SPRAWOZDANIE w sprawie nominacji Marka Opioły na członka Trybunału Obrachunkowego

12.1.2022 - (C9‑0406/2021 – 2021/0803(NLE))

Komisja Kontroli Budżetowej
Sprawozdawca: Claudiu Manda

Sprostowania/AddendaWybierzERR01

• ERR01 (PDF - 112 KB)
• ERR01 (DOC - 43 KB)

PROJEKT DECYZJI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie nominacji Marka Opioły na członka Trybunału Obrachunkowego

(C9‑0406/2021 – 2021/0803(NLE))

(Konsultacja)

Parlament Europejski,

– uwzględniając art. 286 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, na mocy którego Rada skonsultowała się z Parlamentem (C9‑0406/2021),

– uwzględniając art. 129 Regulaminu,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A9-0004/2022),

A. mając na uwadze, że pismem z dnia 5 listopada 2021 r. Rada zasięgnęła opinii Parlamentu Europejskiego w sprawie powołania Marka Opioły na stanowisko członka Trybunału Obrachunkowego;

B. mając na uwadze, że Komisja Kontroli Budżetowej Parlamentu Europejskiego dokonała oceny kwalifikacji kandydata, zwłaszcza pod kątem wymogów określonych w art. 286 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

C. mając na uwadze, że 10 stycznia 2022 r. komisja przeprowadziła przesłuchanie kandydata, podczas którego wygłosił on oświadczenie wstępne, a następnie udzielił odpowiedzi na pytania członków komisji;

1. wydaje negatywną opinię w sprawie propozycji Rady dotyczącej powołania Marka Opioły na członka Trybunału Obrachunkowego i wzywa Radę do wycofania tej nominacji i przedstawienia Parlamentowi nowej kandydatury;

2. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej decyzji Radzie oraz do wiadomości Trybunałowi Obrachunkowemu, jak również innym instytucjom Unii Europejskiej i organom kontroli państw członkowskich.

 

ZAŁĄCZNIK 1: ŻYCIORYS MARKA OPIOŁY

Dane osobowe   Okres zatrudnienia Instytucja Stanowisko	1 lutego 2021 r. → Europejski Trybunał Obrachunkowy członek Trybunału członek Izby V ds. Finansowania Unii i Administrowania Unią    Członek sprawozdawca w odniesieniu do następujących zadań: • Sprawozdanie roczne za 2020 r. – rozdział 9: Administracja. • Opinia nr 2/2021 w sprawie wniosku Komisji dotyczącego rozporządzenia Rady zmieniającego rozporządzenie (UE, Euratom) nr 609/2014 w celu zwiększenia przewidywalności dla państw członkowskich oraz uściślenia procedur rozstrzygania sporów przy udostępnianiu tradycyjnych zasobów własnych oraz zasobów własnych opartych na VAT i na DNB • Sprawozdanie roczne za 2021 r. – rozdziały: administracja, dochody • Badanie wydajności: Czy instytucje UE przezwyciężyły kryzys związany z COVID-19 i stały się bardziej odporne?
Okres zatrudnienia Instytucja Stanowisko     Okres zatrudnienia Instytucja Stanowisko Członkostwo w komisjach       Okres zatrudnienia Instytucja Stanowisko   Członkostwo w komisjach	27 listopada 2019 r. – 1 lutego 2021 r. Najwyższa Izba Kontroli wiceprezes      12 listopada 2019 r.– 27 listopada 2019 r.  Sejm Rzeczypospolitej Polskiej IX kadencji poseł, wicemarszałek Sejmu • Komisja do Spraw Służb Specjalnych • Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych • Komisja Obrony Narodowej     2015–2019 Sejm Rzeczypospolitej Polskiej VIII kadencji poseł, wicemarszałek Sejmu   • Komisja do Spraw Służb Specjalnych  przewodniczący komisji (od 2015 do 2019 r.) • Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych  wiceprzewodniczący komisji (od 2015 do 2019 r.) • Komisja Obrony Narodowej
Członkostwo w stałych delegacjach parlamentarnych	•   Delegacja Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej    do Zgromadzenia Parlamentarnego NATO   przewodniczący delegacji (od 2016 do 2019 r.)
Okres zatrudnienia Instytucja Stanowisko   Członkostwo w komisjach   Członkostwo w stałych delegacjach parlamentarnych	2011–2015 Sejm Rzeczypospolitej Polskiej VII kadencji poseł, wicemarszałek Sejmu   • Komisja do Spraw Służb Specjalnych  przewodniczący komisji (od lutego do sierpnia 2013 r.)  wiceprzewodniczący komisji (od lipca 2012 r. do lutego 2013 r.) • Komisja Obrony Narodowej   Podkomisja Stała ds. Współpracy z Zagranicą i NATO    przewodniczący podkomisji (od 2011 do 2013 r.)   • Delegacja Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej   do Zgromadzenia Parlamentarnego NATO   zastępca przewodniczącego delegacji (od 2012 do 2015 r.)
Okres zatrudnienia Instytucja Stanowisko   Członkostwo w komisjach   Członkostwo w stałych delegacjach parlamentarnych	2007–2011 Sejm Rzeczypospolitej Polskiej VI kadencji poseł, wicemarszałek Sejmu   • Komisja do Spraw Służb Specjalnych • Komisja Obrony Narodowej  Podkomisja Stała ds. Współpracy z Zagranicą i NATO   przewodniczący podkomisji (od 2009 do 2011 r.)   •   Delegacja Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej do Zgromadzenia Parlamentarnego NATO  zastępca przewodniczącego delegacji (od 2007 do 2011 r.)
Okres zatrudnienia Instytucja Stanowisko   Członkostwo w komisjach	2005–2007 Sejm Rzeczypospolitej Polskiej V kadencji poseł, wicemarszałek Sejmu   • Komisja Obrony Narodowej  wiceprzewodniczący komisji (od 2006 do 2007 r.) • Komisja do Spraw Służb Specjalnych • Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych
Okres zatrudnienia Instytucja   Stanowisko	2002–2005 Siedziba główna partii Prawo i Sprawiedliwość • Prezydium Partii • Komitet Wykonawczy ekspert
Okres zatrudnienia Instytucja Stanowisko	1997–2002 jednostka wojskowa nr 2420 pracownik cywilny
Edukacja   Okres kształcenia Nazwa uniwersytetu Wydział Rodzaj dyplomu   Okres kształcenia Nazwa uniwersytetu Wydział Rodzaj dyplomu	2003–2004 Uniwersytet Warszawski studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa narodowego dyplom studiów pomagisterskich   1995–2003 Uniwersytet Warszawski Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych   magister nauk politycznych
Znajomość języków   angielski   Dostęp do informacji niejawnych   Hobby i zainteresowania	znajomość języka – dobra   dostęp do tajnych informacji UE i NATO   strzelectwo, kajakarstwo i żeglarstwo

