ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ
22.10.2007
σύμφωνα με το άρθρο 108, παράγραφος 5, του Κανονισμού
των βουλευτών: Διαμάντως Μανωλάκου, Vincenzo Aita, Ilda Figueiredo, Willy Meyer Pleite, Marco Rizzo, Κυριάκου Τριανταφυλλίδη και Δημητρίου Παπαδημούλη
εξ ονόματος της Ομάδας GUE/NGL
σχετικά με τις αυξήσεις τιμών στα τρόφιμα και την προστασία των καταναλωτών
B6‑0402/2007
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τις αυξήσεις τιμών στα τρόφιμα και την προστασία των καταναλωτών
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 108, παράγραφος 5, του Κανονισμού του,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια σημαντικές αυξήσεις στις τιμές των βασικών τροφίμων παρατηρήθηκαν στα κράτη μέλη της ΕΕ προκαλώντας μεγάλη δυσφορία στους καταναλωτές, οι οποίοι ζητούν την άμεση λήψη μέτρων,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αυξήσεις τιμών αφορούν όλα τα είδη διατροφής, ακατέργαστα, κατεργασμένα και βιομηχανικά, και ότι πλήττει ιδιαίτερα τα χαμηλότερα εισοδήματα, υποβαθμίζοντας τα οικογενειακά εισοδήματα,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα είδη διατροφής κατέχουν σημαντική θέση στον προϋπολογισμό των νοικοκυριών, σε ποσοστά που στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες της ΕΕ ξεπερνούν το 20%, ακόμη και το 30% του εισοδήματος, πράγμα που επιδρά αρνητικά στην κοινωνική συνοχή εντός των κρατών μελών και εντός της ΕΕ,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά αυξήσεων στις τιμές των βασικών ειδών διατροφής, όπως είναι το ψωμί, το γάλα, οι πατάτες, τα φρούτα και τα λαχανικά, είναι δεκαπλάσια του συντελεστή πληθωρισμού,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη οι αυξήσεις στις τιμές των ειδών διατροφής μειώνουν σημαντικά το επίπεδο ζωής κυρίως των νοικοκυριών με χαμηλά εισοδήματα, αυξάνοντας ακόμη περισσότερο τον αριθμό των φτωχών και των κοινωνικά αποκλεισμένων,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση στις τιμές ακατέργαστων προϊόντων προοριζόμενων για τη σίτιση των ζώων, οι οποίες τους τελευταίους μήνες σχεδόν διπλασιάστηκαν, προκαλώντας μια κατάσταση κρίσης στον τομέα της κτηνοτροφίας,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη τις κινητοποιήσεις των κτηνοτρόφων σε πολλά κράτη μέλη της ΕΕ εναντίον μιας πολιτικής που οδηγεί στο κλείσιμο των μικρών και μεσαίων κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων και σε συγκέντρωση της παραγωγής κρέατος και γάλακτος,
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κλάδος των ειδών διατροφής, τόσο σε επίπεδο παραγωγής όσο και σε επίπεδο διανομής, είναι όλο και πιο συγκεντρωμένος και ελέγχεται όλο και περισσότερο από τις μεγάλες επιχειρήσεις που καταγράφουν τεράστια κέρδη επιβάλλοντας τιμές καταναλωτή πολλαπλάσιες των τιμών παραγωγού,
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι πρώτα θύματα της αύξησης των τιμών των ειδών διατροφής και των τιμών των πρώτων υλών που προορίζονται για την παραγωγή αυτών των ειδών, είναι οι καταναλωτές αλλά και οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, που αδυνατούν να επιβιώσουν υπό τις τρέχουσες συνθήκες της αγοράς, με αυξημένο κίνδυνο να εγκαταλειφθούν καλλιέργειες και κτηνοτροφικές δραστηριότητες και να ερημώσει η ύπαιθρος·
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η τελευταία αναθεώρηση της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής αποσκοπεί στη μείωση της γεωργικής παραγωγής μέσω της μείωσης των ενισχύσεων παραγωγής, με αποτέλεσμα να διευκολύνονται οι πιέσεις για αυξήσεις στις τιμές των ειδών διατροφής και οι κερδοσκοπικές κινήσεις,
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τελευταίες μεταρρυθμίσεις της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, συνδυαζόμενες με το βαθμιαίο άνοιγμα στους "νόμους της αγοράς", με τη βαθμιαία αποδυνάμωση των μηχανισμών ρύθμισης της αγοράς γεωργικών προϊόντων και με την παγκοσμιοποίηση της γεωργίας, επιδεινώνουν την αστάθεια των ευρωπαϊκών αγορών, οι οποίες απαιτούν νέους μηχανισμούς διαχείρισης των κρίσεων,
