ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ
6 Μαρτίου 2003
σύμφωνα με το άρθρο 37, παράγραφος 2, του Κανονισμού
των βουλευτών Ilda Figueiredo, Sylviane H. Ainardi, Fausto Bertinotti και Gérard Caudron
εξ ονόματος της Ομάδας ΕΕΑ/ΑρΠρΒΧ
σχετικά με το κλείσιμο επιχειρήσεων μετά τη χορήγηση χρηματοδοτικής ενίσχυσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B5-0160/2003
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με το κλείσιμο επιχειρήσεων μετά τη χορήγηση χρηματοδοτικής ενίσχυσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
- έχοντας υπόψη τον Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Χάρτη του Συμβουλίου της Ευρώπης και τον Κοινοτικό Χάρτη των Θεμελιωδών Κοινωνικών Δικαιωμάτων των Εργαζομένων,
- έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του για τις αναδιαρθρώσεις, συγχωνεύσεις, μετακινήσεις και το κλείσιμο επιχειρήσεων,
- έχοντας υπόψη την οδηγία 75/129/ΕΚ, που τροποποιήθηκε από την οδηγία 92/56/ΕΚ περί προσεγγίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών που αφορούν τις ομαδικές απολύσεις,
– έχοντας υπόψη την οδηγία 94/45/ΕΚ για τη θέσπιση μιας ευρωπαϊκής επιτροπής επιχείρησης ή μιας διαδικασίας σε επιχειρήσεις και ομίλους επιχειρήσεων κοινοτικής κλίμακας με σκοπό να ενημερώνονται οι εργαζόμενοι και να ζητείται η γνώμη τους,
– έχοντας υπόψη την οδηγία 2002/14/ΕΚ περί θεσπίσεως γενικού πλαισίου ενημερώσεως και διαβουλεύσεως των εργαζομένων στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων αποφασίζουν τη μετεγκατάστασή τους, μολονότι δεν διακυβεύεται η παραγωγικότητα, η αποτελεσματικότητα ή η οικονομική βιωσιμότητά τους, με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι σε αυτές να καθίστανται άνεργοι, ενίοτε σε περιφέρειες όπου δεν υπάρχει καμία εναλλακτική λύση απασχόλησης, αφού έχουν λάβει παροχές και εθνικές και κοινοτικές δημόσιες ενισχύσεις, σκοπός των οποίων είναι ακριβώς να συμβάλουν στην ανάπτυξη περιφερειών που αντιμετωπίζουν δυσκολίες,
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά κανόνα, οι επιχειρήσεις αυτές μετεγκαθίστανται με μοναδικό σκοπό την επιδίωξη του μέγιστου κέρδους, ενίοτε παραβαίνοντας τις αναληφθείσες δεσμεύσεις και παραβλέποντας τις ιδιαίτερα σοβαρές κοινωνικές και οικονομικές ζημιές που προκαλούν,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι καταστάσεις αυτές οφείλονται στην ύπαρξη μιας "νομαδικής" επένδυσης η οποία, εξασφαλίζοντας την απόκτηση παροχών, ενισχύσεων και φτηνού και στερούμενου δικαιωμάτων εργατικού δυναμικού, επιδιώκει να αποκομίσει σε σύντομο χρονικό διάστημα υψηλά κέρδη, έως τη στιγμή που, βρίσκοντας μια πιο αποδοτική εναλλακτική λύση, μετεγκαθίσταται, αφήνοντας πίσω της σοβαρές κοινωνικές και οικονομικές καταστάσεις,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ενδέχεται να παρατηρηθεί ακόμη και η απαράδεκτη και ακατανόητη περίπτωση επιχειρήσεων που μετεγκαθίστανται, αφήνοντας πίσω τους μια δραματική ανεργία, και οι οποίες για τη μετεγκατάστασή τους σε άλλη περιφέρεια λαμβάνουν κοινοτικές ενισχύσεις,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιχειρήσεις που μετεγκαθίστανται ενεργούν χωρίς έλεγχο, κατάσταση που πρέπει να ξεπεραστεί επειγόντως με τη σοβαρή και αποτελεσματική καταπολέμηση των επενδύσεων που βασίζονται στην πλέον αχαλίνωτη εκμετάλλευση,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση αυτή επιβάλλει να εγκριθεί επειγόντως σε κοινοτικό επίπεδο ένα νομικό πλαίσιο ρύθμισης, που θα προβλέπει μέτρα ρύθμισης και επιβολής κυρώσεων για την καταπολέμηση των διαδικασιών αυτών μετεγκατάστασης των επιχειρήσεων,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πραγματικότητα αυτή πλήττει εντονότερα τις χώρες με μικρότερη οικονομική ανάπτυξη, όπως η Πορτογαλία, όπου παρατηρούνται και έχουν εξαγγελθεί οι μετεγκαταστάσεις διάφορων επιχειρήσεων ή τομέων επιχειρήσεων (C&J Clark, Schuh-Union, Scottwool, ECCO'let, Bawo, Rohde, Yasaki Saltano, Efacec, Eres, Alcoa, Delphy και Alcatel, μεταξύ άλλων) που θα έχουν ως αποτέλεσμα χιλιάδες εργαζόμενοι να καταστούν άνεργοι και θα υπονομεύσουν την υλοποίηση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής,
Η. λαμβάνοντας υπόψη το μεγάλο αριθμό δράσεων των θιγόμενων εργαζομένων, των συνδικαλιστικών οργανώσεών τους, των πληθυσμών, καθώς και της τοπικής αυτοδιοίκησης, για την προάσπιση των θέσεων εργασίας και της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων,
1. εκφράζει την υποστήριξή του στους εργαζομένους και τις οικογένειές τους οι οποίες, με την αλληλεγγύη των πληθυσμών, διαμαρτύρονται για το κλείσιμο και τη μετεγκατάσταση επιχειρήσεων, υπερασπιζόμενες τις θέσεις εργασίας και την οικονομική ανάπτυξη των περιφερειών τους·
2. τονίζει ότι ο μεγάλος αριθμός μετεγκαταστάσεων επιχειρήσεων εντάσσεται στη διαδικασία ελευθέρωσης των εμπορικών συναλλαγών και χαλάρωσης των ρυθμίσεων της αγοράς εργασίας σε παγκόσμια κλίμακα, κυρίως στο πλαίσιο του ΠΟΕ·
3. ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εγκρίνουν ενοποιημένη ρύθμιση για τις ξένες επενδύσεις που θα καταπολεμά το κλείσιμο και τη μετεγκατάσταση επιχειρήσεων·
4. προτείνει να θεσπιστεί επειγόντως νομικό πλαίσιο ρύθμισης που θα εξαρτά την κοινοτική επενδυτική ενίσχυση από την τήρηση συμβατικών όρων εκ μέρους των επιχειρήσεων, όροι που θα εξασφαλίσουν την προάσπιση των δικαιωμάτων του πληθυσμού και των αντίστοιχων περιφερειών και, με τον τρόπο αυτό, το σεβασμό της βιώσιμης οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης·
5. προτείνει, μεταξύ άλλων η ρύθμιση να περιλαμβάνει:
- τον συμβατικό προσδιορισμό περιόδου μακράς διάρκειας που θα εγγυάται την ουσιαστική υλοποίηση του εκ των προτέρων εξαγγελθέντος στόχου, δηλαδή της δημιουργίας σταθερής και μόνιμης απασχόλησης και της οικονομικής ανάπτυξης της περιοχής·
- τον καθορισμό κυρώσεων που θα επιβάλλονται στις επιχειρήσεις που μετεγκαθίστανται χωρίς να τηρούν τις συμβατικές τους υποχρεώσεις, και συγκεκριμένα την επιστροφή των ενισχύσεων που παρασχέθηκαν ενωρίτερα, την απαγόρευση να λάβουν νέες κοινοτικές ενισχύσεις, ακόμη και σε χώρες μη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για περίοδο που απομένει να καθοριστεί·
- την προστασία των δικαιωμάτων των θιγόμενων εργαζομένων, εξασφαλίζοντας την πλήρη ενημέρωση και την αποφασιστική παρέμβαση των δομών των εργαζομένων σε όλη τη διαδικασία, περιλαμβανομένου του δικαιώματος ψήφου, και καθορίζοντας τα κριτήρια για τις οφειλόμενες αποζημιώσεις των εργαζομένων, σε περίπτωση μη τήρησης των συμβατικών υποχρεώσεων εκ μέρους της επιχείρησης·
- τον καθορισμό επαρκώς παρατεταμένων περιόδων, ανάλογων προς τις αντίστοιχες επενδύσεις, για την κοινοποίηση της πρόθεσης για μετεγκατάσταση ή κλείσιμο από πλευράς της επιχείρησης·
6. προτείνει τη δημιουργία κοινοτικού ταμείου στήριξης, ιδίως με πρωτοβουλίες των εργαζομένων και των πολύ μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων που θίγονται, που θα αποσκοπεί στη δημιουργία απασχόλησης και την οικονομική ανάκαμψη των περιφερειών που πλήττονται από το κλείσιμο ή τη μετεγκατάσταση επιχειρήσεων·
7. επαναλαμβάνει την πρότασή του σύμφωνα με την οποία το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Βιομηχανικών Αλλαγών θα πρέπει να έχει ως αποστολή τον έλεγχο και την υποχρεωτική δημοσιοποίηση των διαδικασιών αναδιάρθρωσης και μετεγκατάστασης επιχειρήσεων·
8. επισημαίνει στην Επιτροπή την ανάγκη να υπάρξει σοβαρή παρακολούθηση των σημερινών διαδικασιών που σχετίζονται με το κλείσιμο και τη μετεγκατάσταση επιχειρήσεων, καθώς και να εγκριθούν επειγόντως συγκεκριμένα μέτρα στήριξης των εργαζομένων και οικονομικής ανάκαμψης των πληττόμενων περιοχών·
9. συνιστά στην Επιτροπή τη μετέπειτα παρακολούθηση των επιχειρήσεων που έχουν λάβει κοινοτικές χρηματοδοτικές παροχές, κυρίως ως προς την τήρηση των υποχρεώσεων που έχουν αναλάβει οι επιχειρήσεις αυτές και, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία και τη διατήρηση θέσεων εργασίας και τη χρήση νόμιμων τεχνασμάτων που θα εμποδίζουν ουσιαστικά την ομαδική απόλυση εργαζομένων·
10. συνιστά στην Επιτροπή την εκπόνηση κατάστασης των επιχειρήσεων που κλείνουν ή μετεγκαθίστανται αφού έχουν λάβει κοινοτική χρηματοδοτική ενίσχυση·
11. ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει:
- ενίσχυση των κοινοτικών κανόνων περί ομαδικών απολύσεων, προς την κατεύθυνση της προστασίας των δικαιωμάτων των εργαζομένων, με δυνατότητα επιβολής ουσιαστικών κυρώσεων που θα προβλέπουν, κυρίως, την ακύρωση των αποφάσεων για το κλείσιμο των επιχειρήσεων·
- ενίσχυση των ευρωπαϊκών επιτροπών επιχείρησης και των μέσων λειτουργίας τους, με τη βελτίωση του δικαιώματος των εργαζομένων στην ενημέρωση και την ουσιαστική συμμετοχή στις αποφάσεις, όπως το δικαίωμα αναστολής των απολύσεων·
12. ζητεί από την Επιτροπή να εκπονήσει ενδελεχή μελέτη για το κλείσιμο επιχειρήσεων μετά την παροχή κοινοτικής χρηματοδοτικής ενίσχυσης και για τις μετεγκαταστάσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και τις συνέπειές τους σε οικονομικό, κοινωνικό και χωροταξικό επίπεδο· ζητεί να παρουσιάσει επίσης ανακοίνωση σχετικά με τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής και τα συμπεράσματα που μπορούν να συναχθούν·
13. αναθέτει στην Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων και στην Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής να εκπονήσουν έκθεση για το κλείσιμο επιχειρήσεων μετά την παροχή κοινοτικής χρηματοδοτικής ενίσχυσης και για τις μετεγκαταστάσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και τις συνέπειές τους σε οικονομικό, κοινωνικό και χωροταξικό επίπεδο, προκειμένου να προτείνουν μέτρα για την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων και για τη διασφάλιση της υλοποίησης της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής·
14. αναθέτει στoν Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή, το Συμβούλιο, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής ένωσης και των υποψήφιων χωρών.