 

 

 

ZAŁĄCZNIK 2: ODPOWIEDZI MARKA OPIOŁY NA PYTANIA ZAWARTE W KWESTIONARIUSZU

Kwestionariusz w sprawie odnowienia składu członkowskiego Trybunału Obrachunkowego

  Pisemna odpowiedź na pytania zawarte w kwestionariuszu – Marek Opioła

Wykonywanie obowiązków: zdobyte doświadczenia i przyszłe zobowiązania

1. Jakie są Pana największe osiągnięcia jako członka Trybunału Obrachunkowego? Jakie były największe niepowodzenia?

W ciągu 9 miesięcy mojej kadencji w Trybunale Obrachunkowym byłem w stanie potwierdzić, że Trybunał jako instytucja odpowiedzialna za niezależną kontrolę zewnętrzną jest prawdziwie profesjonalną i dobrze funkcjonującą organizacją, w której miałem okazję poznać wielu wysoko wykwalifikowanych i wyspecjalizowanych członków i pracowników. W tym kontekście starałem się zatem wnieść swój własny wkład w prace Trybunału. Uważam, że szybkie zapoznanie się z pracą i specyfiką Trybunału jest moim największym osiągnięciem podczas mojej krótkiej kadencji. Uważam, że moim drugim osiągnięciem była praca w funkcji ambasadora ds. niepełnosprawności, w związku z którą pracowałem na rzecz stworzenia prawdziwie integracyjnego środowiska. Nowa polityka i plan działania ETO na rzecz różnorodności i włączenia społecznego przewidują, że członkowie ETO będą ambasadorami na rzecz różnorodności i włączenia społecznego poprzez angażowanie się w różne działania w tym obszarze. Jestem zaszczycony, że moja inicjatywa dotycząca sponsorowania działań mających na celu podnoszenie świadomości na temat niepełnosprawności została zatwierdzona. Obecnie wraz z pracownikami Trybunału przygotowuję wydarzenie o nazwie Tydzień Wiedzy o Niepełnosprawnościach, które odbędzie się w dniach 29 listopada – 3 grudnia 2021 r.

Z uwagi na to, że jestem członkiem ETO od dość krótkiego czasu, mogę mówić o pewnych wyzwaniach, a nie o niepowodzeniach. Największym z nich było rozpoczęcie pełnienia obowiązków podczas kryzysu związanego z pandemią, kiedy telepraca była obowiązkowa. Chociaż dostępne narzędzia pozwoliły mi na nieprzerwane wykonywanie obowiązków, uważam, że praca na miejscu stworzyłaby lepsze warunki do wymiany poglądów i omawiania złożonych kwestii z innymi członkami Trybunału.