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεταρρύθμιση της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής στο Μάαστριχτ αποσκοπούσε στην εξάλειψη 1.700.000 επιχειρήσεων και ότι η αριθμητική αυτή μείωση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων προκάλεσε μια συνεχή αύξηση των τιμών των ειδών διατροφής,
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα διαρθρωτικά αίτια των αυξήσεων στις τιμές σχετίζονται άμεσα με το φαινόμενο της αστυφιλίας που παρατηρείται στα κράτη της Νοτίου Ευρώπης και στα νέα κράτη μέλη, ένα φαινόμενο που θα επιδεινωθεί κατά πάσα πιθανότητα με την έναρξη εφαρμογής του καθεστώτος των ενιαίων ενισχύσεων ανά εκμετάλλευση, και ότι τα αίτια αυτά είναι επομένως κοινωνικοοικονομικής τάξης,
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ταχεία αύξηση των μη διατροφικών χρήσεων στα γεωργικά προϊόντα, με πρώτη τη χρήση τους για παραγωγή βιοκαυσίμων, υποκαθιστά τη γεωργική παραγωγή ειδών προοριζόμενων για τη διατροφή και προωθείται χωρίς αληθινή μελέτη των επιπτώσεων επί της επισιτιστικής αυτάρκειας και ανεξαρτησίας,
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μείωση της παραγωγής γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων δημιουργεί συνθήκες ευνοϊκές για την ταχεία αύξηση των εισαγωγών και των κερδοσκοπικών κινήσεων, προσφέροντας δεσπόζουσα θέση στις εταιρείες ειδών διατροφής και πλήττοντας άμεσα την επισιτιστική ανεξαρτησία των κρατών μελών,
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα αποτελέσματα των κλιματικών αλλαγών αρχίζουν ήδη να γίνονται έντονα αισθητά μέσω π.χ. της μείωσης της παραγωγής δημητριακών, που ήδη ανάγκασε την Επιτροπή να προβλέψει μια εξαίρεση στην εφαρμογή αγρανάπαυσης σε επιφάνειες καλλιέργειας δημητριακών για το έτος 2008, και να προβλέψει μείωση της αμπελοοινικής παραγωγής στην Ευρώπη κατά 18% περίπου, λόγω της ανάγκης πρόωρης συγκομιδής σε πολλές περιοχές, πράγμα που έχει ως αποτέλεσμα, η πρόταση της Επιτροπής για την εκρίζωση 200.000 εκταρίων αμπελοκαλλιεργειών στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης της Κοινής Οργάνωσης Αγοράς στον τομέα του κρασιού να μην έχει κανένα νόημα,
1. εκτιμά ότι πρώτα θύματα αυτής της αύξησης των τιμών των ειδών διατροφής είναι τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα, που χρησιμοποιούν μεγάλο συγκριτικά ποσοστό του προϋπολογισμού τους στη διατροφή, και θεωρεί ότι πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα για τη συγκράτηση των τιμών των ειδών διατροφής·
2. εκφράζει την ανησυχία του απέναντι στην αύξηση των πρώτων υλών που προορίζονται για τη σίτιση των ζώων και που πλήττει άμεσα τους κτηνοτρόφους, καθώς και απέναντι στην αύξηση των τιμών των τροφίμων που έχει για θύματα τους καταναλωτές και ειδικότερα όσους εξ αυτών έχουν χαμηλό εισόδημα·
3. εκφράζει την αλληλεγγύη του προς τους μικρούς και μεσαίους γεωργούς και κτηνοτρόφους, θεωρεί δίκαιες τις διεκδικήσεις τους για μείωση των τιμών των ακατέργαστων προϊόντων που χρησιμοποιούν στην παραγωγή τους, και ζητεί να ληφθούν τα δέοντα μέτρα·
4. θεωρεί ότι οι τιμές παραγωγού των γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων δεν αντιστοιχούν στις αυξήσεις που έγιναν στις τιμές των πρώτων υλών, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν οι μικρές και μεσαίες εκμεταλλεύσεις να εξαφανιστούν, πράγμα που θα είχε αρνητικές επιπτώσεις ως προς τον όγκο της παραγωγής και την ποιότητα και με αποτέλεσμα τη συγκέντρωση στα χέρια ενός μικρού αριθμού επιχειρήσεων·
5. τονίζει όλως ιδιαιτέρως την ανάγκη λήψης μέτρων για τη μείωση της ψαλίδας ανάμεσα στις τιμές καταναλωτή και στις τιμές παραγωγού, μέσω του περιορισμού των κερδοσκοπικών κινήσεων και του ελέγχου της αγοράς από έναν μικρό αριθμό μεγάλων επιχειρήσεων σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο·
6. θεωρεί ότι η απόφαση προσωρινής άρσης της υποχρεωτικής αγρανάπαυσης για την περίοδο 2008 και η πρόταση της Επιτροπής για αναστολή των εισαγωγικών δασμών στα δημητριακά αποτελεί αποσπασματικό μέτρο που δεν ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις ανάγκες των κτηνοτρόφων και των καταναλωτών και δεν έχει μακροπρόθεσμο χαρακτήρα·
