PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji w Jemenie
13.1.2010
zgodnie z art. 110 ust. 2 Regulaminu
José Ignacio Salafranca Sánchez-Neyra, Elmar Brok, Angelika Niebler, Arnaud Danjean, Ioannis Kasoulides, Hans-Gert Pöttering, Filip Kaczmarek w imieniu grupy politycznej PPE
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B7-0021/2010
B7‑0024/2010
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji w Jemenie
Parlament Europejski,
– uwzględniając wnioski Rady w sprawie Jemenu z dnia 27 października 2009 r.,
– uwzględniając oświadczenie prezydencji w imieniu Unii Europejskiej z dnia 27 października 2009 r. w sprawie pogarszającego się bezpieczeństwa w Jemenie,
– uwzględniając dokument strategiczny Wspólnot Europejskich dla Jemenu na lata 2007-2013,
– uwzględniając wynik wizyty delegacji Parlamentu Europejskiego ds. stosunków z państwami rejonu Zatoki Perskiej, w tym z Jemenem, w Jemenie w dniach 22-25 lutego 2009 r.,
– uwzględniając końcowe sprawozdanie misji obserwacji wyborów Unii Europejskiej z dnia 26 września 2006 r.,
– uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że ogólna sytuacja polityczna, gospodarcza i społeczna w Jemenie pogarsza się, budząc duży niepokój społeczności międzynarodowej,
B. mając na uwadze, że Umar Farouk Abdulmutallab, nigeryjski terrorysta, który dnia 25 grudnia 2009 r. próbował wysadzić samolot lecący nad Detroit, przyznał, że został wyszkolony i wyposażony w obozie Al-Kaidy w Jemenie, mając na uwadze dalsze pogorszenie sytuacji w zakresie bezpieczeństwa w Jemenie może umożliwić grupom terrorystycznym i powstańczym w regionie, szczególnie Al-Kaidzie, znalezienie bezpiecznego schronienia, w którym mogą planować, organizować oraz wspierać kolejne operacje terrorystyczne,
C. mając na uwadze, że na malejące bezpieczeństwo wpływa także wojna domowa przeciwko rebelii szyickich zajdytów w muhafazie Sada na północy Jemenu oraz gwałtowna fala przemocy ze strony ruchów separatystycznych na południu kraju,
D. mając na uwadze, że lokalne walki w muhafazie Sada przerodziły się w konflikt regionalny, gdy wojska saudyjskie starły się z rebeliantami na granicy saudyjsko-jemeńskiej i zorganizowały naloty na ich pozycje, powodując rzekomo ofiary śmiertelne wśród ludności cywilnej; mając na uwadze, że jemeński rząd utrzymuje, iż niektóre grupy w Iranie wspierają ruchy rebeliantów na północy kraju,
E. mając na uwadze, że Jemen jest najbiedniejszym krajem świata arabskiego; mając na uwadze, że kryzys żywnościowy w 2008 r. wywarł ogromny wpływ na biedniejsze grupy społeczeństwa Jemenu, a światowy kryzys finansowy, w szczególności spadek dochodów uzyskiwanych z ropy naftowej, przyczynił się do nadmiernego obciążenia budżetu państwa, które zwiększyło się jeszcze bardziej z uwagi na ograniczone wdrożenie od dawna koniecznych reform gospodarczych i finansowych,
F. mając na uwadze, że jemeńskie zasoby ropy naftowej, które przynoszą 75% dochodu kraju, są bliskie wyczerpania oraz że Jemen ma niewiele rentownych sposobów trwałego rozwoju gospodarczego po wyczerpaniu się złóż,
G. mając na uwadze inny poważny problem, któremu Jemen musi sprostać, a mianowicie poważny niedobór wody, na który wpływa wiele czynników, w tym zwiększające się krajowe zużycie, złe zarządzanie zasobami wodnymi, korupcja, brak zarządzania zasobami oraz nieoszczędne techniki nawadniania; mając na uwadze, że zgodnie z szacunkami rządu wykorzystywanie wszystkich zasobów wodnych jest w 99% nielicencjonowane,
H. mając na uwadze, że sytuację spowodowaną brakiem żywności i wody w Jemenie komplikuje dodatkowo fakt, że główną uprawą jest czuwaliczka jadalna, roślina uprawna, która jest źródłem szybkiego dochodu dla ludności i która do prawidłowej wegetacji potrzebuje znacznego nawadniania, a jest uprawiana na tak znaczących obszarach, że jej uprawa pochłania około 40% jemeńskich zasobów wody; mając na uwadze, że kraj ten stał się obecnie importerem żywności netto,
