ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ
29.8.2006
σύμφωνα με το άρθρο 103, παράγραφος 2, του Κανονισμού
του Toomas Hendrik Ilves
εξ ονόματος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων
σχετικά με τη σύναψη συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Δημοκρατίας της Αλβανίας, αφετέρου
B6‑0458/2006
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη σύναψη συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Δημοκρατίας της Αλβανίας, αφετέρου
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τη συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών μελών τους, αφενός, και της Δημοκρατίας της Αλβανίας, αφετέρου (COM(2006)0138),
– έχοντας υπόψη την έκθεση προόδου για την Αλβανία στο πλαίσιο της διαδικασίας σταθεροποίησης και σύνδεσης, της 9ης Νοεμβρίου 2005 (SEC(2005)1421),
– έχοντας υπόψη το έγγραφο στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διεύρυνση, της 9ης Νοεμβρίου 2005 (COM(2005)0561), και το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με το έγγραφο στρατηγικής για την διεύρυνση του 2005, της Επιτροπής, της 16ης Μαρτίου 2006,
– έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (A6-0000/2006),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 103, παράγραφος 2, του Κανονισμού του,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Αλβανία πληροί τις προϋποθέσεις για τη σύναψη της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης με τις Ευρωπαϊκές Κοινότητες και τα κράτη μέλη τους,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης πρόκειται να αντικαταστήσει τη συμφωνία εμπορίου και εμπορικής και οικονομικής συνεργασίας του 1992,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η σύναψη της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης με την Αλβανία τοποθετεί τις σχέσεις μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Αλβανίας επί νέας συμβατικής βάσεως η οποία παρέχει στην Αλβανία νέες ευκαιρίες για την προαγωγή του κράτους δικαίου και την ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών, συμβάλλει στην σταθερότητα της χώρας η οποία έχει καίρια σημασία για ολόκληρη την περιοχή, και, τέλος, της επιτρέπει να διευρύνει τη συνεργασία της με την Ευρωπαϊκή Ένωση,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Θεσσαλονίκης της 19ης και 20ής Ιουνίου του 2003 επανέλαβε την αποφασιστικότητά του να στηρίξει πλήρως και αποτελεσματικά την ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, οι οποίες θα καταστούν αναπόσπαστο μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη στιγμή που θα πληρούν τα καθορισμένα κριτήρια,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Αλβανία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις για την αντιμετώπιση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, την πλήρη εφαρμογή της εγκεκριμένης νομοθεσίας, τη βελτίωση της λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης, καθώς και την καταπολέμηση του εμπορίου ανθρώπων και της διακίνησης ναρκωτικών,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη την κριτική που ασκήθηκε, σύμφωνα με την οποία οι τελευταίες βουλευτικές εκλογές στην Αλβανία δεν διενεργήθηκαν με πλήρη τήρηση των δεσμεύσεων του Γραφείου Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΑΣΕ (OSCE/ODIHR) και άλλων διεθνών προδιαγραφών για δημοκρατικές εκλογές,
1. επιδοκιμάζει τη συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης η οποία ανοίγει το δρόμο για στενές και μακρόπνοες συμβατικές σχέσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αλβανίας - μέσο για την επίτευξη πολιτικής, οικονομικής και θεσμικής σταθερότητας στη χώρα καθώς και σε ολόκληρη την περιοχή -, και για την προώθηση της μετατροπής της Αλβανίας σε μια πλουραλιστική δημοκρατία με σεβασμό του κράτους δικαίου και σε μια λειτουργούσα οικονομία της αγοράς·
