Projekt rezolucji - B6-0233/2008Projekt rezolucji
B6-0233/2008
Parlament Europejski

PROJEKT REZOLUCJI

14.5.2008

zamykającej debatę nad oświadczeniami Rady i Komisji
zgodnie z art. 103 ust. 2 Regulaminu
złożył Gérard Deprez
w imieniu Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych
w sprawie negocjacji między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi na temat zniesienia obowiązku wizowego (systemu bezwizowego)

Procedura : 2008/2550(RSP)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
B6-0233/2008
Teksty złożone :
B6-0233/2008
Debaty :
Głosowanie :
Teksty przyjęte :

B6‑0233/2008

Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie negocjacji między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi na temat zniesienia obowiązku wizowego (systemu bezwizowego)

Parlament Europejski,

–  uwzględniając art. 2, 6, 24 i 29 Traktatu o Unii Europejskiej oraz art. 62, 63, 286 i 300 traktatu WE, stanowiących podstawę prawną europejskiej przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości oraz międzynarodowych negocjacji z państwami trzecimi i organizacjami,

–  uwzględniając oświadczenia Rady i Komisji z dnia 6 marca 2008 r. i 21 kwietnia 2008 r. dla Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych,

–  uwzględniając art. 83 oraz art. 103 ust. 2 Regulaminu,

A.  mając na uwadze, że od chwili wejścia w życie traktatu amsterdamskiego w 1999 r. Rada jest odpowiedzialna za ustanawianie przepisów wizowych, w tym wykazu krajów trzecich, których obywatele są objęci obowiązkiem wizowym lub są z niego zwolnieni (art. 62 ust. 2 lit. b) i) traktatu WE),

B.  mając na uwadze, że właściwość Wspólnoty w kwestiach wizowych obejmuje warunki przyznawania statusu bezwizowego państwom trzecim oraz mając na uwadze, że takie warunki zapewniać muszą równe traktowanie wszystkich obywateli UE, nie tylko jeżeli chodzi o przyznawanie lub odmawianie samego statusu bezwizowego, lecz również jeżeli chodzi o warunki przyznawania lub odmawiania takiego statusu różnym państwom członkowskim UE przez państwa trzecie,

C.  mając na uwadze, że w 2001 r. Rada zwolniła[1] obywateli Stanów Zjednoczonych z obowiązku wizowego; mając na uwadze, że podobne zwolnienie nie ma zastosowania do wszystkich obywateli UE, ponieważ Stany Zjednoczone w dalszym ciągu utrzymują obowiązek wizowy dla obywateli niektórych państw członkowskich (obecnie są to: Bułgaria, Cypr, Estonia, Grecja, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Republika Czeska, Rumunia, Słowacja i Węgry), a odsetek wniosków wizowych odrzucanych w oparciu o nieprzejrzyste kryteria wynosi ponad 10%,

D.  mając na uwadze, że od 2005 r. istnieje możliwość zastosowania mechanizmu wzajemności na szczeblu Wspólnoty[2] po powiadomieniu przez państwo członkowskie, skontaktowaniu się z państwem trzecim, którego sprawa ta dotyczy oraz zwróceniu się do Rady, która może następnie podjąć decyzję „o tymczasowym przywróceniu obowiązku wizowego w stosunku do obywateli państwa trzeciego, o którym mowa”,

E.  mając na uwadze, że o ile wzajemność osiągnięto wobec kilku państw trzecich, wciąż nie stało się tak w przypadku Stanów Zjednoczonych, dlatego w 2006 r. Komisja[3] zaproponowała „tymczasowe przywrócenie obowiązku wizowego wobec obywateli Stanów Zjednoczonych posługujących się paszportami dyplomatycznymi i paszportami służbowymi/urzędowymi, (..) wobec tego kraju w celu zmobilizowania go do działań zmierzających do wprowadzenia wzajemności”; mając jednak na uwadze, że ta propozycja o znaczeniu symbolicznym nie została zastosowana przez Radę,

F.  mając na uwadze, że kilka państw członkowskich utrzymywało bezpośrednie stosunki dwustronne z administracją Stanów Zjednoczonych, pomimo wyraźnych uprawnień Wspólnoty w tej kwestii,

G.  mając na uwadze, że sytuacja skomplikowała się pod względem prawnym dnia 3 sierpnia 2007 r., kiedy to Stany Zjednoczone, przyjmując Sekcję 711 „Zaleceń wdrażających ustawę Komisji 9/11 z 2007 r.”, a mianowicie „Ustawę o bezpiecznym przemieszczaniu się i partnerstwie w zakresie przeciwdziałania terroryzmowi z 2007 r.”[4] zreformowały system bezwizowy, wprowadzając siedem gwarancji bezpieczeństwa[5] w sposób nakładający na wszystkie państwa członkowskie pragnące uczestniczyć w programie bezwizowym wymóg wyrażenia zgody na podpisanie dwustronnych protokołów ustaleń oraz wiążących przepisów wykonawczych do tych protokołów,

