PROJEKT REZOLUCJI
18.2.2008
zgodnie z art. 103 ust. 2 Regulaminu
złożyli Hélène Flautre, Raül Romeva i Rueda, Milan Horáček i Jean Lambert
w imieniu grupy politycznej Verts/ALE
w sprawie the w sprawie siódmej sesji Rady Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNHRC)
B6‑0100/2008
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie siódmej sesji Rady Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNHRC)
Parlament Europejski,
– uwzględniając poprzednie rezolucje w sprawie Komisji Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka (UNCHR) uchwalone od 1996 r., a w szczególności rezolucję z dnia 7 czerwca 2007 r. w sprawie piątej sesji Rady Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNHRC), jak również rezolucje z dnia 16 marca 2006 r. w sprawie wyniku negocjacji dotyczących Rady Praw Człowieka i 62. sesji Komisji Praw Człowieka ONZ[1], z dnia 29 stycznia 2004 r. w sprawie stosunków pomiędzy Unią Europejską a Organizacją Narodów Zjednoczonych[2], z dnia 9 czerwca 2005 r. w sprawie reformy Organizacji Narodów Zjednoczonych[3], z dnia 29 września 2005 r. w sprawie w sprawie rezultatów Światowego Szczytu Narodów Zjednoczonych w dniach 14-16 września 2005 r.[4] oraz z dnia 26 kwietnia 2007 r. w sprawie rocznego sprawozdania z zakresu sytuacji praw człowieka na świecie w roku 2006 oraz polityki UE w tej dziedzinie[5],
– uwzględniając pilne rezolucje na temat praw człowieka i demokracji,
– uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych A/RES/60/251 ustanawiającą Radę Praw Człowieka (UNHRC),
– uwzględniając poprzednie zwyczajne oraz nadzwyczajne sesje UNHCR, w szczególności szóstą sesję zwyczajną, a także szóstą sesję nadzwyczajną w sprawie łamania praw człowieka wynikającego z izraelskich ataków wojskowych i wtargnięć na okupowane terytorium palestyńskie, w szczególności do okupowanej Strefy Gazy, która odbyła się w dniach 23-24 stycznia 2008 r.,
– uwzględniając zbliżającą się siódmą sesję UNHRC, która odbędzie się w marcu 2008 r.,
– uwzględniając fakt, że 1. oraz 2. tura wszechstronnego przeglądu okresowego (UPR) odbędzie się w dniach od 7 do 18 kwietnia 2008 r. oraz od 5 do 16 maja 2008 r.,
– uwzględniając art. 103 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że poszanowanie, promowanie oraz ochrona uniwersalności praw człowieka stanowią część etycznego oraz prawnego dorobku Unii Europejskiej, a także jedną z podwalin europejskiej jedności i integralności,
B. mając na uwadze, że UNHRC stanowi rzeczywistą bazę przyczyniającą się do intensywniejszego promowania i zwiększonej ochrony praw człowieka w ramach ONZ,
C. mając na uwadze kluczowy charakter siódmej sesji UNHRC jako pierwszej sesji, podczas której analizowana będzie szeroka gama kwestii o zasadniczym znaczeniu w ramach nowych metod pracy wynikających z przyjętych w roku 2006 i 2007 reform w zakresie tworzenia instytucji, i w trakcie której uregulowane zostaną procedury dotyczące UPR,
D. mając na uwadze, że wiarygodność UNHRC opiera się na wdrażaniu tych reform i mechanizmów w taki sposób, który pozwoli Radzie zwiększyć swoją zdolność reagowania na łamanie praw człowieka na świecie,
E. mając na uwadze, że na czas trwania siódmej sesji UNHRC utworzona zostanie, jak rok i dwa lata temu, delegacja ad hoc Parlamentu Europejskiego, podobnie jak wcześniej tworzono ją dla poprzedniczki UNHRC, Komisji ONZ ds. Praw Człowieka,
Działalność Rady Praw Człowieka
1. podkreśla zasadniczą rolę, jaką Rada Praw Człowieka odgrywa w całej strukturze ONZ; ponownie wyraża przekonanie, że w centrum jej zainteresowań wciąż powinien znajdować się przede wszystkim problem łamania praw człowieka, jako że ogólne kwestie polityczne leżą w kompetencji innych organów ONZ; podkreśla szczególny charakter UNHRC: istotną rolę specjalnych procedur, sesji nadzwyczajnych, UPR, interaktywnego dialogu oraz możliwości reagowania w sytuacji nagłego kryzysu;
