PROJEKT REZOLUCJI

30.5.2007

zamykającej debatę nad oświadczeniami Rady i Komisji
zgodnie z art. 103 ust. 2 Regulaminu
złożyli Laima Liucija Andrikienė oraz José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra
w imieniu grupy politycznej PPE-DE
w sprawie piątej sesji Rady Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNHRC)

B6‑0235/2007

Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie piątej sesji Rady Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNHRC)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając wcześniejsze rezolucje Parlamentu w sprawie Komisji Praw Człowieka ONZ, przyjęte od 1996 r., w szczególności rezolucje dotyczące wyniku negocjacji w sprawie Rady Praw Człowieka i 62. sesji UNCHR z dnia 16 marca 2006 r.[1], jak również rezolucji z dnia 29 stycznia 2004 r. w sprawie stosunków między Unią Europejską i Narodami Zjednoczonymi^[2], z dnia 9 czerwca 2005 r. w sprawie reformy Organizacji Narodów Zjednoczonych^[3], z dnia 29 września 2005 r. w sprawie rezultatów Światowego Szczytu Narodów Zjednoczonych w dniach 14-16 września 2005 r.[4], a także z dnia 26 kwietnia 2007 r. w sprawie rocznego sprawozdania z zakresu sytuacji praw człowieka na świecie w roku 2006 oraz polityki UE w tej dziedzinie,

–  uwzględniając przyjęte przez PE w trybie pilnym rezolucje w sprawie praw człowieka i demokracji,

–  uwzględniając rezolucję 60/251 Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych powołującą Radę Praw Człowieka,

–  uwzględniając poprzednie sesje Rady Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych,

–  uwzględniając nadchodzącą piątą sesję,

–  uwzględniając wyniki prac grup roboczych Rady Praw Człowieka zajmujących się procedurą rozpatrywania skarg, ogólnym przeglądem okresowym, przyszłym systemem doradztwa ekspertów, kalendarzem prac, rocznym programem prac, metodami pracy i sprawami regulaminowymi, przeglądem procedur specjalnych,

–  uwzględniając wyniki wyborów do Rady Praw Człowieka, które odbyły się 17 maja,

–  uwzględniając art. 103 ust. 2 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że poszanowanie, propagowanie i zachowanie powszechności praw człowieka jest częścią etycznego i prawnego dorobku Unii Europejskiej, na której opiera się jedność Europy i rządzące nią zasady,

B.  mając na uwadze, że Narody Zjednoczone są potencjalnie, zarówno obecnie, jak i w przeszłości, jedną z najbardziej odpowiednich organizacji, które mogą w sposób wszechstronny poradzić sobie z kwestiami praw człowieka i wyzwaniami stojącymi dziś przed ludzkością,

C.  mając na uwadze, że Rada Praw Człowieka mogłaby stanowić skuteczną platformę dla procesu wzmocnienia ochrony i propagowania praw człowieka w ramach ONZ,

D.  mając na uwadze, że w związku z powyższym piąta sesja Rady Praw Człowieka będzie miała podstawowe znaczenie, ponieważ w jej trakcie zakończy się okres przeglądu mechanizmów i uprawnień oraz opracowane zostaną warunki ogólnego przeglądu okresowego,

E.  mając na uwadze, że wiarygodność Rady Praw Człowieka zależy od przyjęcia tych reform i mechanizmów w sposób, który wzmocni jej zdolność do podejmowania kwestii łamania praw człowieka na świecie,

F.  mając na uwadze, że Parlament Europejski powołał delegację ad hoc na piątą sesję Rady, podobnie jak to miało miejsce w roku poprzednim i w latach ubiegłych w przypadku poprzednika Rady – Komisji Praw Człowieka ONZ,

1.  odnotowuje rezultaty pierwszego roku działalności Rady Praw Człowieka; z zadowoleniem przyjmuje ambitny program, jaki przyjęła Rada, który obejmował przegląd procedur i metod pracy, w szczególności opracowanie i wdrożenie ogólnego przeglądu okresowego oraz przegląd procedur specjalnych;

2.  wyraża zadowolenie z powodu organizowania sesji specjalnych, które mają stanowić odpowiedź na poważne sytuacje kryzysowe; jest jednak zaniepokojony, że Radzie Praw Człowieka nie udało się podjąć działań w zakresie wielu najbardziej palących problemów praw człowieka na świecie;

