ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ
26.3.2009
σύμφωνα με το άρθρο 103, παράγραφος 2, του Κανονισμού
των βουλευτών: Gisela Kallenbach, László Tőkés, Milan Horáček
εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE
σχετικά με την ευρωπαϊκή συνείδηση και τον ολοκληρωτισμό
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B6-0165/2009
B6‑0169/2009
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ευρωπαϊκή συνείδηση και τον ολοκληρωτισμό
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα πολυάριθμα ψηφίσματά του σχετικά με τη δημοκρατία και τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών, περιλαμβανομένων του ψηφίσματος που εγκρίθηκε τον Μάιο του 2005 σχετικά με το μέλλον της Ευρώπης, εξήντα χρόνια μετά το τέλος του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου[1], του ψηφίσματός του, του Οκτωβρίου 2008, σχετικά με την επέτειο του Holodomor[2] και του ψηφίσματός του, του Ιανουαρίου 2009, σχετικά με τη Σρεμπρένιτσα[3],
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 6 και 7 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση,
– έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη την απόφαση πλαίσιο αριθ. 2008/913/ΔΕ του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2008, σχετικά με την καταπολέμηση ορισμένων μορφών και εκδηλώσεων ρατσισμού και ξενοφοβίας μέσω του ποινικού δικαίου[4],
– έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη της Πράγας, της 3ης Ιουνίου 2008, σχετικά με την ευρωπαϊκή συνείδηση και τον Κομμουνισμό,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 103, παράγραφος 2, του Κανονισμού του,
A. εκτιμώντας ότι οι μνήμες του τραγικού παρελθόντος της Ευρώπης πρέπει να μείνουν ζωντανές, για να προσφέρεται φόρος τιμής στα θύματα, να καταδικάζονται οι θύτες και να τεθούν οι βάσεις της συμφιλίωσης, με τη χρήση της αλήθειας και της μνήμης,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευρωπαϊκή ενοποίηση υπήρξε εξαρχής μια απάντηση στα δεινά που επέφεραν δύο παγκόσμιοι πόλεμοι και η ναζιστική τυραννία που οδήγησε στο Ολοκαύτωμα, καθώς και στην επιβολή ολοκληρωτικών και αντιδημοκρατικών κομμουνιστικών καθεστώτων στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, αλλά και ένας τρόπος για την υπέρβαση των διαιρέσεων και της εχθρότητας στην Ευρώπη μέσω της συνεργασίας και της ενοποίησης, καθώς και για την εξάλειψη των πολέμων και την εδραίωση της δημοκρατίας στην ευρωπαϊκή ήπειρο,
Γ. εκτιμώντας ότι η διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης υπήρξε επιτυχημένη και έδωσε ως αποτέλεσμα μια Ευρωπαϊκή Ένωση που σήμερα περιλαμβάνει τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης οι οποίες έζησαν υπό κομμουνιστικά καθεστώτα από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του '90, καθώς και ότι οι προηγούμενες προσχωρήσεις της Ελλάδας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας βοήθησαν στην εδραίωση της δημοκρατίας στη Νότια Ευρώπη,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βασικοί στόχοι της οικοδόμησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν η εξασφάλιση του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου και ότι τα άρθρα 6 και 7 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση προσφέρουν τα κατάλληλα μέσα για την επίτευξη των στόχων αυτών,
Ε. εκτιμώντας ότι, από την οπτική γωνία των θυμάτων, δεν έχει σημασία ποιο καθεστώς τους αφαίρεσε την ελευθερία, τους βασάνισε ή τους δολοφόνησε,
1. εκφράζει τον σεβασμό του προς όλα τα θύματα ολοκληρωτικών και αντιδημοκρατικών καθεστώτων στην Ευρώπη και τιμά εκείνους που αγωνίσθηκαν κατά της τυραννίας και της καταπίεσης·
2. επισημαίνει ότι όλα εκείνα τα καθεστώτα θεωρούσαν την κρατική βία αποδεκτή, προτιμητέα και αποτελεσματική μέθοδο διατήρησης του απόλυτου ελέγχου επί των υπηκόων τους· υπενθυμίζει ότι τα καθεστώτα αυτά κατέφευγαν συχνά σε ακραίες μορφές τρομοκρατίας, καταπνίγοντας όλες τις πολιτικές και ανθρώπινες ελευθερίες, ξεκινώντας επιθετικούς πολέμους και, ως αναπόσπαστο μέρος των ιδεολογιών τους, εξοντόνωντας, συντρίβοντας και καταστρέφοντας ολόκληρα έθνη και πληθυσμιακές ομάδες για φυλετικούς, κοινωνικούς ή πολιτικούς λόγους και, συνεπώς, θα πρέπει να θεωρηθούν η μεγαλύτερη ηθική, πολιτική και κοινωνική καταστροφή του 20ού αιώνα,