2. Jakie są najważniejsze doświadczenia zdobyte w obszarze Pana kwalifikacji / rezultaty osiągnięte w ramach Pana obowiązków oraz zadań kontrolnych?

Podczas mojej kadencji miałem okazję wykorzystać doświadczenie zdobyte na stanowisku wiceprezesa Najwyższej Izby Kontroli w Polsce, ale zdobyłem również doświadczenie i wiedzę na temat pracy ETO i ram odpowiedzialności, w obrębie których działa. W stosunkowo krótkim czasie udało mi się przeprowadzić i nadzorować wraz z moim zespołem prace kontrolne w związku z przygotowaniem rozdziału 9 (zarządzanie) sprawozdania rocznego ETO za 2020 r. Podjąłem szereg nowych zadań i przygotowałem plany zadań do dwóch rozdziałów sprawozdania rocznego za 2021 r. – administracja i dochody – oraz w związku z kontrolą wykonania zadań w zakresie funkcjonowania instytucji UE w czasie pandemii COVID-19. Byłem również członkiem pełniącym rolę sprawozdawcy w związku z opinią Trybunału w sprawie projektów poprawek do procedury udostępniania zasobów własnych. Obecnie rozpoczynam zadanie cyfryzacji zarządzania funduszami UE, w ramach którego to zadania dążymy do zbadania, w jaki sposób UE wykorzystuje dane i technologie do zarządzania wydatkami i ich kontroli. Angażuję się na rzecz poprawy jakości produktów Trybunału przy uwzględnieniu potrzeb naszych głównych partnerów, w szczególności Parlamentu Europejskiego, a także sporządzania odpowiednich i terminowych sprawozdań specjalnych.

3. Jaką wartość dodaną wniesie Pan do Trybunału Obrachunkowego podczas swojej drugiej kadencji i/lub w szczególności w dziedzinie, za jaką byłby Pan odpowiedzialny? Czy chciałby Pan zmienić zakres swoich obowiązków? Co Pana motywuje?

Byłbym zaszczycony, gdybym mógł pełnić funkcję członka Trybunału przez drugą kadencję i przyczynić się do zbliżenia tej instytucji do obywateli. Chciałbym wykorzystać dotychczasowe doświadczenie w celu dalszej poprawy prac kontrolnych i zapewniania przydatnych wyników kontroli wszystkim zainteresowanym stronom, w szczególności w obszarach objętych rozdziałami sprawozdania rocznego oraz w zakresie zadań, za które jestem odpowiedzialny. Niezależnie od tego, jakie zadania mogą mi zostać powierzone w przyszłości, będę dążyć do tego, by wszystkie sprawozdania były coraz bardziej przydatne i dostosowane do potrzeb decydentów politycznych, co przyczyni się do skuteczniejszego wykorzystania budżetu i do wzmocnienia unijnych ram zarządzania, przejrzystości i rozliczalności.

Podczas mojej pierwszej kadencji brałem udział w prezentowaniu pracy Trybunału i roli UE w Polsce. Zamierzam kontynuować i rozszerzać tę działalność podczas mojej następnej kadencji. Z jednej strony moją motywacją jest pozytywna atmosfera pracy między członkami Trybunału i zaangażowanie jego pracowników, a z drugiej strony – zainteresowanie skutkami naszej pracy. Zamierzam kontynuować prace nad poprawą sposobu komunikacji z Parlamentem Europejskim, Radą i wszystkimi podmiotami zainteresowanymi wynikami naszych kontroli.

4. W jaki sposób dba Pan o to, aby osiągnięte zostały zaplanowane cele kontroli danego zadania kontrolnego? Czy kiedykolwiek znalazł się Pan w sytuacji, w której nie wykonał Pan zadania kontrolnego i jakie były tego przyczyny? Jaki jest Pana sposób działania w tego typu kontrowersyjnych sytuacjach?

Rolą członka Trybunału jest zarówno nadzorowanie, jak i stałe wspieranie procesu kontroli. Uważam, że stała wymiana informacji z zespołem i staranne planowanie audytu to solidna podstawa kontroli i zapobiegania zakłóceniom. Dzięki ścisłej współpracy z zespołem audytowym możliwe jest rozsądne dostosowanie audytu do wszelkich zmian okoliczności, a jeżeli takiej możliwości nie ma – anulowanie audytu w skrajnych przypadkach. Wymaga to oczywiście przedstawienia danej kwestii izbie, a w niektórych przypadkach również Trybunałowi. Do tej pory nie doświadczyłem sytuacji, w której nie byłbym w stanie wykonać zadania kontrolnego. Wszystkie zadania audytowe, nad którymi sprawowałem nadzór, zostały zakończone lub są realizowane zgodnie z ustalonym harmonogramem, przy czym cele są osiągane zgodnie z planem na każdym etapie.