3.  w szczególności ubolewa z powodu słabego wydźwięku rezolucji Rady Praw Człowieka w sprawie Darfuru, a także decyzji przyjętej w ramach procedury poufnej o zaprzestaniu rozpatrywania skarg dotyczących naruszania praw człowieka przez Iran i Uzbekistan w ramach procedury ‘1503’; zauważa, że poufność procedury ‘1503’ nie pociągnęła za sobą planowanych rezultatów w zakresie sprawniejszej współpracy z władzami, których ona dotyczy; domaga się wprowadzenia bardziej przejrzystych procedur;

4.  wyraża zadowolenie z powodu podpisania Konwencji w sprawie ochrony wszystkich osób przed wymuszonymi zaginięciami jedynie rok po jej przyjęciu przez Zgromadzenie Ogólne ONZ; wzywa wszystkie państwa należące do ONZ do ratyfikowania konwencji; ponawia swoje zdecydowane poparcie dla kampanii zmierzającej ku podpisaniu i ratyfikowaniu dokumentu;

5.  odnotowuje wyniki wyboru w dniu 17 maja przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 14 nowych członków Rady Praw Człowieka;

6.  biorąc pod uwagę, że cztery miesiące wcześniej Zgromadzenie Ogólne ONZ potępiło Białoruś z powodu naruszeń praw człowieka i braku współpracy w ramach procedur specjalnych, z zadowoleniem przyjmuje fakt, że kraj ten nie został wybrany do Rady;

7.  domaga się konkurencyjnych wyborów we wszystkich regionach, aby zapewnić prawdziwy wybór wśród państw będących członkami ONZ; ubolewa, że wobec braku zarzutów wybrano do Rady niektóre państwa, w których sytuacja praw człowieka jest problematyczna;

8.  podkreśla, że konieczne jest, aby członkowie Rady Praw Człowieka wywiązywali się z obowiązku pełnej współpracy w ramach procedur specjalnych, a przez to uwydatnili swoją rolę w ochronie powszechnego stosowania praw człowieka;

9.  zachęca, aby UE w dalszym ciągu domagała się przyjęcia kryteriów wybierania na członków Rady Praw Człowieka, a także w sprawie monitorowania obecnej realizacji zobowiązań wyborczych przez państwa członkowskie;

10.  podkreśla, że wiarygodność i skuteczność Rady Praw Człowieka w chronieniu praw człowieka opiera się na współpracy w ramach procedur specjalnych i ich pełnej realizacji, a także zależy od przyjęcia reform i mechanizmów w sposób, który wzmocni jej zdolność do poruszania kwestii łamania praw człowieka na świecie,

Przegląd procedur i mechanizmów

11.  uważa ogólny przegląd okresowy za potencjalny środek służący poprawie powszechności zobowiązań i praktyk w dziedzinie praw człowieka i kontrolujący sytuację na całym świecie poprzez poddawanie wszystkich państw członkowskich ONZ takiemu samemu traktowaniu i kontroli;

12.  podkreśla, że cel ten może zostać osiągnięty jedynie wtedy, gdy na każdym etapie przeglądu stosowana będzie niezależna ekspertyza oraz skuteczny, nastawiony na wynik mechanizm nadzoru; wyraża głębokie zaniepokojenie obecną tendencją w tej materii;

13.  wzywa w związku z tym wszystkie państwa członkowskie ONZ do zagwarantowania, że przegląd opiera się na obiektywnych i wiarygodnych informacjach, a także na wspólnych standardach przeglądowych, takich jak Powszechna Deklaracja Praw Człowieka oraz inne obowiązki i zobowiązania, w tym zobowiązania wyborcze;

14.  wzywa do dołączenia do procesu przeglądu przepisów dotyczących nadzoru, wymagających od poddawanych przeglądowi państw złożenia Radzie sprawozdania w sprawie wdrażania zaleceń;

15.  podkreśla wagę przejrzystości procesu dla wszystkich uczestników i stron, a także efektywny udział organizacji pozarządowych w tym procesie;

16.  podkreśla, że procedury specjalne stanowią kluczowy element całego systemu ONZ dotyczącego praw człowieka, odgrywający zasadniczą rolę w ich ochronie i promowaniu;

17.  nalega wobec tego na wszystkie państwa członkowskie ONZ, aby chroniły niezależność tych procedur specjalnych przed politycznym wpływem rządów i gwarantowały utrzymywanie ich stosowania i końcowych zaleceń jako zasadniczego elementu jakościowego ekspertyzy;

