ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ
4.7.2005
σύμφωνα με το άρθρο 103, παράγραφος 2, του Κανονισμού
των βουλευτών: Elisabeth Schroedter, Milan Horáček και Marie Anne Isler Béguin
εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE
σχετικά με τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και την πολιτική κατάσταση στη Λευκορωσία
B6‑0420/2005
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και την πολιτική κατάσταση στη Λευκορωσία
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα παλαιότερα ψηφίσματά του για την κατάσταση στη Λευκορωσία όσον αφορά, συγκεκριμένα, το ψήφισμά του της 10ης Μαρτίου 2005 σχετικά με την κατάσταση των πολιτικών κρατουμένων,
– έχοντας υπόψη τα ψηφίσματα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με την κατάσταση στη Λευκορωσία και, συγκεκριμένα, το ψήφισμά της της 28ης Απριλίου 2004 σχετικά με τη δίωξη του τύπου στη Δημοκρατία της Λευκορωσίας,
– έχοντας υπόψη, ιδιαίτερα, το πρόγραμμα δράσης της ΕΕ για την προαγωγή της δημοκρατίας στην Λευκορωσία που εγκρίθηκε από την αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις σχέσεις με τη Λευκορωσία στις 23 Φεβρουαρίου 2005,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση της Προεδρίας του Λουξεμβούργου της 14ης Ιουνίου 2005 που υποστηρίχθηκε από την Ουκρανία και τη Μολδαβία και εκφράζει τη βαθιά ανησυχία για την αυξανόμενη άσκηση πίεσης στην αντιπολίτευση της Λευκορωσίας, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, και άλλες δομές της κοινωνίας των πολιτών, τις συλλήψεις και τις καταδίκες σε βάρος πολιτικών και επιχειρηματιών της αντιπολίτευσης,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 12ης Μαΐου 2004 σχετικά με την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας (CΟΜ(2004)0373),
– έχοντας υπόψη το Διεθνές Σύμφωνο περί Αστικών και Πολιτικών Δικαιωμάτων και συγκεκριμένα τα άρθρα 19 και 21 που εγγυώνται το δικαίωμα της ελευθερίας έκφρασης και της ειρηνικής συνάθροισης,
– έχοντας υπόψη τις κυρώσεις της ΕΕ που εγκρίθηκαν στις 2 Ιουλίου 2004 σε βάρος στελεχών της Λευκορωσίας μετά από την εξαφάνιση τριών ηγετών της αντιπολίτευσης και ενός δημοσιογράφου,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 103, παράγραφος 2, του Κανονισμού του,
A. εκτιμώντας ότι η κατάσταση στη Λευκορωσία έχει επιδεινωθεί και άλλο, παραβιάζονται κατάφωρα τα ανθρώπινα δικαιώματα , η ελευθερία τύπου και η ελευθερία λόγου έχουν κατασταλεί, η Κάτω Βουλή έχει στερηθεί τα νομοθετικά της δικαιώματα και η οικονομία ελέγχεται από τον Πρόεδρο· ότι αυτές οι παραβιάσεις περιλαμβάνουν φυλάκιση μελών της δημοκρατικής αντιπολίτευσης και άλλους τύπους καταστολής που χρησιμοποιούνται σε βάρος τους,
Β. ότι η ΕΕ έχει επανειλημμένα καταδικάσει τη σύλληψη σημαινόντων ηγετών της αντιπολίτευσης από την κυβέρνηση Lukashenko και ότι δεν έχει σημειωθεί πρόοδος στις ανεξιχνίαστες περιπτώσεις αριθμού εξαφανισθέντων ατόμων,