7. επισημαίνει ότι η πρόσφατη μερική αναθεώρηση της αγοράς του τομέα του γάλακτος δεν εμποδίζει τις τιμές του γάλακτος να αυξάνουν για τον καταναλωτή, ενώ παραμένουν χαμηλές για τους παραγωγούς, μειώνει δε τις ενισχύσεις προκαλώντας την οργισμένη αντίδραση κτηνοτρόφων και καταναλωτών που είναι επίσης θύματα οργανωμένων εμπορικών συμφωνιών μεταξύ των μεγαλοβιομηχάνων του κλάδου του γάλακτος·
8. διαπιστώνει ότι τα πρόσφατα μέτρα για την αγορά του τομέα παραγωγής πατάτας και οπωροκηπευτικών, και οι μειώσεις στις ενισχύσεις παραγωγής, είχαν ήδη αρνητική επίπτωση στις τιμές αυτών των προϊόντων και οδηγούν σε αυξήσεις·
9. τονίζει ότι πρωταρχικός σκοπός της γεωργικής δραστηριότητας είναι η παραγωγή τροφίμων, διαπιστώνει ότι η μη διατροφική χρήση των γεωργικών προϊόντων, και ειδικότερα των βιοκαυσίμων, δεν συντελεί αναγκαστικά στην επέκταση της γεωργικής δραστηριότητας και υπάρχει κίνδυνος να μην προσφέρει ικανοποιητικές λύσεις στο θέμα της ερήμωσης της υπαίθρου, ενώ διαπιστώνει ότι μπορεί να υποκαταστήσει την παραγωγή ειδών διατροφής και έτσι να επηρεάσει αρνητικά τον όγκο των τροφίμων και την επισιτιστική ανεξαρτησία·
10. τονίζει ότι η συλλογή υπολοίπων βιομάζας πρέπει να ρυθμιστεί έτσι ώστε να μη συμβάλλει στην επιτάχυνση της ερημοποίησης μέσα από τη μείωση των οργανικών ουσιών και την υποβάθμιση του εδάφους·
11. καλεί επειγόντως την Επιτροπή να επανεξετάσει τους στόχους της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής προς την κατεύθυνση της αύξησης της παραγωγής ειδών διατροφής, της στήριξης των μικρών και μεσαίων γεωργικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, της συγκράτησης των τιμών καταναλωτή, μέσω της ενίσχυσης των μηχανισμών παρέμβασης και της κατοχύρωσης λογικών τιμών παρέμβασης·
12. επισημαίνει ότι η δρακόντεια μείωση των πόρων που προορίζονται υπέρ της ανάπτυξης της υπαίθρου παρεμποδίζει την κατάρτιση σχεδίων δράσης και ζητεί να δοθεί η προτεραιότητα σε εκείνα τα εθνικά ή περιφερειακά προγράμματα ανάπτυξης της υπαίθρου που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της διάβρωσης, στην εκτέλεση έργων υδραυλικού μηχανικού, στην εκτέλεση γεωργικών και περιβαλλοντικών δράσεων εξοικονόμησης νερού και γενικότερα στη βελτίωση των συνθηκών διατήρησης της παραγωγικής ικανότητας των μικρών και μεσαίων γεωργικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων·
13. ζητεί από την Επιτροπή να μην υποχωρήσει στις πιέσεις των μεγάλων επιχειρήσεων που ελέγχουν την παραγωγή και διανομή των τροφίμων, στις πιέσεις των ΗΠΑ και άλλων χωρών στο πλαίσιο του ΠΟΕ, και να στηρίξει τα συμφέροντα των γεωργών, των κτηνοτρόφων και των καταναλωτών των κρατών μελών της ΕΕ και των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών·
14. ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει και να προτείνει βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα που θα ανακουφίσουν τις μικρές και μεσαίες εκμεταλλεύσεις λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα κατάσταση αυτών των εκμεταλλεύσεων θέτει το ερώτημα της βιωσιμότητάς τους και ωθεί στην εγκατάλειψή τους, ιδίως όταν πρόκειται για εκμεταλλεύσεις ευρισκόμενες σε περιφέρειες που μειονεκτούν από διαρθρωτική άποψη, με κοινωνικούς, περιβαλλοντικούς και οικονομικούς κινδύνους·
15. ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει επίσης μέτρα για την αντιστάθμιση άλλων παραγόντων που επηρεάζουν αρνητικά τις τιμές των ειδών διατροφής, όπως είναι π.χ. η αύξηση των τιμών πετρελαίου, το κόστος της οικονομικής διαχείρισης και των δανείων κλπ.·
16. καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν τα αναγκαία μέτρα κατά των κερδοσκοπικών κινήσεων και του ελέγχου των αγορών ειδών διατροφής, καθώς και κατά της δημιουργίας των καρτέλ μεταξύ των βιομηχανιών τροφίμων που εκμεταλλεύονται την απουσία των κατάλληλων υποδομών, την μη οργάνωση των παραγωγών και των καταναλωτών και την απουσία μηχανισμών ελέγχου, έχοντας ως σκοπό αποκλειστικά την αύξηση των κερδών τους μέσα από τη συμπίεση των τιμών παραγωγού και την επιβολή υψηλών τιμών στους καταναλωτές·
17. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.