I. mając na uwadze, że wzrost piractwa w Zatoce Adeńskiej oraz ciągłe napięcia związane z migracją z Rogu Afryki to kolejne czynniki wpływające na stabilność kraju,
J. mając na uwadze, że od 2004 r. UE przekazała Jemenowi ponad 144 miliony euro pomocy finansowej, którą w większości przeznaczono na rozwój gospodarczy, oraz wdrożyła dwustronne programy pomocowe na rzecz wsparcia jemeńskiej policji i straży przybrzeżnej,
K. mając na uwadze, że wybory parlamentarne, które miały się odbyć w kwietniu 2009 r. przełożono, aby umożliwić władzom wdrożenie najważniejszych reform systemu wyborczego; mając na uwadze, że nie podjęto dotychczas żadnych konkretnych kroków, by zrealizować ten cel,
L. mając na uwadze, że zmiany sytuacji w Jemenie wciąż budzą niepokój jeśli chodzi o demokrację, prawa człowieka i niezawisłość wymiaru sprawiedliwości; mając na uwadze przypadki prześladowania dziennikarzy; mając na uwadze, że szczególnie trudna jest sytuacja kobiet i wciąż pogarszają się wszystkie wskaźniki dotyczące nierówności płci pod względem takich aspektów, jak dostęp do edukacji, przemoc uwarunkowana płcią i czynny udział w życiu politycznym,
M. mając na uwadze, że od porwania w czerwcu 2009 r. sześciu obywateli Europy – pięciu Niemców oraz jeden Brytyjczyk – jest wciąż zakładnikami, a trzech pozostałych członków tej grupy znaleziono martwych bezpośrednio po uprowadzeniu; mając na uwadze, że niektórzy lokalni wodzowie plemion twierdzą, że to Al-Kaida odpowiada za porwania,
1. wyraża głębokie zaniepokojenie malejącym bezpieczeństwem oraz pogarszającą się sytuacją polityczną i gospodarczą w Jemenie; wzywa społeczność międzynarodową do podjęcia znacznych wysiłków na rzecz zapobieżenia zaostrzeniu obecnego konfliktu i podążania w kierunku jednoczonego, stabilnego i demokratycznego Jemenu;
2. popiera aktywną współpracę Komisji i rządu Jemenu, w szczególności w zakresie rozwoju, policji, wymiaru sprawiedliwości, kontroli granic, zwalczania handlu ludźmi, bezpieczeństwa na morzu, zwalczania terroryzmu i tworzenia instytucji; wzywa Radę i Komisję do dalszego zacieśnienia stosunków dwustronnych z Jemenem oraz do przeanalizowania najskuteczniejszych sposobów zaangażowania UE w poprawę bezpieczeństwa oraz sytuacji politycznej i gospodarczej w kraju;
3. potwierdza swoje wezwania do natychmiastowego zawieszenia broni w muhafazie Sada i w południowym Jemenie oraz wyraża przekonanie, że wyłącznie kompleksowe rozwiązanie polityczne może przyczynić się do trwałego pokoju; przypomina wszystkim stronom konfliktu o obowiązku poszanowania praw człowieka oraz międzynarodowego prawa humanitarnego; wzywa strony do umożliwienia ludności cywilnej, która chciałaby opuścić tereny konfliktu dotarcia do bezpiecznego miejsca, ułatwienia Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz organizacjom pozarządowym dostępu do obszarów, na których przebywa przesiedlona ludność oraz do natychmiastowego umożliwienia kryzysowym jednostkom niosącym pomoc medyczną i humanitarną dotarcia do przesiedleńców;
4. wzywa rząd Jemenu do powstrzymania się od dyskryminacji jakiejkolwiek grupy etnicznej bądź religijnej w kraju oraz do uwzględnienia w swojej polityce wspólnego interesu wszystkich obywateli; podkreśla, że działania i środki antyterrorystyczne nie mogą być niewłaściwie wykorzystywane do celów politycznych, zwłaszcza przeciwko oponentom politycznym, dziennikarzom i obrońcom praw człowieka;
