ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ
16.4.2009
σύμφωνα με το άρθρο 103, παράγραφος 2, του Κανονισμού
των βουλευτών: Magor Imre Csibi και Péter Olajos,
εξ ονόματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων
σχετικά με την αντιμετώπιση των προκλήσεων της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των δασών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας της βιοποικιλότητας
B6‑0191/2009
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την αντιμετώπιση των προκλήσεων της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των δασών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας της βιοποικιλότητας
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, σχετικά με την αντιμετώπιση των προκλήσεων της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των δασών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας της βιοποικιλότητας (COM(2008)0645),
– έχοντας υπόψη τις αποφάσεις που ελήφθησαν στο πλαίσιο της 5ης Διάσκεψης Υπουργών για την Προστασία των Δασών στην Ευρώπη (MCPFE) το 2007 στη Βαρσοβία σχετικά με την αξιολόγηση της επιρροής της αλλαγής του κλίματος, την κατάσταση των δασών καθώς και σχετικά με την εφαρμογή μιας πολιτικής της αειφόρου δασοκομίας
– έχοντας υπόψη το άρθρο 103, παράγραφος 2, του Κανονισμού του,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ επιθυμεί να περιστείλει την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη σε 2 ºC και να περιορίσει κατά το ήμισυ την απώλεια της βιοποικιλότητας ενώ σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της έκθεσης Eliasch, απαιτούνται ετησίως 17 έως 33 δις δολάρια προκειμένου να περικοπεί κατά το ήμισυ η αποψίλωση των δασών μέχρι το 2020
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι μια αειφόρος δασοκομία έχει βασική σημασία για την καταπολέμηση της αποψίλωσης των δασών και συνιστά σημαντική πτυχή της οικονομικής ανάπτυξης,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποψίλωση των δασών ευθύνεται για το 20% περίπου των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου σε παγκόσμιο επίπεδο, αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την απώλεια της βιοποικιλότητας και απειλεί σοβαρά την ανάπτυξη και κυρίως τις συνθήκες διαβίωσης των φτωχών,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποψίλωση των δασών πραγματοποιείται με τον ανησυχητικό ρυθμό των 13 εκατομμυρίων εκταρίων ανά χρόνο, με τον κύριο όγκο της να λαμβάνει χώρα σε τροπικά δάση, αλλά και σε κάποιο βαθμό στην Ευρώπη, ιδίως στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποψίλωση των δασών συνεπάγεται δύσκολα αντιστρέψιμες ζημίες στο περιβάλλον όπως παραδείγματος χάρη μία διαταραχή μακροπρόθεσμα των υδρολογικών συνθηκών, δημιουργία στέπας, απερήμωση και απώλεια της βιοποικιλότητας το συνολικό οικονομικό κόστος των οποίων υπερβαίνει κατά πολύ τις δαπάνες για μέτρα πρόληψης και εξυγίανσης,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποβάθμιση των δασών λαμβάνει διαφορετικές μορφές και προσδιορίζεται δύσκολα, αλλά επίσης έχει σημαντικές επιπτώσεις στο κλίμα, τη βιοποικιλότητα, καθώς και σε άλλα αγαθά και υπηρεσίες,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με την 4η έκθεση αξιολόγησης της διακυβερνητικής ομάδας για την αλλαγή του κλίματος (IPCC) σημειώθηκε σημαντική υποχώρηση στην αύξηση των εκπομπών στις αναπτυσσόμενες χώρες έναντι της τώρα παρατηρούμενης τάσης, συμπεριλαμβανομένης μιας μείωσης των εκπομπών λόγω της αποψίλωσης των δασών επιπροσθέτως μιας μείωσης κατά 25-40% σε σύγκριση με το 1990 έως το έτος 2020 στις βιομηχανοποιημένες χώρες, για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη σε 2° C,
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάσχεση της αποψίλωσης θα παίξει σημαντικό ρόλο όχι μόνο στην άμβλυνση των κλιματικών μεταβολών αλλά και στην προσαρμογή στις κλιματικές αλλαγές,
