ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τις βιαιότητες στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό
9.12.2009
σύμφωνα με το άρθρο 110, παράγραφος 2 του Κανονισμού
Sabine Lösing, Willy Meyer, Τάκης Χατζηγεωργίου, Ilda Figueiredo, Eva-Britt Svensson εξ ονόματος Ομάδας GUE/NGL
B7‑0200/2009
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τις βιαιότητες στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την έκθεση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, της 18ης Σεπτεμβρίου 2009, σχετικά με την κατάσταση στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (S/2009/472),
– έχοντας υπόψη η απόφαση 1896 (2009) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών,
– έχοντας υπόψη τη δημιουργία και την εντολή της MONUC, όπως θεσπίζεται στις αποφάσεις 1279 (1999) και 1291 (2000) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ,
– έχοντας υπόψη την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου της 10ης Δεκεμβρίου 1948,
– έχοντας υπόψη την αποστολή μεταρρύθμισης του τομέα ασφάλειας EUSEC RD Congo, η οποία συγκροτήθηκε τον Ιούνιο του 2005 (κοινή δράση 2005/355/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου της 2ας Μαΐου 2005 σχετικά με τη συγκρότηση αποστολής της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς παροχή συμβουλών και συνδρομής για τη μεταρρύθμιση του τομέα της ασφάλειας στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ)),
– έχοντας υπόψη την αποστολή μεταρρύθμισης του τομέα ασφαλείας EUPOL Κινσάσα, η οποία συγκροτήθηκε τον Ιούνιο του 2005 (κοινή δράση 2004/847/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου της 9ης Δεκεμβρίου 2004 σχετικά με την αστυνομική αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Κινσάσα (ΛΔΚ) όσον αφορά την Ενοποιημένη Αστυνομική Μονάδα),
– έχοντας υπόψη την κοινή δράση 2009/769/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου που τροποποιεί την κοινή δράση 2007/405/ΚΕΠΠΑ σχετικά με την αστυνομική αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μεταρρύθμιση του τομέα της ασφάλειας (ΜΤΑ) και τη διασύνδεσή της με τη δικαιοσύνη στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (EUPOL RD Congo),
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνώνγια την κατάργηση κάθε μορφής διακρίσεων εις βάρος των γυναικών (CEDAW), της 18ης Δεκεμβρίου 1979, και τη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών, της 20ης Δεκεμβρίου 1993, για την εξάλειψη της βίας εις βάρος των γυναικών,
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του ΟΗΕ κατά των βασανιστηρίων και άλλων τρόπων σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, της 10ης Δεκεμβρίου 1984, και τη Διακήρυξη 3318 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών για την προστασία των γυναικών και των παιδιών σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και ένοπλης σύγκρουσης, της 14ης Δεκεμβρίου 1974, ιδίως την παράγραφο 4 αυτής, με την οποία ζητείται η λήψη αποτελεσματικών μέτρων για την απαγόρευση των διώξεων, των βασανιστηρίων, των βιαιοτήτων και της ταπεινωτικής μεταχείρισης των γυναικών,
– έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη και το Πρόγραμμα Δράσης του Πεκίνου που προέκυψαν από την τέταρτη παγκόσμια διάσκεψη του ΟΗΕ για τις γυναίκες η οποία πραγματοποιήθηκε στις 4-15 Σεπτεμβρίου 1995, ιδίως τον κρίσιμο τομέα Ε σχετικά με τις γυναίκες και την ένοπλη σύγκρουση, όπως και το έγγραφο που προέκυψε από την ειδική συνεδρίαση των Ηνωμένων Εθνών Πεκίνο +5 στις 5-9 Ιουνίου 2000 σχετικά με την ανάληψη περαιτέρω δράσεων και πρωτοβουλιών για την εφαρμογή της Διακήρυξης και της Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνου,
– έχοντας υπόψη τις αποφάσεις 1325 (2000) και 1820 (2008) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ σχετικά με τις γυναίκες, την ειρήνη και την ασφάλεια και την απόφαση 1888 (2009) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ σχετικά με την σεξουαλική βία εις βάρος γυναικών και παιδιών σε καταστάσεις ένοπλης σύγκρουσης,
– έχοντας υπόψη τις αποφάσεις 1896 (2009), 1533 (2004), 1807 (2008) και 1857 (2008) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ σχετικά με το εμπάργκο όπλων,
– έχοντας υπόψη το συνημμένο έγγραφο της απόφασης της Επιτροπής σχετικά με την έγκριση και χρηματοδότηση ενός παγκοσμίου σχεδίου ανθρωπιστικών δράσεων στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό από τον γενικό προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ECHO/COD/BUD/2010/01000),
– έχοντας υπόψη το άρθρο 110, παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
A. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, και ιδίως οι ανατολικές επαρχίες της, πλήττονται σοβαρά από ένοπλες συγκρούσεις από το 1998, στις οποίες εμπλέκονται η FLDR (πολιτοφυλακή των Χούτου της Ρουάντα, μεταξύ των οποίων και συμμετέχοντες στη γενοκτονία της Ρουάντα), η CNDP (ομάδα της οποίας ηγούνται οι Τούτσι), ο LRA (Στρατός Αντίστασης του Κυρίου), η FPRI, ομάδες Μάι Μάι και οι ένοπλες δυνάμεις του Κονγκό,
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με το ψήφισμα 1291 (2000) της 24ης Φεβρουαρίου 2000, η εντολή στη MONUC βασίστηκε στο κεφάλαιο VII του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, με αποτέλεσμα να της επιτραπεί να συμμαχήσει με τις ένοπλες δυνάμεις του Κονγκό, και λαμβάνοντας υπόψη ότι το παραπάνω εξασθένισε τον ανθρωπιστικό και ειρηνευτικό χαρακτήρα των αποστολών του ΟΗΕ,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό έχουν εκτελεστεί περισσότερες αποστολές ΕΠΑΑ από οπουδήποτε αλλού,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι στο πλαίσιο των δύο αποστολών, της EUSEC RD Congo και της EUPOL, αναπτύχθηκαν στην ΛΔΚ στρατεύματα και προσωπικό με στόχο να εκπαιδεύσουν τα μέλη των δυνάμεων ασφαλείας και να καθοδηγήσουν τη μεταρρύθμιση του τομέα της ασφάλειας στη χώρα,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ευρωπαϊκή αστυνομική αποστολή EUPOL συγχρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης (ΕΤΑ) προκειμένου να στηριχθεί η δημιουργία Ενοποιημένης Αστυνομικής Μονάδας (ΕΑΜ),
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι από τότε που ξεκίνησε η ένοπλη σύγκρουση έχουν χάσει τη ζωή τους 5,4 εκατ. άνθρωποι είτε άμεσα, λόγω της βίαιης ένοπλης σύγκρουσης, είτε έμμεσα, λόγω της πείνας ή αποτρέψιμων ασθενειών, και λαμβάνοντας υπόψη ότι έχουν εκτοπιστεί 1,5 εκατ. άνθρωποι, στην πλειονότητά τους γυναίκες και παιδιά,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει γίνει χρήση βίας από όλους τους εμπλεκόμενους στη σύγκρουση, συμπεριλαμβανομένων των ένοπλων δυνάμεων του Κονγκό (FARDC), και ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια που έπεσαν θύματα βιασμού και άλλων μορφών σεξουαλικής βίας υπερβαίνουν τις 200.000,
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι η σεξουαλική βία και σεξιστική βία πρέπει να θεωρούνται πάντα ως εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας,
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι μέσα στους πρώτους οκτώ μήνες του 2009 –μετά από την υποστηριζόμενη από την MONUC επίθεση του κονγκολέζικου στρατού κατά των αντάρτικων ομάδων στο βόρειο Κίβου τον Ιανουάριο του 2009– έχασαν τη ζωή τους πάνω από 1.000 άμαχοι, βιάστηκαν 7.000 γυναίκες και κορίτσια, κάηκαν περισσότερα από 6.000 σπίτια και οι εκτοπισθέντες αυξήθηκαν κατά περίπου 775.000 στις επαρχίες του βόρειου και νότιου Κίβου και κατά 165.000 στην επαρχία Οριεντάλ, ανεβάζοντας τον αριθμό των εκτοπισθέντων στο ανατολικό μέρος της χώρας στα 2.113.000,
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με διάφορες εκθέσεις ένας από τους παράγοντες στους οποίους οφείλεται η σημερινή κατάσταση είναι και οι μείζονες στρατιωτικές συγκρούσεις, οι οποίες ξεκίνησαν στις αρχές του 2009, ανάμεσα στις ένοπλες δυνάμεις του Κονγκό (FARDC) και τους συμμάχους τους (Ουγκάντα, Ρουάντα και MONUC) αφενός και όλες τις ένοπλες αντάρτικες ομάδες του ανατολικού τμήματος αφετέρου,
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τη διαρρεύσασα έκθεση των εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ (οι υποστηριζόμενες από τη MONUC) στρατιωτικές επιχειρήσεις όχι μόνο δεν κατόρθωσαν να εξουδετερώσουν τις Δημοκρατικές Δυνάμεις για την Απελευθέρωση της Ρουάντα (FDLR), αλλά αντιθέτως επιδείνωσαν την ανθρωπιστική κρίση,
ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με στοιχεία της ECHO, η ΕΕ θα χρειαστεί να χορηγήσει αποκλειστικά για το 2010 45 εκατ. ευρώ (30 εκατ. ευρώ σε ανθρωπιστική βοήθεια και 15 εκατ. ευρώ σε επισιτιστική βοήθεια) προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες των κατά προσέγγιση 350.000 ευάλωτων ατόμων, που είναι κυρίως παιδιά, χήρες, γυναίκες που φροντίζουν μόνες τους για τα προς το ζην και θύματα σεξουαλικής βίας,
ΙΓ. λαμβάνοντας υπόψη ότι παρόλο που η ΛΔΚ, είναι η τρίτη μεγαλύτερη σε πληθυσμό χώρα στην αφρικανική ήπειρο, με το 48% του πληθυσμού της να είναι κάτω των 15 ετών και πληθώρα φυσικών πόρων, όπως διαμάντια, χρυσό, ψευδάργυρο και κολτάνιο, συγκαταλέγεται, σύμφωνα με τον δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης του Προγράμματος Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP), στις φτωχότερες χώρες του κόσμου (θέση 176 από 179),
ΙΔ. λαμβάνοντας υπόψη ότι με το παράνομο εμπόριο μεταλλευμάτων στην ΛΔΚ δίνεται η δυνατότητα σε πολλούς παράγοντες να αγοράζουν μεταλλεύματα από περιοχές που ελέγχονται από ομάδες ανταρτών, χρηματοδοτώντας έτσι αυτές τις ομάδες –στις οποίες συγκαταλέγονται και οι FDLR που είχαν εμπλακεί στη γενοκτονία της Ρουάντα– δίνοντάς τους έτσι την δυνατότητα να εξακολουθούν να χρησιμοποιούν αχανή διεθνή δίκτυα για να προμηθεύονται με όπλα και να στρατολογούν περισσότερους ανθρώπους· λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ εμπλέκονται στη λεηλασία του πλούτου της χώρας υψηλόβαθμοι αξιωματικοί της ΛΔΚ και των γειτονικών χωρών,
ΙΕ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ηγετικά στελέχη του κογκολέζικου στρατού φέρονται να υποστηρίζουν τους μαχητές της Ρουάντα, δηλαδή τους ανθρώπους που υποτίθεται ότι θα έπρεπε να πολεμούν· λαμβάνοντας υπόψη ότι στο εσωτερικό του κονγκολέζικου στρατού φαίνεται να υπάρχουν φατρίες που στην πράξη λειτουργούν ως χωριστές πολιτοφυλακές,
ΙΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι από τον Ιανουάριο του 2009 έχουν αποδεσμευθεί από τις ένοπλες δυνάμεις και ομάδες και έχουν εισαχθεί σε προγράμματα επανένταξης 1.931 παιδιά,
ΙΖ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η απόφαση 1896 (2009) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ καταδικάζει τις παραβάσεις των ψηφισμάτων 1533 (2004), 1807 (2008) και 1857 (2008) που αφορούσαν την προσπάθεια εισαγωγής παράνομων όπλων στην ΛΔΚ,
1. είναι πεπεισμένο ότι η ένοπλη σύγκρουση στην περιοχή μπορεί να διευθετηθεί μόνο δια της πολιτικής οδού· ζητεί να σταματήσουν όλες οι ξένες παρεμβάσεις, από γειτονικές ή άλλες χώρες, και να δοθεί πολιτική και διπλωματική λύση στην κρίση, μέσω διαπραγματεύσεων ανάμεσα στα εμπλεκόμενα μέρη και αφού ληφθεί δεόντως υπόψη ο Καταστατικός Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών και η Παγκόσμια Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου·
2. ανησυχεί ιδιαίτερα λόγω της ένοπλης σύγκρουσης που μαίνεται εδώ και χρόνια και λόγω των καταστροφικών συνεπειών της για τον άμαχο πληθυσμό, ιδίως στις ανατολικές επαρχίες της ΛΔΚ,
3. εκφράζει την έντονη ανησυχία του που η τρέχουσα στρατιωτική επιχείρηση των ενόπλων δυνάμεων του Κονγκό –την οποία στηρίζει η MONUC με την παροχή συμβουλών στρατιωτικής τακτικής και 3,8 εκατ. λιρών Αγγλίας για διοικητική υποστήριξη– έχει ολέθριες συνέπειες από ανθρωπιστική άποψη και όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, και που η MONUC δεν έχει κατορθώσει να χρησιμοποιήσει την επιρροή της ώστε η κυβέρνηση να μην επιτρέπει σε διοικητές με γνωστό ιστορικό παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων να συμμετέχουν στις επιχειρήσεις, με συνέπεια να μην είναι σε θέση να εκπληρώσει την εντολή της που είναι να προστατεύσει τον άμαχο πληθυσμό από την κλιμακούμενη ανθρωπιστική κρίση·
4. ζητεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να αναθεωρήσει την εντολή της MONUC ώστε να μην υπάγεται στο κεφάλαιο VII, και ώστε να αποτραπεί η περαιτέρω στήριξη των κονγκολέζικων ένοπλων δυνάμεων που θέτουν σε κίνδυνο την ειρηνευτική αποστολή του ΟΗΕ·
5. ζητεί να τερματιστούν οι αποστολές EUPOL και EUSEC στην ΛΔΚ, οι οποίες, εκπαιδεύοντας δυνάμεις ασφαλείας που διαπράττουν εγκλήματα εις βάρος των ίδιων τους των αμάχων, συνέβαλαν στην κλιμάκωση της βίας και στην επιδείνωση της κατάστασης στη χώρα·
6. απαιτεί να τερματιστεί η παράνομη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της ΛΔΚ η οποία βυθίζει τη χώρα στην κρίση ακόμη περισσότερο· θεωρεί ότι οι φυσικοί πόροι ανήκουν στον λαό της χώρας και είναι απαραίτητο και δυνατό να χρησιμοποιηθούν για την οικονομική και κοινωνική ανάκαμψη της χώρας·
7. ζητεί από όλους τους εμπλεκόμενους στη σύγκρουση, και κυρίως από την κυβέρνηση της ΛΔΚ και τις ένοπλες δυνάμεις της (τις FARDC) να παύσουν όλες τις επιθέσεις εις βάρος του άμαχου πληθυσμού και να επιδείξουν σεβασμό προς τα ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο·
8. καταδικάζει σθεναρά τον βιασμό, την εξαναγκαστική γονιμοποίηση, τη σεξουαλική δουλεία και άλλες μορφές σεξιστικής βίας και ζητεί από την διεθνή κοινότητα τα εγκλήματα αυτά να αναγνωριστούν επίσημα ως εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και εγκλήματα πολέμου·
9. ζητεί την άμεση και σε μεγάλο βαθμό συμμετοχή των γυναικών σε όλες τις πρωτοβουλίες που στοχεύουν στη διευθέτηση της σύγκρουσης στην ΛΔΚ, μεταξύ άλλων ως διαμεσολαβήτριες και διαπραγματεύτριες, και συμμετέχοντας στην εφαρμογή μέτρων για τη διευθέτηση συγκρούσεων·
10. ζητεί να επιδεικνύεται μηδενική ανοχή στην σεξουαλική βία εις βάρος γυναικών και κοριτσιών, όποιος και να είναι ο δράστης του εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένων εγκλημάτων που έχουν διαπραχθεί από μέλη της MONUC, και απαιτεί να δοθεί τέλος στην ατιμωρησία με την αναφορά, αναγνώριση και ποινική δίωξη των δραστών όπως ορίζεται από το εθνικό και διεθνές ποινικό δίκαιο·
11. καλεί το Συμβούλιο να τηρήσει τις δεσμεύσεις του όσον αφορά την καταπολέμηση της σεξουαλικής βίας και της ατιμωρησίας, οι οποίες διατυπώνονται στην κοινή δράση 2009/769/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου, της 19ης Οκτωβρίου 2009, που τροποποιεί την κοινή δράση 2007/405/ΚΕΠΠΑ σχετικά με την αστυνομική αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μεταρρύθμιση του τομέα της ασφάλειας (ΜΤΑ) και τη διασύνδεσή της με τη δικαιοσύνη στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (EUPOL RD Congo)·
12. ζητεί να διενεργείται αυστηρός έλεγχος ώστε να τεθεί τέλος στην στρατολόγηση παιδιών τόσο από τους αντάρτες όσο και από τις ένοπλες δυνάμεις του Κονγκό·
13. ζητεί την εφαρμογή των ψηφισμάτων του ΟΗΕ σχετικά με το εμπάργκο όπλων στην ΛΔΚ· απαιτεί από όλα τα κράτη μέλη να σεβαστούν το εμπάργκο αυτό και καταγγέλλει κάθε παραβίαση του εμπάργκο όπλων από κράτος μέλος·
14. επισημαίνει ότι πόροι της αναπτυξιακής βοήθειας όπως το ΕΤΑ δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται σε καμία περίπτωση για στρατιωτικούς σκοπούς· εκφράζει την έντονη αντίθεσή του ως προς την χρήση του ΕΤΑ για την εκπαίδευση αστυνομικών δυνάμεων στο πλαίσιο της αναθεώρησης του τομέα ασφάλειας της ΛΔΚ· φρονεί δε ότι το ΕΤΑ οφείλει να χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την εξάλειψη της φτώχειας και της πείνας στις αναπτυσσόμενες χώρες·
15. ζητεί από το Συμβούλιο και την Επιτροπή να στηρίξουν την παραγωγή τροφίμων, και ιδίως τις μικρές και μεσαίες αγροτικές εκμεταλλεύσεις, να χορηγήσουν την αναγκαία ανθρωπιστική και επισιτιστική βοήθεια, εστιάζοντας περισσότερο στην υγεία και την εκπαίδευση, και να βοηθήσουν τις γυναίκες και τα παιδιά που έχουν πέσει θύματα σεξουαλικής βίας·
16. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, τα κοινοβούλια των κρατών μελών, την Αφρικανική Ένωση, το Παναφρικανικό Κοινοβούλιο, όπως και στον Πρόεδρο, την κυβέρνηση και το κοινοβούλιο της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό.