκες Ρομά, και να διασφαλίσουν την πλήρη πρόσβαση και την ένταξή τους στην ψηφιακή εκπαίδευση και τη σταδιοδρομία στους τομείς STEM, προκειμένου να αποφευχθεί η διεύρυνση του ψηφιακού χάσματος· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στις διατομεακές διακρίσεις και προκαταλήψεις λόγω εθνοτικής καταγωγής, θρησκείας, γενετήσιου προσανατολισμού, ηλικίας ή αναπηρίας κατά την εκπόνηση των σχεδίων δράσης τους· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συλλέξουν συγκρίσιμα, εναρμονισμένα δεδομένα για την παρακολούθηση της προόδου των γυναικών με διαφορετικό κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο ή φυλετική και εθνοτική καταγωγή σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης, μεταξύ άλλων όσον αφορά τις επιλογές σταδιοδρομίας και την εξέλιξή τους, εστιάζοντας στις ανισότητες στους τομείς STEM και στους ψηφιακούς τομείς, γεγονός που θα συμβάλει στην παρακολούθηση του αντικτύπου των πολιτικών και θα δώσει τη δυνατότητα στα ενδιαφερόμενα μέρη να εντοπίσουν τις ελλείψεις και τα βαθύτερα αίτιά τους· καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί με τα κράτη μέλη προκειμένου να διευρυνθούν οι δείκτες που χρησιμοποιούνται για τον πίνακα επιδόσεων για τις γυναίκες στην ψηφιακή εποχή, ούτως ώστε να περιλαμβάνουν πληροφορίες και δεδομένα σχετικά με τις γυναίκες στην εκπαίδευση και τη σταδιοδρομία σε τομείς STEM και να αναπτυχθεί μια εργαλειοθήκη με μεθοδολογίες, δείκτες και πλαίσια εργασίας για να παράγονται ακριβέστερα δεδομένα και να βελτιωθεί η χρήση των υφιστάμενων πληροφοριών·

7. καλεί τα κράτη μέλη να παράσχουν πλήρη υποστήριξη στις πρωτοβουλίες της Επιτροπής οι οποίες αποσκοπούν στην αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τις ψηφιακές ευκαιρίες, όπως η προσέγγιση «Κανένα πάνελ χωρίς γυναίκα», η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Προγραμματισμού, οι Συμμαχίες για τις Ψηφιακές Δεξιότητες και την Απασχόληση, το Βραβείο Γυναικείας Καινοτομίας της ΕΕ, οι πρωτοβουλίες #SaferInternet4EU σε ολόκληρη την Ευρώπη και το θεματολόγιο δεξιοτήτων για την Ευρώπη·

Εκπαίδευση

8. επικροτεί το σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση 2021-2027 και τη δράση του για την «ενθάρρυνση της συμμετοχής των γυναικών στους τομείς STEM», και ελπίζει ότι θα συμβάλει στην ανάπτυξη ελκυστικότερων και δημιουργικότερων τρόπων ενθάρρυνσης των κοριτσιών να ακολουθήσουν σπουδές στους τομείς STEM, καθώς και στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησης των γυναικών όσον αφορά τις ψηφιακές τους δεξιότητες· τονίζει ότι τα κορίτσια εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν μόνο το 36 % των αποφοίτων στους τομείς STEM [18] παρά τις καλύτερες επιδόσεις τους σε σχέση με τα αγόρια στον ψηφιακό γραμματισμό [19]· επισημαίνει ότι τα κορίτσια τα οποία βιώνουν έμφυλα στερεότυπα έχουν χαμηλότερα επίπεδα αυτοαποτελεσματικότητας και λιγότερη πίστη στις ικανότητές τους σε σχέση με τα αγόρια, και ότι η αυτοαποτελεσματικότητα επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό τόσο τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα στους τομείς STEM όσο και τις επαγγελματικές φιλοδοξίες στους εν λόγω τομείς· τονίζει ότι τα κορίτσια φαίνεται να χάνουν το ενδιαφέρον τους για τα μαθήματα STEM όσο μεγαλώνουν, γεγονός που υποδηλώνει ότι απαιτούνται παρεμβάσεις ήδη από την προσχολική και την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, προκειμένου να διατηρηθεί το ενδιαφέρον των κοριτσιών σε αυτούς τους τομείς και να καταπολεμηθούν τα επιβλαβή στερεότυπα σχετικά με τους έμφυλους ρόλους τόσο για τα κορίτσια όσο και για τα αγόρια· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν νέους διαύλους επικοινωνίας με τα κορίτσια και να διασφαλίσουν ότι η ψηφιακή εκπαίδευση είναι προσιτή σε όλα τους, καθώς και να αναγνωρίσουν και να επενδύσουν σε εκπαιδευτικούς ως κινητήριες δυνάμεις της πολιτιστικής αλλαγής, δεδομένων των δυνατοτήτων τους να ενισχύσουν τη συνεχή συμμετοχή των κοριτσιών στην επιστήμη στο σχολείο· προτείνει να ενισχυθούν οι προσπάθειες αυτές με την ανάπτυξη κοινών κατευθυντήριων γραμμών για τα κράτη μέλη, προκειμένου να βελτιωθούν οι γνώσεις και οι δεξιότητες για παιδιά που ξεκινούν τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση· ζητεί την αποδοτική χρήση των κονδυλίων, των προγραμμάτων και των στρατηγικών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων του Erasmus+, του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ (ΕΚΤ+) και του προγράμματος «Ψηφιακή Ευρώπη», προκειμένου να ενθαρρυνθούν ενεργά τα κορίτσια να πραγματοποιήσουν σπουδές στους τομείς ΤΠΕ και STEM, και να παρασχεθεί αποτελεσματική στήριξη για τη διά βίου μάθηση και κατάρτιση στους τομείς STEM· ζητεί να ενσωματωθεί δεόντως η ισότητα των φύλων στη μελλοντική στρατηγική και τις πολιτικές της ΕΕ για τη νεολαία·