Doświadczenia z okresu pandemii pokazują, że czynniki zewnętrzne pozostające poza kontrolą zespołu audytowego mogą mieć znaczący wpływ na realizację audytu. Każda taka sytuacja wymaga innowacyjnych rozwiązań dostosowujących zarówno program audytu, jak i jego realizację. Sądzę, że Trybunał wykazał się elastycznością i zdolnością do kontynuowania pracy i wypełniania swojego mandatu w tym trudnym okresie.

5. Jeśli zostałby Pan przyjęty na drugą kadencję i, hipotetycznie, jeśli zostałby Pan mianowany przewodniczącym izby w Trybunale Obrachunkowym, jak przewodziłby Pan pracom, by wyznaczyć jej priorytety? Proszę podać dwa lub trzy przykłady obszarów, na których należy skupić uwagę w przyszłości.

Ogólnie rzecz biorąc, zadaniem przewodniczącego jest koordynowanie prac izby w sposób zapewniający skuteczne i wydajne funkcjonowanie oraz dobrą jakość przyjmowanych sprawozdań. Konieczna strategia, bezstronność oraz rzetelna znajomość odpowiednich procedur i dokumentów. Jednocześnie nie można zapominać o ogólnej konstelacji problemów, jakimi należy się zająć. Gdyby mi powierzono rolę przewodniczącego, skoncentrowałbym się na zapewnieniu sprawnego funkcjonowania izby w celu sporządzania wysokiej jakości sprawozdań. Obejmuje to terminowe przygotowanie dokumentów do dyskusji i przyjęcia przez członków.

Jeśli chodzi o priorytety prac izby, położyłbym większy nacisk na szersze wykorzystanie nowoczesnych narzędzi informatycznych do digitalizacji procesu kontroli, a także na włączenie tej kwestii do naszego programu kontroli. Moim zdaniem cyfryzacja sprawozdawczości i monitorowania danych jest jednym z kluczowych elementów zapewniających właściwy nadzór nad prawidłowym wykorzystaniem funduszy UE w ramach NGEU i RRF w nadchodzących latach.

Priorytetowo traktowałbym również tematy związane z NGEU. Jest to innowacyjny instrument niemający precedensu w najnowszej historii Unii Europejskiej. Jego wdrożenie jest poważnym wyzwaniem dla całej Unii Europejskiej. Europejski Trybunał Obrachunkowy jako niezależny organ kontrolny ma do odegrania zasadniczą rolę w zapewnianiu rozliczalności w zakresie wykorzystania środków w całym cyklu wdrażania. 

6. Jeśli miałby Pan wybrać zadania kontrolne, mając na uwadze przygotowanie rocznego planu prac Trybunału Obrachunkowego, na jakiej podstawie dokonałby Pan wyboru spośród wykazu priorytetów otrzymanych od Parlamentu lub komisji CONT?

Co zrobiłby Pan w sytuacji, gdy priorytet polityczny nie odpowiada ocenie ryzyka działalności Unii Europejskiej, sporządzonej przez Trybunał Obrachunkowy?

Dzięki ustrukturyzowanej procedurze gromadzenia wniosków dotyczących audytu za pośrednictwem Konferencji Przewodniczących Komisji każdego roku w naszym programie prac na kolejne lata uwzględniamy znaczną część propozycji przedstawionych przez komisje PE. Decyzje o uwzględnieniu propozycji Parlamentu podejmowane są na podstawie szeregu kryteriów, w tym również wykonalności kontroli. Oczywiście członkowie mają pewien zakres swobody i indywidualnej oceny w tym procesie, co pozwala nam rozważyć szeroki zakres propozycji PE i komisji CONT dotyczących kontroli oraz, w miarę możliwości, uwzględnić je w naszych planach.

Jeżeli priorytet polityczny nie odpowiada dokonanej przez Trybunał Obrachunkowy ocenie ryzyka działań Unii Europejskiej i jeżeli miałoby to wpływ na wybór zadań kontrolnych w ramach rocznego programu prac ETO, zapoznałbym się z argumentami zainteresowanych stron i przeanalizował je pod kątem znaczenia i użyteczności zagadnienia dla Unii Europejskiej i jej obywateli.

Zarządzanie portfolio, metody pracy i rezultaty

7. Terminowe sporządzanie dobrej jakości i treściwych sprawozdań ma kluczowe znaczenie.

– Jak zadbałby Pan o to, by dane wykorzystywane w audycie były wiarygodne, a wnioski nie były przestarzałe?

Kontrole Trybunału przeprowadzane są zgodnie z międzynarodowymi standardami kontroli, a ich terminowość jest bardzo ważna. Uważam, że przy planowaniu audytów należy również brać pod uwagę procedurę legislacyjną Unii Europejskiej. Trybunał dysponuje już solidnymi procedurami zapewniającymi wiarygodność danych, takimi jak wewnętrzna kontrola jakości danych w połączeniu z potwierdzaniem ustaleń z jednostkami kontrolowanymi w drodze postępowania kontradyktoryjnego. Musimy jednak dalej rozwijać obserwacyjne bazy danych i udoskonalić cyfrową platformę wewnętrznej wymiany wyników kontroli.

– Jak poprawiłby Pan jakość i trafność rekomendacji?

Jeśli chodzi o zalecenia, uważam, że powinny one być precyzyjne, wykonalne i zrozumiałe dla jednostek kontrolowanych, a także jasno określać adresata i termin wdrożenia. Przy formułowaniu zaleceń powinniśmy również zwrócić uwagę na ich opłacalność oraz na ograniczenie zbędnych przeszkód biurokratycznych. Uważam również, że zalecenia powinny być zasadne. W związku z tym sprawą najwyższej wagi jest priorytetowe traktowanie zaleceń, w przypadku których oczekuje się, że wniosą największą wartość dodaną. Zwiększyłoby to ich wpływ i umożliwiło Trybunałowi przeprowadzanie bardziej miarodajnych i dogłębniejszych działań następczych w związku z działaniami podejmowanymi przez jednostki kontrolowane w celu usunięcia zgłoszonych niedociągnięć.

Trybunał dysponuje procedurami zatwierdzania zaleceń. Formułowanie zaleceń poprzedza dyskusja na temat ustaleń w zespole audytowym oraz z jednostkami poddanymi audytowi. Ułatwia to lepsze wzajemne zrozumienie i pomaga poprawić zalecenia, chociaż nie oznacza, że w każdym przypadku osiąga się porozumienie. Taki dialog jest jednak ważny, ponieważ akceptacja zaleceń przez jednostki kontrolowane zwiększa szanse na podjęcie odpowiednich działań w celu usunięcia stwierdzonych niedociągnięć.

8. Celem reformy Trybunału Obrachunkowego jest nawiązanie silniejszej relacji odpowiedzialności między zespołem kontrolnym a członkiem pełniącym rolę sprawozdawcy.

– Biorąc pod uwagę swoje doświadczenie, czy uważa Pan, że członkowie powinni być bardziej zaangażowani w prace kontrolne?

Trybunał określił rolę kierowników kontroli, głównych kierowników, dyrektorów oraz oczywiście właściwego członka Trybunału i jego gabinetu. Z mojego doświadczenia wynika, że członek może odgrywać aktywną rolę w całym procesie kontroli, pozostawiając konkretne prace audytowe osobom najlepiej przygotowanym do tego celu, czyli zespołom kontrolnym. Osobiście uważam, że dobrze odnajduję się w pracy zespołowej i potrafię słuchać, zatem nie mogę sobie wyobrazić pełnienia funkcji członka ETO bez ścisłej współpracy z zespołem kontrolnym. Szanuję autonomię w obrębie przydzielonych zadań, a jednocześnie za absolutny priorytet uważam wymianę informacji między wszystkimi zaangażowanymi podmiotami oraz maksymalną interakcję z zespołem audytowym.

– Czy zmieniłby Pan sposób swojej współpracy z zespołem kontrolnym? Jeśli tak, w jaki sposób?

Uważam, że sposób, w jaki współpracuję z zespołami kontrolnymi, jest właściwy. Opiera się on na ścisłym kontakcie z zespołami audytowymi i na regularnych dyskusjach na temat postępów prac. Szanuję niezależność pracowników i pozostawiam pracę kontrolną osobom najlepiej wykwalifikowanych do jej wykonywania. Umożliwia to utrzymanie odpowiedniego poziomu motywacji i wydajności.

9. Jak według Pana można byłoby udoskonalić i unowocześnić funkcjonowanie, programowanie i pracę (cykl audytu) Trybunału Obrachunkowego? Na podstawie swojej pierwszej kadencji proszę podać pozytywny oraz negatywny aspekt pracy Trybunału Obrachunkowego.

Uważam, że Trybunał jest dobrze funkcjonującą instytucją kontrolną, chociaż istnieją obszary, w których można wprowadzić dalsze usprawnienia.

Rozważając pozytywny aspekt funkcjonowania ETO, należy pamiętać o wyjątkowym charakterze ostatnich kilku miesięcy pandemii. Wszystkie instytucje, w tym Europejski Trybunał Obrachunkowy, musiały z dnia na dzień zmienić sposób funkcjonowania i szybko wprowadzić niezbędne rozwiązania w celu zapewnienia ciągłości działania i wypełniania swoich mandatów. Wdrożone systemy informatyczne i ogromne zaangażowanie pracowników umożliwiły natychmiastowe przejście na pracę zdalną. Doświadczenie zdobyte w ciągu ostatniego roku niewątpliwie zmieni sposób pracy audytorów i instytucji audytowych. ETO dokłada obecnie starań, aby lepiej wykorzystywać systemy informatyczne do cyfryzacji procesu kontroli. Działania te mogą przyczynić się do poprawy procesów kontroli i zmniejszenia obciążeń biurokratycznych dla jednostek kontrolowanych. W ramach prac kontrolnych, za które jestem odpowiedzialny w odniesieniu do dwóch rozdziałów sprawozdania rocznego – rozdziału 3 „Dochody” i rozdziału 9 „Administracja” – współpracuję z zespołami kontrolnymi nad rozwiązaniami służącymi cyfryzacji procesu kontroli i poprawie dostępu do wyników kontroli.

Podczas mojej pierwszej kadencji z zadowoleniem zauważyłem, że jako organ kolegialny Trybunał był w stanie intensywnie i stale zajmować się złożonymi kwestiami i osiągać konsensus nawet w trudnych sprawach. Trybunał opracowuje obecnie podejście kontrolne w odniesieniu do NGEU i RRF. Z jednej strony innowacyjny charakter wdrażanych instrumentów wymaga opracowania zupełnie nowego podejścia, a z drugiej strony istotne elementy systemu wdrażania nie są w pełni zdefiniowane przez KE i są opracowywane równolegle z procesem wdrażania.

Jeśli chodzi o planowanie prac, zasadnicze znaczenie ma silne powiązanie strategii ETO z programem prac. Uważam, że proces programowania w ETO mógłby ulec dalszej poprawie dzięki wzmocnieniu jego wieloletniego charakteru. Uważam, że przy wyborze zadań kontrolnych, które należy wykonać, powinniśmy przyglądać się nie tylko istotności tematów kontroli, ale także ich harmonogramowi i kolejności z myślą o tym, aby kontrole mogły się na siebie opierać. Wybór zadań w oparciu o względy strategiczne i pamiętanie o ich komplementarności prowadziłoby do maksymalizacji wpływu prac ETO i wnosiło wartość dodaną.

Widzę pewne możliwości poprawy, jeśli chodzi o wykorzystywanie wyników kontroli przeprowadzanych przez organy krajowe (parlamenty, rządy, administrację i krajowe organy kontroli). Dostrzegam również potrzebę wzmocnienia działań komunikacyjnych w państwach członkowskich, zarówno na temat roli i zadań ETO, jak i wyników jego prac. Europejski Trybunał Obrachunkowy ma do odegrania ważną rolę w zapewnieniu przejrzystości unijnych działań i rozliczalności samej UE, co przyczyni się do poprawy zaufania obywateli do niej. Dostrzegam tu rolę dla samego siebie jako członka ETO. W mojej stosunkowo krótkiej pierwszej kadencji zorganizowałem szereg spotkań z władzami krajowymi w Polsce (tj. z prezydentem RP, ministrem spraw europejskich oraz marszałkami i komisjami Sejmu i Senatu), aby przedstawić prace ETO. Takie działania dają lepsze możliwości dotarcia do Rady. Zamierzam zintensyfikować te działania w drugiej kadencji i nawiązać jeszcze więcej kontaktów, również na szczeblu lokalnym i obywatelskim.

10. Zgodnie z postanowieniami traktatu Trybunał jest zobowiązany pomagać Parlamentowi w sprawowaniu funkcji kontrolnej w zakresie wykonania budżetu w celu wzmocnienia nadzoru publicznego nad wydatkami ogólnymi oraz zwiększenia ich skuteczności.

– Jak w oparciu o doświadczenie z pierwszej kadencji usprawniłby Pan współpracę między Trybunałem Obrachunkowym a Parlamentem Europejskim (Komisją Kontroli Budżetowej) w zakresie kontroli budżetu UE?

Uważam, że współpraca między Trybunałem Obrachunkowym a Parlamentem Europejskim jest bardzo dobra. Optymalizując planowanie programu prac, Trybunał jest lepiej przygotowany do sporządzania odpowiednich sprawozdań we właściwym czasie, a procedura przedstawiania sprawozdań specjalnych daje Komisji Kontroli Budżetowej możliwość zapoznania się z nimi jak najszybciej. Już dwukrotnie miałem przyjemność przedstawić komisji CONT rozdział 9 sprawozdania rocznego, w odniesieniu do którego pełnię rolę sprawozdawcy. W przyszłym roku przedstawię sprawozdanie specjalne na temat odporności instytucji i organów UE w kontekście pandemii oraz dwa rozdziały sprawozdania rocznego poświęcone dochodom UE i administracji.  W okresie pełnienia drugiego mandatu chciałbym zintensyfikować ten dialog. Zdecydowanie popieram praktykę poszukiwania inspiracji dla programu prac ETO w Parlamencie Europejskim. Powinniśmy również zadbać o to, by nasze produkty były publikowane, gdy są najbardziej przydatne, na przykład podczas debaty na temat nowych wniosków ustawodawczych. Powinniśmy ponadto zbadać możliwość zintensyfikowania dialogu ze specjalnymi komisjami PE. Uważam, że wspólne konferencje lub panele tematyczne z organizacjami ekspertów i ośrodkami analitycznymi (np. z Biurem Analiz Parlamentu Europejskiego – EPRS) mogłyby również stanowić dobrą okazję do wymiany wiedzy fachowej na temat wdrażania i skuteczności prawa i polityki UE oraz do zacieśnienia współpracy.

