PROJEKT REZOLUCJI
29.8.2007
zgodnie z art. 103 ust. 2 Regulaminu
złożyli: Gerardo Galeote Quecedo, Ioannis Varvitsiotis, Nikolaos Vakalis, Antonios Trakatellis, Konstantinos Hatzidakis, Rodi Kratsa, Georgios Papastamkos, Marie Panayotopoulos-Cassiotou, Manolis Mavrommatis, Ioannis Gklavakis, Giorgos Dimitrakopoulos, Antonios Samaras, Panayiotis Demetriou, Ioannis Kasoulides, Giuseppe Castiglione, Rolf Berend, Luis de Grandes, Margie Sudre, Fernando Fernandez Martin, Sergio Marques, Laszlo Surjan, Iles Braghetto, Maria Petre, Tomas Zatloukal, Jean-Pierre Audy, Marian-Jean Marinescu, Francesco Musotto, Monica Maria Iacob Ridzi, Yiannakis Matsis, Antonio Tajani oraz Agnes Schierhuber
w imieniu grupy politycznej PPE-DE
w sprawie klęsk żywiołowych mających miejsce bieżącego lata
B6‑0323/2007
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie klęsk żywiołowych mających miejsce bieżącego lata
Parlament Europejski,
– uwzględniając art. 2, 6 oraz 174 Traktatu WE,
– uwzględniając swoje rezolucje: z dnia 7 września 2006 r. w sprawie pożarów lasów oraz powodzi w Europie, z dnia 5 września 2002 r. w sprawie powodzi w Europie[1], z dnia 14 kwietnia 2005 r. w sprawie suszy w Portugalii[2], z dnia 12 maja 2005 r. w sprawie suszy w Hiszpanii[3], z dnia 8 września 2005 r. w sprawie katastrof naturalnych (pożarów i powodzi) w Europie[4] oraz rezolucje z dnia 18 maja 2006 r. w sprawie klęsk żywiołowych (pożary, susze i powodzie) – aspekty związane z rolnictwem[5], aspekty związane z rozwojem regionalnym[6] i aspekty związane z ochroną środowiska naturalnego[7],
– uwzględniając dwa wspólne przesłuchania publiczne zorganizowane przez Komisję Rozwoju Regionalnego, Komisję Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności oraz Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego w sprawie „Europejskiej strategii walki z klęskami żywiołowymi” (z dnia 20 marca 2006 r.) oraz w sprawie „Europejskich sił ochrony ludności: EuropeAid” (z dnia 5 października 2006 r.),
– uwzględniając decyzję Rady z dnia 23 października 2001 r. ustanawiającą mechanizm wspólnotowy ułatwiający wzmocnioną współpracę w interwencjach wspierających ochronę ludności (2001/792/WE, Euratom)[8], nadchodzące przyjęcie przekształconej decyzji Rady ustanawiającej Wspólnotowy Mechanizm Ochrony Ludności oraz stanowisko Parlamentu z dnia 24 października 2006 r.[9],
– uwzględniając wniosek Komisji dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Fundusz Solidarności Unii Europejskiej (COM(2005)0108) oraz stanowisko Parlamentu z dnia 18 maja 2006 r.[10],
– uwzględniając swoją rezolucję legislacyjną z dnia 25 kwietnia 2007 r. w sprawie wspólnego stanowiska Rady mającego na celu przyjęcie dyrektywy w sprawie oceny zagrożenia powodziowego i zarządzania nim[11],
– uwzględniając decyzję Rady z dnia 5 marca 2007 r. ustanawiającą Instrument Finansowy Ochrony Ludności (2007/162/WE, Euratom)[12],
– uwzględniając konkluzje Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych z posiedzenia w dniach 12-13 czerwca 2007 r. dotyczące usprawnienia zdolności koordynacyjnej Centrum Monitorowania i Informacji (MIC) w ramach wspólnotowego mechanizmu ochrony ludności;
– uwzględniając sprawozdanie Michela Barniera z dnia 9 maja 2006 r. zatytułowane „Europejskie siły ochrony ludności: EuropeAid”,
– uwzględniając punkt 12 konkluzji prezydencji z posiedzenia Rady Europejskiej w Brukseli, które odbyło się w dniach 15-16 czerwca 2006 r., dotyczący zdolności reagowania Unii na sytuacje nadzwyczajne, kryzysowe i katastrofy,
– uwzględniając komunikat Komisji w sprawie susz[13],
– uwzględniając rezolucję przyjętą jednogłośnie przez Eurośródziemnomorskie Zgromadzenie Parlamentarne w sprawie ochrony ludności i zapobieganiu klęskom żywiołowym i katastrofom ekologicznym w regionie eurośródziemnomorskim,