3. επαναλαμβάνει ότι είναι προσηλωμένο σε μια Ευρώπη ειρηνική και ευημερούσα, στηριζόμενη στις αξίες του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
4. υπογραμμίζει τη σημασία που έχει να διατηρηθεί ζωντανή η μνήμη του παρελθόντος, διότι δεν μπορεί να υπάρξει συμφιλίωση χωρίς μνήμη· επαναλαμβάνει ότι στέκεται ενωμένο απέναντι σε κάθε μορφή ολοκληρωτισμού, όποιο και αν είναι το ιδεολογικό του υπόβαθρο·
5. υπενθυμίζει ότι οι πλέον πρόσφατες πράξεις γενικτονίας και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στην Ευρώπη διαπράχθηκαν μόλις τον Ιούλιο του 1995 και ότι είναι αναγκαία η διαρκής επαγρύπνηση για την καταπολέμηση των αντιδημοκρατικών, ξενοφοβικών, αυταρχικών και ολοκληρωτικών ιδεών και τάσεων·
6. υπογραμμίζει ότι για να ενισχυθεί στην Ευρώπη η συνειδητοποίηση των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν από ολοκληρωτικά και αντιδημοκρατικά καθεστώτα, πρέπει να υποστηριχθεί η συλλογή τεκμηρίωσης και μαρτυριών σχετικά με το ταραγμένο παρελθόν της Ευρώπης, αφού δεν μπορεί να υπάρξει συμφιλίωση χωρίς μνήμη·
7. καλεί, στο πλαίσιο αυτό, το Συμβούλιο και την Επιτροπή να υποστηρίξουν τη δράση εκείνων των ΜΚΟ που, όπως η "Memorial" στη Ρωσική Ομοσπονδία, δραστηριοποιούνται στην έρευνα και τη συλλογή στοιχείων σχετικά με εγκλήματα που διαπράχθηκαν στη διάρκεια της σταλινικής περιόδου·
8. εκφράζει τη λύπη του διότι, είκοσι χρόνια μετά την κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, η πρόσβαση σε έγγραφα προσωπικής σημασίας και η επιστημονική έρευνα είναι ακόμη αδικαιολόγητα περιορισμένες σε ορισμένα κράτη μέλη· ζητεί να γίνει μια πραγματική προσπάθεια, σε όλα τα κράτη μέλη, ώστε να ανοίξουν τα αρχεία, ακόμη και εκείνα των πρώην υπηρεσιών εσωτερικής ασφάλειας, της μυστικής αστυνομίας και των υπηρεσιών πληροφοριών·
9. καταδικάζει έντονα και απερίφραστα τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και τις μαζικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν από τα ολοκληρωτικά κομμουνιστικά καθεστώτα· εκφράζει τη συμπάθεια, την κατανόηση και την αναγνώρισή του προς τα θύματα των εγκλημάτων αυτών και τις οικογένειές τους·
10. δηλώνει ότι η ευρωπαϊκή ενοποίηση, ως πρότυπο μέσο για την επίτευξη της ειρήνης και της συμφιλίωσης, υπήρξε η ελεύθερη επιλογή των λαών της Ευρώπης να κατευθυνθούν προς ένα κοινό μέλλον και ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει μια ιδιαίτερη υποχρέωση να προωθεί και να διαφυλάσσει τη δημοκρατία και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου, όχι μόνο εντός, αλλά και εκτός των ορίων της·
11. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταβάλουν περαιτέρω προσπάθειες για μια κοινή κατανόηση της ευρωπαϊκής ιστορίας και για να επισημανθεί το ιστορικό επίτευγμα της ευρωπαϊκής ενοποίησης και η έντονη αντίθεση μεταξύ του τραγικού παρελθόντος και της ειρηνικής και δημοκρατικής κοινωνικής τάξης στη σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση·
12. πιστεύει ότι, για να γίνει δυνατή η διατήρηση της ιστορικής μνήμης, είναι αναγκαία και αναπόφευκτη μια συνολική επαναξιολόγηση της ευρωπαϊκής ιστορίας, καθώς και η πανευρωπαϊκή αναγνώριση όλων των ιστορικών πτυχών της σύγχρονης Ευρώπης, και ότι αυτό θα ενισχύσει την πορεία προς την ευρωπαϊκή ενοποίηση, εφόσον ένα καλύτερο μέλλον δεν μπορεί παρά να στηρίζεται στην αρτιότερη κατανόηση του κοινού παρελθόντος ενώ, ταυτόχρονα, θα αποτρέψει το ενδεχόμενο επανεμφάνισης ολοκληρωτικών καθεστώτων·
13. ζητεί την καθιέρωση Ευρωπαϊκής Ημέρας Μνήμης για τα θύματα όλων των ολοκληρωτικών και αντιδημοκρατικών καθεστώτων, η οποία θα εορτάζεται με αξιοπρέπεια και αμεροληψία, και καλεί όλες τις κυβερνήσεις της ΕΕ·να ορίσουν την 23η Αυγούστου, ημέρα που υπογράφηκε το Σύμφωνο Ρίμπεντροπ-Μολότωφ το 1939, ως Ευρωπαϊκής Ημέρας Μνήμης για τα θύματα του ναζισμού και του σταλινισμού·
14. επαναλαμβάνει τη σθεναρή υποστήριξή του προς μια ενισχυμένη διεθνή δικαιοσύνη όσον αφορά, ιδίως, το πολύτιμο έργο του Διεθνούς Δικαστηρίου και του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου·
15. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στα κοινοβούλια των κρατών μελών, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των υποψήφιων προς ένταξη χωρών, τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των χωρών που έχουν εταιρική σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των χωρών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης.