PROJEKT REZOLUCJI w sprawie Kirgistanu
5.7.2010
zgodnie z art. 110 ust. 2 Regulaminu
Niccolò Rinaldi, Metin Kazak, Ramon Tremosa i Balcells, Anneli Jäätteenmäki, Marielle De Sarnez, Marietje Schaake w imieniu grupy politycznej ALDE
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B7-0419/2010
B7‑0422/2010
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie Kirgistanu
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Kirgistanu i Azji Środkowej,
– uwzględniając oświadczenia wiceprzewodniczącej/wysokiej przedstawiciel Catherine Ashton z dnia 11 czerwca 2010 r. w sprawie nowych starć w Kirgistanie oraz z dnia 28 czerwca 2010 r. w sprawie referendum konstytucyjnego,
– uwzględniając konkluzje Rady ds. Stosunków Zewnętrznych z dnia 14 czerwca 2010 r.,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie strategii UE dla Azji Środkowej,
– uwzględniając strategię UE na rzecz nowego partnerstwa z Azją Środkową przyjętą przez Radę Europejską w dniach 21-22 czerwca 2007 r.,
– uwzględniając umowę o partnerstwie i współpracy zawartą pomiędzy UE a Kirgistanem, która weszła w życie w 1999 r.,
– uwzględniając strategię regionalną Wspólnoty Europejskiej dotyczącą pomocy dla Azji Środkowej na lata 2007 – 2013,
– uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że gwałtowne starcia, które wybuchły 11 czerwca i nasilały się do 14 czerwca, w położonych na południu miastach Osz i Dżalal Abad, gdzie według doniesień setki uzbrojonych mężczyzn wyległy na ulice miast, strzelając do cywilów i podpalając sklepy, należące głównie do ludności pochodzenia uzbeckiego,
B. mając na uwadze, że według władz kirgiskich w starciach poniosło śmierć około 300 osób, a ponad 2 000 odniosło obrażenia lub przebywa w szpitalu,
C. mając na uwadze, że z powodu walk 300 000 osób opuściło swoje domostwa, a 100 000 szukało schronienia w sąsiednim Uzbekistanie; mając na uwadze, że z pomocą organizacji międzynarodowych rząd w Taszkiencie zapewnił uchodźcom pomoc humanitarną, ale w dniu 14 czerwca zamknął swoją granicę z Kirgistanem z powodu braku miejsca i możliwości zakwaterowania uchodźców; mając na uwadze, że według UNCHR obecnie liczba przesiedlonych, łącznie z uchodźcami, którzy powrócili z Uzbekistanu, wynosi 375 000 osób,
D. mając na uwadze, że rząd tymczasowy ogłosił stan wyjątkowy w regionie i mimo rozlokowania wojsk i grup zadaniowych nie był w stanie przejąć kontroli,
E. mając na uwadze, że prezydent Roza Otunbajewa wystosowała do prezydenta Rosji Miedwiediewa i Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym apele o pomoc wojskową w przywróceniu porządku; mając na uwadze, że wniosek o wysłanie międzynarodowych sił policyjnych został również przekazany OBWE,
F. mając na uwadze, że według ustaleń dochodzenia przeprowadzonego przez krajową służbę bezpieczeństwa w sprawie wydarzeń w dniach 11-14 czerwca starcia zostały sprowokowane przez członków klanu odsuniętego od władzy prezydenta Bakijewa pozostających w zmowie z radykalnymi działaczami islamskimi,
G. mając na uwadze, że Komisja Europejska przeznaczyła 5 mln EUR na natychmiastowe wsparcie medyczne, pomoc humanitarną, pomoc nieżywnościową, ochronę i pomoc psychologiczną dla osób dotkniętych kryzysem; mając na uwadze, że UE powinna przyjąć bardziej zdecydowaną rolę we wspieraniu kraju; mając na uwadze, że UE jest zobowiązana, w szczególności przez strategię na rzecz Azji Środkowej, do odgrywania roli partnera krajów w tym regionie,
H. mając na uwadze, że w dniu 27 czerwca w pokojowo przeprowadzonym referendum, w którym odnotowano wysoką frekwencję, ponad 90% głosujących opowiedziało się za nową konstytucją Kirgistanu równoważącą uprawnienia prezydenta i parlamentu; mając na uwadze, że podjęto wstępną decyzję o przeprowadzeniu w dniu 10 października 2010 r. wyborów powszechnych, które powinny zakończyć proces powrotu do demokratycznego porządku konstytucyjnego,
I. mając na uwadze, że w Azji Środkowej konieczne jest przywrócenie i nasilenie współpracy regionalnej, aby wypracować wspólne podejście do problemów i wyzwań w regionie; mając na uwadze, że Azja Środkowa powinna stać się areną współpracy, a nie konfrontacji między głównymi mocarstwami,
J. mając na uwadze, że UE musi we wszystkich porozumieniach z krajami trzecimi zawsze dotrzymywać swoich zobowiązań w zakresie uwzględniania praw człowieka, demokracji i praworządności oraz promowania reform demokratycznych w ramach spójnych strategii politycznych, które zwiększają jej wiarygodność jako partnera regionalnego,