– uwzględniając art. 103 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że latem 2007 r. w całej południowej Europie odnotowano szczególnie gwałtowne pożary lasów i inne pożary, w wyniku których życie straciło wielu obywateli europejskich, również pełnych poświęcenia strażaków, oraz które spowodowały znaczne szkody materialne i środowiskowe; mając na uwadze, że obszary strawione przez ogień tylko w lipcu odpowiadają łącznej powierzchni obszarów spalonych w całym zeszłym roku; mając na uwadze, że w sierpniu Grecja przeżyła tragedię narodową w wyniku pożarów, które pod względem liczby ofiar zalicza się do największych pożarów, jakie miały miejsce gdziekolwiek na świecie od roku 1871,
B. mając na uwadze, że całkowita objęta pożarami powierzchnia roślinności i lasów europejskich wyniosła tego lata ponad 500 000 hektarów, zaś krajami, które najbardziej ucierpiały, są Grecja, Włochy (w szczególności Sycylia), Bułgaria, Cypr, Chorwacja, Była Jugosłowiańska Republika Macedonii, Hiszpania (w szczególności Wyspy Kanaryjskie), Ukraina i Albania,
C. mając na uwadze, że w ostatnich pożarach lasów pustoszących Grecję, w wyniku których zniszczeniu uległy przede wszystkim duża część Peloponezu, wyspa Eubea oraz okolice Aten, śmierć poniosło ponad 60 osób, wiele osób doznało obrażeń, spłonęły tysiące hektarów lasów i zarośli, zginęły zwierzęta, zniszczonych zostało wiele domów i nieruchomości, a unicestwionych szereg miejscowości; mając na uwadze, że podczas kryzysu jednego dnia zgłoszono 170 niezależnych pożarów lasów w różnych częściach Grecji,
D. mając na uwadze, że w tym samym czasie w Europie wystąpiły gwałtowne powodzie, wskutek których ucierpiało wiele obszarów na północy, zwłaszcza Wielka Brytania, zniszczone zostały budynki, szkoły, infrastruktura i rolnictwo, co doprowadziło do przesiedlenia wielu osób i przyniosło znaczące straty przedsiębiorstwom i branży turystycznej, podczas gdy we wschodniej Europie, zwłaszcza w Rumunii, wystąpiły skrajne susze,
E. mając na uwadze, że ze względu na coraz bardziej gorącą i suchą porę letnią w południowej Europie pożary lasów i inne pożary są zjawiskiem powtarzającym się, lecz co roku ich nasilenie i lokalizacja geograficzna znacznie się różnią; mając na uwadze, że na tendencję, którą wykazują katastrofalne wydarzenia, wpływa także zmiana klimatu i że tendencja ta wiąże się z coraz częściej występującymi falami upałów i susz, jak zauważono w komunikacie Komisji w sprawie susz,
F. mając na uwadze, że częstotliwość występowania klęsk żywiołowych i katastrof wywołanych działalnością człowieka, ich dotkliwość, złożoność i rozmiary ich skutków znacząco wzrosły w ostatnich latach w Europie,
G. mając na uwadze, że coraz częstsze występowanie fal upałów ma nieporównywalnie większy wpływ na najbardziej narażone grupy społeczne, zwłaszcza osoby starsze oraz aż nazbyt często prowadzi do wypadków i śmierci,
H. mając na uwadze, że wspólnotowy mechanizm ochrony ludności został uruchomiony dziewięć razy w ciągu pięciu tygodni z powodu tego samego rodzaju sytuacji kryzysowych, z których siedem miało miejsce jednocześnie; mając na uwadze, że we wszystkich tych sytuacjach kryzysowych pomoc państw członkowskich była niewystarczająca do zapewnienia szybkich i odpowiednich działań w zakresie ochrony ludności,
I. mając na uwadze, że przewodniczący Komisji Rozwoju Regionalnego Parlamentu i komisarz UE ds. polityki regionalnej zwrócili się w ciągu ostatnich 12 miesięcy do prezydencji Rady z wezwaniem o podjęcie decyzji odnośnie nowego rozporządzenia w sprawie Funduszu Solidarności, zważywszy na fakt, że Parlament przyjął stanowisko w tej sprawie już w maju 2006 r.,
1. solidaryzuje się z rodzinami osób, które straciły życie, i z mieszkańcami obszarów dotkniętych klęską oraz składa hołd strażakom, specjalistom i ochotnikom za ich niestrudzoną pracę na rzecz gaszenia pożarów, ratowania ludzi i ograniczenia zakresu szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi, które wystąpiły tego lata;
2. zwraca się do Komisji o niezwłoczną mobilizację aktualnego Funduszu Solidarności Unii Europejskiej w sposób możliwie elastyczny; uważa w związku z powyższym, że należy niezwłocznie udostępnić zasoby niezbędne do niesienia pomocy cierpiącym i zaspokojenia potrzeb ofiar klęsk żywiołowych – pożarów i powodzi – i ich najbliższych członków rodziny za pośrednictwem Funduszu Solidarności i innych instrumentów wspólnotowych;
3. ubolewa nad faktem, że tak wiele pożarów lasów było prawdopodobnie skutkiem podpalenia, oraz wyraża szczególne zaniepokojenie faktem, że przyczyną pożarów lasów w Europie są coraz częściej czyny przestępcze, jakimi są podpalenia; wzywa państwa członkowskie do bezzwłocznego wprowadzenia surowych środków w celu zapobiegania tym niczym nieusprawiedliwionym aktom zniszczenia oraz ścigania podpalaczy i postawienia ich przed sądem, tak aby powstrzymać wszelkie dalsze rozmyślne zachowania przestępcze;
4. docenia solidarność, jaką wykazała Unia Europejska, jej państwa członkowskie oraz inne państwa w czasie pożarów lasów, niosąc regionom potrzebującym pomoc w postaci statków powietrznych, sprzętu gaśniczego oraz wiedzy specjalistycznej, jak również wsparcie udzielone właściwym władzom i służbom ratowniczym; uważa, że zasięg tych zjawisk i ich konsekwencje wykraczają poza skalę i możliwości regionalne i krajowe oraz pilnie wzywa do faktycznego zaangażowania ze strony Europy; zauważa, że świadczy o tym zwłaszcza przypadek Grecji – mimo że rząd grecki czynił wszystko co w jego mocy w ramach dostępnych środków, uruchamiając wszelkie istniejące mechanizmy krajowe i wspólnotowe, opanowanie żywiołu okazało się niemożliwe;
5. uznaje wkład Centrum Monitoringu i Informacji (MIC) we wspieraniu i ułatwianiu mobilizacji i koordynacji pomocy w zakresie ochrony ludności podczas sytuacji kryzysowych; zauważa jednak, że zasoby państw członkowskich służące zwalczaniu pożarów lasów, zwłaszcza sprzęt lotniczy, są ograniczone i nie zawsze możliwe jest udzielenie pomocy w sytuacji, kiedy dane państwo potrzebuje swych zasobów na własnym terenie; zauważa, że w rezultacie niektóre państwa członkowskie otrzymały pomoc mniejszą niż inne i musiały liczyć na pomoc gwarantowaną umowami dwustronnymi z państwami spoza UE; ubolewa w związku z tym, że w niektórych przypadkach UE jako całość nie okazała wystarczającej solidarności;
6. stanowczo nalega, aby Rada podjęła bez dalszej zwłoki decyzję w sprawie nowego rozporządzenia dotyczącego Funduszu Solidarności UE, biorąc pod uwagę, że Parlament przyjął swe stanowisko maju 2006 r.; uważa zwłokę Rady w tym zakresie za niedopuszczalną; uważa, że nowe rozporządzenie, które – między innymi – obniża progi wymagane do uruchomienia Funduszu Solidarności UE, pozwoli na sprawniejszą, bardziej elastyczną i szybszą naprawę szkód; wzywa obecną prezydencję portugalską, a także ministrów finansów, środowiska, rolnictwa i rozwoju regionalnego UE, do podjęcia natychmiastowych i stanowczych działań; proponuje, aby w tym celu zwołano wspólne posiedzenie nadzwyczajne Rady właściwych ministrów UE, w którym jako obserwatorzy uczestniczyłyby Parlament i Komisja;
7. uważa, że świeże doświadczenia i doświadczenia ostatnich lat świadczą o potrzebie wzmocnienia zdolności zapobiegania, gotowości i reagowania Wspólnoty w dziedzinie ochrony ludności w sytuacji wystąpienia pożarów lasów i innych pożarów, oraz stanowczo nalega, aby Komisja podjęła działania w tym kierunku;
8. przyjmuje z zadowoleniem niedawną decyzję Rady z dnia 5 marca 2007 r. ustanawiającą Instrument Finansowy Ochrony Ludności i uważa, że działania otrzymujące pomoc finansową z tego instrumentu powinny być widocznym wyrazem europejskiej solidarności i tworzyć europejską wartość dodaną w sprawnym usuwaniu skutków klęsk żywiołowych; wyraża jednakże zaniepokojenie faktem, że suma przyznana dla potrzeb tego nowego instrumentu nie będzie wystarczająca do skutecznej realizacji jego ambitnych zadań;
