PROJEKT REZOLUCJI w sprawie europejskiej strategii na rzecz regionu naddunajskiego
18.1.2010
zgodnie z art. 115 ust. 5 Regulaminu
Eva Lichtenberger, Michael Cramer, Elisabeth Schroedter, Barbara Lochbihler, Daniel Cohn-Bendit, Rebecca Harms w imieniu grupy politycznej Verts/ALE
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B7-0031/2010
B7‑0033/2009
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie europejskiej strategii na rzecz regionu naddunajskiego
Parlament Europejski,
– uwzględniając pytanie z dnia 3 grudnia 2009 r. skierowane do Komisji w sprawie europejskiej strategii na rzecz regionu naddunajskiego (O-0150/09 – B7-0240/2009),
– uwzględniając art. 192 oraz art. 265 ust. 5 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając konkluzje ze szczytu Rady Europejskiej w dniach 18-19 czerwca 2009 r., która wezwała Komisję Europejską do sporządzenia europejskiej strategii na rzecz regionu naddunajskiego do końca 2010 roku,
– uwzględniając program Rady, przygotowany przez prezydencję hiszpańską, belgijską i węgierską,
– uwzględniając Forum ds. Dunaju powołane w ramach Parlamentu Europejskiego i jego działalność,
– uwzględniając opinię Komitetu Regionów z października 2009 r. pt. „Strategia UE dla regionu Dunaju”,
– uwzględniając deklarację o ochronie zasobów wodnych oraz konwencje z Espoo, Aarhus i Berna w sprawie ochrony środowiska,
– uwzględniając konwencję belgradzką regulującą żeglugę na Dunaju,
– uwzględniając art. 115 ust. 5 oraz art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że Dunaj przepływa przez dziesięć państw europejskich – Niemcy, Austrię, Słowację, Węgry, Chorwację, Serbię, Bułgarię, Rumunię, Mołdawię i Ukrainę – z których sześć to państwa członkowskie UE,
B. mając na uwadze znaczący, europejski potencjał społeczno-ekonomiczny państw położonych nad Dunajem, z ponad 200 milionami mieszkańców,
C. mając na uwadze, że region naddunajski jest istotnym elementem łączącym programy w ramach polityki spójności UE, środki dla krajów kandydujących oraz potencjalnych krajów kandydujących, jak również programy na rzecz krajów współpracujących w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa,
D. mając na uwadze, że strategia UE na rzecz regionu naddunajskiego będzie rozwijać się w następujących obszarach współpracy: rozwój społeczny i ochrona społeczna, trwały rozwój gospodarczy i turystyka, rolnictwo i rybołówstwo, transport i infrastruktura energetyczna, ochrona środowiska naturalnego, kultura i edukacja,
E. mając na uwadze, że strategia ta może w istotny sposób przyczynić się do osiągnięcia lepszej koordynacji między władzami regionalnymi i lokalnymi a organizacjami działającymi w regionie naddunajskim oraz zagwarantować dobrobyt, zrównoważony i trwały rozwój, nowe miejsca pracy oraz bezpieczeństwo w regionie,
F. mając na uwadze, że strategia UE na rzecz regionu naddunajskiego, opierając się na modelu strategii Unii Europejskiej dla regionu Morza Bałtyckiego, umożliwia promowanie współpracy regionalnej i transgranicznej, przyczyniając się do dalszego wzrostu gospodarczego oraz solidarnego stawiania czoła wspólnym wyzwaniom,
G. mając na uwadze, że region naddunajski ma znaczenie historyczne i jest ważnym pomostem jednoczącym wschodnią i zachodnią Unię Europejską,
H. mając na uwadze wieloletnią tradycję współpracy w regionie naddunajskim: Europejska Komisja Dunaju, utworzona w dniu 30 marca 1856 r. z siedzibą w Gałaczu (Rumunia), była jedną z pierwszych instytucji o zasięgu europejskim, a jej siedziba mieści się obecnie w Budapeszcie (Węgry),
I. mając na uwadze, że po rozszerzeniu w 2007 r. Dunaj stał się praktycznie śródlądową drogą wodną Unii Europejskiej oraz że dzięki poszanowaniu naturalnego biegu rzeki region Dunaju może znacząco przyczynić się do odzwierciedlenia zmian, jakie zaszły od tego rozszerzenia;
J. mając na uwadze, że region naddunajski, jako jeden makroregion, pomógłby przezwyciężyć różnice regionalne w dziedzinie gospodarki oraz utrzymać spójny rozwój,
K. mając na uwadze, że Delta Dunaju została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 1991 r., a w regionie Dunaju znajduje się szereg obszarów specjalnej ochrony ptaków i siedlisk w ramach sieci Natura 2000; mając na uwadze, że Dunaj i Delta Dunaju charakteryzują się unikalnym, bardzo wrażliwym ekosystemem, w którym rośnie wiele rzadkich gatunków roślin, zagrożonych wyginięciem z uwagi na zanieczyszczenie środowiska,
1. wzywa Komisję do jak najszybszego rozpoczęcia szeroko zakrojonych konsultacji ze wszystkimi krajami położonymi nad Dunajem oraz do przedstawienia najpóźniej do końca 2010 r. strategii UE na rzecz regionu naddunajskiego;
2. wzywa Komisję do przedstawienia wniosku dotyczącego strategii UE na rzecz regionu naddunajskiego w celu uwzględnienia zróżnicowanych horyzontalnie aspektów współpracy regionalnej, promowania synergii, ścisłej współpracy z różnymi podmiotami na szczeblu lokalnym i regionalnym oraz uniknięcia powielania tej samej pracy przez różne organy i organizacje regionalne;
3. jest zdania, że ze względu na bliski kontakt ze społeczeństwem i świadomość swoich potrzeb organy regionalne i lokalne, a także samo społeczeństwo obywatelskie powinny odgrywać istotną rolę w opracowaniu, wdrażaniu i dalszym rozwoju strategii UE;
4. wspiera rozwój gospodarczy i społeczny regionu naddunajskiego i pogłębioną integrację regionu naddunajskiego, stanowiącego dynamiczny element szerszej europejskiej przestrzeni gospodarczej i politycznej;
5. wzywa do poprawy stanu ekologicznego Dunaju, który obecnie jest zanieczyszczony, oraz do podjęcia działań w celu zmniejszenia zanieczyszczenia oraz zapobieżenia dalszemu odprowadzaniu do rzeki substancji oleistych oraz innych substancji toksycznych i szkodliwych;
6. zauważa, że zarówno kraje nadbrzeżne, jak i państwa członkowskie UE, ponoszą odpowiedzialność za zanieczyszczenie regionu naddunajskiego; podkreśla, że ochrona środowiska w dorzeczu Dunaju jest istotnym aspektem wpływającym na rozwój rolnictwa i obszarów wiejskich w tym rejonie, a w związku z tym wzywa zainteresowane strony do wdrażania powszechnych porozumień w sprawie ochrony Dunaju przed zanieczyszczeniami, zgodnie z postulatami tzw. konwencji helsińskiej[1];
7. podkreśla konieczność ochrony i wzmocnienia zasobów rybnych w Dunaju; wzywa Komisję do przygotowania kompleksowego planu ochrony i odnowy naturalnych zasobów jesiotra w Dunaju;
8. podkreśla potrzebę skoordynowanego podejścia, którego celem jest skuteczniejsze i lepsze wykorzystanie dostępnych funduszy UE w państwach położonych nad Dunajem, tak aby osiągnięcie celów strategii było możliwe;
9. podkreśla, że strategia na rzecz regionu naddunajskiego powinna obejmować działania do wdrożenia przez Unię Europejską, jej państwa członkowskie i wszystkie kraje położone nad Dunajem;
10. w ramach zwalczania zmian klimatu podkreśla konieczność wdrożenia środków, których celem będzie zachowanie naturalnej zdolności przeciwpowodziowej w dorzeczu Dunaju oraz zapobieganie powtarzającym się powodziom;
11. podkreśla potrzebę zróżnicowania odnawialnych źródeł energii, dlatego wzywa Komisję i wszystkie państwa położone nad Dunajem do pogłębienia współpracy w tym obszarze;
12. mając na uwadze potencjał regionu jako źródła bioenergii, wzywa Komisję, państwa członkowskie oraz wszystkie państwa położone nad Dunajem do wspierania i wdrażania wspólnych projektów na rzecz wydajności energetycznej oraz odnawialnych źródeł energii, a także do zachęcania do korzystania z energii biomasy, energii słonecznej, wiatrowej i wodnej;
13. podkreśla, że właściwie przeprowadzone oceny strategiczne oraz inne oceny wpływu na środowisko, w tym oceny konsekwencji dla całych ekosystemów rzecznych, powinny być warunkiem wstępnym wszystkich projektów w zakresie infrastruktury transportowej i energetycznej w celu zapewnienia przestrzegania międzynarodowych norm ochrony środowiska, po uprzednich konsultacjach z partnerami, których te decyzje mogą dotyczyć;
14. podkreśla konieczność przestrzegania postanowień dyrektywy ramowej w sprawie sieci Natura 2000 oraz ramowej dyrektywy ptasiej, siedliskowej i wodnej przy podejmowaniu decyzji w zakresie projektów infrastrukturalnych w regionie naddunajskim oraz ich planowaniu i rozwijaniu;
15. przypomina o roli Dunaju jako integrującego czynnika w regionie; proponuje ułatwienie przekraczania granic w regionie;
16. proponuje zintegrowanie systemu transportowego UE z systemami krajów sąsiadujących z UE w regionie naddunajskim oraz podkreśla znaczenie uwzględniania projektów intermodalnych promujących sprawniejsze łączenie transportu kolejowego i śródlądowymi drogami morskimi oraz wzywa Komisję i wszystkie zainteresowane strony do uznania naturalnego wyglądu i wykorzystania Dunaju za priorytet oraz do powstrzymania się od zmian naturalnego biegu rzeki poprzez zastosowanie zapór i innych środków technicznych dla osiągnięcia celów gospodarczych, związanych z transportem itp.;
17. uważa, że system żeglugi śródlądowej jest ważnym elementem rozwoju transportu w regionie, mimo spadku znaczenia żeglugi śródlądowej, głównie za sprawą silnego spowolnienia gospodarczego oraz podkreśla znaczenie wspierania koncepcji logistyki intermodalnej w transporcie kolejowym i wodnym, popularyzacji statków przystosowanych do żeglugi rzecznej w miejscach, gdzie Dunaj jest płytki, oraz lepszego wyposażenia portów śródlądowych położonych nad jego brzegami;
18. proponuje wzmocnienie sieci transeuropejskich w celu poprawy ich intermodalności w całym regionie oraz poprawy połączenia z Morzem Czarnym poprzez łączne wykorzystywanie transportu rzecznego ze zmodernizowanymi trasami i usługami kolejowymi;
19. uważa zrównoważoną turystykę, w tym możliwości ekoturystki oraz potencjał gospodarczy tras rowerowych wzdłuż całego niemalże Dunaju, takich jak trasa nr 6 sieci EuroVelo, za istotne narzędzie promowania wzrostu gospodarczego w regionie;
20. zauważa szczególną współzależność ekonomiczną państw położonych nad Dunajem, a także podkreśla znaczenie inwestowania w technologie informacyjno-komunikacyjne i rozwój małych i średnich przedsiębiorstw w celu zapewnienia trwałego i wydajnego wzrostu oraz pobudzenia ekologicznej działalności gospodarczej w całym makroregionie Dunaju;
21. popiera programy mające na celu umocnienie wielokulturowego charakteru regionu naddunajskiego poprzez stymulowanie mobilności obywateli różnych państw, krzewienie dialogu międzykulturowego, działalność w zakresie sztuki i komunikacji oraz ochronę dziedzictwa kulturowego i historycznego;
22. popiera programy wymiany uniwersyteckiej w regionie i proponuje utworzenie regionalnej sieci uniwersytetów w celu tworzenia wybitnych i konkurencyjnych w skali międzynarodowej ośrodków akademickich;
23. zwraca się do Komisji i państw członkowskich o poprawę działalności służb administracyjnych w celu zmniejszenia obciążenia biurokratycznego związanego ze skuteczniejszym rozwijaniem i wdrażaniem strategii UE na rzecz regionu naddunajskiego;
24. wzywa Komisję i państwa członkowskie do określenia transgranicznych projektów o priorytetowym znaczeniu dla regionu naddunajskiego;
25. wzywa Komisję do ścisłej współpracy przy określaniu priorytetów dla rozwoju strategii UE na rzecz regionu naddunajskiego, biorąc pod uwagę debatę w sprawie roli makroregionów w polityce spójności w przyszłości i we wdrażaniu tej strategii;
26. proponuje organizowanie co dwa lata szczytu UE w sprawie regionu naddunajskiego z udziałem lokalnych i regionalnych podmiotów i przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego oraz przedstawianie płynących z niego wniosków Radzie Europejskiej i Parlamentowi Europejskiemu;
27. zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji Europejskiej oraz innym zaangażowanym instytucjom.
- [1] Konwencja o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego, 1992 r., http://www.helcom.fi/stc/files/Convention/Conv1108.pdf