ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ
13.11.2006
σύμφωνα με το άρθρο 103, παράγραφος 2, του Κανονισμού
των βουλευτών Elizabeth Lynne και Μάριου Ματσάκη
εξ ονόματος της Ομάδας ALDE
σχετικά με την Έκτη Διάσκεψη για την Αναθεώρηση της Σύμβασης για τα Βιολογικά και Τοξινικά Όπλα (BTWC) που θα πραγματοποιηθεί στη Γενεύη από τις 20 Νοεμβρίου έως τις 8 Δεκεμβρίου 2006
B6‑0594/2006
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την Έκτη Διάσκεψη για την Αναθεώρηση της Σύμβασης για τα Βιολογικά και Τοξινικά Όπλα (BTWC) που θα πραγματοποιηθεί στη Γενεύη από τις 20 Νοεμβρίου έως τις 8 Δεκεμβρίου 2006
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την Τρίτη Διάσκεψη για την Αναθεώρηση της Σύμβασης του 1980 για Ορισμένα Συμβατικά Όπλα (CCW, την αποκαλούμενη και «σύμβαση των απάνθρωπων όπλων»), που πραγματοποιείται στη Γενεύη από τις 7 έως τις 17 Νοεμβρίου 2006,
– έχοντας υπόψη την Έκτη Διάσκεψη για την Αναθεώρηση της Σύμβασης για τα Βιολογικά και Τοξινικά Όπλα (BTWC) που θα πραγματοποιηθεί στη Γενεύη από τις 20 Νοεμβρίου έως τις 8 Δεκεμβρίου 2006,
– έχοντας υπόψη και επαναβεβαιώνοντας την άποψή του ότι, εν αναμονή της ολικής απαγόρευσης των βομβών διασποράς, όλα τα κράτη πρέπει να αποδεχθούν ένα γενικό μορατόριουμ όσον αφορά την παραγωγή, την αποθήκευση, τη μεταφορά και τη χρήση τους (όπως ζητούσε, μεταξύ άλλων, το ψήφισμα της 13ης Φεβρουαρίου 2003 για τις επικίνδυνες συνέπειες των μη εκραγέντων πυρομαχικών (νάρκες εδάφους και βομβίδια διασποράς) και τα όπλα με απεμπλουτισμένο ουράνιο),
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματα του τόσο για τη σύμβαση BTWC όσο και τη σύμβαση CCW, και ιδίως το ψήφισμά του της 14ης Ιουνίου 2001 για το πρωτόκολλο συμμόρφωσης στην BTWC,
– έχοντας υπόψη τη στρατηγική ασφάλειας της ΕΕ του 2003 και τη στρατηγική της ΕΕ για τα όπλα μαζικής καταστροφής, καθώς και τους φορείς μέσων μαζικής καταστροφής, που εγκρίθηκε το 2003, καθώς και το ψήφισμα του Κοινοβουλίου της 17ης Νοεμβρίου 2005 για τη μη διάδοση των όπλων μαζικής καταστροφής: ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 103, παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι η σχεδόν οικουμενικότητα της συνθήκης BTWC, που υπεγράφη από μεγάλη πλειονότητα κρατών (155 μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2006, μεταξύ αυτών και όλα τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ) αλλά εκφράζοντας τη λύπη του για το γεγονός ότι, παρόλ’ αυτά, η Σύμβαση πάσχει από την απουσία διατάξεων διακρίβωσης για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης σε αυτήν· λαμβάνοντας επί πλέον υπόψη ότι η Σύμβαση καταρτίστηκε σε μια περίοδο που δεν είχε συνειδητοποιηθεί πλήρως η εν δυνάμει απειλή από μη κρατικούς φορείς που διέθεταν βιολογικά όπλα,