2. odnotowuje rezultaty działań UNHRC; z zadowoleniem przyjmuje realizację ambitnego programu opracowanego przez samą UNHRC, który obejmował przegląd jej procedur oraz metod pracy, w szczególności rozwój oraz wdrażanie UPR oraz przegląd procedur specjalnych;
3. wyraża uznanie dla pozytywnych osiągnięć prezydencji UNHRC, a zwłaszcza jej udanej współpracy z Biurem Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka (OHCHR); wzywa UE do jednakowego wsparcia charakteryzujących się wysokim stopniem uczciwości kandydatów, którzy będą startować w mających odbyć się w dniu 23 czerwca 2008 r. wyborach na nowego przewodniczącego UNHRC;
4. z zadowoleniem przyjmuje organizację sesji nadzwyczajnych, ponieważ w zasadniczy sposób łączą one kwestie poważnego naruszania praw człowieka oraz niezależnych ekspertyz; wyraża jednak zaniepokojenie faktem, że UNHRC nie zdołał podjąć działań w odpowiedzi na wiele najbardziej palących kwestii dotyczących sytuacji praw człowieka na świecie;
5. zauważa, że celem sesji nadzwyczajnych jest odpowiedź na nagłe kryzysy, podczas gdy kwestie ustawicznego łamania praw człowieka powinny stanowić przedmiot sesji zwyczajnych, pozwalających na bardziej szczegółową analizę oraz dostarczanie rozwiązań długoterminowych;
6. podkreśla, że – aby przyniosły pozytywne rezultaty – sesje nadzwyczajne wymagają uprzednich przygotowań oraz dobrze zorganizowanych metod pracy; w związku z tym odnotowuje sukces kluczowych inicjatyw UE;
7. zauważa bezpośredni wpływ sesji nadzwyczajnej w sprawie Związku Myanmar, zorganizowanej w Genewie w październiku 2007 r., podczas której potępiono rządowe represje i która wiązała się z wizytą specjalnego sprawozdawcy ds. sytuacji w dziedzinie praw człowieka w Związku Myanmar; w obliczu pogarszającej się sytuacji praw człowieka w Związku Myanmar ubolewa nad brakiem dalszych działań oraz monitorowania realizacji zaleceń specjalnego sprawozdawcy;
Wybór nowych członków Rady Praw Człowieka ONZ przez Zgromadzenie Ogólne ONZ
8. wzywa do przeprowadzenia we wszystkich regionach, w maju 2008 r., wyborów opartych na konkurencji, tak żeby umożliwić rzeczywisty wybór spośród państw członkowskich ONZ; ubolewa nad faktem, że dotychczas wybierano niektóre kraje mające problematyczną historię praw człowieka, gdyż puszczano ją w niepamięć;
9. wzywa Radę, Komisję i państwa członkowskie, żeby nadal nalegały na ustanowienie kryteriów członkostwa na potrzeby wyboru do UNHRC, włączając w to wydawanie stałych zaproszeń do udziału w procedurach specjalnych, jak również na monitorowanie rzeczywistego wykonania zobowiązań złożonych przez państwa członkowskie ONZ przed wyborem do rady; w oczekiwaniu na taką reformę wzywa do stosowania tej zasady przy podejmowaniu decyzji o udzieleniu poparcia państwom kandydującym przez państwa członkowskie UE zasiadające w UNHRC;
Procedury i mechanizmy
Wszechstronny przegląd okresowy
10. uważa wszechstronny przegląd okresowy za potencjalny środek służący usprawnieniu kontroli powszechności zobowiązań i praktyk w dziedzinie praw człowieka na całym świecie poprzez poddawanie wszystkich państw członkowskich ONZ takiemu samemu traktowaniu i kontroli;
11. wskazuje, że wszechstronny przegląd okresowy ma na celu dokonanie obiektywnego przeglądu sytuacji w kraju, żeby zidentyfikować dziedziny łamania praw człowieka, jakie można poddać naprawie dzięki wymianie dobrych wzorców i ściślejszej współpracy, które prowadzą do zaleceń i wniosków; w związku z tym wzywa państwa członkowskie UE i Komisję, żeby uwzględniły te zalecenia i wnioski, a dzięki temu określiły cele i priorytety programów pomocowych UE;
12. wzywa, aby proces wszechstronnego przeglądu okresowego, którego pierwsza i druga runda odbędą się w dniach 7-18 kwietnia 2008 r. oraz w dniach 5-16 maja 2008 r,. spełnił wyrażane dotąd oczekiwania; wzywa państwa członkowskie UE do przeprowadzania wszechstronnego przeglądu okresowego w myśl rezolucji 60/251, w sposób przejrzysty i obiektywny; wzywa państwa członkowskie UE, które poddane zostaną wszechstronnemu przeglądowi okresowemu, żeby były krytyczne wobec siebie samych i nie ograniczały swoich prezentacji do pozytywnych osiągnięć;