1. τονίζει την ανάγκη για μεγαλύτερη συνέπεια μεταξύ της διατήρησης των δασών και των πολιτικών βιώσιμης διαχείρισης και άλλων εσωτερικών και εξωτερικών πολιτικών της ΕΕ· ζητεί ποσοτική αξιολόγηση της επίπτωσης των δασών σε πολιτικές της ΕΕ, όπως οι σχετικές με την ενέργεια (ιδίως για τα βιοκαύσιμα), τη γεωργία, τη βιώσιμη παραγωγή και κατανάλωση, τις συμβάσεις, το εμπόριο και την αναπτυξιακή συνεργασία·
2. καλεί την Επιτροπή να υποβάλει στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο προτάσεις για αυστηρότερες κοινοτικές απαιτήσεις βιωσιμότητας σε σχέση με το σύνολο της ξυλείας και των προϊόντων ξυλείας που προέρχονται από τα δάση·
3. καλεί την Επιτροπή να δημοσιεύσει έως το τέλος του 2009 εκτεταμένη μελέτη αξιολόγησης των επιπτώσεων της παραγωγής, κατανάλωσης και εμπορίου της ΕΕ τόσο στα τρόφιμα όσο και σε άλλα αγαθά καθώς και στην αποψίλωση των δασών και την υποβάθμισή τους· ζητεί να αξιολογηθούν και να διευκρινισθούν στο πλαίσιο της μελέτης αυτής όλες οι αρνητικές επιπτώσεις των διαφόρων βιομηχανικών κλάδων και να διατυπωθούν συστάσεις για περαιτέρω πολιτικά μέτρα και καινοτομίες με στόχο τη μείωση των επιπτώσεων αυτών·
4. επισημαίνει την ανάγκη να δοθεί μεγάλη προσοχή στις υδρολογικές συνθήκες στο πλαίσιο της δασοκομίας και τονίζει τη ζωτική ανάγκη μιας από κοινού αξιοποίησης των δασικών και υδάτινων πόρων καθώς και μιας εναρμόνισης των αντίστοιχων πολιτικών της ΕΕ, προκειμένου να αποκατασταθεί και να ενισχυθεί η δυνατότητα συγκράτησης υδάτων των οικοσυστημάτων·
5. εκφράζει την ικανοποίησή του για τις πολιτικές των πράσινων δημοσίων συμβάσεων (ΠΔΣ) και για την προώθηση μέσων όπως η οικολογική σήμανση και τα συστήματα πιστοποίησης των δασών· ζητεί την άμεση έγκριση και εφαρμογή των πολιτικών των ΠΔΣ για προϊόντα ξυλείας σε ολόκληρη την ΕΕ· ζητεί από τα κράτη μέλη να στηρίξουν την πολιτική τους σχετικά με τις δημόσιες συμβάσεις, σε υψηλά πρότυπα βιωσιμότητας και αντιστοίχως να θέσουν ρεαλιστικούς στόχους όσον αφορά τα συγκεκριμένα πρότυπα·
6. πιστεύει ότι πρέπει να παρασχεθεί σημαντική οικονομική υποστήριξη σε αναπτυσσόμενες χώρες, προκειμένου να σταματήσει η αλόγιστη αποψίλωση τροπικών δασών το αργότερο έως το 2020, και ότι η ανάληψη δέσμευσης για το σκοπό αυτό θα έχει αποφασιστική σημασία στις διεθνείς διαπραγματεύσεις με στόχο μία συνεκτική συμφωνία για το κλίμα σε παγκόσμιο επίπεδο μετά το 2012·
7. αναγνωρίζει ότι η επιστράτευση επαρκούς χρηματοδότησης στο πλαίσιο μιας παγκόσμιας συμφωνίας για το περιβάλλον θα αποδειχθεί αποφασιστικής σημασίας προκειμένου αρχικώς να περιοριστεί κατά το ήμισυ και εν τέλει να τερματιστεί η αποψίλωση των δασών του πλανήτη· τάσσεται συνεπώς υπέρ της πρότασης της Επιτροπής για τη δημιουργία παγκόσμιου μηχανισμού για τον περιορισμό του διοξειδίου του άνθρακα μέσω της προστασίας των δασών (GFCM) στο πλαίσιο του UNFCCC που θα βασίζεται σε ένα μόνιμο χρηματοδοτικό σχήμα· ζητεί από τα κράτη μέλη να στηρίξουν τη δέσμευσή τους για αναστολή της αποψίλωσης και υποβάθμισης των δασών σε παγκόσμιο επίπεδο, με τη χρήση σημαντικού τμήματος των εσόδων από πλειστηριασμούς στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ (ETS), προκειμένου να περιορίσουν τις εκπομπές λόγω αποψίλωσης δασών στις αναπτυσσόμενες χώρες· απευθύνει επιπλέον έκκληση προς τα κράτη μέλη να στηρίξουν την πρόταση της Επιτροπής για αποδοχή της πρότασης της Νορβηγίας για χρηματοδότηση και να διαθέσουν μέρος των μελλοντικών εσόδων από την δημοπρασία καταλογισμένων ποσοτικών μονάδων στον GFCM με επικέντρωση των διαπραγματεύσεων σε πηγές χρηματοδότησης όπως παρουσιάσθηκε στην ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο "Προς μία συνεκτική συμφωνία για την αλλαγή του κλίματος στην Κοπεγχάγη"·
8. υποστηρίζει ότι η ενίσχυση που παρέχεται μέσω του GFCM πρέπει να βασίζεται στην απόδοση και να παρέχεται στη βάση επαληθευμένων αποτελεσμάτων όσον αφορά τη μείωση της ακαθάριστης αποψίλωσης των δασών και της υποβάθμισης των δασών· τονίζει ότι η υποστήριξη αυτή πρέπει να παρέχει παράλληλα οφέλη όσον αφορά την προστασία της βιοποικιλότητας, αυξημένη ικανότητα ανανέωσης και βελτιωμένες συνθήκες διαβίωσης σε δασικές περιφέρειες·
9. τονίζει την ανάγκη του πλήρους σεβασμού των δικαιωμάτων των ατόμων που κατοικούν στο δάσος συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων λαών για προηγούμενη συνειδητή συναίνεση για τη χρήση δασών που κατ' έθιμο εκμεταλλεύονται αυτοί· θεωρεί ουσιώδες να εμπλέκονται οι τοπικές κοινότητες και οι αυτόχθονες λαοί κατά λογικό και συνεκτικό τρόπο σε όλες τις φάσεις κατά την αξιολόγηση, σχεδιασμό και εφαρμογή μέτρων για μειωμένες εκπομπές από την υποβάθμιση και αποψίλωση των δασών·
10. τονίζει ότι όλοι οι μηχανισμοί στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας REDD (United Nations Collaborative Programme on Reducing Emissions from Deforestation and Forest Degradation in Developing Countries), που αποτελεί τμήμα της για το μετά το 2012 συναφθείσας διεθνούς συμφωνίας για το κλίμα, πρέπει να διασφαλίζουν προπάντων την προστασία των τροπικών δασών·
11. επισημαίνει ότι η διαδικασία αποψίλωσης των δασών στην Ανατολική Ευρώπη συμβάλλει στην υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος και επηρεάζει μεταξύ άλλων τη ζωή των ανθρώπων·
12. σημειώνει ότι οι δασικές πιστώσεις στην αγορά εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, στο βαθμό που μπορούν να διασφαλισθούν ακριβείς μέθοδοι για τον υπολογισμό του εις το δάσος αποθηκευόμενου άνθρακα καθώς και αξιόπιστοι μηχανισμοί εποπτείας, θα μπορούσαν, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, να αποτελέσουν τμήμα ενός συνδυασμού πολιτικών για την αντιμετώπιση της αποψίλωσης των δασών· τονίζει ότι μια τελική απόφαση όσον αφορά την ένταξη των δασικών πιστώσεων στο σύστημα εμπορίας εκπομπών (ETS), θα πρέπει να ληφθεί μετά από ενδελεχή ανάλυση της σκοπιμότητας όλων των πιθανών μηχανισμών χρηματοδότησης και αξιολόγηση των συμπερασμάτων της Διάσκεψης των Συμβαλλόμενων Μερών στην Κοπεγχάγη και των πιλοτικών προγραμμάτων·
13. επισημαίνει ότι πιστώσεις από δασικά σχέδια που χρησιμοποιούνται για την αντιστάθμιση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου σε βιομηχανικές χώρες δεν μπορούν να υπολογισθούν για δεύτερη φορά στους στόχους μείωσης έναντι των τώρα παρατηρούμενων τάσεων, που θα ορίσουν πιθανώς οι αναπτυσσόμενες χώρες στη συμφωνία για το κλίμα για τη μετά το 2012 περίοδο·
14. επισημαίνει ότι οποιοδήποτε σύστημα αντιστάθμισης για τον περιορισμό της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των δασών στο πλαίσιο του διεθνούς καθεστώτος που θα ισχύσει για το κλίμα πρέπει να λάβει υπόψη του όχι μόνο τις χοάνες άνθρακα αλλά και όλες τις υπηρεσίες των οικοσυστημάτων και τα κοινωνικά οφέλη που παρέχουν τα δάση·
15. καλεί την ΕΕ να προαγάγει ισχυρά κοινωνικά και περιβαλλοντικά πρότυπα για τη Μείωση των Εκπομπών από την Αποψίλωση και Υποβάθμιση των Δασών (REDD)· καλεί την ΕΕ να υποστηρίξει μηχανισμούς REDD που δεν περιορίζονται στον μηχανισμό καθαρής ανάπτυξης (CDM) αλλά προτείνουν λύσεις για τις υποβόσκουσες αιτίες της αποψίλωσης τω δασών, όπως είναι η κακή διακυβέρνηση, η φτώχεια, η διαφθορά και η ελλιπής εφαρμογή του νόμου, μέσω της προαγωγής πολιτικών και θεσμικών μεταρρυθμίσεων τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο·
16. εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι η ανακοίνωση, παρά τον τίτλο της, δεν αναφέρεται στην υποβάθμιση των δασών· καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει σχέδια δράσης και πιλοτικά προγράμματα, και να δείξει δέσμευση προς την ίδια τη δασική πολιτική της για να σταματήσει όχι μόνο η αποψίλωση των δασών αλλά και η υποβάθμισή τους (επίσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση), αναπτύσσοντας και καθιερώνοντας, συν τοις άλλοις, κατάλληλα συστήματα ελέγχου προκειμένου να λαμβάνει κατάλληλα δεδομένα σχετικά με το έδαφος και τη βιομάζα στα δάση·
17. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.