SPRAWOZDANIE w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia aktu na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego przez wspólne zamówienia

28.4.2023 - (COM(2022)0349 – C9‑0287/2022 – 2022/0219(COD)) - ***I

Komisja Spraw Zagranicznych
Komisja Przemysłu, Badań Naukowych i Energii
Sprawozdawcy: Michael Gahler, Zdzisław Krasnodębski
Sprawozdawca komisji opiniodawczej będącej komisją zaangażowaną zgodnie z art. 57 Regulaminu:
Ivars Ijabs, Komisja Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów
(Procedura wspólnych posiedzeń komisji – art. 58 Regulaminu)

Poprawki

• 001-001 (PDF - 222 KB)
• 001-001 (DOC - 57 KB)
• 002-002 (PDF - 237 KB)
• 002-002 (DOC - 79 KB)

PROJEKT REZOLUCJI USTAWODAWCZEJ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia aktu na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego przez wspólne zamówienia

(COM(2022)0349 – C9‑0287/2022 – 2022/0219(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

Parlament Europejski,

– uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2022)0349),

– uwzględniając art. 294 ust. 2 i art. 173 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C9‑0287/2022),

– uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z 21 września 2022 r.[1],

– uwzględniając art. 59 Regulaminu,

– uwzględniając opinie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów, Komisji Budżetowej oraz Komisji Kontroli Budżetowej,

– uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (A9-0161/2023),

1. przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie;

3. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

 

Poprawka  1

POPRAWKI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO[*]

do wniosku Komisji

---------------------------------------------------------

2022/0219 (COD)

Wniosek

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie ustanowienia aktu na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego przez wspólne zamówienia

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 173 ust. 3,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego[2],

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Szefowie państw lub rządów państw członkowskich podczas spotkania w Wersalu 11 marca zobowiązali się do wzmocnienia europejskich zdolności obronnych w świetle rosyjskiej agresji wojskowej na Ukrainę oraz przyjęli strategię postępowania ukierunkowaną na zwiększenie zdolności Unii do autonomicznego działania w dziedzinie obronności, z uwzględnieniem komplementarnej roli Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO). Uzgodnili oni zwiększenie wydatków na obronność, zacieśnienie współpracy poprzez wspólne projekty i wspólne zamówienia w zakresie zdolności obronnych, wyeliminowanie braków, pobudzenie innowacji oraz wzmocnienie i dalszy rozwój przemysłu obronnego Unii, z uwzględnieniem małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Unijny przemysł obronny jest kluczowym podmiotem, który powinien przyczynić się do bezpieczeństwa państw członkowskich poprzez terminowe zapewnienie nowych zdolności, aby dotrzymać kroku zmieniającemu się środowisku bezpieczeństwa.

(2) Nieuzasadniona inwazja na Ukrainę przez Federację Rosyjską w dniu 24 lutego 2022 r. oraz trwający konflikt zbrojny w Ukrainie dały jasno do zrozumienia, iż kluczowe znaczenie ma pilne podjęcie działań w celu wyeliminowania istniejących braków. Sytuacja ta doprowadziła do powrotu działań wojennych o wysokiej intensywności i konfliktów terytorialnych w Europie, co ma bezpośredni wpływ na wszystkie państwa członkowskie i działa na niekorzyść obywateli Unii. Wymaga to znacznego zwiększenia zdolności państw członkowskich do zniwelowania najbardziej pilnych i krytycznych luk, zwłaszcza tych, które nasiliły się w wyniku transferu produktów obronnych do Ukrainy, w szczególności w państwach członkowskich położonych w jej bliskim sąsiedztwie.

(2a) Rosyjska agresja wojskowa na Ukrainę sprawiła, że niektóre państwa członkowskie znalazły się w bezpośrednim sąsiedztwie strefy działań wojennych, co wiąże się ze wszystkimi trudnościami, jakie wynikają z tej bliskości, takimi jak przypadkowe ofiary wśród ludności cywilnej w strefie przygranicznej, masowe przemieszczanie się osób uciekających przed wojną, transport pomocy wojskowej i humanitarnej, ale także pilna potrzeba przygotowania się tych państw członkowskich pod względem militarnym na potencjalną eskalację konfliktu zbrojnego na ich własne terytoria.

(2b) Rosyjska agresja wojskowa na Ukrainę w zdecydowany sposób uwypukliła konieczność dostosowania europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego (EDTIB) do zmian strukturalnych, wzmocnienia unijnych badań i rozwoju w zakresie wojskowości, modernizacji wyposażenia wojskowego, w szczególności przestarzałego sprzętu wojskowego zaprojektowanego lub wyprodukowanego w Związku Radzieckim lub późniejszych rozwiązań opartych na tym sprzęcie wojskowym, a także zacieśnienia współpracy między państwami członkowskimi w ramach zamówień w dziedzinie obronności, tak aby Unia stała się istotnym podmiotem na arenie międzynarodowej.

(2c) Sytuacja w dziedzinie bezpieczeństwa w Europie wymaga pilnego zastanowienia się nad sposobem zapobieżenia dalszemu rozdrobnieniu sektora obronnego poprzez niezależne inicjatywy Unii oraz nad sposobem strategicznego połączenia istniejących i przyszłych instrumentów.

(3) Komisja i wysoki przedstawiciel przedstawili w dniu 18 maja 2022 r. wspólny komunikat w sprawie analizy luk inwestycyjnych w zakresie obronności i dalszych działań. W komunikacie podkreślono istnienie w UE luki w zakresie obronności, jeśli chodzi o finanse, przemysł i zdolności, a w szczególności wskazano, że powrót działań wojennych do Europy uwypuklił skutki wieloletniego niedofinansowania obronności, co doprowadziło do nagromadzenia luk i braków w zbiorowych zasobach wojskowych, a także do zmniejszenia zdolności produkcyjnych przemysłu oraz ograniczonych wspólnych zamówień i współpracy. Oprócz poprawy tej sytuacji zwiększone wydatki na obronność powinny również w trybie pilnym zaspokoić krótkoterminową potrzebę uzupełnienia i, jeżeli zostanie to uznane za konieczne w świetle zmienionej sytuacji w zakresie bezpieczeństwa, zwiększenia zapasów obronnych w celu zrekompensowania pomocy wojskowej dla Ukrainy, zastąpienia przestarzałych rozwiązań w zakresie sprzętu wojskowego zaprojektowanych lub wyprodukowanych w Związku Radzieckim lub późniejszych rozwiązań bazujących na tym sprzęcie wojskowym, w oparciu o potrzebę wzmocnienia zdolności strategicznych.

(4) Zaproponowano specjalny krótkoterminowy instrument, opracowany w duchu solidarności, aby zachęcić państwa członkowskie, na zasadzie dobrowolności, do dokonywania wspólnych zamówień, w sposób oparty na współpracy, w celu zniwelowania najbardziej pilnych i krytycznych luk, w szczególności tych powstałych w odpowiedzi na obecną agresję Rosji.

(5) Ten nowy instrument przyczyni się do wsparcia wspólnych zamówień w dziedzinie obronności, zwłaszcza w odniesieniu do dążenia państw członkowskich do osiągnięcia 35 % łącznych wydatków na sprzęt w ramach europejskiej współpracy w zakresie zamówień na sprzęt obronny, które w 2021 r. osiągnęły jedynie 18 %, oraz, dzięki związanemu z tym finansowaniu unijnemu, do wzmocnienia zdolności przemysłu obronnego UE.

(5a) Taki nowy instrument należy postrzegać jako ważny krok w kierunku utworzenia Europejskiej Unii Obrony i jednolitego rynku produktów związanych z obronnością, który ma również przyczynić się do zmiany transformacyjnej w EDTIB poprzez stymulowanie zastosowania nowych technologii i wspieranie rozwoju EDTIB w całej Unii.

(5b) Taki nowy instrument powinien przyczynić się do wzmocnienia unijnej otwartej autonomii strategicznej, zwiększenia zdolności Unii do ochrony swoich obywateli i do umocnienia globalnej pozycji Unii w kontekście narastających zagrożeń dla bezpieczeństwa na poziomie międzynarodowym. Jedność i interoperacyjność Europy są kluczem do przyszłości europejskiej architektury bezpieczeństwa.

(6) Wzmocnienie EDTIB poprzez właściwe funkcjonowanie jednolitego rynku europejskiego powinno być zatem jednym z głównych elementów tych działań. W rzeczywistości nadal istnieją trudności i luki, a europejskie zdolności obronne są w dużym stopniu rozdrobnione i nieefektywne, przez co charakteryzują się brakiem wystarczającej współpracy i interoperacyjności produktów. Taki nowy instrument ma na celu zwiększenie produkcji i zmobilizowanie dużego potencjału unijnych przedsiębiorstw poprzez wspieranie wspólnych zamówień.

(6a) Do celów niniejszego rozporządzenia wykaz produktów związanych z obronnością, określony w dyrektywie 2009/81/WE, należy interpretować szeroko z uwzględnieniem ewoluującego charakteru technologii, polityki zamówień i wymagań wojskowych.

(6b) Przepisy krajowe i rosnące obciążenia administracyjne w sektorze obronnym państw członkowskich przyczyniły się do ograniczenia konkurencyjności i zmniejszenia korzyści skali w EDTIB.

(6c) Brak koordynacji i współpracy w kwestii ryzyka związanego z zamówieniami przyczynia się do wzrostu cen, co mogłoby doprowadzić do sytuacji, w której zwiększenie krajowych budżetów obronnych nie przekładałoby się na wzmocnienie zdolności wojskowych.

(7) W obecnej sytuacji na rynku obronnym, charakteryzującej się wzrostem zagrożenia bezpieczeństwa i realną perspektywą konfliktu o dużej intensywności, państwa członkowskie szybko zwiększają swoje budżety obronne i dążą do realizowania podobnych zakupów. Konkretnie, dwadzieścia dwa państwa członkowskie zobowiązały się do przeznaczania 2 % PKB na wydatki na obronę, utrzymując jednocześnie wspólny punkt odniesienia wynoszący 20 % ich wydatków na obronę przeznaczonych na zakup sprzętu. Powoduje to, że wielkość zapotrzebowania przekracza możliwości produkcyjne EDTIB, obecnie dostosowane do czasu pokoju.

(8) W konsekwencji można spodziewać się silnej inflacji cen, a także dłuższych opóźnień w dostawach, co potencjalnie może zagrozić bezpieczeństwu Unii i jej państw członkowskich. Przemysł obronny musi zabezpieczyć zdolności produkcyjne niezbędne do realizacji zamówień, a także krytyczne surowce i podzespoły. W tym kontekście producenci mogą traktować priorytetowo duże zamówienia, co potencjalnie może spowodować, że najbardziej narażone będą państwa podatne na zagrożenia, którym brakuje krytycznej wielkości i środków finansowych do zapewnienia dużych zamówień.

(8a) Aktualna sytuacja geopolityczna w krajach sąsiedztwa wschodniego pokazała, że chociaż należy unikać powielania działań, zdywersyfikowany rynek obronny może przyczynić się do zróżnicowania produktów od razu dostępnych na rynku, a zatem może być korzystny dla właściwego zaspokojenia pilnych potrzeb państw członkowskich.

(9) Niemniej jednak należy dołożyć starań, aby zwiększone wydatki przyczyniły się do znacznego wzmocnienia EDTIB w całej Unii. Ściślejsza współpraca wraz ze zwiększeniem inwestycji krajowych prawdopodobnie doprowadzą do wzmocnienia europejskich zdolności obronnych, a także do wzrostu globalnej konkurencyjności i efektywności przemysłu obronnego w całej Unii.

(10) W świetle powyższych wyzwań i związanych z nimi zmian strukturalnych w przemyśle obronnym Unii, a także zgodnie z art. 173 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w którym mowa o tym, że Unia i państwa członkowskie czuwają nad zapewnieniem warunków niezbędnych dla konkurencyjności przemysłu Unii, konieczne wydaje się przyspieszenie dostosowania EDTIB, zwiększenie jej konkurencyjności i efektywności, zachęcanie do ścisłej współpracy i koordynacji, a tym samym przyczynienie się do wzmocnienia i zreformowania zdolności przemysłowych państw członkowskich w dziedzinie obronności. W ramach działań mających na celu wyeliminowanie braków przemysłowych w całej Unii należy niezwłocznie zniwelować najpilniejsze luki, przy jednoczesnym krytycznym rozważeniu kwestii zabezpieczenia wszystkich niezbędnych komponentów potrzebnych w łańcuchu dostaw w dziedzinie obronności Unii, z uwzględnieniem znaczenia uzgodnień dotyczących bezpieczeństwa dostaw dla rozwoju długoterminowego planowania i współpracy oraz dla finansowania europejskiego rynku wyposażenia obronnego.

(11) Należy w szczególności wspierać wspólne inwestycje i zamówienia w dziedzinie obronności, ponieważ takie oparte na współpracy działania zapewnią, aby niezbędne zmiany w bazie przemysłowej Unii były przeprowadzone na zasadzie współpracy, zwiększając interoperacyjność.

(12) W tym celu należy ustanowić krótkoterminowy instrument na rzecz zwiększenia współpracy państw członkowskich na etapie zamówień w dziedzinie obronności („instrument”). Instrument ten będzie stanowił zachętę dla państw członkowskich do podejmowania działań w ramach współpracy, a w szczególności do wspólnego udzielania zamówień w celu uzupełnienia braków, co jednocześnie pozwoli zwiększyć poziom interoperacyjności, w tym z NATO, oraz wzmocnić i zreformować ich zdolności przemysłowe w dziedzinie obronności. Instrument ten należy postrzegać jako nadzwyczajny mechanizm niezbędny do radzenia sobie w aktualnej sytuacji kryzysowej, a jego struktura i warunki kwalifikacji do niego powinny pozostawać bez uszczerbku dla przygotowywanego Europejskiego programu inwestycji w dziedzinie obronności (EDIP).

(12a) Zasoby przydzielone na instrument nie powinny zagrażać środkom finansowym przydzielonym już na konkretne działania Unii.

(12b) Ponieważ instrument nie był przewidziany w momencie ustanawiania wieloletnich ram finansowych (WRF) na lata 2021–2027, aby uniknąć jakichkolwiek cięć w programach unijnych, w śródokresowym przeglądzie WRF należy uwzględnić wszelkie dodatkowe kwoty specjalnych zasobów finansowych, aby zapewnić stabilność, spójność i realizację założeń w odniesieniu do finansowania instrumentu.

(13) Instrument krótkoterminowy powinien zrównoważyć złożoność i ryzyko związane z takimi wspólnymi działaniami, a jednocześnie umożliwić osiągnięcie korzyści skali w działaniach podejmowanych przez państwa członkowskie w celu wzmocnienia i modernizacji EDTIB, zwiększając tym samym odporność Unii na zmiany w zakresie zdolności produkcyjnych oraz bezpieczeństwo dostaw. Zachęcanie do wspólnych zamówień doprowadziłoby również do zmniejszenia kosztów obciążeń administracyjnych, eksploatacji, utrzymania i wycofywania systemów. Instrumentowi powinny towarzyszyć wysiłki na rzecz zachowania równych warunków działania dla dostawców ze wszystkich państw członkowskich oraz stworzenie zachęt do rozszerzenia EDTIB na kolejne państwa członkowskie w całej Unii, ze szczególnym uwzględnieniem zaangażowania MŚP, przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw o średniej kapitalizacji w łańcuchu wartości.

(13a) Instrument ten powinien być wykorzystywany do wspierania wymiany przestarzałych rozwiązań w zakresie sprzętu wojskowego zaprojektowanych lub wyprodukowanych w Związku Radzieckim lub później rozwiązań opartych na tym sprzęcie, a także do stymulowania inwestycji w najnowocześniejsze technologie w dziedzinie obronności poprzez wspieranie wspólnych badań i rozwoju.

(13b) Instrument powinien być wykorzystywany do zmniejszenia zależności od krajów niedemokratycznych w kwestiach krytycznych technologii obronnych i komponentów.

(14) Przedmiotowy instrument będzie opierał się na pracach Grupy Zadaniowej ds. Wspólnych Zamówień w dziedzinie Obronności, ustanowionej przez Komisję i wysokiego przedstawiciela/szefa Europejskiej Agencji Obrony, zgodnie ze wspólnym komunikatem „Analiza luk inwestycyjnych w zakresie obronności i dalsze działania”, i uwzględniał te prace, aby zapewnić koordynację bardzo krótkoterminowych potrzeb w zakresie zamówień w dziedzinie obronności oraz nawiązać współpracę z państwami członkowskimi i unijnymi producentami wyposażenia obronnego w celu wspierania wspólnie udzielanych zamówień służących uzupełnieniu, wzmocnieniu i zwiększeniu zapasów o pilnie potrzebny i zaawansowany technologicznie sprzęt nadający się do szybkiego rozmieszczenia, zwłaszcza w świetle wsparcia udzielonego Ukrainie, w szczególności przez państwa członkowskie znajdujące się w jej bliskim sąsiedztwie.

(15) Instrument powinien zapewniać spójność z istniejącymi inicjatywami Unii dotyczącymi współpracy w dziedzinie obronności, takimi jak Europejski Fundusz Obronny (EDF), ▌stała współpraca strukturalna (PESCO), a także z innymi odpowiednimi inicjatywami podejmowanymi w odpowiedzi na rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie, które powinny tworzyć synergię z innymi programami Unii. Instrument ten uzupełnia dyrektywę 2009/81/WE Parlamentu Europejskiego i Rady[3]. Instrument jest w pełni spójny z ambitnymi celami Strategicznego kompasu oraz celami i priorytetami NATO, która pozostaje podstawą zbiorowej obrony jej członków.

(15a) Ponieważ 22 państw członkowskich jest także członkami NATO, fundamentalne znaczenie ma istotne zwiększenie przez obie organizacje działań zmierzających do zharmonizowania ich procesów planowania, a także norm w celu zapewnienia kompatybilności, interoperacyjności i możliwości wzajemnej wymiany między siłami zbrojnymi oraz wzajemnej wymiany ich wyposażenia.

(15b) Ponieważ celem instrumentu jest m.in. zwiększenie konkurencyjności i efektywności EDTIB, a także efektywności wydatków publicznych, istotne jest także zwiększenie starań o ostateczne osiągnięcie ambitnych celów ustanowienia prawdziwego wspólnego rynku produktów związanych z obronnością przewidzianego w dyrektywach 2009/43/WE i 2009/81/WE. W tym celu państwa członkowskie powinny poprawić transpozycję, wdrażanie i stosowanie tych dyrektyw, a także dążyć do powstrzymania się od wprowadzania odstępstw na podstawie art. 346 TFUE. Ponadto w celu ułatwienia ustanowienia jednolitego rynku produktów związanych z obronnością przy odpowiednio równych warunkach działania Komisja powinna starannie ocenić powody wprowadzania takich odstępstw przez państwa członkowskie UE.

(16) Ponieważ instrument ma na celu zwiększenie konkurencyjności, efektywności i niezależności unijnego przemysłu obronnego, aby móc skorzystać z instrumentu zgodnie z podstawą prawną, wspólne zamówienia będą musiały być zawierane z wykonawcami i podwykonawcami mającymi siedzibę w Unii lub w państwach stowarzyszonych i niepodlegającymi kontroli ze strony niestowarzyszonych państw trzecich ani podmiotów z niestowarzyszonych państw trzecich. W tym kontekście kontrolę należy rozumieć jako zdolność do wywierania decydującego wpływu na wykonawcę lub podwykonawcę, bezpośrednio lub pośrednio, poprzez co najmniej jeden pośredniczący podmiot prawny. Dodatkowo, aby zapewnić ochronę podstawowych interesów Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony, infrastruktura, obiekty, aktywa oraz zasoby wykonawców i podwykonawców biorących udział we wspólnym zamówieniu, które wykorzystuje się do celów wspólnego zamówienia, muszą znajdować się na terytorium państwa członkowskiego lub stowarzyszonego państwa trzeciego.

(17) W pewnych wyjątkowych okolicznościach oraz z uwagi na znaczenie utrzymania interoperacyjności i spójności z członkami NATO powinno być możliwe odstąpienie od zasady, zgodnie z którą wykonawcy i podwykonawcy biorący udział we wspólnym zamówieniu wspieranym z instrumentu nie podlegają kontroli niestowarzyszonych państw trzecich ani podmiotów z niestowarzyszonych państw trzecich. W tym kontekście wykonawca lub podwykonawca mający siedzibę w Unii lub w stowarzyszonym państwie trzecim i kontrolowany przez niestowarzyszone państwo trzecie lub podmiot z niestowarzyszonego państwa trzeciego może uczestniczyć jako wykonawca lub podwykonawca biorący udział we wspólnym zamówieniu, jeżeli spełnione są rygorystyczne warunki dotyczące interesów Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony, ustanowione w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa zgodnie z tytułem V Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), w tym warunki dotyczące wzmocnienia EDTIB.

(18) Ponadto postępowania o udzielenie wspólnych zamówień i umowy w sprawie wspólnych zamówień muszą również obejmować wymóg, aby produkt związany z obronnością nie podlegał żadnej formie kontroli ani ograniczeń ze strony niestowarzyszonego państwa trzeciego lub podmiotu z niestowarzyszonego państwa trzeciego, w szczególności żadnej kontroli lub ograniczeniu, które są sprzeczne z interesami Unii i jej państw członkowskich i które ograniczają zdolność państw członkowskich do stosowania tego produktu związanego z obronnością. W pilnych przypadkach od wymogu tego należy odstąpić, jeśli dane zamówione produkty były używane przed dniem 24 lutego 2022 r. przez siły zbrojne co najmniej jednego z państw członkowskich uczestniczących we wspólnym zamówieniu. W przypadku gdy ma zastosowanie wspomniane odstępstwo, kraje uczestniczące we wspólnym zamówieniu powinny zbadać możliwość zastąpienia komponentów podlegających ograniczeniom komponentami niepodlegającymi ograniczeniom pochodzącymi z Unii lub stowarzyszonych państw trzecich i przedstawić swoje ustalenia Komisji. Komisja powinna zawrzeć niepoufne streszczenie wszystkich takich ustaleń w sprawozdaniu, o którym mowa w niniejszym rozporządzeniu, w celu zidentyfikowania luk technologicznych w EDTIB. Aby wspólne zamówienia zapewniały równowagę między uzupełnianiem zapasów a wzmocnieniem EDTIB, jeżeli zostało przyznane odstępstwo, większość komponentów powinna pochodzić z Unii, a jedynie ułamek komponentów powinien pochodzić z niestowarzyszonych państw trzecich, które podzielają cele Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony.

(18a) Ponieważ ten nadzwyczajny instrument krótkoterminowy ma na celu wypełnienie najpilniejszych i najpoważniejszych luk w odpowiedzi na trwającą rosyjską wojnę napastniczą, różne warunki dotyczące kwalifikujących się podmiotów, w szczególności odstępstwa przewidziane w odniesieniu do dodatkowych warunków kwalifikowalności związanych z klauzulami ograniczeń dotyczącymi państw trzecich, progi podwykonawców lub odsetek komponentów i kryteriów udzielania zamówień z państw trzecich, są dostosowane do tego celu i bez uszczerbku dla wszelkich przyszłych długoterminowych instrumentów Unii służących wspieraniu wspólnych zamówień między państwami członkowskimi w dziedzinie obronności, wzmacniania EDTIB, wspierania interoperacyjności oraz modernizacji i zwiększania zdolności produkcyjnych w Unii. Takie przyszłe instrumenty powinny jednak uwzględniać wnioski i osiągnięcia wynikające z instrumentu.

(19) Dotacje w ramach instrumentu powinny przyjąć formę finansowania niepowiązanego z kosztami, opartego na osiągnięciu wyników poprzez odniesienie do pakietów prac bądź kamieni milowych lub wartości docelowych procedur udzielania wspólnych zamówień w celu stworzenia niezbędnego efektu zachęty.

(20) W przypadku gdy dotacja unijna przyjmuje formę finansowania niepowiązanego z kosztami odnośnych operacji, Komisja powinna określić w wieloletnim programie prac warunki finansowania dla każdego działania prowadzącego do wspólnych zamówień produktów obronnych, jak określono we wspólnym komunikacie w sprawie analizy luk inwestycyjnych w zakresie obronności i dalszych działań, w szczególności a) opis działania obejmującego współpracę w zakresie wspólnych zamówień w celu zaspokojenia najbardziej pilnych i krytycznych potrzeb w zakresie zdolności; b) kamienie milowe realizacji danego działania; c) ▌wielkości oczekiwane w odniesieniu do wspólnych zamówień oraz d) maksymalny dostępny wkład Unii. Ponadto powinna ona określić procedurę oceny i wyboru wniosków, a także procedury monitorowania i wydatkowania środków przez cały okres realizacji działania. W programie prac należy również określić priorytety w zakresie finansowania, które spełniają wymagania intensywnych i długotrwałych operacji bojowych oraz związanego z nimi szkolenia.

(20a) Aby wspierać rozwój krytycznych komponentów w Unii, Komisja, we współpracy z Europejską Agencją Obrony i korzystając z wiedzy fachowej unijnego obserwatorium technologii krytycznych, powinna przygotować wykaz krytycznych komponentów pochodzących z państw trzecich, dla których nie ma alternatywy w Unii. W oparciu o ten wykaz należy podjąć odpowiednie środki w celu wsparcia rozwoju takich krytycznych komponentów w Unii.

(21) W celu zapewnienia efektu zachęty poziom wkładu Unii może być zróżnicowany w zależności od czynników takich jak: a) złożoność wspólnego zamówienia, w odniesieniu do której udział przewidywanej wielkości danego zamówienia, w oparciu o doświadczenia zdobyte przy podobnych działaniach, może służyć jako wstępny wskaźnik zastępczy; b) cechy współpracy, takie jak wspólne użytkowanie, tworzenie zapasów, własność lub utrzymanie, a także zastąpienie zapasów przestarzałego sprzętu wojskowego zaprojektowanego i/lub wyprodukowanego w Związku Radzieckim lub późniejszych rozwiązań opartych na tym sprzęcie wojskowym rozwiązaniami europejskimi, które prawdopodobnie pozwolą osiągać lepsze wyniki w zakresie interoperacyjności i długoterminowe sygnały inwestycyjne dla przemysłu; ▌c) liczba uczestniczących państw członkowskich lub krajów stowarzyszonych lub włączenie dodatkowych państw członkowskich lub krajów stowarzyszonych do istniejącej współpracy, oraz d) wkład działania we wspieranie uczestnictwa we wspólnych zamówieniach MŚP i przedsiębiorstw o średniej kapitalizacji.

(21a) Brutalna i niesprowokowana wojna napastnicza Rosji przeciwko Ukrainie stała się punktem zwrotnym dla bezpieczeństwa europejskiego, w szczególności dla krajów, które graniczą z Rosją i Ukrainą lub których wody terytorialne lub wyłączne strefy ekonomiczne przylegają do rosyjskich lub ukraińskich. Te państwa członkowskie stały się celem groźnej retoryki i wrogich działań Rosji, wspieranej przez Białoruś. Pomimo fundamentalnych zagrożeń dla własnego bezpieczeństwa, nadal wspierają Ukrainę udzielając jej pomocy, w tym pomocy wojskowej. Instrument powinien zatem stwarzać zachęty do udziału tych państw członkowskich, które znacznie uszczupliły swoje zapasy, poprzez przyznanie większego wkładu Unii w działania, w których uczestniczą co najmniej dwa takie państwa członkowskie. Ponadto taki wyższy wkład Unii powinien mieć również zastosowanie do działań, w przypadku których państwa członkowskie podejmują decyzję o upoważnieniu pełnomocnika ds. zamówień do zamawiania dodatkowych ilości odpowiedniego produktu obronnego dla Ukrainy i Mołdawii. Biorąc pod uwagę, że kraje te są częściowo okupowane przez Rosję lub jej stronników i są celem rosyjskiej agresji wojskowej lub są zagrożone bezpośrednią rosyjską interwencją wojskową, dalsze wsparcie dla zaangażowania Ukrainy i Mołdawii, które są krajami kandydującymi do Unii, w zamówienia produktów obronnych wspólnie z państwami członkowskimi, w znacznym stopniu przyczyniłoby się do bezpieczeństwa europejskiego, wzmacniając jednocześnie EDTIB i sprzyjając współpracy w zakresie zamówień obronnych.

(21b) Większa część wkładu Unii powinna wspierać cele tego instrumentu. Kiedy stosuje się odstępstwo od tej zasady i kiedy równocześnie nie można ustalić, czy szacunkowa wartość wspólnego zamówienia nie zawiera żadnego podatku od wartości dodanej, powinno być możliwe różnicowanie poziom wkładu Unii w oparciu o te czynniki w celu zapewnienia, by co najmniej 70 % wkładu Unii przeznaczono na EDTIB.

(22) Państwa członkowskie powinny wyznaczyć pełnomocnika ds. zamówień w celu przeprowadzenia wspólnych zamówień w ich imieniu. Pełnomocnikiem ds. zamówień powinna być instytucja zamawiająca mająca siedzibę w państwie członkowskim lub państwie stowarzyszonym ▌, w tym instytucje, organy i agencje Unii lub organizacje międzynarodowe▌. Stosowanie instrument nie powinno naruszać przepisów ustanowionych przede wszystkim w dyrektywie 2009/81/WE w sprawie koordynacji procedur udzielania niektórych zamówień na roboty budowlane, dostawy i usługi przez instytucje lub podmioty zamawiające w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa. Dodatkowe wymogi kwalifikowalności określone w niniejszym rozporządzeniu powinny być częścią dokumentacji przetargowej i mieć pierwszeństwo przed wszelkimi sprzecznymi przepisami prawa krajowego w państwie członkowskim, w którym pełnomocnik ds. zamówień ma siedzibę.

(23) Do niniejszego programu stosuje się rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046[4]  (zwane dalej „rozporządzeniem finansowym”). Określa ono zasady wykonania budżetu Unii, w tym zasady dotyczące dotacji. Zgodnie z art. 193 ust. 2 rozporządzenia finansowego dotacji można udzielić na działanie, które już się rozpoczęło, pod warunkiem że wnioskodawca może wykazać potrzebę rozpoczęcia działania przed podpisaniem umowy o udzielenie dotacji. Wkład finansowy nie powinien jednak obejmować okresu przed dniem złożenia wniosku o udzielenie dotacji, z wyjątkiem szczególnych i należycie uzasadnionych przypadków. W celu uniknięcia zakłóceń w zapewnianiu wsparcia unijnego, które to zakłócenia mogłyby być szkodliwe dla interesów Unii, powinno być możliwe przewidzenie w decyzji w sprawie finansowania wkładów finansowych na rzecz działań▌, nawet jeśli działania te rozpoczęły się przed złożeniem wniosku o udzielenie dotacji. W drodze odstępstwa od art. 193 ust. 2 rozporządzenia finansowego, współpraca między państwami członkowskimi ustanowiona między dniem 24 lutego 2022 r. a wejściem w życie niniejszego rozporządzenia, i służąca zaspokojeniu najbardziej pilnych i krytycznych potrzeb dotyczących produktów obronnych, powinna – z mocą wsteczną – kwalifikować się do finansowania, o ile można wykazać, że perspektywa uzyskania unijnego finansowania stanowiła zachętę do jej nawiązania i że produkty te przyczyniają się do realizacji celów niniejszego rozporządzenia i spełniają przewidziane w nim wymogi.

 ▌

(25) W niniejszym rozporządzeniu określono pulę środków finansowych Funduszu, która podczas rocznej procedury budżetowej ma stanowić dla Parlamentu Europejskiego i Rady główną kwotę odniesienia w rozumieniu pkt 18 Porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 16 grudnia 2020 r. pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych[5] („porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r.”).

(25a) Aby zachęcić państwa członkowskie do udziału w instrumencie, Komisja powinna starać się organizować briefingi i programy szkoleniowe.

(26) Zgodnie z rozporządzeniem finansowym, rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013[6], rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 2988/95[7], rozporządzeniem Rady (Euratom, WE) nr 2185/96[8] i rozporządzeniem Rady (UE) 2017/1939[9] interesy finansowe Unii należy chronić za pomocą proporcjonalnych środków, w tym środków zapobiegania nieprawidłowościom i nadużyciom finansowym, ich wykrywania, korygowania i dochodzenia, a także odzyskiwania środków straconych, nienależnie wypłaconych lub nieodpowiednio wykorzystanych oraz, w stosownych przypadkach, nakładania sankcji administracyjnych. W szczególności, zgodnie z rozporządzeniem (UE, Euratom) nr 883/2013 i rozporządzeniem (Euratom, WE) nr 2185/96 Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) może prowadzić dochodzenia, w tym kontrole na miejscu i inspekcje, w celu ustalenia, czy miały miejsce nadużycie finansowe, korupcja lub jakiekolwiek inne nielegalne działanie, naruszające interesy finansowe Unii. Zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2017/1939 Prokuratura Europejska (EPPO) może prowadzić dochodzenia i ścigać nadużycia finansowe i inne nielegalne działania naruszające interesy finansowe Unii, jak przewidziano w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1371[10]. Zgodnie z rozporządzeniem finansowym każda osoba lub podmiot, które otrzymują środki finansowe Unii, w pełni współpracują w celu ochrony interesów finansowych Unii, przyznają konieczne prawa i dostęp Komisji, OLAF-owi, EPPO i Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu (ETO) oraz zapewniają, aby wszelkie osoby trzecie uczestniczące w wykonaniu środków finansowych Unii przyznały tym organom równoważne prawa.

(27) Zgodnie z art. 94 decyzji Rady 2013/755/UE[11] osoby i podmioty z siedzibą w krajach i terytoriach zamorskich (KTZ) kwalifikują się do finansowania z zastrzeżeniem zasad i celów instrumentu oraz ewentualnych uzgodnień mających zastosowanie do państwa członkowskiego, z którym dany kraj zamorski lub terytorium zamorskie są powiązane.

(28) Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast możliwe jest ich lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 TUE. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1
Przedmiot

Niniejsze rozporządzenie ustanawia krótkoterminowy instrument na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego przez wspólne zamówienia („instrument”).

Artykuł 2
Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

1) „wspólne zamówienie” oznacza zamówienie realizowane wspólnie na zasadzie współpracy przez co najmniej trzy państwa członkowskie;

2) „kontrola ze strony niestowarzyszonego państwa trzeciego lub podmiotu z niestowarzyszonego państwa trzeciego” oznacza zdolność do wywierania decydującego wpływu na podmiot prawny, bezpośrednio lub pośrednio, poprzez co najmniej jeden pośredniczący podmiot prawny;

3) „zarządcza struktura wykonawcza” oznacza organ podmiotu prawnego, powołany zgodnie z prawem krajowym i, w stosownych przypadkach, podlegający dyrektorowi generalnemu, uprawniony do określania strategii, celów i ogólnego kierunku działania danego podmiotu prawnego, który to organ nadzoruje i monitoruje proces podejmowania decyzji przez kierownictwo;

4) „podmiot z niestowarzyszonego państwa trzeciego” oznacza podmiot prawny mający siedzibę w niestowarzyszonym państwie trzecim lub, w przypadku gdy ma on siedzibę w Unii lub w państwie stowarzyszonym, posiadający swoje zarządcze struktury wykonawcze w niestowarzyszonym państwie trzecim;

5) „pełnomocnik ds. zamówień” oznacza instytucję zamawiającą zdefiniowaną w art. 2 ust. 1 pkt 1 dyrektywy 2014/24/WE*, mającą siedzibę w państwie członkowskim lub w kraju stowarzyszonym, Europejską Agencję Obrony lub organizację międzynarodową, wyznaczoną przez co najmniej trzy państwa członkowskie do przeprowadzenia wspólnego zamówienia w ich imieniu▌;

5a) „produkty obronne” oznaczają produkty uznane za produkty z dziedziny obrony i bezpieczeństwa w rozumieniu art. 2 dyrektywy 2009/81/WE, a także sprzęt medyczny używany na polu walki; produkty obronne obejmują sprzęt, usługi, prace i dostawy niezbędne do osiągnięcia celu określonego w art. 3 niniejszego rozporządzenia;

6) „państwo trzecie” oznacza państwo, które nie jest członkiem Unii;

6a) „informacje niejawne” oznaczają informacje lub materiały, niezależnie od ich formy, których nieuprawnione ujawnienie mogłoby w różnym stopniu wyrządzić szkodę interesom Unii lub interesom co najmniej jednego państwa członkowskiego i którym nadana jest jedna z klauzul tajności UE lub odpowiadająca im klauzula tajności, określona w Umowie z maja 2011 r. między państwami członkowskimi Unii Europejskiej, zebranymi w Radzie, w sprawie ochrony informacji niejawnych wymienianych w interesie Unii;

6b) „informacje wrażliwe” oznaczają informacje i dane, które nie są niejawne i które należy chronić przed nieuprawnionym dostępem lub ujawnieniem zgodnie z prawem unijnym lub krajowym, w stosownych przypadkach, bądź w celu ochrony prywatności lub bezpieczeństwa osoby fizycznej lub prawnej.

Artykuł 3
Cele

1. Instrument ma następujące cele:

a) wsparcie konkurencyjności i efektywności ▌EDTIB, w tym MŚP i przedsiębiorstw o średniej kapitalizacji, na rzecz bardziej odpornej i bezpiecznej Unii, w szczególności poprzez przyspieszenie, w sposób oparty na współpracy, dostosowania przemysłu, w sposób racjonalny pod względem kosztów, do zmian strukturalnych i technologicznych, w tym zwiększenie jego zdolności produkcyjnych poprzez innowacje technologiczne oraz otwarcie łańcuchów dostaw przy zaangażowaniu transgranicznym w całej Unii, a tym samym zwiększenie zdolności EDITB do dostarczania najbardziej krytycznych i pilnych produktów obronnych, których potrzebują państwa członkowskie;

b) wsparcie współpracy w zakresie procedur udzielania zamówień w dziedzinie obronności pomiędzy ▌państwami członkowskimi w celu przyczynienia się do wzmocnienia solidarności i interoperacyjności oraz zapobieżenia efektom wypierania, a także zmniejszenia rozdrobnienia i zwiększenia efektywności wydatków publicznych, oraz wsparcie większego zbliżenia krajowych norm i wymogów w dziedzinie zamówień publicznych na produkty obronne, przy jednoczesnym zachowaniu konkurencyjności i różnorodności produktów dostępnych dla państw członkowskich i w łańcuchu dostaw.

2. Cele, o których mowa w ust. 1, realizuje się z naciskiem na wzmocnienie, rozwój i rozszerzenie EDTIB w całej Unii zgodnie z podstawą prawną instrumentu, aby umożliwić mu zaspokojenie w szczególności najbardziej pilnych i krytycznych potrzeb w zakresie produktów obronnych, zwłaszcza tych, które ujawniły się lub nasiliły w wyniku reakcji na rosyjską agresję na Ukrainę, z uwzględnieniem wspólnego komunikatu Komisji i wysokiego przedstawiciela z dnia 18 maja 2022 r. w sprawie analizy luk w inwestycjach w obronność i dalszych działań oraz prac Grupy Zadaniowej ds. Wspólnych Zamówień w dziedzinie Obronności. Można to osiągnąć poprzez uzupełnianie zapasów uszczuplonych w wyniku transferów produktów obronnych na Ukrainę, w tym sprzętem dostępnym na rynku, a także poprzez wymianę przestarzałego sprzętu, w szczególności sprzętu wojskowego zaprojektowanego i/lub wyprodukowanego w Związku Radzieckim lub późniejszych rozwiązań opartych na tym sprzęcie wojskowym, a także poprzez wzmocnienie ogólnych zdolności obronnych.

Artykuł 4
Budżet

1. Pula środków finansowych na realizację instrumentu na okres od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia do dnia 31 grudnia 2024 r. wynosi 1 mld EUR w cenach bieżących.

2. Kwota, o której mowa w ust. 1, może zostać wykorzystana na pomoc techniczną i administracyjną przy wdrażaniu instrumentu, taką jak działania przygotowawcze, monitorowanie, kontrolę, audyt i ocenę, w tym instytucjonalne systemy informatyczne.

3. Zasoby przydzielone państwom członkowskim w ramach zarządzania dzielonego mogą, na ich wniosek, zostać przesunięte do instrumentu z zastrzeżeniem warunków określonych w odpowiednich przepisach rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów na lata 2021–2027. Komisja wdraża te zasoby bezpośrednio zgodnie z art. 62 ust. 1 akapit pierwszy lit. a) rozporządzenia (UE, Euratom) 2018/1046 („rozporządzenie finansowe”). Zasoby te wykorzystuje się na rzecz zainteresowanego państwa członkowskiego.

4. Zobowiązania budżetowe z tytułu działań trwających dłużej niż jeden rok budżetowy można rozłożyć na kilka lat na roczne raty.

Artykuł 5
Państwa stowarzyszone i dodatkowe ustalenia mające zastosowanie do innych państw trzecich

Instrument jest otwarty na uczestnictwo państw członkowskich oraz członków Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu, którzy są członkami Europejskiego Obszaru Gospodarczego (kraje stowarzyszone), zgodnie z warunkami określonymi w Porozumieniu o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Umowa między uczestniczącymi państwami członkowskimi a pełnomocnikiem ds. zamówień, o której mowa w art. 8 ust. 2, może upoważniać pełnomocnika ds. zamówień publicznych, po uzyskaniu jednomyślnej zgody uczestniczących w umowie państw członkowskich, do zaproszenia do składania ofert tych państw trzecich, które kandydują do przystąpienia do Unii i których terytorium znajduje się w bezpośredniej bliskości działań wojennych na terytorium Ukrainy lub jest dotknięte wojną, oraz których terytorium jest okupowane przez siły wspierane przez Federację Rosyjską, takich jak Ukraina i Mołdawia, i zawarcia z nimi umowy dotyczącej zamówienia dodatkowych ilości produktu obronnego będącego przedmiotem wspólnych zamówień. Takie dodatkowe ustalenia dotyczące udzielania zamówień pozostają bez uszczerbku dla mających zastosowanie przepisów Unii i odpowiednich zobowiązań międzynarodowych uczestniczących państw członkowskich.

Instrument nie finansuje zamówień na dodatkowe ilości produktów obronnych podlegających wspólnym zamówieniom na mocy niniejszego ustępu. Jest on wykorzystywany wyłącznie do finansowania kosztów współpracy w kontekście wspólnych zamówień na takie dodatkowe ilości.

Artykuł 6
Realizacja i formy finansowania unijnego

1. Instrument jest wdrażany w ramach zarządzania bezpośredniego zgodnie z rozporządzeniem finansowym.

2. Finansowanie unijne stanowi bodziec do współpracy między państwami członkowskimi na rzecz realizacji celów, o których mowa w art. 3. Wkład finansowy ustala się z uwzględnieniem opartego na współpracy charakteru wspólnych zamówień ▌w celu stworzenia efektu zachęty niezbędnego do podjęcia współpracy.

3. W drodze odstępstwa od art. 193 rozporządzenia finansowego i jeżeli jest to konieczne do realizacji działania, wkłady finansowe mogą obejmować działania rozpoczęte przed datą złożenia wniosku o wkłady finansowe na rzecz tego działania, pod warunkiem że działanie nie rozpoczęło się przed dniem 24 lutego 2022 r. i nie zakończyło się przed podpisaniem umowy o udzielenie dotacji.

3a) Wkład finansowy Unii w każde działanie nie przekracza 15 % kwoty, o której mowa w art. 4 ust. 1, i jest ograniczony do 20 % szacowanej wartości wspólnego zamówienia dla każdego konsorcjum państw członkowskich i państw stowarzyszonych.

Na zasadzie odstępstwa od akapitu pierwszego niniejszego ustępu wkład finansowy Unii w każde działanie może przekraczać 15 %, ale wynosi nie więcej niż 20 % kwoty, o której mowa w art. 4 ust. 1, i jest ograniczony do 25 % szacowanej wartości wspólnego zamówienia, jeżeli spełniony jest co najmniej jeden z następujących warunków:

a) co najmniej dwóch członków konsorcjum państw członkowskich i krajów stowarzyszonych ma wspólną granicę z Rosją lub z krajami będącymi przedmiotem agresji ze strony Rosji lub ich wody terytorialne lub wyłączne strefy ekonomiczne sąsiadują z wodami terytorialnymi lub wyłącznymi strefami ekonomicznymi Rosji lub krajów będących przedmiotem agresji ze strony Rosji;

b) jedno z państw trzecich, o których mowa w art. 5 ust. 1a, jest odbiorcą dodatkowych ilości w ramach postępowania o udzielenie zamówienia zgodnie z tym ustępem.

c) co najmniej 15 % szacowanej wartości wspólnego zamówienia przydziela się MŚP i/lub spółkom o średniej kapitalizacji jako wykonawcom lub podwykonawcom.

4. Dotacje wdrażane w ramach zarządzania bezpośredniego są udzielane i zarządzane zgodnie z tytułem VIII rozporządzenia finansowego.

Artykuł 7
Działania kwalifikowalne

1. Do finansowania w ramach instrumentu kwalifikują się wyłącznie działania spełniające wszystkie następujące kryteria:

a) działania obejmują współpracę w zakresie wspólnych zamówień dotyczących najbardziej pilnych i krytycznych produktów obronnych między kwalifikującymi się podmiotami, jak określono w art. 9, realizującymi cele, o których mowa w art. 3;

b) działania obejmują nową współpracę lub rozszerzenie istniejącej współpracy na nowe państwa członkowskie lub kraje stowarzyszone;

c) działania prowadzi konsorcjum złożone z co najmniej trzech państw członkowskich;

d) działania spełniają dodatkowe warunki określone w art. 8.

2. Do finansowania nie kwalifikują się następujące działania:

a) działania na rzecz wspólnych zamówień towarów lub usług, które są zabronione przez obowiązujące prawo międzynarodowe;

b) działania na rzecz wspólnych zamówień śmiercionośnej broni autonomicznej bez zapewnienia możliwości sprawowania przez człowieka merytorycznej kontroli nad decyzjami w sprawie wyboru i zaatakowania celu przy przeprowadzaniu ataków na ludzi.

Artykuł 8
 

Dodatkowe warunki kwalifikowalności

1. Państwa członkowskie lub kraje stowarzyszone ▌wyznaczają wspólnie pełnomocnika ds. zamówień, który działa w ich imieniu na potrzeby wspólnych zamówień. Pełnomocnik ds. zamówień przeprowadza postępowania o udzielenie zamówień i zawiera wynikające z nich umowy z wykonawcami w imieniu krajów uczestniczących we wspólnym zamówieniu. Niniejsze rozporządzenie nie powinno naruszać przepisów w sprawie koordynacji procedur udzielania niektórych zamówień na roboty budowlane, dostawy i usługi przez instytucje lub podmioty zamawiające w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa, ustanowionych przede wszystkim w dyrektywie 2009/81/WE.

2. Postępowania o udzielenie zamówień, o których mowa w ust. 1, opierają się na umowie podpisywanej przez kraje uczestniczące z pełnomocnikiem ds. zamówień na warunkach określonych w programie prac, o którym mowa w art. 11. W umowie określa się, między innymi, szczegóły postępowania i uzasadnienie wyboru, ocenę ofert i udzielenie zamówienia.

3. Postępowania o udzielenie wspólnych zamówień i umowy w sprawie wspólnych zamówień obejmują wymogi dotyczące uczestnictwa wykonawców i podwykonawców biorących udział we wspólnym zamówieniu, o których mowa w ust. 4–10.

4. Wykonawcy i podwykonawcy biorący udział we wspólnych zamówieniach mają siedzibę i posiadają zarządcze struktury wykonawcze w Unii lub w krajach stowarzyszonych. Nie mogą oni podlegać kontroli ze strony niestowarzyszonego państwa trzeciego lub podmiotu z niestowarzyszonego państwa trzeciego. Alternatywnie, muszą oni wcześniej zostać poddani monitorowaniu w rozumieniu rozporządzenia (UE) 2019/452 oraz, w razie potrzeby, objęci środkami ograniczania ryzyka, z uwzględnieniem celów, o których mowa w art. 3 niniejszego rozporządzenia.

5. Na zasadzie odstępstwa od ust. 4 niniejszego artykułu podmiot prawny mający siedzibę w Unii lub w kraju stowarzyszonym ▌i kontrolowany przez niestowarzyszone państwo trzecie lub podmiot z niestowarzyszonego państwa trzeciego może uczestniczyć we wspólnym zamówieniu, jeżeli przedstawi gwarancje zweryfikowane przez państwo członkowskie lub kraj stowarzyszony, w którym wykonawca lub podwykonawca biorący udział we wspólnym zamówieniu ▌ma siedzibę. Gwarancje zapewniają, aby udział danego wykonawcy lub podwykonawcy biorącego udział we wspólnym zamówieniu nie był sprzeczny z interesami Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony ustalonymi w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPZiB) na podstawie tytułu V TUE ani z celami określonymi w art. 3 niniejszego rozporządzenia.

6. Uczestniczące państwa członkowskie przekazują Komisji powiadomienie od pełnomocnika ds. zamówień dotyczące gwarancji udzielanych przez wykonawcę lub podwykonawcę biorącego udział we wspólnym zamówieniu, o którym mowa a ust. 5 niniejszego artykułu. Gwarancje i powiązane postanowienia umowy w sprawie zamówienia publicznego udostępnia się Komisji na wniosek. Gwarancje zapewniają, aby udział danego wykonawcy lub podwykonawcy biorącego udział we wspólnym zamówieniu nie był sprzeczny z interesami Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony ustalonymi w ramach WPZiB na podstawie tytułu V TUE ani z celami określonymi w art. 3 niniejszego rozporządzenia.

7. Gwarancje, o których mowa w ust. 6, opierają się na znormalizowanym szablonie przyjętym przez Komisję w drodze aktów wykonawczych do dnia ... [1 miesiąc po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia]. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 14 ust. 3. Gwarancje i szablon stanowią część specyfikacji istotnych warunków zamówienia. W szczególności gwarancje muszą potwierdzać, że do celów danego wspólnego zamówienia istnieją środki zapewniające, by:

a) kontrola nad wykonawcą lub podwykonawcą biorącym udział we wspólnym zamówieniu nie była sprawowana w sposób ograniczający lub zawężający jego zdolność do realizacji zamówienia i osiągania wyników oraz

b) dostęp niestowarzyszonego państwa trzeciego lub podmiotu z niestowarzyszonego państwa trzeciego do informacji szczególnie chronionych był uniemożliwiony, a pracownicy lub inne osoby biorące udział we wspólnym zamówieniu posiadali krajowe poświadczenie bezpieczeństwa wydane przez państwo członkowskie.

8. Infrastruktura, obiekty, aktywa oraz zasoby wykonawców i podwykonawców biorących udział we wspólnym zamówieniu, które wykorzystuje się do celów wspólnego zamówienia, znajdują się na terytorium państwa członkowskiego lub kraju stowarzyszonego ▌. Jeżeli w Unii ani w kraju stowarzyszonym ▌nie ma alternatyw ani odpowiedniej infrastruktury, obiektów, aktywów oraz zasobów, wykonawcy i podwykonawcy biorący udział w danym wspólnym zamówieniu mogą korzystać ze swoich aktywów, infrastruktury, obiektów i zasobów zlokalizowanych lub przechowywanych poza terytorium państw członkowskich lub krajów stowarzyszonych ▌, pod warunkiem że korzystanie takie nie jest sprzeczne z interesami Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony oraz odbywa się w sposób spójny z celami określonymi w art. 3.

9. Postępowania o udzielenie wspólnych zamówień i umowy w sprawie wspólnych zamówień obejmują również wymóg, aby produkt związany z obronnością nie podlegał ograniczeniom ze strony niestowarzyszonego państwa trzeciego lub podmiotu z niestowarzyszonego państwa trzeciego ograniczającym zdolność państw członkowskich do stosowania tego produktu.

9a. W drodze odstępstwa od ust. 9 wymóg dotyczący produktu związanego z obronnością, o którym mowa w tym ustępie, nie ma zastosowania, jeśli spełnione są wszystkie następujące warunki:

a) postępowania o udzielenie wspólnych zamówień i umowy w sprawie wspólnych zamówień dotyczą pilnie potrzebnych i krytycznych produktów związanych z obronnością, które są wymagane, by uzupełnić zapasy uszczuplone w wyniku odpowiedzi na rosyjską agresję wojskową przeciwko Ukrainie;

b) EDTIB nie ma wystarczającej zdolności do zniwelowania najbardziej pilnych i krytycznych luk w zapasach państw członkowskich albo nie jest w stanie dostarczyć produktów związanych z obronnością w odpowiednich ramach czasowych;

c) państwa członkowskie lub kraje stowarzyszone uczestniczące we wspólnym zamówieniu starannie oceniły możliwość zastąpienia komponentów podlegających ograniczeniom alternatywnym komponentem, który nie podlega ograniczeniom, pochodzącym z Unii;

d) zamówione produkty były używane przed dniem 24 lutego 2022 r. przez siły zbrojne przynajmniej dwóch państw członkowskich uczestniczących we wspólnym zamówieniu.

10. Do celów niniejszego artykułu „podwykonawcy biorący udział we wspólnym zamówieniu” oznaczają wszystkie następujące podmioty:

▌

b) podmioty, którym przydzielono co najmniej 20 % wartości umowy;

c) podwykonawców, którzy mogą wymagać dostępu do informacji niejawnych w celu realizacji wspólnego zamówienia.

10a. Udział komponentów pochodzących z niestowarzyszonych państw trzecich nie może przekraczać 40 % szacowanej wartości zamówienia publicznego. Nie można pozyskiwać żadnych komponentów z niestowarzyszonych państw trzecich, które naruszają interesy Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony, w tym zasadę stosunków dobrosąsiedzkich.

Artykuł 9
Kwalifikujące się podmioty

Do finansowania kwalifikują się następujące podmioty, pod warunkiem że spełniają kryteria kwalifikowalności określone w art. 197 rozporządzenia finansowego:

a) publiczne instytucje zamawiające państw członkowskich;

b) organy publiczne krajów stowarzyszonych;

ba) pełnomocnicy ds. zamówień, o których mowa w art. 2 pkt 5.

Artykuł 10
Kryteria wyboru

Komisja dokonuje oceny złożonych ofert na podstawie następujących kryteriów wyboru:

1. wkładu działania we wzmocnienie konkurencyjności, dostosowanie i dalszy rozwój i modernizację EDTIB, aby umożliwić jej zaspokojenie w szczególności najbardziej pilnych i krytycznych potrzeb w zakresie produktów obronnych, o których mowa w art. 3, w tym w odniesieniu do ▌czasu realizacji dostaw▌, dostępności i zaopatrzenia;

1a. wkładu działania w uzupełnienie zapasów, które zostały wyczerpane w wyniku niczym niesprowokowanej i nieuzasadnionej agresji wojskowej wobec Ukrainy, z uwzględnieniem stopnia wyczerpania zapasów uczestniczących państw członkowskich w kategorii zamawianych produktów obronnych od dnia 24 lutego 2022 r.;

 ▌

3. wkładu działania we wzmocnienie współpracy między państwami członkowskimi lub krajami stowarzyszonymi oraz zwiększenie interoperacyjności produktów;

4. liczby państw członkowskich lub krajów stowarzyszonych uczestniczących we wspólnych zamówieniach;

5. szacowanej wartości wspólnego zamówienia▌;

6. wkładu działania w przezwyciężanie przeszkód we wspólnych zamówieniach i w tworzenie nowych łańcuchów dostaw w całej Unii;

7. jakości i skuteczności planów realizacji działania.

7a. udziału unijnych MŚP i przedsiębiorstw o średniej kapitalizacji jako wykonawców i podwykonawców lub w procesie wytwarzania zamawianych produktów, a także wkładu działania w dywersyfikację łańcucha dostaw.

Artykuł 11
Program prac

1. Instrument jest wdrażany poprzez wieloletni program prac, o którym mowa w art. 110 rozporządzenia finansowego.

2. Do dnia... [trzy miesiące od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia] Komisja, w drodze aktu delegowanego, zgodnie z art. 13, uzupełni niniejsze rozporządzenie poprzez przyjęcie programu prac, o którym mowa w ust. 1.  ▌

3. W programie prac określa się:

a) minimalną wartość finansową działań w zakresie wspólnych zamówień; ▌

b) orientacyjną kwotę wsparcia finansowego dla działań realizowanych przez minimalną liczbę państw członkowskich, o której mowa w art. 7 ust. 1 lit. c); ▌

c) zachęty do udzielania zamówień o większej wartości oraz włączenia dodatkowych państw członkowskich lub krajów stowarzyszonych lub krajów, o których mowa w art. 5 ust. 2;

d) ogólną kwotę wkładu Unii w odniesieniu do poszczególnych priorytetów finansowania;

e) opis działań z uwzględnieniem współpracy w zakresie wspólnych zamówień;

f) szacowaną wartość wspólnego zamówienia;

g) procedurę oceny i wyboru wniosków.

h) opis procesu monitorowania i wydatkowania w trakcie realizacji danego działania.

4. W programie prac określa się priorytety w zakresie finansowania zgodnie z potrzebami, o których mowa w art. 3 ust. 2., spełniających wymagania intensywnych i długotrwałych operacji bojowych oraz związanego z nimi szkolenia, których celem jest zapewnienie dostępności wystarczających ilości, w szczególności:

a) wszystkich rodzajów amunicji do walki lądowej, w tym specjalnych pocisków rakietowych;

b) amunicji średniego i dalekiego zasięgu typu powietrze-ziemia, w szczególności amunicji precyzyjnego rażenia i pocisków manewrujących;

c) specjalnego sprzętu do obrony powietrznej, w szczególności obrony powietrznej krótkiego zasięgu i naziemnej obrony powietrznej;

d) zaopatrzenia i wsparcia logistycznego, środków transportu, inżynierii wojskowej, zaopatrzenia w benzynę, ropę naftową i smary;

e) sprzętu medycznego używanego na polu walki, w kontekście których umowa, o której mowa w art. 8 ust. 2, zawiera postanowienia dotyczące ścisłej współpracy między pełnomocnikiem ds. zamówień a Europejskim Dowództwem Medycznym;

f) bojowego sprzętu ochronnego i sprzętu wsparcia bojowego;

g) wyposażenia ochronnego dla oddziałów dostosowanego do kontekstu operacyjnego;

h) wielofunkcyjnych zdolności dowodzenia i kontroli oraz interoperacyjnych systemów łączności i informacji;

i) sprzętu wspierającego szkolenia i obiektów szkoleniowych w odniesieniu do lit. a)–h).

Artykuł 11a
Stosowanie przepisów dotyczących informacji niejawnych i wrażliwych

1. W ramach wykonywania niniejszego rozporządzenia:

a) każde państwo członkowskie zapewnia, by stopień ochrony informacji niejawnych UE był równoważny ze stopniem ochrony przewidzianym w przepisach bezpieczeństwa Rady określonych w decyzji Rady 2013/488/UE[12];

b) Komisja chroni informacje niejawne zgodnie z przepisami bezpieczeństwa określonymi w decyzji Komisji (UE, Euratom) 2015/444[13];

2. Wykorzystanie i ujawnienie informacji wrażliwych regulowane jest stosownymi przepisami unijnymi i krajowymi i podlega upoważnieniom udzielanym przez państwa członkowskie.

3. Komisja korzysta z zabezpieczonego systemu wymiany w celu ułatwienia wymiany informacji wrażliwych i niejawnych między Komisją i państwami członkowskimi a państwami stowarzyszonymi oraz, w stosownych przypadkach, wnioskodawcami i odbiorcami. System ten uwzględnia krajowe przepisy państw członkowskich dotyczące bezpieczeństwa.

Artykuł 12
Monitorowanie i sprawozdawczość

1. Do dnia 31 grudnia 2024 r. Komisja, we współpracy z Europejską Agencją Obrony, sporządza sprawozdanie oceniające instrument ▌i przekazuje je Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. Sprawozdanie to zawiera ocenę wpływu i skuteczności działań podjętych w ramach instrumentu.

2. W sprawozdaniu tym – przygotowanym na podstawie konsultacji z państwami członkowskimi i najważniejszymi zainteresowanymi stronami – ocenia się ▌postępy w realizacji celów określonych w art. 3. Ocenia się w nim w szczególności wkład instrumentu w:

a) nawiązanie nowej współpracy transgranicznej między państwami członkowskimi, państwami stowarzyszonymi lub krajami, o których mowa w art. 5 ust. 2;

b) udział MŚP i przedsiębiorstw o średniej kapitalizacji w działaniu, jako wykonawcy lub podwykonawcy w łańcuchu dostaw;

c) wzmocnienie EDTIB w całej Unii i zapewnienie równych warunków działania dla dostawców z państw członkowskich;

d) uzupełnianie zapasów, które zostały uszczuplone w wyniku transferów produktów obronnych do Ukrainy;

e) zastąpienie przestarzałego sprzętu wojskowego zaprojektowanego lub wyprodukowanego w Związku Radzieckim lub późniejszych rozwiązań opartych na tym sprzęcie wojskowym rozwiązaniami unijnymi.

W sprawozdaniu określa się zaangażowanie każdego państwa członkowskiego i ocenia się potencjalne wąskie gardła w funkcjonowaniu instrumentu.

Ponadto w sprawozdaniu określa się, w oparciu o uwagi dotyczące podstawowych potrzeb Unii w zakresie zdolności obronnych, obszary krytycznych zależności i niedoborów w odniesieniu do surowców, komponentów i zdolności produkcyjnych krajów spoza UE, w tym ocenia się możliwości rozwoju alternatyw w Unii.

2a. W przypadku każdej dotacji Komisja, po konsultacji z zainteresowanym konsorcjum państw członkowskich i państw stowarzyszonych, wyznacza urzędnika odpowiedzialnego za zamówienia publiczne jako urzędnika monitorującego. Urzędnik ten monitoruje realizację wspólnych zamówień, co trzy miesiące do końca okresu wydatkowania instrumentu przedstawia Komisji sprawozdanie z postępów oraz wnosi wkład do sprawozdania, o którym mowa w ust. 1.

2b. Urzędnik monitorujący uczestniczy w informowaniu Parlamentu Europejskiego.  Na wniosek Parlamentu Europejskiego takie spotkania informacyjne odbywają się z zastosowaniem klauzuli EU Restricted.

Artykuł 12a
Rozwój krytycznych komponentów w Unii

W terminie 12 miesięcy od publikacji sprawozdania z oceny, o którym mowa w art. 12, i na podstawie ustaleń zawartych w tym sprawozdaniu, Komisja, we współpracy z Europejską Agencją Obrony, przygotowuje wykaz krytycznych komponentów pochodzących z państw trzecich, dla których nie ma alternatywy w Unii, oraz podejmuje odpowiednie środki w celu wspierania ich rozwoju w Unii, w tym poprzez badania i rozwój, w szczególności za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Obronnego.

Artykuł 13
Informacja, komunikacja i promocja

1. Odbiorcy finansowania unijnego uznają pochodzenie i zapewniają eksponowanie finansowania unijnego (w szczególności podczas promowania działań i ich rezultatów) poprzez dostarczanie spójnych, skutecznych i proporcjonalnych informacji skierowanych do różnych grup odbiorców, w tym do mediów i opinii publicznej. Aby ułatwić udział MŚP i przedsiębiorstw o średniej kapitalizacji, otrzymują one informacje niezbędne do ich udziału we procedurze udzielania wspólnych zamówień w ramach niniejszego instrumentu.

2. Komisja prowadzi działania informacyjne i komunikacyjne związane z tym instrumentem oraz jego działaniami i wynikami. Zasoby finansowe przydzielone na instrument przyczyniają się również do komunikacji instytucjonalnej w zakresie priorytetów politycznych Unii, o ile są one związane z celami, o których mowa w art. 3.

Artykuł 13a
Wykonywanie przekazanych uprawnień

1. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjmowania aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.

2. Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 11, powierza się Komisji na okres [...] lat od dnia ... [data wejścia w życie niniejszego rozporządzenia].

3. Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 11, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w późniejszym terminie określonym w tej decyzji. Nie wpływa ona na ważność już obowiązujących aktów delegowanych.

4. Przed przyjęciem aktu delegowanego Komisja konsultuje się z ekspertami wyznaczonymi przez każde państwo członkowskie zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa.

5. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

6. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 11 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

Artykuł 14
Procedura komitetowa

1. Komisję wspomaga komitet. Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

2. Europejska Agencja Obrony jest zapraszana do przedstawiania komitetowi swoich opinii i wiedzy fachowej jako obserwator. Europejska Służba Działań Zewnętrznych jest również zapraszana do uczestniczenia w pracach komitetu.

3. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

Artykuł 15
Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia […] r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego W imieniu Rady

Przewodnicząca Przewodniczący

 

ZAŁĄCZNIK: WYKAZ PODMIOTÓW LUB OSÓB, OD KTÓRYCH SPRAWOZDAWCA OTRZYMAŁ INFORMACJE

Poniższy wykaz opracowano na zasadzie zupełnej dobrowolności, na wyłączną odpowiedzialność sprawozdawcy. Przy sporządzaniu sprawozdania, do czasu przyjęcia go w komisji, sprawozdawca otrzymał informacje od następujących podmiotów lub osób:

Podmiot i/lub osoba

MBDA

ASD

GE Aerospace

C&V Consulting

AmChamEU

PGZ

 

OPINIA KOMISJI RYNKU WEWNĘTRZNEGO I OCHRONY KONSUMENTÓW (29.3.2023)

dla Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii

w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia aktu na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego przez wspólne zamówienia

(COM(2022)0349 – C9‑0287/2022 – 2022/0219(COD))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Ivars Ijabs

(*) Zaangażowana komisja – art. 57 Regulaminu

 

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

Sprawozdawca z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący ustanowienia aktu na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego oraz ogólnego celu, jakim jest poprawa konkurencyjności europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego. Instrument będzie promował współpracę i interoperacyjność w krytycznym okresie, w którym należy usprawnić działalność Unii w dziedzinie obronności. Współpraca w drodze wspólnych zamówień jest odpowiednim narzędziem dla państw członkowskich o podobnych lub identycznych potrzebach w zakresie obniżenia indywidualnych kosztów, zmniejszenia indywidualnego ryzyka i jak najefektywniejszego wykorzystania funduszy poprzez ich łączenie.

Sprawozdawca uważa, że głównym osiągnięciem instrumentu powinno być uzupełnienie zapasów produktów obronnych. W duchu solidarności państwa członkowskie udostępniły i przekazały swoje produkty obronne Ukrainie w następstwie bezprawnej inwazji Rosji i w związku z tym muszą pilnie odbudować swoje krajowe zdolności obronne. Ze względu na ograniczone ramy czasowe i ograniczony budżet instrumentu sprawozdawca proponuje rozszerzenie jego zakresu, aby umożliwić udział w zamówieniach publicznych wykonawców i podwykonawców z niestowarzyszonych państw trzecich i krajów partnerstwa transatlantyckiego. Zwiększy to możliwości państw członkowskich i elastyczność w zakresie skutecznego zamawiania produktów obronnych.

Małe i średnie przedsiębiorstwa, a także przedsiębiorstwa o średniej kapitalizacji są kluczowymi podmiotami europejskiego przemysłu obronnego, a instrument powinien stwarzać im możliwości wniesienia wkładu w utworzenie tego instrumentu finansowego i czerpania z niego korzyści. Sprawozdawca proponuje zwiększenie zaangażowania MŚP i spółek o średniej kapitalizacji w rozwój europejskiej bazy przemysłowej w dziedzinie obronności poprzez dywersyfikację łańcucha dostaw, przy czym wkład tych spółek byłby kryterium udzielenia zamówienia.

Ponadto sprawozdawca uznaje pilny charakter i wysoki priorytet tego wniosku oraz potrzebę wprowadzenia go w życie bez zbędnej zwłoki. Środki z instrumentu służą zaspokojeniu pilnych potrzeb, a w konsekwencji wymagają pilnej reakcji. Sprawozdawca przyjął ambitny harmonogram i zobowiązuje się do uzupełnienia swojej opinii w terminie, aby wniosek jak najszybciej przyniósł rezultaty.

 

POPRAWKI

Komisja Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów zwraca się do Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, jako komisji przedmiotowo właściwej, o wzięcie pod uwagę następujących poprawek:

 

Poprawka  1

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 4

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(4) Zaproponowano specjalny krótkoterminowy instrument, opracowany w duchu solidarności, aby zachęcić państwa członkowskie, na zasadzie dobrowolności, do dokonywania wspólnych zamówień, w sposób oparty na współpracy, w celu zniwelowania najbardziej pilnych i krytycznych luk, w szczególności tych powstałych w odpowiedzi na obecną agresję Rosji.	(4) Zaproponowano specjalny krótkoterminowy instrument, opracowany w duchu solidarności, aby zachęcić państwa członkowskie, na zasadzie dobrowolności, do dokonywania wspólnych zamówień, w sposób oparty na współpracy, w celu zniwelowania najbardziej pilnych i krytycznych luk, w szczególności tych powstałych w odpowiedzi na obecną agresję Rosji, oraz stworzenia możliwości dalszej pomocy wojskowej dla Ukrainy i zachęcania do niej.

Poprawka  2

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 5

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(5) Ten nowy instrument przyczyni się do wsparcia wspólnych zamówień w dziedzinie obronności oraz, dzięki związanemu z tym finansowaniu unijnemu, do wzmocnienia zdolności przemysłu obronnego UE.	(5) Ten nowy instrument przyczyni się do wsparcia wspólnych zamówień w dziedzinie obronności, pozwalając w szczególności na osiągnięcie celu, jakim jest poziom 35 % całkowitych wydatków na sprzęt obronny za pośrednictwem zamówień dokonywanych we współpracy z innymi państwami członkowskimi, oraz, dzięki związanemu z tym finansowaniu unijnemu, do wzmocnienia zdolności przemysłu obronnego państw członkowskich w racjonalny pod względem kosztów sposób dzięki zastosowaniu korzyści skali.

Poprawka  3

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 12 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(12a) Instrumentowi powinny towarzyszyć wysiłki na rzecz wzmocnienia i zharmonizowania europejskich rynków, usług oraz systemów bezpieczeństwa i obrony w celu stworzenia równych warunków działania dla dostawców ze wszystkich państw członkowskich, zwłaszcza MŚP oraz spółek o średniej kapitalizacji.

Poprawka  4

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 14

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(14) Przedmiotowy instrument będzie opierał się na pracach Grupy Zadaniowej ds. Wspólnych Zamówień w dziedzinie Obronności, ustanowionej przez Komisję i wysokiego przedstawiciela/szefa Agencji, zgodnie ze wspólnym komunikatem „Analiza luk inwestycyjnych w zakresie obronności i dalsze działania”, i uwzględniał te prace, aby zapewnić koordynację bardzo krótkoterminowych potrzeb w zakresie zamówień w dziedzinie obronności oraz nawiązać współpracę z państwami członkowskimi i unijnymi producentami wyposażenia obronnego w celu wspierania wspólnie udzielanych zamówień służących uzupełnieniu zapasów, zwłaszcza w świetle wsparcia udzielonego Ukrainie.	(14) Przedmiotowy instrument będzie opierał się na pracach Grupy Zadaniowej ds. Wspólnych Zamówień w dziedzinie Obronności państw członkowskich, ustanowionej przez Komisję i wysokiego przedstawiciela/szefa Agencji, zgodnie ze wspólnym komunikatem „Analiza luk inwestycyjnych w zakresie obronności i dalsze działania”, i uwzględniał te prace, aby zapewnić koordynację bardzo krótkoterminowych potrzeb w zakresie zamówień w dziedzinie obronności oraz nawiązać współpracę z państwami członkowskimi i unijnymi producentami wyposażenia obronnego w celu wspierania wspólnie udzielanych zamówień służących uzupełnieniu zapasów, zwłaszcza w świetle wsparcia udzielonego Ukrainie.

Poprawka  5

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 16

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(16) Ponieważ instrument ma na celu zwiększenie konkurencyjności i efektywności unijnego przemysłu obronnego, aby móc skorzystać z instrumentu, wspólne zamówienia będą musiały być zawierane z podmiotami prawnymi mającymi siedzibę w Unii lub w państwach stowarzyszonych i niepodlegającymi kontroli ze strony niestowarzyszonych państw trzecich ani podmiotów z niestowarzyszonych państw trzecich. W tym kontekście kontrolę należy rozumieć jako zdolność do wywierania decydującego wpływu na podmiot prawny, bezpośrednio lub pośrednio, poprzez co najmniej jeden pośredniczący podmiot prawny. Dodatkowo, aby zapewnić ochronę podstawowych interesów Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony, infrastruktura, obiekty, aktywa oraz zasoby wykonawców i podwykonawców biorących udział we wspólnym zamówieniu, które wykorzystuje się do celów wspólnego zamówienia, muszą znajdować się na terytorium państwa członkowskiego lub stowarzyszonego państwa trzeciego.	(16) Ponieważ instrument ma na celu zwiększenie konkurencyjności, efektywności i niezależności unijnego przemysłu obronnego, aby móc skorzystać z instrumentu zgodnie z podstawą prawną, wspólne zamówienia będą musiały być zawierane z wykonawcami i podwykonawcami mającymi siedzibę w Unii lub w państwach stowarzyszonych i niepodlegającymi kontroli ze strony niestowarzyszonych państw trzecich ani podmiotów z niestowarzyszonych państw trzecich. W tym kontekście kontrolę należy rozumieć jako zdolność do wywierania decydującego wpływu na wykonawcę lub podwykonawcę, bezpośrednio lub pośrednio, poprzez co najmniej jeden pośredniczący podmiot prawny. Dodatkowo, aby zapewnić ochronę podstawowych interesów Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony, infrastruktura, obiekty, aktywa oraz zasoby wykonawców i podwykonawców biorących udział we wspólnym zamówieniu, które wykorzystuje się do celów wspólnego zamówienia, muszą znajdować się na terytorium państwa członkowskiego lub stowarzyszonego państwa trzeciego.

Poprawka  6

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 16 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(16a) Rosyjska wojna napastnicza uszczupliła zapasy nie tylko w Unii. Dlatego też należy pomóc państwom trzecim, które kandydują do przystąpienia do Unii, w uzupełnieniu zapasów, które zostały wyczerpane w wyniku rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie, poprzez zaproszenie ich do wspólnego zamawiania produktów obronnych, pod warunkiem że nie będzie to sprzeczne z interesami Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony i że zostało to jednomyślnie uzgodnione przez uczestniczące państwa członkowskie. Kraje kandydujące powinny mieć możliwość nabywania jedynie dodatkowych ilości produktów związanych z obronnością, przy czym nie powinno się przekazywać środków finansowych między państwami członkowskimi a krajami kandydującymi, przyznawać praw do podejmowania decyzji lub pobudzać przemysłu spoza Unii poza możliwościami przewidzianymi w niniejszym rozporządzeniu. Pozwoliłoby to państwom członkowskim osiągnąć większe korzyści skali przy jednoczesnym zwiększeniu dynamiki europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego.

Poprawka  7

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 17

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(17) W pewnych okolicznościach powinno być możliwe odstąpienie od zasady, zgodnie z którą wykonawcy i podwykonawcy biorący udział we wspólnym zamówieniu wspieranym z instrumentu nie podlegają kontroli niestowarzyszonych państw trzecich ani podmiotów z niestowarzyszonych państw trzecich. W tym kontekście podmiot prawny mający siedzibę w Unii lub w stowarzyszonym państwie trzecim i kontrolowany przez niestowarzyszone państwo trzecie lub podmiot z niestowarzyszonego państwa trzeciego może uczestniczyć jako wykonawca i podwykonawca biorący udział we wspólnym zamówieniu, jeżeli spełnione są rygorystyczne warunki dotyczące interesów Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony, ustanowione w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa zgodnie z tytułem V Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), w tym warunki dotyczące wzmocnienia europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego.	(17) W pewnych wyjątkowych okolicznościach oraz z uwagi na znaczenie utrzymania interoperacyjności i spójności z członkami NATO powinno być możliwe odstąpienie od zasady, zgodnie z którą wykonawcy i podwykonawcy biorący udział we wspólnym zamówieniu wspieranym z instrumentu nie podlegają kontroli niestowarzyszonych państw trzecich ani podmiotów z niestowarzyszonych państw trzecich. W tym kontekście wykonawca lub podwykonawca mający siedzibę w Unii lub w stowarzyszonym państwie trzecim i kontrolowany przez niestowarzyszone państwo trzecie lub podmiot z niestowarzyszonego państwa trzeciego może uczestniczyć jako wykonawca lub podwykonawca biorący udział we wspólnym zamówieniu, jeżeli spełnione są rygorystyczne warunki dotyczące interesów Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony, ustanowione w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa zgodnie z tytułem V Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), w tym warunki dotyczące wzmocnienia europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego.

Poprawka  8

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 18

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(18) Ponadto postępowania o udzielenie wspólnych zamówień i umowy w sprawie wspólnych zamówień muszą również obejmować wymóg, aby produkt związany z obronnością nie podlegał kontroli ani ograniczeniom ze strony niestowarzyszonego państwa trzeciego lub podmiotu z niestowarzyszonego państwa trzeciego.	(18) Ponadto postępowania o udzielenie wspólnych zamówień i umowy w sprawie wspólnych zamówień muszą również obejmować wymóg, aby produkt związany z obronnością nie podlegał żadnej formie kontroli ani ograniczeń ze strony niestowarzyszonego państwa trzeciego lub podmiotu z niestowarzyszonego państwa trzeciego, w szczególności takiej, która jest sprzeczna z interesami Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony oraz ogranicza zdolność państw członkowskich do stosowania tego produktu. W pilnych przypadkach od wymogu tego należy odstąpić, jeśli zamówione produkty były używane przed dniem 24 lutego 2022 r. przez siły zbrojne co najmniej jednego z państw członkowskich uczestniczących we wspólnym zamówieniu. W przypadku gdy ma zastosowanie wspomniane odstępstwo, kraje uczestniczące we wspólnym zamówieniu powinny zbadać możliwość zastąpienia komponentów podlegających ograniczeniom komponentami niepodlegającymi ograniczeniom pochodzącymi z Unii lub stowarzyszonych państw trzecich i przedstawić swoje ustalenia Komisji. Komisja powinna zawrzeć niepoufne streszczenie wszystkich takich ustaleń w sprawozdaniu, o którym mowa w niniejszym rozporządzeniu, w celu zidentyfikowania luk technologicznych w europejskiej bazie technologiczno-przemysłowej sektora obronnego. Aby wspólne zamówienia zapewniały równowagę między uzupełnianiem zapasów a wzmocnieniem europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego, jeżeli zostało przyznane odstępstwo, większość komponentów powinna pochodzić z Unii, a jedynie ułamek komponentów powinien pochodzić z niestowarzyszonych państw trzecich, dzielą cele Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony.

Poprawka  9

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 18 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(18a) Ponieważ ten nadzwyczajny instrument krótkoterminowy ma na celu wypełnienie najpilniejszych i najpoważniejszych luk w odpowiedzi na trwającą rosyjską agresję, różne warunki dotyczące kwalifikujących się podmiotów, w szczególności odstępstwa przewidziane w odniesieniu do dodatkowych warunków kwalifikowalności związanych z klauzulami ograniczeń dotyczącymi państw trzecich, progi podwykonawców lub odsetek komponentów i kryteriów udzielania zamówień z państw trzecich, są dostosowane do tego celu i bez uszczerbku dla wszelkich przyszłych długoterminowych instrumentów Unii służących wspieraniu wspólnych zamówień między państwami członkowskimi w dziedzinie obronności, wzmacniania europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego (EDTIB) oraz wspierania interoperacyjności oraz modernizacji i zwiększania zdolności produkcyjnych w Unii. Takie przyszłe instrumenty powinny jednak uwzględniać wnioski i osiągnięcia wynikające z tego instrumentu.

Poprawka  10

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 21

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(21) W celu zapewnienia efektu zachęty poziom wkładu Unii może być zróżnicowany w zależności od czynników takich jak: a) złożoność wspólnego zamówienia, w odniesieniu do której udział przewidywanej wielkości danego zamówienia, w oparciu o doświadczenia zdobyte przy podobnych działaniach, może służyć jako wstępny wskaźnik zastępczy; b) cechy współpracy, takie jak wspólne użytkowanie, tworzenie zapasów, własność lub utrzymanie, które prawdopodobnie pozwolą osiągać lepsze wyniki w zakresie interoperacyjności i długoterminowe sygnały inwestycyjne dla przemysłu, oraz c) liczba uczestniczących państw członkowskich lub krajów stowarzyszonych lub włączenie dodatkowych państw członkowskich lub krajów stowarzyszonych do istniejącej współpracy.	(21) W celu zapewnienia efektu zachęty poziom wkładu Unii może być zróżnicowany w zależności od czynników takich jak: a) złożoność wspólnego zamówienia, w odniesieniu do której udział przewidywanej wielkości danego zamówienia, w oparciu o doświadczenia zdobyte przy podobnych działaniach, może służyć jako wstępny wskaźnik zastępczy; b) liczba uczestniczących państw członkowskich lub krajów stowarzyszonych lub włączenie dodatkowych państw członkowskich lub krajów stowarzyszonych do istniejącej współpracy.

Poprawka  11

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 22

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(22) Państwa członkowskie powinny wyznaczyć pełnomocnika ds. zamówień w celu przeprowadzenia wspólnych zamówień w ich imieniu. Pełnomocnikiem ds. zamówień powinna być instytucja zamawiająca mająca siedzibę w państwie członkowskim lub stowarzyszonym państwie trzecim, w tym organy Unii lub organizacje międzynarodowe, takie jak Organisation Conjointe de Coopération en matière dʼArmement (OCCAR).	(22) Państwa członkowskie powinny wyznaczyć pełnomocnika ds. zamówień w celu przeprowadzenia wspólnych zamówień w ich imieniu. Pełnomocnikiem ds. zamówień powinna być instytucja zamawiająca mająca siedzibę w państwie członkowskim lub państwie stowarzyszonym, w tym instytucje, organy i agencje Unii lub organizacje międzynarodowe. Instrument nie powinien naruszać przepisów ustanowionych przede wszystkim w dyrektywie 2009/81/WE w sprawie koordynacji procedur udzielania niektórych zamówień na roboty budowlane, dostawy i usługi przez instytucje lub podmioty zamawiające w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa. Dodatkowe wymogi kwalifikowalności określone w niniejszym rozporządzeniu powinny być częścią dokumentacji przetargowej i mieć pierwszeństwo przed sprzecznymi przepisami państwa członkowskiego, w którym pełnomocnik ds. zamówień ma siedzibę.

Poprawka  12

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
1. Do finansowania kwalifikują się wyłącznie działania spełniające wszystkie następujące kryteria:	1. Do finansowania w ramach instrumentu kwalifikują się wyłącznie działania spełniające wszystkie następujące kryteria:

Poprawka  13

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 1 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
a) działania obejmują współpracę w zakresie wspólnych zamówień dotyczących najbardziej pilnych i krytycznych produktów obronnych między kwalifikującymi się podmiotami realizującymi cele, o których mowa w art. 3;	a) działania obejmują współpracę w zakresie wspólnych zamówień dotyczących najbardziej pilnych i krytycznych produktów obronnych między kwalifikującymi się podmiotami, jak określono w art. 9, realizującymi cele, o których mowa w art. 3;

Poprawka  14

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	1a. Państwa trzecie, które kandydują do przystąpienia do Unii Europejskiej, mogą również zostać zaproszone do zamawiania produktów obronnych będących przedmiotem działań kwalifikowalnych na mocy ust. 1, pod warunkiem że państwa członkowskie uczestniczące we wspólnym zamówieniu wyrażą na to jednomyślną zgodę i nie będzie to sprzeczne z interesami Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony.

Poprawka  15

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – nagłówek

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
Dodatkowe warunki finansowania	Dodatkowe warunki kwalifikowalności

Poprawka  16

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
1. Państwa członkowskie lub stowarzyszone państwa trzecie wyznaczają pełnomocnika ds. zamówień, który działa w ich imieniu na potrzeby wspólnych zamówień. Pełnomocnik ds. zamówień przeprowadza postępowania o udzielenie zamówień i zawiera wynikające z nich umowy z wykonawcami w imieniu uczestniczących państw członkowskich.	1. Państwa członkowskie lub kraje stowarzyszone wyznaczają wspólnie pełnomocnika ds. zamówień, który działa w ich imieniu na potrzeby wspólnych zamówień. Pełnomocnik ds. zamówień przeprowadza postępowania o udzielenie zamówień i zawiera wynikające z nich umowy z wykonawcami w imieniu krajów uczestniczących we wspólnym zamówieniu. Niniejsze rozporządzenie nie powinno naruszać przepisów w sprawie koordynacji procedur udzielania niektórych zamówień na roboty budowlane, dostawy i usługi przez instytucje lub podmioty zamawiające w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa, ustanowionych przede wszystkim w dyrektywie 2009/81/WE.

Poprawka  17

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
2. Postępowania o udzielenie zamówień, o których mowa w ust. 1, opierają się na umowie podpisywanej przez uczestniczące państwa członkowskie z pełnomocnikiem ds. zamówień na warunkach określonych w programie prac, o którym mowa w art. 11.	2. Postępowania o udzielenie zamówień, o których mowa w ust. 1, opierają się na umowie podpisywanej przez państwa uczestniczące z pełnomocnikiem ds. zamówień na warunkach określonych w programie prac, o którym mowa w art. 11. W umowie określa się, między innymi, szczegóły postępowania i uzasadnienie wyboru, ocenę ofert i udzielenie zamówienia. Państwa uczestniczące w umowie mogą jednogłośnie upoważnić pełnomocnika ds. zamówień, by zwracał się do państw trzecich kandydujących do Unii i zawierał z nimi umowy na dostawy dodatkowych ilości zamówionego produktu.

Poprawka  18

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
4. Wykonawcy i podwykonawcy biorący udział we wspólnych zamówieniach mają siedzibę i posiadają zarządcze struktury wykonawcze w Unii. Nie mogą oni podlegać kontroli ze strony niestowarzyszonego państwa trzeciego lub podmiotu z niestowarzyszonego państwa trzeciego.	4. Wykonawcy i podwykonawcy biorący udział we wspólnych zamówieniach mają siedzibę i posiadają zarządcze struktury wykonawcze w Unii lub w krajach stowarzyszonych. Nie mogą oni podlegać kontroli ze strony niestowarzyszonego państwa trzeciego lub podmiotu z niestowarzyszonego państwa trzeciego lub alternatywnie muszą wcześniej zostać poddani monitorowaniu w rozumieniu rozporządzenia (UE) 2019/452 oraz, w razie potrzeby, objęci środkami ograniczania ryzyka, z uwzględnieniem celów, o których mowa w art. 3 niniejszego rozporządzenia.

Poprawka  19

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
5. Na zasadzie odstępstwa od ust. 4 podmiot prawny mający siedzibę w Unii lub w stowarzyszonym państwie trzecim i kontrolowany przez niestowarzyszone państwo trzecie lub podmiot z niestowarzyszonego państwa trzeciego może uczestniczyć jako wykonawca i podwykonawca biorący udział we wspólnym zamówieniu tylko wtedy, gdy przedstawi gwarancje zatwierdzone przez państwo członkowskie lub stowarzyszone państwo trzecie, w którym dany wykonawca ma siedzibę.	5. Na zasadzie odstępstwa od ust. 4 podmiot prawny mający siedzibę w Unii lub w kraju stowarzyszonym i kontrolowany przez niestowarzyszone państwo trzecie lub podmiot z niestowarzyszonego państwa trzeciego może uczestniczyć we wspólnym zamówieniu, jeżeli przedstawi gwarancje zweryfikowane przez państwo członkowskie lub kraj stowarzyszony, w którym wykonawca lub podwykonawca biorący udział we wspólnym zamówieniu ma siedzibę. Gwarancje zapewniają, aby udział danego wykonawcy lub podwykonawcy biorącego udział we wspólnym zamówieniu nie był sprzeczny z interesami Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony ustalonymi w ramach WPZiB na podstawie tytułu V TUE ani z celami określonymi w art. 3 niniejszego rozporządzenia.

Poprawka  20

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 6

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
6. Uczestniczące państwa członkowskie przekazują Komisji powiadomienie od pełnomocnika ds. zamówień dotyczące gwarancji udzielanych przez wykonawcę lub podwykonawcę biorącego udział we wspólnym zamówieniu, który ma siedzibę w Unii lub stowarzyszonym państwie trzecim i jest kontrolowany przez niestowarzyszone państwo trzecie lub podmiot z niestowarzyszonego państwa trzeciego. Gwarancje i powiązane postanowienia umowy w sprawie zamówienia publicznego udostępnia się Komisji na wniosek. Gwarancje zapewniają, aby udział danego wykonawcy lub podwykonawcy biorącego udział we wspólnym zamówieniu nie był sprzeczny z interesami Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony ustalonymi w ramach WPZiB na podstawie tytułu V TUE, ani z celami określonymi w art. 3.	6. Uczestniczące państwa członkowskie przekazują Komisji powiadomienie od pełnomocnika ds. zamówień dotyczące gwarancji udzielanych przez wykonawcę lub podwykonawcę biorącego udział we wspólnym zamówieniu, o którym mowa a ust. 4a lub 5. Gwarancje i powiązane postanowienia umowy w sprawie zamówienia publicznego udostępnia się Komisji na wniosek.

Poprawka  21

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 7 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
7. W szczególności gwarancje muszą potwierdzać, że do celów danego wspólnego zamówienia istnieją środki zapewniające, by:	7. Gwarancje opierają się na znormalizowanym szablonie przyjętym przez Komisję w drodze aktu wykonawczego zgodnie z art. 14 do dnia [1 miesiąc po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia]. Gwarancje i szablon stanowią część specyfikacji istotnych warunków zamówienia. W szczególności gwarancje muszą potwierdzać, że do celów danego wspólnego zamówienia istnieją środki zapewniające, by:

Poprawka  22

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 8

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
8. Infrastruktura, obiekty, aktywa oraz zasoby wykonawców i podwykonawców biorących udział we wspólnym zamówieniu, które wykorzystuje się do celów wspólnego zamówienia, znajdują się na terytorium państwa członkowskiego lub stowarzyszonego państwa trzeciego. Jeżeli w Unii ani w stowarzyszonym państwie trzecim nie ma łatwo dostępnych konkurencyjnych zamienników, wykonawcy i podwykonawcy biorący udział w danym wspólnym zamówieniu mogą korzystać ze swoich aktywów, infrastruktury, obiektów i zasobów zlokalizowanych lub przechowywanych poza terytorium państw członkowskich lub stowarzyszonych państw trzecich, pod warunkiem że korzystanie takie nie jest sprzeczne z interesami Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony oraz odbywa się w sposób spójny z celami określonymi w art. 3.	8. Infrastruktura, obiekty, aktywa oraz zasoby wykonawców i podwykonawców biorących udział we wspólnym zamówieniu, które wykorzystuje się do celów wspólnego zamówienia, znajdują się na terytorium państwa członkowskiego lub kraju stowarzyszonego. Jeżeli w Unii ani w kraju stowarzyszonym nie ma alternatyw ani odpowiedniej infrastruktury, obiektów, aktywów oraz zasobów, wykonawcy i podwykonawcy biorący udział w danym wspólnym zamówieniu mogą korzystać ze swoich aktywów, infrastruktury, obiektów i zasobów zlokalizowanych lub przechowywanych poza terytorium państw członkowskich lub krajów stowarzyszonych, pod warunkiem że korzystanie takie nie jest sprzeczne z interesami Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony oraz odbywa się w sposób spójny z celami określonymi w art. 3.

Poprawka  23

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 9

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
9. Postępowania o udzielenie wspólnych zamówień i umowy w sprawie wspólnych zamówień obejmują również wymóg, aby produkt związany z obronnością nie podlegał ograniczeniom ze strony niestowarzyszonego państwa trzeciego lub podmiotu z niestowarzyszonego państwa trzeciego.	9. Postępowania o udzielenie wspólnych zamówień i umowy w sprawie wspólnych zamówień obejmują również wymóg, aby produkt związany z obronnością nie podlegał ograniczeniom ze strony niestowarzyszonego państwa trzeciego lub podmiotu z niestowarzyszonego państwa trzeciego ograniczającym zdolność państw członkowskich do stosowania tego produktu.

Poprawka  24

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 9 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	9a. W drodze odstępstwa od ust. 9 wymóg dotyczący produktu związanego z obronnością, o którym mowa w tym ustępie, nie ma zastosowania, jeśli spełnione są wszystkie następujące warunki:
	a)  postępowania o udzielenie wspólnych zamówień i umowy w sprawie wspólnych zamówień dotyczą pilnie potrzebnych i krytycznych produktów związanych z obronnością, które są wymagane, by uzupełnić zapasy uszczuplone w wyniku odpowiedzi na rosyjską agresję wojskową przeciwko Ukrainie;
	b)  zdolność EDTIB do uzupełnienia najpilniejszych i krytycznych luk w zapasach państw członkowskich nie jest wystarczająca lub EDTIB nie jest w stanie dostarczyć produktów związanych z obronnością w odpowiednich ramach czasowych;
	c)  państwa członkowskie lub kraje stowarzyszone uczestniczące we wspólnym zamówieniu starannie oceniły możliwość zastąpienia komponentów podlegających ograniczeniom alternatywnym komponentem, który nie podlega ograniczeniom, pochodzącym z Unii;
	d)  zamówione produkty były używane przed dniem 24 lutego 2022 r. przez siły zbrojne przynajmniej dwóch państw członkowskich uczestniczących we wspólnym zamówieniu.

Poprawka  25

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 10 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
a) podwykonawców pozostających w bezpośrednim stosunku umownym z wykonawcą;	skreśla się

Poprawka  26

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 10 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
b) innych podwykonawców, którym przydzielono co najmniej 10 % udziału w pracach;	b) podmioty, którym przydzielono co najmniej 20 % wartości umowy;

Poprawka  27

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 10 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	10a. Udział komponentów pochodzących z niestowarzyszonych państw trzecich nie może przekraczać 40 % szacowanej wartości zamówienia publicznego. Nie można pozyskiwać komponentów z niestowarzyszonych państw trzecich, które naruszają interesy Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony, w tym zasadę stosunków dobrosąsiedzkich.

Poprawka  28

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9 – akapit 1 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
a) publiczne instytucje zamawiające lub podmioty zamawiające określone w dyrektywach Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE9 i 2014/25/UE10;	a) publiczne instytucje zamawiające państw członkowskich:
__________________
9 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylająca dyrektywę 2004/18/WE (Dz.U. L 94 z 28.3.2014, s. 65).
10 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/25/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania zamówień przez podmioty działające w sektorach gospodarki wodnej, energetyki, transportu i usług pocztowych, uchylająca dyrektywę 2004/17/WE (Dz.U. L 94 z 28.3.2014, s. 243).

Poprawka  29

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9 – akapit 1 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
b) organy publiczne stowarzyszonych państw trzecich.	b) organy publiczne krajów stowarzyszonych.

Poprawka  30

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9 – akapit 1 – litera b a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	ba) pełnomocnicy ds. zamówień, o których mowa w art. 2 pkt 5.

Poprawka  31

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – akapit 1 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
1. wkładu działania we wzmocnienie i rozwój unijnej bazy przemysłowej sektora obronnego, aby umożliwić jej zaspokojenie w szczególności najbardziej pilnych i krytycznych potrzeb w zakresie produktów obronnych, o których mowa w art. 3, w tym w odniesieniu do postępowań o udzielenie zamówień i czasu realizacji dostaw, uzupełniania zapasów, dostępności i zaopatrzenia;	1. wkładu działania we wzmocnienie konkurencyjności, dostosowanie i dalszy rozwój i modernizację EDTIB, aby umożliwić jej zaspokojenie w szczególności najbardziej pilnych i krytycznych potrzeb w zakresie produktów obronnych, o których mowa w art. 3, w tym w odniesieniu do czasu realizacji dostaw, dostępności i zaopatrzenia;

Poprawka  32

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – akapit 1 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	1a. Wkład działania w uzupełnienie zapasów, które zostały wyczerpane w wyniku niczym niesprowokowanej i nieuzasadnionej agresji wojskowej wobec Ukrainy, z uwzględnieniem stopnia wyczerpania zapasów uczestniczących państw członkowskich w kategorii zamawianych produktów obronnych od dnia 24 lutego 2022 r.;

Poprawka  33

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – akapit 1 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
2. wkładu działania w konkurencyjność i dostosowanie EDTIB, w tym poprzez przewidywane zwiększenie jej możliwości produkcyjnych, rezerwację możliwości produkcyjnych, zmianę i podniesienie jej kwalifikacji oraz ogólną modernizację;	skreśla się

Poprawka  34

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – akapit 1 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
4. liczby państw członkowskich lub krajów stowarzyszonych uczestniczących we wspólnych zamówieniach;	4. liczby państw członkowskich lub krajów stowarzyszonych uczestniczących we wspólnych zamówieniach lub państw trzecich, które kandydują do przystąpienia do Unii, zaproszonych do zamawiania produktów obronnych będących przedmiotem wspólnych zamówień zgodnie z art. 7 ust. 1 lit. a);

Poprawka  35

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – akapit 1 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
5. szacowanej wielkości wspólnego zamówienia oraz wszelkich deklaracji uczestników, że będą wspólnie wykorzystywać, magazynować, posiadać lub utrzymywać zamówione produkty obronne;	5. szacowanej wartości wspólnego zamówienia;

Poprawka  36

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – akapit 1 – ustęp 6

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
6. katalitycznego efektu wsparcia finansowego Unii poprzez wykazanie, w jaki sposób wkład Unii może umożliwić pokonanie przeszkód dla wspólnych zamówień;	6. wkładu działania w przezwyciężanie przeszkód we wspólnych zamówieniach i w tworzenie nowych łańcuchów dostaw w całej Unii;

Poprawka  37

 

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – akapit 1 – ustęp 7 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	7a. udziału unijnych MŚP i przedsiębiorstw o średniej kapitalizacji jako wykonawców i podwykonawców lub w procesie wytwarzania zamawianych produktów, a także wkładu działania w dywersyfikację łańcucha dostaw.

 

 

PROCEDURA W KOMISJI OPINIODAWCZEJ

Tytuł	Ustanowienie aktu na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego przez wspólne zamówienia
Odsyłacze	COM(2022)0349 – C9-0287/2022 – 2022/0219(COD)
Komisje przedmiotowo właściwe  Data ogłoszenia na posiedzeniu	AFET 12.9.2022	ITRE 12.9.2022
Opinia wydana przez  Data ogłoszenia na posiedzeniu	IMCO 12.9.2022
Zaangażowane komisje - data ogłoszenia na posiedzeniu	15.12.2022
Sprawozdawca(czyni) komisji opiniodawczej  Data powołania	Ivars Ijabs 29.11.2022
Artykuł 58 – Procedura wspólnych posiedzeń komisji  Data ogłoszenia na posiedzeniu	19.1.2023
Rozpatrzenie w komisji	24.1.2023	1.3.2023
Data przyjęcia	28.3.2023
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	37 4 3
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Andrus Ansip, Pablo Arias Echeverría, Brando Benifei, Adam Bielan, Biljana Borzan, Markus Buchheit, Anna Cavazzini, Dita Charanzová, Lara Comi, David Cormand, Alexandra Geese, Sandro Gozi, Maria Grapini, Krzysztof Hetman, Virginie Joron, Eugen Jurzyca, Arba Kokalari, Kateřina Konečná, Andrey Kovatchev, Jean-Lin Lacapelle, Maria-Manuel Leitão-Marques, Antonius Manders, Beata Mazurek, Leszek Miller, Anne-Sophie Pelletier, Miroslav Radačovský, René Repasi, Christel Schaldemose, Andreas Schwab, Tomislav Sokol, Róża Thun und Hohenstein, Tom Vandenkendelaere, Kim Van Sparrentak, Marion Walsmann
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego	Marc Angel, Vlad-Marius Botoş, Malte Gallée, Ivars Ijabs, Tsvetelina Penkova, Isabella Tovaglieri, Kosma Złotowski
Zastępcy (art. 209 ust. 7) obecni podczas głosowania końcowego	Miriam Lexmann, Jan-Christoph Oetjen, Romana Tomc

 

 

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO
W KOMISJI OPINIODAWCZEJ

37	+
ECR	Adam Bielan, Eugen Jurzyca, Beata Mazurek, Kosma Złotowski
ID	Isabella Tovaglieri
PPE	Pablo Arias Echeverría, Lara Comi, Krzysztof Hetman, Arba Kokalari, Andrey Kovatchev, Miriam Lexmann, Antonius Manders, Andreas Schwab, Tomislav Sokol, Romana Tomc, Tom Vandenkendelaere, Marion Walsmann
Renew	Andrus Ansip, Vlad-Marius Botoş, Dita Charanzová, Ivars Ijabs, Jan-Christoph Oetjen, Róża Thun und Hohenstein
S&D	Marc Angel, Brando Benifei, Biljana Borzan, Maria Grapini, Maria-Manuel Leitão-Marques, Leszek Miller, Tsvetelina Penkova, René Repasi, Christel Schaldemose
Verts/ALE	Anna Cavazzini, David Cormand, Malte Gallée, Alexandra Geese, Kim Van Sparrentak

 

4	-
ID	Markus Buchheit
NI	Miroslav Radačovský
The Left	Kateřina Konečná, Anne-Sophie Pelletier

 

3	0
ID	Virginie Joron, Jean-Lin Lacapelle
Renew	Sandro Gozi

 

Objaśnienie używanych znaków:

+ : za

- : przeciw

0 : wstrzymało się

 

OPINIA KOMISJI BUDŻETOWEJ (28.3.2023)

dla Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii

w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia aktu na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego przez wspólne zamówienia

(COM(2022)0349 – C9‑0287/2022 – 2022/0219(COD))

Sprawozdawca komisji opiniodawczej: Karlo Ressler

 

 

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

Inwazja Rosji na Ukrainę radykalnie zmieniła sytuację geopolityczną w Europie. Po wybuchu wojny na terytorium Europy państwa członkowskie UE zapowiedziały znaczne podniesienie środków budżetowych na obronę.

Zważywszy na potrzebę udzielenia państwom członkowskim terminowego i ukierunkowanego wsparcia w celu wzmocnienia ich zdolności obronnych w tej nadzwyczajnej sytuacji, Komisja Europejska zaproponowała, aby zachęcić do wspólnych zamówień za pośrednictwem budżetu UE poprzez specjalny instrument krótkoterminowy, ustanawiając akt na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego przez wspólne zamówienia (zwany dalej „instrumentem”). Wsparcie finansowe UE udzielone za pośrednictwem instrumentu powinno pobudzić oparte na współpracy procedury udzielania zamówień w dziedzinie obronności w państwach członkowskich i przynieść korzyści europejskiej bazie technologiczno-przemysłowej sektora obronnego (EDTIB), zapewniając jednocześnie zdolność sił zbrojnych państw członkowskich UE do działania, bezpieczeństwo dostaw oraz zwiększoną interoperacyjność.

Sprawozdawca z zadowoleniem przyjmuje główne cele wniosku, ponieważ uważa, że współpraca państw członkowskich w dziedzinie obronności może zwiększyć zdolności obronne UE i jej odporność na nagłe wstrząsy. Zachęcanie państw członkowskich za pośrednictwem budżetu UE może przyczynić się do opracowania spójnego podejścia do polityki obronnej i zapewnić zaangażowanie Parlamentu.

W niniejszym projekcie opinii skoncentrowano się na obszarach, w których Komisja Budżetowa może wnieść wartość dodaną, w szczególności na przepisach finansowych, a także na przepisach dotyczących skuteczności budżetowej we wdrażaniu instrumentu.

 

Skutki dla budżetu UE

Proponuje się, aby pula środków finansowych na realizację instrumentu na okres od roku 2022 do 2024 wynosiła 500 mln EUR. Komisja proponuje wykorzystanie całego nieprzydzielonego marginesu z działu 5 (bezpieczeństwo i obrona) oraz uruchomienie instrumentu elastyczności na pozostałą kwotę. Ponieważ akt prawny nie mógł zostać przyjęty przed końcem 2022 r., środki na zobowiązania pierwotnie przewidziane na 2022 r. zostaną przesunięte na 2024 r.[14] w celu zagwarantowania pełnej kwoty 500 mln EUR.

Sprawozdawca wyraża zadowolenie, że ów dodatkowy instrument jest finansowany z nowych zasobów bez szkody dla istniejących programów. Sprawozdawca przyznaje, że kwota ta jest niewielka w porównaniu z budżetami obronnymi w różnych państwach członkowskich, ale uważa, że jest to dobry punkt wyjścia dla działań zmierzających ku bardziej zintegrowanej polityce obronnej UE.

Sprawozdawca ubolewa nad brakiem elastyczności pułapu w wieloletnich ramach finansowych na lata 2021–2027, ponieważ przyjęcie obecnego wniosku nie pozostawiłoby żadnej możliwości reagowania na pojawiające się potrzeby w dziedzinie obronności UE w roku 2023 i 2024[15].

 

Inne czynniki wpływające na wieloletnie ramy finansowe na lata 2021–2027

Wobec powrotu konfliktu terytorialnego i działań wojennych o wysokiej intensywności na terytorium Europy państwa członkowskie muszą na nowo rozważyć swoje długofalowe plany w zakresie obronności i zdolności obronne. W tym kontekście po opracowaniu instrumentu, o którym mowa powyżej, Komisja przedstawi wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie Europejskiego programu inwestycji w dziedzinie obronności (EDIP)[16]. Rozporządzenie w sprawie EDIP mogłoby służyć jako podstawa dla przyszłych wspólnych projektów rozwojowych i zamówień publicznych będących przedmiotem dużego wspólnego zainteresowania państw członkowskich i Unii, a także – przez rozszerzenie założeń instrumentu krótkoterminowego – dla potencjalnej związanej z tym interwencji finansowej Unii mającej na celu wzmocnienie europejskiej bazy przemysłowej sektora obronnego, w szczególności w przypadku projektów, których żadne państwo członkowskie nie mogłoby rozwinąć samodzielnie ani samodzielnie przeprowadzić związanych z nimi zamówień.

Sprawozdawca uważa, że jest to okazja do osiągnięcia większej skuteczności poprzez pozyskanie zasobów państw członkowskich i wykorzystanie odpowiednich środków na szczeblu europejskim. Umożliwiłoby to wykazanie europejskiej wartości dodanej oraz pozwoliło na ograniczenie ogólnego obciążenia wydatków publicznych w UE. Sprawozdawca ponownie wyraża poparcie dla utworzenia Europejskiej Unii Obrony w celu uzupełnienia Europejskiego Funduszu Obronnego o program rozwoju przemysłowego, w który państwa członkowskie inwestowałyby wspólnie, aby uniknąć powielania działań oraz zwiększyć strategiczną autonomię i efektywność europejskiego przemysłu obronnego.

Sprawozdawca przypomina jednak, że Unia może być silniejsza i ambitniejsza tylko pod warunkiem udostępnienia dodatkowych zasobów. W świetle obecnych ograniczeń w odniesieniu do pułapów wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027, a w szczególności w dziale 5, nie ma elastyczności, aby zapewnić niezbędne wydatki na wzmocnienie współpracy i inwestycji w dziedzinie obronności.

W związku z tym sprawozdawca przypomina stanowisko Parlamentu[17] wzywające do zwiększenia pułapu w dziale 5 oraz do szybkiego przeglądu wieloletnich ram finansowych w celu zwiększenia środków w ramach unijnych instrumentów obronnych, takich jak Europejski Fundusz Obronny, mobilność wojskowa i przyszłe mechanizmy wspólnych unijnych zamówień w dziedzinie obronności, pod warunkiem że wzmocnią one bazę technologiczno-przemysłową UE w dziedzinie obronności i zapewnią europejską wartość dodaną. W śródokresowej rewizji wieloletnich ram finansowych należy w szczególności uwzględnić EDIP w celu zapewnienia stabilności, spójności, ambitnego podejścia i długoterminowego finansowania polityki obronnej UE.

POPRAWKI

Komisja Budżetowa zwraca się do Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, jako komisji przedmiotowo właściwych, o wzięcie pod uwagę następujących poprawek:

Poprawka  1

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 5

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(5) Ten nowy instrument przyczyni się do wsparcia wspólnych zamówień w dziedzinie obronności oraz, dzięki związanemu z tym finansowaniu unijnemu, do wzmocnienia zdolności przemysłu obronnego UE.	(5) Ten nowy instrument przyczyni się do wsparcia wspólnych zamówień w dziedzinie obronności, a dzięki związanemu z tym finansowaniu unijnemu – do wzmocnienia zdolności przemysłu obronnego UE i zacieśnienia współpracy w zakresie zamówień, a także do osiągnięcia celów Unii w zakresie strategicznej autonomii. Aby zapewnić spójność instrumentu z innymi aspektami europejskiej polityki obronnej, takimi jak Europejski Fundusz Obronny, pula środków finansowych w ramach instrumentu powinna pochodzić z nieprzydzielonych marginesów w ramach pułapów wieloletnich ram finansowych, a także być uruchamiana za pośrednictwem nietematycznych instrumentów szczególnych wieloletnich ram finansowych, co pozwoli uniknąć cięć w innych programach unijnych.

Poprawka  2

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 7

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(7) W obecnej sytuacji na rynku obronnym, charakteryzującej się wzrostem zagrożenia bezpieczeństwa i realną perspektywą konfliktu o dużej intensywności, państwa członkowskie szybko zwiększają swoje budżety obronne i dążą do realizowania podobnych zakupów. Powoduje to, że wielkość zapotrzebowania przekracza możliwości produkcyjne europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego, obecnie dostosowane do czasu pokoju.	(7) W obecnej sytuacji na rynku obronnym, charakteryzującej się wzrostem zagrożenia bezpieczeństwa i realną perspektywą konfliktu o dużej intensywności, państwa członkowskie szybko zwiększają swoje budżety obronne i dążą do realizowania podobnych zakupów. Powoduje to, że wielkość zapotrzebowania przekracza możliwości produkcyjne europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego, obecnie dostosowane do czasu pokoju. Brak koordynacji i współpracy w zakresie zamówień publicznych może przyczynić się do wzrostu cen, co może skutkować tym, że zwiększenie krajowych budżetów obronnych nie doprowadzi do zwiększenia zdolności wojskowych.

Poprawka  3

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 9

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(9) Ponadto należy dołożyć starań, aby zwiększone wydatki przyczyniły się do znacznego wzmocnienia europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego. Bez koordynacji i współpracy zwiększone inwestycje krajowe w istocie prawdopodobnie pogłębią rozdrobnienie europejskiego przemysłu obronnego.	(9) Ponadto należy dołożyć starań, aby zwiększone wydatki przyczyniły się do znacznego wzmocnienia europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego oraz jej lepszej koordynacji i interoperacyjności. Bez koordynacji i współpracy zwiększone inwestycje krajowe w istocie prawdopodobnie pogłębią rozdrobnienie europejskiego przemysłu obronnego, narażając Unię na dalsze uzależnienia zewnętrzne.

Poprawka  4

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 11 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(11a) Ponadto wspólne inwestycje powinny koncentrować się na wzmacnianiu wspólnych mocy produkcyjnych w dziedzinie obronności, a tym samym na konsolidacji bazy przemysłowej UE, zaspokajaniu najpilniejszych potrzeb, a także na zapewnieniu interoperacyjności i długoterminowych perspektyw, jeżeli chodzi o konkurencyjność przemysłu Unii. Powinno to doprowadzić do wzmocnienia zdolności obronnych UE, w tym również w państwach członkowskich w bezpośrednim sąsiedztwie strefy wojennej, oraz do poprawy bezpieczeństwa obywateli Unii.

Poprawka  5

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 12 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(12a) W związku z szybko zmieniającą się dynamiką bezpieczeństwa w kontekście wojny w Ukrainie instrument powinien umożliwiać udział krajów kandydujących do UE, na przykład Mołdawii, we wspólnych zamówieniach w dziedzinie obronności, ponieważ ich udział wzmocniłby zdolności obronne i ostatecznie przyczyniłby się do zwiększenia europejskiej gotowości obronnej.

Poprawka  6

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 17

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(17) W pewnych okolicznościach powinno być możliwe odstąpienie od zasady, zgodnie z którą wykonawcy i podwykonawcy biorący udział we wspólnym zamówieniu wspieranym z instrumentu nie podlegają kontroli niestowarzyszonych państw trzecich ani podmiotów z niestowarzyszonych państw trzecich. W tym kontekście podmiot prawny mający siedzibę w Unii lub w stowarzyszonym państwie trzecim i kontrolowany przez niestowarzyszone państwo trzecie lub podmiot z niestowarzyszonego państwa trzeciego może uczestniczyć jako wykonawca i podwykonawca biorący udział we wspólnym zamówieniu, jeżeli spełnione są rygorystyczne warunki dotyczące interesów Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony, ustanowione w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa zgodnie z tytułem V Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), w tym warunki dotyczące wzmocnienia europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego.	(17) W pewnych okolicznościach powinno być możliwe odstąpienie od zasady, zgodnie z którą wykonawcy i podwykonawcy biorący udział we wspólnym zamówieniu wspieranym z instrumentu nie podlegają kontroli niestowarzyszonych państw trzecich ani podmiotów z niestowarzyszonych państw trzecich. W tym kontekście podmiot prawny mający siedzibę w Unii lub w stowarzyszonym państwie trzecim i kontrolowany przez niestowarzyszone państwo trzecie lub podmiot z niestowarzyszonego państwa trzeciego może uczestniczyć jako wykonawca i podwykonawca biorący udział we wspólnym zamówieniu, jeżeli spełnione są rygorystyczne warunki dotyczące interesów Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony, ustanowione w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa zgodnie z tytułem V Traktatu o Unii Europejskiej (TUE). Zasadę wzmocnienia europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego należy uznać za priorytet w postępowaniach o udzielenie zamówienia.

Poprawka  7

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 18

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(18) Ponadto postępowania o udzielenie wspólnych zamówień i umowy w sprawie wspólnych zamówień muszą również obejmować wymóg, aby produkt związany z obronnością nie podlegał kontroli ani ograniczeniom ze strony niestowarzyszonego państwa trzeciego lub podmiotu z niestowarzyszonego państwa trzeciego.	(18) Ponadto postępowania o udzielenie wspólnych zamówień i umowy w sprawie wspólnych zamówień muszą również obejmować wymóg, aby produkt związany z obronnością nie podlegał kontroli ani ograniczeniom ze strony niestowarzyszonego państwa trzeciego lub podmiotu z niestowarzyszonego państwa trzeciego w celu utrudnienia wszelkiego rodzaju ingerencji za pomocą produktu obronnego.

Poprawka  8

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 19

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(19) Dotacje w ramach instrumentu mogą przyjąć formę finansowania niepowiązanego z kosztami odnośnych operacji, opartego na osiągnięciu wyników poprzez odniesienie do pakietów prac bądź kamieni milowych lub wartości docelowych procedur udzielania wspólnych zamówień w celu stworzenia niezbędnego efektu zachęty.	(19) Dotacje w ramach instrumentu mogą przyjąć formę finansowania niepowiązanego z kosztami odnośnych operacji, opartego na osiągnięciu wyników poprzez odniesienie do pakietów prac bądź kamieni milowych lub wartości docelowych procedur udzielania wspólnych zamówień w celu stworzenia niezbędnego efektu zachęty, pod warunkiem że Unia nie współfinansuje produktu obronnego, co byłoby niezgodne z podstawą prawną instrumentu i prawem pierwotnym.

Poprawka  9

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 23

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(23) Zgodnie z art. 193 ust. 2 rozporządzenia finansowego dotacji można udzielić na działanie, które już się rozpoczęło, pod warunkiem że wnioskodawca może wykazać potrzebę rozpoczęcia działania przed podpisaniem umowy o udzielenie dotacji. Wkład finansowy nie powinien jednak obejmować okresu przed dniem złożenia wniosku o udzielenie dotacji, z wyjątkiem szczególnych i należycie uzasadnionych przypadków. W celu uniknięcia zakłóceń w zapewnianiu wsparcia unijnego, które to zakłócenia mogłyby być szkodliwe dla interesów Unii, powinno być możliwe przewidzenie w decyzji w sprawie finansowania wkładów finansowych na rzecz działań obejmujących okres od 24 lutego 2022 r., nawet jeśli działania te rozpoczęły się przed złożeniem wniosku o udzielenie dotacji.	(23) Zgodnie z art. 193 ust. 2 rozporządzenia finansowego dotacji można udzielić na działanie, które już się rozpoczęło, pod warunkiem że wnioskodawca może wykazać potrzebę rozpoczęcia działania przed podpisaniem umowy o udzielenie dotacji. Wkład finansowy nie powinien jednak obejmować okresu przed dniem złożenia wniosku o udzielenie dotacji, z wyjątkiem szczególnych i należycie uzasadnionych przypadków. W celu uniknięcia zakłóceń w zapewnianiu wsparcia unijnego, które to zakłócenia mogłyby być szkodliwe dla interesów Unii, powinno być możliwe przewidzenie w decyzji w sprawie finansowania wkładów finansowych na rzecz działań obejmujących okres od 24 lutego 2022 r., nawet jeśli działania te rozpoczęły się przed złożeniem wniosku o udzielenie dotacji, dopóki można wykazać, że perspektywa finansowania ze środków Unii pobudza współpracę między zainteresowanymi państwami członkowskimi. Taka retroaktywność jest wyjątkowym środkiem uzasadnionym rosyjską wojną napastniczą przeciwko Ukrainie i nie należy jej rozszerzać na inne programy.

Poprawka  10

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 24

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(24) Do tego programu zastosowanie ma rozporządzenie (UE, Euratom) 2018/1046 („rozporządzenie finansowe”). Określa ono zasady wykonania budżetu Unii, w tym zasady dotyczące dotacji.	(24) Do tego programu zastosowanie ma rozporządzenie (UE, Euratom) 2018/1046 („rozporządzenie finansowe”). Określa ono jasno zdefiniowane zasady wykonania budżetu Unii, w tym zasady dotyczące dotacji.

Poprawka  11

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 25 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(25a) W związku z obecną sytuacją wynikającą z agresji Rosji na Ukrainę wszelkie rozważania dotyczące dalszego wzmocnienia środków budżetowych na ten instrument i przedłużenia czasu jego trwania, w oparciu o udokumentowaną sprawozdawczość dotyczącą stopnia jego wdrożenia, należy przewidzieć w kontekście przeglądu wieloletnich ram finansowych na lata 2021-2027.

Poprawka  12

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 27 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(27a) Pogłębienie współpracy między państwami członkowskimi na poziomie Unii w dziedzinach związanych z obronnością powinno iść w parze ze wzmocnieniem nadzoru i kontroli parlamentarnej zarówno przez Parlament Europejski, jak i parlamenty narodowe.

Poprawka  13

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – ustęp 1 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
a) wsparcie konkurencyjności i efektywności europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego (EDTIB) na rzecz bardziej odpornej Unii, w szczególności poprzez przyspieszenie, w sposób oparty na współpracy, dostosowania przemysłu do zmian strukturalnych, w tym zwiększenie jego zdolności produkcyjnych;	a) wsparcie konkurencyjności i efektywności europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego (EDTIB) na rzecz bardziej odpornej Unii, w szczególności poprzez przyspieszenie, w sposób oparty na współpracy, dostosowania przemysłu do zmian strukturalnych, w tym zwiększenie jego zdolności produkcyjnych i otwarcie łańcuchów dostaw w całej Unii;

Poprawka  14

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – ustęp 1 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
b) wsparcie współpracy w zakresie procedur udzielania zamówień w dziedzinie obronności pomiędzy uczestniczącymi państwami członkowskimi, co przyczyni się do wzmocnienia solidarności i interoperacyjności, zapobieżenia efektom wypierania, uniknięcia rozdrobnienia i zwiększenia efektywności wydatków publicznych.	b) wsparcie współpracy w zakresie procedur udzielania zamówień w dziedzinie obronności pomiędzy uczestniczącymi państwami członkowskimi, co przyczyni się do wzmocnienia solidarności i interoperacyjności, zapobieżenia efektom wypierania, uniknięcia rozdrobnienia i zwiększenia efektywności wydatków publicznych w Unii i jej państwach członkowskich.

Poprawka  15

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
1. Pula środków finansowych na realizację instrumentu na okres od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia do dnia 31 grudnia 2024 r. wynosi 500 mln EUR w cenach bieżących.	1. Pula środków finansowych na realizację instrumentu na okres od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia do dnia 31 grudnia 2024 r. wynosi 500 mln EUR w cenach bieżących, a środki pochodzą z nieprzydzielonych marginesów w ramach pułapów wieloletnich ram finansowych i są uruchamiane za pośrednictwem nietematycznych instrumentów szczególnych wieloletnich ram finansowych bez szkody dla realizowanych już programów.

Poprawka  16

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	2a. Kwoty, o której mowa w ust. 1, nie wykorzystuje się do współfinansowania produktu obronnego.

Poprawka  17

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
3. Zasoby przydzielone państwom członkowskim w ramach zarządzania dzielonego mogą, na ich wniosek, zostać przesunięte do instrumentu z zastrzeżeniem warunków określonych w odpowiednich przepisach rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów na lata 2021–2027. Komisja wdraża te zasoby bezpośrednio zgodnie z art. 62 ust. 1 akapit pierwszy lit. a) rozporządzenia (UE, Euratom) 2018/1046 („rozporządzenie finansowe”). Zasoby te wykorzystuje się na rzecz zainteresowanego państwa członkowskiego.	3. Zasoby przydzielone państwom członkowskim w ramach zarządzania dzielonego mogą, na ich wniosek, zostać przesunięte do instrumentu z zastrzeżeniem warunków określonych w odpowiednich przepisach rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów na lata 2021–2027. Komisja wdraża te zasoby bezpośrednio zgodnie z art. 62 ust. 1 akapit pierwszy lit. a) rozporządzenia (UE, Euratom) 2018/1046 („rozporządzenie finansowe”). Zasoby te wykorzystuje się na rzecz zainteresowanego państwa członkowskiego. Środki te powinny być liczone jako naddatek w stosunku do kwoty, o której mowa w ust. 1.

Poprawka  18

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	Artykuł 5a
	Dodatkowe ustalenia dotyczące zamówień publicznych dla krajów kandydujących do UE
	Instrument jest również otwarty dla krajów kandydujących do UE, takich jak Mołdawia, w celu udziału we wspólnych zamówieniach w dziedzinie obronności, we współpracy z państwem członkowskim i zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia.

Poprawka  19

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
2. Finansowanie unijne stanowi bodziec do współpracy między państwami członkowskimi na rzecz realizacji celów, o których mowa w art. 3. Wkład finansowy ustala się z uwzględnieniem opartego na współpracy charakteru wspólnych zamówień oraz odpowiedniej kwoty w celu stworzenia efektu zachęty niezbędnego do podjęcia współpracy.	2. Finansowanie unijne stanowi bodziec do współpracy między państwami członkowskimi, oraz między państwami członkowskimi a państwami trzecimi wymienionymi w art. 5 niniejszego rozporządzenia, na rzecz realizacji celów, o których mowa w art. 3, a także przyczynia się do unowocześnienia europejskiego przemysłu obronnego. Wkład finansowy ustala się z uwzględnieniem opartego na współpracy charakteru wspólnych zamówień oraz odpowiedniej kwoty w celu stworzenia efektu zachęty niezbędnego do podjęcia współpracy. Aby zagwarantować skuteczność budżetową, wkład finansowy Unii z niniejszego instrumentu na rzecz każdego działania nie przekracza 20% szacunkowej wartości zamówienia.

Poprawka  20

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
4. Dotacje wdrażane w ramach zarządzania bezpośredniego są udzielane i zarządzane zgodnie z tytułem VIII rozporządzenia finansowego.	4. Dotacje wdrażane w ramach zarządzania bezpośredniego są udzielane i właściwie zarządzane zgodnie z tytułem VIII rozporządzenia finansowego.

Poprawka  21

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
2. Komisja przyjmuje program prac, o którym mowa w ust. 1, w drodze aktu wykonawczego. Ten akt wykonawczy przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 14 ust. 3.	2. Na mocy aktu delegowanego Komisja przyjmuje akt delegowany zgodnie z art. 13a w celu uzupełnienia niniejszego rozporządzenia poprzez ustanowienie programu prac, o którym mowa w ust. 1.

Poprawka  22

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
3. W programie prac określa się minimalną wartość finansową działań w zakresie wspólnych zamówień oraz ustala orientacyjną kwotę wsparcia finansowego dla działań realizowanych przez minimalną liczbę państw członkowskich, o której mowa w art. 7 ust. 1 lit. c), jak również zachęty do udzielania zamówień o większej wartości oraz włączenia dodatkowych państw członkowskich lub krajów stowarzyszonych.	3. W programie prac określa się:
	a) minimalną wartość finansową działań w zakresie wspólnych zamówień;
	b) orientacyjną kwotę wsparcia finansowego dla działań realizowanych przez minimalną liczbę państw członkowskich, o której mowa w art. 7 ust. 1 lit. c);
	c) zachęty do udzielania zamówień o większej wartości oraz włączenia dodatkowych państw członkowskich lub krajów stowarzyszonych;
	d) priorytety w zakresie finansowania zgodnie z potrzebami, o których mowa w art. 3 ust. 2;
	e) opis działań obejmujących współpracę w zakresie wspólnych zamówień; f) szacowaną wartość wspólnego zamówienia;
	g) procedurę oceny i wyboru wniosków;
	h) dokładny opis celów pośrednich niezbędnych do pomiaru postępów w realizacji danego działania lub rezultatów, a także powiązane kwoty przeznaczone na wypłatę środków;
	i) ustalenia dotyczące weryfikacji celów pośrednich i procesu wydatkowania w trakcie realizacji danego działania.

Poprawka  23

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 12 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
2. W sprawozdaniu tym – przygotowanym na podstawie konsultacji z państwami członkowskimi i najważniejszymi zainteresowanymi stronami – ocenia się w szczególności postępy w realizacji celów określonych w art. 3.	2. W sprawozdaniu tym – przygotowanym na podstawie konsultacji z państwami członkowskimi i najważniejszymi zainteresowanymi stronami – ocenia się w szczególności postępy w realizacji celów określonych w art. 3, a jego podstawą jest zbiór kluczowych wskaźników skuteczności działania. Do ... [trzy miesiące po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia] Komisja przyjmuje akt delegowany zgodnie z art. 13a w celu uzupełnienia niniejszego rozporządzenia poprzez ustanowienie zestawu kluczowych wskaźników skuteczności działania.

Poprawka  24

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	Artykuł 13a
	Wykonywanie przekazanych uprawnień
	1.  Powierzenie Komisji uprawnień do przyjmowania aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.
	2.  Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 11 i 12, powierza się Komisji na okres dwóch lat od dnia ... [data wejścia w życie] r.
	3.  Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 11 i 12, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w późniejszym terminie określonym w tej decyzji. Nie wpływa ona na ważność już obowiązujących aktów delegowanych.
	4.  Przed przyjęciem aktu delegowanego Komisja konsultuje się z ekspertami wyznaczonymi przez każde państwo członkowskie zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa.
	5. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.
	6. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. … wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie [dwóch miesięcy] od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o [dwa miesiące] z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

PROCEDURA W KOMISJI OPINIODAWCZEJ

Tytuł	Ustanowienie aktu na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego przez wspólne zamówienia
Odsyłacze	COM(2022)0349 – C9-0287/2022 – 2022/0219(COD)
Komisje przedmiotowo właściwe  Data ogłoszenia na posiedzeniu	AFET 12.9.2022	ITRE 12.9.2022
Opinia wydana przez  Data ogłoszenia na posiedzeniu	BUDG 12.9.2022
Sprawozdawca komisji opiniodawczej  Data powołania	Karlo Ressler 13.9.2022
Art. 58 – Procedura wspólnych posiedzeń komisji  Data ogłoszenia na posiedzeniu	19.1.2023
Rozpatrzenie w komisji	9.2.2023
Data przyjęcia	28.3.2023
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	33 1 1
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Rasmus Andresen, Pietro Bartolo, Olivier Chastel, Andor Deli, Pascal Durand, José Manuel Fernandes, Eider Gardiazabal Rubial, Vlad Gheorghe, Valérie Hayer, Niclas Herbst, Adam Jarubas, Joachim Kuhs, Zbigniew Kuźmiuk, Pierre Larrouturou, Camilla Laureti, Janusz Lewandowski, Margarida Marques, Siegfried Mureşan, Victor Negrescu, Andrey Novakov, Dimitrios Papadimoulis, Karlo Ressler, Bogdan Rzońca, Eleni Stavrou, Nils Torvalds, Nils Ušakovs, Angelika Winzig
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego	Francisco Guerreiro, Fabienne Keller, Monika Vana
Zastępcy (art. 209 ust. 7) obecni podczas głosowania końcowego	Karolin Braunsberger-Reinhold, Daniel Caspary, Daniel Freund, Isabel García Muñoz, Andreas Glück

 

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO
W KOMISJI OPINIODAWCZEJ

33	+
ECR	Zbigniew Kuźmiuk, Bogdan Rzońca
NI	Andor Deli
PPE	Karolin Braunsberger-Reinhold, Daniel Caspary, José Manuel Fernandes, Niclas Herbst, Adam Jarubas, Janusz Lewandowski, Siegfried Mureşan, Andrey Novakov, Karlo Ressler, Eleni Stavrou, Angelika Winzig
Renew	Olivier Chastel, Vlad Gheorghe, Andreas Glück, Valérie Hayer, Fabienne Keller, Nils Torvalds
S&D	Pietro Bartolo, Pascal Durand, Isabel García Muñoz, Eider Gardiazabal Rubial, Pierre Larrouturou, Camilla Laureti, Margarida Marques, Victor Negrescu, Nils Ušakovs
Verts/ALE	Rasmus Andresen, Daniel Freund, Francisco Guerreiro, Monika Vana

 

1	-
ID	Joachim Kuhs

 

1	0
The Left	Dimitrios Papadimoulis

 

Objaśnienie używanych znaków:

+ : za

- : przeciw

0 : wstrzymało się

 

 

 

 

 

 

OPINIA KOMISJI KONTROLI BUDŻETOWEJ (22.3.2023)

dla Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii

w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia aktu na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego przez wspólne zamówienia

(COM(2022)0349 – C9‑0287/2022 – 2022/0219(COD))

Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej: Monika Hohlmeier

ZWIĘZŁE UZASADNIENIE

Sprawozdawczyni z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia w sprawie ustanowienia aktu na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego przez wspólne zamówienia. Niczym nieuzasadniona inwazja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę oraz trwający konflikt zbrojny w Ukrainie wyraźnie pokazały, że kluczowe znaczenie ma podjęcie działań teraz w celu zaradzenia istniejącym brakom. Sprawozdawczyni przyznaje, że bez koordynacji i współpracy zwiększone inwestycje państw członkowskich w obronność mogą pogłębić rozdrobnienie europejskiego sektora obronnego, ograniczyć możliwości współpracy przez cały cykl życia sprzętu, zwiększyć zależności zewnętrzne i utrudnić interoperacyjność.

W niniejszym projekcie opinii skoncentrowano się na tych obszarach, w których Komisja Kontroli Budżetowej może wnieść wartość dodaną, a w szczególności na kontroli wykonania budżetu Unii i monitorowaniu opłacalności różnych form finansowania unijnego podczas realizacji strategii politycznych Unii.

W związku z tym propozycja sprawozdawczyni skupia się na trzech głównych obszarach: rodzaje finansowania i wybór metod jego wdrażania, kluczowe elementy definicji programu prac i kryteriów przyznawania finansowania, a także ochrona interesów finansowych Unii, w tym wzmocnienie roli Trybunału Obrachunkowego, OLAF i EPPO.

Jeśli chodzi o wdrażanie i formy finansowania UE, sprawozdawczyni z niepokojem zauważa, że nadrzędną rolę we wniosku Komisji odgrywa finansowanie niepowiązane z kosztami. Sprawozdawczyni przypomina, że nie jest to jedyny wariant dostępny w rozporządzeniu finansowym, i podkreśla, że podobne instrumenty finansowania niepowiązanego z kosztami, przykładowo w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, spotykają się z krytyką ze względu na niedociągnięcia w jego wdrażaniu, takie jak niejasne kamienie milowe lub brak metodyki określania wpływu niezrealizowanych kamieni milowych. W tym scenariuszu sprawozdawczyni proponuje, aby nie ograniczać stosowania tego instrumentu do tych metod finansowania, i wzywa Komisję do zbadania innych możliwości, takich jak zwrot faktycznie poniesionych kosztów kwalifikowalnych.

Sprawozdawczyni proponuje dalsze usprawnienia w przypadkach, w których finansowanie niepowiązane z kosztami zostanie ostatecznie uznane za właściwe, w szczególności w odniesieniu do doprecyzowania definicji kamieni milowych, procedur weryfikacji i ewentualnych korekt w przypadku niezadowalającej realizacji. Sprawozdawczyni proponuje również ustanowienie minimalnej wielkości wspólnych zamówień w celu zapewnienia rzeczywistego i wymiernego wpływu.

Ponadto sprawozdawczyni proponuje dalsze poprawki mające na celu zapewnienie odpowiedniej ochrony interesów finansowych Unii, precyzujące rolę Trybunału Obrachunkowego, Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) i Prokuratury Europejskiej (EPPO), a także wprowadzające szczegółowe przepisy mające na celu zagwarantowanie im praw i dostępu w państwach trzecich uczestniczących w instrumencie.

Na koniec sprawozdawczyni wyraża głębokie ubolewanie, że Komisja postanowiła przedłożyć wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego ten instrument, nie uwzględniając oceny skutków, i przypomina Komisji o jej zobowiązaniach wynikających z jej własnego programu lepszego stanowienia prawa.

 

POPRAWKI

Komisja Kontroli Budżetowej zwraca się do Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz Podkomisji Bezpieczeństwa i Obrony, jako komisji przedmiotowo właściwych, o wzięcie pod uwagę następujących poprawek:

Poprawka  1

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 1

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(1) Szefowie państw lub rządów UE podczas spotkania w Wersalu 11 marca zobowiązali się do wzmocnienia europejskich zdolności obronnych w świetle rosyjskiej agresji wojskowej na Ukrainę. Uzgodnili oni zwiększenie wydatków na obronę, zacieśnienie współpracy poprzez wspólne projekty i wspólne zamówienia w zakresie zdolności obronnych, wyeliminowanie braków, pobudzenie innowacji oraz wzmocnienie i rozwój przemysłu obronnego UE.	(1) Szefowie państw lub rządów UE podczas spotkania w Wersalu 11 marca zobowiązali się do wzmocnienia europejskich zdolności obronnych w świetle rosyjskiej agresji wojskowej na Ukrainę. Uzgodnili oni zwiększenie wydatków na obronę, zacieśnienie współpracy poprzez wspólne projekty i wspólne zamówienia w zakresie zdolności obronnych, wyeliminowanie braków, pobudzenie innowacji oraz wzmocnienie i rozwój przemysłu obronnego UE, z uwzględnieniem małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP).

Poprawka  2

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 4

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(4) Zaproponowano specjalny krótkoterminowy instrument, opracowany w duchu solidarności, aby zachęcić państwa członkowskie, na zasadzie dobrowolności, do dokonywania wspólnych zamówień, w sposób oparty na współpracy, w celu zniwelowania najbardziej pilnych i krytycznych luk, w szczególności tych powstałych w odpowiedzi na obecną agresję Rosji.	(4) Zaproponowano specjalny krótkoterminowy instrument, opracowany w duchu solidarności, aby zachęcić państwa członkowskie, na zasadzie dobrowolności, do dokonywania wspólnych zamówień, w sposób oparty na współpracy, w celu zniwelowania najbardziej pilnych i krytycznych luk, w szczególności tych powstałych w odpowiedzi na obecną agresję Rosji. Takie krytyczne i pilne zakupy mają na celu zwiększenie ilości już posiadanych materiałów obronnych, co może ograniczać możliwości wspólnego udzielania zamówień w ramach tego instrumentu.

Poprawka  3

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 6

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(6) Wzmocnienie europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego powinno być zatem głównym elementem tych działań. W rzeczywistości nadal istnieją trudności i luki, a europejska baza technologiczno-przemysłowa sektora obronnego jest w dużym stopniu rozdrobniona, przez co charakteryzuje się brakiem wystarczającej współpracy i interoperacyjności produktów.	(6) Wzmocnienie europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego powinno być zatem głównym elementem tych działań. W rzeczywistości nadal istnieją trudności i luki, a europejska baza technologiczno-przemysłowa sektora obronnego jest w dużym stopniu rozdrobniona, przez co charakteryzuje się brakiem wystarczającej współpracy i interoperacyjności produktów. W związku z obecną sytuacją w Europie wynikającą z zagrożenia dla jej bezpieczeństwa konieczne jest przeznaczenie funduszy europejskich na wznowienie działalności wykonawców w dziedzinie obronności we wszystkich państwach członkowskich w celu utrzymania i zwiększenia zdolności obronnych Unii, przy jednoczesnym zapewnieniu wydajnego i skutecznego wydatkowania przyznanych środków.

Poprawka  4

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 6 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(6a) Ponadto, biorąc pod uwagę, że europejska baza technologiczno-przemysłowa sektora obronnego potrzebuje sprzyjających długoterminowych warunków, niezwykle ważne jest zapewnienie dostępu do środków finansowych firmom z sektora obronnego, zgodnie z tym, co przewidziano w Strategicznym kompasie na rzecz bezpieczeństwa i obrony. Przy braku jednoznacznej klasyfikacji odnoszącej się do kwalifikowania działalności jako zrównoważonej środowiskowo zgodnie z taksonomią Unii unijne firmy z sektora obronnego napotykają znaczne trudności z pozyskiwaniem środków finansowych, a w konsekwencji zwiększeniem zdolności produkcyjnych, przez co bardziej atrakcyjne wydaje się tym firmom przeniesienie produkcji poza rynek wewnętrzny. Co więcej, państwa członkowskie powinny zrobić pierwszy krok w tej kwestii i wysłać pozytywny sygnał firmom z sektora obronnego i sektorowi finansowemu przez dostosowanie statutu Europejskiego Banku Inwestycyjnego, tak aby umożliwić finansowanie instrumentów obronnych.

Poprawka  5

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 7

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(7) W obecnej sytuacji na rynku obronnym, charakteryzującej się wzrostem zagrożenia bezpieczeństwa i realną perspektywą konfliktu o dużej intensywności, państwa członkowskie szybko zwiększają swoje budżety obronne i dążą do realizowania podobnych zakupów. Powoduje to, że wielkość zapotrzebowania przekracza możliwości produkcyjne europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego, obecnie dostosowane do czasu pokoju.	(7) W obecnej sytuacji na rynku obronnym, charakteryzującej się wzrostem zagrożenia bezpieczeństwa i realną perspektywą konfliktu o dużej intensywności, państwa członkowskie szybko zwiększają swoje budżety obronne i dążą do realizowania podobnych zakupów. Powoduje to, że wielkość zapotrzebowania przekracza możliwości produkcyjne europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego, obecnie dostosowane do czasu pokoju, co wymaga wykorzystania najnowocześniejszych technologii w celu stworzenia wysokowydajnych zdolności wojskowych i zdolności w zakresie bezpieczeństwa, tak aby Unia mogła odgrywać wiodącą rolę pod względem strategicznym. Ponadto należy zauważyć, że niektóre państwa członkowskie zwiększyły już swój budżet na zamówienia na materiały obronne i rozpoczęły już krajowe procedury udzielania zamówień. Instrument ten oznaczałby zwiększenie zobowiązań wobec niektórych państw członkowskich w latach 2022–2024 w porównaniu z sytuacją, w której finansowanie nie zostałoby uruchomione.

Poprawka  6

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 8

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(8) W konsekwencji można spodziewać się silnej inflacji cen, a także dłuższych opóźnień w dostawach, co potencjalnie może zagrozić bezpieczeństwu Unii i jej państw członkowskich. Przemysł obronny musi zabezpieczyć zdolności produkcyjne niezbędne do realizacji zamówień, a także krytyczne surowce i podzespoły. W tym kontekście producenci mogą traktować priorytetowo duże zamówienia, co potencjalnie może spowodować, że najbardziej narażone będą państwa podatne na zagrożenia, którym brakuje krytycznej wielkości i środków finansowych do zapewnienia dużych zamówień.	(8) W konsekwencji można spodziewać się silnej inflacji cen, a także dłuższych opóźnień w dostawach, co potencjalnie może zagrozić bezpieczeństwu Unii i jej państw członkowskich. Przemysł obronny musi zabezpieczyć zdolności produkcyjne niezbędne do realizacji zamówień, a także krytyczne surowce i podzespoły. W tym kontekście producenci mogą traktować priorytetowo duże zamówienia, co potencjalnie może spowodować, że najbardziej narażone będą państwa podatne na zagrożenia, którym brakuje krytycznej wielkości i środków finansowych do zapewnienia dużych zamówień. Konieczne jest zatem jak najskuteczniejsze określenie jasnych kryteriów przyznawania funduszy unijnych.

Poprawka  7

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 9

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(9) Ponadto należy dołożyć starań, aby zwiększone wydatki przyczyniły się do znacznego wzmocnienia europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego. Bez koordynacji i współpracy zwiększone inwestycje krajowe w istocie prawdopodobnie pogłębią rozdrobnienie europejskiego przemysłu obronnego.	(9) Ponadto należy dołożyć starań, aby zwiększone wydatki przyczyniły się do znacznego wzmocnienia europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego, co jest niezbędne, aby Europa mogła zagwarantować bezpieczeństwo swoich obywateli. Bez koordynacji i współpracy zwiększone inwestycje krajowe w istocie prawdopodobnie pogłębią rozdrobnienie europejskiego przemysłu obronnego.

Poprawka  8

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 10

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(10) W świetle powyższych wyzwań i związanych z nimi zmian strukturalnych w przemyśle obronnym UE konieczne wydaje się przyspieszenie dostosowania europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego, zwiększenie jej konkurencyjności i efektywności, a tym samym przyczynienie się do wzmocnienia i zreformowania zdolności przemysłowych państw członkowskich w dziedzinie obronności. W ramach działań mających na celu wyeliminowanie braków przemysłowych należy niezwłocznie zniwelować najpilniejsze luki.	(10) W świetle powyższych wyzwań i związanych z nimi zmian strukturalnych w przemyśle obronnym UE, a także zgodnie z art. 173 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), konieczne wydaje się przyspieszenie dostosowania europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego, zwiększenie jej konkurencyjności i efektywności, a tym samym przyczynienie się do wzmocnienia i zreformowania zdolności przemysłowych państw członkowskich w dziedzinie obronności. W ramach działań mających na celu wyeliminowanie braków przemysłowych należy niezwłocznie zniwelować najpilniejsze luki.

Poprawka  9

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 11

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(11) Należy w szczególności wspierać wspólne inwestycje i zamówienia w dziedzinie obronności, ponieważ takie oparte na współpracy działania zapewnią, aby niezbędne zmiany w bazie przemysłowej UE były przeprowadzone na zasadzie współpracy, co pozwoli uniknąć dalszej fragmentacji przemysłu.	(11) Należy w szczególności wspierać wspólne inwestycje i zamówienia w dziedzinie obronności, ponieważ takie oparte na współpracy działania zapewnią, aby niezbędne zmiany w bazie przemysłowej UE były przeprowadzone na zasadzie współpracy, co pozwoli uniknąć dalszej fragmentacji przemysłu. Ze względu na różnice między państwami członkowskimi potencjalne wspólne zakupy często zwiększają wolumen poszczególnych zamówień w takim stopniu, że potencjalnie tylko największe europejskie przedsiębiorstwa przemysłu obronnego mają możliwość wzięcia udziału w konkurencyjnych przetargach i zamówieniach. Jest to wyzwanie zwłaszcza dla MŚP, ponieważ w niektórych państwach członkowskich większość przedsiębiorstw z sektora wyposażenia obronnego stanowią MŚP.

Poprawka  10

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 13

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(13) Instrument krótkoterminowy powinien zrównoważyć złożoność i ryzyko związane z takimi wspólnymi działaniami, a jednocześnie umożliwić osiągnięcie korzyści skali w działaniach podejmowanych przez państwa członkowskie w celu wzmocnienia i modernizacji europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej, zwiększając tym samym odporność Unii na zmiany w zakresie zdolności produkcyjnych oraz bezpieczeństwo dostaw. Zachęcanie do wspólnych zamówień doprowadziłoby również do zmniejszenia kosztów eksploatacji, utrzymania i wycofywania systemów.	(13) Instrument krótkoterminowy powinien zrównoważyć złożoność i ryzyko związane z takimi wspólnymi działaniami, a jednocześnie umożliwić osiągnięcie korzyści skali w działaniach podejmowanych przez państwa członkowskie w celu wzmocnienia i modernizacji europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej, zwiększając tym samym odporność Unii na zmiany w zakresie zdolności produkcyjnych oraz bezpieczeństwo dostaw. Zachęcanie do wspólnych zamówień doprowadziłoby również do zmniejszenia kosztów eksploatacji, utrzymania i wycofywania systemów. Instrument ten ma pobudzać współpracę między państwami członkowskimi, prowadząc do większej solidarności i interoperacyjności oraz bardziej wydajnego wydatkowania środków publicznych.

Poprawka  11

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 13 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(13a) Instrument ten powinien umożliwić europejskiej bazie technologiczno-przemysłowej sektora obronnego dostosowanie i zwiększenie zdolności produkcyjnych do wytwarzania niezbędnych produktów obronnych, zwiększając niezależność od źródeł spoza Unii lub spoza NATO oraz zapewniając, aby łańcuchy dostaw w dziedzinie obronności pozostały powiązane z partnerami Unii i NATO, przyczyniając się tym samym do wzmocnienia bezpieczeństwa dostaw oraz interesów Unii w zakresie bezpieczeństwa i obrony.

 

Poprawka  12

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 13 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(13b) Cele instrumentu mają obejmować zwiększenie zdolności produkcyjnych w zakresie materiałów obronnych, jednak zgodnie z instrumentem finansowanie byłoby przyznawane na wspólne zamówienia oraz dla państw członkowskich, a nie na przemysł. Istniałaby więc rozbieżność między celami instrumentu i działaniami, które mają być finansowane, a kryteriami przyznawania pomocy.

Poprawka  13

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 16

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(16) Ponieważ instrument ma na celu zwiększenie konkurencyjności i efektywności unijnego przemysłu obronnego, aby móc skorzystać z instrumentu, wspólne zamówienia będą musiały być zawierane z podmiotami prawnymi mającymi siedzibę w Unii lub w państwach stowarzyszonych i niepodlegającymi kontroli ze strony niestowarzyszonych państw trzecich ani podmiotów z niestowarzyszonych państw trzecich. W tym kontekście kontrolę należy rozumieć jako zdolność do wywierania decydującego wpływu na podmiot prawny, bezpośrednio lub pośrednio, poprzez co najmniej jeden pośredniczący podmiot prawny. Dodatkowo, aby zapewnić ochronę podstawowych interesów Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony, infrastruktura, obiekty, aktywa oraz zasoby wykonawców i podwykonawców biorących udział we wspólnym zamówieniu, które wykorzystuje się do celów wspólnego zamówienia, muszą znajdować się na terytorium państwa członkowskiego lub stowarzyszonego państwa trzeciego.	(16) Ponieważ instrument ma na celu zwiększenie konkurencyjności i efektywności unijnego przemysłu obronnego, aby móc skorzystać z instrumentu, wspólne zamówienia będą musiały być zawierane z podmiotami prawnymi mającymi siedzibę w Unii lub w państwach stowarzyszonych i niepodlegającymi kontroli ze strony niestowarzyszonych państw trzecich ani podmiotów z niestowarzyszonych państw trzecich. W tym kontekście kontrolę należy rozumieć jako zdolność do wywierania decydującego wpływu na podmiot prawny, bezpośrednio lub pośrednio, poprzez co najmniej jeden pośredniczący podmiot prawny. Dodatkowo, aby zapewnić ochronę podstawowych interesów Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony, infrastruktura, obiekty, aktywa oraz zasoby wykonawców i podwykonawców biorących udział we wspólnym zamówieniu, które wykorzystuje się do celów wspólnego zamówienia, powinny znajdować się na terytorium państwa członkowskiego lub stowarzyszonego państwa trzeciego. Europejska polityka obronna powinna być odpowiednio ukierunkowana na optymalizację zdolności wszystkich państw członkowskich oraz promowanie współpracy badawczej i technologicznej w celu zapewnienia skoordynowanego rozwoju.

Poprawka  14

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 16 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(16a) Biorąc pod uwagę sam charakter instrumentu i jego podstawę prawną, a także cel instrumentu, jakim jest wzmocnienie europejskiego przemysłu obronnego, wszelkie możliwości odstępstw na mocy niniejszego rozporządzenia należy ograniczyć do ścisłego minimum.

Poprawka  15

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 19

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(19) Dotacje w ramach instrumentu mogą przyjąć formę finansowania niepowiązanego z kosztami odnośnych operacji, opartego na osiągnięciu wyników poprzez odniesienie do pakietów prac bądź kamieni milowych lub wartości docelowych procedur udzielania wspólnych zamówień w celu stworzenia niezbędnego efektu zachęty.	(19) Wybór form unijnego finansowania i metod wdrażania Europejskiego Funduszu Obronności powinien opierać się na ocenie ich zdatności do osiągnięcia szczegółowych celów działań i zapewnienia rezultatów, przy uwzględnieniu w szczególności kosztów kontroli, obciążenia administracyjnego oraz spodziewanego ryzyka nieprzestrzegania przepisów. Przy tym wyborze należy wziąć pod uwagę korzystanie z płatności ryczałtowych, finansowanie według stawek zryczałtowanych i koszty jednostkowe, a także finansowanie niepowiązane z kosztami, o którym mowa w art. 125 ust. 1 rozporządzenia finansowego. Jeżeli dotacje w ramach instrumentu przyjmują formę finansowania niepowiązanego z kosztami, kluczowym kryterium powinno być osiągnięcie wyników poprzez odniesienie do pakietów prac bądź kamieni milowych lub wartości docelowych procedur udzielania wspólnych zamówień w celu stworzenia niezbędnego efektu zachęty.

Uzasadnienie

Finansowanie niepowiązane z kosztami nie jest jedynym istniejącym rodzajem dotacji. Rozporządzenie finansowe umożliwia szerszy wybór instrumentów dostosowanych do różnych potrzeb, które mogą być lepiej dostosowane do niniejszego rozporządzenia, jak podkreślono w niniejszej poprawce.

Poprawka  16

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 20

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(20) W przypadku gdy dotacja unijna przyjmuje formę finansowania niepowiązanego z kosztami odnośnych operacji, Komisja powinna określić w programie prac warunki finansowania dla każdego działania, w szczególności a) opis działania obejmującego współpracę w zakresie wspólnych zamówień w celu zaspokojenia najbardziej pilnych i krytycznych potrzeb w zakresie zdolności; b) kamienie milowe realizacji danego działania; c) przybliżone wielkości oczekiwane w odniesieniu do wspólnych zamówień oraz d) maksymalny dostępny wkład Unii.	(20) W przypadku gdy dotacja unijna przyjmuje formę finansowania niepowiązanego z kosztami odnośnych operacji, Komisja powinna określić w programie prac warunki finansowania dla każdego działania, w szczególności a) opis działania obejmującego współpracę w zakresie wspólnych zamówień w celu zaspokojenia najbardziej pilnych i krytycznych potrzeb w zakresie zdolności; b) kamienie milowe realizacji danego działania; c) przybliżone wielkości oczekiwane w odniesieniu do wspólnych zamówień, d) maksymalny dostępny wkład Unii oraz e) argumenty dotyczące adekwatności konkretnej formy finansowania.

Uzasadnienie

Jak wskazano w poprzedniej poprawce, finansowanie niepowiązane z kosztami może nie być najbardziej odpowiednią opcją finansowania w zależności od konkretnych działań, które mają być finansowane w ramach tego instrumentu, i może stanowić więcej wyzwań w zakresie odpowiedniej ochrony UE i należytego zarządzania finansami tych funduszy. W związku z tym pożądane byłoby, aby Komisja uzasadniła przypadki, w których uważa, że finansowanie niepowiązane z kosztami jest najlepszym rozwiązaniem w porównaniu z innymi możliwościami.

Poprawka  17

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 21

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(21) W celu zapewnienia efektu zachęty poziom wkładu Unii może być zróżnicowany w zależności od czynników takich jak: a) złożoność wspólnego zamówienia, w odniesieniu do której udział przewidywanej wielkości danego zamówienia, w oparciu o doświadczenia zdobyte przy podobnych działaniach, może służyć jako wstępny wskaźnik zastępczy; b) cechy współpracy, takie jak wspólne użytkowanie, tworzenie zapasów, własność lub utrzymanie, które prawdopodobnie pozwolą osiągać lepsze wyniki w zakresie interoperacyjności i długoterminowe sygnały inwestycyjne dla przemysłu, oraz c) liczba uczestniczących państw członkowskich lub krajów stowarzyszonych lub włączenie dodatkowych państw członkowskich lub krajów stowarzyszonych do istniejącej współpracy.	(21) W celu zapewnienia efektu zachęty poziom wkładu Unii może być zróżnicowany w zależności od czynników takich jak: a) złożoność wspólnego zamówienia, w odniesieniu do której udział przewidywanej wielkości danego zamówienia, w oparciu o doświadczenia zdobyte przy podobnych działaniach, może służyć jako wstępny wskaźnik zastępczy; b) cechy współpracy, takie jak wspólne użytkowanie, tworzenie zapasów, własność lub utrzymanie, które prawdopodobnie pozwolą osiągać lepsze wyniki w zakresie interoperacyjności i długoterminowe sygnały inwestycyjne dla przemysłu, a także wielkość wspólnego zamówienia, tak aby zapewnić rzeczywisty i wymierny wpływ oraz c) liczba uczestniczących państw członkowskich lub krajów stowarzyszonych lub włączenie dodatkowych państw członkowskich lub krajów stowarzyszonych do istniejącej współpracy.

Uzasadnienie

Wkład Unii powinien być przeznaczony na projekty powyżej minimalnej wielkości, aby zapewnić rzeczywisty i wymierny wpływ.

Poprawka  18

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 22

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(22) Państwa członkowskie powinny wyznaczyć pełnomocnika ds. zamówień w celu przeprowadzenia wspólnych zamówień w ich imieniu. Pełnomocnikiem ds. zamówień powinna być instytucja zamawiająca mająca siedzibę w państwie członkowskim lub stowarzyszonym państwie trzecim, w tym organy Unii lub organizacje międzynarodowe, takie jak Organisation Conjointe de Coopération en matière dʼArmement (OCCAR).	(22) Państwa członkowskie powinny wyznaczyć pełnomocnika ds. zamówień w celu przeprowadzenia wspólnych zamówień w ich imieniu. Pełnomocnikiem ds. zamówień powinna być instytucja zamawiająca mająca siedzibę w państwie członkowskim lub stowarzyszonym państwie trzecim, w tym organy Unii lub organizacje międzynarodowe. Komisja powinna skonsultować się z pełnomocnikiem ds. zamówień w sprawie postępów w realizacji działania przed dokonaniem płatności na rzecz odbiorców, tak aby mógł on zapewnić przestrzeganie ram czasowych przez odbiorców. Pełnomocnik ds. zamówień powinien przedstawić Komisji uwagi na temat postępów w realizacji działania, tak aby Komisja mogła stwierdzić, czy spełniono warunki do dokonania płatności.

Uzasadnienie

Pełnomocnicy ds. zamówień, wyznaczeni przez państwa członkowskie lub stowarzyszone państwa trzecie, działają w ich imieniu na potrzeby wspólnych zamówień. Uzasadnione jest zatem, aby Komisja konsultowała się z nimi w sprawie poczynionych postępów przed dokonaniem płatności.

Poprawka  19

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 22 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(22a) Klauzule, gwarancje i ogólne kwoty zawarte w akcie o zamówieniach powinny być jak najbardziej przejrzyste, aby uniknąć szkody dla interesów finansowych Unii, utraty wiarygodności instytucji unijnych w oczach obywateli Unii oraz rozproszenia cennych zasobów w związku z wojną w Ukrainie.

Poprawka  20

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 23

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(23) Zgodnie z art. 193 ust. 2 rozporządzenia finansowego dotacji można udzielić na działanie, które już się rozpoczęło, pod warunkiem że wnioskodawca może wykazać potrzebę rozpoczęcia działania przed podpisaniem umowy o udzielenie dotacji. Wkład finansowy nie powinien jednak obejmować okresu przed dniem złożenia wniosku o udzielenie dotacji, z wyjątkiem szczególnych i należycie uzasadnionych przypadków. W celu uniknięcia zakłóceń w zapewnianiu wsparcia unijnego, które to zakłócenia mogłyby być szkodliwe dla interesów Unii, powinno być możliwe przewidzenie w decyzji w sprawie finansowania wkładów finansowych na rzecz działań obejmujących okres od 24 lutego 2022 r., nawet jeśli działania te rozpoczęły się przed złożeniem wniosku o udzielenie dotacji.	(23) Zgodnie z art. 193 ust. 2 rozporządzenia finansowego dotacji można udzielić na działanie, które już się rozpoczęło, pod warunkiem że wnioskodawca może wykazać potrzebę rozpoczęcia działania przed podpisaniem umowy o udzielenie dotacji. Wkład finansowy nie powinien jednak obejmować okresu przed dniem złożenia wniosku o udzielenie dotacji, z wyjątkiem szczególnych i należycie uzasadnionych przypadków.

Uzasadnienie

Rozporządzenie finansowe ustanawia ogólną zasadę, zgodnie z którą dotacji nie przyznaje się z mocą wsteczną. Główne cele tego instrumentu, określone w art. 3, to wspieranie konkurencyjności, efektywności i współpracy. Działania, które są już realizowane przed wejściem w życie niniejszego instrumentu, nie wymagałyby oferowanych przez niego zachęt, w związku z czym ograniczone dostępne zasoby byłyby lepiej wykorzystywane do zachęcania do przyszłych i niezrealizowanych wspólnych działań między państwami członkowskimi.

Poprawka  21

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 25 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(25a) Do niniejszego rozporządzenia zastosowanie mają horyzontalne zasady finansowe przyjęte przez Parlament Europejski i Radę na podstawie art. 322 TFUE. Zasady te zostały ustanowione w rozporządzeniu finansowym i określają w szczególności procedurę ustanawiania i wykonywania budżetu oraz przewidują kontrole odpowiedzialności podmiotów upoważnionych do działań finansowych. Zasady przyjęte na podstawie art. 322 TFUE obejmują także ogólny system warunkowości służący ochronie budżetu Unii.

Poprawka  22

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 26

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
(26) Zgodnie z rozporządzeniem finansowym, rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/20133, rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 2988/954, rozporządzeniem Rady (Euratom, WE) nr 2185/965 i rozporządzeniem Rady (UE) 2017/19396 interesy finansowe Unii należy chronić za pomocą proporcjonalnych środków, w tym środków zapobiegania nieprawidłowościom i nadużyciom finansowym, ich wykrywania, korygowania i dochodzenia, a także odzyskiwania środków straconych, nienależnie wypłaconych lub nieodpowiednio wykorzystanych oraz, w stosownych przypadkach, nakładania sankcji administracyjnych. W szczególności, zgodnie z rozporządzeniem (UE, Euratom) nr 883/2013 i rozporządzeniem (Euratom, WE) nr 2185/96 Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) może prowadzić dochodzenia, w tym kontrole na miejscu i inspekcje, w celu ustalenia, czy miały miejsce nadużycie finansowe, korupcja lub jakiekolwiek inne nielegalne działanie, naruszające interesy finansowe Unii. Zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2017/1939 Prokuratura Europejska (EPPO) może prowadzić dochodzenia i ścigać nadużycia finansowe i inne nielegalne działania naruszające interesy finansowe Unii, jak przewidziano w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/13717. Zgodnie z rozporządzeniem finansowym każda osoba lub podmiot, które otrzymują środki finansowe Unii, w pełni współpracują w celu ochrony interesów finansowych Unii, przyznają konieczne prawa i dostęp Komisji, OLAF-owi, EPPO i Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu (ETO) oraz zapewniają, aby wszelkie osoby trzecie uczestniczące w wykonaniu środków finansowych Unii przyznały tym organom równoważne prawa.	(26) Zgodnie z rozporządzeniem finansowym, rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/20133, rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 2988/954, rozporządzeniem Rady (Euratom, WE) nr 2185/965 i rozporządzeniem Rady (UE) 2017/19396 interesy finansowe Unii należy chronić za pomocą proporcjonalnych środków, w tym środków zapobiegania nieprawidłowościom i nadużyciom finansowym, ich wykrywania, korygowania i dochodzenia, a także odzyskiwania środków straconych, nienależnie wypłaconych lub nieodpowiednio wykorzystanych oraz, w stosownych przypadkach, nakładania sankcji administracyjnych. W szczególności, zgodnie z rozporządzeniem (UE, Euratom) nr 883/2013 i rozporządzeniem (Euratom, WE) nr 2185/96 Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) może prowadzić dochodzenia, w tym kontrole na miejscu i inspekcje, w celu ustalenia, czy miały miejsce nadużycie finansowe, korupcja lub jakiekolwiek inne nielegalne działanie, naruszające interesy finansowe Unii. Decydujące znaczenie ma przeciwdziałanie korupcji i przestrzeganie praworządności. Zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2017/1939 Prokuratura Europejska (EPPO) może prowadzić dochodzenia i ścigać nadużycia finansowe i inne nielegalne działania naruszające interesy finansowe Unii, jak przewidziano w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/13717. Zgodnie z rozporządzeniem finansowym każda osoba lub podmiot, które otrzymują środki finansowe Unii, w pełni współpracują w celu ochrony interesów finansowych Unii, przyznają konieczne prawa i dostęp Komisji, OLAF-owi, EPPO i Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu (ETO) oraz zapewniają, aby wszelkie osoby trzecie uczestniczące w wykonaniu środków finansowych Unii przyznały tym organom równoważne prawa.
_________________	_________________
3 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 z dnia 11 września 2013 r. dotyczące dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 1073/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady i rozporządzenie Rady (Euratom) nr 1074/1999 (Dz.U. L 248 z 18.9.2013, s. 1).	3 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 z dnia 11 września 2013 r. dotyczące dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 1073/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady i rozporządzenie Rady (Euratom) nr 1074/1999 (Dz.U. L 248 z 18.9.2013, s. 1).
4 Rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 2988/95 z dnia 18 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich (Dz.U. L 312 z 23.12.1995, s. 1).	4 Rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 2988/95 z dnia 18 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich (Dz.U. L 312 z 23.12.1995, s. 1).
5 Rozporządzenie Rady (Euratom, WE) nr 2185/96 z dnia 11 listopada 1996 r. w sprawie kontroli na miejscu oraz inspekcji przeprowadzanych przez Komisję w celu ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich przed nadużyciami finansowymi i innymi nieprawidłowościami (Dz.U. L 292 z 15.11.1996, s. 2).	5 Rozporządzenie Rady (Euratom, WE) nr 2185/96 z dnia 11 listopada 1996 r. w sprawie kontroli na miejscu oraz inspekcji przeprowadzanych przez Komisję w celu ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich przed nadużyciami finansowymi i innymi nieprawidłowościami (Dz.U. L 292 z 15.11.1996, s. 2).
6 Rozporządzenie Rady (UE) 2017/1939 z dnia 12 października 2017 r. wdrażające wzmocnioną współpracę w zakresie ustanowienia Prokuratury Europejskiej (Dz.U. L 283 z 31.10.2017, s. 1).	6 Rozporządzenie Rady (UE) 2017/1939 z dnia 12 października 2017 r. wdrażające wzmocnioną współpracę w zakresie ustanowienia Prokuratury Europejskiej (Dz.U. L 283 z 31.10.2017, s. 1).
7 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1371 z dnia 5 lipca 2017 r. w sprawie zwalczania za pośrednictwem prawa karnego nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii (Dz.U. L 198 z 28.7.2017, s. 29).	7 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1371 z dnia 5 lipca 2017 r. w sprawie zwalczania za pośrednictwem prawa karnego nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii (Dz.U. L 198 z 28.7.2017, s. 29).

Poprawka  23

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 26 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	(26a) Państwa trzecie będące członkami Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) mogą uczestniczyć w programach Unii w ramach współpracy ustanowionej na mocy Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym, które przewiduje realizację programów na podstawie decyzji wydanej na mocy tego porozumienia. Takie państwa trzecie powinny mieć obowiązek przyznania właściwemu urzędnikowi zatwierdzającemu, OLAF, EPPO oraz Trybunałowi Obrachunkowemu praw i dostępu niezbędnych do pełnego wykonywania ich odpowiednich kompetencji.

Poprawka  24

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – ustęp 1 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
a) wsparcie konkurencyjności i efektywności europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego (EDTIB) na rzecz bardziej odpornej Unii, w szczególności poprzez przyspieszenie, w sposób oparty na współpracy, dostosowania przemysłu do zmian strukturalnych, w tym zwiększenie jego zdolności produkcyjnych;	a) wsparcie konkurencyjności i efektywności europejskiej bazy technologiczno-przemysłowej sektora obronnego (EDTIB) na rzecz bardziej odpornej Unii, w szczególności poprzez przyspieszenie, w sposób oparty na współpracy, dostosowania przemysłu do zmian strukturalnych, w tym zwiększenie jego zdolności produkcyjnych przy jednoczesnym zagwarantowaniu efektywności kosztowej;

Poprawka  25

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
2. Cele te realizuje się z naciskiem na wzmocnienie i rozwój unijnej bazy przemysłowej sektora obronnego, aby umożliwić jej zaspokojenie w szczególności najbardziej pilnych i krytycznych potrzeb w zakresie produktów obronnych, zwłaszcza tych, które ujawniły się lub nasiliły w wyniku reakcji na rosyjską agresję na Ukrainę, z uwzględnieniem prac Grupy Zadaniowej ds. Wspólnych Zamówień w dziedzinie Obronności.	2. Cele te realizuje się z naciskiem na wzmocnienie i rozwój unijnej bazy przemysłowej sektora obronnego zgodnie z podstawą prawną instrumentu, aby umożliwić jej zaspokojenie w szczególności najbardziej pilnych i krytycznych potrzeb w zakresie produktów obronnych, zwłaszcza tych, które ujawniły się lub nasiliły w wyniku reakcji na rosyjską agresję na Ukrainę, z uwzględnieniem prac Grupy Zadaniowej ds. Wspólnych Zamówień w dziedzinie Obronności.

