Projekt rezolucji - B6-0147/2005Projekt rezolucji
B6-0147/2005
Parlament Europejski

PROJEKT REZOLUCJI

23.2.2005

projekt w odpowiedzi na pytanie wymagające ustnej odpowiedzi B6‑01-0023/2004
zgodnie z art. 108 ust. 5 Regulaminu
złożyli Joseph Daul, Jean-Claude Fruteau
w imieniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi
w sprawie przyszłej reformy wspólnej organizacji rynku cukru

Procedura : 2004/2618(RSP)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
B6-0147/2005
Teksty złożone :
B6-0147/2005
Debaty :
Głosowanie :
Teksty przyjęte :

B6‑0147/2005

Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie przyszłej reformy wspólnej organizacji rynku cukru

Parlament Europejski,

– uwzględniając rozporządzenie Rady (EWG) nr 1260/2001 z dnia 19 czerwca 2001 r. w sprawie wspólnej organizacji rynków w sektorze cukru[1],

– uwzględniając komunikaty Komisji skierowane do Rady i Parlamentu Europejskiego w celu opracowania zrównoważonego modelu rolnictwa dla Europy, a w szczególności przeprowadzenia reformy sektora cukru (COM(2003)0554 i COM(2004)0499),

– uwzględniając analizy oddziaływania dotyczące wariantów reformy przewidywanych w odniesieniu do systemu wspólnotowego dotyczącego cukru (SEC(2003)1022),

– uwzględniając Protokół nr 3 AKP w sprawie cukru[2], specjalny kontyngent taryfowy na rzecz Indii[3], wspólnotowy plan ogólnych preferencji taryfowych (rozporządzenie (WE) nr 2501/2001)[4] i system "wszystko oprócz broni" (rozporządzenie (WE) 416/2001)[5],

– uwzględniając rezolucję Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP-UE nr 3 w sprawie cukru z dnia 1 listopada 2001 r.[6] i z dnia 21 marca 2002 r.[7],

– uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2000 z dnia 18 września 2000 r. wprowadzające nadzwyczajne środki handlowe dla krajów i terytoriów uczestniczących lub powiązanych z procesem stabilizacji i stowarzyszania Unii Europejskiej, zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2820/98,

– uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 2563/2000 z dnia 20 listopada 2000 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2007/2000 poprzez rozszerzenie na byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii i Federalną Republikę Jugosławii nadzwyczajnych środków handlowych dla krajów i terytoriów uczestniczących lub powiązanych z procesem stabilizacji i stowarzyszania Unii Europejskiej oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2820/98,

– uwzględniając rewizję GSP proponowaną przez Komisję (COM(2004)0461 i COM(2004)0699),

– uwzględniając art. 299 ust. 2 TWE,

– uwzględniając art. 108 ust. 5 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że zobowiązania podjęte przez Unię Europejską w ramach Rundy z DOHA oznaczają konieczność redukcji ceł oraz środków wsparcia produkcji i eksportu; w wyniku tych zobowiązań oraz konieczności unowocześnienia całego sektora i uczynienia go bardziej konkurencyjnym konieczne jest przeprowadzenie reformy wspólnej organizacji rynku cukru;

B. mając na uwadze, że wynik odwołania się od decyzji panelu WTO mógłby określić czynniki, które należy wziąć pod uwagę przy przeglądzie struktury systemu kwot, w szczególności "cukru C";

C. mając na uwadze, że zgodnie z umowami preferencyjnymi z państwami AKP i Indiami, Unia Europejska zobowiązała się importować stałą ilość cukru pochodzącego z tych krajów po gwarantowanej cenie;

D. mając na uwadze, że inicjatywa „wszystko oprócz broni”, jeżeli zostanie zastosowana w niezmienionej postaci, wywoła masowy napływ cukru na rynek europejski, w szczególności poprzez nielegalny handel trójstronny, który polega na ponownym wywozie do Europy cukru zakupionego wcześniej po cenie stosowanej na rynku światowym; wykrycie takiej operacji jest praktycznie niemożliwe, zaś tego typu import stanowi zagrożenie dla spójności i równowagi wspólnej organizacji rynku, a takie nadużycie jest równocześnie szkodliwe dla europejskich podatników;

