ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ
14.5.2008
σύμφωνα με το άρθρο 103, παράγραφος 2, του Κανονισμού
του Hannes Swoboda
εξ ονόματος της Ομάδας PSE
σχετικά με την άνοδο της τιμής των τροφίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στις αναπτυσσόμενες χώρες
B6‑0217/2008
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την άνοδο της τιμής των τροφίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στις αναπτυσσόμενες χώρες
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη ότι φέτος είναι η 60ή επέτειος της Οικουμενικής Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων,
– έχοντας υπόψη τα Συμπεράσματα της Παγκόσμιας Συνόδου Κορυφής για τα Τρόφιμα του 1996 και το στόχο να μειωθεί στο μισό ο αριθμός των ανθρώπων που υποφέρουν από πείνα έως το 2015,
– έχοντας υπόψη τις υποχρεώσεις που περιέχονται στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτισμικά Δικαιώματα των Ηνωμένων Εθνών, και ιδίως το άρθρο 11, σχετικά με το δικαίωμα στη διατροφή, Σύμφωνα το οποίο έχει υπογραφεί και κυρωθεί από όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη την Πανευρωπαϊκή Συναίνεση για την Ανθρωπιστική Βοήθεια της 18ης Δεκεμβρίου 2007,
– έχοντας υπόψη τον συνεχιζόμενο "έλεγχο υγείας της ΚΓΠ",
– έχοντας υπόψη τις εκθέσεις της Διακυβερνητικής Ομάδας Εμπειρογνωμόνων για την Αλλαγή του Κλίματος (IPCC),
– έχοντας υπόψη τις τρέχουσες διαπραγματεύσεις σχετικά με το Γύρο της Ντόχα για την Ανάπτυξης,
– έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη του Kigali της 22ας Νοεμβρίου 2007 για φιλικές προς την ανάπτυξη συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης (ΣΟΕΣ), η οποία εγκρίθηκε από τη Κοινοβουλευτική Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 103, παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αυξήσεις στις παγκόσμιες τιμές σίτου έφτασαν το 181% μέσα στην περίοδο 36 μηνών που τελειώνει τον Φεβρουάριο του 2008, ότι οι τιμές του ρυζιού αυξήθηκαν κατά 141% από τον Ιανουάριο και ότι συνολικά οι παγκόσμιες τιμές τροφίμων αυξήθηκαν κατά 83%,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι 854 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο πεινούν ή υποσιτίζονται (επισιτιστική ανασφάλεια), ενώ άλλα 4 εκατομμύρια εντάσσονται στην κατηγορία αυτή κάθε χρόνο· ότι 170 εκατομμύρια παιδιά υποσιτίζονται και 5,6 εκατομμύρια παιδιά πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας του υποσιτισμού· ότι η ζήτηση για τρόφιμα αυξάνει καθώς αυξάνεται ο πληθυσμός του πλανήτη,
Γ. εκτιμώντας ότι το δικαίωμα στη διατροφή δεν μπορεί να βρίσκεται στο έλεος της διεθνούς κερδοσκοπίας,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τον FAO, η διατροφή αντιπροσωπεύει το 60-80% των καταναλωτικών δαπανών στις αναπτυσσόμενες χώρες και το 10-20% στις βιομηχανικές χώρες· ότι η αύξηση των τιμών των τροφίμων επηρεάζει περισσότερο τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αυξήσεις τιμών οδηγούν σε αυτό που αποκαλείται "το νέο πρόσωπο της πείνας", όπου οι άνθρωποι δεν έχουν πλέον την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν τα τρόφιμα που βλέπουν στα καταστήματα· ότι η πρόσφατη κρίση δεν είναι μόνο ζήτημα διαθεσιμότητας αλλά και προσπελασιμότητας,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει μια ορισμένη τριβή ανάμεσα στην ανάγκη για χρηματοδότηση "βραχυπρόθεσμων μέτρων" και στην ανάγκη για χρηματοδότηση περισσότερο διαρθρωτικών, μακροπρόθεσμων ζητημάτων και αντιμετώπιση του ευρύτερου ζητήματος της διατροφής, της υγείας και της αξιοπρεπούς ζωής και ότι κατά συνέπεια έχει θεμελιώδη σημασία να εξασφαλισθεί η συνοχή,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Τροφίμων επισήμανε ότι από τα 750 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ που απαιτούνται για την κάλυψη των αναγκών του 2008, μέχρι στιγμής μόνο για τα 260 εκατομμύρια έχουν υπάρξει ρητές δεσμεύσεις,
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές αναπτυσσόμενες χώρες δεν παράγουν παρά το ένα τρίτο ή ακόμη και το ένα τέταρτο της παραγωγής τροφίμων που θα μπορούσαν να έχουν,