Poprawka  26

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	2a. Przy realizacji celów, o których mowa w ust. 2, nacisk kładzie się na zwiększenie skuteczności wspólnych zamówień w dziedzinie obronności.

Poprawka  27

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
2. Kwota, o której mowa w ust. 1, może zostać wykorzystana na pomoc techniczną i administracyjną przy wdrażaniu instrumentu, taką jak działania przygotowawcze, monitorowanie, kontrolę, audyt i ocenę, w tym instytucjonalne systemy informatyczne.	2. Kwota, o której mowa w ust. 1, może zostać wykorzystana na pomoc techniczną i administracyjną przy wdrażaniu instrumentu, taką jak działania przygotowawcze, monitorowanie, kontrolę, audyt i ocenę, w tym instytucjonalne systemy informatyczne. Należy ustanowić szczegółowe kryteria przyznawania kwoty w odniesieniu do każdego działania wykonawczego.

Poprawka  28

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
3. Jeżeli jest to konieczne do realizacji działania, wkłady finansowe mogą obejmować okres poprzedzający datę złożenia wniosku o wkłady finansowe na rzecz tego działania, pod warunkiem że działanie nie rozpoczęło się przed dniem 24 lutego 2022 r.	skreśla się

Poprawka  29

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	3a. Unijnego wsparcia finansowego udziela się za pośrednictwem rodzajów finansowania przewidzianych w rozporządzeniu finansowym, w szczególności dotacji. Wyboru rodzajów finansowania oraz metod realizacji dokonuje się na podstawie ich potencjału osiągania konkretnych celów działań i możliwości uzyskania wyników, z uwzględnieniem w szczególności kosztów kontroli, obciążeń administracyjnych oraz ryzyka konfliktu interesów. Pierwszeństwo przyznaje się finansowaniu poprzez zwrot faktycznie poniesionych kosztów kwalifikowalnych, a odstępstwa od tej metody wymagają uzasadnienia.

Poprawka  30

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 4 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	4a. Wkład finansowy Unii w każde działanie jest ograniczony do 20 % szacowanej wartości wspólnego zamówienia publicznego na konsorcjum państw członkowskich i państw stowarzyszonych.

Poprawka  31

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
1. Państwa członkowskie lub stowarzyszone państwa trzecie wyznaczają pełnomocnika ds. zamówień, który działa w ich imieniu na potrzeby wspólnych zamówień. Pełnomocnik ds. zamówień przeprowadza postępowania o udzielenie zamówień i zawiera wynikające z nich umowy z wykonawcami w imieniu uczestniczących państw członkowskich.	1. Państwa członkowskie lub stowarzyszone państwa trzecie wyznaczają pełnomocnika ds. zamówień, który działa w ich imieniu na potrzeby wspólnych zamówień. Pełnomocnik ds. zamówień przeprowadza postępowania o udzielenie zamówień i zawiera wynikające z nich umowy z wykonawcami w imieniu uczestniczących państw członkowskich zgodnie z wyszczególnieniem. Przed dokonaniem płatności Komisja konsultuje się z pełnomocnikiem ds. zamówień w sprawie postępów w realizacji działania.

Poprawka  32

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 6

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
6. Uczestniczące państwa członkowskie przekazują Komisji powiadomienie od pełnomocnika ds. zamówień dotyczące gwarancji udzielanych przez wykonawcę lub podwykonawcę biorącego udział we wspólnym zamówieniu, który ma siedzibę w Unii lub stowarzyszonym państwie trzecim i jest kontrolowany przez niestowarzyszone państwo trzecie lub podmiot z niestowarzyszonego państwa trzeciego. Gwarancje i powiązane postanowienia umowy w sprawie zamówienia publicznego udostępnia się Komisji na wniosek. Gwarancje zapewniają, aby udział danego wykonawcy lub podwykonawcy biorącego udział we wspólnym zamówieniu nie był sprzeczny z interesami Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony ustalonymi w ramach WPZiB na podstawie tytułu V TUE, ani z celami określonymi w art. 3.	6. Uczestniczące państwa członkowskie przekazują Komisji powiadomienie od pełnomocnika ds. zamówień dotyczące gwarancji udzielanych przez wykonawcę lub podwykonawcę biorącego udział we wspólnym zamówieniu, który ma siedzibę w Unii lub stowarzyszonym państwie trzecim i jest kontrolowany przez niestowarzyszone państwo trzecie lub podmiot z niestowarzyszonego państwa trzeciego. Gwarancje, ogólne kwoty zawarte w akcie o zamówieniach i powiązane postanowienia umowy w sprawie zamówienia publicznego udostępnia się na żądanie Komisji oraz wszystkim instytucjom unijnym odpowiedzialnym za monitorowanie budżetu i ochronę interesów finansowych Unii. Gwarancje zapewniają, aby udział danego wykonawcy lub podwykonawcy biorącego udział we wspólnym zamówieniu nie był sprzeczny z interesami Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony ustalonymi w ramach WPZiB na podstawie tytułu V TUE, ani z celami określonymi w art. 3.

Poprawka  33

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 9

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
9. Postępowania o udzielenie wspólnych zamówień i umowy w sprawie wspólnych zamówień obejmują również wymóg, aby produkt związany z obronnością nie podlegał ograniczeniom ze strony niestowarzyszonego państwa trzeciego lub podmiotu z niestowarzyszonego państwa trzeciego.	9. Postępowania o udzielenie wspólnych zamówień i umowy w sprawie wspólnych zamówień obejmują również wymóg określający, że produkt związany z obronnością nie może podlegać ograniczeniom ze strony niestowarzyszonego państwa trzeciego lub podmiotu z niestowarzyszonego państwa trzeciego.

Poprawka  34

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – akapit 1 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
5. szacowanej wielkości wspólnego zamówienia oraz wszelkich deklaracji uczestników, że będą wspólnie wykorzystywać, magazynować, posiadać lub utrzymywać zamówione produkty obronne;	5. szacowanej wielkości wspólnego zamówienia, dla którego określa się minimalną kwotę zapewniającą rzeczywisty i wymierny wpływ, oraz wszelkich deklaracji uczestników, że będą wspólnie wykorzystywać, magazynować, posiadać lub utrzymywać zamówione produkty obronne;

Poprawka  35

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
4. W programie prac określa się priorytety w zakresie finansowania zgodnie z potrzebami, o których mowa w art. 3 ust. 2.	4. W programie prac określa się priorytety w zakresie finansowania zgodnie z potrzebami, o których mowa w art. 3 ust. 2, przedstawiając uzasadnienie uwolnienia środków.

Poprawka  36

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 4a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	4a. W programie prac określa się procedurę oceny i wyboru wniosków, a także opis procedury monitorowania i wydatkowania środków przez cały okres realizacji danego działania.

Poprawka  37

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 4 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	4b. W programie prac określa się formę finansowania unijnego na podstawie art. 8.
	W razie potrzeby program prac zawiera dokładny opis kamieni milowych i wartości docelowych umożliwiający określenie postępów na drodze do jego realizacji, a także procedur weryfikacji oraz metod korekty w przypadku niezadowalającej realizacji.

Uzasadnienie

Aby zapewnić należyte zarządzanie finansami, potrzebny jest odpowiedni poziom szczegółowości kamieni milowych i wartości docelowych, procedur weryfikacji i mechanizmów korekty w oparciu o doświadczenia z innymi instrumentami, takimi jak Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF).

Poprawka  38

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 12 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
2. W sprawozdaniu tym – przygotowanym na podstawie konsultacji z państwami członkowskimi i najważniejszymi zainteresowanymi stronami – ocenia się w szczególności postępy w realizacji celów określonych w art. 3.	2. W sprawozdaniu tym – przygotowanym na podstawie konsultacji z państwami członkowskimi i najważniejszymi zainteresowanymi stronami – ocenia się w szczególności postępy w realizacji celów określonych w art. 3. Analizuje się także transgraniczny udział, w tym MŚP i spółek o średniej kapitalizacji, w działaniach przeprowadzanych w ramach instrumentu, a także włączenie MŚP i spółek o średniej kapitalizacji w globalny łańcuch wartości.

Poprawka  39

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 12 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję	Poprawka
	Artykuł 12a
	Ochrona interesów finansowych Unii
	1.  Komisja, w trakcie realizacji działań finansowanych na podstawie niniejszego rozporządzenia, podejmuje odpowiednie środki zapewniające ochronę interesów finansowych Unii przez zapobieganie nadużyciom finansowym, korupcji i wszelkim innym nielegalnym działaniom, przez skuteczne kontrole oraz, w razie wykrycia nieprawidłowości, przez odzyskiwanie kwot nienależnie wypłaconych, a także, w stosownych przypadkach, przez skuteczne, proporcjonalne i odstraszające sankcje administracyjne i finansowe.
	2.  Komisja lub jej przedstawiciele oraz Trybunał Obrachunkowy mają uprawnienia do audytu, na podstawie dokumentacji i na miejscu, wobec wszystkich beneficjentów dotacji, wykonawców i podwykonawców, którzy otrzymują środki unijne w ramach instrumentu.
	3.  OLAF może prowadzić dochodzenia, w tym kontrole i inspekcje na miejscu, zgodnie z przepisami i procedurami określonymi w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 oraz rozporządzeniu Rady (Euratom, WE) nr 2185/96, w celu ustalenia, czy miało miejsce nadużycie finansowe, korupcja lub jakiekolwiek inne nielegalne działanie naruszające interesy finansowe Unii w związku z umową o udzielenie dotacji, decyzją o udzieleniu dotacji lub umową w sprawie zamówienia finansowaną w ramach instrumentu.
	4.  Zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2017/1939 EPPO może prowadzić dochodzenia i ścigać nadużycia finansowe i inne nielegalne działania naruszające interesy finansowe Unii, jak przewidziano w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1371.
	5.  Bez uszczerbku dla ust. 1, 2, 3 i 4, w przypadku gdy państwo trzecie lub podmiot prawny mający siedzibę w państwie trzecim uczestniczy w instrumencie, przyznaje właściwemu urzędnikowi zatwierdzającemu, OLAF, EPPO i Trybunałowi Obrachunkowemu prawa i dostęp niezbędne do pełnego wykonywania ich odpowiednich kompetencji.

Uzasadnienie

Zadania Komisji, Trybunału Obrachunkowego, Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych i Prokuratury Europejskiej mogą być szczegółowo określone w celu zapewnienia odpowiedniej ochrony interesów finansowych Unii. Ponadto rolę tę należałoby wzmocnić w kontekście państw trzecich lub podmiotów prawnych mających siedzibę w państwach trzecich.

 

PROCEDURA W KOMISJI OPINIODAWCZEJ

Tytuł	Ustanowienie aktu na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego przez wspólne zamówienia
Odsyłacze	COM(2022)0349 – C9-0287/2022 – 2022/0219(COD)
Komisje przedmiotowo właściwe  Data ogłoszenia na posiedzeniu	AFET 12.9.2022	ITRE 12.9.2022
Opinia wydana przez  Data ogłoszenia na posiedzeniu	CONT 12.9.2022
Sprawozdawczyni komisji opiniodawczej  Data powołania	Monika Hohlmeier 11.10.2022
Art. 58 – Procedura wspólnych posiedzeń komisji  Data ogłoszenia na posiedzeniu	19.1.2023
Rozpatrzenie w komisji	28.2.2023
Data przyjęcia	22.3.2023
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	21 3 1
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Gilles Boyer, Olivier Chastel, Caterina Chinnici, Ilana Cicurel, Corina Crețu, José Manuel Fernandes, Luke Ming Flanagan, Daniel Freund, Isabel García Muñoz, Monika Hohlmeier, Jean-François Jalkh, Joachim Kuhs, Claudiu Manda, Markus Pieper, Michèle Rivasi, Petri Sarvamaa, Eleni Stavrou, Angelika Winzig, Lara Wolters, Tomáš Zdechovský
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego	Maria Grapini, Jeroen Lenaers, Viola von Cramon-Taubadel
Zastępcy (art. 209 ust. 7) obecni podczas głosowania końcowego	Anne-Sophie Pelletier, Bert-Jan Ruissen

 

 

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO
W KOMISJI OPINIODAWCZEJ

21	+
ECR	Bert-Jan Ruissen
PPE	José Manuel Fernandes, Monika Hohlmeier, Jeroen Lenaers, Markus Pieper, Petri Sarvamaa, Eleni Stavrou, Angelika Winzig, Tomáš Zdechovský
Renew	Gilles Boyer, Olivier Chastel, Ilana Cicurel
S&D	Caterina Chinnici, Corina Crețu, Isabel García Muñoz, Maria Grapini, Claudiu Manda, Lara Wolters
Verts/ALE	Daniel Freund, Michèle Rivasi, Viola von Cramon-Taubadel

 

3	-
ID	Jean-François Jalkh
The Left	Luke Ming Flanagan, Anne-Sophie Pelletier

 

1	0
ID	Joachim Kuhs

 

Objaśnienie używanych znaków:

+ : za

- : przeciw

0 : wstrzymało się

 

 

 

 

 

PROCEDURA W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

Tytuł	Ustanowienie aktu na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego przez wspólne zamówienia
Odsyłacze	COM(2022)0349 – C9-0287/2022 – 2022/0219(COD)
Data przedstawienia w PE	19.7.2022
Komisje przedmiotowo właściwe  Data ogłoszenia na posiedzeniu	AFET 12.9.2022	ITRE 12.9.2022
Komisje opiniodawcze  Data ogłoszenia na posiedzeniu	BUDG 12.9.2022	CONT 12.9.2022	IMCO 12.9.2022
Zaangażowane komisje  Data ogłoszenia na posiedzeniu	IMCO 15.12.2022
Sprawozdawcy  Data powołania	Michael Gahler 8.12.2022	Zdzisław Krasnodębski 8.12.2022
Artykuł 58 – Procedura wspólnych posiedzeń komisji  Data ogłoszenia na posiedzeniu	19.1.2023
Rozpatrzenie w komisji	6.2.2023	20.3.2023
Data przyjęcia	25.4.2023
Wynik głosowania końcowego	+: –: 0:	87 8 25
Posłowie obecni podczas głosowania końcowego	Alviina Alametsä, Alexander Alexandrov Yordanov, Petras Auštrevičius, Traian Băsescu, Hildegard Bentele, Tom Berendsen, Vasile Blaga, Anna Bonfrisco, Paolo Borchia, Markus Buchheit, Cristian-Silviu Buşoi, Reinhard Bütikofer, Maria da Graça Carvalho, Susanna Ceccardi, Włodzimierz Cimoszewicz, Ignazio Corrao, Beatrice Covassi, Ciarán Cuffe, Josianne Cutajar, Nicola Danti, Marie Dauchy, Pilar del Castillo Vera, Christian Ehler, Valter Flego, Anna Fotyga, Michael Gahler, Kinga Gál, Lina Gálvez Muñoz, Claudia Gamon, Sunčana Glavak, Raphaël Glucksmann, Nicolás González Casares, Bernard Guetta, Henrike Hahn, Ivars Ijabs, Seán Kelly, Izabela-Helena Kloc, Łukasz Kohut, Dietmar Köster, Andrius Kubilius, Miapetra Kumpula-Natri, Jean-Lin Lacapelle, Miriam Lexmann, Nathalie Loiseau, Leopoldo López Gil, Antonio López-Istúriz White, Eva Maydell, Georg Mayer, Vangelis Meimarakis, Marina Mesure, Iskra Mihaylova, Sven Mikser, Francisco José Millán Mon, Dan Nica, Angelika Niebler, Niklas Nienaß, Ville Niinistö, Johan Nissinen, Urmas Paet, Mauri Pekkarinen, Mikuláš Peksa, Tsvetelina Penkova, Morten Petersen, Tonino Picula, Markus Pieper, Clara Ponsatí Obiols, Thijs Reuten, Manuela Ripa, Robert Roos, Isabel Santos, Mounir Satouri, Andreas Schieder, Sara Skyttedal, Maria Spyraki, Dominik Tarczyński, Riho Terras, Grzegorz Tobiszowski, Patrizia Toia, Dragoş Tudorache, Henna Virkkunen, Anders Vistisen, Thomas Waitz, Witold Jan Waszczykowski, Charlie Weimers, Pernille Weiss, Salima Yenbou, Bernhard Zimniok, Carlos Zorrinho
Zastępcy obecni podczas głosowania końcowego	Attila Ara-Kovács, Pascal Arimont, Anna-Michelle Asimakopoulou, Nicola Beer, Erik Bergkvist, Adam Bielan, Vladimír Bilčík, Marc Botenga, Engin Eroglu, Andreas Glück, Klemen Grošelj, Christophe Grudler, Robert Hajšel, Ladislav Ilčić, Rasa Juknevičienė, Andrey Kovatchev, Zdzisław Krasnodębski, Georgios Kyrtsos, Katrin Langensiepen, Javi López, Dace Melbārde, Alessandra Moretti, Juozas Olekas, Jutta Paulus, Dominique Riquet, Christian Sagartz, Tom Vandenkendelaere, Isabel Wiseler-Lima, Elena Yoncheva
Zastępcy (art. 209 ust. 7) obecni podczas głosowania końcowego	Corina Crețu, Carlo Fidanza, Caroline Roose
Data złożenia	28.4.2023

 

GŁOSOWANIE KOŃCOWE W FORMIE GŁOSOWANIA IMIENNEGO W KOMISJI PRZEDMIOTOWO WŁAŚCIWEJ

87	+
ECR	Adam Bielan, Carlo Fidanza, Anna Fotyga, Ladislav Ilčić, Izabela-Helena Kloc, Zdzisław Krasnodębski, Dominik Tarczyński, Grzegorz Tobiszowski, Witold Jan Waszczykowski
ID	Anna Bonfrisco, Paolo Borchia, Susanna Ceccardi
PPE	Alexander Alexandrov Yordanov, Pascal Arimont, Anna-Michelle Asimakopoulou, Traian Băsescu, Hildegard Bentele, Tom Berendsen, Vladimír Bilčík, Vasile Blaga, Cristian-Silviu Buşoi, Maria da Graça Carvalho, Pilar del Castillo Vera, Christian Ehler, Michael Gahler, Sunčana Glavak, Rasa Juknevičienė, Seán Kelly, Andrey Kovatchev, Andrius Kubilius, Miriam Lexmann, Leopoldo López Gil, Antonio López-Istúriz White, Eva Maydell, Vangelis Meimarakis, Dace Melbārde, Francisco José Millán Mon, Angelika Niebler, Markus Pieper, Christian Sagartz, Sara Skyttedal, Maria Spyraki, Riho Terras, Tom Vandenkendelaere, Henna Virkkunen, Pernille Weiss, Isabel Wiseler-Lima
Renew	Petras Auštrevičius, Nicola Beer, Nicola Danti, Engin Eroglu, Valter Flego, Claudia Gamon, Andreas Glück, Klemen Grošelj, Ivars Ijabs, Georgios Kyrtsos, Iskra Mihaylova, Urmas Paet, Mauri Pekkarinen, Morten Petersen, Dragoş Tudorache
S&D	Attila Ara-Kovács, Erik Bergkvist, Włodzimierz Cimoszewicz, Beatrice Covassi, Corina Crețu, Lina Gálvez Muñoz, Nicolás González Casares, Robert Hajšel, Łukasz Kohut, Dietmar Köster, Miapetra Kumpula-Natri, Javi López, Sven Mikser, Alessandra Moretti, Dan Nica, Juozas Olekas, Tsvetelina Penkova, Tonino Picula, Thijs Reuten, Isabel Santos, Andreas Schieder, Patrizia Toia, Elena Yoncheva, Carlos Zorrinho
Verts/ALE	Reinhard Bütikofer

 

8	-
ID	Markus Buchheit, Marie Dauchy, Jean-Lin Lacapelle, Georg Mayer, Anders Vistisen, Bernhard Zimniok
The Left	Marc Botenga, Marina Mesure

 

25	0
ECR	Johan Nissinen, Robert Roos, Charlie Weimers
NI	Kinga Gál, Clara Ponsatí Obiols
Renew	Christophe Grudler, Bernard Guetta, Nathalie Loiseau, Dominique Riquet, Salima Yenbou
S&D	Josianne Cutajar, Raphaël Glucksmann
Verts/ALE	Alviina Alametsä, Ignazio Corrao, Ciarán Cuffe, Henrike Hahn, Katrin Langensiepen, Niklas Nienaß, Ville Niinistö, Jutta Paulus, Mikuláš Peksa, Manuela Ripa, Caroline Roose, Mounir Satouri, Thomas Waitz

 

Objaśnienie używanych znaków:

+ : za

- : przeciw

0 : wstrzymało się

 

• [1] Dz.U. C 486 z 21.12.2022, s. 168.
• [*] Poprawki: tekst nowy lub zmieniony został zaznaczony wytłuszczonym drukiem i kursywą; symbol ▌sygnalizuje skreślenia.
• [2] Dz.U. C […] z […], s. […].
• [3]  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/81/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania niektórych zamówień na roboty budowlane, dostawy i usługi przez instytucje lub podmioty zamawiające w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa i zmieniająca dyrektywy 2004/17/WE i 2004/18/WE (Dz.U. L 216 z 20.8.2009, s. 76).
• [4]  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1296/2013, (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1309/2013, (UE) nr 1316/2013, (UE) nr 223/2014 i (UE) nr 283/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, a także uchylające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 966/2012 (Dz.U. L 193 z 30.7.2018, s. 1).
• [5] Dz.U. L 433I z 22.12.2020, s. 28.
• [6] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 z dnia 11 września 2013 r. dotyczące dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 1073/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady i rozporządzenie Rady (Euratom) nr 1074/1999 (Dz.U. L 248 z 18.9.2013, s. 1).
• [7] Rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 2988/95 z dnia 18 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich (Dz.U. L 312 z 23.12.1995, s. 1).
• [8] Rozporządzenie Rady (Euratom, WE) nr 2185/96 z dnia 11 listopada 1996 r. w sprawie kontroli na miejscu oraz inspekcji przeprowadzanych przez Komisję w celu ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich przed nadużyciami finansowymi i innymi nieprawidłowościami (Dz.U. L 292 z 15.11.1996, s. 2).
• [9] Rozporządzenie Rady (UE) 2017/1939 z dnia 12 października 2017 r. wdrażające wzmocnioną współpracę w zakresie ustanowienia Prokuratury Europejskiej (Dz.U. L 283 z 31.10.2017, s. 1).
• [10] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1371 z dnia 5 lipca 2017 r. w sprawie zwalczania za pośrednictwem prawa karnego nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii (Dz.U. L 198 z 28.7.2017, s. 29).
• [11] Decyzja Rady 2013/755/UE z dnia 25 listopada 2013 r. w sprawie stowarzyszenia krajów i terytoriów zamorskich z Unią Europejską („decyzja o stowarzyszeniu zamorskim”) (Dz.U. L 344 z 19.12.2013, s. 1).
• [12] Decyzja Rady z dnia 23 września 2013 r. w sprawie przepisów bezpieczeństwa dotyczących ochrony informacji niejawnych UE
  2013/488(UE) (Dz.U. L 274 z 15.10.2013, s. 1).
• [13] Decyzja Komisji (UE, Euratom) 2015/444 z dnia 13 marca 2015 r. w sprawie przepisów bezpieczeństwa dotyczących ochrony informacji niejawnych UE (Dz.U. L 72 z 17.3.2015, s. 53).
• [14] Zmiana ta dotyczy kwoty 82 972 301 EUR i zostanie uwzględniona w technicznej aktualizacji programowania finansowego, która zostanie wydana przez Komisję w lutym 2023 r.
• [15] Po przyjęciu wniosku Komisji margines w dziale 5 zostałby w pełni wyczerpany do 2025 r. i miałby ograniczoną wysokość do końca obowiązywania obecnych wieloletnich ram finansowych.
• [16] EDIP jest wymieniony jako ewentualny punkt porządku obrad Kolegium w dniu 21 czerwca 2023 r.
• [17] 2022/2046 (INI):„Ulepszenie wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027:gotowy na nowe wyzwania, odporny budżet UE.