ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ
24.10.2006
σύμφωνα με το άρθρο 103, παράγραφος 2 του Κανονισμού
των βουλευτών: Kartika Tamara Liotard, Luisa Morgantini, Δημήτριου Παπαδημούλη, Jacky Henin, Gabriele Zimmer, Umberto Guidoni και Αδάμου Αδάμου
εξ ονόματος Ομάδας GUE/NGL
σχετικά με την εξαγωγή τοξικών αποβλήτων στην Αφρική
B6‑0571/2006
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την εξαγωγή τοξικών αποβλήτων στην Αφρική
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό του Συμβουλίου (ΕΟΚ) αριθ. 259/93 της 1ης Φεβρουαρίου 1993 σχετικά με την παρακολούθηση και τον έλεγχο των μεταφορών αποβλήτων στο εσωτερικό της Κοινότητας καθώς και κατά την είσοδο και έξοδό τους[1],
– έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1013/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14ης Ιουνίου 2006 για τις μεταφορές αποβλήτων[2], ο οποίος τέθηκε σε ισχύ στις 15 Ιουλίου 2006 αλλά δεν θα εφαρμοστεί έως τις 12 Ιουλίου 2007, οπότε θα αντικαταστήσει τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 259/93,
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση της Βασιλείας για την διασυνοριακή διακίνηση επικίνδυνων αποβλήτων και τη διάθεσή τους και την Απαγόρευση της Βασιλείας για όλες τις εξαγωγές επικίνδυνων αποβλήτων από χώρες του ΟΟΣΑ προς χώρες εκτός ΟΟΣΑ,
– έχοντας υπόψη την απόφαση του Συμβουλίου 93/98/ΕΟΚ σχετικά με τη σύναψη, εξ ονόματος της Κοινότητας, της σύμβασης για τον έλεγχο της διασυνοριακής διακίνησης επικίνδυνων αποβλήτων και της διάθεσής τους (σύμβαση της Βασιλείας),
– έχοντας υπόψη τη Διεθνή Σύμβαση για την πρόληψη της ρύπανσης από τα πλοία, όπως τροποποιήθηκε με το σχετικό Πρωτόκολλο του 1978, (Marpol 73/78),
– έχοντας υπόψη τις συμβάσεις του Λομέ ΙV και του Μπαμάκο, που απαγορεύουν την εξαγωγή πυρηνικών ή επικίνδυνων αποβλήτων στα κράτη ΑΚΕ από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ οι χώρες ΑΚΕ έχουν συμφωνήσει στην απαγόρευση εισαγωγών παρόμοιων αποβλήτων από οιαδήποτε χώρα,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 103, παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι, στις αρχές Αυγούστου, το υπό παναμέζικη σημαία φορτηγό πλοίο Probo Koala, το οποίο είχε ναυλωθεί από την ολλανδική εταιρεία Trafigura Beheer, ξεφόρτωσε συνολικά 528 τόνους τοξικών αποβλήτων στην πρωτεύουσα της Ακτής του Ελεφαντοστού Αμπιτζάν, γεγονός που προκάλεσε το θάνατο οκτώ ατόμων και προβλήματα υγείας σε αρκετές χιλιάδες άλλα,
B. συνειδητοποιώντας την εντεινόμενη πρακτική διεθνικών εταιρειών και άλλων επιχειρήσεων από βιομηχανικές χώρες να ξεφορτώνουν σε αφρικανικές και άλλες αναπτυσσόμενες χώρες επικίνδυνα και άλλα απόβλητα που αποτελούν σοβαρή απειλή κατά του πανανθρώπινου δικαιώματος στη ζωή και την υγεία,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι παρόμοια σκάνδαλα έχουν πλήξει την αφρικανική ήπειρο τα τελευταία χρόνια: τοξικά απόβλητα στο Αμπιτζάν, ραδιενεργές δεξαμενές στη Σομαλία, εκφόρτωση 5.600 λίτρων χλωρίου στο Καμερούν, καθώς και φορτία άχρηστων επισώτρων, αυτοκινήτων και ηλεκτρονικού υλικού που περιέχουν τοξικές ουσίες, η ανακύκλωση των οποίων είναι πολύ δαπανηρή,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξαγωγή επικίνδυνων αποβλήτων για ανακύκλωση εξακολουθεί να χρησιμοποιείται συχνότατα ως πρόσχημα για την τελική απόρριψη, με καταστροφικό για το περιβάλλον τρόπο, σε λιγότερο αναπτυγμένες χώρες,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές αναπτυσσόμενες χώρες δεν διαθέτουν τις τεχνολογίες για την επεξεργασία των αποβλήτων αυτών κατά τρόπο ώστε να εκλείψουν ή να μειωθούν οι αρνητικές συνέπειές τους στην υγεία και το περιβάλλον,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν κινηθεί παράλληλες έρευνες κατά της εταιρείας Trafigura Beheer, των λιμενικών υπηρεσιών του Άμστερνταμ, υπαλλήλων της πόλης του Άμστερνταμ και του ολλανδικού Υπουργείου Περιβάλλοντος, δεδομένου ότι όλοι οι ανωτέρω, μολονότι γνώριζαν τη φύση του φορτίου, χορήγησαν άδεια για την εκφόρτωσή του,
