TUARASCÁIL maidir le plean gníomhaíochta AE don talmhaíocht orgánach
11.4.2022 - (2021/2239(INI))
An Coiste um Thalmhaíocht agus um Fhorbairt Tuaithe
Rapóirtéir: Simone Schmiedtbauer
TAIRISCINT I GCOMHAIR RÚN Ó PHARLAIMINT NA hEORPA
maidir le plean gníomhaíochta AE don talmhaíocht orgánach
Tá Parlaimint na hEorpa,
– ag féachaint don Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE), agus go háirithe Airteagail 39, 192(1) agus 349 de,
– ag féachaint do Chlár Oibre 2030 na Náisiún Aontaithe don Fhorbairt Inbhuanaithe agus do na Spriocanna Forbartha Inbhuanaithe,
– ag féachaint do Chomhaontú Pháras a comhaontaíodh ag an 21ú Comhdháil de Pháirtithe Chreat-Choinbhinsiún na Náisiún Aontaithe maidir leis an Athrú Aeráide (COP21),
– ag féachaint do theachtaireacht ón gCoimisiún an 25 Márta 2021 maidir le plean gníomhaíochta chun táirgeadh orgánach a fhorbairt (COM(2021)0141),
– ag féachaint do theachtaireacht ón gCoimisiún an 11 Nollaig 2019 maidir leis an gComhaontú Glas don Eoraip (COM(2019)0640),
– ag féachaint do rún uaithi an 15 Eanáir 2020 maidir leis an gComhaontú Glas don Eoraip[1],
– ag féachaint do Rialachán (AE) 2018/848 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 30 Bealtaine 2018 maidir le táirgeadh orgánach agus lipéadú táirgí orgánacha agus lena leasaítear Rialachán (CE) Uimh. 834/2007 ón gComhairle[2]
– ag féachaint do rún uaithi an 9 Meitheamh 2021 maidir le Straitéis Bhithéagsúlachta an Aontais Eorpaigh go dtí 2030: An dúlra a thabhairt ar ais inár saol[3],
– ag féachaint do rún uaithi an 20 Deireadh Fómhair 2021 maidir le straitéis ‘ón bhfeirm go dtí an forc’ le haghaidh córas bia atá cothrom, sláintiúil agus neamhdhíobhálach don chomhshaol[4],
– ag féachaint do Rialachán (AE) 2021/2115 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 2 Nollaig 2021 lena mbunaítear rialacha maidir le tacaíocht do phleananna straitéiseacha atá le tarraingt suas ag na Ballstáit faoin gComhbheartas talmhaíochta (Pleananna Straitéiseacha CBT) agus le maoiniú ag an gCiste Eorpach um Ráthaíocht Talmhaíochta (CERT) agus ag an gCiste Eorpach Talmhaíochta um Fhorbairt Tuaithe (CETFT) agus lena n-aisghairtear Rialacháin (AE) Uimh. 1305/ agus (AE) Uimh. 1307/2013[5],
– ag féachaint do Rialachán (AE) 2021/2117 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 2 Nollaig 2021 lena leasaítear Rialacháin (AE) Uimh. 1308/2013 lena mbunaítear comheagrú na margaí i dtáirgí talmhaíochta, (AE) Uimh. 1151/2012 maidir le scéimeanna cáilíochta do tháirgí talmhaíochta agus do bhia-earraí, (AE) Uimh. 251/2014 maidir le sainmhíniú, tuairisc, cur i láthair, lipéadú agus cosaint sonraí geografacha i ndáil le táirgí fíona cumhraithe, agus (AE) Uimh. 228/2013 lena leagtar síos bearta sonracha don talmhaíocht sna réigiúin is forimeallaí den Aontas[6],
– ag féachaint do chonclúidí ón gComhairle an 19 Iúil 2021 maidir leis an bplean gníomhaíochta chun talmhaíocht orgánach a fhorbairt,
– ag féachaint do rún uaithi an 17 Aibreán 2018 maidir le straitéis Eorpach chun barra próitéine a chur chun cinn – táirgeadh plandaí próitéine agus plandaí léagúmacha a spreagadh in earnáil talmhaíochta na hEorpa[7],
– ag féachaint do chonclúidí ón gComhairle an 19 Deireadh Fómhair 2020 maidir leis an straitéis ‘ón bhfeirm go dtí an forc’,
– ag féachaint do thuairim ó Choiste Eacnamaíoch agus Sóisialta na hEorpa an 22 Meán Fómhair 2021 maidir leis an bPlean Gníomhaíochta chun táirgeadh orgánach AE a fhorbairt,
– ag féachaint do thuairim ó Choiste Eorpach na Réigiún an 2 Nollaig 2021 maidir le plean gníomhaíochta AE don fheirmeoireacht orgánach,
– ag féachaint do Riail 54 dá Rialacha Nós Imeachta,
– ag féachaint don tuarascáil ón gCoiste um Thalmhaíocht agus um Fhorbairt Tuaithe (A9-0126/2022),
A. de bhrí go gcuirtear in iúl sa teachtaireacht ón gCoimisiún maidir le plean gníomhaíochta chun táirgeadh orgánach a fhorbairt (plean gníomhaíochta orgánaí, OAP) go bhfuil an Comhaontú Glas, agus na straitéisí ón bhfeirm go dtí an forc agus na bithéagsúlachta faoina scáth, fíorthábhachtach chun an t-aistriú i dtreo córas bia níos inbhuanaithe a bhainistiú, go háirithe iarrachtaí feirmeoirí a neartú chun an comhshaol a chosaint, bithéagsúlacht a chaomhnú agus dul i ngleic leis an athrú aeráide; de bhrí go bhfuil ról lárnach ag an talmhaíocht i gcoitinne agus ag an talmhaíocht orgánach go háirithe chun an cuspóir sin a bhaint amach;
B. de bhrí, tar éis 12 mhí, go bhfuil liosta den reachtaíocht thánaisteach ar fad nach mór a theastaíonn chun Rialachán (AE) 2018/848 a theacht i bhfeidhm réidh anois, cé nach amhlaidh atá i gcás an rialacháin tharmligthe lena rialaítear táirgeadh salainn orgánaigh;
C. de bhrí go gcaithfear tosaíocht a thabhairt do na próisis nádúrtha leis an rialachán tarmligthe, gan breiseáin ná astaíochtaí carbóin le linn an ullmhúcháin, arb iad is saintréith don salann mara chun deimhniúchán orgánach a thabhairt dó;
D. de bhrí nach mór do chóras bia na hEorpa bia cothaitheach a tháirgtear go hinbhuanaithe a sheachadadh ar phraghsanna inacmhainne agus slándáil bia a áirithiú ar bhealach lena n-áirithítear sochaí shláintiúil agus pláinéad sláintiúil, lena gcuirtear leis an bhfolláine shóisialta agus eacnamaíoch, lena gcosnaítear sláinte na n-éiceachóras agus shaoránaigh na hEorpa araon, agus lena n-áirithítear brabúsacht an táirgthe talmhaíochta agus, dá bhrí sin, slí mhaireachtála chóir d’fheirmeoirí; de bhrí go bhfuil sé ríthábhachtach a áirithiú go bhfuil an méadú ar an méid talún a úsáidtear le haghaidh feirmeoireacht orgánach ag teacht le cumas an mhargaidh táirgí orgánacha a ionsú;
E. de bhrí go gceanglaítear ar fheirmeoirí le Rialachán (AE) 2018/848 maidir le táirgeadh orgánach agus lipéadú táirgí orgánacha tréimhse tiontaithe a chomhlíonadh ar lena linn a chaithfidh siad na rialacha uile maidir le táirgeadh orgánach a chur i bhfeidhm;
F. de bhrí go bhféadfadh suas le trí bliana a bheith sa tréimhse sin; de bhrí, le linn na tréimhse sin, go gcaithfidh feirmeoirí costais táirgthe níos airde a sheasamh gan leas a bhaint as praghsanna margaidh níos airde ar tháirgí orgánacha;
G. de bhrí go bhfuil tairbhí éagsúla don chomhshaol ag baint leis an talmhaíocht orgánach, lena n-áirítear astaíochtaí gás ceaptha teasa laghdaithe, agus go bhfuil sé d’acmhainn aici cabhrú le hearnáil na talmhaíochta páirt a ghlacadh sa chomhrac i gcoinne an athraithe aeráide, oiriúnú don athrú aeráide agus aghaidh a thabhairt ar dhúshláin thábhachtacha amhail cailliúint post i limistéir thuaithe, torthúlacht ithreach agus caillteanas bithéagsúlachta, chomh maith le hathléimneacht a chur chun cinn i gcoinne na ndúshlán eacnamaíoch;
H. de bhrí go bhfuil éagsúlacht talmhaíochta agus slabhraí níos giorra idir feirmeoirí agus tomhaltóirí tábhachtach do chóras bia sláintiúil agus inbhuanaithe;
I. de bhrí gur féidir leis an bhfeirmeoireacht orgánach rannchuidiú le cothromaíocht uaillmhianach a bhaint amach ó thaobh na hinbhuanaitheachta de ó thaobh na heacnamaíochta, na sóisialta agus an chomhshaoil de, lena gcothaítear cosaint ithreach, uisce agus bithéagsúlachta agus leas ainmhithe, agus go dtugann sí deiseanna do dhaoine óga dul isteach i ngairm na feirmeoireachta;
J. de bhrí go bhfuil caighdeáin chomhshaoil agus leasa ainmhithe in AE i measc na gcaighdeán is airde ar domhan; de bhrí go bhfuil 30 % níos mó bithéagsúlachta ag talamh feirmeoireachta orgánaí, go dtéann sé chun tairbhe pailneoirí agus go gcuireann sé teorainn le húsáid leasachán saorga agus táirgí cosanta plandaí;
K. de bhrí gur féidir leis an bhfeirmeoireacht orgánach cur le hathbheochan limistéar tuaithe, le cruthú fostaíochta, le hinbhuanaitheacht feirmeacha beaga, le tomhaltóirí agus táirgeoirí a thabhairt níos gaire dá chéile, le naisc leis an ngeilleagar áitiúil a fheabhsú agus le hiolraitheoirí eacnamaíocha dearfacha a spreagadh; de bhrí go dtugtar isteach leis an gcomhbheartas talmhaíochta (CBT) nua bearta uaillmhianacha nua chun táirgeadh inbhuanaithe, lena n-áirítear feirmeoireacht orgánach, a spreagadh;
L. de bhrí go bhfuil sé riachtanach a áirithiú go mbeidh tomhaltóirí, a bhfuil méadú ag teacht ar thábhacht na nithe a itheann siad, agus earnáil na lónadóireachta, in ann roghanna eolasacha agus comhfhiosacha a dhéanamh agus bia á cheannach acu;
M. de bhrí gur gá a áirithiú go gcuirtear tomhaltóirí ar an eolas mar is ceart faoi na tairbhí a bhaineann le táirgí orgánacha a ídiú agus go ndéantar iad a chosaint ar lipéid, ar phacáistíocht agus ar fhógraíocht atá míthreorach d’aon ghnó;
N. de bhrí gur fhás limistéar talmhaíochta iomlán AE faoin bhfeirmeoireacht orgánach go 13.8 milliún heicteár in 2019; de bhrí gurb ionann é faoi láthair agus 8.5 % de limistéar iomlán talmhaíochta AE a úsáidtear; de bhrí, idir 2010 agus 2019, go bhfuil méadú faoi dhó tagtha ar luach mhargadh orgánach AE;
