ΕΚΘΕΣΗ με συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με τη δίκαιη και απλή φορολόγηση για τη στήριξη της στρατηγικής ανάκαμψης (συνέχεια που δίδεται από το ΕΚ στο σχέδιο δράσης της Επιτροπής του Ιουλίου και στις 25 πρωτοβουλίες της στον τομέα του ΦΠΑ, των επιχειρήσεων και της ατομικής φορολόγησης)
10.2.2022 - (2020/2254 (INL))
Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής
Εισηγήτρια: Luděk Niedermayer
(Πρωτοβουλία – Άρθρο 47 του Κανονισμού)
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
με συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με τη δίκαιη και απλή φορολόγηση για τη στήριξη της στρατηγικής ανάκαμψης (συνέχεια που δίδεται από το ΕΚ στο σχέδιο δράσης της Επιτροπής του Ιουλίου και στις 25 πρωτοβουλίες της στον τομέα του ΦΠΑ, των επιχειρήσεων και της ατομικής φορολόγησης)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 225 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 15ης Ιουλίου 2020, με τίτλο «Σχέδιο δράσης για δίκαιη και απλή φορολόγηση που στηρίζει τη στρατηγική ανάκαμψης» (COM(2020)0312),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 15ης Ιουλίου 2020, σχετικά με τη χρηστή φορολογική διακυβέρνηση εντός και εκτός της ΕΕ (COM(2020)0313),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 7ης Απριλίου 2016, σχετικά με ένα σχέδιο δράσης για τον ΦΠΑ «Προς έναν ενιαίο χώρο ΦΠΑ στην ΕΕ – Η ώρα των αποφάσεων» (COM/2016/0148),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 3ης Μαρτίου 2021, με τίτλο «Ένας χρόνος από την έξαρση της πανδημίας COVID-19: απόκριση σε επίπεδο δημοσιονομικής πολιτικής» (COM(2021)0105),
– έχοντας υπόψη τις προτάσεις της Επιτροπής που εκκρεμούν προς έγκριση και αφορούν, συγκεκριμένα την κοινή βάση φορολογίας εταιρειών (ΚΒΦΕ), την κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών (ΚΕΒΦΕ)[1] και τη δέσμη μέτρων για τη φορολόγηση της ψηφιακής οικονομίας[2], καθώς και τις θέσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με αυτές τις προτάσεις,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 15ης Ιανουαρίου 2019 με τίτλο «Προς μια πιο αποτελεσματική και πιο δημοκρατική διαδικασία λήψης αποφάσεων στη φορολογική πολιτική της ΕΕ» (COM(2019)0008),
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 19ης Φεβρουαρίου 2020, με τίτλο «Διαμόρφωση του ψηφιακού μέλλοντος της Ευρώπης» (COM(2020)0067),
– έχοντας υπόψη το Πλαίσιο χωρίς αποκλεισμούς (IF) των G20/ΟΟΣΑ για το σχέδιο δράσης «Διάβρωση της βάσης και μετατόπιση των κερδών» (BEPS), του Οκτωβρίου 2015,
– έχοντας υπόψη την ενδιάμεση έκθεση του IF των G20/ΟΟΣΑ με τίτλο «Tax Challenges Ago from Digitalisation» (Φορολογικές προκλήσεις που προκύπτουν από την ψηφιοποίηση), που εγκρίθηκε το 2018, και το πρόγραμμα εργασίας του σχετικά με την ανάπτυξη μιας συναινετικής λύσης για τις φορολογικές προκλήσεις που προκύπτουν από την ψηφιοποίηση της οικονομίας, το οποίο εγκρίθηκε στα τέλη Μαΐου 2019,
– έχοντας υπόψη τις εκθέσεις σχετικά με τα σχέδια του πρώτου και του δεύτερου πυλώνα που εγκρίθηκαν από το Πλαίσιο χωρίς αποκλεισμούς των G20/ΟΟΣΑ τον Οκτώβριο 2020, καθώς και τα αποτελέσματα οικονομικής ανάλυσης και εκτίμησης επιπτώσεων που διενήργησε ο ΟΟΣΑ,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 18ης Μαΐου 2021, με τίτλο «Φορολογία των επιχειρήσεων για τον 21ο αιώνα» (COM(2021)0251),
– έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση για τη φορολογία 2021 — Επανεξέταση των φορολογικών πολιτικών στα κράτη μέλη της ΕΕ, ΓΔ TAXUD, της 18ης Μαΐου 2021,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου με τίτλο «Taxing Multinationals in Europe» (Φορολόγηση πολυεθνικών εταιρειών στην Ευρώπη), Υπηρεσία Ευρωπαϊκών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων, 2021, αριθ. 21/12,
– έχοντας υπόψη τα αποτελέσματα των διαφόρων συνόδων κορυφής G7, G8 και G20 για διεθνή φορολογικά θέματα,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 16ης Δεκεμβρίου 2015, που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με την επίτευξη διαφάνειας, συντονισμού και σύγκλισης στις πολιτικές όσον αφορά τη φορολογία των εταιρειών στην Ένωση[3],
– έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του σχετικά με τις ειδικές επιτροπές TAXE της 25ης Νοεμβρίου 2015 σχετικά με τις φορολογικές αποφάσεις τύπου «tax ruling» και άλλα μέτρα παρόμοιου χαρακτήρα ή αποτελέσματος (TAX 1)[4], της 6ης Ιουλίου 2016 σχετικά με τις φορολογικές αποφάσεις τύπου «tax ruling» και άλλα μέτρα παρόμοιου χαρακτήρα ή αποτελέσματος (TAX 2)[5], και της 26ης Μαρτίου 2019 σχετικά με το οικονομικό έγκλημα, τη φοροδιαφυγή και τη φοροαποφυγή (TAX 3)[6],
– έχοντας υπόψη τo ψήφισμα και τις συστάσεις του της 13ης Δεκεμβρίου 2017 εν συνεχεία της έρευνας για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, τη φοροαποφυγή και τη φοροδιαφυγή (PANA)[7],
– έχοντας υπόψη την έκθεσή του σχετικά με την εφαρμογή των απαιτήσεων της ΕΕ για την ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών: πρόοδος, διδάγματα που αντλήθηκαν και εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν (2020/2046 (INI)),
– έχοντας υπόψη την έκθεσή του σχετικά με τη μεταρρύθμιση της πολιτικής της ΕΕ για τις επιζήμιες φορολογικές πρακτικές (συμπεριλαμβανομένης της μεταρρύθμισης της Ομάδας «Κώδικας δεοντολογίας») (2020/2258(INI)),
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 47 και 54 του Κανονισμού του,
– έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής (A9‑0024/2022),
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο άνευ προηγουμένου αντίκτυπος και το μέγεθος της κρίσης COVID-19 στην οικονομία έχουν οδηγήσει σε μείωση των φορολογικών εσόδων και σε αύξηση του χρέους και των δημοσιονομικών δαπανών για την προστασία της κοινωνίας και της οικονομίας, και οδηγεί σε κατακόρυφη αύξηση του δημόσιου χρέους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η φοροαποφυγή, η φορολογική απάτη και η φοροδιαφυγή υπονομεύουν τα δημόσια έσοδα, καθώς και τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, των φορολογικών συστημάτων και της φορολογικής δικαιοσύνης· λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει τεράστια σημασία να καταπολεμηθούν η φοροαποφυγή και η φοροδιαφυγή και παράλληλα να διατηρηθούν οι φόροι σε επίπεδα που θα στηρίζουν τη βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας καθώς και την οικονομική και κοινωνική ανάκαμψη της Ένωσης και τις μακροπρόθεσμες προκλήσεις, όπως η γήρανση του πληθυσμού, η οικολογική και κλιματική μετάβαση και η ψηφιοποίηση της οικονομίας, χωρίς να υπονομεύεται η επάρκεια των φορολογικών εσόδων·
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η φορολογική επίπτωση έχει μετατοπιστεί από τον πλούτο στο εισόδημα, από το κεφάλαιο στο εισόδημα από την εργασία και την κατανάλωση, από τις πολυεθνικές επιχειρήσεις στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και από τον χρηματοπιστωτικό τομέα στην πραγματική οικονομία, ενώ η φορολογική επιβάρυνση έχει μετατοπιστεί από τους περισσότερο στους λιγότερο κινητικούς φορολογούμενους·
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ταχεία ανάκαμψη απαιτεί ισχυρή οικονομική και δημοσιονομική πολιτική απάντηση μέσω μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων και μέσω, μεταξύ άλλων: (i) της εξασφάλισης πραγματικά ισότιμων όρων ανταγωνισμού για τους φορολογούμενους και τις επιχειρήσεις, που θα επιφέρουν τη μείωση ή την εξάλειψη των φορολογικών ελαφρύνσεων οι οποίες τοποθετούν άδικα σε μειονεκτική θέση τις ΜΜΕ, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της γραφειοκρατίας για την προώθηση του ανταγωνισμού και του εγχώριου εμπορίου και του εμπορίου εντός της ενιαίας αγοράς, και θα υποστηρίζονται από ένα απλό, δίκαιο, ψηφιακό και πιο προβλέψιμο φορολογικό περιβάλλον· (ii) της εξασφάλισης φορολογικών εσόδων για τα κράτη μέλη για τη χρηματοδότηση της ανάκαμψης, της μετάβασης σε μια οικονομία με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα, της μείωσης του χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ και της τόνωσης των επενδύσεων και iii) της εξασφάλισης δίκαιης φορολόγησης των επιχειρήσεων και των πολιτών, μέσω της ενίσχυσης της διαφάνειας, της εμπιστοσύνης στην κοινωνία και του θεμιτού ανταγωνισμού μέσω συντονισμένων και ψηφιοποιημένων συστημάτων υποβολής εκθέσεων·
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχέδιο δράσης της Επιτροπής για δίκαιη και απλή φορολόγηση που στηρίζει τη στρατηγική ανάκαμψης (το «σχέδιο δράσης») αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης φορολογικής στρατηγικής της Ένωσης στον τομέα του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ), της φορολογίας των επιχειρήσεων και της ατομικής φορολογίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχέδιο δράσης καθορίζει μια διττή προσέγγιση που συνδυάζει δράσεις για την καταπολέμηση της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής και την απλούστευση των μέτρων για την άρση των περιττών εμποδίων και του διοικητικού φόρτου για τους φορολογούμενους και ιδίως για τους πολίτες και τις ΜΜΕ·
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μικρές και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις αντιπροσωπεύουν το 99 % των επιχειρήσεων της Ένωσης και ότι σε αυτές δημιουργούνται οι δύο από τις τρεις θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα, αλλά το κόστος συμμόρφωσης με τις φορολογικές κανονιστικές διατάξεις για αυτές τις επιχειρήσεις αντιστοιχεί στο 30 % της φορολογίας που καταβάλλουν, ενώ για τις μεγάλες επιχειρήσεις το αντίστοιχο ποσοστό είναι μόλις 2 %·
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι αναγκαίο να οικοδομηθεί μεγαλύτερη αμοιβαία εμπιστοσύνη και συνεργασία μεταξύ των φορολογικών αρχών των κρατών μελών και να ανταλλάσσονται βέλτιστες πρακτικές σε όλα τα κράτη μέλη όσον αφορά τα εθνικά συστήματα υποβολής εκθέσεων·
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την ειδική έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου σχετικά με την ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών στην ΕΕ το 2021[8], οι πληροφορίες που ανταλλάσσουν μεταξύ τους τα κράτη μέλη είναι μη επικαιροποιημένες, ανακριβείς και όχι επαρκώς λεπτομερείς·
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ισχύοντες διεθνείς κανόνες φορολογίας εταιρειών δεν είναι πλέον κατάλληλοι στο πλαίσιο της ψηφιοποίησης και της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εξελίξεις της ψηφιοποίησης και η μεγαλύτερη εξάρτηση από άυλα στοιχεία ενεργητικού και η αύξησή τους στις αλυσίδες αξίας, δημιουργούν προοπτικές και προκλήσεις όσον αφορά την ιχνηλασιμότητα των οικονομικών πράξεων και των φορολογητέων συμβάντων, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας πρακτικών φοροαποφυγής, ιδίως όταν οι εν λόγω πράξεις είναι διασυνοριακές ή πραγματοποιούνται εκτός της Ένωσης·
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η φορολογία των εταιρειών θα πρέπει να διέπεται από την αρχή της φορολόγησης των κερδών εκεί όπου παράγονται, μια περισσότερο εναρμονισμένη και συντονισμένη προσέγγιση του συστήματος φορολογίας εταιρειών σε ολόκληρη την Ένωση θα μπορούσε να επιτρέψει περαιτέρω την αντιμετώπιση του αθέμιτου ανταγωνισμού που προκαλείται από επιζήμιες φορολογικές πρακτικές οι οποίες στρεβλώνουν τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς και συχνά οδηγούν σε εσφαλμένη κατανομή των πόρων·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ της Ένωσης και των εθνικών φορολογικών αρχών και η αύξηση της διαφάνειας στον τομέα της φορολογίας των εταιρειών μπορούν να αυξήσουν την είσπραξη των φόρων και τη συμμόρφωση, ενώ είναι επίσης αναγκαία για την ενίσχυση της δίκαιης ανταγωνιστικότητας στην ενιαία αγορά, πράγμα που θα καταστήσει το έργο των φορολογικών αρχών πιο αποτελεσματικό· λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση της τεχνολογίας και της ψηφιοποίησης με έμφαση στην αποτελεσματικότερη χρήση των διαθέσιμων δεδομένων μπορεί να στηρίξει την αποτελεσματικότητα και τη διαφάνεια των φορολογικών αρχών, να μειώσει το κόστος της συμμόρφωσης και να αυξήσει την εμπιστοσύνη του κοινού· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόοδος που έχει σημειωθεί στον τομέα της ψηφιοποίησης τόσο για τους φορολογούμενους όσο και για τις φορολογικές αρχές παρέχει εναλλακτικές δυνατότητες ως προς τους τρόπους συστηματικής αντιμετώπισης συγκεκριμένων ειδών φορολογικής απάτης και μπορεί επίσης να διευκολύνει τη φορολογία των κινητών φορολογικών βάσεων·
Γενικές παρατηρήσεις σχετικά με το σχέδιο δράσης της Επιτροπής για δίκαιη και απλή φορολόγηση που θα υποστηρίζει την στρατηγική ανάκαμψης
1. χαιρετίζει το σχέδιο δράσης και υποστηρίζει την ενδελεχή εφαρμογή του· παρατηρεί ότι οι περισσότερες από τις 25 δράσεις σχετίζονται με τον ΦΠΑ, πράγμα που είναι σκόπιμο λόγω του υψηλού επιπέδου απώλειας εσόδων στον τομέα του ΦΠΑ και της ανάγκης για στήριξη των επιχειρήσεων, και ιδίως των ΜΜΕ· θεωρεί, ωστόσο, ότι θα πρέπει να διενεργηθεί εκτίμηση επιπτώσεων για τη συμπλήρωση συγκεκριμένων νομοθετικών προτάσεων για την καλύτερη κατανόηση των πιθανών επιπτώσεων στους φορολογούμενους και τις επιχειρήσεις· εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόσφατη συμφωνία σχετικά με τους συντελεστές ΦΠΑ στο Συμβούλιο, ωστόσο, εξακολουθεί να ανησυχεί για το γεγονός ότι το οριστικό καθεστώς ΦΠΑ δεν έχει λάβει στήριξη στο Συμβούλιο· καλεί την Επιτροπή να ελέγξει το σχέδιο δράσης υπό το φως τόσο των διεθνών εξελίξεων σε επίπεδο Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ)/G20 όσο και της πανδημίας COVID-19·
2. πιστεύει ότι η απόφαση της Επιτροπής να υλοποιήσει πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στην ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των φορολογικών αρχών και στην ενίσχυση της εναρμόνισης των διαδικαστικών κανόνων σε ολόκληρη την εσωτερική αγορά έχει τεράστια σημασία· χαιρετίζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής για το «πρόγραμμα συνεργασίας της ΕΕ για τη συμμόρφωση» ως μέθοδο ενθάρρυνσης της στενότερης συνεργασίας μεταξύ των φορολογικών αρχών και των επιχειρήσεων και συνιστά να θεσπιστούν σαφείς κανόνες αναφορικά με την επιλεξιμότητα και τη λειτουργικότητα, καθώς και τη δυνητική επέκταση του προγράμματος ώστε να συμπεριλάβει και ζητήματα που σχετίζονται με τον ΦΠΑ· εκφράζει ικανοποίηση και αναμένει τη νομοθετική πρωτοβουλία της Επιτροπής για τη θέσπιση ενός κοινού, τυποποιημένου συστήματος σε επίπεδο Ένωσης σχετικά με την ελάφρυνση της παρακράτησης φόρου στην πηγή, συνοδευόμενου από μηχανισμό ανταλλαγής πληροφοριών και συνεργασίας μεταξύ των φορολογικών αρχών· καλεί την Επιτροπή εν προκειμένω, και σε απόκριση στις πρόσφατες αποκαλύψεις των αρχείων cum-ex και της παγκόσμιας φορολογικής συμφωνίας μεταξύ G20 και ΟΟΣΑ, να αξιολογήσει τα πιθανά οφέλη ενός ελάχιστου πραγματικού συντελεστή παρακράτησης φόρου στην πηγή· καλεί την Επιτροπή, εν προκειμένω, να ξεκινήσει εκ νέου τη συζήτηση σχετικά με την αναθεώρηση της οδηγίας του Συμβουλίου 2003/49/EC[9] (οδηγία για τους τόκους και τα δικαιώματα) που παραμένει στάσιμη·
3. χαιρετίζει την πρόταση της Επιτροπής για τον εκσυγχρονισμό, την απλούστευση και την εναρμόνιση των απαιτήσεων για τον ΦΠΑ, με τη χρήση της υποβολής εκθέσεων σε πραγματικό χρόνο και της ηλεκτρονικής τιμολόγησης βάσει συναλλαγών· σημειώνει ότι αυτές οι εκθέσεις πρέπει να είναι φιλικές προς τους φορολογούμενους, επιτρέποντας παράλληλα στις φορολογικές διοικήσεις να έχουν μια γενική εικόνα των διαφόρων συναλλαγών σε πραγματικό χρόνο και διευκολύνοντας με αυτόν τον τρόπο την πρόληψη και τον εντοπισμό περιπτώσεων απάτης και επισφαλών οικονομικών φορέων· θεωρεί ότι οι απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων και τα φορολογικά έντυπα πρέπει να συγκλίνουν μεταξύ των κρατών μελών· πιστεύει ότι η χρήση του εργαλείου εξόρυξης δεδομένων Ανάλυση Δικτύων Συναλλαγών (TNA) συνιστά μια από τις διαθέσιμες επιλογές για τη μείωση της φορολογικής απάτης και ενθαρρύνει την περαιτέρω ανάπτυξή του και την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών·
4. υπενθυμίζει ότι οποιαδήποτε φορολογικά μέτρα, προσωρινά ή μη, θα πρέπει να αποτρέπουν τη στρέβλωση των επενδυτικών αποφάσεων και να λειτουργούν ως εργαλείο υπέρ της υλοποίησης των στόχων της Ένωσης, όπως περιγράφονται στο άρθρο 3 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων·· τονίζει ότι οι απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων δεν θα πρέπει να οδηγούν σε δυσανάλογη αύξηση του διοικητικού κόστους για τους οικονομικούς παράγοντες, ιδίως για τις ΜΜΕ· σημειώνει ότι, για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της απώλειας φορολογικών εσόδων, ενδέχεται να απαιτούνται καλύτερη ποιότητα και πιθανόν μεγαλύτερες ποσότητες δεδομένων· εμμένει στην αρχή, σύμφωνα με την οποία όλα τα δεδομένα που συγκεντρώνουν οι φορολογικές αρχές από τους φορολογούμενους, σύμφωνα με τα δικαιώματα των φορολογούμενων, πρέπει να παρέχονται στα κράτη μέλη μόνο μία φορά και να προστατεύονται υπό συνθήκες απόλυτης ασφάλειας και τήρησης της νομοθεσίας περί προστασίας των δεδομένων· σημειώνει τις δυνατότητες των δεδομένων και των ψηφιακών εργαλείων για μείωση της γραφειοκρατίας και για απλούστευση των διαφόρων υποχρεώσεων των φορολογουμένων, ιδίως στον τομέα των δηλώσεων ΦΠΑ και των ανακεφαλαιωτικών πινάκων και σημειώνει ότι θα πρέπει να χρησιμοποιούνται τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) και διάφορα λογισμικά για τη μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας της χρήσης των δεδομένων· επισημαίνει ότι πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες αύξησης της διοικητικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών με στόχο τη μείωση της φορολογικής απάτης και της φοροδιαφυγής· θεωρεί ότι είναι αναγκαίο όχι μόνο να αυξηθεί η ποσότητα των ανταλλασσόμενων δεδομένων, αλλά να βελτιωθεί επίσης η ποιότητά τους, με στόχο ένα αποτελεσματικότερο σύστημα·
5. υπογραμμίζει ότι η πολυμορφία των φορολογικών κανονισμών των κρατών μελών συνιστά επαχθή πρόκληση, ιδίως για τις ΜΜΕ και τις νεοφυείς επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται ή προτίθενται να ξεκινήσουν συναλλαγές στην ενιαία αγορά, δεδομένου ότι πρέπει να ανταποκριθούν σε έως και 27 διαφορετικά φορολογικά συστήματα· πιστεύει ότι θα πρέπει να δοθεί δέουσα προσοχή στο υψηλότερο κόστος συμμόρφωσης που θα επωμιστούν οι ΜΜΕ· τονίζει ότι δεν θα πρέπει να επιβληθούν περαιτέρω κυρώσεις στις ΜΜΕ μέσω της οικονομικής επιβάρυνσης που συνδέεται με τη λειτουργία τους στο πλαίσιο των διαφορετικών εθνικών συστημάτων και ότι θα πρέπει να έχουν εύκολη πρόσβαση στα οφέλη της ενιαίας αγοράς·
6. επισημαίνει ότι μια βιώσιμη στρατηγική ανάκαμψης θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη βιωσιμότητα των υφιστάμενων χαμηλών επιτοκίων και την αύξηση του πληθωρισμού σε ολόκληρη την Ένωση· θεωρεί ότι η φορολογική επιβάρυνση δεν θα πρέπει να μετατοπιστεί από τα κεφαλαιακά κέρδη στην εργασία, όπως συμβαίνει σήμερα· θεωρεί, στο πλαίσιο αυτό, ότι θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στον μεγάλο αριθμό μετακινούμενων εργαζομένων·
7. επαναλαμβάνει τη σημασία των κεφαλαίων του NextGenerationEU για την οικονομική ανάκαμψη της Ένωσης και επισημαίνει τη δυνατότητα χρήσης του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας για την επιδίωξη δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που θα οδηγήσουν σε ένα δικαιότερο, περισσότερο βιώσιμο και ψηφιοποιημένο δημοσιονομικό σύστημα· υπενθυμίζει ότι το πρόγραμμα Fiscalis για την περίοδο 2021-2027, με προϋπολογισμό 269 εκατομμύρια EUR, αποσκοπεί στην καταπολέμηση της φορολογικής απάτης και υποστηρίζει την είσπραξη φόρων για τους προϋπολογισμούς της Ένωσης και των κρατών μελών, βοηθώντας τις εθνικές φορολογικές αρχές να συνεργαστούν καλύτερα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, της φοροαποφυγής και του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού·
8. σημειώνει ότι η εκτιμώμενη απώλεια εσόδων από τη διεθνή φοροδιαφυγή φυσικών προσώπων ανήλθε σε 46 δισεκατομμύρια EUR το 2016· παρατηρεί τις τρέχουσες στρεβλώσεις της ενιαίας αγοράς λόγω επιζήμιων φορολογικών πρακτικών που συνιστούν επιζήμιο φορολογικό ανταγωνισμό· επισημαίνει ότι, εκτός από το σχέδιο δράσης, η Επιτροπή δημοσίευσε ανακοίνωση σχετικά με τη χρηστή φορολογική διακυβέρνηση στην ΕΕ και πέρα από αυτήν, η οποία εστίασε στην αναγκαία μεταρρύθμιση του κώδικα δεοντολογίας της ΕΕ για την φορολογία των επιχειρήσεων και των κριτηρίων που περιλαμβάνονται στον κατάλογο των μη συνεργάσιμων περιοχών φορολογικής δικαιοδοσίας· εκφράζει τη λύπη του για το αδιέξοδο στο οποίο έχουν περιέλθει αμφότερα τα θέματα στο Συμβούλιο· λαμβάνει υπό σημείωση τα αποτελέσματα της συνεδρίασης του ECOFIN της 8ης Δεκεμβρίου 2021· εκφράζει, στο πλαίσιο αυτό, τη λύπη του για το γεγονός ότι οι Υπουργοί Οικονομικών των κρατών μελών δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν σχετικά με τη μεταρρύθμιση του κώδικα δεοντολογίας της ΕΕ του 1997 για τη φορολογία των επιχειρήσεων και υπενθυμίζει το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Οκτωβρίου 2021 σχετικά με τη μεταρρύθμιση της πολιτικής της ΕΕ για τις επιζήμιες φορολογικές πρακτικές (συμπεριλαμβανομένης της μεταρρύθμισης της ομάδας «Κώδικας δεοντολογίας»)· επαναλαμβάνει ότι υποστηρίζει την πρόθεση της Επιτροπής να διευρύνει το πεδίο εφαρμογής της ομάδας «Κώδικας δεοντολογίας» ώστε να καλύπτει και άλλα καθεστώτα και γενικές πτυχές των εθνικών συστημάτων φορολογίας εταιρειών και ενθαρρύνει την Επιτροπή να αναπτύξει περαιτέρω μηχανισμούς συντονισμού, όπως τις διαδικασίες αξιολόγησης από ομοτίμους στο πλαίσιο της ομάδας «Κώδικας δεοντολογίας»· συνιστά να συμπεριληφθούν τα προτιμησιακά καθεστώτα φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων, προκειμένου να καλυφθούν ειδικά καθεστώτα ιθαγένειας ή μέτρα για την προσέλκυση εύπορων ατόμων υψηλής κινητικότητας και ψηφιακών νομάδων, τα οποία θα μπορούσαν ενδεχομένως να οδηγήσουν σε σημαντικές στρεβλώσεις της ενιαίας αγοράς· καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο του επικείμενου φορολογικού συμποσίου το 2022, να αναλύσει τις στρεβλώσεις στην ενιαία αγορά και να προτείνει αναλογικά διορθωτικά μέτρα·
Κίνητρα για αλλαγές
9. είναι της γνώμης ότι η καλύτερη εκτίμηση των συνολικών φορολογικών απωλειών στην Ένωση και η διεξοδική ανάλυση των συστημικών αιτιών τους είναι ουσιώδεις για την κατάθεση αποτελεσματικών προτάσεων σχετικά με τρόπους αποτελεσματικής μείωσης των φορολογικών απωλειών· επισημαίνει ότι η καλύτερη διαθεσιμότητα δεδομένων τα οποία θα παρέχονται από εταιρείες και φορολογικές διοικήσεις μπορεί να συμβάλει σημαντικά σε καλύτερες εκτιμήσεις· τονίζει τη σημασία της βάσης δεδομένων του ΟΟΣΑ για τις στατιστικές φορολογίας εταιρειών και τη συμβολή των κρατών μελών σε αυτήν· εκφράζει επίσης τη λύπη του για το γεγονός ότι το Συμβούλιο δεν κοινοποίησε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τις απαραίτητες πληροφορίες στο πλαίσιο της έκθεσης εφαρμογής της Επιτροπής Αναπτυξιακής Βοήθειας (ΕΑΒ) του ΟΟΣΑ· τονίζει ότι η απάτη στον τομέα τον ΦΠΑ, όπως η «αλυσιδωτή απάτη», έχει άμεσο αντίκτυπο στους ίδιους πόρους που βασίζονται στον ΦΠΑ και, συνεπώς, στη σύνθεση των εσόδων της ΕΕ[10]· καλεί την Επιτροπή να δρομολογήσει συντονισμένη προσπάθεια από την πλευρά των κρατών μελών για να καταρτιστεί κοινό σύστημα συλλογής στατιστικών στοιχείων σχετικά με την αλυσιδωτή απάτη στον τομέα του ΦΠΑ· επισημαίνει ότι το σύστημα αυτό μπορεί να αξιοποιήσει πρακτικές που ήδη χρησιμοποιούνται σε ορισμένα κράτη μέλη· λαμβάνει υπό σημείωση τη δημιουργία του φορολογικού παρατηρητηρίου της ΕΕ και καλεί την Επιτροπή να παράσχει ανεξάρτητη αξιολόγηση του έργου που έχει επιτελεστεί μέχρι στιγμής όσον αφορά τον τρόπο προώθησης αυτής της προπαρασκευαστικής ενέργειας, η οποία δρομολογήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με βάση πιλοτικό σχέδιο του ετήσιου προϋπολογισμού της Ένωσης·
10. υπενθυμίζει ότι η φορολογική διαφάνεια, δικαιοσύνη και ασφάλεια βάσει σαφών αντίστοιχων δικαιωμάτων και υποχρεώσεων αποτελεί την βασική αρχή για την οικοδόμηση αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ των φορολογουμένων και των φορολογικών αρχών· υποστηρίζει, στο πλαίσιο αυτό, την επισημοποίηση του Χάρτη δικαιωμάτων των φορολογουμένων, τη μεγαλύτερη συνέπεια των κανόνων που αφορούν τη φορολογική κατοικία για τους ιδιώτες και την ενίσχυση της ανταλλαγής πληροφοριών· πιστεύει ότι πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο περαιτέρω ανάπτυξης και εντοπισμού κενών στον αποτελεσματικό ευρωπαϊκό μηχανισμό επίλυσης διαφορών· φρονεί ότι το αποτέλεσμα της επίλυσης των διαφορών υπό μορφή περίληψης που θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων ζωτικής σημασίας αλλά όχι εμπορικά ευαίσθητου χαρακτήρα πληροφοριών, τον πραγματικό φορολογικό συντελεστή που θα καταβάλλουν οι φορολογούμενοι.
11. παρατηρεί ότι οι νέες ρυθμίσεις εργασίας, όπως η τηλεργασία, δημιουργούν τόσο προκλήσεις όσο και ευκαιρίες για εργαζόμενους και εργοδότες· υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη για καλύτερο ορισμό της έννοιας της φορολογικής κατοικίας των ιδιωτών σε σχέση με τις νέες ρυθμίσεις εργασίας που προέκυψαν σε σύντομο χρονικό διάστημα λόγω της πανδημίας COVID-19· τονίζει ότι τα κράτη μέλη εξακολουθούν να χρησιμοποιούν διάφορα κριτήρια για τον καθορισμό του καθεστώτος φορολογικής κατοικίας, γεγονός το οποίο δημιουργεί κίνδυνο διπλής φορολόγησης ή διπλής μη φορολόγησης· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, το σχέδιο δράσης που εξήγγειλε νομοθετική πρόταση της Επιτροπής το 2022/2023, στην οποία διευκρινίζεται πού οι φορολογούμενοι πρέπει να θεωρούνται κάτοικοι για φορολογικούς σκοπούς όταν δραστηριοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο στην Ένωση· προσβλέπει στην πρόταση αυτή της Επιτροπής που θα πρέπει να έχει ως στόχο να διασφαλίσει τον περισσότερο συνεπή προσδιορισμό της φορολογικής κατοικίας στην ενιαία αγορά·
12. αναμένει την πρόταση EAB8 της Επιτροπής να επεκτείνει την αυτόματη ανταλλαγή πληροφοριών ώστε να περιλαμβάνει επίσης τα κρυπτοστοιχεία ενεργητικού· υπενθυμίζει, στο πλαίσιο αυτό, τις συστάσεις που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και αναφέρονται στην έκθεση εφαρμογής της ΕΑΒ· θεωρεί ότι η φορολογική ασφάλεια θα ενισχυόταν εάν τα κράτη μέλη είχαν κοινή αντίληψη ως προς το ποιες φορολογικές πολιτικές, ποια φορολογικά κίνητρα και ποιες φορολογικές πρακτικές δεν προκαλούν στρεβλώσεις στην ενιαία αγορά· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει ανάλυση σχετικά με τις κατευθυντήριες γραμμές ή άλλα μέτρα που θα μπορούσαν να συμβάλουν στην επίτευξη του εν λόγω στόχου·
13. επικροτεί τις δράσεις που έχει αναλάβει η Επιτροπή στον τομέα της πρόληψης και της επίλυσης διαφορών που αφορούν διπλή φορολογία ΦΠΑ·
14. σημειώνει ότι η διαδικασία λήψης αποφάσεων της Ένωσης δεν προωθεί αλλαγές, δεδομένου ότι η φορολογική πολιτική αποτελεί εθνική αρμοδιότητα και υπόκειται σε ομοφωνία· υπενθυμίζει ότι το άρθρο 116 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) ορίζει ότι πρέπει να εξαλειφθούν οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά από τα κράτη μέλη· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η τρέχουσα κατάσταση οδηγεί ενίοτε σε άνιση ή ασυνεπή εφαρμογή των φορολογικών κανονιστικών διατάξεων και σε καθυστέρηση όσον αφορά την εναρμόνιση των φορολογικών πρακτικών ή προτύπων ανά την Ένωση· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν πιο εναρμονισμένους και συνεκτικούς φορολογικούς κανόνες και την εφαρμογή τους, να προστατεύσουν τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς και να διασφαλίσουν την αρχή της φορολόγησης εκεί όπου παράγονται κέρδη· εκφράζει λύπη για το γεγονός ότι προτάσεις, όπως η ΚΕΒΦΕ, η αναθεώρηση της οδηγίας για τους τόκους και τα δικαιώματα και η μεταρρύθμιση του κώδικα δεοντολογίας σχετικά με τη φορολογία των επιχειρήσεων παραμένουν σε εκκρεμότητα στο Συμβούλιο·
15. υπενθυμίζει, εν προκειμένω, την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Προς μια πιο αποτελεσματική και πιο δημοκρατική διαδικασία λήψης αποφάσεων στη φορολογική πολιτική της ΕΕ»· σημειώνει ότι το άρθρο 116 της ΣΛΕΕ, μολονότι προτείνεται στο σχέδιο δράσης, δεν έχει ακόμη χρησιμοποιηθεί σε φορολογικά θέματα και θα επέτρεπε τη λήψη αποφάσεων στο Συμβούλιο με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα· καλεί την Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, στο πλαίσιο της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης, να διερευνήσουν περαιτέρω τη διαδικασία λήψης αποφάσεων που εφαρμόζεται για τη λήψη αποφάσεων που αφορούν τη φορολογία, στο πλαίσιο της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης·
16. τονίζει τη σημασία της ταχείας ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών για την καταπολέμηση της φορολογικής απάτης· επικροτεί την πρόταση για ένα δίκτυο Eurofisc 2.0 που αναφέρεται στο σχέδιο δράσης της Επιτροπής, με σκοπό την περαιτέρω ανάπτυξη του Eurofisc· τάσσεται ένθερμα υπέρ της πρότασης της Επιτροπής για επέκταση αυτού ώστε να περιλαμβάνει και την άμεση φορολογία· υποστηρίζει τη μετατροπή του Eurofisc σε κόμβο της Ένωσης για παροχή πληροφοριών φορολογικού χαρακτήρα που δεν θα εξυπηρετούν μόνο τους σκοπούς του ΦΠΑ· υπενθυμίζει ότι προκειμένου να είναι αποτελεσματικό το Eurofisc, το δίκτυο εμπειρογνωμόνων της ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης, πρέπει να ενισχυθεί και να διαθέτει επαρκείς πόρους για να διενεργεί κοινές αναλύσεις κινδύνου, να συντονίζει τις έρευνες και να συνεργάζεται με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), την Ευρωπόλ και την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, ιδίως με σκοπό τη διερεύνηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ·
17. προσβλέπει στην αναθεώρηση της οδηγίας 2011/64/ΕΕ του Συμβουλίου[11], όπως ανακοινώθηκε στη δέσμη μέτρων της Επιτροπής για δίκαιη και απλή φορολόγηση· επισημαίνει τα μεγάλα χάσματα που ισχύουν ως προς τις τιμές μεταξύ των κρατών μελών και παρέχουν κίνητρα για διασυνοριακές αγορές· επισημαίνει ακόμα την εμφάνιση νέων προϊόντων, όπως ηλεκτρονικά τσιγάρα, προϊόντα αεριοποιημένου καπνού και νέα προϊόντα καπνού· προσβλέπει σε μια φιλόδοξη αναθεώρηση σε σχέση με τα ποσοστά, η οποία να συμβάλει σε μεγαλύτερο βαθμό στην επίτευξη των στόχων για την υγεία·
Προκλήσεις στο πλαίσιο της φορολογικής πολιτικής της Ένωσης για τον ΦΠΑ
18. παρατηρεί ότι το ισχύον σύστημα ΦΠΑ της Ένωσης παραμένει υπερβολικά περίπλοκο, ιδίως για τις ΜΜΕ, και ευάλωτο στην απάτη, ενώ παράλληλα δημιουργεί υψηλό κόστος συμμόρφωσης για τους οικονομικούς φορείς[12]· σημειώνει ότι τα διάφορα μέτρα για την αντιμετώπιση της φορολογικής απάτης εγκρίνονται στα κράτη μέλη· υπενθυμίζει ότι ο εκσυγχρονισμός του συστήματος ΦΠΑ και η στροφή προς ένα συνεκτικότερο σύστημα ΦΠΑ σε ολόκληρη την Ένωση θα πρέπει να αντιμετωπιστούν επειγόντως[13]·
19. τονίζει ότι η αντιμετώπιση του ελλείμματος ΦΠΑ και της φορολογικής απάτης θα πρέπει να αποτελεί επείγουσα προτεραιότητα για την Ένωση και τα κράτη μέλη στην οικονομία μετά την πανδημία της νόσου COVID-19· εκφράζει την ανησυχία του για το επίπεδο του ελλείμματος ΦΠΑ, το οποίο εκτιμάται σε περίπου 140 δισεκατομμύρια EUR το 2018, εκ των οποίων 50 δισεκατομμύρια EUR σχετίζονται με τη διασυνοριακή φοροδιαφυγή και απάτη· σημειώνει με ανησυχία ότι, σύμφωνα με την εκτίμηση της Επιτροπής, το έλλειμμα ΦΠΑ θα μπορούσε να αυξηθεί σε περισσότερα από 160 δισεκατομμύρια EUR λόγω της κρίσης COVID-19· επισημαίνει ότι η περίπλοκη σύνθεση του ελλείμματος ΦΠΑ απαιτεί πολλαπλές δράσεις, προσαρμοσμένες στους επιμέρους παράγοντες που προκαλούν το έλλειμμα·
20. υπογραμμίζει ότι το ισχύον σύστημα ΦΠΑ παραμένει κατακερματισμένο με αποτέλεσμα να προκαλείται σημαντική διοικητική επιβάρυνση για τις εταιρείες, και ιδίως εκείνες που διενεργούν διασυνοριακές πράξεις και τις ΜΜΕ, στοιχείο που μειώνει τα ισχύοντα οφέλη για την ενιαία αγορά και δημιουργεί επίσης κόστος για τα κράτη μέλη μέσω πιθανών απωλειών εσόδων· διαπιστώνει ότι με τις νέες προτάσεις η Επιτροπή θα πρέπει να λάβει υπόψη τις ειδικές ανάγκες των ΜΜΕ και να δημιουργήσει ίσους όρους ανταγωνισμού, μεταξύ άλλων μέσω της θέσπισης απαιτήσεων που να βασίζονται σε τυχόν κατώτατα όρια·
21. εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δημιουργία της μονοαπευθυντικής θυρίδας της Ένωσης (OSS) η οποία αποσκοπεί στην απλούστευση της φορολογικής συμμόρφωσης, ιδίως με τη μείωση της αβεβαιότητας στην ενιαία αγορά και τη μείωση του κόστους για τις διασυνοριακές δραστηριότητες, και επιτρέπει στους διασυνοριακούς οικονομικούς φορείς να ανταποκρίνονται ευκολότερα στις υποχρεώσεις ΦΠΑ επί των πωλήσεων ηλεκτρονικού εμπορίου εντός της Ένωσης· προσκαλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τον τρόπο διεύρυνσης του πεδίου εφαρμογής της μονοαπευθυντικής διαδικασίας ώστε να περιλαμβάνει μεγαλύτερο εύρος υπηρεσιών, ιδίως όσον αφορά όλες τις συναλλαγές τύπου B2C με εμπορεύματα και τη μεταφορά ίδιου αποθέματος, με τις εταιρείες να έχουν τη δυνατότητα να εγγράφονται για καταβολή ΦΠΑ σε μία μόνο χώρα· εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόταση για ένα ενιαίο μητρώο ΦΠΑ·
22. σημειώνει την πρωτοβουλία της Επιτροπής για αναθεώρηση της ισχύουσας απαλλαγής των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και των ασφαλιστικών εταιρειών από την υποχρέωση καταβολής ΦΠΑ, ιδίως σε συνέχεια της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση και της αναθεώρησης των εθνικών κανόνων στον τομέα αυτόν· τονίζει ότι με την αναθεώρηση θα πρέπει να διασφαλισθεί ότι οι κανόνες για την επιβολή ΦΠΑ στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες θα είναι κατάλληλοι για την ισχύουσα ψηφιακή οικονομία, συμπεριλαμβανομένου του τομέα χρηματοοικονομικής τεχνολογίας, και ότι θα διατηρηθούν ίσοι όροι ανταγωνισμού σε διεθνές επίπεδο για τις εταιρείες της Ένωσης·
23. σημειώνει ότι η Επιτροπή περιέγραψε στο σχέδιο δράσης ένα «καλοσχεδιασμένο φορολογικό σύστημα που διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη στήριξη της πράσινης μετάβασης», το οποίο θα μπορούσε να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας· προσβλέπει εν προκειμένω στην πρόταση αναθεώρησης των συντελεστών ΦΠΑ στον τομέα των εξαιρέσεων για τις επιβατικές μεταφορές, όπως ανακοινώθηκε στη δέσμη μέτρων της Επιτροπής για δίκαιη και απλή φορολόγηση· επισημαίνει την ανάγκη εξισορρόπησης του φορολογικού μείγματος με σκοπό τη σταδιακή ελαχιστοποίηση του αντίκτυπου της φορολογίας της εργασίας στους εργαζόμενους και την καταβολή προσπαθειών για ένα δικαιότερο φορολογικό σύστημα·
24. σημειώνει με ανησυχία ότι ορισμένα κράτη μέλη δεν απαλλάσσουν γενικά τις δωρεές σε είδος από τον ΦΠΑ, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις να καταστρέφουν καταναλωτικά αγαθά, ιδίως όσα επιστρέφονται, παρόλο που μια τέτοια απαλλαγή είναι δυνατή βάσει της οδηγίας του Συμβουλίου 2006/112/EC[14]· καλεί την Επιτροπή να εκδώσει κατευθυντήριες γραμμές προς τα κράτη μέλη, διευκρινίζοντας ότι οι απαλλαγές από τον ΦΠΑ για δωρεές σε είδος συνάδουν με την ισχύουσα νομοθεσία της Ένωσης για τον ΦΠΑ, έως ότου εγκριθεί από τα κράτη μέλη η πρόταση οδηγία του Συμβουλίου (COM(2018) 20 final, και συγκεκριμένα το άρθρο 98 παράγραφος 2·
25. καλεί την Επιτροπή να αναλύσει και να διερευνήσει τις δυνατότητες από τη χρήση της τεχνολογίας, όπως για παράδειγμα της ΤΝ και διαφόρων λογισμικών και εφαρμογής αυτών για υποβολή εκθέσεων σε πραγματικό ή σχεδόν πραγματικό χρόνο για τον ΦΠΑ σε συναλλαγές τύπου B2B, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την προστασία και την εμπιστευτικότητα των δεδομένων· επισημαίνει ότι το βέλτιστο αποτέλεσμα θα επιτευχθεί εάν καθιερωθούν και εφαρμοσθούν στο πλαίσιο της ενιαίας αγοράς εργαλεία ανάλυσης δεδομένων ή εάν καθοριστούν πρότυπα για την υποβολή τέτοιων εκθέσεων που θα ισχύουν για όλη την Ένωση·
26. επικροτεί την έναρξη λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας τον Ιούνιο του 2021·
27. εκφράζει την ικανοποίησή του για το εργαλείο TNA και υποστηρίζει την καθιέρωση ενισχυμένης συνεργασίας μεταξύ των μελών του Eurofisc, προκειμένου να εντοπίζονται γρήγορα περιστατικά αλυσιδωτής απάτης· καλεί την Επιτροπή να αναλάβει δράση για την αποδοτικότερη χρήση του εργαλείου TNA και να εστιάσει στην ποιότητα των παρεχόμενων δεδομένων, διότι αποτελούν καίριας σημασίας εργαλείο για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ· για τον σκοπό αυτό, καλεί την Επιτροπή να αναθεωρήσει τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούν τα κράτη μέλη το εργαλείο TNA και να τα βοηθήσει να καταρτίσουν κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές· φρονεί ότι, προκειμένου να μειωθεί το κόστος συμμόρφωσης για τους φορολογούμενους, τα παρεχόμενα δεδομένα θα πρέπει να παράγονται από αυτοματοποιημένο ψηφιοποιημένο σύστημα αναφοράς δεδομένων από τον φορολογούμενο στις φορολογικές αρχές[15] (για παράδειγμα, μέσω του συστήματος ηλεκτρονικής τιμολόγησης που αναφέρεται στο παράρτημα)·
Τρέχουσες μεταρρυθμίσεις του διεθνούς και του ενωσιακού φορολογικού συστήματος
28. σημειώνει την μείωση του εκτιμώμενου χάσματος[16] που οφείλεται στην εταιρική φοροαποφυγή σε περίπου 35 δισεκατομμύρια EUR ετησίως σε σχέση με τις προηγούμενες εκτιμήσεις της Επιτροπής που ανέρχονταν σε 50-70 δισεκατομμύρια EUR πριν από τη θέσπιση μέτρων κατά της BEPS και τη συσχέτιση μεταξύ της βελτίωσης και των νομοθετικών προσπαθειών για τη φοροαποφυγή που κατέβαλε η Επιτροπή· επισημαίνει την εφαρμογή της οδηγίας του 2019 για την καταπολέμηση της φοροαποφυγής και ζητεί έκθεση αξιολόγησης από την Επιτροπή σχετικά με τον αντίκτυπο και την εφαρμογή της· τονίζει ότι οι περιπτώσεις στις οποίες ορισμένες επιχειρήσεις εξακολουθούν να είναι σε θέση να μειώσουν το φορολογικό τους κόστος μέσω φοροαποφυγής ή επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού υπονομεύουν τον θεμιτό ανταγωνισμό στην ενιαία αγορά και συχνά βλάπτουν την ανταγωνιστικότητα των ΜΜΕ· υπενθυμίζει ότι το φορολογικό χάσμα που οφείλεται στη μη καταβολή του φόρου εταιρειών μπορεί να ανέλθει σε έως και 190 δισεκατομμύρια EUR[17], εάν ληφθούν υπόψη ειδικά φορολογικά καθεστώτα, ανεπάρκειες κατά την είσπραξη και άλλες πρακτικές· τονίζει περαιτέρω ότι τα μονομερή ειδικά καθεστώτα, όπως οι χαμηλότεροι συντελεστές φόρου εισοδήματος εταιρειών για ορισμένους φορολογούμενους, ενδέχεται να συνιστούν κίνδυνο για τις σταθερές φορολογικές βάσεις σε ολόκληρη την ΕΕ·
29. επισημαίνει ότι το σημερινό παγκόσμιο φορολογικό περιβάλλον είναι παρωχημένο και μπορεί να αντιμετωπιστεί πλήρως μόνο σε παγκόσμιο επίπεδο· εκφράζει την ικανοποίησή του για την ιστορική συμφωνία δύο πυλώνων που επιτεύχθηκε στο πλαίσιο χωρίς αποκλεισμούς ΟΟΣΑ/G20 σχετικά με την κατανομή των φορολογικών δικαιωμάτων και την εφαρμογή ελάχιστου πραγματικού φορολογικού συντελεστή ύψους 15 % επί των παγκόσμιων κερδών των πολυεθνικών επιχειρήσεων· θεωρεί αυτήν τη συμφωνία μοναδική ευκαιρία για να καταστεί η διεθνής φορολογική αρχιτεκτονική πιο συμβατή με την ανάπτυξη της οικονομίας, μέσω της περαιτέρω αντιμετώπισης των στρεβλώσεων του θεμιτού ανταγωνισμού στην αγορά, οι οποίες οξύνθηκαν κατά τη διάρκεια της κρίσης COVID-19 και κατέδειξαν τα προβλήματα που σχετίζονται με τη φορολόγηση των μεγάλων πολυεθνικών επιχειρήσεων· επισημαίνει ότι η συμφωνία απαιτεί από όλους τους συμμετέχοντες να καταργήσουν τους φόρους για τις ψηφιακές υπηρεσίες και άλλα συναφή μέτρα και να δεσμευτούν για τη μη επιβολή αντίστοιχων μέτρων στο μέλλον· επισημαίνει την ανάγκη αποτελεσματικής εφαρμογής της λύσης των δύο πυλώνων στην Ένωση και πέρα από αυτή με στόχο τη διασφάλιση δικαιότερης κατανομής των κερδών και των φορολογικών δικαιωμάτων μεταξύ των χωρών σε σχέση με τις μεγαλύτερες και περισσότερο κερδοφόρες πολυεθνικές εταιρείες· εκφράζει την ικανοποίησή του για τη νομοθετική πρόταση της Επιτροπής της 22ας Δεκεμβρίου 2021 για την εφαρμογή αμφότερων των πυλώνων του πλαισίου χωρίς αποκλεισμούς· καλεί το Συμβούλιο να εγκρίνει ταχέως τις εν λόγω προτάσεις, ώστε η συμφωνία να τεθεί σε ισχύ το 2023· εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόταση της Επιτροπής σχετικά με τη χρήση εικονικών εταιρειών·
30. λαμβάνει υπό σημείωση το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη έλαβαν μονομερή μέτρα που είχαν αντίκτυπο στις διεθνείς διαπραγματεύσεις· σημειώνει ότι η πολυμερής σύμβαση (MLC) θα απαιτεί από όλα τα μέρη να καταργήσουν σταδιακά όλους τους φόρους ψηφιακών υπηρεσιών και άλλα συναφή παρόμοια μέτρα όσον αφορά όλες τις εταιρείες, και να δεσμευτούν ότι δεν θα θεσπίσουν τέτοια μέτρα πριν από το τέλος του 2023·
Χάραξη του δρόμου για το νέο θεματολόγιο της Ένωσης για τη φορολογία των επιχειρήσεων
31. υπενθυμίζει ότι οι μελλοντικές δυνατότητες πολιτικής της Ένωσης και οι πολιτικές επιλογές στον τομέα της φορολογίας των επιχειρήσεων θα πρέπει να βασίζονται στη φορολογική δικαιοσύνη, την αποτελεσματικότητα και τη διαφάνεια, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την ανάγκη για εξασφάλιση της σταθερότητας των φορολογικών εσόδων των κρατών μελών, με δεδομένο τον αποφασιστικό ρόλο που διαδραματίζουν οι κυβερνήσεις για την προώθηση βιώσιμης οικονομικής ανάκαμψης από την κρίση COVID-19, οδηγώντας σε δίκαιη κατανομή των φόρων για όλους τους τύπους πολυεθνικών εταιρειών, μειώνοντας παράλληλα το κόστος συμμόρφωσης για τους φορολογούμενους, και ιδίως τις ΜΜΕ, και εξαλείφοντας τις πηγές στρεβλώσεων για τις επιχειρήσεις στην ενιαία αγορά, το εμπόριο και τις επενδύσεις·
32. υποστηρίζει το σκεπτικό της πρότασης της Επιτροπής «Επιχειρήσεις στην Ευρώπη: Πλαίσιο για τη φορολογία εισοδήματος» (BEFIT), που αναμένεται για το 2023, με σκοπό τον σχεδιασμό ενός νέου και ενιαίου ενωσιακού εγχειριδίου κανόνων για τη φορολόγηση των εταιρειών, βάσει ενός δίκαιου, ολοκληρωμένου και αποτελεσματικού μαθηματικού τύπου επιμερισμού και μιας κοινής φορολογικής βάσης για τη φορολογία εισοδήματος για τις επιχειρήσεις, που θα παρέχει σαφήνεια και προβλεψιμότητα για τις εταιρείες, αντικατοπτρίζοντας τη συναίνεση που επιτεύχθηκε στις διαπραγματεύσεις του ΟΟΣΑ για τους πυλώνες 1 και 2· υπενθυμίζει ότι οι προηγούμενες απόπειρες της Ένωσης για τον καθορισμό ενός κοινού εγχειριδίου κανόνων αφορούσαν τρεις παράγοντες: την εργασία, τα στοιχεία ενεργητικού και τις πωλήσεις· θεωρεί ότι η εστίαση σε έναν παράγοντα θα έχει μη ισορροπημένο αντίκτυπο στα φορολογικά έσοδα των κρατών μελών· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει μέτρα που θα διευκολύνουν την εφαρμογή της μελλοντικής πρότασης για την πρωτοβουλία BEFIT, ιδίως για τις ΜΜΕ·
33. θεωρεί, ωστόσο, ότι η πρωτοβουλία BEFIT θα πρέπει να υποστηρίζεται από την πολιτική διαδικασία για την οικοδόμηση πολιτικής στήριξης της αλλαγής και ότι η πρωτοβουλία θα πρέπει να συνοδεύεται από ενδελεχή εκτίμηση επιπτώσεων για τη διαμόρφωση μελλοντικών προτάσεων, που θα πρέπει να συμβάλουν στην επίτευξη συναίνεσης μεταξύ των κρατών μελών· αναμένει τις λεπτομέρειες σχετικά με την πρωτοβουλία BEFIT και, για τον λόγο αυτό, καλεί την Επιτροπή να δρομολογήσει μια ευρεία διαδικασία διαβούλευσης χωρίς αποκλεισμούς με τα ενδιαφερόμενα μέρη, τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών κοινοβουλίων τους, και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και να ξεκινήσει διάλογο με εμπειρογνώμονες και πολίτες, σχετικά με την κατάρτιση κατευθυντήριων αρχών πριν από την υποβολή της πρότασης BEFIT από την Επιτροπή το 2023· επισημαίνει ότι η εφαρμογή ενιαίου εγχειριδίου κανόνων θα συνέβαλε σημαντικά στη μείωση της εμβέλειας της μετατόπισης κερδών μέσω των συστημάτων φορολογικού σχεδιασμού και περιορίζοντας το κόστος συμμόρφωσης, ιδίως για διασυνοριακές οικονομικές πράξεις·
34. σημειώνει ότι το νέο θεματολόγιο για τη φορολογία των εταιρειών περιλαμβάνει έναν μηχανισμό για την αντιμετώπιση της ευνοϊκής μεταχείρισης του χρέους έναντι του μετοχικού κεφαλαίου μέσω ενός συστήματος κινήτρων, που θα συμβάλλει στη στήριξη της ανθεκτικότητας των εταιρειών σε αντίξοες οικονομικές συνθήκες στο μέλλον και θα καταργήσει τα κίνητρα που ευνοούν ένα μοντέλο εταιρικής χρηματοδότησης, το οποίο βασίζεται σε υπερβολικό βαθμό στο χρέος· σημειώνει την πρόθεση της Επιτροπής να εκπονήσει πρόταση για μια έκπτωση φόρου για τη μείωση της στρέβλωσης που προκαλείται από την ευνοϊκή μεταχείριση του χρέους έναντι του μετοχικού κεφαλαίου και ζητεί από την Επιτροπή να διενεργήσει ενδελεχή εκτίμηση επιπτώσεων και να ενσωματώσει ισχυρές διατάξεις κατά της φοροαποφυγής, ώστε να αποφευχθεί η χρήση οποιασδήποτε έκπτωσης φόρου για το μετοχικό κεφάλαιο ως νέου εργαλείου για τη διάβρωση της φορολογικής βάσης·
35. υποστηρίζει, για τον σκοπό της φορολογικής διαφάνειας, τη συλλογή τακτικά επικαιροποιημένων δεδομένων σχετικά με τους πραγματικούς συντελεστές φορολογίας εταιρειών που καταβάλλουν οι μεγαλύτερες εταιρείες της Ένωσης για τα κέρδη που παράγονται εντός της Ένωσης· αυτή η χαρτογράφηση θα πρέπει να χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του ισχύοντος φορολογικού πλαισίου και των ισχυόντων κανόνων·
36. ζητεί να υποβάλει η Επιτροπή έως το 2022/2023 μία ή περισσότερες νομοθετικές προτάσεις, ακολουθώντας τις συστάσεις που παρατίθενται στο παράρτημα του παρόντος·
37. εκτιμά ότι οι δημοσιονομικές επιπτώσεις της ζητούμενης πρότασης πρέπει να καλυφθούν από τις κατάλληλες πιστώσεις του προϋπολογισμού·
°
° °
38. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα καθώς και τις συνημμένες συστάσεις στην Επιτροπή και στο Συμβούλιο.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ: ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΖΗΤΟΥΜΕΝΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ
Α. Απλούστευση, μείωση του κόστους συμμόρφωσης για τους φορολογούμενους
Σύσταση Α1 – Ενιαία ενωσιακή διαδικασία εγγραφής στα μητρώα ΦΠΑ και ενιαίος αριθμός ΦΠΑ της ΕΕ
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί την Επιτροπή να προχωρήσει στην έγκριση ενιαίας ενωσιακής διαδικασίας εγγραφής στα μητρώα ΦΠΑ και ενιαίου αριθμού ΦΠΑ της ΕΕ έως το 2023.
Η διαδικασία αυτή θα πρέπει:
Να μειώσει το κόστος συμμόρφωσης, ιδίως για τις ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται στην ενιαία αγορά, και να προτείνει μια πανομοιότυπη διαδικασία για την εγγραφή στα μητρώα ΦΠΑ σε ολόκληρη την Ένωση (τηρώντας διαφορετικές προϋποθέσεις για την εγγραφή στα μητρώα των κρατών μελών).
Να εξασφαλίσει ότι η εγγραφή θα είναι εύκολα προσβάσιμη και θα χρησιμοποιεί μια ή περισσότερες εναρμονισμένες επιγραμμικές πλατφόρμες, που θα λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο σε ολόκληρη την Ένωση, σε συμφωνημένο ελάχιστο αριθμό γλωσσών, ώστε να διευκολύνεται η χρήση τους σε ολόκληρη την Ένωση.
Σύσταση A2 – Απλούστευση της φορολογίας για τις ευρωπαϊκές εταιρείες (SE)/ΜΜΕ και με αυτές
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει μέτρα για την περαιτέρω μείωση του κόστους και της πολυπλοκότητας της φορολογίας των ΜΜΕ και των SE έως το 2023.
Διάφορες πρωτοβουλίες που αναφέρονται στην παρούσα έκθεση θα πρέπει να προταθούν από την Επιτροπή, οι οποίες θα πρέπει να συνοδευτούν σύντομα από συγκεκριμένες προτάσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα για τη στήριξη των ΜΜΕ στην οικονομία μετά την πανδημία της νόσου COVID-19.
Για την περαιτέρω στήριξη των SE και των νεοφυών επιχειρήσεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητεί από την Επιτροπή να αξιολογήσει τη δυνατότητα θέσπισης ενός μοναδικού πανευρωπαϊκού καθεστώτος φορολογίας εισοδήματος για τις SE και τις νεοφυείς επιχειρήσεις, ώστε να ελαχιστοποιηθεί το κόστος που συνδέεται με τη φορολογική συμμόρφωση, ιδίως στις περιπτώσεις στις οποίες οι εν λόγω επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται σε περισσότερα από ένα κράτη μέλη. Το καθεστώς θα είναι προαιρετικό για τις SE (π.χ. θα περιορίζεται από τον κύκλο εργασιών) και θα μπορούσε να βασίζεται στην SE. Τα φορολογικά έσοδα από το καθεστώς θα κατανέμονται στα κράτη μέλη με τη χρήση ενός συμφωνημένου μαθηματικού τύπου (π.χ. με βάση το ποσοστό των απασχολούμενων κατοίκων).
Β. Μεγαλύτερη ασφάλεια για τους φορολογούμενους και/ή τις φορολογικές διοικήσεις των κρατών μελών
Σύσταση Β1 – Μηχανισμός επίλυσης διαφορών για περιπτώσεις στις οποίες δύο ή περισσότερα κράτη μέλη διεκδικούν φορολογική κατοικία:
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί την Επιτροπή να αποτυπώσει την εμπειρία και να εντοπίσει τα εναπομένοντα κενά στην υφιστάμενη οδηγία (ΕΕ) 2017/1852 του Συμβουλίου για τους μηχανισμούς επίλυσης φορολογικών διαφορών στην Ένωση, και να προτείνει αποτελεσματικούς τρόπους για να αντιμετωπιστούν οι υφιστάμενες συγκρούσεις και αβεβαιότητες όσον αφορά την κατοικία τόσο των φυσικών όσο και των νομικών προσώπων, που προκαλούν κινδύνους διπλής φορολόγησης ή/και διπλής μη φορολόγησης. Καλεί την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις σχετικά με τον καθορισμό της φορολογικής κατοικίας ως το 2023·
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπενθυμίζει επίσης ότι η έκβαση των διαφορών θα πρέπει να δημοσιοποιείται με τη μορφή περίληψης, με βάση τη διαδικασία που περιγράφεται στο άρθρο 18 της οδηγίας (ΕΕ) 2017/1852 και θα πρέπει να περιλαμβάνει πραγματικούς φορολογικούς συντελεστές. Το καθεστώς που προβλέπεται πρέπει να διασφαλίζει ότι οι προθεσμίες, στις οποίες θα αντικατοπτρίζονται τα προβλήματα που δημιουργούν οι διαφορές για τους φορολογούμενους, για την έκδοση απόφασης θα είναι νομικά δεσμευτικές και θα εκτελούνται. Με δεδομένες τις μεταβολές στην οικονομία μετά το πέρας της COVID-19, συμπεριλαμβανομένης της μετάβασης στην τηλεργασία, η Επιτροπή θα πρέπει το συντομότερο δυνατόν να αξιολογήσει εάν η ισχύουσα νομοθεσία επαρκεί για τη μείωση των κινδύνων της διπλής φορολογίας για τους φορολογούμενους και, κατά περίπτωση, να προβεί σε αναθεώρηση της εν λόγω οδηγίας ή, εναλλακτικά, να προτείνει νέα μέτρα. Επισημαίνεται επίσης ότι η εν λόγω οδηγία δεν είναι αρκετά προβεβλημένη και ότι η Επιτροπή θα πρέπει να καταβάλει περισσότερες προσπάθειες προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι πολίτες γνωρίζουν την ύπαρξη αυτού του μηχανισμού.
Σύσταση Β2 – Επέκταση της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει την ανάγκη και τον καταλληλότερο τρόπο για την επέκταση της αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών ώστε να συμπεριλάβει και άλλες κατηγορίες εισοδημάτων και στοιχείων ενεργητικού, όπως τα κρυπτοστοιχεία ενεργητικού (DAC8). Δεδομένου ότι τα κράτη μέλη υποχρεούνται διά του νόμου να αποστέλλουν δεδομένα μόνο για τις κατηγορίες εκείνες για τις οποίες υπάρχουν ήδη διαθέσιμες πληροφορίες, φαίνεται να υπάρχει, κατά συνέπεια, έλλειψη πληροφοριών σχετικά με ορισμένες κατηγορίες εισοδήματος και στοιχείων ενεργητικού·
Σύσταση Β3 – Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με θετικά φορολογικά κίνητρα
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί την Επιτροπή να εκδώσει κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τα φορολογικά κίνητρα που δεν προκαλούν στρεβλώσεις στην ενιαία αγορά. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η φορολογική βεβαιότητα των φορολογουμένων και των κρατών μελών θα ενισχυθεί εάν τα κράτη μέλη αντιλαμβάνονται με τον ίδιο τρόπο τα φορολογικά κίνητρα που προωθούν τις οικονομικές επιδόσεις στην Ένωση χωρίς να στρεβλώνουν τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς·
Γ. Μείωση του φορολογικού χάσματος και του κόστους συμμόρφωσης
Σύσταση Γ1 – Ηλεκτρονική τιμολόγηση
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
Να θεσπίσει εναρμονισμένο κοινό πρότυπο για την ηλεκτρονική τιμολόγηση σε ολόκληρη την Ένωση χωρίς καθυστέρηση και έως το 2022, ώστε να μειωθεί το κόστος της δημιουργίας κατακερματισμένων, διαφορετικών συστημάτων σε όλα τα κράτη μέλη.
Να εδραιώσει τον ρόλο της ηλεκτρονικής τιμολόγησης στο πλαίσιο της υποβολής εκθέσεων σε πραγματικό χρόνο·
Να διερευνήσει τη δυνατότητα σταδιακής καθιέρωσης της υποχρεωτικής ηλεκτρονικής τιμολόγησης σε ολόκληρη την Ένωση έως το 2023, με έμφαση στη σημαντική μείωση του κόστους συμμόρφωσης, ιδίως για τις ΜΜΕ. Η έκδοση τιμολογίων θα πρέπει να γίνεται μόνο μέσω κρατικών/πιστοποιημένων «συστημάτων», με διασφάλιση της πλήρους προστασίας των δεδομένων.
Έως το 2023, να εξετάσει τη δυνατότητα το σύστημα να παρέχει τμήμα (ή το σύνολο) των στοιχείων/εγγράφων φορολογικής συμμόρφωσης για τους επιλέξιμους φορολογούμενους, συμπεριλαμβανομένης της ευθύνης για τη συμμόρφωση των εν λόγω δηλώσεων (ή μέρους αυτών), ιδίως από την άποψη της μείωσης του κόστους συμμόρφωσης και του κινδύνου για τις ΜΜΕ.
Σύσταση Γ2 – Εναλλακτική λύση για τη μείωση του ελλείμματος ΦΠΑ
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί την Επιτροπή, με στόχο την ουσιαστική μείωση του ελλείμματος ΦΠΑ σε ολόκληρη την Ένωση, ιδίως στην οικονομία μετά την πανδημία της νόσου COVID-19, να προτείνει μέτρα που θα μειώσουν σημαντικά το εντοπιζόμενο έλλειμμα ΦΠΑ, και ιδίως το έλλειμμα που συνδέεται με την εξαίρεση από το διασυνοριακό εμπόριο στην Ένωση. Το αίτημα μπορεί να ικανοποιηθεί με μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες πρωτοβουλίες έως το 2022-2023:
Επανεκκίνηση της πρωτοβουλίας του οριστικού καθεστώτος ως του πιο φυσικού και αποτελεσματικού τρόπου αντιμετώπισης της φορολογικής απάτης στον τομέα του ΦΠΑ, που κοστίζει μια σημαντικά εκτεταμένη ετήσια απώλεια·
απλούστευση της συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις ΦΠΑ και λήψη δεδομένων για την παρακολούθηση και την αντιμετώπιση της φορολογικής απάτης[18] προκειμένου να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος ΦΠΑ που συνδέεται με το διασυνοριακό εμπόριο, έκκληση προς την Επιτροπή να προτείνει σταδιακά αλλά άμεσα περαιτέρω επέκταση του πεδίου εφαρμογής της υφιστάμενης πλατφόρμας OSS από B2C σε B2B, ιδίως σε σχέση με τις προμήθειες αγαθών σε επίπεδο B2C για τα οποία το υπόχρεο καταβολής ΦΠΑ άτομο δεν έχει έδρα στο κράτος μέλος στο οποίο οφείλεται ο ΦΠΑ, σε σχέση με την παροχή ορισμένων υπηρεσιών σε επίπεδο B2B όταν οι παρεχόμενες υπηρεσίες είναι κυρίως υπηρεσίες B2C και σε σχέση με το άρθρο 196 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ·
Σχεδιασμός πρότυπου συστήματος ηλεκτρονικής υποβολής στοιχείων για (καταρχήν) το διασυνοριακό εμπόριο στην Ένωση, και κατάθεση σχετικής πρότασης, κατά προτίμηση με τη χρήση δεδομένων προερχόμενων από την ηλεκτρονική τιμολόγηση (ή από εναλλακτική πηγή, αλλά πάντα με βάση την αρχή ότι τα δεδομένα πρέπει να παρέχονται μία μόνο φορά), συμπεριλαμβανομένης της αποτελεσματικής και απόλυτα ασφαλούς κεντρικής/αποκεντρωμένης επεξεργασίας δεδομένων για τον εντοπισμό περιπτώσεων απάτης. Τα δεδομένα θα αντικαταστήσουν όλες τις υφιστάμενες απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων σε αυτόν τον τομέα και θα προκαλέσουν μείωση του συνολικού κόστους της συμμόρφωσης, ιδίως για τις ΜΜΕ. Τα δεδομένα που θα συλλέγονται θα πρέπει να χρησιμοποιούνται λαμβάνοντας δεόντως υπόψη ζητήματα εμπιστευτικότητας καθώς και σύμφωνα με όλους τους σχετικούς νόμους περί προστασίας των δεδομένων. Θα μπορούσε να εξετασθεί η χρήση τεχνολογίας αλυσίδας συστοιχιών (blockchain) (ή άλλης εναλλακτικής τεχνολογίας) και τα συστήματα που θα βασίζονται σε κοινά ενωσιακά πρότυπα θα μπορούσαν να υπόκεινται σε χειρισμό από ιδιώτες παρόχους.
Σύσταση Γ3 – Ενιαία εναρμονισμένη φορολογική δήλωση και μονοαπευθυντική διαδικασία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει νομοθετική πρωτοβουλία:
Ενιαία και εναρμονισμένη δήλωση φόρου εισοδήματος εταιρειών (CIT) για τη στήριξη της BEFIT στην Ένωση. Προκειμένου να απλοποιηθεί η κατάρτιση της δήλωσης, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί μια τυποποιημένη προσέγγιση στο περιεχόμενο και στη μορφή της φορολογικής δήλωσης. Μια τέτοια επιλογή θα συνέβαλε στην απλοποίηση της δήλωσης CIT και θα μείωνε την ανάγκη για εξωτερική ανάθεση εργασιών φορολογικής συμμόρφωσης, ιδίως για ΜΜΕ που συμμετέχουν σε διασυνοριακές επιχειρηματικές δραστηριότητες.
Σύσταση Γ4 – Ένα φορολογικό παρατηρητήριο για την παρακολούθηση και την ποσοτικοποίηση των τάσεων στον ευρωπαϊκό τομέα φορολογίας
Το 2019 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εισηγήθηκε την έναρξη λειτουργίας ενός φορολογικού παρατηρητηρίου της ΕΕ ως προπαρασκευαστική δράση. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί την Επιτροπή να παράσχει ανεξάρτητη αξιολόγηση του έργου που έχει επιτελεστεί και να προτείνει τρόπους για την προώθηση αυτής της πρωτοβουλίας.
Δ. Ένα νέο συντονισμένο ευρωπαϊκό σύστημα φορολογίας των εταιρειών
Σύσταση Δ1 - Επίλυση του ζητήματος της ευνοϊκής μεταχείρισης του χρέους έναντι του μετοχικού κεφαλαίου
Η Επιτροπή προανήγγειλε πρωτοβουλία για τον μετριασμό της ευνοϊκής μεταχείρισης του χρέους έναντι του μετοχικού κεφαλαίου λόγω φόρου στις αποφάσεις εταιρικών επενδύσεων που προκαλείται από τη δυνατότητα έκπτωσης των δαπανών για τόκους σε σχέση με τη χρηματοδότηση με δανειακά κεφάλαια.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητεί από την Επιτροπή:
να διενεργήσει διεξοδική εκτίμηση αντικτύπου και να συμπεριλάβει αυστηρές ρήτρες για την καταπολέμηση της φοροαποφυγής στη μελλοντική πρόταση για μια έκπτωση φόρου για τη μείωση της στρέβλωσης που προκαλείται από την ευνοϊκή μεταχείριση του χρέους έναντι του μετοχικού κεφαλαίου να λάβει υπόψη το γεγονός ότι αυτή η μεροληπτική μεταχείριση μπορεί να αντιμετωπιστεί είτε με τη δημιουργία δυνατότητας για νέα έκπτωση των δαπανών που σχετίζονται με τη χρηματοδότηση με ίδια κεφάλαια είτε με μείωση των δυνατοτήτων έκπτωσης τόκων και υπενθυμίζει τον περιορισμό της έκπτωσης του υπερβάλλοντος κόστους δανεισμού έως και στο 20 % των κερδών των φορολογουμένων προ τόκων, φόρων, απομείωσης και αποσβέσεων (EBITDA) ως μια ακόμα λύση για τη μείωση της ευνοϊκής μεταχείρισης του χρέους έναντι του μετοχικού κεφαλαίου.
Σύσταση Δ2 – Ένα ενιαίο ενωσιακό εγχειρίδιο κανόνων φορολογίας
Στο Πλαίσιο της μελλοντικής πρωτοβουλίας BEFIT, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητεί από την Επιτροπή:
Να αναλύσει διάφορα στοιχεία αυτού που συνιστά πραγματική οικονομική δραστηριότητα των εταιρειών (πωλήσεις, εργατικό δυναμικό, στοιχεία ενεργητικού).
Να δρομολογήσει ευρεία διαβούλευση με συμμετοχή κρατών μελών, εθνικών κοινοβουλίων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ε. Αποτελεσματικότητα των φορολογικών διοικήσεων, ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών και ποιότητα των δεδομένων
Σύσταση Ε1 – Eurofisc 2.0
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητεί από την Επιτροπή:
να ενισχύσει το δίκτυο εμπειρογνωμόνων της ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης Eurofisc και να παράσχει επαρκείς πόρους για να διενεργεί με αποτελεσματικό τρόπο κοινές αναλύσεις κινδύνου, να συντονίζει τις έρευνες και να συνεργάζεται με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), την Ευρωπόλ και την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, ιδίως με σκοπό τη διερεύνηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ·
Να υποβάλει πρόταση για το Eurofisc 2.0. Επαναλαμβάνει τις συστάσεις που περιλαμβάνονται στο ψήφισμά του της 16ης Σεπτεμβρίου 2021 σχετικά με την εφαρμογή των απαιτήσεων της ΕΕ για την ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών: πρόοδος, διδάγματα που αντλήθηκαν και εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν. Επισημαίνει ότι το Eurofisc 2.0 θα μπορούσε να συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στην αποτελεσματική χρήση από τις φορολογικές αρχές των φορολογικών πληροφοριών που ανταλλάσσονται και στη βελτίωση της ποιότητας των πληροφοριών που ανταλλάσσονται.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΓΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Ημερομηνία έγκρισης |
2.2.2022 |
|
|
|
Αποτέλεσμα της τελικής ψηφοφορίας |
+: –: 0: |
43 7 9 |
||
Βουλευτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Rasmus Andresen, Gerolf Annemans, Gunnar Beck, Marek Belka, Isabel Benjumea Benjumea, Stefan Berger, Gilles Boyer, Carlo Calenda, Engin Eroglu, Markus Ferber, Jonás Fernández, Raffaele Fitto, Frances Fitzgerald, José Manuel García-Margallo y Marfil, Luis Garicano, Valentino Grant, Claude Gruffat, José Gusmão, Enikő Győri, Eero Heinäluoma, Michiel Hoogeveen, Danuta Maria Hübner, Stasys Jakeliūnas, France Jamet, Othmar Karas, Billy Kelleher, Γεώργιος Κύρτσος, Ioannis Lagos, Aurore Lalucq, Aušra Maldeikienė, Pedro Marques, Κώστας Μαυρίδης, Csaba Molnár, Siegfried Mureşan, Caroline Nagtegaal, Luděk Niedermayer, Λευτέρης Νικολάου-Αλαβάνος, Piernicola Pedicini, Lídia Pereira, Sirpa Pietikäinen, Dragoş Pîslaru, Evelyn Regner, Antonio Maria Rinaldi, Dorien Rookmaker, Alfred Sant, Joachim Schuster, Ralf Seekatz, Pedro Silva Pereira, Paul Tang, Irene Tinagli, Ernest Urtasun, Inese Vaidere, Johan Van Overtveldt, Stéphanie Yon-Courtin, Marco Zanni, Roberts Zīle |
|||
Αναπληρωτές παρόντες κατά την τελική ψηφοφορία |
Damien Carême, Ville Niinistö, Linea Søgaard-Lidell |
ΤΕΛΙΚΗ ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ ΜΕ ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΗ ΚΛΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΡΜΟΔΙΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ
43 |
+ |
ECR |
Raffaele Fitto |
ID |
Valentino Grant, Antonio Maria Rinaldi, Marco Zanni |
NI |
Ioannis Lagos |
PPE |
Isabel Benjumea Benjumea, Stefan Berger, Markus Ferber, José Manuel García-Margallo y Marfil, Danuta Maria Hübner, Othmar Karas, Γεώργιος Κύρτσος, Aušra Maldeikienė, Siegfried Mureşan, Luděk Niedermayer, Lídia Pereira, Sirpa Pietikäinen, Ralf Seekatz, Inese Vaidere |
Renew |
Gilles Boyer, Carlo Calenda, Engin Eroglu, Luis Garicano, Dragoş Pîslaru, Stéphanie Yon-Courtin |
S&D |
Marek Belka, Jonás Fernández, Eero Heinäluoma, Aurore Lalucq, Pedro Marques, Csaba Molnár, Evelyn Regner, Joachim Schuster, Pedro Silva Pereira, Paul Tang, Irene Tinagli |
Verts/ALE |
Rasmus Andresen, Damien Carême, Claude Gruffat, Stasys Jakeliūnas, Ville Niinistö, Piernicola Pedicini, Ernest Urtasun |
7 |
- |
ECR |
Michiel Hoogeveen, Dorien Rookmaker |
ID |
Gerolf Annemans, Gunnar Beck |
NI |
Enikő Győri, Λευτέρης Νικολάου-Αλαβάνος |
The Left |
José Gusmão |
9 |
0 |
ECR |
Johan Van Overtveldt, Roberts Zīle |
ID |
France Jamet |
PPE |
Frances Fitzgerald |
Renew |
Billy Kelleher, Caroline Nagtegaal, Linea Søgaard-Lidell |
S&D |
Κώστας Μαυρίδης, Alfred Sant |
Υπόμνημα για τα χρησιμοποιούμενα σύμβολα:
+ : υπέρ
- : κατά
0 : αποχή
- [1] Πρόταση της 25ης Οκτωβρίου 2016 για οδηγία του Συμβουλίου για κοινή βάση φορολογίας εταιρειών (ΚΒΦΕ) (COM(2016)0685) και της 25ης Οκτωβρίου 2016 για κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών (ΚΕΒΦΕ) (COM(2016)0683).
- [2] Η δέσμη μέτρων αποτελείται από την ανακοίνωση της Επιτροπής της 21ης Μαρτίου 2018 με τίτλο «Καιρός για ένα σύγχρονο, δίκαιο και αποδοτικό φορολογικό πρότυπο για την ψηφιακή οικονομία» (COM(2018)0146), την πρόταση της 21ης Μαρτίου 2018 για οδηγία του Συμβουλίου για τη θέσπιση κανόνων σχετικά με τη φορολόγηση των εταιρειών με σημαντική ψηφιακή παρουσία (COM(2018)0147), την πρόταση της 21ης Μαρτίου 2018 για οδηγία του Συμβουλίου σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου ψηφιακών υπηρεσιών επί εσόδων που προκύπτουν από την παροχή ορισμένων ψηφιακών υπηρεσιών (COM(2018)0148) και τη σύσταση της Επιτροπής της 21ης Μαρτίου 2018 σχετικά με τη φορολόγηση των εταιρειών με σημαντική ψηφιακή παρουσία (C(2018)1650).
- [3] ΕΕ C 399 της 24.11.2017, σ. 74.
- [4] ΕΕ C 366 της 27.10.2017, σ. 51.
- [5] ΕΕ C 101 της 16.3.2018, σ. 79.
- [6] ΕΕ C 108 της 26.3.2021, σ. 8.
- [7] ΕΕ C 369 της 11.10.2018, σ. 132.
- [8] Ειδική έκθεση αριθ. 03/2021 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, της 26ης Ιανουαρίου 2021, «Ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών στην ΕΕ: άρτιο σύστημα, αλλά η εφαρμογή του παρουσιάζει αδυναμίες».
- [9] Οδηγία 2003/49/ΕΚ του Συμβουλίου, της 3ης Ιουνίου 2003, για την καθιέρωση κοινού συστήματος φορολόγησης των τόκων και των δικαιωμάτων που καταβάλλονται μεταξύ συνδεδεμένων εταιρειών διαφορετικών κρατών μελών (ΕΕ L 157 της 26.6.2003, σ. 49).
- [10] Ενημερωτικό σημείωμα της επιτροπής BUDG - Ίδιοι πόροι της ΕΕ (2020) στο https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/BRIE/2020/647459/IPOL_BRI(2020)647459_EN.pdf
- [11] Οδηγία 2011/64/ΕΕ του Συμβουλίου, της 21ης Ιουνίου 2011, για τη διάρθρωση και τους συντελεστές του ειδικού φόρου κατανάλωσης που εφαρμόζονται στα βιομηχανοποιημένα καπνά, ΕΕ L 176 της 5.7.2011, σ. 24.
- [12] Σύμφωνα με την ενδιάμεση αξιολόγηση της ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας (EAVA) της EPRS (Σεπτέμβριος 2021), το έλλειμμα ΦΠΑ, συμπεριλαμβανομένης της διασυνοριακής φοροδιαφυγής και απάτης στον τομέα του ΦΠΑ, θα μπορούσε να εκτιμηθεί σε περίπου 120 δισ. EUR το 2020, σελίδα 42.
- [13] Σύμφωνα με την ενδιάμεση αξιολόγηση της ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας (EAVA) της EPRS (Σεπτέμβριος 2021), η εκτιμώμενη προστιθέμενη αξία της διευρυμένης συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών συν την πλήρη εφαρμογή της μονοαπευθυντικής διαδικασίας θα μπορούσε να επιφέρει μείωση του υπολογιζόμενου ελλείμματος ΦΠΑ κατά 29 δισ. EUR και μείωση του υπολογιζόμενου κόστους συμμόρφωσης για τις επιχειρήσεις κατά 10 δισ. EUR, σελίδα 39.
- [14] Οδηγία 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (ΕΕ L 347 της 11.12.2006, σ. 1).
- [15] Πρόταση εξέτασης του ενδεχομένου κατάργησης του υφιστάμενου συστήματος υποβολής εκθέσεων και δημιουργίας ενός εναρμονισμένου συστήματος υποβολής εκθέσεων για τις διασυνοριακές συναλλαγές που θα διευκολύνει την αντιστοίχιση των συναλλαγών (όπως επιβεβαιώθηκε από τη μελέτη της EPRS).
- [16] COM(2020) 312 final, σ. 5. υπάρχουν και άλλες εκτιμήσεις, όπως για παράδειγμα εκτιμήσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σύμφωνα με τις οποίες οι εκτιμώμενες απώλειες που οφείλονται στο οικονομικό έγκλημα, την φοροδιαφυγή και την φοροαποφυγή ανέρχονται σε 190 δισ. EUR. βάσει του ολοκληρωμένου έργου του ΟΟΣΑ στην έκθεσή του σχετικά με τη διάβρωση της βάσης και τη μετατόπιση κερδών (BEPS), Δράση 11, οι συνολικές απώλειες εσόδων πριν αποφασιστούν μέτρα κατά της διάβρωσης της βάσης και της μετατόπισης κερδών ανέρχονταν σε περίπου 100-240 δισ. δολάρια ΗΠΑ ή σε 0,35 τοις εκατό του παγκόσμιου ΑΕΠ. Η Επιτροπή υπολόγισε σε 50-70 δισ. EUR τα οφειλόμενα ποσά προς την ΕΕ πριν από την έγκριση των οδηγιών I και II κατά της φοροαποφυγής από τα κράτη μέλη.
- [17] ό.π.
- [18] Σύμφωνα με την ενδιάμεση αξιολόγηση της ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας (EAVA) της EPRS, το σενάριο της διευρυμένης συνεργασίας – ανταλλαγή πληροφοριών + OSS θα ενεργοποιήσει ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία ύψους περίπου 39 δισ. EUR.