1. εκφράζει τη βαθιά του λύπη για την απώλεια ζωών και την υγειονομική κρίση στο Αμπιτζάν, όπου περίπου 44.000 άνθρωποι ζήτησαν ιατρική βοήθεια εξαιτίας της παράνομης εκφόρτωσης τοξικών αποβλήτων, και καταδικάζει την ηθελημένη ενέργεια που προκάλεσε την κατάσταση αυτή, σημειώνει με ανησυχία ότι το αυξανόμενο ποσοστό παράνομης εκφόρτωσης τοξικών και επικίνδυνων προϊόντων και αποβλήτων σε αναπτυσσόμενες χώρες συνεχίζει να επηρεάζει αρνητικά τα ανθρώπινα δικαιώματα των ατόμων των χωρών αυτών στη ζωή και την υγεία·
2. εκτιμά ότι στην περίπτωση του φορτίου που μετέφερε το Probo Koala και της εκφόρτωσης τοξικών αποβλήτων στο Αμπιτζάν υπήρξε καταφανής παραβίαση τόσο της νομοθεσίας της ΕΕ όσο και των διεθνών συμβάσεων και ζητεί από την Επιτροπή να διεξαγάγει ανεξάρτητη έρευνα προκειμένου να εξηγήσει για ποιο λόγο απέτυχε η επιβολή της ισχύουσας νομοθεσίας·
3. ζητεί από την Επιτροπή και τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη να εφαρμόσουν διαδικασίες για την ανίχνευση των εν λόγω τοξικών αποβλήτων από την παραγωγή έως την απόρριψή τους, περιλαμβανομένων όλων των μερών που παρενέβησαν στη διαδικασία αυτή, προκειμένου να προσδιορισθούν με σαφήνεια τα μέρη τα οποία πρέπει να θεωρηθούν υπόλογα και υπεύθυνα για την απόρριψη των τοξικών αποβλήτων στο Αμπιτζάν και να τεθούν στη διάθεση των θυμάτων ένδικα μέσα και αποζημίωση·
4. παροτρύνει την Επιτροπή να λάβει ουσιαστικά και συγκεκριμένα μέτρα για να τερματισθεί η ατιμωρησία των υπεύθυνων για την έκθεση πληθυσμών σε κίνδυνο, να επιβληθούν ποινικές κυρώσεις για τη διασφάλιση της τήρησης της νομοθεσίας της ΕΕ, σύμφωνα με την απόφαση της 13ης Σεπτεμβρίου 2005, που εξέδωσε το Δικαστήριο της ΕΕ για τις ποινικές κυρώσεις για βλάβη του περιβάλλοντος (C-176/03) ώστε να υποχρεωθούν τα κράτη μέλη να εφαρμόζουν στο ακέραιο όλη τη σχετική κοινοτική νομοθεσία, και να κινήσει διαδικασίες για παράβαση κατά των κρατών μελών που δεν το πράττουν·
5. ζητεί από την Επιτροπή και τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη να κοινοποιήσουν όλες τις διμερείς και πολυμερείς συμφωνίες που έχουν συνάψει έως σήμερα με χώρες που δεν ανήκουν στον ΟΟΣΑ για τη μεταφορά φορτίων αποβλήτων·
6. παροτρύνει τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα για τον έλεγχο των δραστηριοτήτων των βιομηχανιών και των διεθνικών εταιρειών τους και για τη διασφάλιση της μη παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μέσω επιζήμιων περιβαλλοντικών πρακτικών, όπως η μεταφορά τοξικών και επικίνδυνων προϊόντων και αποβλήτων, ιδίως προς τις αναπτυσσόμενες χώρες·
7. αναθέτει στην Επιτροπή να συγκεντρώσει πληροφορίες για την παράνομη διακίνηση και απόρριψη τέτοιων αποβλήτων και προϊόντων σε αφρικανικές και άλλες αναπτυσσόμενες χώρες, να υποβάλει προτάσεις για μέτρα ελέγχου, μείωσης και εξάλειψης της παράνομης αυτής διακίνησης, μεταφοράς και απόρριψης παρόμοιων προϊόντων σε αφρικανικές και άλλες αναπτυσσόμενες χώρες και να συντάσσει ετησίως κατάλογο των χωρών και των διεθνικών εταιρειών που εμπλέκονται στην παράνομη απόρριψη τοξικών αποβλήτων και προϊόντων σε αφρικανικές και άλλες αναπτυσσόμενες χώρες·
8. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, τα κράτη μέλη, τη Γραμματεία της Σύμβασης της Βασιλείας και στην κυβέρνηση της Ακτής του Ελεφαντοστού.