ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με μια ευρωπαϊκή στρατηγική για την περιοχή του Δούναβη
18.1.2010
σύμφωνα με το άρθρο 115, παράγραφος 5, του Κανονισμού
Eva Lichtenberger, Michael Cramer, Elisabeth Schroedter, Barbara Lochbihler, Daniel Cohn-Bendit, Rebecca Harms εξ ονόματος της Ομάδας Verts/ALE
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B7-0031/2010
B7‑0033/2009
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με μια ευρωπαϊκή στρατηγική για την περιοχή του Δούναβη
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη την ερώτηση της 3ης Δεκεμβρίου 2009 προς την Επιτροπή σχετικά με μια ευρωπαϊκή στρατηγική για την περιοχή του Δούναβη (O-0150/2009 – B7-0240/2009),
– έχοντας υπόψη τα άρθρα 192 και 265, παράγραφος 5 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 18ης και 19ης Ιουνίου 2009, το οποίο κάλεσε την Επιτροπή να εκπονήσει μια ευρωπαϊκή στρατηγική για την περιοχή του Δούναβη πριν από το τέλος του 2010,
– έχοντας υπόψη το πρόγραμμα του Συμβουλίου, που καταρτίστηκε από την Ισπανική, τη Βελγική και την Ουγγρική Προεδρία,
– έχοντας υπόψη το Φόρουμ Δούναβη που συγκροτήθηκε εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και το έργο του,
– έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιφερειών με τίτλο "Μια στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή του Δούναβη" του Οκτωβρίου 2009,
– έχοντας υπόψη τη δήλωση για την προστασία των υδάτων και τις Συμβάσεις του Espoo, του Aarhus και της Βέρνης σχετικά με την περιβαλλοντική προστασία,
– έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Βελιγραδίου που διέπει τη ναυσιπλοΐα στο Δούναβη,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 115, παράγραφος 5 και το άρθρο 110, παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ποταμός Δούναβης συνδέει δέκα ευρωπαϊκές χώρες, τη Γερμανία, την Αυστρία, τη Σλοβακία, την Ουγγαρία, την Κροατία, τη Σερβία, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία, έξη από τις οποίες είναι κράτη μέλη της ΕΕ,
Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη κατά μήκος του Δούναβη, με περισσότερα από 200 εκατ. κατοίκους, αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό κοινωνικοοικονομικό δυναμικό μέσα στην Ευρώπη,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιοχή του Δούναβη είναι σημαντικό σημείο διασταύρωσης μεταξύ των προγραμμάτων πολιτικής συνοχής της ΕΕ, των μέτρων για τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες και όσες είναι δυνητικά υποψήφιες, καθώς και των προγραμμάτων για χώρες που καλύπτονται από την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι μια στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή του Δούναβη πρόκειται να αναπτυχθεί στους εξής τομείς συνεργασίας: κοινωνική ανάπτυξη και προστασία, αειφόρος οικονομική ανάπτυξη, υποδομή μεταφορών και ενέργειας, προστασία του περιβάλλοντος, πολιτισμός και παιδεία,
Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική αυτή θα μπορούσε να έχει σημαντική συνεισφορά στην επίτευξη καλύτερου συντονισμού μεταξύ περιφερειακών και τοπικών αρχών και οργανώσεων που δρουν στην περιοχή του Δούναβη και να εξασφαλίσει ευημερία, αειφόρο ανάπτυξη, δημιουργία θέσεων απασχόλησης και ασφάλεια στην περιοχή,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή του Δούναβη, ακολουθώντας το πρότυπο της Στρατηγικής για τη Βαλτική Θάλασσα, έχει το δυναμικό να προωθήσει την περιφερειακή και διαμεθοριακή συνεργασία για περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη και να εντοπίσει από κοινού απαντήσεις σε κοινές προκλήσεις,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η περιοχή του Δούναβη είναι μια ιστορική και σημαντική δίοδος που ενώνει τη Δύση και την Ανατολή της ΕΕ,
Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει μακρά ιστορία συνεργασίας στην περιοχή του Δούναβη: η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το Δούναβη, που ιδρύθηκε στις 30 Μαρτίου 1856 και αρχικά έδρευε στο Γαλάτσι (Ρουμανία) ήταν ένας από τους πρώτους-πρώτους ευρωπαϊκούς θεσμούς, ενώ σήμερα εδρεύει στη Βουδαπέστη (Ουγγαρία),
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ποταμός Δούναβης έχει σχεδόν γίνει εσωτερική πλωτή οδός της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά τη διεύρυνση του 2007, ενώ η περιοχή του Δούναβη μπορεί, με σεβασμό της φυσικής ροής του ποταμού, να προσφέρει σημαντική συνεισφορά ώστε να αντικατοπτρίσει τις αλλαγές που έχουν σημειωθεί ύστερα από αυτή τη διεύρυνση,
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι αν η περιοχή του Δούναβη θεωρηθεί ως μια ενιαία μακροπεριφέρεια, αυτό θα βοηθήσει στην υπέρβαση των περιφερειακών διαφορών οικονομικής απόδοσης και θα συμβάλει στην ολοκληρωμένη ανάπτυξη,
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι το δέλτα του Δούναβη αποτελεί θέση παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO από το 1991, ενώ στην περιοχή του Δούναβη υπάρχουν αρκετές Ζώνες Ειδικής Προστασίας καθώς και Ειδικές Ζώνες Διατήρησης στο πλαίσιο του Natura 2000· ότι ο Δούναβης και το δέλτα του Δούναβη έχουν ένα μοναδικό και ευαίσθητο οικοσύστημα, στο οποίο υπάρχουν σπάνια είδη φυτών που απειλούνται από τη ρύπανση,
1. καλεί την Επιτροπή να αρχίσει, το ταχύτερο δυνατό, ευρείες διαβουλεύσεις με όλες τις χώρες κατά μήκος του Δούναβη και να παρουσιάσει τη στρατηγική της ΕΕ για την περιοχή του Δούναβη όχι αργότερα από το τέλος του 2010·
2. παροτρύνει την Επιτροπή να διατυπώσει πρόταση για στρατηγική της ΕΕ για το Δούναβη έτσι ώστε να καλύπτονται οριζοντίως διάφορες πτυχές της περιφερειακής συνεργασίας, να προωθούνται συνεργίες, να επιτευχθεί στενή συνεργασία με τους διάφορους παράγοντες σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο και να αποφεύγεται η επικάλυψη μεταξύ διαφόρων περιφερειακών φορέων και οργανισμών·
3. πιστεύει ότι οι περιφερειακοί και τοπικοί φορείς, λόγω της εγγύτητάς τους προς τον πληθυσμό και της επίγνωσης για τις ανάγκες του, καθώς και η ίδια η κοινωνία των πολιτών, πρέπει να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στο σχεδιασμό, την υλοποίηση και την περαιτέρω ανάπτυξη της στρατηγικής της ΕΕ·
4. υποστηρίζει την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της περιοχής του Δούναβη και την προώθηση της βαθύτερης περιφερειακής ολοκλήρωσης στην περιοχή του Δούναβη ως δυναμικής συνιστώσας ενός ευρύτερου ευρωπαϊκού οικονομικού και πολιτικού χώρου·
5. ζητεί τη βελτίωση της οικολογικής κατάστασης του ποταμού Δούναβη, ο οποίος αυτή τη στιγμή είναι μολυσμένος, και να ληφθούν μέτρα ώστε να μειωθεί η ρύπανση και να αποτραπούν περαιτέρω απορρίψεις πετρελαίου και άλλων τοξικών και επιβλαβών ουσιών·
