PROJEKT REZOLUCJI
1.9.2008
zgodnie z art. 103 ust. 2 Regulaminu
złożyli Annemie Neyts-Uyttebroeck, Marco Cappato, Lydie Polfer, Janusz Onyszkiewicz, István Szent-Iványi, Margarita Starkevičiūtė, Grażyna Staniszewska
w imieniu grupy politycznej ALDE
w sprawie sytuacji w Gruzji
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B6-0402/2008
B6‑0402/2008
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji w Gruzji
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Gruzji, a w szczególności rezolucje z dnia 26 października 2006 r., 29 listopada 2007 r. i 5 czerwca 2008 r.,
– uwzględniając swoje rezolucje: z dnia 17 stycznia 2008 r. w sprawie skuteczniejszej polityki UE wobec Południowego Kaukazu oraz z 15 listopada 2007 r. w sprawie wzmocnienia europejskiej polityki sąsiedztwa,
– uwzględniając umowę o partnerstwie i współpracy między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Gruzją, z drugiej strony, która weszła w życie 1 lipca 1999 r.,
– uwzględniając umowę o partnerstwie i współpracy między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi z jednej strony a Federacją Rosyjską z drugiej strony, która weszła w życie w dniu 1 grudnia 1997 r. i wygasła w 2007 r., jednak została automatycznie przedłużona,
– uwzględniając konkluzje Rady ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych z dnia 13 sierpnia 2008 r. oraz konkluzje z nadzwyczajnego posiedzenia Rady w Brukseli w dniu 1 września 2008 r.,
– uwzględniając wspólne działanie Rady 2008/450/WPZiB z dnia 16 czerwca 2008 r. dotyczące dalszego wkładu Unii Europejskiej w proces rozstrzygnięcia konfliktu w Gruzji/Osetii Południowej oraz inne poprzednie wspólne działania Rady w tej samej sprawie[1],
– uwzględniając rezolucje: 1781 (2007 r.) i 1808 (2008 r.) Rady Bezpieczeństwa ONZ przedłużające mandat misji obserwacyjnej ONZ w Gruzji do dnia 13 sierpnia 2008 r.,
– uwzględniając plan działania w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa, który Rada Współpracy UE-Gruzja zatwierdziła w dniu 14 listopada 2006 r.,
– uwzględniając art. 103 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że niedawna wojna w Gruzji stanowi część długiego procesu wzmożonych napięć między Gruzją a Rosją, który odzwierciedla dążenie Rosji do zwiększenia swoich wpływów w obszarach sąsiednich,
B. mając na uwadze, że uznanie przez Rosję niepodległości Abchazji i Osetii Południowej w dniu 26 sierpnia przynosi efekt przeciwny od zamierzonego w kwestii wysiłków na rzecz pokojowego rozwiązania konfliktu oraz sześciopunktowego porozumienia w sprawie zawieszenia broni osiągniętego przy pośrednictwie Unii Europejskiej i podpisanego przez Gruzję oraz Rosję, a także powoduje zagrożenie dalszą destabilizacją sytuacji w regionie Kaukazu, pogorszeniem stosunków Rosji z jej kluczowymi partnerami i podważeniem jej roli na arenie światowej,
C. mając na uwadze, że należy się obecnie skupić na poprawie trudnej sytuacji ofiar cywilnych obu stron konfliktu, ułatwieniu powrotu do domów osobom przesiedlonym w wyniku konfliktu oraz wysłaniu międzynarodowych obserwatorów i międzynarodowych sił pokojowych,
D. mając na uwadze, że należy umożliwić międzynarodowym obserwatorom cywilnym i wojskowym, mediom, organizacjom praw człowieka oraz pomocy humanitarnej łatwy dostęp do wszystkich obszarów dotkniętych konfliktem, a także dać swobodę prowadzenia dochodzeń w sprawie przypadków łamania prawa międzynarodowego, które rzekomo miały miejsce podczas konfliktu,
E. mając na uwadze, że Unia Europejska musi utrzymać całkowitą jedność polityczną w odniesieniu do kryzysu w Gruzji i przemawiać jednym głosem, zwłaszcza w stosunkach z Rosją; mając na uwadze, że proces zmierzający do pokojowego i trwałego rozwiązania konfliktu w Gruzji i na Kaukazie będzie wymagał kompleksowego przeglądu europejskiej polityki sąsiedztwa i nowego zaangażowania całego regionu, we współpracy ze wszystkimi organizacjami europejskimi i międzynarodowymi, zwłaszcza z OBWE,