9. τονίζει ότι η ψηφιακή εκπαίδευση υψηλής ποιότητας, χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις, πρέπει να διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο στην αύξηση της συμμετοχής των κοριτσιών και των γυναικών στους τομείς που σχετίζονται με τις ΤΠΕ και τους κλάδους STEM και στην εξάλειψη του ψηφιακού χάσματος μεταξύ των φύλων· τονίζει ότι η ψηφιακή εκπαίδευση πρέπει να βελτιώσει την ψηφιακή ένταξη και τον ψηφιακό γραμματισμό, και να διασφαλίσει την ισότιμη συμμετοχή των κοριτσιών και των γυναικών στην ψηφιακή εποχή· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στην εκπαίδευση STEM σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένης της εξωσχολικής, της άτυπης και της μη τυπικής εκπαίδευσης, μεταξύ άλλων και για το διδακτικό προσωπικό· ζητεί, ως εκ τούτου, ειδικές στρατηγικές προσαρμοσμένες στην ηλικία· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να προωθήσουν την εκπαίδευση στις επιστήμες υπολογιστών στα εθνικά προγράμματα σπουδών και καλεί τους εκπαιδευτικούς φορείς να ενσωματώσουν τα θέματα της ρομποτικής, του προγραμματισμού, των ΤΠΕ και του προγραμματισμού σε πρώιμο στάδιο της προσχολικής και πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, προκειμένου να ενθαρρύνουν τα κορίτσια και τις γυναίκες να επιλέξουν τα μαθηματικά, την κωδικοποίηση, τα μαθήματα ΤΠΕ και τα επιστημονικά μαθήματα στο σχολείο·

10. αναγνωρίζει τον ρόλο των σχολείων και των εκπαιδευτικών όσον αφορά την εξάλειψη του χάσματος μεταξύ των φύλων στην εκπαίδευση στους τομείς STEM, και υπογραμμίζει τον ρόλο της εκπαίδευσης στην προώθηση της παρουσίας των κοριτσιών σε μαθήματα σχετικά με τους τομείς STEM και στον καθορισμό σημείων αναφοράς για την παρακολούθηση της πρόσληψης και της διατήρησης γυναικών· καλεί τα κράτη μέλη να επενδύσουν στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στους τομείς STEM, ώστε να τους βοηθήσουν να κατανοήσουν και να αντιμετωπίσουν τις υποσυνείδητες προκαταλήψεις στις διδακτικές πρακτικές και αξιολογήσεις τους, και να εξασφαλίσουν ισότιμη συμμετοχή όλων των εκπαιδευομένων· υπογραμμίζει την ανάγκη τα κράτη μέλη να επιδιώκουν τη συμμετοχή όλων των εκπαιδευτικών σε κινήσεις τομέων STEM και να επιδιώξουν τη συμμετοχή των εκπαιδευτικών ως παραγόντων αλλαγής· προτείνει να καταρτιστούν σχέδια ισότητας από τα εκπαιδευτικά ιδρύματα για την προώθηση της ισόρροπης εκπροσώπησης των φύλων μεταξύ των εκπαιδευτικών· ζητεί να ενισχυθούν τα προγράμματα σπουδών στους τομείς STEM και να ενισχυθεί το διδακτικό υλικό στους τομείς STEM, προκειμένου να προωθηθεί καλύτερα η ισότιμη συμμετοχή στους εν λόγω τομείς· ζητεί καλύτερο επαγγελματικό προσανατολισμό και νέους και δημιουργικούς τρόπους ενθάρρυνσης των γυναικών να εξετάσουν το ενδεχόμενο σταδιοδρομίας στους τομείς STEM· υπογραμμίζει, στο πλαίσιο αυτό, την ανάγκη ενίσχυσης της ικανότητας των εκπαιδευτικών και των συμβούλων επαγγελματικού προσανατολισμού να ενθαρρύνουν τα κορίτσια που δείχνουν ενδιαφέρουν για τους τομείς STEM να σταδιοδρομήσουν σε αυτούς, καθώς η βελτίωση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τα στερεότυπα και τις ανισότητες μεταξύ των φύλων στους τομείς STEM επιτρέπει στους εκπαιδευτικούς και στους συμβούλους επαγγελματικού προσανατολισμού να κατανοήσουν τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι μαθητές τους, να διασφαλίσουν ισότιμη συμμετοχή σε μαθήματα STEM και να προωθήσουν σταδιοδρομίες STEM στις μαθήτριες·

11. τονίζει το γεγονός ότι οι άνδρες εκπαιδευτικοί και το λοιπό ανδρικό προσωπικό κυριαρχούν στις σπουδές STEM στα σχολεία, στα πανεπιστήμια και στους χώρους εργασίας, με αποτέλεσμα την απουσία γυναικείων προτύπων και τις περιορισμένες ευκαιρίες πλαισίωσης και καθοδήγησης· ενθαρρύνει την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στην πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση μέσω ευαισθητοποιημένων ως προς τη διάσταση του φύλου εκπαιδευτικού περιεχομένου, εκπαίδευσης καθηγητών και προγραμμάτων σπουδών, και προτρέπει τις επιτροπές και τα όργανα που ασχολούνται με τις προσλήψεις να προωθήσουν την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων, ώστε να αποφευχθεί το φαινόμενο της άνισης μεταχείρισης των ατόμων που βρίσκονται «εκτός»· τονίζει την ανάγκη για επενδύσεις στην εκπαίδευση και την κατάρτιση με διαδικασίες πρόσληψης και επιλογής που λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου σε όλους τους εκπαιδευτικούς τομείς, ιδίως στους τομείς STEM και στους αναδυόμενους ψηφιακούς τομείς, όπου οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να βρουν ελκυστικότερους και πιο δημιουργικούς τρόπους για την ανάδειξη γυναικείων προτύπων με επιτυχείς σταδιοδρομίες στους τομείς ΤΠΕ και STEM, προκειμένου να ενισχύσουν την αυτοπεποίθηση των κοριτσιών για τις ψηφιακές δεξιότητές τους και να τα ενθαρρύνουν να ακολουθήσουν σπουδές στους τομείς ΤΠΕ και STEM·

12. τονίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστεί η χρηματοοικονομική εκπαίδευση, συμπεριλαμβανομένων των προσομοιώσεων των χρηματοοικονομικών πρακτικών, και η σχέση της με το συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ των φύλων· επισημαίνει ότι, εκπαιδεύοντας τις νεότερες γυναίκες σε θέματα όπως το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων, ανοίγει ο δρόμος για ένα μέλλον με οικονομικά εξασφαλισμένες γυναίκες·