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πληθωρισμός της τιμής των τροφίμων αποτελεί έναν από τους βασικούς λόγους για τον οποίο η ΕΚΤ έχει αφήσει αμετάβλητο το βασικό επιτόκιό της στο 4% από τον περασμένο Ιούνιο και δεν αναμένεται να ανακοινώσει οποιαδήποτε αλλαγή στο εγγύς μέλλον,
Ι. εκτιμώντας ότι υπάρχει ανάγκη για ολοκληρωμένη πολιτική απάντηση και συνεκτική στρατηγική για το πρόβλημα των τροφίμων, που να αγκαλιάζει τις καλύτερες συνθήκες ζωής, τις κοινωνικές πολιτικές, την γεωργική παραγωγικότητα, την αειφόρο ανάπτυξη, το εμπόριο, την τεχνολογία, τα γεωργικά καύσιμα και την βραχυπρόθεσμη βοήθεια προς τις φτωχές χώρες· ότι η στρατηγική αυτή πρέπει να εξετάσει την ανάγκη συμφιλίωσης στόχων, αλλά ότι η παγκόσμια συνεργασία μπορεί να προσφέρει το μακροοικονομικό πλαίσιο και τα κίνητρα που απαιτούνται για να αντιμετωπιστεί αυτό το ζήτημα κατά βιώσιμο τρόπο,
ΙΑ. εκτιμώντας ότι, εάν δεν υπάρξει η κατάλληλη διαχείριση, αυτή η επισιτιστική κρίση θα μπορούσε να προκαλέσει χιονοστιβάδα συναφών κρίσεων που να πλήξουν την κοινωνική πρόοδο, το εμπόριο, την οικονομική ανάπτυξη, ακόμη και την πολιτική ασφάλεια σε ολόκληρο τον κόσμο,
1. υπογραμμίζει τον θεμελιώδη χαρακτήρα του δικαιώματος στη διατροφή, και την ανάγκη να βελτιωθεί η πρόσβαση όλων των ανθρώπων κάθε στιγμή σε τρόφιμα που να επαρκούν για μια δραστήρια και υγιεινή ζωή· υπογραμμίζει ότι τα κράτη έχουν την υποχρέωση να προστατεύουν, να σέβονται και να ικανοποιούν αυτό το ανθρώπινο δικαίωμα· πιστεύει ότι το γεγονός ότι 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούν να ζουν σε δεινή ένδεια και ότι 850 εκατομμύρια άνθρωποι πεινούν καθημερινά, αποδεικνύει τη συστηματική παραβίαση του δικαιώματος στη διατροφή, όπως αυτό κατοχυρώνεται στο διεθνές δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
2. κατά συνέπεια, καλεί το Συμβούλιο να εντείνει τις δεσμεύσεις του προς τους Αναπτυξιακούς Στόχους της Χιλιετίας, επαναβεβαιώνοντας τις χρηματοδοτικές δεσμεύσεις και εγκρίνοντας ένα Πρόγραμμα Δράσης της ΕΕ για τους ΑΣΧ στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου· πιστεύει ότι αυτό το Πρόγραμμα Δράσης της ΕΕ πρέπει να εντοπίζει συγκεκριμένα ορόσημα και δράσεις μέσα σε συγκεκριμένα χρονικά πλαίσια, σε κομβικούς τομείς όπως είναι η εκπαίδευση, η υγεία, η ύδρευση, η γεωργία, η ανάπτυξη και οι υποδομές, που θα συνεισφέρουν στο να εξασφαλιστεί η επίτευξη των ΑΣΧ έως το 2015, προκειμένου, μεταξύ άλλων στόχων, να εξαλειφθεί η πείνα έως το 2015·
3. καλεί το Συμβούλιο να εξασφαλίζει ότι όλες οι σχετικές με τα τρόφιμα εθνικές και διεθνείς πολιτικές θα είναι συνεπείς προς τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το δικαίωμα στη διατροφή· ειδικότερα, οι πολιτικές για τη γεωργία και την αλιεία, το εμπόριο και τις επενδύσεις, την ανάπτυξη και την ενέργεια πρέπει να συμβάλλουν στην προώθηση και ποτέ να μην υπονομεύουν την πλήρη πραγμάτωση του δικαιώματος σε επαρκή διατροφή· υπογραμμίζει από την άποψη αυτή το ρόλο της ΕΕ στην επίλυση της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης και στην εξασφάλιση μακροπρόθεσμης επισιτιστικής ασφάλειας, όχι μόνο μέσα στην ΕΕ, αλλά και στις αναπτυσσόμενες χώρες·
4. καταδικάζει απερίφραστα τις δραστηριότητες των κερδοσκόπων στα παγκόσμια βασικά εμπορεύματα, τις γεωργικές πρώτες ύλες και την ενέργεια, που συμβάλλουν στην όξυνση της μεταβλητότητας των τιμών και της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης· θεωρεί ότι ακόμα και σε ανοιχτή οικονομία αγοράς με διεθνείς χρηματοοικονομικές δομές, δεν είναι αποδεκτό η πείνα ορισμένων να οδηγεί στο κέρδος άλλων·
5. συνιστά ένθερμα, κατά συνέπεια, να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα, ιδίως να ανασταλεί σε ορισμένες περιπτώσεις η διαπραγμάτευση ώστε να εξασφαλιστεί συγκράτηση των τιμών, ως άμεσος τρόπος διεξόδου από την κρίση, και πιο μακροπρόθεσμα να θεσπιστούν κατάλληλες διατάξεις για την καλύτερη πλαισίωση των κερδοσκοπικών δραστηριοτήτων· συνιστά επίσης να εξεταστούν οι εξουσίες και αρμοδιότητες των εθνικών εποπτικών φορέων στον τομέα των βασικών εμπορευμάτων τροφίμων έτσι ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι φορείς αυτοί είναι σε θέση να εγγυηθούν σταθερές και ασφαλείς αγορές και ότι η κερδοσκοπία δεν παραβιάζει το δικαίωμα στη διατροφή·
6. επισύρει την προσοχή στο γεγονός ότι η επισιτιστική κρίση είναι στενά αλληλένδετη με την χρηματοοικονομική κρίση, δεδομένου ότι οι ενέσεις ρευστότητας στις οποίες προβαίνουν οι κεντρικές τράπεζες για να αποτρέψουν χρεοκοπίες ενδέχεται να έχουν αυξήσει τις κερδοσκοπικές επενδύσεις τα βασικά εμπορεύματα· καλεί το ΔΝΤ και το Φόρουμ για την Χρηματοοικονομική Σταθερότητα να σταθμίσουν αυτή την "παρενέργεια" και να την λαμβάνουν υπόψη όταν προτείνουν παγκόσμιες θεραπείες· θεωρεί σκανδαλώδεις τις επενδυτικές πολιτικές στις οποίες επιδόθηκαν ανοικτά η KBC και η Deutsche Bank, μεταξύ άλλων, στις αγορές τροφίμων υπό τις παρούσες συνθήκες και την πρόσκλησή τους προς πελάτες τους να συμμετάσχουν σε κερδοσκοπία, και υπενθυμίζει την έντονη υποστήριξή του στις ηθικές επενδύσεις· από την άποψη αυτή καλεί την Επιτροπή να προτείνει επειγόντως απτά μέτρα που να αποβλέπουν στην απαγόρευση προσφοράς, διάδοσης ή προώθησης στην ΕΕ χρηματοπιστωτικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλισης και των ασφαλιστικών προϊόντων που συνδέονται με επενδυτικά αμοιβαία κεφάλαια, όταν το κέρδος τους απορρέει ολοκληρωτικά ή εν μέρει από την κερδοσκοπία σε βασικά εμπορεύματα τροφίμων·
7. υπενθυμίζει ότι αυτοί που υποφέρουν περισσότερο από την παρούσα κρίση είναι τα λιγότερα ευνοημένα στρώματα του πληθυσμού που ζει στις αναπτυσσόμενες χώρες σε νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος· υπογραμμίζει από την άποψη αυτή ότι η αύξηση της τιμής των τροφίμων αυξάνει τις ανισότητες όχι μόνο όσον αφορά το χάσμα Βορρά-Νότου αλλά και μέσα στις κοινωνίες μας, επειδή οι φτωχοί πλήττονται περισσότερο από την κρίση, γεγονός που ενδέχεται να οδηγήσει σε παγκόσμια κοινωνική αναταραχή·
8. υπογραμμίζει την ανάγκη για ισχυρές κοινωνικές πολιτικές για την ενδυνάμωση των φτωχών ή των απόρων τμημάτων του πληθυσμού και για μετριασμό των επιπτώσεων της τρέχουσας επισιτιστικής κρίσης· καλεί κατά συνέπεια την Επιτροπή να διατυπώσει προοδευτικές προτάσεις στον τομέα της Κοινωνικής Ευρώπης· καλεί τα κράτη μέλη όχι μόνο να υποστηρίξουν και να προωθήσουν παρόμοιες προτάσεις αλλά και να λάβουν άμεσα μέτρα για να βοηθήσουν τους πληθυσμούς που αντιμετωπίζουν αυξανόμενες τιμές τροφίμων· υπογραμμίζει από την άποψη αυτή τον κεφαλαιώδη ρόλο της αναδιανομής και των ενισχύσεων και επιδοτήσεων σε καταναλωτές που βρίσκονται σε κίνδυνο, έτσι ώστε να τους δοθεί η δυνατότητα για καλύτερη πρόσβαση σε τροφή υψηλής ποιότητας·
9. υπογραμμίζει από την άποψη αυτή το μηχανισμό βοήθειας προς τους απόρους στην ΕΕ και χαιρετίζει την πρόσφατη δημόσια διαβούλευση που δρομολόγησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε αυτό τον τομέα· καλεί τα κράτη μέλη να συμμετάσχουν σε αυτό τον μηχανισμό της ΕΕ· τονίζει ότι οι δημοσιονομικές πιστώσεις για το μηχανισμό αυτό για το έτος 2008 και τα επόμενα πρέπει να ακολουθούν τις πραγματικές ανάγκες και τις νέες ανάγκες που απορρέουν από την τρέχουσα επισιτιστική κρίση· ζητεί από την Επιτροπή να παράσχει κάθε πληροφορία για τον τύπο δαπανών που χρηματοδοτούνται στο κονδύλιο του προϋπολογισμού "βοήθεια για τους απόρους"·
10. καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ να προσφέρουν επιπρόσθετη χρηματοδότηση για επιχειρήσεις επισιτιστικής βοήθειας εκτός ΕΕ προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο επείγων χαρακτήρας της τρέχουσας επισιτιστικής κρίσης· θεωρεί ωστόσο η εξάρτηση από επιχειρήσεις επισιτιστικής βοήθειας πρέπει να μειωθεί και τονίζει κατά συνέπεια την ανάγκη για μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη δράση ώστε να αποτραπούν περισσότερο επιζήμιες επιπτώσεις και να αντιμετωπιστούν οι βαθύτερες αιτίες αυτής της κρίσης·