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι, μολονότι ο αριθμός των συμβαλλομένων μερών αυξάνει σταθερά (100 στην εισαγωγική συμφωνία πλαίσιο τον Ιανουάριο του 2006) η CCW απέχει πολύ από το να είναι οικουμενική και ότι είναι σημαντικά μικρότερος ο αριθμός των κρατών που έχουν υπογράψει τα πέντε πρωτόκολλα που περιέχουν το ουσιώδες μέρος της σύμβασης (το Πρώτο Πρωτόκολλο για τις μη ανιχνεύσιμες εκρήξεις, που ισχύει από το 1983 και το οποίο την 1η Ιανουαρίου 2006 υπεγράφη από 97 κράτη· το Δεύτερο Πρωτόκολλο για τις νάρκες και τις παγίδες, το οποίο υπεγράφη το 1983 από 87 κράτη· το Τρίτο Πρωτόκολλο για τα εμπρηστικά όπλα που υπεγράφη το 1983 από 93 κράτη· το Τέταρτο Πρωτόκολλο για τα όπλα λέιζερ που προκαλούν τύφλωση, που υπεγράφη το 1998 από 82 κράτη· το Πέμπτο Πρωτόκολλο για τα μη εκραγέντα πυρομαχικά, που υπεγράφη το 2006 από 23 κράτη),
Γ. λαμβάνοντας επί πλέον υπόψη ότι, μολονότι η σύμβαση CCW πρέπει να θεωρείται ως μια σταδιακή προσέγγιση για τον αφοπλισμό μέσω της «ρύθμισης της χρήσης», πάσχει από άλλες αδυναμίες, όπως: η απουσία μηχανισμών διακρίβωσης (και η έλλειψη της αναγκαίας πολιτικής βούλησης για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης)· έλλειψη σαφήνειας όσον αφορά τον τύπο των όπλων που καλύπτονται από τη Σύμβαση· η εθελοντική φύση των διατάξεων και το γεγονός ότι τέτοιου είδους όπλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και χρησιμοποιούνται υπό ιδιαίτερα αμφιλεγόμενους και άνευ διακρίσεων τρόπους (προξενώντας περιττές και δυσανάλογες απώλειες μεταξύ των αμάχων, εφόσον χρησιμοποιούνται σε αστικές περιοχές) αλλά, παρόλ’ αυτά, εξακολουθούν να μην απαγορεύονται στο πλαίσιο της Συνθήκης,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, παράλληλα με τη Σύμβαση για τα Χημικά Όπλα και τη Συνθήκη για τη μη Διάδοση των Πυρηνικών Όπλων, η αποτελεσματική λειτουργία αμφοτέρων των συμβάσεων BTWC και CCW είναι εξαιρετικά σημαντική για την απαγόρευση της χρήσης απάνθρωπων τύπων όπλων όχι μόνο εκ μέρους κρατών στις εχθροπραξίες, αλλά επίσης και από μη κρατικούς φορείς, μεταξύ των οποίων τρομοκρατικές και εγκληματικές οργανώσεις,
E. συγκλονισμένο από την ευρεία χρήση βομβών διασποράς από τις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις στον πρόσφατο πόλεμο στο Νότιο Λίβανο· αναμένοντας τα αποτελέσματα της εν εξελίξει έρευνας που διενεργεί ομάδα εμπειρογνωμόνων των Ηνωμένων Εθνών, η οποία ξεκίνησε στις 23 Σεπτεμβρίου 2006, σχετικά με τη χρήση τέτοιου είδους όπλων, τις συνέπειες και τη συμμόρφωσή τους στο διεθνές δίκαιο,
ΣΤ. επαναβεβαιώνοντας ότι οι βόμβες διασποράς είναι όπλα απάνθρωπα και προκαλούν αδιακρίτως αποτελέσματα, πράγμα που επιφέρει μεγάλες απώλειες μεταξύ των αμάχων, τόσο από τις επιπτώσεις που έχουν τη στιγμή της επίθεσης όσο και με τη μετά τον τερματισμό των εχθροπραξιών μόλυνση των περιοχών από τα μη εκραγέντα πυρομαχικά· επισημαίνοντας ότι η μόλυνση αυτή απειλεί την οικονομική και κοινωνική αποκατάσταση των πληγεισών περιοχών και πεπεισμένο ότι οι τεχνικής φύσεως λύσεις, όπως η μείωση του δείκτη αστοχίας τον βομβιδίων, απεδείχθησαν ανεπαρκείς για την αντιμετώπιση του προβλήματος,
Tο αποτέλεσμα της Διάσκεψης για την Αναθεώρηση της BTWC και το μέλλον αυτής