6. παρατηρεί ότι την ευθύνη για τη ρύπανση της περιοχής του Δούναβη φέρουν τόσο τα κράτη μέλη όσο και οι άλλες παρόχθιες χώρες· υπογραμμίζει ότι η προστασία του περιβάλλοντος στη λεκάνη του ποταμού Δούναβη θα επηρεάσει αισθητά την αγροτική ανάπτυξη και την ανάπτυξη της υπαίθρου στην περιοχή, και κατά συνέπεια ζητεί από όλους τους εμπλεκόμενους παράγοντες να εφαρμόσουν κοινή συμφωνία για τη μη ρύπανση του Δούναβη, όπως είχε προταθεί στη λεγόμενη Σύμβαση του Ελσίνκι[1]·
7. υπογραμμίζει την ανάγκη προστασίας και ενίσχυσης των αλιευτικών αποθεμάτων στο Δούναβη· ζητεί από την Επιτροπή να καταρτίσει συνολικό σχέδιο για τη διατήρηση και αποκατάσταση των φυσικών αποθεμάτων οξυρρύγχου του Δούναβη·
8. υπογραμμίζει την ανάγκη για μια συντονισμένη προσέγγιση που να αποβλέπει σε αποτελεσματικότερη και υψηλότερη απορρόφηση όλων των διαθέσιμων πιστώσεων της ΕΕ στα κράτη κατά μήκος του Δούναβη, έτσι ώστε να καταστεί δυνατό να εκπληρωθούν οι στόχοι της Στρατηγικής·
9. υπογραμμίζει ότι η Στρατηγική για την περιοχή του Δούναβη πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα που θα υλοποιηθούν από την Ευρωπαϊκή Ένωση, τα κράτη μέλη της και όλες τις παρόχθιες χώρες·
10. υπογραμμίζει την ανάγκη, στο πλαίσιο της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής, για μέτρα που να αποβλέπουν στην προστασία της φυσικής δυναμικότητας συγκράτησης πλημμυρών της λεκάνης του ποταμού Δούναβη και της πρόληψης της επανάληψης πλημμυρών·
11. υπογραμμίζει την ανάγκη να εξασφαλιστεί η διαφοροποίηση των ανανεώσιμων ενεργειακών πηγών και καλεί την Επιτροπή και όλα τα παρόχθια κράτη να αυξήσουν τη συνεργασία τους στον ενεργειακό τομέα·
12. καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και όλες τις παρόχθιες χώρες να προωθήσουν και να υλοποιήσουν κοινά έργα σχετικά με την εξοικονόμηση ενέργειας, την ενεργειακή απόδοση και τους ανανεώσιμους ενεργειακούς πόρους, λαμβάνοντας υπόψη το δυναμικό της περιοχής ως πηγής βιοενέργειας και να ενθαρρύνουν τη χρήση ενέργειας από βιομάζα, ηλιακής ενέργειας, αιολικής ενέργειας και ενέργειας από υδατοπτώσεις·
13. υπογραμμίζει ότι οι κατάλληλες στρατηγικές και άλλες εκτιμήσεις περιβαλλοντικού αντικτύπου, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων σε όλα τα οικοσυστήματα του ποταμού, πρέπει να αποτελούν προαπαιτούμενο για όλα τα έργα υποδομών που συνδέονται με τον ενεργειακό τομέα, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ότι τηρούνται τα διεθνή πρότυπα προστασίας του περιβάλλοντος, ύστερα από διαβούλευση με τους εταίρους που ενδέχεται να θίγονται από αυτές τις αποφάσεις·
14. υπογραμμίζει ότι οι οδηγίες περί Natura 2000, για τα Άγρια Πτηνά, τους Οικοτόπους, και η οδηγία πλαίσιο για τα Ύδατα πρέπει να τηρούνται κατά την λήψη αποφάσεων, τον προγραμματισμό και την ανάπτυξη έργων υποδομής στο Δούναβη·
15. υπενθυμίζει το ρόλο του ποταμού Δούναβη ως ενοποιητικού παράγοντα στην περιοχή· προτείνει να διευκολυνθεί η ομαλή διέλευση συνόρων στην περιοχή·
16. προτείνει την ολοκλήρωση του μεταφορικού συστήματος της ΕΕ με τα αντίστοιχα συστήματα των γειτονικών χωρών της ΕΕ στην περιοχή του Δούναβη και τονίζει ότι επιβάλλεται να λαμβάνεται πρόνοια για έργα συνδυασμένων μεταφορών ώστε να προωθείται ο καλύτερος συνδυασμός μεταξύ σιδηροδρομικών και πλωτών μεταφορών και καλεί την Επιτροπή και όλους τους άλλους εμπλεκόμενους παράγοντες να δίνουν πάντοτε προτεραιότητα στην προσανατολισμένη στη φύση εμφάνιση και χρήση του Δούναβη και να μην τροποποιούν τη ροή του ποταμού με φράγματα και άλλα τεχνικά μέτρα για οικονομικούς, μεταφορικούς ή άλλους λόγους·
