PROJEKT REZOLUCJI w sprawie litewskich przepisów prawnych o ochronie małoletnich przed szkodliwym wpływem ogólnie dostępnych informacji
9.9.2009
zgodnie z art. 115 i art. 110 ust. 2 Regulaminu
Ulrike Lunacek, Raül Romeva i Rueda, Jean Lambert, Judith Sargentini w imieniu grupy politycznej Verts/ALE
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B7-0026/2009
B7‑0030/2009
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie litewskich przepisów prawnych o ochronie małoletnich przed szkodliwym wpływem ogólnie dostępnych informacji
Parlament Europejski,
– uwzględniając międzynarodowe i europejskie zobowiązania związane z ochroną praw człowieka, w tym te zawarte w konwencjach ONZ w sprawie praw człowieka oraz
w europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności,
– uwzględniając przepisy Unii Europejskiej w zakresie praw człowieka, a w szczególności Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, jak również art. 6 i 7 Traktatu o Unii Europejskiej,
– uwzględniając art. 13 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, na mocy którego Unia Europejska ma prawo przyjmować środki służące zwalczaniu dyskryminacji między innymi ze względu na orientację seksualną oraz promować zasadę równości,
– uwzględniając dyrektywy Rady 2000/43/WE oraz 2000/78/WE zakazujące bezpośredniej lub pośredniej dyskryminacji osób ze względu na pochodzenie rasowe lub etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, jak również wniosek dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną (COM(2008) 426 wersja ostateczna),
– uwzględniając art. 21 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej zakazujący wszelkich form dyskryminacji „w szczególności ze względu na płeć, rasę, kolor skóry, pochodzenie etniczne lub społeczne, cechy genetyczne, język, religię lub światopogląd, poglądy polityczne lub wszelkie inne poglądy, przynależności do mniejszości narodowej, majątek, urodzenie, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną,”
– uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 97/36/WE z dnia 30 czerwca 1997 r. zmieniającą dyrektywę Rady 89/552/EWG w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich, dotyczących wykonywania telewizyjnej działalności transmisyjnej (telewizja bez granic),
– uwzględniając art. 115 oraz art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że UE jest wspólnotą wartości opartych na poszanowaniu praw człowieka, podstawowych wolności, demokracji, praworządności, równości i braku dyskryminacji,
B. mając na uwadze, że UE oraz jej państwa członkowskie są zobowiązane do wspierania równości oraz zwalczania dyskryminacji, zwłaszcza na podstawie art. 13 traktatu WE oraz dyrektyw, które zostały przedłożone i przyjęte z myślą o osiągnięciu tego celu, w tym również z myślą o walce z dyskryminacją ze względu na orientację seksualną,
C. mając na uwadze, że wykluczenie, dyskryminacja i prześladowanie młodych osób homoseksualnych, biseksualnych i transseksualnych prowadzi do poważnych zaburzeń psychologicznych i dużej liczby samobójstw oraz że informowanie i nauczanie w szkołach jest niezwykle ważne dla ochrony tych osób,
D. mając na uwadze, że orientacja seksualna wiąże się z prawem jednostki do prywatności, gwarantowanym na mocy międzynarodowych, europejskich i krajowych przepisów prawnych dotyczących praw człowieka, a organy publiczne powinny promować równość
i przeciwdziałać dyskryminacji, natomiast media, organizacje pozarządowe i osoby prywatne powinny mieć gwarancję wolności słowa,
E. mając na uwadze, że 14 lipca 2009 r. parlament Litwy zatwierdził poprawki do przepisów prawnych o ochronie małoletnich przed szkodliwym wpływem ogólnie dostępnych informacji, które mają wejść w życie 1 marca 2010 r., stanowiąc, że „informacja publiczna [...] propagująca relacje homoseksualne i biseksualne” i „stojąca w sprzeczności z wartościami rodzinnymi” wywiera „szkodliwy wpływ na rozwój małoletnich”,
F. mając na uwadze, że takie przepisy stawiają informacje na temat homoseksualizmu na równi z takimi zjawiskami jak przedstawianie przemocy fizycznej, eksponowanie martwego lub okaleczonego w okrutny sposób ludzkiego ciała oraz podawanie informacji wzbudzających strach lub przerażenie lub zachęcających do samookaleczenia bądź samobójstwa,
G. mając na uwadze, że zawarcie tak niejasnego odniesienia do homoseksualizmu stoi
w jawnej sprzeczności z art. 4 ust. 12 przepisów, którego celem jest zakaz rozprzestrzeniania informacji obejmujących „ośmieszanie lub poniżanie ze względu na narodowość, rasę, płeć, pochodzenie, niepełnosprawność, orientację seksualną, status społeczny, język, religię, światopogląd i przekonania”,
H. mając na uwadze, że przepisy prawne nie zawierają definicji „propagowania” lub „zachęcania do” homoseksualizmu, heteroseksualizmu lub wszelkiej innej orientacji seksualnej, co podważa zasadę pewności prawnej, zgodnie z którą dany akt jest prawomocny, jeżeli zabronione czyny są wyraźnie zdefiniowane w kategoriach prawnych,
