ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ
11.4.2005
σύμφωνα με το άρθρο 103, παράγραφος 2, του Κανονισμού
των βουλευτών: Ilda Figueiredo, Pedro Guerreiro, Giusto Catania, Helmuth Markov, Αδάμος Αδάμου και Miguel Portas
εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL
σχετικά με τις συνέπειες της ξηρασίας στη Πορτογαλία
B6‑0260/2005
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τις συνέπειες της ξηρασίας στη Πορτογαλία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Πορτογαλία διανύει περίοδο εξαιρετικής ξηρασίας, οι κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις της οποίας είναι ήδη πολύ σοβαρές και το μόνο που μπορεί να συμβεί είναι να επιδεινωθούν όσο πλησιάζει το καλοκαίρι και η περίοδος ανομβρίας,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι τους τελευταίους αυτούς μήνες οι βροχοπτώσεις διατηρήθηκαν σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα από τα φυσιολογικά για την εποχή και ότι η Πορτογαλία πλήττεται από ένα σύνολο άλλων κλιματικών δυσχερειών (παγετούς, ισχυρούς ανέμους και χαλάζι) που έχουν έντονο κοινωνικοοικονομικό αντίκτυπο, ιδίως στο γεωργικό τομέα, με αποτέλεσμα η κατάσταση να έχει προκαλέσει κρίση στον τομέα της γεωργίας και της κτηνοτροφίας και να διακυβεύεται ο εφοδιασμός του πληθυσμού με νερό σε διάφορες περιοχές,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το νερό επιτελεί τόσο σημαντικό ρόλο στην ανθρώπινη δραστηριότητα που όλα τα μέτρα θα πρέπει να συμβάλλουν στο να διατίθεται σε επαρκή ποσότητα και ποιότητα στο χώρο και το χρόνο, χωρίς να τίθενται σε κίνδυνο τα στρατηγικά αποθέματα και ο οικολογικός ρόλος του,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το πόσιμο νερό αποτελεί δημόσιο αγαθό και οικουμενικό δικαίωμα,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση της ξηρασίας πρέπει να αντιμετωπισθεί με βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα με στόχο τη μείωση της αδυναμίας της Πορτογαλίας απέναντι στις υδρολογικές διακυμάνσεις,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, μετά από μια περίοδο ξηρασίας, ενδέχεται να σημειωθεί περίοδος αυξημένων βροχοπτώσεων και να προκληθούν πλημμύρες, όπως συνέβη το 1995,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Ύδατος της Πορτογαλίας, ο όγκος αποθηκευμένου ύδατος σημείωσε ελάχιστη αύξηση σε όλους σχεδόν τους ταμιευτήρες παρά τις βροχοπτώσεις των τελευταίων εβδομάδων, αλλά ότι πρόκειται για διακύμανση άνευ σημασίας, καθώς επίσης ότι οι υδάτινοι πόροι, περιλαμβανομένων των γεωτρήσεων, βρίσκονται πολύ πιο κάτω από τα φυσιολογικά επίπεδα της εποχής,
Η λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν σημειωθεί ανεπανόρθωτες ζημιές στη γεωργική και κτηνοτροφική παραγωγή, σημαντική μείωση στην υδροηλεκτρική παραγωγή και ότι υπήρξαν ήδη προβλήματα στον εφοδιασμό των κατοίκων ορισμένων περιοχών,
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φθινοπωρινές και χειμερινές γεωργικές καλλιέργειες έχουν καταστραφεί λόγω της φτωχής σποράς και της ανώμαλης ανάπτυξης, με αποτέλεσμα να υπάρχουν συνέπειες στα λιβάδια, τους φυσικούς και καλλιεργούμενους βοσκότοπους και να αναγκάζονται οι γεωργοί να καταφεύγουν πρόωρα στα αποθέματα σανού και άχυρου και στην αγορά σανού και συμπυκνωμένης ζωοτροφής, γεγονός που θα επιφέρει φυσικά μείωση της παραγωγής και αύξηση του κόστους, ότι οι προσδοκίες όσον αφορά τις φθινοπωρινές και χειμερινές γεωργικές καλλιέργειες είναι πολύ μικρές, δεδομένου ότι αρχίζει ήδη η περίοδος ανομβρίας με πολύ περιορισμένα επιφανειακά και υπόγεια αποθέματα ύδατος, με αποτέλεσμα να διακυβεύονται η σπορά και φύτευση της περιόδου αυτής, όπως της ντομάτας, του καλαμποκιού και των οπωροκηπευτικών, καθώς επίσης και η διατροφή των ζώων και η φυσιολογική ανάπτυξη φθινοπωρινών καλλιεργειών, όπως τα εσπεριδοειδή και τα σταφύλια,
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεταρρύθμιση της ΚΓΠ αναγκάζει τους αγρότες να αναλάβουν την ευθύνη της διαχείρισης των κινδύνων τους οποίους στο παρελθόν απορροφούσαν οι πολιτικές στήριξης της αγοράς και των τιμών και ότι, ως αποτέλεσμα της ελευθέρωσης του εμπορίου, η γεωργική δραστηριότητα παραμένει ευάλωτη σε κινδύνους και έκτακτες κρίσεις που ξεφεύγουν από τον έλεγχο του αγρότη,
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη τις ζημιές που προκάλεσαν οι πυρκαγιές το 2003 - 2004, τόσο σε επίπεδο δασικό και περιβαλλοντικό όσο και σε επίπεδο εισοδήματος των γεωργών και ανάγκης αναδάσωσης της χώρας, ότι ορισμένες από τις αναδασώσεις που υλοποιήθηκαν, κυρίως για την αποκατάσταση των δασών που καταστράφηκαν λόγω των πυρκαγιών, έχουν βλαφθεί ανεπανόρθωτα λόγω της μειωμένης υγρασίας στο έδαφος, ότι η σημερινή κατάσταση ξηρασίας αυξάνει τους κινδύνους πυρκαγιάς, με αποτέλεσμα να πρέπει να ληφθούν νωρίτερα μέτρα πρόληψης και καταπολέμησης,
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλοί μικρομεσαίοι αγρότες αντιμετωπίζουν, λόγω των φυσικών καταστροφών αυτών, σημαντικές οικονομικές δυσκολίες, που τους εμποδίζουν να καταβάλουν τις εισφορές τους για την κοινωνική ασφάλιση και να ξεπληρώσουν τα δάνεια που έχουν συνάψει για τη φετινή εσοδεία,
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σημειώνονται σοβαρές καθυστερήσεις στην κατασκευή συστημάτων αποθήκευσης ύδατος και αρδευτικών αγωγών, που έχουν ξεκινήσει και προβλεφθεί εδώ και καιρό,
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εφαρμογή του πρωτοκόλλου του Κιότο πρέπει να αντιμετωπιστεί με μεγαλύτερη προσοχή και πολιτική βούληση από τα κράτη μέλη, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τον κόσμο, προκειμένου να προληφθεί η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη καθώς και οι συνέπειές της στις κλιματικές διακυμάνσεις,
1. τονίζει ότι το νερό είναι αναντικατάστατο στους διάφορους ρόλους του, αποτελεί δημόσιο αγαθό, οικουμενικό δικαίωμα του ανθρώπου, έρεισμα της ζωής, κλιματικό, περιβαλλοντικό παράγοντα καθοριστικό για ολόκληρη τη ζωή, στρατηγικό επαναχρησιμοποιήσιμο συντελεστή της παραγωγής, πρέπει να προστατεύεται και δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα·
2. τονίζει ότι θα πρέπει να υπάρξει ιεράρχηση και βελτιστοποίηση της χρήσης του ύδατος, ώστε να εξασφαλίζεται η πρωταρχική κάλυψη των ουσιαστικότερων λειτουργιών, πράγμα που απαιτεί, όχι μόνο την ευαισθητοποίηση και το συντονισμό των προσπαθειών των δημόσιων φορέων, των οικονομικών και κοινωνικών παραγόντων και του πληθυσμού γενικά, αλλά και επείγοντα μέτρα προστασίας των πηγών, ιδίως αυτών που χρησιμοποιούνται για το δημόσιο εφοδιασμό, καθώς και τη δημιουργία απαραίτητων υποδομών συλλογής, επεξεργασίας και διανομής του ύδατος όπου αυτή είναι αναγκαία· ζητεί από τα κράτη μέλη, στο πλαίσιο της εκτέλεσης των διαρθρωτικών ταμείων και του Ταμείου συνοχής, να δώσουν προτεραιότητα στα θέματα που σχετίζονται με το νερό στην Πορτογαλία·
3. εκφράζει την ανάγκη να καθοριστούν συγκεκριμένα και διαρθρωμένα μέτρα μεταξύ των διαφόρων δημόσιων φορέων που θα συμβάλουν στην πρόβλεψη και την πρόληψη των αιτίων κλιματικών φαινομένων όπως η ξηρασία·
4. εκφράζει την ανάγκη να υποβληθούν συγκεκριμένα μέτρα για τη στήριξη των δήμων και των γεωργών της Πορτογαλίας στις περιοχές που πλήττονται περισσότερο από την ξηρασία, κυρίως μέσω της κινητοποίησης του Ευρωπαϊκού Ταμείου αλληλεγγύης·
5. θεωρεί απαραίτητο να προχωρήσουμε στη δημιουργία μιας δημόσιας γεωργικής ασφάλισης, που θα χρηματοδοτείται από κοινοτικούς πόρους και θα επιτρέπει την εξασφάλιση στοιχειώδους εισοδήματος στους γεωργούς σε περίπτωση φυσικών καταστροφών όπως η ξηρασία, οι καταιγίδες, το χαλάζι και οι πυρκαγιές·
6. θεωρεί απαραίτητο να καταβληθεί νωρίτερα το σύνολο των πληρωμών των αντίστοιχων γεωργικών ενισχύσεων στους αγρότες·
7. θεωρεί απαραίτητο να μην επηρεαστούν ή μειωθούν οι ενισχύσεις που υπόκεινται σε όρους πυκνότητας βοσκήσεως, έτσι ώστε να επιτραπεί μεγαλύτερη πυκνότητα όσο διατηρείται η κατάσταση αυτή·
8. εκφράζει την ανάγκη να διασφαλιστεί ο εφοδιασμός με δημητριακά προερχόμενα από την παρέμβαση και με σανό και άχυρο από άλλα κράτη μέλη υπό ευνοϊκούς όρους·
9. θεωρεί απαραίτητο να δημιουργηθεί κονδύλιο οικονομικής στήριξης που θα ελαχιστοποιεί την αύξηση του κόστους και τη μείωση της γεωργικής παραγωγής και να προβλεφθεί προσωρινή εξαίρεση από την εισφορά για την κοινωνική ασφάλιση (χωρίς απώλεια δικαιωμάτων) για γεωργούς πλήρους απασχόλησης με εισόδημα κατώτερο των 12 ΕΜΜ και παράταση των εποχιακών αγροτικών δανείων για 2 χρόνια, χωρίς τόκο·
10. εκφράζει την ανάγκη καθιέρωσης κοινοτικών μέσων για την παραγωγή χορτονομής στην περίμετρο αρδευόμενων εκτάσεων όπου εξακολουθεί να υπάρχει διαθέσιμο νερό, έτσι ώστε να επιτραπεί η παραγωγή ζωοτροφών και να περιορισθούν τα αποτελέσματα της ξηρασίας τα επόμενα έτη·
11. ζητεί από την Επιτροπή, εν συνεχεία των δηλώσεων της επιτρόπου Fischer Boel στο Συμβούλιο Γεωργίας και Αλιείας στις 14 Μαρτίου 2005, να μην παρεμβάλει εμπόδια στη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων από την Πορτογαλία με στόχο την αντιμετώπιση των συνεπειών της παρατεταμένης ξηρασίας στη χώρα αυτή, και συγκεκριμένα τομεακής βοήθειας στους γεωργούς που πλήττονται από την ξηρασία·
12. επιμένει ότι απαιτείται η τήρηση του πρωτοκόλλου του Κιότο ώστε να μην εντείνεται η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη·
13. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και τους κοινωνικούς εταίρους.