E. mając na uwadze, że inicjatywa „wszystko oprócz broni”, pomimo szczytnych celów, nie stanowi gwarancji rozwoju gospodarczego i społecznego państw najsłabiej rozwiniętych, gdyż przewidywany wzrost handlu trójstronnego przyniesie korzyści tym państwom trzecim, które już są konkurencyjne; w odniesieniu do cukru jest ona złudna z ekonomicznego punktu widzenia, gdyż w przyszłości każdy wzrost eksportu cukru z państw najsłabiej rozwiniętych do Europy wywoła spadek ceny europejskiej, co jest sprzeczne z interesami państw najsłabiej rozwiniętych;

F. mając na uwadze, że w konsekwencji państwa najsłabiej rozwinięte potrzebują nowych uregulowań w zakresie inicjatywy „wszystko oprócz broni”, a ponadto wieloletni plan ogólnych preferencji taryfowych wygasa w dniu 31 grudnia 2005 r.;

G. mając na uwadze, że rozporządzenia Rady (EWG) nr 2007/2000 oraz nr 2563/2000, które zapewniły państwom zachodnich Bałkanów swobodny i nieograniczony dostęp do rynku cukru Unii Europejskiej, spowodowały niebywały wzrost importu cukru z tych państw, w szczególności poprzez nielegalny handel trójstronny, który polega na ponownym wywozie do Europy cukru zakupionego uprzednio po cenie stosowanej na rynku światowym;

H. mając na uwadze możliwe przystąpienie w przyszłości państw zachodnich Bałkanów do UE, stwarzanie gospodarczo niewykonalnej nadmiernej zdolności produkcyjnej cukru poprzez stymulowanie jej preferencyjnym traktowaniem, nie byłoby pożądane ani rozsądne;

I. mając na uwadze, że jednym z celów WPR jest promowanie wielofunkcyjnego charakteru rolnictwa na wszystkich obszarach; musi ona przyczyniać się do zapewnienia rolnikom godziwego poziomu życia, o czym przypomina projekt Konstytucji dla Europy i Strategia Lizbońska; w Strategii Lizbońskiej położono nacisk na poprawę zatrudnienia w ujęciu ilościowym i jakościowym oraz na wzrost spójności społecznej;uważa, zgodnie z rezolucjami Rady Europejskiej w Luksemburgu (1997 r.) i Berlinie (1999 r.), że rolnictwo musi pozostać działalnością na skalę europejską włączając także regiony mniej uprzywilejowane;

J. podkreśla wagę rezolucji Rady Europejskiej w Brukseli (2002 r.), która stwierdza, iż reformy muszą być przeprowadzane z należytym uwzględnieniem specyficznych problemów regionów mniej uprzywilejowanych i należy równocześnie poszukiwać stałego utrzymania konkurencyjności produkcji europejskiej;

K. mając na uwadze, że żądania producentów żyjących w najmniej uprzywilejowanych regionach UE muszą być spełnione – do czego wezwano w konkluzjach Rady Europejskiej w Brukseli w dniach 24-25 października 2005 r.;

L. mając na uwadze, że reforma wspólnej organizacji rynku cukru służy zapewnieniu ustalenia cen na poziomie, który zapewni odpowiedni dochód zarówno producentom wspólnotowym, jak i dostawcom mającym swoje siedziby w krajach AKP oraz w krajach najsłabiej rozwiniętych;

M. mając na uwadze, że ogólny kierunek komunikatu przedłożonego przez Komisję Europejską może zachwiać równowagę istniejącą w sektorze cukru i zaszkodzić producentom wspólnotowym, jak i dostawcom z krajów słabiej rozwiniętych i producentom AKP;

N. uznaje, że spadek cen i kwoty przewidziane przez Komisję Europejską spowodują gwałtowny spadek dochodów uczestników sektora cukrowego, a nie przyniosą prawdopodobnie rzeczywistej korzyści konsumentom, jak potwierdziły to poprzednie reformy, w czasie których obniżka cen surowców nie zaowocowała zmniejszeniem cen towarów konsumpcyjnych;

O. mając na uwadze, że trzcina cukrowa odgrywa określoną rolę społeczno-ekonomiczną w niektórych regionach peryferyjnych; że ma ona wiele funkcji i odgrywa niezastąpioną rolę w dochodach rolników w tych regionach, które wykazują stałe i konkretne dysfunkcje strukturalne, uznane w Traktatach;

P. mając na uwadze, że rosnąca produkcja cukru w niektórych krajach wiodących w produkcji trzciny cukrowej ma poważny wpływ na środowisko, np. poprzez niszczenie lasów deszczowych, erozję gleby i eksploatację surowców naturalnych, wody, gleby itd.;

Wewnętrzny aspekt reformy

1. wskazuje, iż podmioty z sektora cukru potrzebują odpowiedniej przewidywalności, jeśli mają dokonywać niezbędnych inwestycji celem osiągnięcia większej konkurencyjności; uważa zatem za konieczne wyjaśnienie przez Komisję jej zamiarów na okres po 2008 r.; sugeruje, aby reforma wspólnej organizacji rynku nie ulegała zmianom do końca 2012 r.;

2. wyraża zadowolenie z przeprowadzenia przez Komisję analizy ogólnego wpływu różnych wariantów reformy; lecz żałuje, że dokument ten nie zawiera szczegółowych konsekwencji projektu reformy w różnych Państwach Członkowskich i w różnych regionach produkcji, szczególnie w kontekście zatrudnienia w sektorze;

3. wnosi o jak najszybsze przeprowadzenie przez Komisję szczegółowej analizy wpływu w tym skutków społeczno-ekonomicznych tych reform, zarówno dla producentów buraków cukrowych, jak i dla pracowników sektora oraz ich wpływ na opuszczanie niektórych regionów rolniczych w UE; wzywa Komisję do rozszerzenia jej analizy oddziaływania o prawdopodobny wpływ reformy dla rynku zbóż;

4. zauważa, że obniżka cen cukru zaproponowana przez Komisję wykracza poza poziom niezbędny dla dostosowania się do zasad WTO; w konsekwencji domaga się, aby wspomniana obniżka została ograniczona do niezbędnego minimum celem osiągnięcia i utrzymania stałej, wydajnej i silnej produkcji cukru w UE, zgodnie z zasadami WTO; uważa, że podobną zasadę należy zastosować w odniesieniu do obniżki kwot; uważa, że połączony skutek obniżki cen i kwot podważa rentowność sektora zarówno w regionach najsłabszych, jak i regionach najbardziej konkurencyjnych;

5. uważa, ze system cen referencyjnych zaproponowany przez Komisję jest niepewny i nie zagwarantuje stabilności rynku; dlatego proponuje, aby obecny system wspierania cen został zachowany jako sieć bezpieczeństwa, mająca zapobiegać znacznym zachwianiom równowagi na rynku cukru;

6. stwierdza, że kwestia własności kwot nie została dotąd prawnie rozstrzygnięta; zwraca się do Komisji o niezwłoczne wyjaśnienie tej sprawy;

7. uważa, że system transferu kwot proponowany przez Komisję nie spełnia wymogów konkurencyjności, zatrudnienia i wspólnotowej solidarności; nie akceptuje tego systemu, gdyż zagraża on najsłabszym, zwłaszcza poprzez przenoszenie miejsc pracy i niedopuszczalną delokalizację działalności produkcyjnej;

8. zwraca się do Komisji o rozważenie możliwości utworzenia określonego funduszu, zarządzanego przez Unię Europejską, który umożliwiłby chętnym opuszczenie systemu na godziwych warunkach, przez dobrowolną sprzedaż kwot Unii Europejskiej po cenie preferencyjnej, stopniowo obniżanej, ważnej w ograniczonym terminie, po upłynięciu którego kwoty te zostałyby natychmiast zniesione; proponuje system finansowania neutralny budżetowo, odwołujący się do podmiotów działających w branży i do rynku;

9. uważa, że kwoty stanowią właściwy instrument służący normalnej ewolucji produkcji w całej przestrzeni wspólnotowej i że należy je wykorzystywać do tego celu; proponuje, by w projekcie legislacyjnym zawrzeć pojęcie minimalnej kwoty produkcji, która byłaby zachowywana w Państwie Członkowskim;

10. zwraca się do Komisji o wycofanie propozycji dotyczącej transferu kwot pomiędzy Państwami Członkowskimi;

11. podkreśla, że nowe Państwa Członkowskie przystąpiły do Unii Europejskiej na podstawie zobowiązań, których wypełnienie wymagało konsekwentnego wysiłku; proponuje, aby Komisja rozważyła wariant umożliwiający tym Państwom uniknięcie nadmiernych trudności wynikających ze zmniejszenia kwot; w tym kontekście zwraca uwagę na istotne nierówności, stanowiące wadę systemów ustalania kwot B dla nowych Państw Członkowskich; z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji przyznania pełnej rekompensaty producentom buraków cukrowych w nowych Państwach Członkowskich;

12. podkreśla, że reforma powinna być zgodna z zasadami WTO, a równocześnie zapewniać równowagę na wspólnotowym rynku cukru, utrzymanie produkcji i ochronę standardu życia rolników;

13. uważa, że oczekiwane cięcia lub zniesienie dopłat eksportowych nie mogą prowadzić do oszczędności w środkach wspólnotowego budżetu, ale powinny być korzystne dla sektora, tak by pozwalały na lepszą rekompensatę za straty w dochodach rolników lub na podjęcie innych działań z myślą o osiągnięciu równowagi rynkowej;

14. zwraca się do Komisji o uwzględnienie wyników panelu WTO przy opracowaniu projektu legislacyjnego; pragnie, by dokument ten proponował rozwiązania dotyczące przyszłości cukru C; tytułem przykładu zwraca się do Komisji o pilną pracą nad rozwojem alternatywnych możliwości wykorzystania cukru, celem zaoferowania nowych perspektyw zbytu produkcji wspólnotowej, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości otwieranych przez rozwój biopaliw; ponadto wzywa Komisję do zajęcia się aspektami ekonomicznymi i ekologicznymi ewentualnego wykorzystywania cukru jako biopaliwa;

15. wzywa do stosowania przy produkcji cukru – zarówno jako żywności, jak i paliwa – norm społeczno-ekologicznych oraz, co najmniej, zasad ustanawiających wzajemne poszanowanie względów rolniczych i środowiskowych, a także do częstszego stosowania płodozmianu, co umożliwi rolnikom przyczynianie się do poprawy jakości gleby, celem zapewnienia wielofunkcyjnego charakteru rolnictwa, również w aspekcie produkcji cukru;

16. jest zdania, że przewidywalne straty w dochodach nie są wystarczająco rekompensowane; proponuje, by w przypadku ograniczonej obniżki cen, jak nadmieniono w punkcie 4., pule początkowo przewidziane przez Komisję zostały utrzymane i przyznawane w szczególności plantatorom i producentom buraków, tak by otrzymali oni jak najbardziej zadowalającą rekompensatę; ponadto zwraca się do Komisji, by przy obliczaniu rekompensat za obniżkę cen uwzględniała pochodne ceny interwencyjne obowiązujące w państwach, w których takie ceny są stosowane;

17. pragnie, by część funduszu, o którym mowa w punkcie 8., lub dowolny inny określony fundusz, zostały przeznaczone na wynagrodzenie rolników w ramach rekompensaty za utratę przysługujących im uprawnień związanych z dostawami oraz z myślą o udzieleniu im pomocy w podjęciu innej działalności; jednocześnie domaga się podjęcia, z tytułu zabezpieczenia społecznego, działań na rzecz pracowników dotkniętych zamykaniem zakładów cukrowniczych;

18. pochwala zaangażowanie Komisji na rzecz specjalnego traktowania regionów ultraperyferyjnych; ubolewa jednak nad zniesieniem pomocy w zbycie; zwraca się o przywrócenie tego mechanizmu i całkowitą rekompensatę strat w dochodach, celem rzeczywistego uwzględnienia konkretnych utrudnień właściwych dla regionów ultraperyferyjnych;

19. wyraża nadzieję, iż Komisja podda należytej ocenie sytuację produkcji na nieuprzywilejowanych obszarach Unii Europejskiej i określi działania niezbędne, by uniknąć zatrzymania – w następstwie reformy – produkcji buraków i cukru na tych obszarach;

20. wzywa Komisję i Państwa Członkowskie do dokładnego monitorowania społecznych konsekwencji możliwego zamknięcia fabryk w rezultacie przyszłej reformy regulacji dotyczących cukru oraz do przedsięwzięcia odpowiednich działań, jeśli programy społeczne nie okażą się satysfakcjonujące;