I. mając na uwadze, że takie poprawki doprowadzą do zdelegalizowania wszelkich informacji na temat homoseksualizmu, jeżeli dostęp do nich będą miały osoby małoletnie, a to mogłoby utrudnić pracę osobom zajmującym się kwestiami dotyczącymi praw człowieka, orientacji seksualnej i tożsamości płciowej oraz mogłoby objąć informacje przekazywane w mediach publicznych lub w książkach – wzbudziło to obawy wśród przedstawicieli mediów, wydawców i dziennikarzy – jak również informacje zamieszczane na stronach internetowych lub w filmach, a także dyskoteki, wystawy, demonstracje i inne wydarzenia publiczne związane z homoseksualizmem,
J. mając na uwadze, że Wielka Brytania wprowadziła podobne prawo w 1988 roku, które następnie uchylono nie tylko jako przejaw dyskryminacji, lecz również jako poważną przeszkodę w skutecznym i charakteryzującym się wrażliwością nauczaniu oraz w opiece duszpasterskiej nad uczniami i studentami, stanowiącą zagrożenie dla podatnych dzieci, które były zastraszane i lżone ze względów homofobicznych,
K. mając na uwadze, że art. 22 dyrektywy „Telewizja bez granic” pozwala państwom członkowskim na podejmowanie odpowiednich środków w celu zadbania o to, aby nadawcy telewizyjni nie transmitowali programów, które mogą mieć poważny i zarazem szkodliwy wpływ na fizyczny, umysłowy lub moralny rozwój małoletnich, gdyż zawierają treści pornograficzne i nieuzasadnioną przemoc, lecz nie można tego odnosić do wszelkich informacji dotyczących orientacji seksualnej,
L. mając na uwadze, że dnia 26 czerwca 2009 r. prezydent Litwy zgłosił weto wobec przepisów, jako że zostały sporządzone w sposób mało precyzyjny i niejasny, i zwrócił się do parlamentu litewskiego o ponowne ich rozpatrzenie celem zagwarantowania ich zgodności z „konstytucyjnymi zasadami rządów prawa, pewności i jasności prawnej” oraz że nie będą sprzeczne „z gwarancjami otwartego społeczeństwa i pluralistycznej demokracji”,
M. mając na uwadze, że organizacje pozarządowe działające w dziedzinie praw człowieka i wolności prasy oraz posłowie do Parlamentu Europejskiego wielokrotnie wzywali instytucje UE do podjęcia działań w tej sprawie, a parlament Litwy do wprowadzenia zmian w przepisach, gdyż są one równoznaczne z instytucjonalizacją homofobii
i naruszeniem prawa do wolności wypowiedzi, a także prawa do życia wolnego od dyskryminacji,
N. mając na uwadze, że szwedzka prezydencja w UE omówiła kwestię tych przepisów
z władzami litewskimi, a nowa prezydent Litwy oświadczyła, że dopilnuje, by zostały one dostosowane do wymogów UE,
O. mając na uwadze, że jesienią zostaną rozpatrzone dodatkowe zmiany do kodeksu karnego i kodeksu administracyjnego; mając na uwadze, że zmiany te prowadzą do tego, iż działania osób prywatnych lub prawnych polegające na promowaniu lub finansowaniu promocji homoseksualizmu w miejscach publicznych staną się przestępstwem, za które przewiduje się karę w postaci nakazu wykonania pracy społecznie użytecznej, grzywny
w wysokości do 1500 euro lub aresztu,
1. zwraca się do Agencji Praw Podstawowych o dokonanie oceny tych przepisów i poprawek do nich w świetle traktatów i prawa UE, a także europejskich zasad i wartości;
2. wzywa Komisję i Radę do podjęcia działań w oparciu o art. 232 traktatu WE oraz do oceny możliwości wszczęcia procedury w oparciu o art. 7 Traktatu o Unii Europejskiej;
3. z zadowoleniem przyjmuje wypowiedzi nowej prezydent Republiki Litewskiej i zwraca się do niej z prośbą o złożenie wniosku do litewskiego trybunału konstytucyjnego
w sprawie przeanalizowania tych przepisów i poprawek do nich, jeżeli dojdzie do ich przyjęcia, a także wzywa władze Litwy do wprowadzenia zmian do tych przepisów lub ich uchylenia oraz do powstrzymania się od wprowadzania poprawek do kodeksu karnego i administracyjnego, aby przepisy te były zgodne z prawami człowieka i podstawowymi wolnościami zapisanymi w prawie międzynarodowym i europejskim;
4. wzywa do poszanowania przynależnego każdemu prawa do wolności wypowiedzi, w tym również prawa do poszukiwania, otrzymywania i przekazywania informacji, do poszanowania prawa i polityki UE w zakresie przeciwdziałania dyskryminacji, Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, artykułu 6 Traktatu o Unii Europejskiej i artykułu 13 traktatu WE, czyli innymi słowy – do poszanowania podstawowych wartości UE;
5. wzywa państwa członkowskie do nieprzyjmowania podobnych przepisów lub poprawek, do potępienia przejawów homofobii oraz do skuteczniejszego wdrażania dyrektyw
i przepisów UE w dziedzinie przeciwdziałania dyskryminacji i w zakresie praw człowieka;
6. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji, Radzie, rządom i parlamentom państw członkowskich i państw kandydujących, a także prezydent Republiki Litewskiej, Agencji Praw Podstawowych i Radzie Europy.