18.  jest w związku z tym niezwykle zaniepokojony przedstawionym w imieniu grupy afrykańskiej kodeksem postępowania dotyczącym procedur specjalnych, który bardzo osłabia mechanizmy i ich możliwości ochronne;

19.  podkreśla, że gdyby kodeks postępowania miał być przyjęty, powinien ograniczać się do etyki zawodowej i zasad mających zastosowanie do organów upoważnionych i wyszczególniać zobowiązania państw do współpracy z procedurami specjalnymi, zwłaszcza poprzez przestrzeganie ich niezależności i ułatwianie ich pracy;

20.  wzywa do ciągłego wsparcia dla procedur specjalnych w zakresie funduszy i personelu;

21.  podkreśla, że przegląd uprawnień przysługujących w ramach procedur specjalnych powinien zostać dokonany w porozumieniu z różnymi upoważnionymi stronami w celu uniknięcia osłabiania możliwości ochronnych systemu procedur; podkreśla zwłaszcza, że ogólny przegląd okresowy wraz z sesjami specjalnymi powinien stanowić dodatkowy mechanizm służący poruszaniu kwestii łamania praw człowieka i nie powinien zastępować procedur specjalnych posiadających mandaty państwowe;

22.  odnotowuje, że agenda Rady powinna łączyć przewidywalność z elastycznością w celu poruszania pojawiających się kryzysów w dziedzinie praw człowieka;

Zaangażowanie UE

23.  uznaje aktywne zaangażowanie UE i jej państw członkowskich w pierwszym roku pracy Rady Praw Człowieka i oczekuje udanego przewodnictwa Rumunii w Radzie Praw Człowieka ONZ;

24.  wzywa UE do ponownego potwierdzenia i umocnienia zdecydowanego stanowiska w sprawie wyrażonych powyżej obaw, szczególnie związanych z ogólnym przeglądem okresowym i przeglądem procedur specjalnych, które mają zasadnicze znaczenie dla skutecznego przyszłego działania Rady; wzywa UE do odrzucenia wszelkiego kompromisu mogącego zagrozić zdolności Rady Praw Człowieka do pełnego odgrywania roli w dziedzinie ochrony i promowania praw człowieka na całym świecie;

25.  ponownie wzywa UE do bardziej skutecznego wykorzystywania swojej pomocy i politycznego wsparcia dla krajów trzecich jako narzędzi zachęcających je do współpracy z Radą Praw Człowieka;

26.  jest zdania, że państwa członkowskie UE powinny działać spójnie i w sposób skoordynowany, aby przyczyniać się do powodzenia Rady;

27.  oczekuje na badania zamówione przez Podkomisję Praw Człowieka w sprawie sytuacji praw człowieka w państwach będących członkami Rady Praw Człowieka i skuteczności roli odgrywanej w Radzie przez państwa członkowskie UE;

28.  wzywa państwa, które podpisały z UE porozumienia zawierające klauzule dotyczące praw człowieka, do współpracy z UE w zakresie powiększania możliwości Rady w dziedzinie umacniania praw człowieka na całym świecie; wzywa swoje delegacje międzyparlamentarne i zgromadzenia do rozpatrzenia tego aspektu na swoich posiedzeniach;

29.  upoważnia delegację Parlamentu Europejskiego na piątą sesję Rady Praw Człowieka do wyrażenia obaw zawartych w niniejszej rezolucji, wzywa delegację do złożenia Podkomisji Praw Człowieka sprawozdania ze swojej wizyty i uważa za celowe dalsze wysyłanie delegacji Parlamentu Europejskiego na odpowiednie sesje Rady Praw Człowieka.

o

o o

30.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, Radzie Bezpieczeństwa ONZ, Sekretarzowi Generalnemu ONZ, przewodniczącemu 61. Zgromadzenia Ogólnego, przewodniczącemu Rady Praw Człowieka ONZ, Wysokiemu Komisarzowi ONZ ds. praw człowieka oraz grupie roboczej UE-ONZ, ustanowionej przez Komisję Spraw Zagranicznych.

• [1] Teksty przyjęte, P6_TA(2006)0097
• [2]     Dz.U. 96 E z 21.4.2004, str. 79.
• [3]     Przyjęte teksty, P6_TA(2005)0237.
• [4]     Przyjęte teksty, P6_TA(2005)0362.