1. wyraża najgłębsze zaniepokojenie tragicznymi, gwałtownymi starciami, które wybuchły w południowym Kirgistanie i składa kondolencje rodzinom wszystkich ofiar;
2. zdecydowanie potępia wszystkie ataki i akty przemocy, w których poszkodowana została głównie ludność pochodzenia uzbeckiego, oraz wzywa rząd tymczasowy do przeprowadzenia bezstronnego i niezależnego dochodzenia w sprawie tych wydarzeń w celu postawienia sprawców przed wymiarem sprawiedliwości oraz wyjaśnienia domniemanego udziału w tych zajściach członków kirgiskich sił bezpieczeństwa;
3. uznaje starania podjęte przez władze tymczasowe, aby przywrócić sytuację do normy i spróbować stworzyć warunki niezbędne do tego, by uchodźcy i przesiedleńcy wewnątrz kraju mogli dobrowolnie, bezpiecznie i z poczuciem godności wrócić do swoich domów; wzywa władze lokalne do przyjęcia skutecznych środków budowy zaufania oraz do podjęcia rzeczywistego dialogu z wszystkimi grupami etnicznymi w południowym Kirgistanie w celu zapoczątkowania wiarygodnego procesu pojednania;
4. podkreśla, że wartości, którym Unia Europejska jest wierna, zobowiązują nas do reagowania w kompleksowy sposób, między innymi poprzez przeznaczenie na ten cel ponad 5 mln EUR, które już zostały uruchomione, co powinno być współmierne z apelem ONZ o natychmiastową pomoc humanitarną w wysokości 71 mln USD;
5. wzywa w związku z tym Komisję do zwiększenia pomocy humanitarnej we współpracy z organizacjami międzynarodowymi oraz do zainicjowania krótko- i średnioterminowych programów odbudowy zniszczonych domów i zastępowania utraconego majątku, a także projektów odbudowy we współpracy z władzami kirgiskimi i innymi darczyńcami w celu stworzenia warunków sprzyjających powrotowi uchodźców; wzywa w związku z tym Radę, aby przyjęła wiodącą rolę w organizacji międzynarodowej konferencji darczyńców na rzecz Kirgistanu, na której rozpatrzono by problemy humanitarne i podstawowe potrzeby Kirgistanu oraz zapewniono by niezbędną pomoc na rzecz zrównoważonego rozwoju kraju;
6. ponawia swój apel o skoncentrowanie się w polityce UE dotyczącej Azji Środkowej na kwestii bezpieczeństwa ludności; zauważa, że w południowym Kirgistanie oznacza to między innymi pomoc w zagwarantowaniu fizycznego bezpieczeństwa ludności pochodzenia uzbeckiego oraz osobom należącym do innych grup etnicznych;
7. wzywa wysoką przedstawiciel/wiceprzewodniczącą oraz państwa członkowskie do poparcia i działania na rzecz szybkiego rozlokowania misji policyjnej OBWE mającej za zadanie zapobieganie wybuchowi nowych aktów przemocy, stabilizowanie sytuacji w miastach dotkniętych starciami, ochronę ofiar i osób najbardziej narażonych oraz ułatwianie powrotu uchodźców i przesiedleńców;
8. odnotowuje pokojowy przebieg oraz wynik referendum konstytucyjnego w dniu 27 czerwca, które toruje drogę do przywrócenia porządku konstytucyjnego; wzywa Radę i Komisję, by znalazły sposób wsparcia tymczasowego rządu Kirgistanu i pomocy władzom tego kraju w dążeniu do reform demokratycznych i wzmocnienia praworządności, zapewnienia dostępu do wiarygodnych procedur prawnych i poprawy warunków życia ludności poprzez rozwój wewnętrzny kraju oraz przyznanie obywatelom przynależnych im praw we współpracy ze wszystkimi zaangażowanymi stronami i kirgiskim społeczeństwem obywatelskim;
9. wzywa do częstego korzystania z instrumentu na rzecz stabilności i zwraca się do Komisji o przygotowanie wniosków w sprawie przesunięcia środków pochodzących z instrumentu współpracy na rzecz rozwoju, aby zapewnić odpowiednią skalę krótko- i średnioterminowych działań UE w reakcji na nową sytuację w Kirgistanie;
10. wzywa władze kirgiskie do podjęcia wszelkich działań niezbędnych do zapewnienia obrońcom praw człowieka możliwości niezakłóconego prowadzenia pracy na rzecz promocji i ochrony praw człowieka;
11. podkreśla, że rozwój sytuacji w Kirgistanie wpływa na rozwój wydarzeń w regionie i na całym świecie, a z kolei wydarzenia w regionie i na świecie wpływają na sytuację w Kirgistanie; wyraża przekonanie, że interesy Rosji, Stanów Zjednoczonych i innych podmiotów w znacznej mierze pokrywają się, zwłaszcza w odniesieniu do Afganistanu i do rozwoju radykalnych ruchów islamskich w regionie, w tym w Kirgistanie; uważa, że powinno to umożliwić ograniczanie współzawodnictwa geopolitycznego i poszukiwanie synergii z myślą o stabilizacji regionu; jest przekonany, że powodzenie takiego przedsięwzięcia miałoby szeroko zakrojony pozytywny wpływ na stosunki międzynarodowe i bezpieczeństwo na świecie;
12. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, Komisji i OBWE.