O. de bhrí gur tháinig méadú ar dhíolachán miondíola táirgí orgánacha ó EUR 18 mbilliún go EUR 41 bhilliún sa tréimhse 2009-2019; de bhrí go sáraíonn an méadú ar an táirgeadh orgánach forbairt an mhargaidh orgánaigh i gcodanna de AE, le difríochtaí suntasacha sa tomhaltas orgánach ar fud na mBallstát; de bhrí go bhfuil táirgeadh táirgí orgánacha an-íseal nó nach ann dó i gcodanna áirithe de AE, agus éagothromaíochtaí móra idir na Ballstáit, idir 0.5 % agus 26.5 % den limistéar atá ar fáil agus atá dírithe ar an earnáil;
P. de bhrí go bhfuil 23 ghníomhaíocht san áireamh in OAP, lena gcuirtear bonn láidir ar fáil chun an earnáil orgánach a fhorbairt ar bhealach inbhuanaithe; de bhrí go mbeartaítear athbhreithniú meántéarma a dhéanamh ar OAP in 2024 agus gur bunaíodh ‘Lá Orgánach AE’ bliantúil, ar deis é chun feabhas a chur ar infheictheacht agus ar aitheantas na feirmeoireachta orgánaí agus chun feasacht a mhúscailt maidir leis na tairbhí a bhaineann le táirgeadh orgánach, toisc go meastar gur ‘ceannairí na talmhaíochta inbhuanaithe’ iad feirmeoirí orgánacha;
Q. de bhrí go ndírítear go háirithe le Rialachán (AE) 2018/848, a mbeidh feidhm aige ón 1 Eanáir 2022, ar mhuinín tomhaltóirí as táirgí orgánacha a mhéadú trí rialuithe agus rialacha níos déine maidir le hallmhairí;
R. de bhrí gur foilsíodh na treoirlínte straitéiseacha do dhobharshaothrú AE atá níos inbhuanaithe agus níos iomaíche don tréimhse 2021 go 2030 i mBealtaine 2021 agus go ndéanfar iad a fhorbairt sna Pleananna Straitéiseacha Náisiúnta;
Barúlacha ginearálta
1. á chur in iúl gur geal léi an teachtaireacht ón gCoimisiún maidir le plean gníomhaíochta chun an táirgeadh orgánach a fhorbairt, an cuspóir limistéar talmhaíochta AE a mhéadú faoin bhfeirmeoireacht orgánach faoi 2030 tríd an soláthar agus an t-éileamh a fhorbairt, agus aitheantas an Choimisiúin don fheirmeoireacht orgánach mar cheann de na príomhghnéithe ar bhealach AE chun córais bia níos inbhuanaithe a bhaint amach, agus úsáid á baint as cleachtais talmhaíochta níos inbhuanaithe, úsáid níos éifeachtúla á baint as foinsí in-athnuaite, caighdeáin níos airde á n-áirithiú do leas ainmhithe agus cuidiú le hioncaim níos airde a áirithiú d’fheirmeoirí na hEorpa;
2. á iarraidh ar an gCoimisiún measúnú tionchair a dhéanamh maidir leis an sciar de limistéar talmhaíochta an Aontais atá faoi fheirmeoireacht orgánach; á mheas go gcuideoidh forbairt na feirmeoireachta orgánaí, lena gcuirfear go leor seachtrachtaí dearfacha agus tairbhí dearfacha ar fáil don mhaolú ar an athrú aeráide, don bhithéagsúlacht agus don chosaint ithreach, do bhaint amach straitéisí chuspóirí na feirme go dtí an forc agus na bithéagsúlachta; á aithint, ag an am céanna, gur ann d’ acmhainneacht do shamhlacha táirgthe inbhuanaithe eile agus do mhodhanna feirmeoireachta inbhuanaithe eile, amhail táirgeadh comhtháite agus rialú bitheolaíoch, chun cur le cuspóirí an Chomhaontaithe Ghlais;
3. á chur i bhfios go láidir go bhfuil difear suntasach idir an sciar den talamh talmhaíochta atá faoi fheirmeoireacht orgánach i measc na mBallstát; á chur i bhfáth nach mór é sin a chur san áireamh agus beartais agus ionstraimí á bhforbairt lena ndírítear ar an táirgeadh orgánach a fheabhsú agus ag tathant ar an gCoimisiún aird ar leith a thabhairt ar thacú le na Ballstáit atá ag titim ar gcúl;
4. á áitiú gur cheart na bearta agus na hionstraimí go léir a mholtar i ndáil leis sin a bheith bunaithe ar anailísí críochnúla agus ar mheasúnuithe tionchair; á chur in iúl go bhfuil sí den tuairim nach mór don reachtaíocht agus do na pleananna gníomhaíochta oibriúcháin dóthain solúbthachta a bheith iontu chun na difríochtaí idir cineál agus dálaí na talmhaíochta orgánaí sna Ballstáit a chur san áireamh;
5. á chur i bhfios gur gá don Choimisiún, le tabhairt isteach Rialachán nua (AE) 2018/848 maidir le táirgeadh orgánach in 2022, aistriú rianúil agus tomhaiste ó sheanreachtaíocht orgánach AE a áirithiú ionas go mbeidh an earnáil orgánach in ann eolas a chur ar na rialacha nua go tapa agus go hiontaofa; á iarraidh ar an gCoimisiún measúnú tionchair a dhéanamh ar an rialachán nua cúig bliana tar éis a chur chun feidhme, d’fhonn aon choigeartuithe is gá a dhéanamh;
6. á chur i bhfios go láidir nach mór forbairt agus fás na hearnála orgánaí agus na limistéar orgánach, mar a fhoráiltear sa straitéis ón bhfeirm go dtí an forc, ag a bhfuil ról lárnach chun ceantair thuaithe bheoga a athbheochan agus a chothabháil, a bheith faoi thionchar an mhargaidh agus forbairtí iomlánaíocha sa slabhra soláthair a bheith ag gabháil leo, lena n-áirítear próiseáil, mar aon le bearta beartais chun soláthar agus éileamh breise ar bhia orgánach a spreagadh agus chun muinín na dtomhaltóirí a áirithiú;
7. ag cur béim ar an bhfíoras gur cheart go bhféadfaí forbairt chothrom a dhéanamh ar na cineálacha cur chuige sin, i gcomhréir le cumas an mhargaidh táirgeadh orgánach a ionsú, chun brabúsacht an mhargaidh orgánaigh agus na feirmeoireachta orgánaí amach anseo san Aontas a chosaint;
8. ag cur béim ar a riachtanaí atá sé, sa chomhthéacs sin, deireadh a chur le hualaí iomarcacha riaracháin; á chur i bhfáth nach amháin gur cheart do thomhaltóirí táirgí orgánacha atá toilteanach praghas níos airde a íoc tacú le tairbhí comhshaoil na feirmeoireachta orgánaí, ach gur cheart do bhuiséad CBT freisin luach saothair cuí a thabhairt d’fheirmeoirí orgánacha ar na hearraí poiblí sonracha a sholáthraíonn siad trí chosaint an chomhshaoil agus acmhainní nádúrtha, trí ionchuir a laghdú agus trí thacú le caighdeáin níos airde maidir le leas ainmhithe;
9. á thabhairt chun suntais gur cheart tús áite a thabhairt d’inbhuanaitheacht talmhaíochta agus d’athléimneacht chóras bia an Aontais a spreagadh, agus gur gné lárnach í an fheirmeoireacht orgánach chun cuspóirí comhshaoil agus aeráide a bhaint amach; á mheas gur féidir le nuálaíocht inbhuanaithe i gcleachtais amhail an fheirmeoireacht orgánach agus, ar bhonn níos leithne, an agrai-éiceolaíocht, níos mó éagsúlachta a chruthú laistigh de na córais feirmeoireachta;
10. á chur i bhfios go láidir go bhfuil sé tábhachtach córais feirmeoireachta éagsúla a bheith ann ag an am céanna, ós rud é go bhfuil an éagsúlacht ríthábhachtach ó thaobh shlándáil agus athléimneacht an chórais bia de, agus go dtéann sí chun tairbhe don fhorbairt inbhuanaithe; á chur i bhfios nach ann d’aon mhúnla aonair feirmeoireachta atá oiriúnach do na tíortha agus do na réigiúin uile, agus á chur i bhfáth gur cheart tairbhí na samhlacha éagsúla feirmeoireachta inbhuanaithe a aithint;
11. á chur i bhfios a thábhachtaí atá sé leanúint den táirgeacht orgánach a mhéadú chun lorg éiceolaíoch méadaithe ó tháirgeadh bia i dtíortha nach bhfuil san Aontas a chosc fad is a dhéantar níos mó tiontaithe go samhail na feirmeoireachta orgánaí i réigiúin an Aontais;
12. á thabhairt le fios, chun go n-éireoidh le plean gníomhaíochta de chuid an Aontais, go gcaithfidh sé na Ballstáit a spreagadh agus a shlógadh, chomh maith le húdaráis réigiúnacha agus áitiúla, agus na sainiúlachtaí a bhaineann leo agus na túsphointí éagsúla atá acu á gcur san áireamh; á chreidiúint gur cheart ról a bheith ag OAPanna réigiúnacha agus áitiúla, i gcás inarb ábhartha, i bhforbairt na hearnála orgánaí;
13. á chur in iúl, dá bhrí sin, gur cheart na Ballstáit a spreagadh a gcuid straitéisí náisiúnta féin don fheirmeoireacht orgánach a bhunú agus a gcuid pleananna gníomhaíochta oibriúcháin náisiúnta agus/nó réigiúnacha féin a fhorbairt, i gcomhar leis na Pleananna Straitéiseacha Náisiúnta, ar cheart leibhéal ard uaillmhéine a bheith acu maidir leis an bhfeirmeoireacht orgánach a fhorbairt, ina mbeadh cuspóirí réadúla agus nithiúla, gníomhaíochtaí, amchláir agus buiséid, lena n-áirítear dreasachtaí d’fheirmeoirí, lena n-éascófaí rogha a dhéanamh agus tacú le tionscnaimh ón mbun aníos;
14. á iarraidh ar an gCoimisiún a áirithiú go n-urramófar na coinníollacha sin go hiomlán agus na Pleananna Straitéiseacha Náisiúnta arna dtíolacadh ag na Ballstáit á bhformheas agus a áirithiú go gcuirfear acmhainní leordhóthanacha airgeadais ar fáil, in éineacht leis na huirlisí is éifeachtaí, chun na cuspóirí ábhartha a bhaint amach i dtéarmaí fhorbairt na hearnála; ag leagan béim ar an ngá atá le fios gnó agus dea-chleachtais a mhalartú, ós rud é go bhfuil níos mó taithí ag roinnt Ballstát maidir le pleananna náisiúnta uaillmhianacha a cheapadh agus a chur chun feidhme;
15. á iarraidh ar an gCoimisiún na malartuithe sin a áireamh faoi chuimsiú na gcruinnithe leantacha poiblí atá beartaithe; á thabhairt chun suntais gur cheart do na pleananna gníomhaíochta oibriúcháin náisiúnta intuarthacht agus soiléireacht a chruthú d’fheirmeoirí agus don tionscal, agus ar an gcaoi sin forbairt na hearnála orgánaí agus tráchtálú táirgí orgánacha a spreagadh;
