PROJEKT REZOLUCJI
1.10.2008
zgodnie z art. 103 ust. 2 Regulaminu
złożyli Jan Marinus Wiersma, Justas Vincas Paleckis, Pasqualina Napoletano i Klaus Hänsch
w imieniu grupy politycznej PSE
w sprawie sytuacji na Białorusi
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B6-0527/2008
B6‑0527/2008
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji na Białorusi
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie sytuacji na Białorusi,
– uwzględniając oświadczenie o wstępnych ustaleniach oraz wnioski misji obserwacji wyborów prowadzonej przez OBWE,
– uwzględniając konkluzje Rady z dni 15 i 16 września 2008 r.,
– uwzględniając złożoną w imieniu UE deklarację prezydencji w sprawie uwolnienia Siarhieja Parsjukiewicza oraz Andreja Kima,
– uwzględniając oświadczenie Komisji z dnia 21 listopada 2006 r. o gotowości Unii Europejskiej do wznowienia stosunków z Białorusią i ludnością białoruską w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa (EPS),
– uwzględniając art. 103 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że wybory parlamentarne odbyły się na Białorusi dnia 28 września 2008 r.,
B. mając na uwadze niewielką poprawę w sposobie przeprowadzenia wyborów parlamentarnych w dniu 28 września; mając jednak na uwadze, że misja obserwacyjna OBWE stwierdziła we wstępnym oświadczeniu, iż wybory nie spełniają wymogów OBWE dotyczących demokratycznych wyborów,
C. mając na uwadze, że z 263 kandydatów 70 reprezentowało opozycję, jednak żaden kandydat opozycji nie został wybrany do parlamentu,
D. mając na uwadze, że prezydent Alaksandr Łukaszenka dnia 10 lipca wezwał publicznie do przeprowadzenia otwartych i demokratycznych wyborów i wezwanie to powtórzył w wystąpieniu telewizyjnym dnia 29 sierpnia,
E. mając na uwadze, że wybory były ściśle kontrolowane i przeprowadzone według zasad znacznie ograniczających prowadzenie kampanii i rolę odgrywaną przez partie polityczne,
F. mając na uwadze restrykcyjne uregulowania dotyczące druku i dystrybucji materiałów wykorzystywanych podczas kampanii,
G. mając na uwadze, że skierowane do rządu wezwanie Zjednoczonych Sił Demokratycznych do zaangażowania w otwarty dialog na temat procesu wyborczego zostało zlekceważone; mając na uwadze, że kandydatów opozycji dzieliła kwestia wycofania się z procesu wyborczego ze względu na brak zaufania do procesu wyborczego oraz spodziewanego sposobu liczenia głosów,
H. mając na uwadze, że choć konstytucja Białorusi zabrania cenzury i monopolizowania mediów oraz gwarantuje wolność słowa, odczuwalny jest ogólny brak mediów prezentujących niezależne poglądy i opinie,
I. mając na uwadze, że w dniu wyborów nie prowadzono niezależnej krajowej pozapartyjnej obserwacji wyborów na dużą skalę,
J. mając na uwadze, że procedura liczenia głosów oraz podawania wyników głosowania nie umożliwia przejrzystości i odpowiedzialnego liczenia głosów; mając na uwadze, że według misji obserwacyjnej OBWE liczenie oceniono jako niewłaściwe lub zdecydowanie niewłaściwe w 48% odwiedzonych punktów wyborczych; mając na uwadze, że tam gdzie dostęp był możliwy, zaobserwowano szereg przypadków umyślnego fałszowania wyników,
K. mając na uwadze, że obserwatorom z ramienia OBWE uniemożliwiano lub utrudniano obserwowanie liczenia głosów w 35% przypadków, co przekreśliło przejrzystość tego podstawowego elementu procesu wyborczego,
L. mając na uwadze, że około 800 zwolenników opozycji protestowało w Mińsku późnym wieczorem w dniu wyborów,
M. mając na uwadze, że władze białoruskie w dniach od 16 do 20 sierpnia uwolniły więźniów politycznych: Alaksandra Kazulina, Siarhieja Parsjukiewicza oraz Andreja Kima,
1. wyraża poparcie dla oświadczenia o wstępnych ustaleniach oraz wniosków misji obserwacji wyborów prowadzonej przez OBWE podczas wyborów parlamentarnych na Białorusi w dniu 28 listopada; odnotowuje niewielką poprawę w sposobie przeprowadzenia tych wyborów, jednak wyraża ubolewanie, że ostatecznie wybory nie spełniły wymogów OBWE dotyczących demokratycznych wyborów;
