PROJEKT REZOLUCJI w sprawie wolności informacji we Włoszech
14.10.2009
zgodnie z art. 110 ust. 2 Regulaminu
Lothar Bisky, Rui Tavares, Patrick Le Hyaric, Willy Meyer, Cornelis de Jong, Eva-Britt Svensson, Nikolaos Chountis w imieniu grupy politycznej GUE/NGL
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B7-0090/2009
B7‑0092/2009
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie wolności informacji we Włoszech
Parlament Europejski,
– uwzględniając art. 10 europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka oraz art. 11 Karty praw podstawowych UE, dotyczące wolności wypowiedzi i informacji oraz pluralizmu mediów,
– uwzględniając dokument roboczy Komisji w sprawie pluralizmu mediów informacyjnych w państwach członkowskich UE (SEC(2007)0032),
– uwzględniając wstępne sprawozdanie z niezależnego badania na temat wskaźników pluralizmu mediów, przygotowanego dla Komisji przez UCL-ICRI w kwietniu 2009 r.,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 września 2008 r. w sprawie koncentracji i pluralizmu mediów w Unii Europejskiej[1],
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie ryzyka naruszenia wolności wypowiedzi i informacji w Unii Europejskiej, a szczególnie we Włoszech[2],
– uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że koncentracja szeregu mediów w rękach jednej osoby jest sprzeczna z podstawową zasadą wolności informacji,
B. mając na uwadze, że Unia Europejska występuje w obronie wolności wypowiedzi i wolności informacji i je propaguje zgodnie z art. 10 europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka oraz art. 11 Karty praw podstawowych UE, uznających wolność i pluralizm mediów za kluczowy element tych swobód,
C. mając na uwadze, że wolności te obejmują wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji bez ingerencji lub nacisków ze strony władz,
D. mając na uwadze, że we Włoszech, szczególnie w ostatnich miesiącach, obawy budzi poszanowanie tego prawa, zwłaszcza w kontekście presji wywieranej przez premiera i podejmowanych przez niego środków prawnych przeciwko niektórym głównym gazetom włoskim i niektórym gazetom europejskim,
E. mając na uwadze, że poważne ingerencje i naciski włoskich organów rządowych zaobserwowano również wobec włoskich publicznych stacji telewizyjnych, szczególnie za pomocą zastraszania dotyczącego układu ich programu,
F. mając na uwadze, że te naciski i wynikła stąd sytuacja wywołały we Włoszech i w Europie protesty przedstawicieli życia kulturalnego, prasy i innych mediów, również na arenie politycznej, gdzie doszło do publicznych apeli o zaniechanie nękania mediów (we Włoszech i w Europie zebrano ponad 400 tys. podpisów) oraz doprowadziły do masowej demonstracji setek tysięcy osób w dniu 3 października 2009 r.,
G. mając na uwadze, że w dniu 20 września 2009 r. przedstawiciel OBWE ds. wolności mediów Miklós Haraszti skierował pismo do premiera Włoch, wzywając go do wycofania pozwów o zniesławienie, w których domaga się od włoskich gazet odszkodowania w wysokości 3 milionów EUR,
H. mając na uwadze, że jak podkreślono już w innych rezolucjach Parlamentu Europejskiego, najnowsze włoskie przepisy nie przyczyniły się do rozwiązania centralnej kwestii konfliktu interesów, polegającej na tym, że premier nadal kontroluje spółkę Mediaset oraz sprawuje kontrolę polityczną nad sektorem usług publicznych w sytuacji, gdy poziom koncentracji na rynku telewizyjnym jest najwyższy w Europie, a duopol RAI-Mediaset gromadzi ponad 90% wszystkich telewidzów, pobierając tym samym 96,8% przychodów z reklam,