16. á chur in iúl gur geal léi raon feidhme an rialacháin maidir le feirmeoireacht orgánach a leathnú chun táirgí áirithe a bhfuil dlúthbhaint acu leis an talmhaíocht a áireamh, ar táirgí iad nach liostaítear in Iarscríbhinn I de CFAE, amhail salann; á chur in iúl gur ábhar imní di, áfach, faoin tuarascáil maidir le salann orgánach a d’fhoilsigh an Sainghrúpa um Chomhairle Theicniúil maidir le Táirgeadh Orgánach (EGTOP) an 6 Lúnasa 2021, ós rud é go bhfuil sé i bhfabhar lipéad orgánach AE a leathnú chuig modhanna táirgthe nach gcomhlíonann prionsabail Rialachán (AE) 2018/848; dá bhrí sin, á iarraidh ar an gCoimisiún gan comhairle EGTOP a leanúint;
17. á chur i bhfáth gur cheart do na Ballstáit dul i dteagmháil leis na geallsealbhóirí uile, go háirithe feirmeoirí orgánacha agus comhlachais orgánacha, comharchumainn, údaráis áitiúla agus réigiúnacha, an tionscal agraibhia feadh an tslabhra luacha, mórdhíoltóirí agraibhia, ionadaithe tomhaltóirí agus na hearnála príobháidí agus an tionscal fáilteachais, lena n-áirítear lónadóirí agus comhlachais oideachais bia ar mórscála, mar aon le saoránaigh, i bpróiseas comhairleach agus a bpleananna gníomhaíochta oibriúcháin náisiúnta agus/nó réigiúnacha á gceapadh, á nglacadh, á n-athbhreithniú agus á gcur chun feidhme acu chun na sineirgí is fearr is féidir a bhaint amach agus chun an cuspóir a bhaineann le limistéar méadaithe faoin bplean orgánach a bhaint amach, mar a chinntear sa Phlean Straitéiseach Náisiúnta;
18. á aithint go gcuireann táirgeadh orgánach torthaí eacnamaíocha níos fearr ar fáil d’fheirmeoirí, ach gur minic a bhíonn costais táirgthe níos airde i gceist leis agus, dá bhrí sin, go n-éilítear praghsanna margaidh agus tacaíocht dhíreach leordhóthanach chun na costais sin a aisghabháil d’fhonn tuilleamh cothrom a lamháil d’fheirmeoirí;
19. á chur i bhfios go bhféadfadh praghsanna níos airde do thomhaltóirí a bheith ina mbacainn ar mhéadú, ach go bhfuil gá leo faoi láthair chun an earnáil orgánach a chothabháil; á mheabhrú nach bhfuil aon mhargadh ann i gcásanna áirithe do tháirgí talmhaíochta orgánacha, lena gcuirtear iallach ar fheirmeoirí iad a dhíol mar ghnáth-tháirgí talmhaíochta ar phraghas níos ísle;
20. á mheabhrú go bhfuil caighdeáin an-ard táirgthe i gceist leis an bhfeirmeoireacht orgánach; ag cur béim ar an ngá atá ann aghaidh a thabhairt ar inacmhainneacht táirgí orgánacha agus ar inrochtaineacht na dtáirgí sin; á chur i bhfios go láidir nach mór tacaíocht a thabhairt do tháirgeoirí i bpróiseas an tiontaithe go táirgeadh orgánach agus go gcaithfidh siad tairbhe a bhaint as breisluach na feirmeoireachta orgánaí; ag tabhairt dá haire, amhail i gcás gnáth-tháirgí, go rachadh sé chun tairbhe d’fheirmeoirí agus do thomhaltóirí araon an luach a dháileadh níos fearr ar na gníomhaithe sa bhiashlabhra orgánach;
21. ag aithint go lamhálfar, le forbairt na hearnála orgánaí, barainneachtaí scála sa phróiseáil agus sa lóistíocht a mhéadóidh éifeachtúlacht agus a mbeidh costais níos ísle mar thoradh orthu; ag leagan béim ar a thábhachtaí atá an Treoir maidir le Cleachtais Éagóracha Trádála chun an earnáil a fhorbairt agus chun a áirithiú nach mbeidh corrlaigh bhrabúis ró-ard ag miondíoltóirí ar tháirgí orgánacha; á mheas freisin go bhféadfaí táirgí orgánacha a áireamh sna cláir laistigh den Chiste um Chabhair Eorpach do na Daoine is Díothaí, fad is atá soláthar leordhóthanach ar fáil;
22. á chur in iúl gur geal léi go bhfuil an Coimisiún ag obair chun leas foriomlán na n-ainmhithe a fheabhsú agus ag tabhairt le fios go bhfuarthas amach i suirbhé Eorabharaiméadair 2020 maidir le talmhaíocht agus CBT go mbaineann 80 % de shaoránaigh AE le feirmeoireacht orgánach le hurraim níos mó do leas ainmhithe; á chur i bhfios go láidir, sa chomhthéacs sin, a thábhachtaí atá sé tacú le feirmeoireacht orgánach beostoic;
23. á chur i bhfios go láidir a thábhachtaí atá sé dlús a chur le forbairt an dobharshaothraithe orgánaigh agus a mhargadh san Aontas, chomh maith le héileamh na dtomhaltóirí ar na táirgí sin agus an mhuinín atá acu astu a neartú; á thabhairt chun suntais go dtagann ceann amháin as gach ceithre tháirge iascaigh ón dobharshaothrú; á chur i bhfios, áfach, ós rud é gurb iad allmhairí, arb ionann iad agus 60 % den soláthar iomlán, a sholáthraítear formhór na dtáirgí sin, go bhfuil acmhainneacht ollmhór fáis ann nach mór dúinn leas a bhaint as chun dobharshaothrú Eorpach i gcoitinne agus dobharshaothrú orgánach go háirithe a fhorbairt;
24. ag leagan béim ar an ngá atá ann na bearta maidir le dobharshaothrú orgánach a chomhordú leis na treoirlínte straitéiseacha nua do dhobharshaothrú AE a bheidh níos inbhuanaithe agus níos iomaíche don tréimhse 2021 go 2030 agus d’fhorbairt na hearnála sna Ballstáit agus sna réigiúin;
An t-éileamh a spreagadh agus muinín na dtomhaltóirí a áirithiú
25. ag tacú leis an gCoimisiún faisnéis faoi lógó orgánach AE a chur chun cinn agus a roinnt tuilleadh i measc tomhaltóirí, lena n-áirítear trí scéimeanna scoile, lenar cheart sciar níos mó a thabhairt do tháirgí orgánacha nuair a dhéanfar athbhreithniú ar na scéimeanna scoile, agus in institiúidí eile amhail tithe altranais; ag tacú le cur chun cinn na lógónna orgánacha áitiúla atá ann i roinnt Ballstát agus lena dtairgtear na ráthaíochtaí céanna ar a laghad le lógó orgánach AE agus go n-úsáidtear iad in éineacht leis; ag tabhairt dá haire gur cheart go mbeadh scéimeanna scoile mar bhonn do phlé oideolaíoch maidir le cothú agus bia inbhuanaithe agus gur cheart bearta a bheith ag gabháil leo atá dírithe ar leanaí a chur ar an eolas agus ar oideachas a chur ar leanaí faoi aistí bia níos fearr;
26. á chur i bhfios go láidir go bhfuil sé ríthábhachtach go leanfar le suirbhéanna tomhaltóirí ar orgánaigh trí ghníomhaíochtaí chun feasacht a ardú tuilleadh maidir leis na tairbhí a bhaineann leis an bhfeirmeoireacht orgánach don tsláinte, don fholláine agus d’ardcháilíocht saoil, agus ag an am céanna a áirithiú nach mbainfear an bonn ó mhuinín na dtomhaltóirí as sábháilteacht agus inbhuanaitheacht na ngnáthmhodhanna feirmeoireachta san Aontas; ag leagan béim ar an ngá atá ann faisnéis chruinn a chur ar fáil chun a áirithiú nach lagaíonn na tionscnaimh nua atá á bhforbairt maidir le lipéadú inbhuanaithe bia lógó orgánach AE ná nach gcruthóidh siad mearbhall don tomhaltóir maidir lena raon feidhme agus lena mbrí faoi seach;
27. á chur in iúl gur ábhar imní di faoi lipéid mhíthreoracha, faoi phacáistíocht agus faoi fhógraíocht mhíthreorach, rud a fhágann gur deacair do thomhaltóirí idirdhealú a dhéanamh idir gnáththáirgí agus táirgí orgánacha; ag tabhairt dá haire go bhfuil Rialachán (AE) 2018/848 agus rialuithe neamhspleácha rialta mar bhonn do mhuinín tomhaltóirí as táirgí orgánacha agus á iarraidh ar na Ballstáit cumarsáid a dhéanamh go soiléir ar lógó orgánach AE;
28. ag leagan béim ar an ról a bheidh ag ollmhargaí agus ag na slabhraí soláthair bia éagsúla chun lógó orgánach an Aontais a chur chun cinn agus chun tacú leis; ag fanacht leis na tionscnaimh a bheidh ag an gCoimisiún amach anseo lena ndírítear ar thomhaltóirí a threorú níos fearr maidir le bia a roghnú trí lipéadú, cur chun cinn agus feachtais faisnéise, bunaithe ar fhondúireachtaí eolaíocha atá fónta, neamhspleách agus oibríochtúil agus modheolaíochtaí iomlána agus comhleanúnacha; ag tabhairt dá haire go bhféadfadh lipéadú éigeantach lena léirítear áit tionscnaimh tháirgí bia uile an Aontais an trédhearcacht agus an inrianaitheacht a mhéadú go suntasach, agus dá réir sin calaois agus modhanna táirgthe neamhdhleathacha a chomhrac, chomh maith le muinín na dtomhaltóirí a fheabhsú;
29. á mheabhrú go bhfuil riachtanais na gcistineacha gairmiúla éagsúil ó riachtanais na dteaghlach; ag leagan béim ar a thábhachtaí atá sé breisluach a chruthú don slabhra soláthair agus cur le leibhéal próiseála táirgí orgánacha chun freagairt do riachtanais na gcistineacha gairmiúla;
30. á chreidiúint gur cheart an t-athbhreithniú ar sholáthar poiblí glas (SPG) 2019 a phoibliú ar bhealach níos fearr sna Ballstáit chun feasacht a fheabhsú agus chun spreagadh láidir a thabhairt do ghníomhaíocht lena ndírítear ar tháirgeadh orgánach a chur chun cinn agus chun tacú le haiste bia atá níos sláintiúla agus níos neamhdhíobhálaí don chomhshaol in institiúidí amhail scoileanna, ospidéil, tithe scoir agus príosúin, agus go bhféadfar méid dramhaíola táirgí orgánacha sna Ballstáit ina bhfuil barrachais a laghdú freisin; á chreidiúint gur cheart d’institiúidí AE dea-shampla a thabhairt ina saoráidí féin; á mheas, chun úsáid SPG a mhéadú, go bhfuil sé riachtanach comhordú a dhéanamh leis an earnáil trína heagraíochtaí ionadaíocha d’fhonn a áirithiú go n-oibreoidh an soláthar ar bhealach rianúil;
31. á iarraidh ar an gCoimisiún leanúint dá imscrúduithe ar na bacainní struchtúracha agus lóistíochúla atá ann faoi láthair agus úsáid chritéir SPG a chur chun cinn sna Ballstáit, chomh maith le gníomhaíochtaí chun faisnéis, oideachas agus cur chun cinn orgánach a fheabhsú chun an beart sin a dhéanamh níos éifeachtaí; á chur in iúl gur cheart an méadú ar úsáid SPG a chinneadh ar an leibhéal náisiúnta i gcomhréir leis an éileamh náisiúnta agus leis na spriocanna a leagtar amach sna pleananna gníomhaíochta oibriúcháin náisiúnta; á chreidiúint nach mór do SPG béim láidir a chur ar tháirgí orgánacha AE, rud a spreagfadh an táirgeadh agus a chuideodh le AE a spriocanna aeráide a bhaint amach;
32. á chur i bhfáth nach mór an táirgeadh orgánach agus an phróiseáil orgánach a fhorbairt ar bhealach iomchuí ar an leibhéal réigiúnach agus ar an leibhéal áitiúil, agus feirmeoirí orgánacha áitiúla bainteach leis; ag tacú le forbairt córas réigiúnach inbhuanaithe bia a bheidh bunaithe ar chomhar a mbeidh na geallsealbhóirí uile bia páirteach ann; á chur in iúl gur oth léi an easpa sonraí fíoraithe maidir le glacadh táirgí orgánacha i gceaintíní poiblí agus i mbialanna poiblí;
33. á chur i bhfios go bhfuil ról tábhachtach ag údaráis áitiúla, réigiúnacha agus náisiúnta, in éineacht le comhlachais feirmeoirí agus mórdhíoltóirí agraibhia, chun tacú le struchtúrú na hearnála orgánaí i dtéarmaí táirgthe, comhphróiseála, lóistíochta agus trádála, rochtain ar thalamh a éascú d’fheirmeoirí orgánacha, comhar a éascú idir na táirgeoirí féin, idir táirgeoirí agus tomhaltóirí agus le seirbhísí bia;
34. ag cur béim, ina theannta sin, ar an ról a bheidh ag na húdaráis áitiúla, réigiúnacha agus náisiúnta chun feasacht an phobail a mhúscailt maidir le gach cineál modhanna feirmeoireachta inbhuanaithe, maidir le táirgí orgánacha a sholáthar i gceaintíní agus maidir le cláir oideachais a fhorbairt do réamhscoileanna agus do scoileanna;
35. á chur i bhfios, sa chomhthéacs sin, gur uirlis éifeachtach iad margaí feirmeoirí ar an leibhéal áitiúil agus ar an leibhéal réigiúnach chun an bhearna idir táirgeoirí agus tomhaltóirí a dhúnadh agus gur cheart iad a chur chun cinn; á mheabhrú freisin go gcuireann údaráis áitiúla agus réigiúnacha agus comhlachais feirmeoirí cúnamh teicniúil an-luachmhar ar fáil d’fheirmeoirí orgánacha agus do na feirmeoirí atá á dtiontú, rud atá ríthábhachtach chun na cleachtais sin a chur chun feidhme, agus a bhfuil cistiú leordhóthanach ó CBT agus ó fhoinsí eile ag teastáil ina leith;
36. á thabhairt cun suntais nach mór do na húdaráis uile a áirithiú go leanfar, leis an gcreat rialála, d’fhorbairt na hearnála a chumasú agus a spreagadh, agus ualaí riaracháin á n-íoslaghdú ag an am céanna; á mheabhrú go bhfuil baint ag údaráis áitiúla agus réigiúnacha i roinnt mhaith Ballstát le fada le tacú le forbairt na feirmeoireachta orgánaí, go háirithe trí chláir forbartha tuaithe a bhainistiú agus a chur chun feidhme;
37. ag cur béim ar an bhfíoras, agus údaráis áitiúla agus réigiúnacha rannpháirteach ann, go bhfuil gá le cur chuige atá íogair ó thaobh áite de, i gcomhréir le réamhchoincheap Chlár Oibre Críochach 2030, chun aghaidh a thabhairt ar na riachtanais éagsúla atá ag limistéir thuaithe, fho-uirbeacha agus uirbeacha ar fud na hEorpa;
38. á thabhairt chun suntais go mbeidh rath na bpleananna gníomhaíochta oibriúcháin ag brath ar rannpháirtíocht níos láidre na hearnála príobháidí chun éileamh a spreagadh agus ioncam cothrom a sholáthar d’fheirmeoirí, go háirithe i dtíortha ina bhfuil margaí agus táirgeadh orgánach nach bhfuil chomh forbartha sin; á iarraidh ar an gCoimisiún sraith ionstraimí a shainaithint chun a chur ar chumas na mBallstát slabhraí miondíola a spreagadh chun cabhrú go gníomhach le faisnéis a chur chun cinn agus a chur ar fáil maidir leis an tábhacht a bhaineann le tomhaltas orgánach, agus chun slabhraí soláthair orgánaigh áitiúla a chruthú; á chur i bhfios go láidir nach mór gur ó éileamh príobháideach níos airde go príomha a thiocfadh méadú ar an táirgeadh orgánach agus nach ó dhreasachtaí polaitiúla amháin a thiocfaidh sé;
39. ag leagan béim ar a thábhachtaí atá sé feabhas a chur ar thrédhearcacht an tslabhra soláthair bia orgánaigh agus ar inrianaitheacht níos fearr i ngach próiseas táirgthe agus dáileacháin i gcomhréir leis na héilimh ó thomhaltóirí Eorpacha go mbeadh níos mó faisnéise acu maidir le tionscnamh agus modhanna táirgthe na n-earraí bia a chaitheann siad; á chur in iúl gur geal léi na tionscnaimh dheonacha ó mhiondíoltóirí chun táirgí comhshó a cheannach ar phraghas níos airde agus á chreidiúint gur cheart tionscnaimh den sórt sin a chur chun cinn;
40. ag tabhairt aird chuí ar na deacrachtaí atá roimh mhiondíoltóirí na táirgí tiontaithe sin a mhargú le tomhaltóirí mar gheall ar easpa rialacha margaíochta comhchuibhithe agus á iarraidh ar an gCoimisiún measúnú a dhéanamh ar bhearta chun a margaíocht a éascú, amhail trí lipéadú comhchuibhithe;
41. á chur i bhfios go láidir go bhfuil sé ríthábhachtach don Choimisiún, do na Ballstáit agus do na geallsealbhóirí páirt ghníomhach a ghlacadh chun bealaí a shainaithint inar féidir na sásraí deimhniúcháin agus rialaithe atá ann cheana a dhéanamh níos láidre chun calaois sa táirgeadh orgánach agus sa trádáil orgánach a chosc;
42. á chreidiúint go gcaithfidh na sásraí deimhniúcháin agus rialaithe a bheith níos oiriúnaí don talamh d’fheirmeoirí orgánacha agus nach mór an próiseas a shimpliú, lena n-áirítear trí réitigh TF;
43. ag cur béim ar an bhfíoras nach mór aird ar leith a thabhairt ar na nósanna imeachta chun comhlachtaí deimhniúcháin a údarú; á chur i bhfáth go bhfuil an próiseas deimhniúcháin maidir le tiontú go feirmeoireacht orgánach anásta i gcónaí agus gur deacair é a chur chun feidhme agus gur cheart é a éascú, go háirithe d’fheirmeoirí beaga; á mheas gur cheart tacaíocht a thabhairt d’fheirmeoirí chun costais deimhniúcháin a chumhdach;
44. ag cur béim ar an ngá atá le córais Eorpacha chomhchuibhithe chun ionchuir le haghaidh feirmeoireacht orgánach a dheimhniú chun iomadú deimhnithe príobháideacha a bhfuil ceanglais éagsúla agus córais rialaithe éagsúla acu a chosc; á iarraidh ar an gCoimisiún dlús a chur lena chomhchuibhiú ar fud an Aontais trí OAP;
45. ag tathant ar an gCoimisiún seiceálacha custaim a neartú trí bhíthin sásraí rialaithe díreacha aontaithe i gcomhar leis na Ballstáit agus i gcomhréir iomlán le prionsabal na coimhdeachta, chun cosc a chur ar chalaois bia, ar thruailliú agus ar allmhairiú táirgí nach gcomhlíonann caighdeáin an AE maidir le táirgeadh orgánach, chomh maith leis an mbaol a sheachaint go gcuirfí earnáil orgánach AE faoi mhíbhuntáiste iomaíoch mar gheall ar easpa cóineasaithe dhomhanda caighdeán agus costais mhéadaithe a bheith ann do thomhaltóirí; ag cur béim, sa chomhthéacs sin, ar an ngá atá le rannpháirtíocht níos mó ó na húdaráis chustaim ábhartha chun cáilíocht agus sábháilteacht táirgí orgánacha a ráthú agus chun a áirithiú go mbeidh iomaíocht chothrom ann idir táirgeoirí laistigh den Aontas agus lasmuigh de;
46. á chur in iúl gur oth léi nach ndéantar tagairt ar bith sa phlean gníomhaíochta orgánaí do na deacrachtaí agus na costais throma arna gcruthú don earnáil de bharr an ghá atá ann bearta oiriúnacha a chur i bhfeidhm le linn saothrú, buainte, iompair, stórála agus próiseála chun táirgí neamhúdaraithe a choinneáil amhail, mar shampla, OGManna as an slabhra táirgthe orgánach;
47. á chur i bhfáth go n-aithnítear go hidirnáisiúnta táirgí talmhaíochta de thionscnamh AE ar mhaithe lena gcáilíocht; á mheas gur gá gníomhaíochtaí dearfacha agus cur chun cinn trádála chun táirgí orgánacha AE a chur chun cinn tuilleadh go hidirnáisiúnta; á aithint, i ndáil leis an méid sin, go bhféadfadh ról a bheith ag beartas cur chun cinn AE maidir le táirgeadh orgánach; á chur i bhfios go láidir gur cheart aitheantas a thabhairt don réimse leathan modhanna, cleachtas agus táirgí inbhuanaithe a bhaineann le táirgeadh in AE;
48. á chur i bhfios, maidir le tásca geografacha, a fhaigheann tacaíocht ó bheartas cur chun cinn AE, go gcuireann siad go mór le fás eacnamaíoch i roinnt mhaith ceantar tuaithe agus gur treoir thábhachtach de chuid thalmhaíocht na hEorpa iad; á iarraidh go gcuirfeadh an Coimisiún an Pharlaimint ar an eolas maidir leis an bhféidearthacht atá ann an margadh orgánach a leathnú agus go gcuirfeadh sé dlús leis an gcaibidlíocht atá ar bun faoi láthair chun an t-athrú ó choibhéis go comhlíonadh chaighdeáin AE maidir le hallmhairiú táirgí orgánacha a bhaint amach;