13. επισημαίνει ότι κάθε κορίτσι θα πρέπει να μπορεί να επωφεληθεί από τη μεγαλύτερη πρόσβαση σε παγκοσμίου κλάσης λύσεις ψηφιακής μάθησης και να έχει τα εργαλεία και τα κίνητρα να ασχοληθεί με τις ψηφιακές τεχνολογίες, τόσο ως χρήστρια όσο και ως δημιουργός· καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν υπόψη τις συνεχιζόμενες ανησυχίες σχετικά με τον κίνδυνο περαιτέρω εξάπλωσης της νόσου COVID-19 και να αντιμετωπίσουν την έλλειψη εξοπλισμού ΤΠΕ και συνδεσιμότητας για ευάλωτους σπουδαστές από κοινωνικοοικονομικά μειονεκτούντα περιβάλλοντα, όπως κορίτσια σε αγροτικές περιοχές ή περιοχές που είναι δύσκολο να προσεγγιστούν, και να αναπτύξουν εργαλεία για τη διασφάλιση της πλήρους πρόσβασης στην ψηφιακή εκπαίδευση και της ομαλής λειτουργίας αυτής· τονίζει ότι απαιτούνται ειδικά προγράμματα χρηματοδότησης για τα σχολεία των αγροτικών περιοχών τα οποία αντιμετωπίζουν ολοένα και περισσότερες ελλείψεις χρηματοδότησης για προηγμένες τεχνολογίες οι οποίες θεωρούνται δεδομένες σε πολλές αστικές σχολικές περιφέρειες· ζητεί επίσης να βελτιωθεί η στήριξη προς τους εκπαιδευτικούς σε αγροτικά σχολικά συστήματα, ώστε να μπορέσουν να διδάξουν τα προγράμματα σπουδών STEM, ιδίως όσον αφορά την κατάρτιση, τα εργαλεία και τις υποδομές·

14. υπογραμμίζει τη σημασία της ανάπτυξης δικτύων για γυναίκες επαγγελματίες στους τομείς STEM για μεγάλης κλίμακας εκστρατείες επικοινωνίας που συμβάλλουν στην αλλαγή των αντιλήψεων για τις γυναίκες στους τομείς STEM, καθώς και τη σημασία της σύνδεσης γυναικών στους τομείς STEM με κορίτσια μέσω στήριξης της σταδιοδρομίας, κατάρτισης για την απόκτηση δεξιοτήτων και δικτύωσης· συγχαίρει τις διάφορες εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες που έχουν σχεδιαστεί για τη στήριξη των κοριτσιών και την προώθηση των γυναικών στην ψηφιακή οικονομία, μεταξύ άλλων τη χρήση αφηγημάτων τα οποία διαδίδονται ταχύτατα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα επαγγελματικά δίκτυα που οργανώνονται από γυναίκες για γυναίκες και τις πρωτοβουλίες εταιρειών τεχνολογίας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θεσπίσουν προγράμματα καθοδήγησης με γυναικεία πρότυπα στους τομείς STEM σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης· καλεί την Επιτροπή να υιοθετήσει μια στοχευμένη προσέγγιση με γνώμονα το φύλο κατά την ανάπτυξη περιόδων πρακτικής άσκησης για ψηφιακές ευκαιρίες, ώστε να δοθεί η ευκαιρία σε νεαρές γυναίκες από διαφορετικά περιβάλλοντα να αποκτήσουν πρακτική εμπειρία στην ψηφιακή τεχνολογία, στις ΤΠΕ και στους τομείς STEM σε κλάδους που έχουν ζήτηση στην αγορά εργασίας, και ενθαρρύνει ένθερμα την προώθηση της πρακτικής άσκησης σε επιχειρήσεις STEM κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν πρωτοβουλίες για τη στήριξη της μετάβασης των κοριτσιών από το σχολείο στην εργασία, όπως ο επαγγελματικός προσανατολισμός στο σχολείο, οι μαθητείες και τα προγράμματα εργασιακής εμπειρίας, με σκοπό τη στήριξη των μελλοντικών φιλοδοξιών των κοριτσιών και τη δημιουργία δυνατοτήτων γι’ αυτά ώστε να μεταβούν στο εργατικό δυναμικό των τομέων STEM·

15. σημειώνει ότι, στα συμπεράσματά του του Μαΐου 2015 σχετικά με τον χάρτη πορείας του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας για την περίοδο 2015-2020, το Συμβούλιο κάλεσε χωρίς αποτέλεσμα την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αρχίσουν να μετουσιώνουν την εθνική νομοθεσία για την ισότητα σε αποτελεσματική δράση, προκειμένου να καταπολεμηθούν οι ανισορροπίες μεταξύ των φύλων στα ερευνητικά ιδρύματα και στους φορείς λήψης αποφάσεων και να ενσωματωθεί καλύτερα η διάσταση του φύλου στις πολιτικές, τα προγράμματα και τα έργα έρευνας και ανάπτυξης· αναγνωρίζει τον στόχο της Επιτροπής να ενθαρρύνει τη συμμετοχή των γυναικών στους τομείς STEM με το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας και να στηρίξει τον συνασπισμό STEM της ΕΕ για την ανάπτυξη προγραμμάτων σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που προσελκύουν γυναίκες στη μηχανική και στις ΤΠΕ· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι εξακολουθεί να υπάρχει άνιση πρόσβαση των γυναικών σε ερευνητικές θέσεις, χρηματοδοτικά κονδύλια και εκδόσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός μη προσαρμοσμένου μισθολογικού χάσματος μεταξύ των φύλων στις επιστήμες και στην ακαδημαϊκή κοινότητα, παρά τις νομικές διατάξεις για την ίση μεταχείριση και τη μη διάκριση στην αγορά εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της ισότητας των αμοιβών, που υπάρχουν σε ισχύ στην ΕΕ και στα κράτη μέλη·

16. επισημαίνει τον αριθμό των περιπτώσεων σεξουαλικής παρενόχλησης την οποία υφίστανται οι φοιτήτριες στους τομείς STEM στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και καλεί τα κράτη μέλη και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα να εφαρμόσουν πολιτικές μηδενικής ανοχής στη σεξουαλική παρενόχληση, να συμφωνήσουν όσον αφορά αυστηρούς κώδικες δεοντολογίας και πρωτόκολλα, να δημιουργήσουν ασφαλείς και ιδιωτικούς διαύλους καταγγελίας για γυναίκες και κορίτσια, και να καταγγέλλουν όλες τις περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης στις αρμόδιες αρχές· καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τα εκπαιδευτικά ιδρύματα να λάβουν προληπτικά μέτρα και να προβλέψουν επαρκείς κυρώσεις για τους δράστες σεξουαλικής παρενόχλησης προκειμένου να αντιμετωπιστεί η σεξουαλική παρενόχληση σε σχολές και εκπαιδευτικούς χώρους των τομέων STEM·

17. τονίζει ότι πρέπει να συμπεριληφθούν ευκαιρίες μάθησης και σταδιοδρομίας στους τομείς STEM που συνυπολογίζουν τη διάσταση του φύλου στα εθνικά αναπτυξιακά σχέδια, καθώς και πολιτικές για τον εκπαιδευτικό τομέα, τις ΤΠΕ και τις θετικές επιστήμες·

Σταδιοδρομία

18. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι γυναίκες αντιμετωπίζουν δυσανάλογα περισσότερα εμπόδια στη σταδιοδρομία τους από ό,τι οι άνδρες, λόγω της έλλειψης κατάλληλης ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, και της αύξησης της μη αμειβόμενης παροχής φροντίδας στα περισσότερα νοικοκυριά· σημειώνει ότι η πανδημία COVID-19 έχει επιδεινώσει περαιτέρω την κατάσταση των γυναικών, οι οποίες αναγκάστηκαν να εξισορροπήσουν την τηλεργασία υπερωριακής εργασίας με τη φροντίδα των παιδιών και την παροχή μη αμειβόμενης εργασίας φροντίδας· εκφράζει τη λύπη του για τον ιδιαίτερα αρνητικό αντίκτυπο της νοοτροπίας αδιάκοπης λειτουργίας στην ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής των εργαζομένων με ευθύνες φροντίδας, οι οποίοι τείνουν να είναι γυναίκες· παροτρύνει τους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς να διασφαλίσουν ότι η τηλεργασία λαμβάνει υπόψη τα εμπόδια στη διατήρηση καλύτερης ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, και σέβεται το δικαίωμα αποσύνδεσης, καθώς και να υιοθετήσουν φιλικές προς την οικογένεια πολιτικές· παροτρύνει τα κράτη μέλη να θεσπίσουν κατάλληλα μέτρα για να εγγυηθούν πολιτικές μηδενικής ανοχής για τη σεξουαλική παρενόχληση, καλύτερη άδεια μητρότητας, σημαντικά περισσότερη και μεγαλύτερη άδεια πατρότητας, και αμειβόμενη και μη μεταβιβάσιμη γονική άδεια που θα επιτρέπει στις γυναίκες και τους άνδρες να απουσιάζουν για να φροντίσουν τα παιδιά τους, και να καταπολεμήσουν τον κανόνα ότι ανάμεσα στους γονείς είναι οι γυναίκες που διακόπτουν τη σταδιοδρομία τους, προκειμένου να ξεπεραστεί ένα σημαντικό εμπόδιο για την πρόοδο της σταδιοδρομίας των γυναικών, καθώς και να διασφαλιστούν ευέλικτα ωράρια εργασίας, επιτόπιες υπηρεσίες παιδικής μέριμνας και τηλεργασία· παροτρύνει τα κράτη μέλη να μεταφέρουν πλήρως και να εφαρμόσουν την οδηγία για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής [20], και καλεί την Επιτροπή να την παρακολουθεί αποτελεσματικά· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν πλήρως τα αίτια και τους παράγοντες που οδηγούν τις γυναίκες σε υψηλό ποσοστό εγκατάλειψης σταδιοδρομιών στους τομείς STEM, να διατυπώσουν συστάσεις για δράση ώστε να αποφεύγεται αυτό το φαινόμενο, κατά περίπτωση, να αναπτύξουν μηχανισμούς και προγράμματα για τη συμμετοχή των γυναικών και των κοριτσιών σε πρωτοβουλίες εκπαίδευσης, κατάρτισης και απασχόλησης, καθώς και να εγκρίνουν κατάλληλες πολιτικές και μέτρα για τον σκοπό αυτό· τονίζει ότι η νόσος COVID-19 ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στον κόσμο της εργασίας, της εκπαίδευσης, της διακυβέρνησης και της καθημερινής ζωής, και έχει επισημάνει την ιδιαίτερη σημασία του ψηφιακού γραμματισμού και των ψηφιακών δεξιοτήτων, καθώς και την ανάγκη για νέες συνθήκες τηλεργασίας, οι οποίες έχουν δείξει σημαντικό χάσμα μεταξύ των φύλων κατά τη διάρκεια της πανδημίας και των συνακόλουθων εγκλεισμών· επισημαίνει την επείγουσα ανάγκη προώθησης της ισόρροπης εκπροσώπησης ανδρών και γυναικών στον ψηφιακό τομέα δεδομένου του τρόπου με τον οποίο ιδιώτες και εταιρείες χρησιμοποιούν τις ΤΠΕ και άλλες ψηφιακές τεχνολογίες για να εργάζονται και να αλληλεπιδρούν στη νέα ψηφιακή κοινωνία·

19. κρίνει ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να υπάρχουν περισσότερα γυναικεία πρότυπα και να αυξηθεί ο αριθμός των γυναικών σε ηγετικές θέσεις στους τομείς STEM· τονίζει ότι το φθίνον ποσοστό γυναικών σε ανώτερες θέσεις έχει δυσμενείς επιπτώσεις στις προσλήψεις γυναικών, πράγμα που με τη σειρά του μειώνει ακόμη περισσότερο τις πιθανότητες διορισμού γυναικών σε ανώτερες θέσεις· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται στις ηγετικές θέσεις αν σταδιοδρομήσουν στους τομείς STEM και τονίζει ότι θα πρέπει επειγόντως να προωθηθεί η ισότητα των φύλων σε όλα τα επίπεδα της διαδικασίας λήψης αποφάσεων στον τομέα των επιχειρήσεων και της διαχείρισης· υπογραμμίζει ότι η ποικιλομορφία ως προς το φύλο στα διοικητικά συμβούλια και στις θέσεις λήψης αποφάσεων βελτιώνει τις επιδόσεις των επιχειρήσεων λόγω του ευρύτερου φάσματος γνώσεων, συμπεριφορών και εμπειριών· αποδοκιμάζει την ύπαρξη οριζόντιου και κάθετου διαχωρισμού με βάση το φύλο στις ιεραρχίες πανεπιστημίων και σχολείων στην Ευρώπη· εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται ιδιαίτερα σε κορυφαίες ακαδημαϊκές θέσεις και θέσεις λήψης αποφάσεων σε ακαδημαϊκά ιδρύματα και πανεπιστήμια, κάτι που δείχνει ότι υπάρχει γυάλινη οροφή, δηλαδή αόρατοι φραγμοί προκατάληψης που τις εμποδίζουν να φτάσουν σε θέσεις ευθύνης· παροτρύνει το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να εγκρίνουν την προτεινόμενη οδηγία για τις γυναίκες στα διοικητικά συμβούλια και να καθορίσουν στόχους για την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων στα όργανα λήψης αποφάσεων·

20. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων συνεχίζει να υφίσταται και είναι ακόμη πιο έντονο σε ανδροκρατούμενους τομείς, όπως οι ΤΠΕ και οι τεχνολογικές εταιρείες [21]· καλεί όλους τους παράγοντες να εφαρμόζουν πρακτικές μισθολογικής διαφάνειας· παροτρύνει το Συμβούλιο να αποδεσμεύσει την προτεινόμενη οδηγία για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης μεταξύ των προσώπων, ανεξάρτητα από τη θρησκεία ή τις πεποιθήσεις, την αναπηρία, την ηλικία ή τον γενετήσιο προσανατολισμό, η οποία αποσκοπεί στην επέκταση της προστασίας από τις διακρίσεις μέσω μιας οριζόντιας προσέγγισης·

21. καλεί όλους τους σχετικούς ενδιαφερόμενους φορείς να αντιμετωπίσουν τις διακρίσεις στις πρακτικές προσλήψεων που εφαρμόζουν και να θεσπίσουν ποσοστώσεις προκειμένου να προωθηθεί η ένταξη των γυναικών, ιδίως των γυναικών που προέρχονται από ποικίλα φυλετικά και εθνοτικά υπόβαθρα, των γυναικών με αναπηρία και των ατόμων ΛΟΑΤ+·

22. ενθαρρύνει την καθιέρωση διαλόγου χωρίς αποκλεισμούς με τους ενδιαφερόμενους φορείς, όπως ιδιωτικές εταιρείες, μη κυβερνητικές οργανώσεις, επαγγελματικούς συλλόγους και ινστιτούτα, κρατικούς φορείς, περιφερειακές και τοπικές αρχές, φορείς χάραξης πολιτικής και εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, με σκοπό τον συντονισμό και την αντιμετώπιση των ελλειπόντων συνδετικών κρίκων για την προώθηση των γυναικών στους τομείς STEM· τονίζει ότι, δεδομένης της ύψιστης σημασίας της καταπολέμησης των πολιτιστικών και κοινωνικών στερεοτύπων κατά των ικανοτήτων και των ρόλων των γυναικών στον τομέα STEM, θα πρέπει να θεσπιστούν στοχευμένα μέτρα για την προώθηση της ισότητας των φύλων, όπως νομοθεσία για την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου ή πολιτικές όπως οικονομικά κίνητρα ή άλλα μέτρα, προκειμένου να αυξηθεί η συμμετοχή των κοριτσιών στην εκπαίδευση και τη σταδιοδρομία στους τομείς STEM· ζητεί να δοθούν κίνητρα στις εταιρείες που υποστηρίζουν πρότυπα, προγράμματα καθοδήγησης και επαγγελματικές σταδιοδρομίες για γυναίκες, και να αυξηθεί η προβολή των γυναικών· αναγνωρίζει τον καίριο ρόλο που διαδραματίζουν ορισμένοι Διευθύνοντες Σύμβουλοι και ανώτερα διοικητικά στελέχη στη γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος μεταξύ των φύλων αναπτύσσοντας εταιρικές πολιτικές οι οποίες αποσκοπούν στην καταπολέμηση των στερεοτύπων που αφορούν το φύλο στον ψηφιακό τομέα, στην προώθηση προτύπων, στην παροχή κινήτρων στις γυναίκες ώστε να ακολουθήσουν σπουδές σε τομείς STEM, στην τόνωση του επαγγελματικού αναπροσανατολισμού ή της αναβάθμισης δεξιοτήτων των γυναικών, στην προώθηση προγραμμάτων καθοδήγησης και στη βελτίωση της εικόνας των θέσεων απασχόλησης στις ΤΠΕ· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να συνεργαστούν περαιτέρω με όλες τις ΤΠΕ, τις ψηφιακές τεχνολογίες, τις εταιρείες τηλεπικοινωνίας, τα μέσα ενημέρωσης, τα οπτικοακουστικά μέσα και τους τεχνολογικούς επιχειρηματικούς εταίρους για την προώθηση μιας χωρίς αποκλεισμούς και ισορροπημένης από άποψη φύλου εργασιακής νοοτροπίας και περιβάλλοντος, μεταξύ άλλων με τη θέσπιση μέτρων όπως εκστρατείες ευαισθητοποίησης για την προώθηση της ισότητας των φύλων στους ιδιωτικούς τομείς STEM και συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα για τη διευκόλυνση της πρόσβασης στην αγορά εργασίας STEM για φοιτήτριες που έχουν αποφοιτήσει πρόσφατα, με την προώθηση προγραμμάτων μαθητείας και άσκησης για κορίτσια και νεαρές γυναίκες, ώστε να ενισχυθεί η μετάβασή τους στην αγορά εργασίας, μέσω πρωτοβουλιών όπως η καθοδήγηση και οι υποτροφίες για μειονεκτούντα κορίτσια, και με συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα μεταξύ εκπαιδευτικών συστημάτων, κυβερνήσεων και εταιρειών που εργάζονται στον τομέα των αναδυόμενων τεχνολογιών, όπως οι τρισδιάστατες τεχνολογίες, η ΤΝ, η νανοτεχνολογία, η ρομποτική και η γονιδιακή θεραπεία, και να ανταλλάξουν πληροφορίες και βέλτιστες πρακτικές μεταξύ όλων των κρατών μελών για τον σκοπό αυτόν·

23. επισημαίνει τη σχέση ανάμεσα στο χάσμα μεταξύ των φύλων και το συνταξιοδοτικό χάσμα· καλεί, ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη να το αντιμετωπίσουν και να το μειώσουν και να λάβουν περαιτέρω μέτρα για να διασφαλίσουν ότι οι γυναίκες μπορούν να έχουν επαρκή πρόσβαση στην εκπαίδευση, ευκαιρίες οικονομικής ανεξαρτησίας και ευκαιρίες επαγγελματικής εξέλιξης·

Ψηφιακός τομέας

24. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι υπάρχει χάσμα μεταξύ των φύλων σε όλους τους τομείς της ψηφιακής τεχνολογίας, αλλά ανησυχεί ιδιαίτερα για το χάσμα μεταξύ των φύλων σε καινοτόμες τεχνολογίες, όπως οι τομείς της τεχνητής νοημοσύνης και της κυβερνοασφάλειας, όπου η μέση παρουσία γυναικών παγκοσμίως ανέρχεται σε 12 % και 20 % αντίστοιχα [22]· προτείνει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή και στήριξη στις αραιοκατοικημένες και ιδιαίτερα στις αγροτικές περιοχές, όπου η κατάσταση επιδεινώνεται·

25. τονίζει ότι η ποιότητα των συνόλων δεδομένων που χρησιμοποιούνται είναι υψίστης σημασίας για τις επιδόσεις των τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης, ότι η ΤΝ δεν πρέπει να ενισχύει τις ανισότητες και τα στερεότυπα μεταξύ των φύλων μεταφέροντας τις μεροληψίες και τις προκαταλήψεις από την αναλογική στην ψηφιακή σφαίρα βάσει αλγορίθμων, και ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην προώθηση της ισότητας των φύλων, υπό την προϋπόθεση ότι θα αναπτυχθεί κατάλληλο νομικό πλαίσιο και θα εξαλειφθούν οι συνειδητές και ασυνείδητες προκαταλήψεις· επισημαίνει ότι μία από τις κρισιμότερες αδυναμίες της τεχνητής νοημοσύνης σχετίζεται με ορισμένα είδη προκατάληψης όπως το φύλο, η ηλικία, η αναπηρία, η θρησκεία, η φυλετική ή εθνοτική καταγωγή, το κοινωνικό υπόβαθρο ή ο γενετήσιος προσανατολισμός λόγω του ομοιογενούς εργατικού δυναμικού· επισημαίνει ότι οι διατομεακές μορφές διακρίσεων περιθωριοποιούν τις γυναίκες από τις αναδυόμενες τεχνολογίες, όπως τις έγχρωμες γυναίκες, λόγω σφαλμάτων στην τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου· τονίζει την ανάγκη να υπάρχουν ποικίλες ομάδες προγραμματιστών και μηχανικών που θα εργάζονται μαζί με βασικούς κοινωνικούς παράγοντες, προκειμένου να αποτρέπεται η ακούσια παρείσφρηση έμφυλων και πολιτιστικών προκαταλήψεων στους αλγορίθμους, τα συστήματα και τις εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης· στηρίζει τη δημιουργία εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δραστηριοτήτων ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με τον κοινωνικό, νομικό και ηθικό αντίκτυπο της ΤΝ· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν κάθε δυνατό μέτρο για την αποφυγή τέτοιων προκαταλήψεων και να διασφαλίσουν την πλήρη προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων· τονίζει ότι πρέπει να αναπτυχθούν υποδομές ανθρώπινης εποπτείας πριν από την εφαρμογή τεχνολογιών ΤΝ σε τομείς υψηλού κινδύνου, ιδίως στην υγεία, και πρέπει να περιλαμβάνουν εμπειρογνώμονες σε θέματα ισότητας των φύλων·

26. αναγνωρίζει ότι η τεχνητή νοημοσύνη, εάν είναι απαλλαγμένη από υποκείμενες προκαταλήψεις, μπορεί να αποτελέσει ισχυρό εργαλείο για την υπέρβαση των ανισοτήτων και των στερεοτύπων μεταξύ των φύλων μέσω της ανάπτυξης αμερόληπτων αλγορίθμων που συμμορφώνονται με τους δεοντολογικούς κανόνες ήδη από το στάδιο του σχεδιασμού και συμβάλλουν στη συνολική δικαιοσύνη και ευημερία· τονίζει τη σημασία μιας κοινής ευρωπαϊκής προσέγγισης όσον αφορά τις δεοντολογικές πτυχές της ΤΝ· τονίζει, επιπλέον, ότι η πολιτική και η νομοθεσία της ΕΕ για την τεχνητή νοημοσύνη πρέπει να σέβεται τις ευρωπαϊκές αξίες, τις Συνθήκες και τη νομοθεσία της ΕΕ και τις αρχές του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων·

27. ζητεί η τεχνητή νοημοσύνη και η αυτοματοποίηση στο σύνολό τους να είναι κοινωνικά υπεύθυνες και να σχεδιάζονται κατά τρόπο που να μας επιτρέπει να υπερβαίνουμε τις ανισότητες συμπεριλαμβανομένων των διακρίσεων λόγω φύλου και να αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωπες οι γυναίκες, όπως τη μη αμειβόμενη παροχή φροντίδας, το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων, τον κυβερνοεκφοβισμό, την έμφυλη βία και τη σεξουαλική παρενόχληση, την εμπορία ανθρώπων, τις παραβιάσεις των σεξουαλικών και αναπαραγωγικών δικαιωμάτων, και την υποεκπροσώπηση σε ηγετικές θέσεις· ζητεί η ΤΝ και η αυτοματοποίηση να συμβάλουν στην ενίσχυση της υγείας και της οικονομικής ευημερίας των γυναικών, της ισότητας των ευκαιριών, των εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων, της ποιοτικής εκπαίδευσης, της προστασίας των παιδιών, της πολιτιστικής και γλωσσικής πολυμορφίας, της ισότητας των φύλων, του ψηφιακού γραμματισμού, της καινοτομίας και της δημιουργικότητας, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης σε χρηματοδότηση, της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και των ευέλικτων ευκαιριών εργασίας· καλεί την Επιτροπή να βοηθήσει τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στις νέες μορφές έμφυλης βίας, όπως η παρενόχληση στον κυβερνοχώρο και η επίμονη παρακολούθηση στον κυβερνοχώρο [23], και να διενεργήσει συνεχιζόμενες αξιολογήσεις ώστε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικότερα τα ζητήματα αυτά·