Zewnętrzny aspekt reformy

21. przypomina, że zdolność Unii do zarządzania podażą cukru na rynku europejskim odgrywa zasadniczą rolę dla równowagi i trwałości wspólnej organizacji rynku cukru;

22. nalega, by Komisja rozpatrzyła wnioski wysunięte przez Kraje AKP oraz kraje najsłabiej rozwinięte i zastanowiła się nad sposobem uregulowania inicjatywy „wszystko oprócz broni”, który pozwoliłby Unii Europejskiej na zachowanie zdolności zarządzania podażą i na uniknięcie wymuszonych wahań produkcji wspólnotowej w ramach nowej wspólnej organizacji rynku; proponuje, by w ramach tego rozwiązania wdrożyć instrumenty kontroli ilościowej dla systemu kwot importowych, które mogłyby być co pewien czas rewaloryzowane w zależności od rzeczywistego wpływy inicjatywy „wszystko oprócz broni” na rozwój tych krajów, zwłaszcza pod względem lokalnego zatrudnienia i produkcji; proponuje, by te kwoty zostały rozdysponowane na poziomie, który pozwoli na późniejszą produkcję innych artykułów przeznaczonych do zaopatrzenia danego kraju w żywność;

23. pragnie, by projekt legislacyjny Komisji uniemożliwiał wszelki eksport cukru z krajów trzecich do Unii Europejskiej, realizowany w ramach handlu trójstronnego za pośrednictwem krajów mniej rozwiniętych;

24. pragnie, by produkcja cukru importowanego odpowiadała tym samym normom społeczno-ekologicznym, co produkcja cukru w UE; w przypadku, gdyby kraje będące dostawcami nie spełniły tych norm, proponuje nałożenie na importowany cukier podatku, który posłuży do utworzenia nowego funduszu wspólnotowego przeznaczonego na promowanie rolnictwa przyjaznego ludziom i środowisku w krajach rozwijających się, będących dostawcami cukru;

25. wzywa Komisję do niezwłocznego ustanowienia dla krajów Zachodnich Bałkanów kwot obliczonych na podstawie właściwie sporządzonych danych historycznych, tak by kwoty te nie przekraczały salda netto krajowej produkcji i zużycia, a w konsekwencji nie pozwalały na ponowne wyeksportowanie cukru do UE;

26. wzywa Komisję do doskonalenia systemów kontroli mających zapewniać przestrzeganie reguł pochodzenia, w szczególności z uwagi na fakt, iż poszerzenie dostępu do rynku europejskiego na mocy inicjatywy „wszystko oprócz broni” grozi powstaniem różnicy cen, mogącej sprzyjać nielegalnym praktykom;

27. wzywa Komisję do zaproponowania odpowiednich środków mających pomóc krajom AKP, silnie zależnym od eksportu cukru do UE, w różnicowaniu ich tkanki gospodarczej;

28. zwraca się do Komisji o czuwanie, by stanowisko Unii Europejskiej w negocjacjach toczących się w ramach WTO zawierało obecną reformę, tak aby przyszłe zobowiązania wielostronne nie wymagały nowej reformy, wskutek której producenci ucierpieliby po raz drugi;

29. nalega, by Komisja uwzględniła skutki reformy, w szczególności w Brazylii, gdzie produkcja i przetwórstwo cukru jest w rękach niewielkiej liczby osób, ze szkodą dla licznych pracowników plantacji i fabryk; uważa, że UE ma moralny obowiązek czuwania, by jej reformy nie sprzyjały niezrównoważonemu modelowi latyfundialnemu produkcji cukrowniczej, panującemu w Brazylii;

30. wzywa Komisję do połączenia reformy wspólnej europejskiej organizacji rynku cukru z podobnymi reformami organizacji rynku cukru prowadzonymi w innych krajach, szczególnie w Stanach Zjednoczonych Ameryki;

31. wzywa Komisję do dołożenia wszelkich starań celem zawarcia, w ramach WTO, porozumień międzynarodowych dotyczących kontroli produkcji oraz cen cukru;

32. zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji i Radzie.

Informacja prawna - Polityka ochrony prywatności