11. καλεί την Επιτροπή και το Συμβούλιο να εξετάσουν την ενίσχυση του προϋπολογισμού επισιτιστικής βοήθειας κατά το 2008 και το 2009 και να συνεργαστούν με το Κοινοβούλιο σ' αυτό τον τομέα· υπογραμμίζει ότι η ενίσχυση αυτή δεν πρέπει να αποβεί σε βάρος του προϋπολογισμού ανθρωπιστικής βοήθειας ή αναπτυξιακής βοήθειας, δεδομένου ότι και οι πόροι αυτοί πρόκειται να δοκιμαστούν από τις νέες προκλήσεις στον τομέα της επισιτιστικής ασφάλειας και της αλλαγής του κλίματος, ούτε σε βάρος άλλων πολιτικών προτεραιοτήτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου·
12. καλεί επίσης την Επιτροπή να αναλύσει στην έκθεσή της του 2009 σχετικά με τη λειτουργία της Διοργανικής Συμφωνίας της 17ης Μαΐου 2006, την κατάσταση της χρηματοδότησης της επισιτιστικής βοήθειας στο τρέχον Πολυετές Χρηματοδοτικό Πλαίσιο (2007-2013)·
13. παρατηρεί με μεγάλη ανησυχία τις αυξανόμενες και αποκλίνουσες τάσεις του πληθωρισμού, και ιδίως εκείνες που συνδέονται με την αύξηση των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας εντός της ΟΝΕ και σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση· καλεί την ECOFIN, τη Eurogroup, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την ΕΚΤ να αναπτύξουν από κοινού επειγόντως – σε στενή συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τους κοινωνικούς εταίρους – μια προδραστική μακροοικονομική και αντιπληθωριστική πολιτική, η οποία να περιλαμβάνει προδραστικές επενδύσεις και μισθολογικές πολιτικές καθώς και περικοπές επιτοκίων στην κατεύθυνση της σταθεροποίησης της οικονομικής μεγέθυνσης και της ζήτησης· επιπλέον, καλεί τα κράτη μέλη να αντισταθμίσουν τις αρνητικές κοινωνικές επιπτώσεις που απορρέουν από την αύξηση των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας·
14. θεωρεί ότι οι παράγοντες που συμβάλλουν στην αύξηση της τιμής των τροφίμων πρέπει να αντιμετωπιστούν με ολοκληρωμένο και σφαιρικό τρόπο και όχι μεμονωμένα, δεδομένου ότι είναι αλληλένδετοι· υπογραμμίζει ότι ο αντίκτυπος των τιμών των τροφίμων πρέπει να αντιμετωπιστεί σε παγκόσμιο επίπεδο·
15. χαιρετίζει κατά συνέπεια την συγκρότηση της Ομάδας Εργασίας των Ηνωμένων Εθνών για την Παγκόσμια Επισιτιστική Κρίση, υπό την ηγεσία του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Ban Ki-moon, η οποία έχει έργο να συντονίζει τις προσπάθειες και να αναπτύξει μια συνεκτική διεθνή απάντηση στην κρίση, η οποία πράγματι συνιστά παγκόσμια πρόκληση· χαιρετίζει επίσης την έκκληση που απεύθυνε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ στους ηγέτες όλους του κόσμου να παρευρεθούν στη Διάσκεψη Υψηλού Επιπέδου για την Επισιτιστική Ασφάλεια η οποία θα διεξαχθεί στη Ρώμη (3-5 Ιουνίου), και τους ενθαρρύνει να συμμετάσχουν·
16. υπενθυμίζει την ιδιαιτερότητα των γεωργικών αγορών και την ανάγκη να εξασφαλίζεται εσωτερική και παγκόσμια ρύθμιση προς το συμφέρον της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών, του εισοδήματος των γεωργών και των βιομηχανιών μετασχηματισμού· αναγνωρίζει ότι η λύση στην τρέχουσα κρίση βρίσκεται στη βελτίωση της πρόσβασης των φτωχότερων στρωμάτων παγκοσμίως στα τρόφιμα και όχι στην αύξηση των γεωργικών επιδοτήσεων ή σε μέτρα προστατευτισμού· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει αυτές τις σκέψεις στον "έλεγχο υγείας" της ΚΓΠ και να εκτιμήσει την προσαρμογή των υφιστάμενων μηχανισμών στις νέες παγκόσμιες πραγματικότητες· υπενθυμίζει από την άποψη αυτή ότι βασικός στόχος της ΚΓΠ είναι να εγγυάται τη σταθερότητα των αγορών, την ασφάλεια του εφοδιασμού και εύλογες τιμές για τους καταναλωτές και υπογραμμίζει την ανάγκη για την ΚΓΠ μετά το 2013, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η αειφόρος επισιτιστική πολιτική της ΕΕ και παράλληλα να γίνεται σεβαστή η αειφορία, η ασφάλεια και η ποιότητα των γεωργικών προϊόντων· θεωρεί ότι η ΕΕ πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην προώθηση ενός νέου προτύπου για την οικουμενική γεωργία το οποίο θα διαχωρίζει την επισιτιστική πολιτική από μέτρα που συνδέονται με μη επισιτιστικά προϊόντα·