F. mając na uwadze, że konflikt w Gruzji oraz przyszłe stosunki UE z Rosją będą istotnym sprawdzianem dla powstającej europejskiej polityki zagranicznej, której tworzenie Unia musi zakończyć, aby być poważnym graczem na arenie światowej,
1. potępia stosowanie przemocy w tym konflikcie jako niezgodne ze zobowiązaniami międzynarodowymi i europejskimi oraz licznymi rezolucjami Rady Bezpieczeństwa ONZ dotyczącymi nierozwiązanych konfliktów w tym regionie; wzywa do natychmiastowego zakończenia działań, które można postrzegać jako czystki etniczne, oraz do pełnego przestrzegania porozumienia o zawieszeniu broni, w szczególności wycofania się Rosji z czarnomorskiego portu Poti;
2. ubolewa nad cierpieniem ofiar cywilnych tego konfliktu i wzywa do natychmiastowego zawarcia porozumienia w sprawie swobodnego docierania pomocy humanitarnej do wszystkich obszarów dotkniętych wojną i jej skutkami; przypomina stronom o wynikającym z prawa międzynarodowego obowiązku umożliwienia bezpiecznego przepływu pomocy humanitarnej;
3. apeluje o szybkie ustanowienie nowego wielonarodowego mechanizmu obserwacji i prowadzenia działań pokojowych w Osetii Południowej i Abchazji pod auspicjami ONZ lub OBWE;
4. potwierdza swoje jednoznaczne poparcie dla integralności terytorialnej i suwerenności Gruzji; podkreśla, że wszelkie pokojowe i trwałe rozwiązanie konfliktu powinno opierać się na poszanowaniu tych zasad;
5. wzywa do utworzenia przez UE funduszu zarządzania kryzysowego i odbudowy na rzecz Gruzji w celu udzielania znaczącej pomocy humanitarnej i gospodarczej, ułatwiania uchodźcom powrotu, odbudowy domów i najważniejszej infrastruktury, a także zapewnienia instrumentów łagodzących negatywny wpływ konfliktu na gospodarkę Gruzji;
6. apeluje o szybkie wysłanie międzynarodowej pomocy humanitarnej; wzywa Radę i Komisję do przyznania wszystkim ofiarom konfliktu wystarczających środków na finansowanie w sytuacjach wyjątkowych, a także wzywa państwa członkowskie do podjęcia podobnych kroków;
7. zwraca uwagę, że Unia Europejska może w znacznym stopniu przyczynić się do pokojowego i trwałego rozwiązania tego konfliktu oraz pozostałych nierozwiązanych konfliktów na Kaukazie jedynie poprzez przyjęcie jednolitej i zdecydowanej linii; wzywa zatem do utworzenia w ramach europejskiej polityki bezpieczeństwa i obrony cywilno-wojskowej misji w Gruzji pod auspicjami OBWE w celu kontrolowania strefy buforowej i wspierania środków na rzecz zwiększania zaufania;
8. jest zdania, że bardziej międzynarodowy charakter mechanizmów rozwiązywania konfliktów będzie korzystny dla poszukiwania rozwiązań konfliktu w Gruzji oraz pozostałych nierozwiązanych konfliktów na Południowym Kaukazie; jako kluczowy element tego procesu proponuje zwołanie przez Unię Europejską transkaukaskiej konferencji na rzecz pokoju; uważa, że podczas takiej konferencji należy omówić kwestię gwarancji międzynarodowych dotyczących pełnego poszanowania praw cywilnych i politycznych oraz wspierania demokracji poprzez praworządność na poziomie międzynarodowym; podkreśla, że konferencja ta powinna również stanowić okazję do wysłuchania głosu grup regionu Kaukazu, które nie mają swoich przedstawicieli lub którym odbiera się głos;
9. wzywa Radę i Komisję do pilnego zbadania sposobu dalszego rozwoju i wzmocnienia europejskiej polityki sąsiedztwa, w szczególności w odniesieniu do liberalizacji polityki wizowej i ustanowienia wolnego handlu pomiędzy Unią Europejską a jej sąsiadami oraz pomiędzy krajami sąsiednimi; wzywa Radę do niezwłocznego sfinalizowania mandatu Komisji celem podjęcia negocjacji z Gruzją na temat zawarcia szeroko zakrojonej i wszechstronnej umowy o wolnym handlu;