1. υπενθυμίζει ότι το πρώτο τμήμα της 5ης Διάσκεψης για την Αναθεώρηση της BTWC του 2001, ολοκληρώθηκε εν πολλοίς με αποτυχία λόγω της απόσυρσης της αμερικανικής κυβέρνησης Bush από (τις σχεδόν επιτυχώς ολοκληρωθείσες) διαπραγματεύσεις για τη δημιουργία ενός νομικώς δεσμευτικού μηχανισμού ενίσχυσης της συμμόρφωσης (δηλαδή ένα πρωτόκολλο που θα πιστοποιεί ότι τα συμβαλλόμενα στην BTWC κράτη συμμορφώνονται στη Σύμβαση) και το αίτημα της αμερικανικής κυβέρνησης για πλήρη τερματισμό της εντολής για τη διαδικασία διαπραγματεύσεων σχετικά με τη διακρίβωση·
2. υπενθυμίζει ότι η 6η Διάσκεψη για την Αναθεώρηση αποτελεί ευκαιρία για την επανέναρξη των προσπαθειών για τον σχεδιασμό πραγματικά αποτελεσματικών μέτρων διακρίβωσης της BTWC·
3. χαιρετίζει την Κοινή Δράση της ΕΕ που συμφωνήθηκε σχετικά με την BTWC στις 27 Φεβρουαρίου 2006 και την Κοινή Θέση που εγκρίθηκε στις 20 Μαρτίου 2006 για την προώθηση της οικουμενικότητας της BTWC (μεταξύ άλλων και μέσω της χορήγησης βοήθειας για την εφαρμογή της) και την προώθηση ενός ρεαλιστικού προγράμματος εργασίας μεταπαρακολούθησης για την βελτίωση της εφαρμογής και της συμμόρφωσης των συμβαλλομένων μερών, καθώς και των μη κρατικών φορέων, που πρέπει να ολοκληρωθεί εγκαίρως ενόψει της 7ης Διάσκεψης για την Αναθεώρηση του 2011·
4. χαιρετίζει τις συνεχείς διπλωματικές προσπάθειες που καταβάλλει η ΕΕ (τόσο το Συμβούλιο όσο και η Επιτροπή) για να κρατήσει ζωντανές τις διεθνείς προσπάθειες για ενίσχυση της BTWC και αναγνωρίζει τον ρόλο της ΕΕ στην προώθηση της διερεύνησης εθελοντικών μη δεσμευτικών επιθεωρήσεων ως «μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης», καθώς και την ενίσχυση της εθνικής νομοθεσίας, στην πορεία προς την Διάσκεψη για την Αναθεώρηση·
5. εκφράζει, παρόλ’ αυτά, την ανησυχία του για την προφανή απροθυμία της ΕΕ και της διεθνούς κοινότητας γενικότερα, να αντιμετωπίσουν την άρνηση των ΗΠΑ όσον αφορά την υιοθέτηση ενός νομικώς δεσμευτικού πρωτοκόλλου διακρίβωσης, πράγμα που πλήττει το μέλλον και την αξιοπιστία της BTWC·
6. παροτρύνει, ως εκ τούτου, την ΕΕ να θέσει το ζήτημα αυτό στα διατλαντικά φόρα (και ιδίως το NATO) και να καταστήσει σαφές στην κυβέρνηση των ΗΠΑ ότι η μονομερής στάση της στο θέμα αυτό είναι απαράδεκτη·
Το αποτέλεσμα της Διάσκεψης για την Αναθεώρηση της CCW και το μέλλον της και η ανάγκη απαγόρευσης των βομβών διασποράς
7. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι στην έναρξη της Διάσκεψης για την Αναθεώρηση της CCW δεν υπήρξε δημόσια σαφώς διατυπωμένη κοινή θέση από πλευράς ΕΕ, όσον αφορά τις προθέσεις και την τακτική για τη Διάσκεψη ή την ουσία και το αποτέλεσμά της·
8. ζητεί από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να διευκρινίσουν το πεδίο αναφοράς του Τρίτου Πρωτοκόλλου της CCW σχετικά με τα εμπρηστικά όπλα, προκειμένου να προληφθεί η περαιτέρω χρήση των βομβών λευκού φωσφόρου κατά στρατιωτικών και πολιτικών στόχων, καθώς και για να σταματήσει η χρήση βλημάτων (απεμπλουτισμένου) ουρανίου στις ένοπλες συγκρούσεις·