17. χαιρετίζει τη Νέα Συμφωνία που πρότεινε ο Πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Robert Zoellick για την καταπολέμηση της πείνας και του υποσιτισμού στον κόσμο, με ένα συνδυασμό βοήθειας έκτακτης ανάγκης και μακροπρόθεσμων προσπαθειών για την τόνωση της παραγωγικότητας της γεωργίας στις αναπτυσσόμενες χώρες· ελπίζει ότι αυτό σηματοδοτεί μια μετατόπιση από τις πολιτικές που συνιστούσε στο παρελθόν η Παγκόσμια Τράπεζα, που περιλάμβαναν την αιρεσιμότητα και την ταχύρρυθμη φιλελευθεροποίηση στο γεωργικό τομέα, και οι οποίες άφησαν πιο ευάλωτες αρκετές χώρες·
18. υπενθυμίζει ότι προκειμένου να ανταγωνιστούν τις τιμές της παγκόσμιας αγοράς γεωργικών προϊόντων οι αναπτυσσόμενες χώρες ενθαρρύνονται να εστιάζουν την παραγωγή τους σε περιορισμένο αριθμό προϊόντων τα οποία προορίζονται αποκλειστικά για εξαγωγή· ότι η ανάπτυξη μονοκαλλιεργειών που προκύπτει ως αποτέλεσμα οδηγεί στην εγκατάλειψη παραδοσιακών μεθόδων παραγωγής τροφίμων που είναι απαραίτητες για τον εφοδιασμό με τρόφιμα του τοπικού πληθυσμού και σε αυξανόμενη εξάρτηση από τις εισαγωγές πρωτογενών προϊόντων και από τις ανεξέλεγκτες διακυμάνσεις των παγκόσμιων αγορών·
19. υποστηρίζει τις χώρες, ιδίως δε τις αναπτυσσόμενες, στις προσπάθειές τους να εξασφαλίσουν την πρόσβαση των τοπικών πληθυσμών στα τρόφιμα· πιστεύει ότι πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω ο βιώσιμος χώρος πολιτικής ώστε να επιτρέπονται εθνικοί κανόνες και μέτρα για την ανάπτυξη αυτού του τομέα· θεωρεί ότι το Μαλάουι αποτελεί θετικό παράδειγμα αναπτυσσόμενης χώρας στην οποία η παραγωγή τροφίμων έχει διπλασιαστεί τα τελευταία τρία χρόνια και υπογραμμίζει ότι η ΕΕ διαδραματίζει ένα ρόλο στην υποστήριξη αυτής της εξέλιξης· καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να παράσχει βοήθεια στη γνωστοποίηση του φαινομένου αυτού, έτσι ώστε να μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα και σε άλλες αναπτυσσόμενες χώρες·
20. ζητεί επείγουσα και αισθητή αύξηση των επενδύσεων στη γεωργία, την ανάπτυξη της υπαίθρου και τις γεωργικές επιχειρήσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες, με έμφαση στους φτωχούς αγρότες, και στη γεωργία μικρής κλίμακας που βασίζεται σε αγρο-οικολογικά συστήματα παραγωγής τροφίμων· υπενθυμίζει ότι το 75% των φτωχών του πλανήτη ζουν σε αγροτικές περιοχές αλλά ότι μόνο το 4% των άμεσων ξένων επενδύσεων αφιερώνονται στη γεωργία· κατά συνέπεια καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν καλύτερα το ζήτημα της γεωργίας στις αναπτυξιακές τους πολιτικές· υπογραμμίζει το ρόλο των ΜΚΟ και των τοπικών αρχών στην εφαρμογή καινοτόμων γεωργικών λύσεων σε σύμπραξη με τους πληθυσμούς των αναπτυσσόμενων χωρών και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν και να προωθήσουν τα έργα αυτά·
21. τονίζει την ανάγκη να δοθεί στους μικρούς αγρότες των αναπτυσσόμενων χωρών, που είναι στη πλειοψηφία τους γυναίκες, πρόσβαση στη γη, σε χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και πιστώσεις, σε σπόρους υψηλής απόδοσης, αρδευτικά συστήματα και λιπάσματα· τονίζει ότι οι επενδύσεις στο γεωργικό τομέα πρέπει να εστιάζονται περισσότερο στις αρδεύσεις, τους γεωργικούς δρόμους, την έρευνα και την τοπική γνώση, το καθαρό πόσιμο νερό, την εκπαίδευση και στην ενίσχυση της τοπικής παραγωγής και των ανταλλαγών στην αγορά· καλεί κατά συνέπεια την Επιτροπή να ενισχύσει αυτές τις πλευρές στη δράση της και να υποστηρίξει την οργάνωση των παραγωγών, τις μικροπιστώσεις και άλλα προγράμματα χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και την αύξηση των επενδύσεων στη γεωργία·
22. ζητεί η προώθηση αειφόρων γεωργικών πολιτικών να περιλαμβάνεται σε όλους τους μηχανισμούς διεύρυνσης και γειτονίας·