– Jak można wzmocnić relację między Trybunałem Obrachunkowym a krajowymi instytucjami kontrolnymi?

Relacje między Trybunałem Obrachunkowym a krajowymi organami kontroli są moim zdaniem dobre. Uważam, iż możliwość pracy w obu instytucjach była dla mnie przywilejem. Sądzę, że ważna jest dalsza współpraca z innymi organami audytowymi i kontrolnymi. Z zadowoleniem przyjmuję wymianę doświadczeń, w tym również z Najwyższą Izbą Kontroli w Polsce, nie tylko na najwyższym szczeblu, ale przede wszystkim na poziomie operacyjnym między audytorami. Potrafię sobie wyobrazić zorganizowanie w przyszłości specjalnych warsztatów poświęconych kwestiom sektorowym i samemu procesowi kontroli z udziałem dyrektorów ETO i szefów zadań. Chciałbym również zaproponować ekspertom utworzenie wspólnej bazy danych wyników kontroli, począwszy od Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. Takie rozwiązanie umożliwiłoby przekazywanie wiedzy na temat ustaleń i zaleceń z audytu w związku z opracowaniem i wdrażaniem tego instrumentu.

11. Jak wspierałby Pan Parlament w doprowadzeniu do skrócenia procedury udzielania absolutorium? Jakie działania może Pan podjąć?

Myślę, że powinniśmy dążyć do skrócenia procedury udzielania absolutorium. Obecny harmonogram wynika jednak w dużej mierze z przepisów prawa oraz terminów udostępniania danych Trybunałowi przez Komisję i inne instytucje. Uważam, że zbliżające się dyskusje na temat przeglądu rozporządzenia finansowego mogą być okazją do zastanowienia się nad tym, w jaki sposób można by skrócić procedurę udzielania absolutorium.

Niezależność i integralność

12. W jaki sposób może Pan wykazać przed Parlamentem Europejskim swoją niezależność oraz zapewnić, że żadna działalność prowadzona w przeszłości, w chwili obecnej oraz w przyszłości nie będzie podawać w wątpliwość Pana rzetelności w wywiązywaniu się z obowiązków w Trybunale Obrachunkowym?

Uważam, że przejrzystość i etyczne zachowanie to niezbędne warunki zaufania publicznego. Z najwyższą starannością i bezstronnością pełniłem funkcję wiceprezesa Najwyższej Izby Kontroli, a obecnie jestem członkiem Trybunału. Moja niezależność nigdy nie była kwestionowana i zawsze byłem postrzegany jako osoba bezstronna i niezależna, a moja służba na rzecz obywateli UE – jako etyczna. Kiedy wykonuję swoje obowiązki, jestem bezstronny, uczciwy i odpowiedzialny, a także przestrzegam takich zasad jak zaangażowanie w wykonywaną pracę, kolegialność i poufność. Nie prowadzę żadnej dodatkowej działalności i zapewniam, że nie ulegnie to zmianie w następnej kadencji.

13. Jak postąpiłby Pan w przypadku poważnych nieprawidłowości, a nawet oszustwa dotyczącego funduszy UE lub korupcji z udziałem osób pochodzących z Pana kraju? Czy był Pan w podobnej sytuacji podczas swojej obecnej kadencji?

W przypadku stwierdzenia poważnych nieprawidłowości, nadużyć finansowych lub korupcji będę dokonywał uczciwych osądów i obiektywnie oceniał ustalenia, niezależnie od państwa członkowskiego, którego będą one dotyczyć. W przypadku podejrzenia o nadużycia finansowego podjąłbym zatem natychmiastowe i zdecydowane działania w celu skierowania sprawy do OLAF lub do Prokuratury Europejskiej zgodnie z zasadami ustanowionymi przez ETO. Nie może być mowy o preferencyjnym traktowaniu ani krajów, ani osób. Taka sytuacja nie wystąpiła w odniesieniu do osób z mojego państwa członkowskiego pochodzenia podczas audytów, nad którymi sprawowałem nadzór w trakcie mojej obecnej kadencji.

14. Wystąpienie konfliktu interesów może spowodować zagrożenie dla reputacji Trybunału Obrachunkowego. Jak postąpiłby Pan w przypadku konfliktu interesów?