5. wyraża głębokie zaniepokojenie nasilającą się obecnością Al-Kaidy w Jemenie i podkreśla, że brak konkretnych działań może prowadzić do dalszego spadku autorytetu rządu oraz destabilizacji w regionie do takiego stopnia, w jakim ma to miejsce w Somalii czy Afganistanie, co z kolei umożliwi ekstremistom podległym Al-Kaidzie lub inspirującym się jej ideologią przegrupowanie, tworzenie zorganizowanych grup, szkolenia oraz podejmowanie działań terrorystycznych w Jemenie lub poza jego granicami;
6. wzywa rząd Jemenu do przeprowadzenia zaległych reform instytucjonalnych, gospodarczych i podatkowych oraz do wprowadzenia potrzebnych reform w celu poprawienia sytuacji w zakresie praw człowieka w kraju, w szczególności poprzez zagwarantowanie wolności masowych środków przekazu, prawa do sprawiedliwego procesu sądowego oraz równego traktowania kobiet i mężczyzn;
7. podkreśla znaczenie organizacji wyborów w 2011 r. oraz zachęca wszystkie partie polityczne do wdrożenia umów wyznaczających środki wymagane w celu usprawnienia systemu wyborczego i pogłębienia demokracji, w szczególności biorąc pod uwagę zalecenia misji obserwacji wyborów z ramienia UE, udzielonych w następstwie demokratycznych wyborów prezydenckich i samorządowych w 2006 r.; wzywa Komisję i Radę do monitorowania, w ścisłej współpracy z Parlamentem Europejskim, procesu reform prawa konstytucyjnego i wyborczego, który doprowadził do przełożenia wyborów parlamentarnych;
8. wzywa Radę i Komisję oraz, po jej ustanowieniu, Europejską Służbę Działań Zewnętrznych, do szybkiego wdrożenia skoordynowanego i kompleksowego podejścia do Jemenu na poziomie UE, aby uniknąć powielania się i zachodzenia na siebie pomocy i programów pomocowych na rzecz rozwoju prowadzonych przez państwa członkowskie; wskazuje na fakt, że koordynacja na poziomie UE ma kluczowe znaczenie dla całościowej koordynacji darczyńców w Jemenie, której brak jest dotkliwie odczuwalny; z zadowoleniem przyjmuje w związku z tym międzynarodowe spotkanie w sprawie Jemenu, które ma się odbyć w Londynie w dniu 27 stycznia 2010 r.;
9. wzywa Radę i Komisję do udzielenia Jemenowi, we współpracy z innymi organizacjami międzynarodowymi, większej pomocy rozwojowej, w celu ustabilizowania sytuacji politycznej oraz poprawienia sytuacji gospodarczej i warunków życia ludności tego kraju; z zadowoleniem przyjmuje gotowość Rady Współpracy Państw Zatoki Perskiej do rozwijania stosunków z Jemenem; wzywa rząd Jemenu do zagwarantowania, w ścisłej współpracy z darczyńcami, większej skuteczności pomocy poprzez zastosowanie odpowiednich mechanizmów koordynacji, dystrybucji oraz wdrażania pomocy;
10. wzywa Komisję i Radę do zagwarantowania, że pomoc wspólnoty międzynarodowej, a w szczególności pomoc pochodząca z budżetu Unii Europejskiej, będzie wykorzystana do sfinansowania projektów, z których bezpośrednio skorzysta maksymalna liczba ludności oraz których skuteczność będzie mogła zostać natychmiast oceniona; z zadowoleniem przyjmuje w tym zakresie utworzenie pełnoprawnej delegacji UE w Sanie;
11. wzywa Komisję i Radę do wdrożenia specjalnego programu pomocowego na rzecz Jemenu, w tym zagranicznych szkoleń dla jemeńskich urzędników (podobnych do tych przeprowadzanych przez EUJUST LEX w Iraku) oraz do skierowania kadry szkoleniowej do prowadzenia szkoleń w kluczowych ministerstwach (takich jak te prowadzone przez UE w Bośni-Hercegowinie);
12. wzywa władze Jemenu do zintensyfikowania wysiłków zmierzających do zagwarantowania uwolnienia sześciu europejskich jeńców przetrzymywanych na terytorium kraju;
13. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Wysokiemu Przedstawicielowi Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich, sekretarzowi generalnemu Rady Współpracy Państw Zatoki Perskiej oraz rządowi i parlamentowi Republiki Jemeńskiej.