23. επισημαίνει ότι η αλλαγή του κλίματος θα μπορούσε να επιταχύνει τη μείωση της πρόσβασης στους φυσικούς πόρους· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει περαιτέρω μέτρα για την προσαρμογή στις νέες προκλήσεις όσον αφορά την επισιτιστική ασφάλεια και τον ενεργειακό εφοδιασμό· υπογραμμίζει την ανάγκη να χρησιμοποιούν τα κράτη μέλη τις πιστώσεις ανάπτυξης της υπαίθρου για να ενισχύουν την προσαρμογή της γεωργίας και της δασοπονίας στην αλλαγή του κλίματος· πιστεύει ότι τα μέτρα προσαρμογής στους τομείς αυτούς πρέπει να κινούνται προς τη μείωση της τρωτότητας και την αύξηση της αειφορίας τόσο από περιβαλλοντική όσο και από οικονομική σκοπιά· υπογραμμίζει από την άποψη αυτή την ανάγκη για επαρκή μέτρα πρόληψης και διαχείρισης των κρίσεων· θεωρεί ότι η σταδιακή προσαρμογή του γεωργικού τομέα στις νέες ανάγκες που απορρέουν από την αλλαγή του κλίματος πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο του "ελέγχου υγείας" της ΚΓΠ·
24. τονίζει την ανάγκη για συνεργασία στο θέμα της αλλαγής του κλίματος μεταξύ της ΕΕ και των αναπτυσσόμενων χωρών, ιδίως δε την ανάγκη για μεταφορά τεχνολογίας και οικοδόμησης δυνατοτήτων· υπογραμμίζει ότι η αλλαγή του κλίματος πρέπει να ενταχθεί σε όλες τις πτυχές της αναπτυξιακής συνεργασίας της ΕΕ και τονίζει ότι ορισμένες απλές διασφαλίσεις θα βοηθούσαν τους γεωργούς να προστατεύουν τις καλλιέργειές από ξηρασία και άλλες καταστροφές· καλεί την Επιτροπή να τις διερευνήσει·
25. έχει επίγνωση του γεγονότος ότι τα γεωργικά καύσιμα θεωρούνται ως ένας από τους παράγοντες που συμβάλλουν στην αύξηση της τιμής των καυσίμων· θεωρεί ότι ο παράγοντας των γεωργικών καυσίμων δεν είναι δυνατό να αντιμετωπιστεί μεμονωμένα, αλλά πρέπει να ενταχθεί σε μια ολοκληρωμένη απάντηση στην τρέχουσα επισιτιστική κρίση· υπογραμμίζει ωστόσο ότι οι ανάγκες για τρόφιμα πρέπει να έχουν προτεραιότητα απέναντι στα γεωργικά καύσιμα·
26. θεωρεί ότι πρέπει να μελετηθούν καλύτερα οι κοινωνικά, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις που προκαλούνται από την αύξηση των βιοκαυσίμων πρώτης γενεάς· περαιτέρω θεωρεί ότι ο αντίκτυπος και η εμπορικότητα των βιοκαυσίμων της επόμενης γενεάς πρέπει επίσης να παρακολουθούνται μόνιμα και ότι πρέπει να ενισχυθούν οι ερευνητικές προσπάθειες σε αυτό τον τομέα· υπενθυμίζει ότι οι επιπτώσεις των βιοκαυσίμων πρέπει να αξιολογούνται με γνώμονα τον συνολικό περιβαλλοντικό τους αντίκτυπο και τις κοινωνικές τους πτυχές και λαμβάνοντας υπόψη τον κίνδυνο ανταγωνισμού μεταξύ ενεργειακής ασφάλειας και επισιτιστικής ασφάλειας, ένα θέμα που προκαλεί ιδίως ανησυχίες προκειμένου για καλλιέργειες βασικών τροφίμων που επίσης χρησιμοποιούνται ως γεωργικά καύσιμα, όπως είναι το καλαμπόκι και τα σιτηρά, όπως φάνηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου η έντονη ενθάρρυνση της παραγωγής σιτηρών για γεωργικά καύσιμα έχει επηρεάσει έμμεσα και άμεσα την αύξηση της τιμής των τροφίμων σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τις ενδεχόμενες αρνητικές επιπτώσεις των επιδοτήσεων για καλλιέργειες γεωργικών καυσίμων·
27. έχει επίγνωση της ανάγκης για ενεργειακή αποδοτικότητα και διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού· καλεί κατά συνέπεια την Επιτροπή να επανεκτιμά συνεχώς το κοινωνικό, περιβαλλοντικό και οικονομικό κόστος και όφελος των γεωργικών καυσίμων και κάθε βιομάζας για ενεργειακούς σκοπούς, καθώς και των άλλων μορφών ανανεώσιμης ενέργειας και να προσαρμόσει τις προτάσεις της ανάλογα, με ιδιαίτερη προσοχή σε περιοχές με υψηλό κίνδυνο ενεργειακού ελλείμματος·