9. χαιρετίζει το γεγονός ότι το Πέμπτο Πρωτόκολλο της CCW για τα μη εκραγέντα πυρομαχικά τέθηκε σε εφαρμογή στις 12 Νοεμβρίου 2006 και, κατά συνέπεια, έχει περιληφθεί στο δεσμευτικό διεθνές δίκαιο· επισημαίνει ότι αυτό συνεπάγεται ότι τα κράτη μέλη θα καθαρίσουν τα εδάφη τους από τα μη εκραγέντα πυρομαχικά ώστε να περιορισθεί ο αριθμός των θυμάτων μεταξύ των αμάχων μετά τις ένοπλες συγκρούσεις· επισημαίνει επίσης ότι το Πρωτόκολλο αυτό υποχρεώνει τα μέρη που είναι υπεύθυνα για τα μη εκραγέντα πυρομαχικά, να βοηθήσουν στην απομάκρυνσή τους, ακόμη και αν τα εδάφη στα οποία είναι διασκορπισμένα δεν ευρίσκονται υπό τον έλεγχο τους· επιμένει ότι το Πρωτόκολλο πρέπει να περιλάβει όλες τις μορφές των μη εκραγέντων πυρομαχικών, συμπεριλαμβανομένων και των βομβών διασποράς·
10. επισημαίνει ότι ακόμη περισσότερα κράτη πρέπει να υπογράψουν και να κυρώσουν το Πρωτόκολλο αυτό (καθώς και τη Σύμβαση Πλαίσιο CCW και τα τέσσερα άλλα πρωτόκολλα) και ότι, λόγω της αδυναμίας του κειμένου και τον εθελοντικό χαρακτήρα των περισσότερων διατάξεών του, η επιτυχία του θα εξαρτηθεί από την αποφασιστική και ενδελεχή εφαρμογή του· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι το Πρωτόκολλο αυτό εφαρμόζεται μόνο στους μελλοντικούς πολέμους· καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή θα πράξουν ό,τι είναι δυνατόν για να διασφαλίσουν ότι όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ θα υπογράψουν και θα κυρώσουν δεόντως το Πρωτόκολλο αυτό και επίσης ότι και όλες οι χώρες που λαμβάνουν βοήθεια για τον αφοπλισμό θα υπογράψουν και θα κυρώσουν το Πρωτόκολλο αυτό, έστω και αν μέχρι τώρα δεν έχουν προσχωρήσει στην σύμβαση CCW (όπως ο Λίβανος)·
11. χαιρετίζει την έκκληση που απηύθυνε ο κ. Jan Egeland, συντονιστής της βοήθειας εκτάκτου ανάγκης των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών κ. Kofi Annan, επ’ ευκαιρία της έναρξης της Διάσκεψης για την Αναθεώρηση της CCW, προς όλα τα κράτη να προχωρήσουν σε μορατόριο («πάγωμα») της χρήσης βομβών διασποράς σε κατοικημένες περιοχές και στην καταστροφή των «βομβών διασποράς περιορισμένης ακριβείας και αξιοπιστίας»·
12. υποστηρίζει την έκκληση του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού (ΔΕΣ) στη Διάσκεψη για την Αναθεώρηση της CCW, για καταστροφή των αποθεμάτων τέτοιου είδους όπλων και τη σύγκληση συνάντησης εμπειρογνωμόνων στις αρχές του 2007, με σκοπό τον εντοπισμό των στοιχείων που πρέπει να περιληφθούν σε μια συνθήκη για τις βόμβες διασποράς·
13. χαιρετίζει το γεγονός ότι στη διάσκεψη της CCW τον Σεπτέμβριο του 2006, έξι χώρες (Αυστρία, Αγία Έδρα, Ιρλανδία, Μεξικό, Νέα Ζηλανδία και Σουηδία) ζήτησαν να τεθεί επί τάπητος ένα «νομικώς δεσμευτικό μέσο που θα απευθύνεται στις ανθρωπιστικές ανησυχίες που δημιουργούν οι βόμβες διασποράς» και ότι κατά τις τρεις πρώτες ημέρες της Διάσκεψης για την Αναθεώρηση της CCW, η πρόταση αυτή υιοθετήθηκε από την Αργεντινή, την Κόστα Ρίκα, την Τσεχική Δημοκρατία, τη Δανία, τη Γερμανία, την Ουγγαρία, το Λιχτενστάιν, την Πορτογαλία, την Σλοβακία, τη Σλοβενία, την Ισπανία και την Ελβετία και ότι πολλές άλλες χώρες έδειξαν ότι προτίθενται να πράξουν το ίδιο·