17. θεωρεί το σύστημα ναυσιπλοΐας σε εσωτερικές πλωτές οδούς ως σημαντική πτυχή για την ανάπτυξη των μεταφορών στην περιοχή, ενώ αναγνωρίζει παράλληλα τη μείωση της εσωτερικής ναυσιπλοΐας, ιδίως λόγω της έντονης οικονομικής ύφεσης και τονίζει τη σημασία της υποστήριξης διατροπικών εννοιών εφοδιαστικής με συνδυασμό σιδηροδρόμου και πλωτών οδών, της προώθησης κατάλληλα προσαρμοσμένων πλοίων στα αβαθή τμήματα του Δούναβη, και τον καλύτερο εξοπλισμό των λιμένων του εν λόγω ποταμού·
18. προτείνει να αναβαθμιστεί το Διευρωπαϊκό Δίκτυο έτσι ώστε να βελτιωθεί η διατροπικότητα σε ολόκληρη την περιοχή και να αυξηθεί η συνδεσιμότητα με τον Εύξεινο Πόντο μέσω του συνδυασμού των ποτάμιων μεταφορών με βελτιωμένες σιδηροδρομικές διαδρομές και υπηρεσίες·
19. θεωρεί ότι ο αειφόρος τουρισμός αποτελεί σημαντικό μηχανισμό για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης της περιοχής, επισημαίνοντας για παράδειγμα τις ευκαιρίες που προσφέρονται από τον οικοτουρισμό, και το οικονομικό δυναμικό της ποδηλατικής διαδρομής κατά μήκος σχεδόν ολόκληρου του Δούναβη, δηλαδή της διαδρομής 6 του Ευρωπαϊκού Ποδηλατικού Δικτύου·
20. επισημαίνει την ασυνήθιστα μεγάλη οικονομική αλληλεξάρτηση των κρατών στην περιοχή του Δούναβη και τονίζει τη σημασία επενδύσεων στην τεχνολογία των πληροφοριών και των επικοινωνιών και στην ανάπτυξη Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η αειφόρος και αποτελεσματική ανάπτυξη και να τονωθεί η ανάπτυξη της πράσινης οικονομίας σε ολόκληρη τη μακροπεριφέρεια του Δούναβη·
21. υποστηρίζει προγράμματα που αποβλέπουν στη βελτίωση του πολυπολιτισμικού περιβάλλοντος του Δούναβη, καλλιεργώντας την πολυεθνική κινητικότητα, προωθώντας τον πολιτιστικό διάλογο, παράγοντας μορφές τέχνης και επικοινωνίας, και προστατεύοντας την πολιτιστική και ιστορική κληρονομιά·
22. υποστηρίζει προγράμματα ανταλλαγής των πανεπιστημίων στην περιοχή και προτείνει να σχηματίσουν τα πανεπιστήμια της περιοχής δίκτυα έτσι ώστε να καλλιεργηθούν κέντρα αριστείας ικανά για ανταγωνισμό σε διεθνές επίπεδο·
23. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να βελτιώσουν τις διοικητικές ρυθμίσεις έτσι ώστε να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος που απαιτείται για την αποτελεσματικότερη ανάπτυξη και υλοποίηση της στρατηγικής της ΕΕ για την περιοχή του Δούναβη·
24. καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντοπίσουν τα διαμεθοριακά έργα προτεραιότητας για την περιοχή του Δούναβη·
25. καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί εκ του σύνεγγυς μαζί του για τον καθορισμό των προτεραιοτήτων ανάπτυξης της στρατηγικής της ΕΕ για την περιοχή του Δούναβη, λαμβάνοντας υπόψη τη συζήτηση για το ρόλο των μακροπεριφερειών στη μελλοντική πολιτική συνοχής, καθώς και στην υλοποίηση αυτής της στρατηγικής·
26. προτείνει να πραγματοποιείται κάθε δύο χρόνια σύνοδος κορυφής της ΕΕ για το Δούναβη, με συμμετοχή τοπικών και περιφερειακών συμμετόχων καθώς και της κοινωνίας των πολιτών, και τα συμπεράσματά της να παρουσιάζονται στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο·
27. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή και στα άλλα σχετικά θεσμικά όργανα.
- [1] "Σύμβαση για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος της περιοχής της Βαλτικής", 1992, http://www.helcom.fi/stc/files/Convention/Conv1108.pdf