28. υπογραμμίζει ότι η παραγωγή κάθε βιομάζας για ενεργειακούς σκοπούς πρέπει να συμμορφώνεται με φιλόδοξα και αυστηρά κοινωνικά κριτήρια, καθώς και κριτήρια βιοποικιλότητας και αειφορίας και δεν πρέπει να οδηγεί σε αρνητικές κοινωνικές συνέπειες και σε ανταγωνισμό των χρήσεων γης· επισημαίνει το δυναμικό που παρουσιάζει η αειφόρος παραγωγή γεωργικών καυσίμων, για παράδειγμα από απόβλητα ή υποβαθμισμένα εδάφη· επισημαίνει ότι ο τρέχων στόχος για 10% βιοκαύσιμα έως το 2020 έχει νόημα μόνο να λειτουργεί ως κίνητρο για ανάπτυξη των βιοκαυσίμων της δεύτερης και τρίτης γενεάς· επισημαίνει από την άποψη αυτή την πρόταση της Επιτροπής για "διπλό μέτρημα" των βιοκαυσίμων της επόμενης γενεάς για συμμόρφωση με το δεσμευτικό στόχο του 10%· είναι διατεθειμένο να προωθήσει την πρόταση σχετικά με τον περιορισμό των εισαγωγών βιοκαυσίμων στους εισαγωγείς εκείνους που έχουν κυρώσει "τουλάχιστον δέκα" διεθνείς συνθήκες από ένα κατάλογο δώδεκα συνθηκών – που περιλαμβάνει τέσσερις συνθήκες σχετικά με περιβαλλοντικά ζητήματα (μεταξύ των οποίων το Κιότο) και οκτώ σχετικά με το δικαίωμα στην εργασία (μη εκμετάλλευση της παιδικής εργασίας, συνδικαλιστικές ελευθερίες, κτλ.) – όπως ορίζεται σε έγγραφο εργασίας της Επιτροπής σχετικά με το νομοθετικό της έργο·
29. θεωρεί ότι το άνοιγμα των γεωργικών αγορών πρέπει να είναι σταδιακό, σύμφωνα με την αναπτυξιακή πρόοδο κάθε μίας από τις αναπτυσσόμενες χώρες και να βασίζεται στην ποιότητα· παρατηρεί ότι τα ευαίσθητα προϊόντα που αποτελούν βασική ανάγκη για τους πολίτες των αναπτυσσόμενων χωρών ή έχουν ιδιαίτερη σημασία για την επισιτιστική ασφάλεια και την ανάπτυξη της υπαίθρου στις αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να αποκλειστούν από την πλήρη ελευθέρωση έτσι ώστε να προληφθούν αναντίστρεπτες ζημίες στους τοπικούς παραγωγούς·
30. αναγνωρίζει ότι η ελευθέρωση των εμπορικών ανταλλαγών στα προϊόντα γεωργικών τροφίμων και στα πρωτογενή γεωργικά εμπορεύματα έχει εκθέσει πολλούς μικρούς αγρότες των αναπτυσσόμενων χωρών και ιδίως των λιγότερο ανεπτυγμένων χωρών σε πολλές νέες προκλήσεις· επισημαίνει ότι οι μικροί αγρότες απαρτίζονται σε μεγάλο βαθμό από γυναίκες οι οποίες φέρουν τη βασική ευθύνη για τη διατροφή των οικογενειών τους και των τοπικών κοινοτήτων και ότι έχει θεμελιώδη σημασία να βοηθηθούν να αντεπεξέλθουν στον εξωτερικό ανταγωνισμό·
31. απευθύνει εμφατική έκκληση για μεγαλύτερη συνοχή μεταξύ εμπορικών και αναπτυξιακών πολιτικών, για αισθητή αύξηση του μεριδίου των κερδών από το παγκόσμιο εμπόριο αγαθών το οποίο αποκομίζουν οι μικροί παραγωγοί και εργαζόμενοι και για ενίσχυση της επισιτιστικής ασφάλειας και ζητεί να εξασφαλιστεί ότι οι άδικες εμπορικές ανταλλαγές δεν παρακωλύουν την αειφόρο ανάπτυξη·
32. είναι της γνώμης ότι προκειμένου να εξασφαλιστεί η επισιτιστική ασφάλεια και η αειφορία και να υπάρξει συμβολή στη καταπολέμηση της φτώχειας, όλη η ευρωπαϊκή και διεθνής νομοθεσία που θεσπίζεται πρέπει να λαμβάνει υπόψη την ανάγκη αυτή, τα δε οικονομικά και κοινωνικά δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στη διατροφή, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στους διεθνείς εμπορικούς κανόνες και συμφωνίες· πιστεύει ότι τόσο η ΕΕ όσο και η διεθνής κοινότητα πρέπει να περιλαμβάνουν τους στόχους αυτούς στις ευρύτερες πολιτικές τους· τονίζει ότι η παγκόσμια κρίση υπογραμμίζει την ανάγκη για βελτίωση της παγκόσμιας διακυβέρνησης σε θέματα διατροφής, εμπορίου και βοήθειας·
33. τονίζει ότι η ΕΕ πρέπει να προωθήσει ένα προτιμησιακό και ασύμμετρο σύστημα στις εμπορικές διαπραγματεύσεις με αναπτυσσόμενες χώρες έτσι ώστε να τους επιτρέψει να διατηρήσουν ορισμένα εργαλεία διαχείρισης της προσφοράς και άλλα αναπτυξιακά εργαλεία στις αγορές τους·
34. τονίζει ότι στις τρέχουσες διαπραγματεύσεις για Συμφωνίες Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης (ΣΟΕΣ), η προτεραιότητα της Επιτροπής πρέπει να είναι να ανταποκριθεί στις αναπτυξιακές ανάγκες που εκφράζουν οι χώρες ΑΚΕ· προειδοποιεί ότι οι ΣΟΕΣ, όπως έχουν σχεδιαστεί αυτή τη στιγμή, δημιουργούν τον κίνδυνο να επιβληθούν σοβαροί περιορισμοί στον χώρο πολιτικής των αναπτυσσόμενων χωρών, εμποδίζοντάς τους να υποστηρίξουν τη γεωργία και την αύξηση της παραγωγικότητας και ότι η εισαγωγή του ανταγωνιστικού σοκ από τα ευρωπαϊκά προϊόντα, τα οποία είναι πολύ πιο ανταγωνιστικά, θα μπορούσε να δημιουργήσει κίνδυνο αποσταθεροποίησης των τοπικών γεωργικών αγορών των χωρών ΑΚΕ και να αυξήσει την διατροφική εξάρτηση των χωρών ΑΚΕ· υπενθυμίζει ότι προκειμένου να αντιμετωπιστεί αυτή η πρόκληση οι ΣΟΕΣ, πρέπει να συνοδεύονται από την υπεσχημένη νέα χρηματοδότηση για την Βοήθεια για το Εμπόριο, δηλαδή 2 δισεκ. ετησίως έως το 2010, καθώς και από την προώθηση της περιφερειακής ολοκλήρωσης·