9. zachęca Komisję do przeanalizowania możliwości zaplanowanego dostępu do dodatkowych środków mających na celu zapewnienie szybkiej reakcji w przypadku poważnych sytuacji kryzysowych, które pochodziłyby z innych źródeł, w tym z rynku komercyjnego; sugeruje, by koszty sił szybkiego reagowania pokryte zostały ze środków instrumentu finansowego ochrony ludności;
10. wnosi o utworzenie europejskich sił, które mogłyby niezwłocznie podejmować działania w sytuacjach kryzysowych, zgodnie z propozycją zawartą w sprawozdaniu Barniera, oraz wyraża ubolewania z powodu braku reakcji na tę propozycję i kontynuacji tej kwestii; z zadowoleniem przyjmuje zatem niedawny wspólny apel prezydenta Francji Nicolas Sarkozy'ego i premiera Grecji Kostasa Karamanlisa o ściślejszą współpracę w tej dziedzinie, wychodzącą poza tradycyjne i dobrowolne mobilizowanie środków;
11. podkreśla w tym kontekście konieczność dalszego rozwoju zdolności szybkiego reagowania opartej na jednostkach ochrony ludności państw członkowskich, zgodnie z wezwaniem sformułowanym przez Radę Europejską w Brukseli w dniach 16-17 czerwca 2006 r.; zwraca się do Komisji o opracowanie w tym celu konkretnych propozycji;
12. podkreśla, że klęski żywiołowe, a w szczególności pożary lasów, poważnie zagroziły w tym roku zabytkom i stanowiskom archeologicznym, które mają wielkie znaczenie dla europejskiego dziedzictwa kulturowego; zwraca uwagę w tym kontekście na zagrożenie zniszczeniem, którego jednak uniknięto, starożytnej Olimpii i w szczególności jej muzeum, jako zabytku wpisanego na listę światowego dziedzictwa kulturowego; wnosi o udostępnienie środków do wykorzystania w przypadku zniszczenia przez nieustające pożary lasów miejsc o wartości europejskiego dziedzictwa kulturowego;
13. zachęca Komisję do zbadania możliwości współpracy z krajami sąsiadującymi z UE i z innymi państwami trzecimi w zakresie walki z katastrofalnymi pożarami oraz wymiany najlepszych wzorców lub zdolności w okresie niebezpiecznych miesięcy letnich w celu lepszego przygotowania się na sezon pożarów lasów w 2008 r.;
14. podkreśla konieczność opracowania bardziej zdecydowanych środków mających na celu zapobieganie klęskom żywiołowym; niecierpliwie oczekuje w związku z tym na publikację przez Komisję w 2008 r. dwóch analiz zmierzających do utworzenia zintegrowanej strategii zapobiegania klęskom żywiołowym; sugeruje również, by Komisja zbadała potencjalne zastosowania metody otwartej koordynacji działań dla celów zapobiegania klęskom żywiołowym;
15. podkreśla konieczność przyśpieszenia procedury uzyskiwania dostępu do środków z funduszy UE dla celów rekultywacji gruntów rolnych po powodziach i pożarach oraz udostępnienia pomocy finansowej w większym wymiarze dla rozwoju ochrony przeciwpowodziowej; podkreśla zgubne skutki, jakie pożarów lasów i powodzie mają dla zwierząt i żywego inwentarza oraz wnosi o zapewnienie pomocy w usuwaniu padłych zwierząt i pozostałości w celu zapobieżenia rozprzestrzenianiu się chorób;
16. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom państw członkowskich oraz władzom regionalnym obszarów dotkniętych pożarami i powodziami.
- [1] Dz.U. C 272 E z 13.11.2003, str. 471.
- [2] Dz.U. C 33 E z 9.2.2006, str. 599.
- [3] Dz.U. C 92 E z 20.4.2006, str. 414.
- [4] Dz.U. C 193 E z 17.8.2006, str. 322.
- [5] Teksty przyjęte, P6_TA(2006)0222.
- [6] Teksty przyjęte, P6_TA(2006)0223.
- [7] Teksty przyjęte, P6_TA(2006)0224.
- [8] Dz.U. L 297 z 15.11.2001, str. 7.
- [9] Teksty przyjęte, P6_TA(2006)0286.
- [10] Teksty przyjęte, P6_TA(2006)0218.
- [11] Teksty przyjęte, P6_TA(2007)0143.
- [12] Dz.U. L 71 z 10.3.2007, str. 9.
- [13] COM(2007) 414 końcowy