49. ag tacú leis an aistriú domhanda chuig córais bhia inbhuanaithe; á chur in iúl go bhfuil sí den tuairim gur cheart, le gníomhaíocht ar leibhéal AE, lena n-áirítear go háirithe straitéis an Chomhaontaithe Ghlais, díriú ar fheasacht chomhshaoil a ardú go rialta ar scála domhanda; á chur in iúl gur oth léi nach dtugann comhaontuithe saorthrádála dóthain airde uaireanta ar dhifríochtaí móra i gcaighdeáin táirgthe talmhaíochta idir AE agus tríú tíortha maidir le cosaint an chomhshaoil agus leas ainmhithe, rud a chuireann bac ar fheirmeoirí AE tuilleadh infheistíochtaí comhshaoil a dhéanamh, lena n-áirítear i dtáirgeadh orgánach;
An tiontú a spreagadh agus an slabhra luacha iomlán a threisiú
50. á mheas, chun uaillmhianta na bPleananna Straitéiseacha Náisiúnta a chomhlíonadh, go bhfuil buiséad leormhaith CBT, chomh maith le comhoiriúnacht le cistí nó cláir Eorpacha eile, bunriachtanach chun dreasachtaí a chruthú d’fheirmeoirí a spreagadh chun cleachtais feirmeoireachta orgánaí a chothabháil agus tiontú chuig cleachtais feirmeoireachta orgánaí, trí bhearta forbartha tuaithe a bhfuil acmhainní leormhaithe acu nó trí éiciscéimeanna a bheidh tarraingteach ó thaobh airgeadais de, nó meascán den dá cheann;
51. á iarraidh go mbeadh rochtain ag feirmeoirí traidisiúnta agus orgánacha araon ar éiciscéimeanna agus go ndearfaí iad ar bhealach a fhágfaidh go mbeidh siad comhoiriúnach agus comhlántach le bearta agra-chomhshaoil-aeráide (AECManna); á mheabhrú a thábhachtaí atá sé tacú le feirmeoirí orgánacha tar éis chéim an tiontaithe; á iarraidh ar na Ballstáit tacú le hathnuachan ó ghlúin go glúin san fheirmeoireacht orgánach trí na beartais phoiblí ábhartha, fiontraíocht i measc na mban a chur chun cinn agus tacú le feirmeacha beaga agus meánmhéide orgánacha inmharthana a fhorbairt;
52. á chur in iúl gur oth léi go bhfuil meath tagtha ar bhuiséad CBT le fiche bliain anuas ag an am céanna leis na ceanglais a fhorchuirtear ar earnáil na talmhaíochta; ag tabhairt dá haire, faoin CBT reatha, nach bhfuil ach 1.8 % den bhuiséad á chaitheamh ar bhearta chun tacú leis an bhfeirmeoireacht orgánach agus gur díol sásaimh di go gceadaítear leis an CBT nua, go háirithe trí éiciscéimeanna agus trí bhearta forbartha tuaithe, níos mó solúbthachta a thabhairt do na Ballstáit chun na méideanna atá dírithe ar an earnáil orgánach a mhéadú;
53. ag cur sonrú san acmhainneacht a bhaineann le slabhraí soláthair bia gearra, áitiúla agus séasúracha, agus deiseanna margaíochta díreacha, lena n-áirítear margaí na bhfeirmeoirí, do tháirgeoirí orgánacha agus do gheilleagair thuaithe chun sochair don chomhshaol agus do leas ainmhithe a sholáthar, agus ioncam á áirithiú freisin, fostaíocht á caomhnú agus á cruthú, beogacht na gceantar tuaithe á áirithiú agus an bhearna idir táirgeoirí agus tomhaltóirí AE á dúnadh; á chur i bhfáth go bhfuil forbairt an mhargaidh ríthábhachtach d’fhorbairt inbhuanaithe na hearnála orgánaí;
54. á iarraidh ar na Ballstáit dóthain acmhainní a leithdháileadh ar infheistíochtaí lena n-éascófar forbairt slabhraí gearra bia, amhail trí líon na seamlas soghluaiste nó líon na saoráidí próiseála ar an bhfeirm a mhéadú; á mheas gur cheart úsáid slabhraí soláthair áitiúla a chur chun cinn i nósanna imeachta soláthair phoiblí; ag cur béim ar an bhfíoras nár cheart bacainní breise a bheith i margadh inmheánach an Aontais mar thoradh ar an mbéim a chuirtear ar tháirgeadh áitiúil agus ar shlabhraí gearra;
55. á iarraidh ar an gCoimisiún agus ar na Ballstáit ról gníomhach a imirt maidir le feabhas a chur ar struchtúr na slabhraí soláthair orgánaigh agus acmhainn na n-eagraíochtaí táirgeoirí orgánacha a fhorbairt; ag tathant ar na Ballstáit ‘idirghabhálacha earnála’ a úsáid agus gach beart atá ar fáil a úsáid chun feabhas a chur ar eagrú táirgeoirí orgánacha i ngach earnáil ábhartha agus chun cabhrú leo i gcás rótháirgeadh sealadach;
56. á chur i bhfáth go bhféadfadh sé go mbeadh níos lú cumhachta margála i gconarthaí tráchtála ag feirmeacha orgánacha, a bhfuil a dtáirgeadh níos lú ó thaobh méide agus costais dá bhrí sin, agus go bhféadfadh sé, dá bhrí sin, a bheith an-leochaileach do chleachtais tráchtála éagóracha, go háirithe i bhfoirm íocaíochtaí moillithe as earraí meatacha, cealuithe ag an nóiméad deireanach nó iachall a chur ar sholáthraithe íoc as táirgí neamhdhíolta nó táirgí dramhaíola; ag leagan béim ar an ngá atá le coinníollacha conarthacha soiléire agus le haitheantas cothrom a thabhairt d’obair na dtáirgeoirí talmhaíochta orgánacha agus á chreidiúint gur cheart uirlisí amhail conarthaí sa slabhra soláthair a chur chun cinn;
57. á chur in iúl gur geal léi an tacaíocht a thugann an Coimisiún do bhithcheantair a fhorbairt, ar a dtugtar éiciréigiúin freisin, laistigh de na Ballstáit, ós rud é gur de chineál ilfheidhmiúil iad, go gcuireann siad slabhraí soláthair gairide chun cinn agus go gcruthaítear sineirgí, inter alia, idir feirmeoirí, tomhaltóirí, cuideachtaí próiseála, miondíoltóirí, tionscal na fáilteachais agus lónadóireacht, agus fiontair chultúrtha; á iarraidh ar an gCoimisiún faisnéis a chur ar fáil do na Ballstáit maidir leis na hionstraimí a d’fhéadfadh siad a úsáid chun forbairt bithcheantar a chur chun cinn, agus aird ar leith á tabhairt ar limistéir uirbithe; ag tabhairt dá haire go bhfuil rath na n-údarás áitiúil agus réigiúnach ag brath ar chomhtháthú láidir réigiúnach agus ar rannpháirtíocht na n-údarás áitiúil agus réigiúnach;
58. ag cur béim ar a thábhachtaí atá sé cur leis an malartú struchtúrtha eolais agus dea-chleachtas maidir le feirmeoireacht orgánach i measc na mBallstát agus na bhfeirmeoirí; ag cur béim ar na buntáistí a bhaineann le comhar a threisiú idir eolaithe, ollscoileanna eolaíochta talmhaíochta agus an earnáil oideachais níos leithne, seirbhísí comhairleacha nó comhairleoirí, feirmeoirí agus a gcomhlachais agus a n-eagraíochtaí, agus an tsochaí; ag leagan béim ar an ról tábhachtach atá le himirt i bhforbairt an táirgthe orgánaigh ag na seirbhísí neamhspleácha comhairleacha feirme nach mór do na Ballstáit a áireamh ina bPleananna Straitéiseacha faoi CBT agus ag leagan ar an ngá atá ann acmhainní leordhóthanacha airgeadais a leithdháileadh orthu;
59. ag tabhairt dá haire gur léiríodh i dtuarascáil an Airmheáin Chomhpháirtigh Taighde dar teideal Modelling environmental and climate ambition in the agricultural sector with the CAPRI model’[8] [An uaillmhian chomhshaoil agus aeráide a shamhaltú in earnáil na talmhaíochta le samhail CAPRI] go bhfuil gá le gnóthachain táirgiúlachta i ndáil leis an bhfeirmeoireacht orgánach agus bainistiú cothaitheach, ar féidir iad a fheabhsú, inter alia, trí fheirmeoireacht bheacht, trí theicneolaíochtaí digiteacha nua agus trí theicnící nuálacha eile;
60. ag tabhairt dá haire go bhféadfadh uirlisí digiteacha nuálacha cur go mór leis an trédhearcacht agus leis an inrianaitheacht, agus ar an gcaoi sin calaois agus modhanna táirgthe neamhdhleathacha a chomhrac, chomh maith le muinín na dtomhaltóirí a fheabhsú; dá bhrí sin, ag spreagadh an Choimisiúin, lena n-áirítear trí na Pleananna Straitéiseacha faoi CBT, a áirithiú go mbainfear úsáid níos mó as teicneolaíochtaí digiteacha, amhail feirmeoireacht bheacht agus blocshlabhra san fheirmeoireacht orgánach; á chur i bhfáth, áfach, go gcomhlánaíonn na teicneolaíochtaí sin cur chuige na hinbhuanaitheachta sistéamaí i leith na feirmeoireachta orgánaí agus nach mór príobháideachas, brabúsacht agus neamhspleáchas feirmeoirí ó thaobh sonraí de a áirithiú;
Feabhas a chur ar an méid a chuireann an fheirmeoireacht orgánach leis an inbhuanaitheacht
61. á athdhearbhú a thábhachtaí atá taighde agus nuálaíocht maidir le hinbhuanaitheacht earnáil na feirmeoireachta orgánaí agus maidir le hionchais na sochaí a chomhlíonadh maidir leis an mbithéagsúlacht, leis an athrú aeráide agus leis an oiriúnú aeráide, le leas ainmhithe agus le húsáid éifeachtúil acmhainní, agus gur díol sásaimh di an rún atá ag an gCoimisiún cistiú an chláir Fís Eorpach a chur ar leataobh chun tacú leis na haidhmeanna sin; á chur i bhfáth, sa chomhthéacs sin, gur gá taighde agus nuálaíocht chun tiontú go talmhaíocht orgánach a spreagadh, lena n-áirítear táirgeadh beostoic, chun roghanna malartacha a aimsiú i gcás ionchuir áirithe san fheirmeoireacht agus sa phróiseáil araon chun táirgeacht a mhéadú agus chun a áirithiú go mbeidh fáil ar an mbeatha próitéine, vitimíní, táirgí cosanta plandaí, go háirithe réitigh bhithrialaithe, leasacháin agus acmhainní géiniteacha chun córais láidre feirmeoireachta a fhorbairt tuilleadh agus chun an chaoinfhulaingt do thriomach, lotnaidí agus galair a mhéadú; á iarraidh ar an gCoimisiún comhar idir pobail taighde atá ag obair ar bhia orgánach agus ar ghnáthbhia agus ar fheirmeoireacht orgánach agus traidisiúnta a spreagadh agus a chothú, go háirithe tríd an gComhpháirtíocht Eorpach um Nuálaíocht Talmhaíochta (EIP-AGRI);
62. ag spreagadh cur chuige eolaíochtbhunaithe maidir le torthúlacht na hithreach agus an gá atá le nuálaíochtaí a fhorbairt, a ghlacadh agus a dhreasú i bhfoinsí núíosacha cothaitheach plandaí san fheirmeoireacht orgánach, lena n-áirítear méadú ar athchúrsáil cothaitheach trí phróiseáil agus deighilt leormhaith cothaitheach agus, i gcás inarb oriúnach agus inarb iomchuí, táirgí leasacháin a tháirgtear ó fhoinsí in-athnuaite, amhail dramhaíl bhithmhaise agus aoileach ainmhithe chun easnaimh fhadtéarmacha cothaitheach a sheachaint; á mheabhrú a thábhachtaí atá aoileach beostoic mar leasachán orgánach agus ag spreagadh é a úsáid ar bhealach inbhuanaithe sa timthriall saothraithe; á iarraidh ar an gCoimisiún measúnú a dhéanamh ar ábhair nua athchúrsáilte ina bhfuil cothaithigh riachtanacha plandaí (fosfar, potaisiam agus nítrigin) chun go gcuirfear iad amach anseo ar liosta na n-ábhar ionchuir i Rialachán (AE) 2018/848, i gcomhréir le prionsabail na feirmeoireachta orgánaí agus lena n-áirithítear cáilíocht, sábháilteacht agus muinín na dtomhaltóirí;
63. á iarraidh go ndéanfar tuilleadh taighde agus faisnéise maidir leis na tairbhí a d’fhéadfadh a bheith ag baint le bithspreagthaigh plandaí agus feabhsaitheoirí bithbhunaithe ithreach a úsáid sna córais feirmeoireachta orgánaí agus maidir leis an gcaoi a gcuireann siad le hionsú cothaitheach agus le feidhmíocht níos fearr sa tsamhail táirgthe sin, chun go bhféadfar iad a ghlacadh i gcoitinne agus chun cabhrú leis an mbearna idir táirgeacht orgánach agus an táirgeacht thraidisiúnta a laghdú; á chur i bhfios go láidir go bhféadfaí aghaidh a thabhairt ar dhúshlán na míchothromaíochtaí i mbuiséid na gcothaitheach i gcórais feirmeoireachta orgánaí trí úsáid a bhaint as teaglaim leormhaith, a bhaineann go sonrach leis an bhfeirm, de chothaithigh sheachtracha éagsúla, chomh maith le fosú bitheolaíoch nítrigine;
64. ag leagan béim ar a phráinní atá sé go bhforbrófar táirgeadh próitéiní orgánacha plandaí agus táirgeadh léagúm orgánach, lena n-áirítear i gcórais foráiste, atá le spreagadh san Aontas Eorpach, chun spleáchas na hearnála orgánaí ar allmhairí a laghdú; ag tathant ar an gCoimisiún plean straitéiseach tiomnaithe a tharraingt suas i ndáil leis an méid sin;
65. á chur in iúl gur geal léi an méid a chuireann an fheirmeoireacht orgánach le húsáid lotnaidicídí sintéiseacha a laghdú agus á iarraidh ar an gCoimisiún, agus an reachtaíocht nua maidir le húsáid inbhuanaithe lotnaidicídí á dréachtú aige, táirgí bithrialaithe a shainiú agus infhaighteacht réiteach bithrialaithe agus substaintí nádúrtha a mhéadú, a bhfuil deis acu úsáid i bhfad níos leithne a bhaint astu, tríd an bpróiseas meastóireachta agus údaraithe a fheabhsú agus a bhrostú;
66. ag déanamh rún ó Pharlaimint an 15 Feabhra 2017 a mheabhrú don Choimisiún agus do na |Ballstáit maidir le lotnaidicídí ar de bhunús bitheolaíoch a mbaineann riosca íseal leo[9] agus á chur i bhfáth gur gá tacú le táirgí cosanta plandaí eile atá sábháilte, éifeachtach agus inacmhainne a fhorbairt, agus a n-úsáid níos leithne a spreagadh, go háirithe tríd an nós imeachta údaraithe do shubstaintí bunúsacha agus leathnú ar a n-úsáid a éascú, mar ghné thábhachtach i bhforbairt an táirgthe orgánaigh; ag cur béim ar an ngá atá ann na coinníollacha a chruthú do rochtain chomhionann ar tháirgí cosanta plandaí orgánacha agus leasacháin sna Ballstáit; á chur i bhfáth go bhféadfadh iarmhair lotnaidicíde, atá sa chomhshaol, difear a dhéanamh do tháirgí orgánacha chomh maith;
67. á chur i bhfios nár cheart go mbeadh feirmeoirí orgánacha, a ráthaíonn ardchaighdeáin chomhshaoil, freagrach as rioscaí lasmuigh dá smacht agus á iarraidh ar an gCoimisiún comhchuibhiú a chur chun cinn tuilleadh i ndáil le torthaí na n-iarmhar lotnaidicíde a láimhseáil;
68. á thabhairt chun suntais a thábhachtaí atá síolta orgánacha ardchaighdeáin, ábhar ilchineálach agus cineálacha plandaí ardtáirgeachta atá ar fáil go leordhóthanach, cineálacha dúchasacha agus cineálacha atá oiriúnaithe go háitiúil; ag léiriú a n-acmhainneachta maidir le hathléimneacht i gcoinne galair plandaí agus tionchar an athraithe aeráide a neartú; ag spreagadh an Choimisiúin agus na mBallstát dlús a chur leis na hiarrachtaí, lena n-áirítear trí ghníomhaíochtaí sonracha, chun feabhas a chur ar fheidhmiú mhargadh na síolta orgánacha agus á chreidiúint go gcuideofaí le hidirthréimhsí chun an méid sin a bhaint amach; á iarraidh ar an gCoimisiún a áirithiú go ndéantar acmhainní airgeadais leordhóthanacha a leithdháileadh chun taighde a dhéanamh ar shíolta orgánacha agus ar phórú ainmhithe;
69. á thabhairt chun suntais a thábhachtaí atá sé tacú le cláir maidir le pórtha áitiúla a chaomhnú agus a roghnú, ar cláir iad, i bhfianaise a láidre atá siad, a oireann don fheirmeoireacht orgánach go háirithe; ag leagan béim ar an ngá atá ann tacú le pórú traidisiúnta barr chun cineálacha sláintiúla athléimneacha a fhorbairt agus freisin an gá atá le modhanna nua-aimseartha, inbhuanaithe agus nuálacha agus síolta orgánacha agus cleachtais talmhaíochta nua á bhforbairt, agus ardleibhéal cosanta á choinneáil do shláinte an duine agus don chomhshaol;
70. ag cur béim, sa chomhthéacs sin, ar an ról a d’fhéadfadh a bheith ag nuálaíochtaí eolaíocha i bpórú plandaí, go háirithe maidir le feabhas a chur ar fhriotaíocht cineálacha, ó thaobh éagsúlacht na n-acmhainní géiniteacha a chothú agus ó thaobh córais táirgthe bia a neartú, agus ag meabhrú nach gceadaítear síolta géinmhodhnaithe (OGM) a úsáid sa talmhaíocht orgánach;
71. ag tacú leis an rún atá ag an gCoimisiún anailís ar bhreathnóirí margaidh an Aontais a leathnú chun táirgí orgánacha a chuimsiú; ag cur béim ar a thábhachtaí atá sé cur leis an mbailiú agus feabhas a chur ar infhaighteacht sonraí cruinne agus tráthúla, lena n-áirítear ar an leibhéal réigiúnach, maidir leis an earnáil orgánach chun tuiscint níos fearr a fháil ar na héifeachtaí comhshaoil, eacnamaíocha agus sóisialta atá aici;
72. á chreidiúint gur cheart go n-áireofaí leis sin sonraí maidir leis an méid a chuireann an earnáil le hinbhuanaitheacht chomhshaoil, mar aon le sonraí maidir le táirgeadh, próiseáil agus tomhaltas, lena n-áirítear in earnáil an fháilteachais agus i gceaintíní poiblí, maidir le trádáil laistigh den Aontas agus le tíortha nach bhfuil san Aontas agus maidir le praghsanna táirgeoirí agus praghsanna miondíola, roghanna tomhaltóirí, struchtúir slabhra soláthair, luach breise agus sciar na bhfeirmeoirí i slabhraí soláthair; á chur in iúl go bhfuil sí suite de go bhfuil na sonraí sin bunriachtanach chun beartas AE maidir le táirgeadh orgánach a mhúnlú agus chun faireachán a dhéanamh air agus chun bearta a dhéanamh chun míchothromaíochtaí soláthair agus éilimh a leigheas, chun measúnú a dhéanamh ar threochtaí tomhaltais agus táirgthe agus chun trédhearcacht agus muinín san earnáil a mhéadú;
73. ag aithint na hacmhainneachta a bhaineann le spás coiteann Eorpach do shonraí talmhaíochta chun cur leis an eolas agus leis an muinín atá ag tomhaltóirí, chomh maith le hinrianaitheacht sa slabhra soláthair orgánach a fheabhsú; ag cur béim ar an bhfíoras go bhfuil sé bunriachtanach riachtanais na dtomhaltóirí a shainaithint trí mheasúnuithe ábhartha chun éileamh a spreagadh; á iarraidh ar na Ballstáit torthaí eacnamaíocha na hearnála orgánaí a chur in iúl ar bhealach níos fearr; á iarraidh ar an gCoimisiún, maidir leis méadú ar an bhfeirmeoireacht orgánach ó thaobh an athraithe aeráide agus na slándála bia araon san Aontas Eorpach, staidéir chuimsitheacha agus anailísí cuimsitheacha a dhéanamh ar an tionchar a bheadh aige;
°
° °
74. á threorú dá hUachtarán an rún seo a chur ar aghaidh chuig an gComhairle, chuig an gCoimisiún agus chuig rialtais agus parlaimintí na mBallstát.
RÁITEAS MÍNIÚCHÁIN
An 25 Márta 2021, d’fhoilsigh an Coimisiún plean gníomhaíochta AE maidir le táirgeadh orgánach (OAP) a fhorbairt, ar plean é a fógraíodh sa Straitéis ón bhFeirm go dtí an Forc agus sa Straitéis Bhithéagsúlachta, ina bhfuil sprioc leagtha síos ag an gCoimisiún do sciar limistéar talmhaíochta AE atá le tabhairt don fheirmeoireacht orgánach agus lena ndéantar foráil do mhéadú suntasach ar dhobharshaothrú orgánach faoi 2030. Tá na straitéisí sin mar chuid den Chomhaontú Glas don Eoraip, de chlár oibre beartais an Choimisiúin d’Eoraip inbhuanaithe a bheidh neodrach ó thaobh na haeráide de faoi 2050. Chinn Coiste AGRI tuarascáil féintionscnaimh a tharraingt suas maidir leis an bPlean Gníomhaíochta sin.
Tugann OAP chun suntais go mbeidh ról bunriachtanach ag an bhfeirmeoireacht orgánach, mar aon le modhanna feirmeoireachta inbhuanaithe eile, trí bhia ar ardchaighdeán a tháirgeadh a mbeadh tionchar íseal aige ar an gcomhshaol, mar aon le modhanna feirmeoireachta inbhuanaithe eile, chun córas bia inbhuanaithe de chuid an Aontais a fhorbairt. Leagtar amach sa phlean gníomhaíochta oibriúcháin gníomhaíochtaí nithiúla lena gcumhdaítear an slabhra soláthair ina iomláine, idir tháirgeadh bia agus tomhaltas bia.
Déantar OAP a mhiondealú ina thrí ais idirnasctha lena mbaintear amach uaillmhianta chuspóirí inbhuanaitheacht an Chomhaontaithe Ghlais: 1. an t-éileamh a spreagadh agus muinín na dtomhaltóirí a áirithiú; 2. tiontú a spreagadh agus an slabhra luacha ar fad a threisiú; 3. rannchuidiú na feirmeoireachta orgánaí le hinbhuanaitheacht chomhshaoil a fheabhsú. Tacófar leis na trí ais sin le 23 ghníomhaíocht, leanfar le cuid de ghníomhaíochtaí OAP 2014-2020, chomh maith le sraith gníomhaíochtaí nua a chur chun cinn agus foinsí éagsúla maoinithe a úsáid. Foráiltear d’athbhreithniú meántéarma ar OAP in 2024 agus bunaíodh “Lá Orgánach an Aontais” bliantúil agus déanfar é a cheiliúradh an 23 Meán Fómhair.
Bíonn táirgí orgánacha deimhnithe níos costasaí de ghnáth ná a gcontrapháirteanna traidisiúnta, ós rud é gur minic a bhíonn costais táirgthe níos airde i gceist le táirgeadh orgánach agus, dá bhrí sin, go dteastaíonn praghsanna margaidh níos airde chun na costais sin a aisghabháil. D’fhéadfadh sé sin a bheith ina bhacainn ar leathnú na hearnála orgánaí, ach ag an am céanna is réamhriachtanas eacnamaíoch é chun leanúint den fheirmeoireacht orgánach agus chun í a thiontú tuilleadh.
In 2019, d’fhás limistéar talmhaíochta iomlán an Aontais faoin bhfeirmeoireacht orgánach go 13.8 milliún heicteár agus faoi láthair is ionann é agus 8.5 % de limistéar talmhaíochta iomlán an Aontais a úsáidtear. Tá difríocht shuntasach idir méid an táirgthe orgánaigh idir na Ballstáit agus tá éagsúlacht ann idir 0.5 % agus 26 % den limistéar talmhaíochta faoi fheirmeoireacht orgánach. Éilítear le sprioc orgánach 2030 an Aontais go dtiocfaidh fás suntasach ar an earnáil orgánach laistigh d’ocht mbliana, agus iad ag tabhairt aghaidh ar dhúshlán deacair na mBallstát a n-uaillmhianta don fheirmeoireacht orgánach a choigeartú.
Chun deis a thabhairt do na Ballstáit pleananna gníomhaíochta oibriúcháin náisiúnta saincheaptha a chruthú, a fheidhmíonn mar bhosca uirlisí tacaíochta, agus a n-uaillmhianta orgánacha náisiúnta á gcur i gcomhréir le creat an Chomhbheartais Talmhaíochta (CBT), ní mór do OAP an Aontais na hionstraimí cearta, na dreasachtaí, an tsolúbthacht agus an chothromaíocht a mholadh chun aghaidh a thabhairt ar na himthosca éagsúla i réigiúin éagsúla na hEorpa.
Le OAP an Aontais, ní mór cur chuige iomlánaíoch a shaothrú lena gcuirfear le héifeachtaí ilfheidhmeacha na talmhaíochta orgánaí agus lena gcuirfear chun cinn an inbhuanaitheacht eacnamaíoch, éiceolaíoch agus shóisialta ar bhealach cothrom agus lena spreagfar na Ballstáit agus lena mbainfear leas as a gcuid pleananna gníomhaíochta oibriúcháin náisiúnta féin a fhorbairt le gníomhaíochtaí nithiúla a bheidh faoi cheangal ama. Ba cheart go n-áireofaí sna OAPanna náisiúnta sin gníomhaíochtaí atá dírithe ar thacú leis an slabhra soláthair orgánach ina iomláine a chur chun cinn, Soláthar Poiblí Glas (SPG) a chur chun cinn, an cumas a neartú forbairtí margaidh a bhrú chun cinn agus cuidiú le feirmeoirí tiontú agus glacadh dea-chleachtas san fheirmeoireacht orgánach, i measc gníomhaíochtaí eile atá oiriúnaithe do riachtanais na mBallstát.
Ar an gcéad dul síos, ní mór forbairtí iomlánaíocha sa slabhra soláthair a bheith ag gabháil le forbairt agus fás earnáil orgánach AE, lena n-áirítear bearta lena spreagfar an t-éileamh breise ar bhia orgánach agus lena n-áiritheofar muinín na dtomhaltóirí. D’fhéadfadh titim ghaolmhar ar phraghsanna orgánacha teacht as rótháirgeadh orgánach, rud a d’fhéadfadh feirmeoirí orgánacha AE a lagú sa deireadh, spreagadh na bhfeirmeoirí le haghaidh tiontú orgánach a laghdú agus, ina dhiaidh sin, nach mbainfí amach spriocanna aeráide agus comhshaoil an Chomhaontaithe Ghlais go dtí an leibhéal inmhianaithe. Dá bhrí sin, ní mór freastal ar an méadú a bhfuiltear ag súil leis sa todhchaí ar sholáthar bia orgánaigh le héileamh ard dá réir, chun brabúsacht an mhargaidh orgánaigh agus na feirmeoireachta orgánaí amach anseo san Aontas a choimirciú.
An t-éileamh a spreagadh agus muinín na dtomhaltóirí a áirithiú
Chun go mbeidh an OAP in ann a fheidhm a chomhlíonadh mar bhosca uirlisí tacaíochta d’uaillmhian orgánach na mBallstát faoi seach, ba cheart buiséad leordhóthanach CBT a chur ar fáil chun dreasachtaí a chruthú d’fheirmeoirí chun aistriú chuig cleachtais feirmeoireachta orgánaí agus iad a chothabháil ar an leibhéal náisiúnta, trí bhearta forbartha tuaithe, trí éiciscéimeanna nua a tugadh isteach, nó trí mheascán den dá rud. Tá tacaíocht na mBallstát don athnuachan ó ghlúin go glúin san fheirmeoireacht orgánach ríthábhachtach i ndáil leis sin.
Beidh rath an phlean gníomhaíochta oibriúcháin ag brath freisin ar rannpháirtíocht níos láidre ón earnáil phríobháideach chun éileamh a spreagadh, go háirithe i dtíortha ina bhfuil margaí agus táirgeadh orgánach nach bhfuil chomh forbartha céanna.
Is féidir le huaillmhianta méadaithe SPG sna Ballstáit an t-éileamh orgánach a mhéadú agus gníomhú mar spreagadh chun an sprioc orgánach a bhaint amach. Ba cheart don Choimisiún dea-shampla a thabhairt agus critéir SPG a chur i bhfeidhm i gceaintíní, i mbialanna agus caiféanna institiúidí agus gníomhaireachtaí AE. Cúram tábhachtach eile don Choimisiún is ea taighde a dhéanamh ar na bacainní struchtúracha agus lóistíochta atá ann faoi láthair ar mhéadú a dhéanamh ar an nglacadh atá ag na Ballstáit le critéir SPG agus ar réitigh a chur ar fáil, chun rannchuidiú leis an bhforbairt a dhéanfar amach anseo ar thomhaltas orgánach. Ba cheart do na Ballstáit dáileadh táirgí orgánacha a áireamh i scéim scoile AE.
Tá sé ríthábhachtach a áirithiú go mbeidh tomhaltóirí in ann roghanna eolasacha a dhéanamh agus bia á cheannach acu. Chun a bheith lárnach do chinntí ceannaigh tomhaltóirí, tá sé ríthábhachtach lógó orgánach AE a chur chun cinn tuilleadh, ar lógó é a chaithfidh a bheith ina ráthaíocht do phríomhghnéithe chreat rialála AE maidir le táirgí orgánacha, go háirithe comhchaighdeáin, deimhniúchán, forfheidhmiú láidir agus lipéadú soiléir.
Tá ag tomhaltóirí, a cheannaíonn bia orgánach, ionchais áirithe faoina cháilíocht agus ag brath ar eagraíochtaí deimhniúcháin agus rialuithe orgánacha chun an cháilíocht sin a fhíorú, chomh maith le faisnéis a sholáthar faoi thionscnamh táirgí orgánacha. D’fhéadfadh mímhuinín i bpróiseas deimhniúcháin orgánaigh an Aontais agus amhras faoi lógó orgánach an Aontais dochar a dhéanamh go buan d’iarrachtaí chun an earnáil orgánach a neartú tuilleadh. Dá bhrí sin, tá trédhearcacht ríthábhachtach do thomhaltóirí agus tá gá le rialuithe éigeantacha ó chomhlachtaí rialaithe neamhspleácha. I bhfianaise chastacht an tslabhra orgánaigh soláthair, tá sé ríthábhachtach don Choimisiún, do na Ballstáit agus do na geallsealbhóirí páirt ghníomhach a ghlacadh chun bealaí a shainaithint inar féidir na sásraí deimhniúcháin agus rialaithe atá ann cheana a dhéanamh níos láidre chun calaois sa táirgeadh orgánach agus sa trádáil orgánach a chosc, san Aontas agus i dtíortha nach bhfuil san Aontas araon, agus chun ualach breise riaracháin agus costais ar fheirmeoirí a chosc. Anseo, ba cheart go mbeadh réitigh TF i bhfeidhm.
Chun an fhorbairt is fearr is féidir a bhaint amach san earnáil orgánach, tá rannpháirtíocht na n-údarás áitiúil agus réigiúnach ríthábhachtach. Is minic a bhíonn léargas soiléir ag ionadaithe áitiúla agus réigiúnacha ar easnaimh ina réigiún nó ina bpobal féin agus is féidir leo a chinneadh go bhféadfar feabhas a chur orthu agus gníomhaíochtaí nithiúla a dhéanamh. Tá ról níos luachmhaire ag cathracha, bailte agus réigiúin chun tacú le struchtúrú na hearnála orgánaí i dtéarmaí táirgthe, lóistíochta agus trádála nó chun cruthú comhair eagraithe idir táirgeoirí agus tomhaltóirí a éascú. D’fhéadfadh gníomhaíochtaí múscailte feasachta agus faisnéise chomh maith le cláir oideachais a fhorbairt do réamhscoileanna agus do scoileanna, lena n-áirítear cuairteanna ar fheirmeacha orgánacha chun nasc níos láidre leis an talmhaíocht agus luach an bhia a fhorbairt, a bheith ina ngníomhaíochtaí tairbheacha chun oideachas a chur ar thomhaltóirí agus ar thomhaltóirí amach anseo ar an leibhéal áitiúil.
I gcodanna áirithe den Aontas Eorpach, tá an táirgeadh orgánach ag fás ag ráta níos tapúla ná forbairt an margaidh orgánaigh. D’fhéadfadh gá a bheith le gníomhaíocht chun onnmhairiú tháirgí orgánacha AE a chur chun cinn, chun rótháirgeadh a sheachaint agus brabúsacht an mhargaidh orgánaigh agus na feirmeoireachta orgánaí san Aontas a choimirciú.
Ina theannta sin, chun go bhféadfaidh AE a chumas a bhaint amach maidir le caighdeáin dhomhanda a leagan síos don talmhaíocht inbhuanaithe, tá sé tábhachtach go gcuirfear chun feidhme cláir faisnéise agus cur chun cinn a bhaineann le táirgí orgánacha an Aontais agus go bhfuil feasacht agus aitheantas ar lógó orgánach AE méadaithe i dtíortha nach bhfuil san Aontas, agus ráthaíochtaí á dtabhairt ag na tíortha sin do thomhaltóirí maidir le hinbhuanaitheacht, cáilíocht agus saintréithe na dtáirgí agus na bpróiseas táirgthe a úsáidtear.