35. υπογραμμίζει την ανάγκη για μια επιτυχημένη φιλοαναπτυξιακή έκβαση του Γύρου της Ντόχα· επίσης υπογραμμίζει ότι ο ανεπτυγμένος κόσμος πρέπει να ενισχύσει τη δέσμευσή του για μεταρρύθμιση των γεωργικών του επιδοτήσεων μέσω μιας παγκόσμιας εμπορικής συμφωνίας· τονίζει ότι υπάρχει ανάγκη πειθαρχίας στον τομέα των επιδοτήσεων που οδηγούν σε ντάμπινγκ ή μειώνουν τις εξαγωγικές ευκαιρίες των αναπτυσσόμενων χωρών· θεωρεί επίσης ότι υπάρχει ανάγκη για διευκόλυνση των εμπορικών ανταλλαγών και συνεργασία ώστε τα τρόφιμα να μετακινούνται ταχύτερα και φτηνότερα στα σημεία όπου υπάρχει ανάγκη· υπενθυμίζει από την άποψη αυτή τις προσπάθειες της Επιτροπής να εξασφαλίσει εμπορική συμφωνία σε επίπεδο ΠΟΕ που θα βοηθήσει στην αύξηση του εισοδήματος των αναπτυσσόμενων χωρών και θα ελαφρύνει το πρόβλημα της πρόσβασης στα τρόφιμα, διότι σε μια λιγότερο στρεβλωμένη αγορά και με τα απαραίτητα συνοδευτικά μέτρα, η προσφορά τροφίμων θα αυξηθεί ως αντίδραση στις υψηλότερες τιμές· υπογραμμίζει ότι τα αποτελέσματα του Γύρου της Ντόχα πρέπει να δώσουν θετικά κίνητρα στις αναπτυσσόμενες χώρες ώστε να επενδύσουν στη γεωργία τους και στην παραγωγή τροφίμων·
36. θεωρεί ότι τα εγχώρια μέτρα πολιτικής για τη διόρθωση των στρεβλώσεων που δεν θέτουν σε κίνδυνο την προσφορά είναι απαραίτητα, αλλά ότι πρέπει να καταργηθούν οι περιορισμοί στις εξαγωγές· από αυτή την άποψη εκφράζει την ανησυχία του για τις αναφορές σε "καρτέλ" του ρυζιού·
37. καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει προτάσεις προκειμένου στον τρέχοντα γύρο διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ να συμπεριληφθεί μια δράση για τις τιμές των βασικών τροφίμων·
38. επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή και το Συμβούλιο για προώθηση του Δίκαιου Εμπορίου και άλλων ηθικών συστημάτων που συμβάλλουν στην αύξηση των κοινωνικών και περιβαλλοντικών προτύπων, δεδομένου ότι υποστηρίζουν μικρούς και περιθωριοποιημένους παραγωγούς σε αναπτυσσόμενες χώρες και εγγυώνται δικαιότερες τιμές και ένα ελάχιστο εισόδημα· ενθαρρύνει τις δημόσιες αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ενσωματώσουν κριτήρια Δίκαιου Εμπορίου και αειφορίας στις διακηρύξεις δημόσιων διαγωνισμών τους και στις πολιτικές προμηθειών τους·
39. καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει τον αντίκτυπο που έχει από πλευράς συγκέντρωσης ο τομέας των σουπερ-μάρκετ της ΕΕ στις μικρές επιχειρήσεις, τους προμηθευτές, τους εργαζομένους και τους καταναλωτές και να εκτιμήσει τις τυχόν καταχρήσεις αγοραστικής δύναμης που απορρέουν από αυτή τη συγκέντρωση και ειδικότερα τις επιπτώσεις στις τιμές των τροφίμων· χαιρετίζει από την άποψη αυτή την έκθεση σχετικά με τους λόγους δυσλειτουργίας στις υπηρεσίες λιανικής που θα συνταχθεί για το 2009 στο πλαίσιο της "Επισκόπησης της Ενιαίας Αγοράς" και ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει επαρκή μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της ρύθμισης για την προστασία των καταναλωτών, των εργαζομένων και των παραγωγών από οποιαδήποτε κατάχρηση ή αρνητικό αντίκτυπο επισημανθεί·
40. υπογραμμίζει ότι η τρέχουσα επισιτιστική κρίση δείχνει την ανάγκη για την προώθηση πολιτικής σταθερότητας, περιφερειακής ολοκλήρωσης, δημοκρατίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όχι μόνο μέσα στην ΕΕ αλλά και παγκόσμια· κατά συνέπεια καλεί όλους τους ενδιαφερόμενους συμμέτοχους να προωθούν τις ανθρώπινες και δημοκρατικές αξίες και το κράτος δικαίου όταν αντιμετωπίζουν την τρέχουσα επισιτιστική κρίση και επιχειρούν να επιλύσουν μακροπρόθεσμα προβλήματα επισιτιστικής ασφάλειας·
41. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, τους συμπροέδρους της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ και στο Παναφρικανικό Κοινοβούλιο.