Επιχειρηματικότητα και πρόσβαση σε χρηματοδότηση

28. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται στις νεοφυείς επιχειρήσεις με γνώμονα την καινοτομία και επισημαίνει τις προκαταλήψεις ως προς το φύλο και τα συστημικά μειονεκτήματα που υπάρχουν στις κοινωνικές δομές, ιδίως σε εκείνες που βρίσκονται στο σημείο τομής των τομέων STEM και της επιχειρηματικότητας· θεωρεί ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να υπάρχουν περισσότερα γυναικεία πρότυπα και να αυξηθεί ο αριθμός των γυναικών σε ηγετικές θέσεις στους τομείς STEM· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να θέσουν σε εφαρμογή πολιτικές για τη στήριξη και την αποδέσμευση του επιχειρηματικού δυναμικού των γυναικών, οι οποίες παραμένουν μια αναξιοποίητη πηγή οικονομικής ανάπτυξης, καινοτομίας και δημιουργίας θέσεων εργασίας, να παράσχουν περισσότερη και καλύτερη πληροφόρηση σχετικά με την επιχειρηματικότητα ως ελκυστική επιλογή σταδιοδρομίας, ιδίως για τις νεαρές γυναίκες στο σχολείο, και να εφαρμόσουν δημόσιες πολιτικές που προάγουν τη γυναικεία επιχειρηματικότητα· θεωρεί ότι η ανάκαμψη από τη νόσο COVID-19 αποτελεί σημαντική ευκαιρία για την προώθηση των γυναικών επιχειρηματιών, ώστε να τους επιτραπεί να ανοικοδομήσουν τις οικονομίες και τις κοινωνίες μας· υπογραμμίζει ότι μια πραγματική ανάκαμψη από τη νόσο COVID-19 θα στεφθεί με επιτυχία μόνο εάν επιτευχθεί μια πιο πράσινη, πιο δίκαιη και πιο ισότιμη από άποψη φύλου Ευρώπη, και διασφαλιστεί η επαρκής ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στα κονδύλια της ΕΕ για την ανάκαμψη, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι οι γυναίκες αποκομίζουν όλα τα οφέλη όσον αφορά την απασχόληση και την επιχειρηματικότητα σε τομείς στους οποίους παραδοσιακά υποεκπροσωπούνται και εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται σημαντικά, συμπεριλαμβανομένων της ψηφιακής τεχνολογίας, της ΤΝ, των ΤΠΕ και των τομέων STEM·

29. θεωρεί ότι η υποεκπροσώπηση γυναικών που είναι υπεύθυνες για τις επενδυτικές αποφάσεις σε εταιρείες επιχειρηματικών συμμετοχών αποτελεί σημαντικό παράγοντα του συνεχιζόμενου ελλείμματος χρηματοδότησης για τις νεοφυείς και μη επιχειρήσεις επικεφαλής των οποίων είναι γυναίκες·

30 καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αυξήσουν τις ευκαιρίες χρηματοδότησης για δάνεια και χρηματοδότηση από ίδια κεφάλαια για τις γυναίκες που καινοτομούν και ιδρύουν νεοφυείς επιχειρήσεις μέσω κονδυλίων και προγραμμάτων της ΕΕ, να διευκολύνουν την πρόσβαση των γυναικών στα υφιστάμενα κονδύλια, να δημιουργήσουν ειδικά ταμεία και να αναζητήσουν νέους και καινοτόμους τρόπους για να στηρίξουν οικονομικά τις γυναίκες και να τις βοηθήσουν να υπερβούν τα εμπόδια τα οποία αντιμετωπίζουν· ζητεί να συμπεριληφθεί και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων όσον αφορά την πρόσβαση στη μικροχρηματοδότηση· αναγνωρίζει την ανάγκη για εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης σχετικά με τις δυνατότητες χρηματοδότησης από την ΕΕ, προκειμένου να παρασχεθεί προσαρμοσμένη στήριξη στις γυναίκες ιδιοκτήτριες επιχειρήσεων και επιχειρηματίες· ζητεί να επεκταθεί περαιτέρω το European Business Angels Network (Ευρωπαϊκό Δίκτυο Επιχειρηματικών Αγγέλων) και το ευρωπαϊκό δίκτυο καθοδηγητών για γυναίκες επιχειρηματίες, με συναντήσεις, μεταξύ άλλων, καινοτόμων γυναικών, επαγγελματιών του τεχνολογικού τομέα και επενδυτριών, προκειμένου να τονωθούν και να ενισχυθούν η καινοτομία και η χρηματοδότηση για γυναικεία εγχειρήματα·

31. χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής για τη θέσπιση βραβείου καινοτόμων γυναικών της ΕΕ, το οποίο απονέμεται κάθε χρόνο σε Ευρωπαίες που έχουν ιδρύσει επιτυχημένες εταιρείες και έχουν παρουσιάσει καινοτομίες στην αγορά· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να βρουν πρόσθετους τρόπους για να ενθαρρύνουν περισσότερες γυναίκες να ιδρύσουν δικές τους εταιρείες και να τιμήσουν τις γυναίκες πρωτοπόρους στον τομέα της καινοτομίας·

32. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τη δήλωση δέσμευσης σχετικά με τις γυναίκες στο ψηφιακό περιβάλλον που εγκρίθηκε τον Απρίλιο του 2019 και να αναπτύξουν συγκεκριμένες δράσεις για την προώθηση της ισότητας των φύλων στους τομείς STEM, συμπεριλαμβανομένης της καθιέρωσης της Ευρωπαϊκής Ημέρας Κοριτσιών στους τομείς ΤΠΕ και STEM· καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί τις προσπάθειες και τις δράσεις των κρατών μελών, να υποβάλλει σχετικές εκθέσεις και να διασφαλίζει την ανταλλαγή πληροφοριών και ορθών πρακτικών·

° °

33. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ημερομηνία της έγκρισης	22.4.2021
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας	+: –: 0:	26 1 4
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Simona Baldassarre, Robert Biedroń, Vilija Blinkevičiūtė, Annika Bruna, Maria da Graça Carvalho, Margarita de la Pisa Carrión, Rosa Estaràs Ferragut, Frances Fitzgerald, Cindy Franssen, Heléne Fritzon, Lina Gálvez Muñoz, Arba Kokalari, Alice Kuhnke, Elżbieta Katarzyna Łukacijewska, Karen Melchior, Andżelika Anna Możdżanowska, Maria Noichl, Sandra Pereira, Pina Picierno, Sirpa Pietikäinen, Samira Rafaela, Evelyn Regner, Diana Riba i Giner, Sylwia Spurek, Jessica Stegrud, Hilde Vautmans, Ελισσάβετ Βόζεμπεργκ-Βρυωνίδη, Chrysoula Zacharopoulou, Marco Zullo
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία	Έλενα Κουντουρά, Susana Solís Pérez

ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

26	+
PPE	Maria da Graça Carvalho, Rosa Estaràs Ferragut, Frances Fitzgerald, Cindy Franssen, Arba Kokalari, Elżbieta Katarzyna Łukacijewska, Sirpa Pietikäinen, Ελισσάβετ Βόζεμπεργκ-Βρυωνίδη
Renew	Karen Melchior, Samira Rafaela, Susana Solís Pérez, Hilde Vautmans, Chrysoula Zacharopoulou, Marco Zullo
S&D	Robert Biedroń, Vilija Blinkevičiūtė, Heléne Fritzon, Lina Gálvez Muñoz, Maria Noichl, Pina Picierno, Evelyn Regner
The Left	Έλενα Κουντούρα, Sandra Pereira
Verts/ALE	Alice Kuhnke, Diana Riba i Giner, Sylwia Spurek

1	-
ECR	Margarita de la Pisa Carrión

4	0
ECR	Andżelika Anna Możdżanowska, Jessica Stegrud
ID	Simona Baldassarre, Annika Bruna

Υπόμνημα των χρησιμοποιούμενων συμβόλων:

+ : υπέρ

- : κατά

0 : αποχή

[1] ΕΕ C 316 της 22.9.2017, σ. 173.
[2] ΕΕ C 349 της 17.10.2017, σ. 56.
[3] ΕΕ C 66 της 21.2.2018, σ. 44.
[4] ΕΕ C 390 της 18.11.2019, σ. 28.
[5] Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2021)0026.
[6] Μελέτη – «Εκπαίδευση και απασχόληση των γυναικών στην επιστήμη, την τεχνολογία και την ψηφιακή οικονομία, συμπεριλαμβανομένης της ΤΝ και της επιρροής της στην ισότητα των φύλων», Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών, Θεματικό Τμήμα Γ – Δικαιώματα των πολιτών και συνταγματικές υποθέσεις, 15 Απριλίου 2020.
[7] Μελέτη που εκπονήθηκε από την iclaves για τη Γενική Διεύθυνση Επικοινωνιακών Δικτύων, Περιεχομένου και Τεχνολογιών, Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
[8] Eurostat, Tertiary education statistics (Στατιστικά στοιχεία για την τριτοβάθμια εκπαίδευση), δεδομένα Σεπτεμβρίου 2020.
[9] Eurostat, Human resources in science and technology, annual average data 2016-2020 (Ανθρώπινοι πόροι στην επιστήμη και την τεχνολογία, ετήσια μέσα στοιχεία για την περίοδο 2016-2020).
[10] Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Πίνακας επιδόσεων για τις γυναίκες στην ψηφιακή εποχή 2020.
[11] Διεθνής Ένωση για την Αξιολόγηση των Εκπαιδευτικών Επιδόσεων (IEA), International Computer and Information Literacy Study (ICILS) 2018 (Διεθνής μελέτη του 2018 για τον γραμματισμό σε θέματα υπολογιστών και πληροφοριών).
[12] O’Dea, R. E., Lagisz, M., Jennions, M. D. κ.ά., «Gender differences in individual variation in academic grades fail to fit expected patterns for STEM» (Οι διαφορές ως προς το φύλο στην ατομική διακύμανση όσον αφορά την ακαδημαϊκή βαθμολογία δεν ανταποκρίνονται στα αναμενόμενα πρότυπα για τους τομείς STEM), Nature Communications 9, 3777, 2018.
[13] Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων, «Economic benefits of gender equality in the EU: How gender equality in STEM education leads to economic growth» (Τα οικονομικά οφέλη της ισότητας των φύλων στην ΕΕ: Πώς η ισότητα των φύλων στην εκπαίδευση STEM οδηγεί στην οικονομική ανάπτυξη), 2017.
[14] Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Violence against women: an EU-wide survey (Βία κατά των γυναικών: πανευρωπαϊκή έρευνα), 2014.
[15] Έκθεση της ομάδας εμπειρογνωμόνων «Innovation through Gender», Gendered Innovations: How Gender Analysis Contributes to Research (Έμφυλες καινοτομίες: Πώς συμβάλλει η ανάλυση των φύλων στην έρευνα), Γενική Διεύθυνση Έρευνας και Καινοτομίας, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2013.
[16] Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), Bridging the digital gender divide: include, upskill, innovate (Γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος μεταξύ των φύλων: συμπερίληψη αναβάθμιση δεξιοτήτων, καινοτομία), 2018.
[17] Ευρωπαϊκή Επιτροπή και Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, Funding women entrepreneurs: How to empower growth (Χρηματοδότηση των γυναικών επιχειρηματιών: Τρόποι να ενισχυθεί η ανάπτυξη), 2018.
[18] Ευρωπαϊκή Επιτροπή, She Figures 2018.
[19] International Computer and Information Literacy Study (ICILS) 2018 (Διεθνής μελέτη του 2018 για τον γραμματισμό σε θέματα υπολογιστών και πληροφοριών).
[20] ΕΕ L 188 της 12.7.2019, σ. 79.
[21] Lambrecht, A. και Tucker, C. E., «Algorithmic bias? An empirical study into apparent gender-based discrimination in the display of STEM career ads, (Αλγοριθμική μεροληψία; Εμπειρική μελέτη σχετικά με τις φαινομενικές έμφυλες διακρίσεις στην εμφάνιση αγγελιών για τη σταδιοδρομία σε τομείς STEM), Management Science, τόμος 65, αριθ. 7, 2019, σ. 2970.
[22] Sax, L. J., Kanny, M. A., Jacobs, J. A. κ.ά., «Understanding the Changing Dynamics of the Gender Gap in Undergraduate Engineering Majors: 1971-2011» (Κατανοώντας τη μεταβαλλόμενη δυναμική του χάσματος μεταξύ των φύλων στους προπτυχιακούς φοιτητές μηχανικής: 1971-2011), Research in Higher Education, τόμος 57, αριθ. 5, 2016· Shade, L. R., «Missing in action: Gender in Canada’s digital economy agenda» (Η διάσταση του φύλου στο θεματολόγιο για την ψηφιακή οικονομία του Καναδά), Signs: Journal of Women in Culture and Society, τόμος 39, αριθ. 4, 2014, σ. 887-896.
[23] Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Violence against women: an EU-wide survey (Βία κατά των γυναικών: πανευρωπαϊκή έρευνα), 2014, σ. 87.

Τελευταία ενημέρωση: 28 Μαΐου 2021

Ανακοίνωση νομικού περιεχομένου - Πολιτική απορρήτου