14. χαιρετίζει τις πρωτοβουλίες πολλών κρατών, μεταξύ των οποίων του Βελγίου και της Νορβηγίας, για τη θέσπιση εθνικής νομοθεσίας για την απαγόρευση χρήσης βομβών διασποράς στην επικράτειά τους και από τις ένοπλες δυνάμεις τους·
15. επισημαίνει την ανάγκη η διεθνής κοινότητα να ξεκινήσει πάραυτα διαπραγματεύσεις για την καθιέρωση μιας συνολικής και αποτελεσματικής σύμβασης για την ολοκληρωτική απαγόρευση των βομβών διασποράς, όπως συνέβη με τις νάρκες κατά προσωπικού·
16. χαιρετίζει τη συμφωνία των 24 κρατών στη Διάσκεψη για την Αναθεώρηση των Συμβατικών Όπλων στην Γενεύη, να προωθήσουν διαπραγματεύσεις για τη θέσπιση νέας διεθνούς νομοθεσίας για τις βόμβες διασποράς· χαιρετίζει την έναρξη ισχύος της νέας συμφωνίας για τα μη εκραγέντα πυρομαχικά (ERW), μολονότι εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι αυτή δεν αντιμετωπίζει επαρκώς το πρόβλημα των βομβών διασποράς·
17. εν αναμονή μιας τέτοιας σύμβασης, καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να ζητήσουν, στο πνεύμα του στόχου της CCW για τη θέσπιση πρωτοκόλλων για τα αντίστοιχα οπλικά συστήματα, όταν ανακύπτει ανάγκη, την κατάρτιση ειδικού Έκτου Πρωτοκόλλου για την απαγόρευση της παραγωγής, της αποθήκευσης, της μεταφοράς και της χρήσης βομβών διασποράς·
18. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ να θεσπίσουν εθνικά νομοθετικά μέτρα που θα θέτουν εκτός νόμου την παραγωγή, την αποθήκευση, τη μεταφορά και τη χρήση βομβών διασποράς (συμπεριλαμβανομένης και της επιβολής κυρώσεων σε τράπεζες και εταιρείες που εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται στον τομέα αυτό) και να δηλώσουν απερίφραστα ότι αυτά δεν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν από τις ένοπλες δυνάμεις τους σε οιαδήποτε επιχείρηση που τελεί υπό δική τους διοίκηση·
Για αμφότερες την BTWC και την CCW
19. καλεί όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, το Συμβούλιο και την Επιτροπή να εργασθούν σκληρά και να διασφαλίσουν ότι, στο ορατό μέλλον, τόσο η BTWC όσο και η CCW θα αποκτήσουν μόνιμη γραμματεία που θα επιβλέπει την επιτυχή εφαρμογή τους, όπως συμβαίνει με την Οργάνωση για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (OPCW), που δημιουργήθηκε για τον σκοπό αυτό από τη Σύμβαση για τα Χημικά Όπλα·
20. καλεί το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη να προωθήσουν και να θεσπίσουν την απαγόρευση της χρήσης βομβών διασποράς, που αποτελεί ένα από τα μέσα διασποράς των βιολογικών και τοξικών παραγόντων·
21. καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ, το Συμβούλιο και την Επιτροπή να διασφαλίσουν ότι η Απόφαση 1540 (της 28ης Απριλίου 2004) του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ, για την πρόληψη της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής μεταξύ μη κρατικών φορέων, θα εφαρμοστεί παγκοσμίως και να εξετάσουν την επέκταση του πεδίου αναφοράς της απόφασης και πέρα από τα όπλα μαζικής καταστροφής, ώστε να περιληφθούν και τα απάνθρωπα συμβατικά όπλα·
22. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, τις αρμόδιες εξειδικευμένες ΜΚΟ, καθώς και τον Γενικό Γραμματέα και όλα τα κράτη μέλη των Ηνωμένων Εθνών.