13. zauważa, że wciąż trzeba zająć się wieloma sprawami, w tym wyborem tzw. trojek ds. wszechstronnych przeglądów okresowych, które ułatwią przegląd państw członkowskich ONZ w dziedzinie praw człowieka; w związku z tym nalega na państwa członkowskie UE, żeby nie akceptowały możliwości dyskrecjonalnego wyrażenia sprzeciwu wobec wyboru państw mających dokonywać przeglądu, która to możliwość przysługuje państwom poddanym przeglądowi;
14. wzywa członków Rady Praw Człowieka do powołania niezależnych ekspertów jako swoich przedstawicieli w grupie roboczej mającej za zadanie przeprowadzenie wszechstronnego przeglądu okresowego; wzywa państwa członkowskie UE, żeby przewodziły w promowaniu takiego podejścia, przyjmując wspólne wytyczne w sprawie zasad regulujących wszechstronne przeglądy okresowe;
15. odnotowuje, jak ważne są: udział społeczeństwa obywatelskiego i obrońców praw człowieka oraz procedury specjalne; ponownie wyraża przekonanie, że ich wnioski i zalecenia powinny stanowić podstawę niezależnego i wiarygodnego przeglądu;
Przegląd mandatów i powołanie osób upoważnionych w ramach procedur specjalnych
16. podkreśla, że procedury specjalne są centrum systemu praw człowieka ONZ i odgrywają kluczową rolę w szczególności w Radzie Praw Człowieka; potwierdza, że członkowie UNHRC muszą wypełniać swoje zobowiązanie do pełnej współpracy w odniesieniu do procedur specjalnych;
17. podkreśla, że wiarygodność UNHRC będzie zależała od nowych nominacji osób upoważnionych w ramach procedur specjalnych w marcu 2008 r.;
18. apeluje, żeby na stanowiska osób upoważnionych mianowano osoby o uznanej wiedzy eksperckiej z zakresu praw człowieka, posiadających odpowiednie doświadczenie, wykazujących się niezależnością, bezstronnością, uczciwością i obiektywizmem, a także merytoryczną wiedzą o systemie procedur specjalnych;
19. nalega na rządy, organizacje pozarządowe i odpowiednie stowarzyszenia zawodowe, żeby przekazały nazwiska kandydatów spełniających kryteria wyboru na publiczną listę kandydatów, którą zarządza Biuro wysokiego komisarza ds. praw człowieka;
20. wzywa grupę konsultacyjną, która dokonuje przeglądu kandydatów do upoważnień w ramach procedur specjalnych i udziela przewodniczącemu rady zaleceń w sprawie nominacji, żeby wypełniała swoje zadania w sposób obiektywny i przejrzysty oraz oparła swoje wybory na kryteriach profesjonalizmu i uczciwości;
21. potępia decyzję Rady Praw Człowieka o nieodnowieniu mandatów sprawozdawców specjalnych ds. Białorusi i Kuby;
22. z zadowoleniem przyjmuje przedłużenie krajowych mandatów specjalnego sprawozdawcy ds. Sudanu i niezależnych ekspertów ds. Liberii, Haiti i Burundi;
23. ubolewa nad poparciem, jakiego UE udzieliła decyzji Rady Praw Człowieka o zakończeniu mandatu grupy ekspertów rady w Darfurze; odnotowuje, że dalsze prowadzenie prac grupy ekspertów dodano do mandatu specjalnego sprawozdawcy ds. Sudanu; z tego względu jest zaniepokojony ryzykiem osłabienia mandatu sprawozdawcy z powodu większego obciążenia pracą;
24. ze względu na istotną wartość dodaną, jaką wnoszą grupy ekspertów, zachęca do bardziej rozważnego kończenia ich mandatu w przyszłości;
25. przychylnie odnosi się do odnowienia mandatów tematycznych, które dotychczas zostały poddane przeglądowi;
26. apeluje do państw członkowskich UE o zapewnienie odnowienia mandatu specjalnych sprawozdawców ds. Związku Myanmaru i Koreańskiej Republiki Ludowo-Demokratycznej oraz przedłużenia mandatu niezależnych ekspertów ds. Somalii i Demokratycznej Republiki Konga;
27. z zadowoleniem przyjmuje utworzenie zespołu ekspertów złożonego z pięciu niezależnych członków zajmujących się prawami człowieka ludności rdzennej;
28. zachęca do poddania pod dyskusję do roku 2008 kwestii przemocy wobec kobiet we wszelkich jej formach i przejawach oraz do ustanowienia priorytetów w ramach przyszłych działań i programów prac służących rozwiązaniu tego problemu, jak uzgodniono w rezolucji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych 61/143 z dnia 19 grudnia 2006 r.;
29. zauważa przyjęcie w dniu 18 czerwca 2007 r. kodeksu postępowania dla upoważnionych w zakresie procedur specjalnych; wzywa UNHRC do stosowania tego kodeksu postępowania w myśl rezolucji 60/251 oraz do poszanowania niezależności procedur specjalnych;
30. Supports popiera wysiłki komisji koordynacyjnej ds. procedur specjalnych na rzecz stworzenia projektu odpowiedniej procedury, za pomocą której można by najlepiej wdrożyć kodeks postępowania i inne stosowne dokumenty, w tym podręcznik procedur specjalnych, z myślą o umocnieniu ich zdolności do ochrony i promowania praw człowieka; wzywa komisję koordynacyjną ds. procedur specjalnych do wydajnego i przejrzystego działania, aby uniknąć dyskusji natury technicznej, które mogłyby prowadzić do opóźnienia debat zasadniczych i stanowić przeszkodę dla mandatu w zakresie procedur specjalnych;
Procedura składania skargi
31. zauważa, że procedura składania skarg przewidziana w procesie tworzenia instytucji UNHRC wydaje się być bardzo podobna do poprzedniej procedury 1503; wzywa do uruchomienia nowego mechanizmu o większej skuteczności w odniesieniu do identyfikowania przypadków wyraźnego i rażącego łamania praw człowieka, jak również zapobiegania takim sytuacjom i radzenia sobie z nimi;
Wkład UE
32. uznaje aktywne zaangażowanie UE i jej państw członkowskich w pierwszym roku działania UNHRC;
33. z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie UE w trudne negocjacje w ramach szóstej sesji zwyczajnej mające na celu osiągnięcie pozytywnych rezultatów, w szczególności w odniesieniu do odnowienia mandatów dla procedur specjalnych;
34. przypomina o konieczności jednomyślnego podejścia do kwestii praw człowieka w obrębie UE, lecz także o znaczeniu potwierdzania przez każde państwo członkowskie stanowiska UE w celu nadania mu większej wagi;
35. wzywa do ściślejszej współpracy z Biurem Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka oraz do zachowania jego niezależności poprzez przyznanie mu odpowiednich funduszy;
36. wzywa do nieustającego wspierania procedur specjalnych w zakresie finansowania i personelu; udziela wsparcia europejskiemu instrumentowi na rzecz demokracji i praw człowieka (EIDHR), jako że stanowi on znaczące źródło finansowania procedur specjalnych; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy prezydencji Grupy Roboczej ds. Praw Człowieka (COHOM) służące umocnieniu współpracy ze specjalnymi sprawozdawcami, podejmowane w szczególności poprzez regularne zapraszanie ich na właściwe posiedzenia;
37. wzywa Komisję i Radę do przyjęcia „wspólnego stanowiska” w celu zagwarantowania automatycznego podpisywania i ratyfikowania przez państwa członkowskie UE wszelkich międzynarodowych instrumentów z dziedziny praw człowieka;
38. odnotowuje działania UE na rzecz przyjęcia rezolucji w drodze konsensusu; wzywa państwa członkowskie UE do kontynuowania wysiłków na rzecz podjęcia dialogu z innymi grupami regionalnymi w celu zapewnienia szerokiego poparcia dla rezolucji umacniających ochronę i promowanie praw człowieka; wzywa UE do bardziej wydajnego wykorzystania swej pomocy i wsparcia politycznego wobec krajów trzecich, by zachęcić te ostanie do współpracy z UNHRC;
39. udziela mandatu delegacji Parlamentu Europejskiego na uczestnictwo w siódmej sesji UNHRC w celu wyrażenia obaw zawartych w niniejszej rezolucji; wzywa delegację do sporządzenia sprawozdania ze swojej wizyty dla Podkomisji ds. Praw Człowieka oraz uznaje za właściwe dalsze wysyłanie delegacji Parlamentu Europejskiego na istotne sesje UNHRC;
o
o o
40. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, Radzie Bezpieczeństwa ONZ, sekretarzowi generalnemu ONZ, przewodniczącemu 61. Zgromadzenia Ogólnego ONZ, przewodniczącemu Rady Praw Człowieka ONZ, Wysokiemu Komisarzowi Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka i ustanowionej przez Komisję Spraw Zagranicznych grupie roboczej UE-ONZ.