W przypadku rzeczywistego lub potencjalnego konfliktu interesów przestrzegałbym zasad Trybunału w tym zakresie. Zgodnie z ciążącym na mnie obowiązkiem prawnym poinformowałbym o tym prezesa Trybunału i komisję etyczną. Poinformowałbym o konflikcie interesów w odniesieniu do przedmiotowego zadania audytowego i nie brałbym udziału w czynnościach audytowych. Uważam, że w takich przypadkach potrzebna jest bezwarunkowa wola szybkiego i odpowiedniego działania w celu ochrony integralności ETO i jego produktów.

15. Czy jest Pan stroną jakiegokolwiek postępowania sądowego? Jeśli tak, jakiego?

Nie jestem stroną w żadnym postępowaniu sądowym. Nie wiem również o toczących się postępowaniach, w których mógłbym być stroną.

16. Jakie konkretne zobowiązania jest Pan gotowy poczynić w zakresie poprawy przejrzystości, zacieśnienia współpracy oraz podejmowania skutecznych działań w związku ze stanowiskami Parlamentu oraz składanymi przezeń wnioskami w sprawie audytów?

Jestem zwolennikiem pełnej przejrzystości działań Trybunału oraz wzmocnienia dobrych stosunków z Parlamentem, w szczególności z komisją CONT. Trybunał priorytetowo traktuje propozycje kontroli i wnioski Konferencji Przewodniczących Komisji, jak również inne inicjatywy PE. Procedura przedstawiania sprawozdań komisjom parlamentarnym jest moim zdaniem dobrym przykładem tej konstruktywnej współpracy.

Inne pytania

17. Czy wycofa Pan swoją kandydaturę na przedłużenie mandatu, jeśli opinia Parlamentu w sprawie powołania Pana na członka Trybunału Obrachunkowego będzie nieprzychylna?

Uważam, że stosunki między ETO a Parlamentem są niezwykle ważne i opierają się na wzajemnym szacunku i zdolności do wysłuchiwania opinii i argumentów drugiej strony. Uważam, że dowodząc swoich umiejętności zawodowych, przekonam Parlament Europejski, że spełniam wymogi niezbędne do powołania na drugą kadencję. Gdyby jednak Parlament Europejski nie miał wystarczającego zaufania do mojej osoby i wydał negatywną opinię w sprawie mojej nominacji, zwrócę się do właściwego organu krajowego, który mnie wyznaczył, o rozważenie dalszych działań, w tym zastąpienia mnie innym kandydatem.

 

18. Powołanie na członka Trybunału Obrachunkowego wymaga pełnego zaangażowania oraz poświęcenia się dla tej instytucji, a także troski o zaufanie obywateli do Unii Europejskiej.

– Jaki jest według Pana najlepszy sposób wywiązywania się z tych obowiązków?

Od pierwszego dnia pełnienia funkcji w Trybunale Obrachunkowym koncentruję się na przejrzystości i współpracy. Zamierzam nadal wypełniać swoje obowiązki poprzez ciężką pracę i zaangażowanie.

– Ile dni przebywa Pan obecnie w Luksemburgu? Czy zamierza Pan to zmienić?

Moja rodzina i ja na stałe przeprowadziliśmy się do Luksemburga i w związku z tym codziennie pracowałem z mojego biura w Trybunale, o ile było to możliwe zgodnie z wewnętrznymi przepisami i ograniczeniami związanymi z pandemią. Do tej pory nie opuściłem ani jednego posiedzenia izby lub Trybunału.

PROCEDURA W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

Tytuł	Częściowe odnowienie składu członkowskiego Trybunału Obrachunkowego – kandydat PL
Odsyłacze	13231/2021 – C9-0406/2021 – 2021/0803(NLE)
Data skonsultowania się / zwrócenia się o wyrażenie zgody	5.11.2021
Komisja przedmiotowo właściwa  Data ogłoszenia na posiedzeniu	CONT 10.11.2021
Sprawozdawcy  Data powołania	Claudiu Manda 1.12.2021
Rozpatrzenie w komisji	10.1.2022
Data przyjęcia	10.1.2022
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	7 23 0
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Matteo Adinolfi, Olivier Chastel, Caterina Chinnici, Lefteris Christoforou, José Manuel Fernandes, Luke Ming Flanagan, Isabel García Muñoz, Monika Hohlmeier, Jean-François Jalkh, Pierre Karleskind, Joachim Kuhs, Claudiu Manda, Alin Mituța, Younous Omarjee, Tsvetelina Penkova, Markus Pieper, Sabrina Pignedoli, Michèle Rivasi, Petri Sarvamaa, Simone Schmiedtbauer, Vincenzo Sofo, Angelika Winzig, Tomáš Zdechovský
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego	Pascal Durand, Maria Grapini, Mikuláš Peksa, Elżbieta Rafalska, Sándor Rónai, Viola Von Cramon-Taubadel
Zastępcy (art. 209 ust. 7) obecni podczas głosowania końcowego	Robert Roos
Data złożenia	12.1.2022