10. apeluje do Komisji o przyjęcie do końca roku nowego dokumentu dotyczącego strategii regionalnej wobec Południowego Kaukazu, który przewiduje większą rolę strategiczną UE w tym regionie i zapewnia zainteresowanym krajom ambitne ramy instytucjonalne i finansowe, aby pomóc im w ustanowieniu bliższych więzi politycznych i gospodarczych z UE;
11. wzywa do wprowadzenia nowego uproszczonego systemu wizowego między Gruzją a UE oraz do dokonania przeglądu obecnego systemu wizowego z Rosją;
12. proponuje, aby Rada rozważyła mianowanie wysokiego rangą specjalnego wysłannika UE do Gruzji w celu ułatwienia procesu poszukiwania rozwiązania konfliktu, a także zwiększenia roli i widoczności Unii Europejskiej w regionie;
13. apeluje do Rosji o pójście za przykładem Gruzji i zapewnienie mediom międzynarodowym, obserwatorom śledzącym przestrzeganie praw człowieka i prawa międzynarodowego pełnego dostępu do obszarów znajdujących się pod kontrolą Rosji i jej sprzymierzeńców; wzywa do przeprowadzenia niezależnego śledztwa międzynarodowego w celu ustalenia, czy mogły mieć miejsce zbrodnie wojenne, zbrodnie przeciw ludzkości lub inne przypadki naruszenia międzynarodowego prawa humanitarnego lub międzynarodowego prawa w dziedzinie praw człowieka, i, jeśli tak, kto był ich sprawcą; wzywa do ukarania osób podejrzewanych o popełnienie tych naruszeń albo na drodze faktycznego dochodzenia sądowego prowadzonego przez odpowiednie sądy krajowe, albo przez Międzynarodowy Trybunał Karny;
14. wyraża głębokie zaniepokojenie pogorszeniem stosunków między UE a Rosją spowodowanym działaniami Rosji w Gruzji; potwierdza swoje zaangażowanie na rzecz bliskiej współpracy między Unią Europejską a Rosją, podkreśla jednak, że ogłoszone „partnerstwo strategiczne” należy zastąpić bardziej pragmatycznymi i realistycznymi stosunkami z Rosją; podkreśla, że kontynuacja negocjacji w sprawie nowego porozumienia między UE a Rosją oraz realizacja porozumienia dotyczącego ułatwień wizowych będą uzależnione od zaangażowania Rosji w podjęcie konstruktywnych kroków na rzecz rozładowania obecnego kryzysu oraz od jej gotowości do odgrywania poważnej, odpowiedzialnej i konstruktywnej roli w kontekstach międzynarodowych i europejskich;
15. wyraża nadzieję, że zarówno w Gruzji, jak i w Rosji odbędzie się teraz poważna debata wewnętrzna dotycząca wydarzeń , które doprowadziły do konfliktu; ma również nadzieję, że taka debata prowadzona w obu krajach wniesie wkład w poszukiwanie trwałego rozwiązania, wzmocni demokrację i odpowiedzialność polityczną, a także ułatwi Gruzji i Rosji przejście w kierunku bardziej przewidywalnych rozwiązań politycznych, które wykluczają użycie środków wojskowych;
16. zachęca Międzynarodowy Komitet Olimpijski do poważnego przemyślenia decyzji o przyznaniu Soczi organizacji Zimowych Igrzysk Olimpijskich w 2014 r. w świetle niedawnych wydarzeń w pobliżu przyszłych aren olimpijskich;
17. wzywa Komisję do przedstawienia oceny skutków niedawnego konfliktu dla dostaw energii do UE oraz do zwiększenia wysiłków na rzecz dywersyfikacji rodzajów i źródeł energii; potwierdza swoje poparcie dla rurociągu Nabucco oraz jest zdania, że przedsięwzięcie to powinno być priorytetem Unii Europejskiej i że powinno być odpowiednio wspierane z budżetu UE;
18. potwierdza swoje zaangażowanie na rzecz ratyfikacji traktatu lizbońskiego, który będzie wspierał wspólną politykę zagraniczną UE, a także wzmocni wymiar bezpieczeństwa obronności Unii;
19. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, państwom członkowskim, prezydentowi i parlamentowi Gruzji, Organizacji Narodów Zjednoczonych, OBWE, Radzie Europy oraz prezydentowi i parlamentowi Federacji Rosyjskiej.
- [1] Dz.U. L 157 z 17.6.2008, s. 110.