I. mając na uwadze, że w raporcie na temat wolności prasy wydanym przez organizację Freedom House Włochy sklasyfikowano na siedemdziesiątym trzecim miejscu i po raz pierwszy uznano za kraj, w którym prasa jest tylko „częściowo wolna”,
J. mając na uwadze, że Rada dysponuje instrumentem umożliwiającym udzielenie ostrzeżenia danemu państwu członkowskiemu w związku z łamaniem praw człowieka,
K. mając na uwadze, że mimo ponawianych przez Parlament Europejski apeli Komisja nie uwzględniła ochrony pluralizmu informacji w ramach przeglądu dyrektywy „telewizja bez granic”, zobowiązując się zamiast tego do przeprowadzenia szczególnej procedury trzech kroków w tej dziedzinie, zgodnie z którą miała przygotować dokument roboczy (przyjęty w 2007 r.), opracować wskaźniki służące określeniu poziomu pluralizmu (zgodnie z niezależnym badaniem ukończonym w lipcu 2009 r.) oraz wydać projekt komunikatu dotyczącego tych wskaźników (planowany dopiero na 2010 r.),
L. uwzględniając powtarzające się w różnych rezolucjach apele Parlamentu Europejskiego do Komisji o podjęcie działań na rzecz ochrony pluralizmu, o wydanie pilnego komunikatu w sprawie ochrony pluralizmu mediów w państwach członkowskich oraz o pilne uzupełnienie ram prawnych poprzez przedstawienie wniosku dotyczącego dyrektywy w tej sprawie,
1. wyraża ubolewanie z powodu prób zastraszania i presji wywieranej na włoskie i europejskie gazety przez włoskie organy rządowe, popiera skierowany do włoskich władz wniosek przedstawiciela OBWE o natychmiastowe położenie kresu tym działaniom i uznaje za nadużycie wszelką ingerencję w wolność informacji mającą na celu manipulowanie publicznymi stacjami nadawczymi;
2. uważa, że konieczne jest zajęcie się nieprawidłowością wynikającą ze specyficznego konfliktu interesów między siłami politycznymi, gospodarczymi i medialnymi a bezpośrednią lub pośrednią koncentracją uprawnień kontrolnych nad mediami państwowymi i prywatnymi;
3. uważa, że przypadek Włoch pociąga za sobą skutki wykraczające daleko poza granice tego kraju i że brak reakcji ze strony Europy narazi na szwank jeden z fundamentów demokracji i osłabi ewentualne potępienie cenzury lub zastraszania prasy wyrażane przez UE w kontekście stosunków zewnętrznych;
4. wzywa włoskie władze i UE do ścisłego przestrzegania zasady wolności otrzymywania i przekazywania informacji bez ingerencji władz publicznych oraz zasady pluralizmu informacji; przypomina rządowi i parlamentowi Włoch, że zasady te stanowią zasadniczy element demokracji;
5. w tym kontekście potwierdza, że ramy prawne Unii Europejskiej w dziedzinie mediów informacyjnych są nadal fragmentaryczne i że w związku z tym UE powinna pilnie skorzystać ze swoich uprawnień w zakresie mediów audiowizualnych, konkurencji, telekomunikacji, pomocy państwa, obowiązku świadczenia usług publicznych oraz praw podstawowych obywateli, aby określić przynajmniej podstawowe minimalne normy, których miałyby przestrzegać państwa członkowskie celem zagwarantowania, ochrony i wspierania wolności informacji oraz odpowiedniego poziomu pluralizmu;
6. wzywa Komisję, by w odpowiedzi na wielokrotne apele Parlamentu Europejskiego przedłożyła wniosek w sprawie koncentracji mediów i ochrony pluralizmu, uwzględniający kwestie wsparcia dla mediów publicznych i ich niezależności;
7. apeluje o utworzenie europejskiego obserwatorium pluralizmu mediów i prasy w UE;
8. zwraca się do właściwej komisji parlamentarnej o monitorowanie tej sprawy;
9. zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji i Radzie Europy, a także rządom i parlamentom krajowym państw członkowskich.
- [1] Teksty przyjęte P6_TA(2008)0459.
- [2] Dz.U. C 104 z 20.4.2004, s. 1026.