2. είναι πεπεισμένο ότι η πρόοδος που σημειώνεται στην επίτευξη των προδιαγραφών που προβλέπονται στη συμφωνία πρέπει να ελέγχεται, βάσει συγκεκριμένων μετρήσιμων κριτηρίων αναφοράς, από το συμβούλιο σταθεροποίησης και σύνδεσης και την αρμόδια μικτή κοινοβουλευτική επιτροπή·
3. επισημαίνει τα μακροπρόθεσμα οφέλη που θα προκύψουν από τη συμφωνία τόσο για τον αλβανικό λαό όσο και για την Ένωση· σημειώνει ότι τα μείζονα πλεονεκτήματα της συμφωνίας έγκεινται στην επίτευξη του στόχου ενός ολοκληρωμένου χώρου ελεύθερων εμπορικών συναλλαγών, στον καθορισμό σαφούς νομικής δέσμευσης για συνεργασία στους τομείς κοινού ενδιαφέροντος, καθώς και στην προαγωγή ενός σταθερότερου νομικού περιβάλλοντος για τους επενδυτές·
4. παροτρύνει την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Αλβανία να αξιοποιήσουν τη συμφωνία ως μια επωφελή ευκαιρία και για τις δύο πλευρές· συμβουλεύει επιπλέον την Αλβανία να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία για να βρει το δικό της χώρο στην ευρωπαϊκή αγορά και να αναπτύξει ανταγωνιστικότητα σε συγκεκριμένους τομείς-στόχους·
5. εκτιμά ότι η Αλβανία οφείλει να εστιάσει σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό την προσοχή της στην προσπάθεια ανάπτυξης του οικονομικού δυναμικού της, ιδίως μέσω της επέκτασης των υποδομών της και της ανάπτυξης του τουρισμού· εκφράζει την λύπη του για τις προσφάτως ανακοινωθείσες περικοπές στην βοήθεια για τις εξωτερικές δράσεις που προβλέπονται στις δημοσιονομικές προοπτικές· καλεί την Επιτροπή να δεσμεύσει επαρκείς πόρους για την ανάπτυξη της υποδομής της χώρας, ιδίως δε για την ανάπτυξη των μεταφορών·
6. επιβεβαιώνει, στο πνεύμα των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Θεσσαλονίκης της 19ης και 20ής Ιουνίου του 2003, την πλήρη υποστήριξή του στην ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας και στην μελλοντική ενσωμάτωσή της στην ευρωπαϊκή οικογένεια· πιστεύει, ωστόσο, ότι η προσήλωση της Αλβανίας στις ευρωπαϊκές αξίες και πρότυπα θα ωφελήσει πρωτίστως και κυρίως την ίδια τη χώρα και πρέπει να επιδιωχθεί ως αυτοδύναμος στόχος·
7. έχει υπόψη του τις μεταρρυθμίσεις που η Αλβανία ανέλαβε να πραγματοποιήσει προκειμένου να δημιουργήσει ένα κράτος θεμελιωμένο στις δημοκρατικές αρχές, στο κράτος δικαίου, στην ελεύθερη οικονομία της αγοράς, στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και στην χρηστή διακυβέρνηση· υπογραμμίζει ωστόσο ότι η Αλβανία πρέπει να διευρύνει αυτές τις μεταρρυθμίσεις και να επιδείξει περισσότερο απτά αποτελέσματα, σύμφωνα με όσα προβλέπουν οι διατάξεις της ευρωπαϊκής εταιρικής σχέσης, καθώς επίσης να επιτύχει και να διατηρήσει σταθερά καλές επιδόσεις όσον αφορά την επιτυχή εφαρμογή της συμφωνίας σταθεροποίησης και σύνδεσης προκειμένου να προχωρήσει στην επόμενη φάση της ευρωπαϊκής της πορείας· ανησυχεί ειδικότερα διότι δεν έχει σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά την πλήρη εφαρμογή της εγκεκριμένης νομοθεσίας· θεωρεί ότι είναι ζωτικής σημασίας να ενισχυθεί σε σημαντικό βαθμό η διοικητική ικανότητα, να μεταρρυθμισθεί το δικαστικό σύστημα και να περιφρουρηθεί η ανεξαρτησία του, να προστατευθούν τα δικαιώματα των γυναικών, να καταπολεμηθεί το οργανωμένο έγκλημα και να προαχθεί η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, τα οποία θα πρέπει, ωστόσο, να επιδιώξουν τα ίδια την διαφάνεια στην λειτουργία τους·
8. λαμβάνει υπόψη του την δέσμευση της κυβέρνησης να πατάξει το οργανωμένο έγκλημα, συμπεριλαμβανομένης της απόφασης να απαγορευτεί η χρήση ταχύπλοοων σκαφών προκειμένου να καταπολεμηθεί η εμπορία ανθρώπων και το λαθρεμπόριο ναρκωτικών, αλλά επισημαίνει ότι η Αλβανία οφείλει να επιδείξει περαιτέρω σημαντική πρόοδο στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος σε όλες τις μορφές του, ιδίως δε της εμπορίας γυναικών και παιδιών για σεξουαλική εκμετάλλευση, εκμετάλλευση της εργασίας τους ή καταναγκαστική επαιτεία, ως προϋπόθεση για την διεύρυνση της συνεργασίας με την Ένωση· καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει αλλά και να εντείνει την βοήθεια που παρέχει στις αλβανικές αρχές επ’ αυτού·
9. επισημαίνει τις προσπάθειες της κυβέρνησης στην καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος· παρατηρεί, ωστόσο, ότι η διαφθορά εξακολουθεί να αποτελεί βασικό εμπόδιο στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Αλβανίας και προσδοκά, ως εκ τούτου, ότι η εκστρατεία της κυβέρνησης θα συνεχίσει να αποφέρει απτά αποτελέσματα· είναι της άποψης ότι η διαφθορά δεν έχει συγκεκριμένη κομματική προέλευση και πρέπει να καταπολεμάται ανεξαρτήτως πολιτικών πεποιθήσεων·
10. ενθαρρύνει τους κυβερνητικούς φορείς της Αλβανίας να μεριμνήσουν για τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών στο σχεδιασμό πολιτικής και στην παρακολούθηση της εφαρμογής και αποτελεσματικότητάς της σε όλα τα κυβερνητικά επίπεδα με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας και της αξιοπιστίας των μεταρρυθμίσεων, καθώς και να αυξήσουν τη διαφάνεια και την υποχρέωση λογοδοσίας·
11. εκφράζει τον σεβασμό του για τις προσπάθειες του Υπουργού Παιδείας να μεταρρυθμίσει τον εκπαιδευτικό τομέα· απευθύνει εντούτοις έκκληση προς την κυβέρνηση να εγγυηθεί ίσες ευκαιρίες εκπαίδευσης για όλα τα παιδιά της χώρας·
12. επισημαίνει ότι εξακολουθούν να σημειώνονται σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Αλβανία οι οποίες πρέπει να αντιμετωπιστούν· παροτρύνει την αλβανική κυβέρνηση να υλοποιήσει όλες τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις προκειμένου να δοθεί στους κρατούμενους η δυνατότητα νομικής υπεράσπισης, να εξαλειφθούν τα βασανιστήρια και η απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση· ζητεί δε από την κυβέρνηση να πραγματοποιήσει τις αναγκαίες νομοθετικές μεταρρυθμίσεις προκειμένου να εφαρμοστεί πλήρως ο Οικογενειακός Κώδικας του 2003, ιδίως όσον αφορά την μετατροπή της ενδοοικογενειακής βίας σε ποινικό αδίκημα·
13. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να βοηθήσει την Αλβανία να θέσει τέλος στην τακτική της "βεντέτας" που εξακολουθεί να υπάρχει και η οποία ισοδυναμεί με αποτυχία του κράτους δικαίου και είναι εξ ορισμού αντίθετη προς τις ευρωπαϊκές αξίες·
14. σημειώνει ότι το ισχύον εκλογικό σύστημα χρησιμοποιήθηκε κατά τις τελευταίες βουλευτικές εκλογές το 2005 για να υπονομεύσει την αρχή της αναλογικότητας και καλεί την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Αλβανίας να προχωρήσουν σε περαιτέρω μεταρρύθμιση του συστήματος πριν από τις επικείμενες τοπικές εκλογές, βάσει των συστάσεων του ΟΑΣΕ/ODIHR (Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου), όσον αφορά ιδίως την ακρίβεια των εκλογικών καταλόγων και των ληξιαρχικών βιβλίων·
15. καλεί την Αλβανία να καταβάλει περαιτέρω προσπάθειες για την προστασία των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία, και να συμπληρώσει, αλλά και να εφαρμόσει, την σχετική με την κατάσταση των μειονοτήτων νομοθεσία της προκειμένου να είναι δυνατή η εφαρμογή των σχετικών διεθνών συμβάσεων που έχει κυρώσει η Αλβανία· εκτιμά επίσης ότι χρειάζονται περαιτέρω προσπάθειες προκειμένου να επεκταθεί η χρήση μειονοτικών γλωσσών στις επαφές των πολιτών με τις αρχές και η δημόσια χρήση των παραδοσιακών τοπικών ονομάτων, να βελτιωθεί η πρόσβαση στα μέσα ενημέρωσης των μελών των μειονοτήτων και να επεκταθεί η διδασκαλία των μειονοτικών γλωσσών· επισημαίνει, εξάλλου, την έλλειψη αξιόπιστων στατιστικών στοιχείων όσον αφορά τις εθνικές μειονότητες·
16. εκφράζει την ανησυχία του σχετικά με τις απειλές που εκτόξευσε προσφάτως η αντιπολίτευση περί αποχής από τις προσεχείς τοπικές εκλογές· απευθύνει σχετική έκκληση προς όλες τις πλευρές να ενεργήσουν με υπευθυνότητα και να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία στα ευαίσθητα ζητήματα όπως ο νόμος για τα μέσα ενημέρωσης και οι εκλογικοί κατάλογοι·
17. επιδοκιμάζει τον θετικό και εποικοδομητικό ρόλο που έχει διαδραματίσει η Αλβανία σε πολυμερείς πρωτοβουλίες περιφερειακού επιπέδου· υπογραμμίζει, ωστόσο, την ανάγκη να συνεχισθεί η προώθηση της περιφερειακής συνεργασίας και των καλών γειτονικών σχέσεων σε καίρια ζητήματα που αφορούν την Νοτιοανατολική Ευρώπη, όπως η διασυνοριακή συνεργασία, η ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, η καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και του λαθρεμπορίου, η δημιουργία ενός χώρου ελεύθερων εμπορικών συναλλαγών που θα προσελκύει ξένες επενδύσεις, ο επιμερισμός των περιβαλλοντικών πόρων και η ανάπτυξη ολοκληρωμένων διασυνοριακών δικτύων·
18. εκτιμά ότι, δεδομένης της οικονομικής υπανάπτυξης, η Αλβανία οφείλει να εστιάσει ειδικώς την προσοχή της στην ανάπτυξη της οικονομικής συνεργασίας στην περιοχή, ιδίως με τις όμορες χώρες· θεωρεί δε ότι η ανεξαρτησία του Μαυροβουνίου, οι διαπραγματεύσεις για το μελλοντικό καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου και η έναρξη των διαπραγματεύσεων για την ένταξη στην ΕΕ της FYROM στο εγγύς μέλλον πρέπει να αντιμετωπιστούν ως νέες ευκαιρίες για οικονομική συνεργασία και ανάπτυξη στην Αλβανία αλλά και στην ευρύτερη περιοχή γενικά·
19. είναι της άποψης ότι η Αλβανία θα διαδραματίσει ιδιαιτέρως αποφασιστικό ρόλο στην σταθεροποίηση της ΝΑ Ευρώπης, ιδίως όσον αφορά το τελικό καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου· παροτρύνει την αλβανική κυβέρνηση και τους ηγέτες της χώρας να εξακολουθήσουν να τηρούν εποικοδομητική στάση στο ζήτημα αυτό·
20. υπογραμμίζει τη σημασία των αποστολών επικούρησης της Ένωσης για την δημιουργία υποδομών και επιδοκιμάζει τα αποτελέσματα που επετεύχθησαν από την αποστολή αστυνομικής αρωγής (PAMECA), την αποστολή τελωνειακής αρωγής (EU-CAFAO Albania) και την αποστολή δικαστικής αρωγής (EURALIUS)· δεδομένης της έκτασης και της περιπλοκότητας του αγώνα εναντίον του οργανωμένου εγκλήματος στα Δυτικά Βαλκάνια, καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αυξήσει και να ενισχύσει σημαντικά την συνδρομή της ΕΕ στους τομείς της αστυνόμευσης (PAMECA) και του κράτους δικαίου (EURALIUS)· καλεί συνεπώς την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Αλβανία να αξιοποιήσουν, μέσω προγραμμάτων αδελφοποίησης και απόσπασης, την εκτεταμένη γνώση και την εμπειρία που απεκόμισαν τα κράτη που προσεχώρησαν στην Ένωση το 2004 στον τομέα της αναμόρφωσης των κοινωνιών και των οικονομιών τους στο πλαίσιο της διαδικασίας ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ιδιαίτερα όσον αφορά την έγκριση και την εφαρμογή της νομοθεσίας σχετικά με την επιστροφή γαιών και περιουσιών, συμπεριλαμβανομένων των θρησκευτικών μειονοτήτων και την ενίσχυση των συνοριακών και τελωνειακών αρχών·
21. επιδοκιμάζει τη σύναψη της συμφωνίας επανεισδοχής με την Αλβανία τον Νοέμβριο του 2005 και ζητεί να συναφθεί συμφωνία για τη διευκόλυνση χορήγησης θεωρήσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αλβανίας στο πλαίσιο της διευκόλυνσης χορήγησης θεωρήσεων για όλες τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, προκειμένου να αρθούν τα εμπόδια στις διασυνοριακές ανταλλαγές μεταξύ των επιχειρηματικών κύκλων, των κοινωνικών εταίρων, των ακαδημαϊκών και των φοιτητών καταρχάς· επισημαίνει ωστόσο ότι απώτερος σκοπός οφείλει να είναι η διευκόλυνση των ταξιδιών για όλους τους πολίτες·
22. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή καθώς και στην κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Δημοκρατίας της Αλβανίας.