2. uważa, że rząd Białorusi nie wykorzystał okazji do zademonstrowania poszanowania wartości demokratycznych; jest rozczarowany faktem, że wybory te nie oznaczają prawdziwego postępu w dążeniu do poszanowania standardów międzynarodowych i europejskich;
3. wzywa rząd Białorusi do podjęcia znacznych dalszych wysiłków na rzecz przeprowadzenia prawdziwie demokratycznych wyborów zgodnie z wymogami OBWE; podkreśla zwłaszcza utrzymujące się poważne obawy dotyczące praw podstawowych – wolności zgromadzeń i wolności słowa –oraz dostępu głosujących do różnych poglądów, co jest niezbędne do dokonania świadomego wyboru; wyraża żal, że partie polityczne odegrały niewielką rolę i że ograniczenia nałożone przez władze państwowe nie pozwoliły na prowadzenie intensywnej kampanii, połączonej z prawdziwą konkurencją;
4. wyraża zaniepokojenie, że zorganizowana przez opozycję manifestacja w dniu 28 września w Mińsku została uznana przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych za poważne naruszenie porządku publicznego, jak również doniesieniami, że informacja o manifestacji zostanie przedłożona Prokuraturze Generalnej w celu przeprowadzenia oceny prawnej; wzywa władze białoruskie do poszanowania praw podstawowych – wolności zgromadzeń i wolności słowa;
5. z zadowoleniem przyjmuje uwolnienie przez władze białoruskie w dniach od 16 do 20 sierpnia więźniów politycznych: Alaksandra Kazulina, Siarhieja Parsjukiewicza oraz Andreja Kima; z satysfakcją odnotowuje, że ich uwolnienie oznacza, iż na Białorusi nie są już przetrzymywani żadni inni uznani przez społeczność międzynarodową więźniowie polityczni;
6. uznaje uwolnienie wszystkich więźniów politycznych za pozytywny krok w kierunku ponownego nawiązania stosunków między UE a Białorusią; pozostaje jednak zaniepokojony innymi kluczowymi elementami z zakresu praw człowieka na Białorusi;
7. przypomina o możliwościach oferowanych przez europejską politykę sąsiedztwa wyrażonych w dokumencie przedstawiającym ofertę Unii Europejskiej dla Białorusi z listopada 2006 r.; potwierdza swoje stanowisko, że pozytywne i konkretne środki, które prowadzić mogą do stopniowego wznowienia stosunków z Białorusią zależeć będą od postępów Białorusi w przyjmowaniu wartości demokratycznych i praw człowieka;
8. wzywa rząd Białorusi do utrzymywania w mocy i do zapewnienia ochrony wszystkich podstawowych praw człowieka oraz do zapewnienia poszanowania przez Białoruś międzynarodowych standardów, a w szczególności art. 18 międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych;
9. wzywa rząd Białorusi do potwierdzenia swych oświadczeń o gotowości do poprawy współpracy z UE oraz do stworzenia lepszych warunków dla podjęcia dyskusji między UE a Białorusią, poprzez śledzenie z uwagą sytuacji wewnętrznej w kraju oraz rozpoczęcie negocjacji w kwestiach politycznych, gospodarczych i społecznych oraz z zakresu praw człowieka, z udziałem wszystkich partii politycznych, sił opozycyjnych, organizacji pozarządowych, związków zawodowych oraz organizacji młodzieżowych;
10. wzywa Radę i Komisję do podjęcia dalszych kroków w celu ułatwienia i liberalizacji procedur wizowych mających zastosowanie do obywateli Białorusi, gdyż takie działania mają zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia głównego celu polityki UE wobec Białorusi, którym jest ułatwienie i zwiększenie kontaktów międzyludzkich oraz demokratyzacja kraju; wzywa je, aby w związku z powyższym rozważyły możliwość zmniejszenia opłat wizowych dla obywateli Białorusi wjeżdżających na obszar Schengen, co jest jedynym sposobem uniknięcia pogłębienia izolacji Białorusi i jej obywateli;
11. potępia fakt, że Białoruś jako ostatnie państwo w Europie wykonuje karę śmierci, co jest sprzeczne z europejskimi i powszechnymi wartościami;
12. apeluje do władz białoruskich, aby nie czyniły trudności i umożliwiły posłom do Parlamentu Europejskiego i do parlamentów krajowych wizytę w kraju;
13. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, parlamentom i rządom państw członkowskich, Sekretarzowi Generalnemu ONZ, zgromadzeniom parlamentarnym OBWE i Rady Europy oraz rządowi Białorusi.