Γ. ότι κατά τα τελευταία χρόνια ορισμένα πολιτικά κόμματα, άνω των 50 ΜΚΟ που εργάζονται υπέρ της δημοκρατίας σε διάφορα επίπεδα και με διαφορετικούς πολιτικούς προσανατολισμούς, και ορισμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα έχουν κλείσει για "τεχνικούς" λόγους, αλλά ότι είναι σαφές ότι σε όλες τις περιπτώσεις αυτές οι οργανώσεις έχουν τιμωρηθεί για την άσκηση κριτικής του Προέδρου και της πολιτικής του,
Δ. ότι τον Απρίλιο 2004, η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα άσκησε κριτική στη Λευκορωσία για τις συνεχείς αναφορές αυθαίρετων συλλήψεων και κρατήσεων και για την παρενόχληση μη κυβερνητικών οργανώσεων, πολιτικών, κομμάτων της αντιπολίτευσης και εκείνων που ασκούν δημοκρατικές δραστηριότητες,
Ε. ότι 22 ανεξάρτητες εφημερίδες έχουν κλείσει κατά την περίοδο 2003-2004, και επιπλέον επτά έκλεισαν προσωρινά κατά την περίοδο πριν από τις κοινοβουλευτικές εκλογές του Οκτωβρίου 2004,
ΣΤ. ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το Δεκέμβριο του 2004 αποφάσισε να απονείμει το Βραβείο Ζαχάρωφ για την ελευθερία σκέψης στην Ένωση Δημοσιογράφων της Λευκορωσίας εφιστώντας έτσι την προσοχή στη δυσχερή θέση των ανεξαρτήτων μέσων ενημέρωσης στη χώρα αυτή,
Ζ. ότι η καταγραφή νέων εφημερίδων έχει σταματήσει από τις κρατικές αρχές, δίκες σε βάρος εφημερίδων και δημοσιογράφων λαμβάνουν χώρα κάθε μέρα και ότι σε πολλές υφιστάμενες εφημερίδες έχουν επιβληθεί πρόστιμα ώστε να μην είναι σε θέση να συνεχίσουν την κυκλοφορία τους,
Η. ότι συλλήψεις με πολιτικά κίνητρα και δίκες ακτιβιστών που ανήκουν στο δημοκρατικό κίνημα και ανεξαρτήτων δημοσιογράφων, καθώς και εκτοπίσεις ξένων πολιτών εξακολουθούν να λαμβάνουν χώρα στη Λευκορωσία· ότι δύο δημοσιογράφοι της εφημερίδας Pahonia - ο Pavel Mazheika και ο Nicola Markievich , καθώς και ο εκδότης της εφημερίδας Raboczyj Victor Izazhkievich, καταδικάστηκαν μεταξύ 6 και 9 μήνες φυλάκιση με βάση τα άρθρα 367 και 378 του ποινικού κώδικα της χώρας, επειδή κατηγορήθηκαν ότι δυσφήμησαν τον αρχηγό του κράτους,
Θ. ότι ο καθηγητής Bandazhevsky, ακαδημαϊκός που ειδικεύεται στην πυρηνική ιατρική καταδικάστηκε σε φυλάκιση 8 ετών στις 18 Ιουνίου 2001 για την ανοικτή κριτική που άσκησε σε βάρος των κρατικών αρχών όσον αφορά την επιστημονική έρευνα για την καταστροφή του πυρηνικού αντιδραστήρα του Τσερνομπίλ το 1986,
Ι. ότι το ψήφισμα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης της 28ης Απριλίου 2004 αναγνωρίζει στοιχεία εμπλοκής ανώτατων κρατικών υπαλλήλων στην απαγωγή και καταγγελλόμενη δολοφονία σημαινόντων μορφών της αντιπολίτευσης το 1999,
ΙΑ. ότι ο ανταποκριτής του WRD το 1999 Dmitry Zawadzki εξαφανίστηκε και οι αρχές της Λευκορωσίας εμφανίζονται να καθυστερούν την έρευνα· ότι στις 20 Οκτωβρίου 2004, η Weronika Czerkasowa δημοσιογράφος της εφημερίδας Solidarnosc, δολοφονήθηκε.και περιστατικά άσκησης βίας σε βάρος δημοσιογράφων συμβαίνουν όλο και πιο συχνά,
ΙΒ. ότι οι εκδόσεις έχουν μονοπωληθεί από το κράτος, και οι εναπομένοντες ιδιώτες εκδότες αντιμετωπίζουν μεγάλα πρόστιμα εάν εκδώσουν ανεξάρτητες εφημερίδες. ότι αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλές ανεξάρτητες εφημερίδες να εκδίδονται στο εξωτερικό· ότι τόσο η Dzien όσο και η BDG εκδίδονται στη Ρωσία αλλά συχνά κατάσχονται στα σύνορα από τις αρχές της Λευκορωσίας,
ΙΔ. ότι το σύστημα διανομής του τύπου έχει μονοπωληθεί από την κρατική εταιρία Sajuz Pieczati και από το ταχυδρομείο, και η ιδιωτική διανομή των μέσων ενημέρωσης έχει απαγορευθεί το 2004,
ΙΕ. ότι στις 31 Μαΐου ο Lukashenko υπέγραψε το Διάταγμα 247 "σχετικά με τις πρόσθετες αρχές που διέπουν τη χρήση των λέξεων "λευκορώσος" και "εθνικός" το οποίο περιλαμβάνει νέα ρύθμιση βάσει της οποίας τα μη κρατικά μέσα ενημέρωσης, οι οργανώσεις και επιχειρήσεις δεν έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν ονομασίες που περιέχουν τις λέξεις "λευκορώσος" ή "εθνικός" υποχρεώνοντας όλους αυτούς που έχουν ένα από αυτά τα επίθετα στην ονομασία τους να καταχωρηθούν εκ νέου με διαφορετική ονομασία εντός τριών μηνών με την απαίτηση να κλείσουν επίσημα την εφημερίδα και να υποβάλουν αίτηση για νέα καταχώρηση η οποία συνήθως απορρίπτεται με την αιτιολογία διαφόρων ελλείψεων,
ΙΣΤ. ότι όλα τα προγράμματα της τηλεόρασης, εθνικής και περιφερειακής, ευρίσκονται στα χέρια της κυβέρνησης.
ΙΖ. ότι ο μόνος ιδιωτικός ραδιοφωνικός σταθμός ειδήσεων το Radio 101,2 έκλεισε το 1997, και όλοι οι εναπομένοντες ιδιωτικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί υποχρεώθηκαν να εκχωρήσουν μέρος των μετοχών τους στο κράτος, τελούν υπό τον πλήρη έλεγχο του καθεστώτος και επιπλέον η μετάδοση του τελευταίου ουκρανικού τηλεοπτικού καναλιού "Inter-plus" απαγορεύθηκε στην Λευκορωσία από το Υπουργείο Πληροφοριών μετά το διαγωνισμό της Eurovision,
ΙΗ. ότι όλες οι συνδέσεις με το Ίντερνετ πραγματοποιούνται μέσω οργανισμού υπό κρατικό έλεγχο ο οποίος έχει μπλοκάρει πολλούς λογαριασμούς και ιστοσελίδες,
ΙΘ. ότι η Λευκορωσία είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που δεν έχει συμβατικές σχέσεις με την ΕΕ λόγω των μαζικών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την de facto δικτατορία του αποκαλούμενου "προέδρου" Lukashenko,
ΙΚ. ότι δεν θα πρέπει να φεισθούμε πολιτικών και διπλωματικών προσπαθειών ώστε να επανέλθει η Λευκορωσία στην ευρωπαϊκή οικογένεια επιτρέποντας τη χώρα αυτή να διαδραματίσει ένα σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας,
1. καταδικάζει απερίφραστα τις αδιάκριτες επιθέσεις του καθεστώτος της Λευκορωσίας σε βάρος των μέσων ενημέρωσης, των δημοσιογράφων, των μελών της αντιπολίτευσης, των ακτιβιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οποιουδήποτε διανέμει ανεξάρτητες πληροφορίες, απευθύνει εκκλήσεις για μεγαλύτερη διαφάνεια ή καταβάλλει προσπάθειες για την ελεύθερη διατύπωση κριτικής του προέδρου και του καθεστώτος, όπως εκδηλώθηκαν με τις αυθαίρετες συλλήψεις, την κακομεταχείριση των κρατουμένων, τις εξαφανίσεις, τις διώξεις με πολιτικά κίνητρα και άλλες πράξεις καταστολής που προσβάλλουν τις βασικές αρχές της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου·
2. τονίζει ότι, η πλειοψηφία της κοινωνίας της Λευκορωσίας δεν έχει τη δυνατότητα να λάβει ανεξάρτητες πολιτικές εγχώριες ή ευρωπαϊκές ειδήσεις, άσκηση κριτικής, πληροφορίες για τις δραστηριότητες της αντιπολίτευσης, ειδήσεις για την πραγματική οικονομική κατάσταση της χώρας ή τις σημερινές επιπτώσεις στη ζωή τους μετά από την καταστροφή του Τσερνομπίλ το 1986· έχει την άποψη ότι ιδιαίτερα όσον αφορά τις προεδρικές εκλογές του 2006, η κοινωνία της Λευκορωσίας θα πρέπει να λαμβάνει ανεξάρτητη ενημέρωση για τους υποψηφίους που θα συμμετάσχουν ως ανταγωνιστές του προέδρου Lukashenko · πιστεύει ότι αυτό θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί μόνο με τη συνδρομή από το εξωτερικό και καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να αναλάβουν τις ευθύνες τους που απορρέουν από τη στρατηγική γειτονίας και να στηρίξουν την κοινωνία των πολιτών της Λευκορωσίας αναγνωρίζοντας το γεγονός ότι ο λαός της Λευκορωσίας έχει τη δυνατότητα να επαναφέρει τη χώρα του στη δημοκρατία·
3. επαναλαμβάνει την υποστήριξή του όσον αφορά τη δημιουργία εναλλακτικών και προσπελάσιμων πηγών ενημέρωσης όπως είναι η τηλεόραση και οι ραδιοφωνικοί σταθμοί στις γειτονικές χώρες·
4. καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια σχετικά με αυτό ώστε να δημιουργηθεί ένα πολυετές πρόγραμμα στήριξης των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης στη Λευκορωσία που θα περιλαμβάνει τη στήριξη των ανεξαρτήτων ραδιοφωνικών προγραμμάτων που μεταδίδονται από την Πολωνία, τη Λιθουανία και ενδεχομένως την Ουκρανία, καθώς και των δημοσιογράφων και των ανεξάρτητων εφημερίδων·
5. έχει την άποψη ότι τα ραδιοφωνικά προγράμματα θα πρέπει να μεταδίδονται στην γλώσσα της Λευκορωσίας και της Ρωσίας, θα πρέπει να δημιουργούνται από ανεξάρτητους δημοσιογράφους από την Λευκορωσία ικανούς να εγγυηθούν την αυθεντικότητα και την ανεξαρτησία των προγραμμάτων και να είναι διαθέσιμα επίσης μέσω Ίντερνετ·
6. καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να διαθέσουν κεφάλαια τα οποία εντάσσονται στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας για τη δημοκρατία και τα δικαιώματα του ανθρώπου για την πρωτοβουλία αυτή·
7. καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να δημιουργήσουν πρόγραμμα υποτροφιών και επιμορφωτικών πρακτικών ασκήσεων για τους δημοσιογράφους της Λευκορωσίας και να δημιουργήσουν προγράμματα κατάρτισης για νέους ανεξάρτητους δημοσιογράφους·
8. τονίζει ότι η δημιουργία ραδιοφωνικού δικτύου θα πρέπει να αποτελεί μέρος της στήριξης για τις εναπομένουσες ανεξάρτητες εφημερίδες και περιοδικά στη Λευκορωσία και ότι μια ειδική στήριξη θα πρέπει να δοθεί στον μη καταχωρημένο ανεξάρτητο τύπο που λειτουργεί εκτός λογοκρισίας και κρατικού ελέγχου·
9. τονίζει και πάλι ότι η περαιτέρω ανάπτυξη των σχέσεων της ΕΕ με τη Λευκορωσία συνδέεται με την πρόοδο προς την οδό της δημοκρατίας, το κράτος δικαίου και το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την ανάπτυξη ελεύθερων και διαφανών μέσων ενημέρωσης·
10. καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να θίξουν το θέμα της Λευκορωσίας με τις ρωσικές αρχές ώστε να καθορισθεί μια κοινή δράση με σκοπό την πραγματοποίηση συγκεκριμένων δημοκρατικών αλλαγών στη χώρα αυτή·
11. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Επιτροπή και το Συμβούλιο και τις Κοινοβουλευτικές Συνελεύσεις του ΟΟΣΑ και του Συμβουλίου της Ευρώπης.