H.  mając na uwadze, że choć treść wspomnianych przepisów wykonawczych w dalszym ciągu nie jest znana instytucjom UE, z protokołów ustaleń wynika jasno, że niektóre z nowych „gwarancji bezpieczeństwa” wchodzą w zakres kompetencji Wspólnoty (takie jak gwarancje dotyczące wydawania wizy lub przewidywane dodatkowe zobowiązania wobec Europejskiego Stowarzyszenia Bezpieczeństwa Transportu (ESTA)), inne z nich należą do kompetencji UE (takie jak skradzione paszporty[6], dane dotyczące przelotu pasażera (PNR) lub dane związane z przestępczością w strefie Schengen), a pozostałe gwarancje należą do wyłącznych kompetencji państw członkowskich (takie jak gwarancje związane z informacjami z rejestru karnego obywateli poszczególnych państw lub przewidujące obecność pokładowej ochrony lotniczej podczas lotów transatlantyckich),

I.  mając na uwadze, że celem rozwiązania tej kwestii oraz zapewnienia udziału wszystkich państw członkowskich w zreformowanym amerykańskim systemie bezwizowym w 2009 r. Rada podjęła dnia 18 kwietnia 2008 r. decyzję dotyczącą przyjęcia dwustopniowego podejścia polegającego na:

a)  udzieleniu Komisji formalnego mandatu do prowadzenia negocjacji ze Stanami Zjednoczonymi na temat wszystkich kwestii o znaczeniu dla Wspólnoty oraz

b)  określeniu „dozwolonych granic”, których nie mogą przekroczyć państwa członkowskie w dialogu ze Stanami Zjednoczonymi przed zakończeniem negocjacji między WE a Stanami Zjednoczonymi; „dozwolone granice” określają zakres kompetencji WE/UE oraz kwestie, które mogą być przedmiotem dwustronnych negocjacji, gdyż leżą w kompetencji krajowej, oraz wyraźnie wskazują, że w zakresie negocjacji dwustronnych państwa członkowskie muszą przestrzegać zasady lojalnej współpracy z pozostałymi państwami członkowskimi i instytucjami UE zgodnie z art. 10 traktatu WE oraz wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości (C-105/03) w odniesieniu do spełnienia zobowiązań określonych w traktacie UE;

J.  mając na uwadze, że nawet w przypadku spraw leżących wyłącznie w gestii państw członkowskich zasada lojalnej współpracy mogłaby zostać zagrożona wskutek zawarcia umów dwustronnych zawierających odmienne warunki przyznawania statusu bezwizowego niektórym państwom członkowskim, co doprowadziłoby do odmiennego traktowania obywateli poszczególnych państw członkowskich w zakresie wiz;

K.  mając na uwadze, że w celu lepszej ochrony obywateli Stanów Zjednoczonych i UE przed zagrożeniem terrorystycznym współpraca transatlantycka wymaga poprawy: a) identyfikacji zagrożenia za pomocą wspólnej analizy i szeroko zakrojonej wymiany informacji, w tym wymiany najlepszych praktyk, w ramach rygorystycznych środków ochrony danych, b) koordynacji na szczeblu UE i na szczeblu transatlantyckim działania organów ścigania i agencji wywiadu przy poszanowaniu rządów prawa, praw podstawowych oraz prywatności, oraz c) możliwości operacyjnych dzięki ściślejszej współpracy między organami ścigania i agencjami wywiadu w UE i Stanach Zjednoczonych, której podstawą powinno być większe wzajemne zaufanie między poszczególnymi zaangażowanymi agencjami i organami;

1.  uważa, że należy zakazać wszelkich form bezpośredniej lub pośredniej dyskryminacji obywateli europejskich ze względu na narodowość nie tylko w Unii Europejskiej, o czym mowa w art. 12 traktatu WE, lecz również poza granicami Unii Europejskiej, w szczególności gdy taka dyskryminacja wynika z braku koordynacji w negocjacjach międzynarodowych między instytucjami UE a państwami członkowskimi;

2.  przychylnie odnosi się do faktu, że podczas spotkania na temat WSiSW na szczeblu ministerialnej trojki w dniu 13 marca 2008 r. Stany Zjednoczone po raz pierwszy uznały kompetencje Wspólnoty w zakresie negocjowania umów międzynarodowych dotyczących polityki wizowej, wyrażając zgodę we wspólnym oświadczeniu na przyjęcie dwutorowego podejścia; zauważa, że oświadczenie zawiera następujące sformułowanie: „kwestie, które leżą w kompetencjach krajowych, zostaną omówione z krajowymi organami władzy, zaś te, które leżą w kompetencjach UE, zostaną omówione z organami władzy UE”; uważa, że zgodnie z tym oświadczeniem Stany Zjednoczone powinny od tej pory prowadzić negocjacje:

  • -z Komisją – w sprawach wizowych, jak miało to już miejsce w przypadku transportu lotniczego[7],
  • -z Radą – w sprawach polityki UE dotyczącej kwestii związanych z bezpieczeństwem (umowa w sprawie PNR lub umowy między UE i Stanami Zjednoczonymi w sprawie ekstradycji i wzajemnej pomocy prawnej), oraz
  • -z państwami członkowskimi – w sprawie obecności przedstawicieli pokładowej ochrony lotniczej podczas lotów transatlantyckich oraz w sprawach związanych z bezpieczeństwem w zakresie, w jakim mają one zastosowanie do obywateli tych państw;

3.  powtarza, że wszelkie umowy zawierane przez WE/UE powinny respektować prawa podstawowe oraz swobody jednostki zgodnie z art. 6 ust. 2 traktatu UE, również prawa do prywatności i ochrony danych zgodnie z:

  • –art. 7 i 8 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,
  • –dyrektywą 95/46/WE oraz szczegółowymi przepisami prawa wspólnotowego (oraz środkami związanymi z obszarem Schengen) w przypadku zagrożenia danych przekazywanych do państwa trzeciego,
  • –Konwencją nr 108 Rady Europy o ochronie osób w związku z automatycznym przetwarzaniem danych osobowych oraz protokołem dodatkowym nr 181 do konwencji dotyczącym organów nadzoru i transgranicznych przepływów danych;

4.  popiera mandat udzielony Komisji przez Radę w zakresie negocjacji umowy zapewniającej zniesienie obowiązku wizowego dla wszystkich obywateli UE wkraczających na terytorium Stanów Zjednoczonych, które ma już zastosowanie do obywateli Stanów Zjednoczonych wkraczających na terytorium UE; wzywa Komisję, aby po każdym spotkaniu negocjacyjnym przekazywała informacje właściwej komisji parlamentarnej (w razie konieczności z zachowaniem zasady poufności);

5.  uważa, że negocjacje należy zakończyć do czerwca 2009 r. i że do tego czasu nie należy zezwalać na jakąkolwiek dyskryminację obywateli poszczególnych państw członkowskich UE;

6.  podziela stanowisko, że państwa członkowskie[8] nie powinny wykraczać poza „dozwolone granice” Rady zgodnie z zasadą lojalnej współpracy, o której mowa w art. 10 traktatu WE, mającej zastosowanie – zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości (C-105/03 lub sprawa AETR (22/70)) – do spełniania zobowiązań określonych w traktacie UE; podkreśla w szczególności fakt, że:

  • –uczestnictwo w programie bezwizowym powinno możliwie szybko dać takie same prawa wszystkim obywatelom państw członkowskich na takich samych warunkach w odniesieniu do statusu ich paszportów;
  • –należy zakazać jakiegokolwiek udostępniania Stanom Zjednoczonym baz danych lub systemów informacyjnych UE/WE, chyba że prawo WE wyraźnie na to zezwala; w takim przypadku ich udostępnienie powinno być wspólnie uzgodnione przez UE i opierać się na pełnym poszanowaniu zasady wzajemności;
  • –UE powinna wspólnie uzgodnić wszelkie rozszerzenie zakresu danych przekazywanych Interpolowi na temat zagubionych i skradzionych paszportów;
  • –obowiązujące przepisy WE gwarantują dostateczny poziom bezpieczeństwa portów lotniczych, zgodny z normami Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO) (jeżeli samoloty odlatują z portów lotniczych na terytorium UE bezpośrednio do USA, można wyrazić zgodę na przeprowadzenie inspekcji przez Stany Zjednoczone);
  • –jakiekolwiek formalne porozumienie w sprawie repatriacji obywateli UE można by zaakceptować wyłącznie pod warunkiem zachowania zasady wzajemności; zostałoby ono wynegocjowane i zawarte przez WE i Stany Zjednoczone;
  • –WE powinna prowadzić negocjacje na rzecz wprowadzenia zobowiązań związanych z ewentualnym wprowadzeniem elektronicznego systemu pozwoleń na wjazd dla obywateli Stanów Zjednoczonych udających się do UE;

7.  zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, parlamentom i rządom państw członkowskich, Kongresowi Stanów Zjednoczonych oraz Sekretarzowi Bezpieczeństwa Wewnętrznego Stanów Zjednoczonych.

Informacja prawna - Polityka ochrony prywatności