Is earnáil sách óg é an dobharshaothrú orgánach lena mbaineann acmhainneacht shuntasach fáis agus ba cheart do na Ballstáit agus do na geallsealbhóirí a áirithiú go gcuirfear dlús lena fhorbairt.
An tiontú a spreagadh agus an slabhra luacha iomlán a threisiú
I staid chothrom sa mhargadh, bíonn an-acmhainneacht ag slabhraí soláthair bia gearra agus áitiúla a chuireann san áireamh freisin séasúracht, chomh maith le deiseanna margaíochta dírí – nuair is féidir – chun tairbhí eacnamaíocha agus comhshaoil a sholáthar d’fheirmeoirí orgánacha agus do gheilleagair thuaithe, trí ioncaim a chinntiú agus trí fhostaíocht a chruthú, agus trí rannchuidiú le leas ainmhithe ag an am céanna, chomh maith le cosaint an chomhshaoil, na bithéagsúlachta agus na haeráide.
Cruthaíonn forbairt bithcheantair laistigh de na Ballstáit sineirgí idir feirmeoirí, tomhaltóirí, tionscal an fháilteachais agus fiontair chultúrtha, ós rud é go bhfuil siad ilfheidhmeach ó thaobh cineáil de agus go gcuireann siad acmhainneacht eacnamaíoch agus shochchultúrtha réigiúin chun cinn. Ba cheart líonraí atá ann cheana a spreagadh chun an líon sráidbhailte, bailte nó cathracha atá i gceist a leathnú.
Tá sé bunriachtanach tiontú a spreagadh agus an slabhra luacha ina iomláine a atreisiú, malartú struchtúrtha an eolais agus na ndea-chleachtas maidir leis an bhfeirmeoireacht orgánach a leathnú i measc na mBallstát agus na bhfeirmeoirí, chomh maith le seirbhísí comhairleacha feirme a neartú. Is chun tairbhe fhorbairt na hearnála orgánaí é comhar méadaitheach idir eolaithe, seirbhísí comhairleacha, earnáil an oideachais, feirmeoirí agus an tsochaí.
Maidir le húsáid a bheith á baint as teicneolaíochtaí digiteacha, d’fhéadfadh ról a bheith aige sin, lena n-áirítear feirmeoireacht bheacht agus blocshlabhra, i bhforbairt na feirmeoireachta orgánaí. Tá bearna mhéadaitheach in úsáid na teicneolaíochta i ngnólachtaí beaga agus ar mórscála, in áiseanna próiseála agus i bhfeirmeacha atá éagsúil ó Bhallstát go Ballstát. Dá ndéanfaí teicneolaíochtaí agus réitigh dhigiteacha ar mórscála a chur in oiriúint do ghnólachtaí orgánacha ar mionscála, do shaoráidí próiseála agus d’fheirmeacha, mar aon le nuálaíochtaí i réitigh nua shaincheaptha le haghaidh táirgeadh ar mionscála, bheadh tionchar dearfach aige sin ar an táirgeadh orgánach, mar shampla, ó thaobh éifeachtúlacht acmhainní de.
Feabhas a chur ar an méid a chuireann an fheirmeoireacht orgánach leis an inbhuanaitheacht
Maidir leis an leathnú suntasach ar limistéar talmhaíochta an Aontais faoin bhfeirmeoireacht orgánach, ní mór é a chur chun cinn agus tacú leis trí bheartas láidir taighde agus nuálaíochta. Ní mór na bacainní atá ann cheana a bhriseadh agus na srianta a bhaint. Tá géarghá le dul i ngleic go práinneach le srianta sa talmhaíocht orgánach, amhail beatha orgánach próitéine, vitimíní, táirgí cosanta plandaí, leasacháin agus acmhainní géiniteacha a bheith ar fáil agus chun ionchais shochaíocha maidir le leas ainmhithe agus úsáid éifeachtúil acmhainní, taighde agus nuálaíocht a spreagadh. Trí chistiú an chláir Fís Eorpach a chur in áirithe agus trí chomhar a spreagadh agus a chothú idir pobail taighde, agus iad ag obair ar bhia orgánach agus ar ghnáthbhia agus ar fheirmeoireacht chun foghlaim óna chéile, is féidir tionchar suntasach a bheith aige sin ar fheabhas a chur ar an méid a chuireann an fheirmeoireacht orgánach leis an inbhuanaitheacht.
Mar shampla: Teastaíonn síolta orgánacha ardcháilíochta, ábhar ilchineálach agus cineálacha plandaí ardtáirgeachta, a sholáthraíonn athléimneacht níos láidre i gcoinne galair plandaí agus thionchar an athraithe aeráide. Ina theannta sin, ní mór táirgí cosanta plandaí malartacha agus modhanna cosanta plandaí a aimsiú agus a chur chun cinn, ós rud é go bhfuil an deighleog mhargaidh do shubstaintí nádúrtha beag agus gur lú an brabús a bhaineann leis agus go bhfuil an próiseas clárúcháin costasach agus fadálach. Ní mór don Choimisiún agus do na Ballstáit dlús a chur leis na hiarrachtaí maidir le feidhmiú níos fearr an mhargaidh maidir le síolta orgánacha agus táirgí cosanta plandaí agus ní mór dóibh tréimhsí idirthréimhseacha a lamháil le haghaidh a mbunaithe agus a bhforbartha.
Maidir le bailiú feabhsaithe agus infhaighteacht mhéadaithe sonraí cruinne, atá tráthúil agus inchomparáide, tá ról tábhachtach aige i dtaca leis an earnáil orgánach chun í a fhorbairt tuilleadh. Go háirithe, tá gá le sonraí faoi tháirgeadh, faoi thomhaltas, faoi thrádáil laistigh den Aontas agus le tíortha nach bhfuil san Aontas agus faoi inbhuanaitheacht a bhaint amach, lena n-áirítear praghsanna táirgeachta agus praghsanna miondíola, roghanna tomhaltóirí, struchtúir shlabhra an tsoláthair, breisluach agus sciar na bhfeirmeoirí i slabhraí soláthair, chun faireachán agus múnlú a dhéanamh ar bheartas an Aontais maidir le táirgeadh orgánach agus chun meastóireacht a dhéanamh ar threochtaí tomhaltais agus táirgthe. Is féidir éifeachtaí comhshaoil, eacnamaíocha agus sóisialta earnáil orgánach an Aontais a fheiceáil ar an gcaoi sin agus is féidir muinín as táirgí orgánacha an Aontais a fheabhsú trí bhreis trédhearcachta sonraí a chur ar fáil. Dá bhrí sin, is díol sásaimh é an rún atá ag an gCoimisiún anailís ar fhaireachlanna an mhargaidh a leathnú chuig táirgí orgánacha.
Tá sé tábhachtach, ar mhaithe le cáilíocht bheatha shaoránaigh na hEorpa agus le haghaidh chosaint an chomhshaoil, na bithéagsúlachta agus na haeráide, go dtabharfaí bia ar ardchaighdeán i gcrích, ar bia é a tháirgtear go réigiúnach agus ar mhaithe leis an dúlra. Is dó sin a sheasann an fheirmeoireacht orgánach. Cuirimid an tsamhail orgánach ar fáil le níos mó spáis san Eoraip, agus urraim á tabhairt d’acmhainneacht modhanna eile feirmeoireachta inbhuanaithe chun rannchuidiú le cuspóirí an Chomhaontaithe Ghlais.
FAISNÉIS MAIDIR LE GLACADH SA CHOISTE FREAGRACH
Dáta an ghlactha |
31.3.2022 |
|
|
|
Toradh na vótála críochnaithí |
+: –: 0: |
45 0 0 |
||
Feisirí a bhí i láthair ag an vótáil chríochnaitheach |
Mazaly Aguilar, Clara Aguilera, Atidzhe Alieva-Veli, Álvaro Amaro, Attila Ara-Kovács, Carmen Avram, Adrian-Dragoş Benea, Benoît Biteau, Mara Bizzotto, Daniel Buda, Isabel Carvalhais, Asger Christensen, Angelo Ciocca, Dacian Cioloş, Paolo De Castro, Jérémy Decerle, Salvatore De Meo, Herbert Dorfmann, Luke Ming Flanagan, Dino Giarrusso, Martin Häusling, Martin Hlaváček, Elsi Katainen, Camilla Laureti, Gilles Lebreton, Julie Lechanteux, Norbert Lins, Chris MacManus, Colm Markey, Marlene Mortler, Ulrike Müller, Bronis Ropė, Bert-Jan Ruissen, Anne Sander, Petri Sarvamaa, Simone Schmiedtbauer, Annie Schreijer-Pierik, Marc Tarabella, Veronika Vrecionová, Sarah Wiener |
|||
Comhaltaí ionaid a bhí i láthair ag an vótáil chríochnaitheach |
Anna Deparnay-Grunenberg, Anja Hazekamp, Tonino Picula, Michaela Šojdrová, Tom Vandenkendelaere |
VÓTÁIL CHRÍOCHNAITHEACH LE GLAO ROLLA SA CHOISTE FREAGRACH
45 |
+ |
ECR |
Mazaly Aguilar, Bert-Jan Ruissen, Veronika Vrecionová |
ID |
Mara Bizzotto, Angelo Ciocca, Gilles Lebreton, Julie Lechanteux |
NI |
Dino Giarrusso |
PPE |
Álvaro Amaro, Daniel Buda, Salvatore De Meo, Herbert Dorfmann, Norbert Lins, Colm Markey, Marlene Mortler, Anne Sander, Petri Sarvamaa, Simone Schmiedtbauer, Annie Schreijer-Pierik, Michaela Šojdrová, Tom Vandenkendelaere |
Renew |
Atidzhe Alieva-Veli, Asger Christensen, Dacian Cioloş, Jérémy Decerle, Martin Hlaváček, Elsi Katainen, Ulrike Müller |
S&D |
Clara Aguilera, Attila Ara-Kovács, Carmen Avram, Adrian-Dragoş Benea, Isabel Carvalhais, Paolo De Castro, Camilla Laureti, Tonino Picula, Marc Tarabella |
The Left |
Luke Ming Flanagan, Anja Hazekamp, Chris MacManus |
Verts/ALE |
Benoît Biteau, Anna Deparnay-Grunenberg, Martin Häusling, Bronis Ropė, Sarah Wiener |
0 |
- |
0 |
0 |
Eochair do na siombailí a úsáidtear:
+ : i bhfabhar
- : i gcoinne
0 : staonadh
- [1] IO C 270, 7.7.2021, lch. 2.
- [2] IO L 150, 14.6.2018, lch. 1.
- [3] IO C 67, 8.2.2022, lch. 25.
- [4] Téacsanna arna nglacadh, P9_TA(2021)0425.
- [5] IO L 435, 6.12.2021, lch. 1.
- [6] IO L 435, 6.12.2021, lch. 262.
- [7] IO C 390, 18.11.2019, lch. 2.
- [8] Barreiro Hurle, J., Bogonos, M., Himics, M., Hristov, J., Perez Dominguez, I., Sahoo, A., Salputra, G., Weiss, F., Baldoni, E. agus Elleby, C., Modelling environmental and climate ambition in the agricultural sector with the CAPRI model, Oifig Foilseachán an Aontais Eorpaigh, Lucsamburg, 2021.
- [9] IO C 252, 18.7.2018, lch. 184.