ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με την κατάσταση στο Κιργιζιστάν
5.7.2010
σύμφωνα με το άρθρο 110, παράγραφος 2 του Κανονισμού
Hannes Swoboda, Adrian Severin, Henri Weber εξ ονόματος της Ομάδας S&D
Βλ. επίσης την κοινή πρόταση ψηφίσματος RC-B7-0419/2010
B7‑0423/2010
Πρόταση ψηφίσματος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την κατάσταση στο Κιργιζιστάν
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
– έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του με θέμα το Κιργιζιστάν και την Κεντρική Ασία, και συγκεκριμένα το ψήφισμα της 6ης Μαΐου 2005,
– έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 20ής Φεβρουαρίου 2008 σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για την Κεντρική Ασία,
– έχοντας υπόψη τις δηλώσεις της Αντιπροέδρου/Ύπατης Εκπροσώπου Catherine Ashton σχετικά με τις νέες συγκρούσεις στο Κιργιζιστάν της 11ης Ιουνίου 2010 και το νέο συνταγματικό δημοψήφισμα της 28ης Ιουνίου 2010,
– έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της 14ης Ιουνίου 2010,
– έχοντας υπόψη την στρατηγική της ΕΕ για νέα εταιρική σχέση με την Κεντρική Ασία που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 21-22 Ιουνίου 2007,
– έχοντας υπόψη τη Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης και Συνεργασίας ΕΕ-Κιργιζιστάν που τέθηκε σε ισχύ το 1999,
– έχοντας υπόψη το έγγραφο περιφερειακής στρατηγικής της ΕΕ σχετικά με τη βοήθεια προς την Κεντρική Ασία, για την περίοδο 2007-2013,
– έχοντας υπόψη το άρθρο 110, παράγραφος 2 του Κανονισμού του,
Α. λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 11 Ιουνίου ξέσπασαν βίαιες συγκρούσεις στις πόλεις του νότιου Κιργιζιστάν Ος και Τζαλαλαμπάντ, οι οποίες συνέχισαν να κλιμακώνονται έως τις 14 Ιουνίου και κατά τη διάρκεια των οποίων, σύμφωνα με αναφορές, εκατοντάδες ένοπλοι άνδρες κατέλαβαν τους δρόμους των δύο πόλεων, πυροβολώντας αόπλους πολίτες και πυρπολώντας καταστήματα, επιλέγοντας τους στόχους τους ανάλογα με την εθνότητα,
B. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις αρχές του Κιργιζιστάν, 300 περίπου άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων, ενώ έχουν εκφραστεί φόβοι, μεταξύ άλλων και από την επικεφαλής της υπηρεσιακής κυβέρνησης Ρόζα Οτουνμπάγιεβα, ότι ο πραγματικός αριθμός είναι ενδεχομένως υψηλότερος· εκτιμώντας ότι περισσότεροι από 2000 άνθρωποι τραυματίστηκαν ή χρειάστηκε να εισαχθούν σε νοσοκομεία και ότι εξακολουθούν να αγνοούνται πολλοί άνθρωποι,
Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, 300.000 άνθρωποι εκτοπίστηκαν στο εσωτερικό της χώρας και 100.000 άνθρωποι αναζήτησαν καταφύγιο στο γειτονικό Ουζμπεκιστάν, εξαιτίας της βίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κυβέρνηση της Τασκένδης παρέσχε ανθρωπιστική βοήθεια στους πρόσφυγες με τη βοήθεια διεθνών οργανισμών, ότι όμως έκλεισε τα σύνορά της με το Κιργιζιστάν στις 14 Ιουνίου, επικαλούμενη έλλειψη ικανότητας υποδοχής περισσότερων ανθρώπων,
Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπηρεσιακή κυβέρνηση κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην περιοχή και ότι οι δυνάμεις ασφαλείας, οι οποίες, όπως φαίνεται, σε ορισμένες περιπτώσεις δεν πειθάρχησαν στις διαταγές, δεν κατόρθωσαν να θέσουν την κατάσταση υπό έλεγχο· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εκκλήσεις που απεύθυνε η υπηρεσιακή πρόεδρος Ρόζα Οτουνμπάγιεβα στον ρώσο Πρόεδρο Μεντβέντεφ και στην Οργάνωση του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας για παροχή στρατιωτικής υποστήριξης για την αποκατάσταση της τάξης έλαβαν αρνητικές απαντήσεις· λαμβάνοντας υπόψη ότι διαβιβάστηκε αίτημα για αποστολή διεθνούς αστυνομικής δύναμης, το οποίο εξετάζεται επί του παρόντος από τον ΟΑΣΕ,
E. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των ερευνών της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας με αντικείμενο τα γεγονότα μεταξύ 11 και 14 Ιουνίου, οι συγκρούσεις υποκινήθηκαν από μέλη της φατρίας του εκδιωχθέντος προέδρου Μπακίεφ σε συνεργασία με ριζοσπαστικές ισλαμικές ομάδες, μαχητές του βόρειου Τατζικιστάν και Ταλιμπάν,
ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, με το Πρόγραμμα του Γκέτεμποργκ που εγκρίθηκε το 2001 και μεταγενέστερα έγγραφα, η ΕΕ αναγνωρίζει τη σπουδαιότητα της πρόληψης των συγκρούσεων και την σημερινή κατάσταση στο Κιργιζιστάν και ζητεί την μετουσίωση θεωρητικών συλλογισμών σε συγκεκριμένη δράση,
Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει διαθέσει 5 εκατομμύρια ευρώ για την παροχή επείγουσας ιατρικής στήριξης, ανθρωπιστικής βοήθειας, μη επισιτιστικών αγαθών, προστασίας και ψυχολογικής υποστήριξης για τους ανθρώπους που έχουν πληγεί από την κρίση· λαμβάνοντας υπόψη ότι τούτο δεν μπορεί να συγκριθεί με την επείγουσα έκκληση των Ηνωμένων Εθνών για βοήθεια έκτακτης ανάγκης ύψους 71 εκατομμύρια δολαρίων ΗΠΑ,
H. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ θα πρέπει να αναλάβει σημαντικότερο ρόλο στη στήριξη της χώρας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει δεσμευτεί, ιδίως με την Στρατηγική της για την Κεντρική Ασία, να είναι εταίρος των χωρών της περιοχής· λαμβάνοντας υπόψη ότι σήμερα χρειάζεται επειγόντως πολύ μεγαλύτερη διεθνής στράτευση και ότι η απόκριση της ΕΕ θα έχει αντίκτυπο στην αξιοπιστία της ως εταίρου,
Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι δημοψήφισμα που διενεργήθηκε στις 27 Ιουνίου υπό ειρηνικές συνθήκες και με μεγάλο ποσοστό συμμετοχής κατέληξε στην έγκριση από περισσότερο από το 90% των ψηφοφόρων ενός νέου συντάγματος που διασφαλίζει ισορροπία μεταξύ προεδρικών και κοινοβουλευτικών εξουσιών, στην επιβεβαίωση της παραμονής της Ρόζα Οτουνμπάγιεβα στο αξίωμα της υπηρεσιακής προέδρου έως τον Δεκέμβριο 2011 και στη διάλυση του συνταγματικού δικαστηρίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι προβλέπεται να διεξαχθούν βουλευτικές εκλογές στις 10 Οκτωβρίου 2010,
Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κεντρική Ασία χαρακτηρίζεται σε μεγάλο βαθμό από φτώχεια και πληθώρα σοβαρών απειλών κατά της ανθρώπινης ασφάλειας, καθώς και από κακή διακυβέρνηση, έντονο αυταρχισμό και έλλειψη νόμιμων διαύλων για την έκφραση δυσαρέσκειας και την επιδίωξη πολιτικών αλλαγών· λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει ανάγκη αποκατάστασης και εντατικοποίησης της περιφερειακής συνεργασίας για την ανάπτυξη κοινής προσέγγισης όσον αφορά τα προβλήματα και τις προκλήσεις στην περιοχή· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να επιδιωχθεί η υιοθέτηση περισσότερο κοινής προσέγγισης εκ μέρους των περιφερειακών και των διεθνών παραγόντων έναντι των προβλημάτων και των προκλήσεων της περιοχής,
ΙΑ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ πρέπει πάντοτε να τηρεί τη δέσμευσή της να εγγράφει τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου στις συμφωνίες που συνάπτει με τρίτα κράτη και να προάγει τις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις μέσω συνεκτικών πολιτικών, επιτυγχάνοντας τόνωση της αξιοπιστίας της ως παράγοντα σε περιφερειακή κλίμακα,
1. εκφράζει βαθύτατη ανησυχία για τις τραγικές, βίαιες συγκρούσεις που ξέσπασαν στο νότιο Κιργιζιστάν και διαβιβάζει τα συλλυπητήριά του στις οικογένειες όλων των θυμάτων·
2. καταδικάζει έντονα όλες τις επιθέσεις και τις πράξεις βίας και καλεί την υπηρεσιακή κυβέρνηση να διενεργήσει κατάλληλες, αμερόληπτες και ανεξάρτητες έρευνες με αντικείμενο τα γεγονότα, με την υποστήριξη διεθνών παραγόντων, ούτως ώστε να προσαχθούν οι δράστες στη δικαιοσύνη και να αποσαφηνιστούν οι κατηγορίες για εμπλοκή μελών των δυνάμεων ασφαλείας του Κιργιζιστάν·
3. καλεί τις αρχές της υπηρεσιακής κυβέρνησης να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την αποκατάσταση της φυσιολογικής ζωής και να δημιουργήσουν όλες τις αναγκαίες προϋποθέσεις, ούτως ώστε οι πρόσφυγες και οι εκτοπισθέντες στο εσωτερικό της χώρας να μπορέσουν να επιστρέψουν οικειοθελώς με ασφάλεια και αξιοπρέπεια στα σπίτια τους· παροτρύνει τις τοπικές αρχές να θεσπίσουν αποτελεσματικά μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και να ξεκινήσουν πραγματικό διάλογο με όλες τις εθνότητες του νότιου Κιργιζιστάν, με στόχο την ανάπτυξη μιας αξιόπιστης διαδικασίας συμφιλίωσης·
4. επιμένει ότι οι προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν οδηγούν στη θυσία της αναγκαίας επιδίωξης της πολιτικής σταθερότητας της χώρας στο βωμό των βασικών αρχών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της καταπολέμησης της κοινωνικής εξαθλίωσης·
5. τονίζει ότι οι αξίες στις οποίες είναι προσηλωμένη η Ευρωπαϊκή Ένωση την υποχρεώνουν να απαντήσει σε αυτά τα δεινά με σφαιρικό τρόπο, μεταξύ άλλων με τη διάθεση ποσού μεγαλύτερου από τα 5 εκατ. ευρώ που έχουν διατεθεί μέχρι σήμερα, πράγμα που θα ήταν ανάλογο προς την επείγου σα έκκληση των Ηνωμένων Εθνών για ανθρωπιστική βοήθεια ύψους 71 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ·
6. καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την Επιτροπή να εντείνει την ανθρωπιστική βοήθεια σε συνεργασία με τους διεθνείς οργανισμούς και να δρομολογήσει βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα προγράμματα ανοικοδόμησης των κατεστραμμένων σπιτιών και αντικατάστασης των απολεσθέντων περιουσιακών στοιχείων καθώς και σχέδια αποκατάστασης σε συνεργασία με τις αρχές του Κιργιζιστάν και άλλους δωρητές, ούτως ώστε να δημιουργηθούν ευνοϊκές συνθήκες για την επιστροφή των προσφύγων και των εκτοπισθέντων στο εσωτερικό της χώρας· εν προκειμένω, εφιστά την προσοχή στη σημασία των σχεδίων τοπικής ανάπτυξης·
7. παροτρύνει το Συμβούλιο να πρωτοστατήσει στη διοργάνωση διάσκεψης διεθνών δωρητών για το Κιργιζιστάν, στο πλαίσιο της οποίας θα εξετασθούν τα ανθρωπιστικά προβλήματα και οι βασικές ανάγκες του Κιργιζιστάν και θα παρασχεθεί η αναγκαία βοήθεια για τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας·
8. υπογραμμίζει ότι η ανθρωπιστική απόκριση, που θα αποσκοπεί στην αντιμετώπιση άμεσων αναγκών, πρέπει να συνοδεύεται από προσπάθειες σταθεροποίησης της κατάστασης και περιορισμού και πρόληψης του σημαντικού κινδύνου νέων εκδηλώσεων βίας, που απειλεί επίσης την ειρήνη και την ασφάλεια σε άλλα τμήματα της κοιλάδας της Φεργκάνα, την οποία μοιράζονται το Ουζμπεκιστάν, το Κιργιζιστάν και το Τατζικιστάν·
9. επαναλαμβάνει την έκκλησή του για εστίαση στην ανθρώπινη ασφάλεια στο πλαίσιο στη πολιτικής της ΕΕ για την Κεντρική Ασία· σημειώνει ότι στο νότιο Κιργιζιστάν τούτο συνεπάγεται, μεταξύ άλλων, την παροχή βοήθειας για την διασφάλιση της υλικής ασφάλειας των μελών της εθνοτικής ομάδας των Ουζμπέκων, καθώς και των ανθρώπων που ανήκουν σε όλες τις άλλες εθνοτικές ομάδες·
10. ζητεί ειδικά την ταχεία διενέργεια αμερόληπτης, διεθνούς έρευνας, με στόχο να διαλευκανθούν οι φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν εναντίον των ουζμπεκικών μειονοτήτων που εγκαταλείπουν το νότιο Κιργιζιστάν, υπό το φώς πολυάριθμων φρικτών μαρτυριών, καθώς και την αναζήτηση και προσαγωγή στη δικαιοσύνη των δραστών και των υπευθύνων αυτών των πράξεων· ζητεί να διαλευκανθούν στο πλαίσιο αυτών των ερευνών οι κατηγορίες για συνεργασία μεταξύ της οικογένειας του πρώην Προέδρου Μπακίεφ και των ομάδων της μαφίας των ναρκωτικών με στόχο την αποσταθεροποίηση της χώρας·
11. καλεί την Αντιπρόεδρο/Ύπατη Εκπρόσωπο και τα κράτη μέλη να υποστηρίξουν και να συμβάλουν ενεργά στην ταχεία ανάπτυξη μιας αστυνομικής αποστολής του ΟΑΣΕ με στόχο την πρόληψη της εκδήλωσης νέας βίας, τη σταθεροποίηση της κατάστασης στις πόλεις που πλήττονται από τις συγκρούσεις, την προστασία των θυμάτων και των πλέον ευάλωτων ανθρώπων και την διευκόλυνση της επιστροφής των προσφύγων και των εκτοπισθέντων στο εσωτερικό της χώρας·
12. λαμβάνει υπό σημείωση την ειρηνική διεξαγωγή και το αποτέλεσμα του συνταγματικού δημοψηφίσματος της 27ης Μαΐου που ανοίγει τον δρόμο προς την επαναφορά της συνταγματικής τάξης· καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να βρουν τρόπους για να υποστηρίξουν την υπηρεσιακή κυβέρνηση του Κιργιζιστάν και να βοηθήσουν τις αρχές να συνεχίσουν τις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις και την ενδυνάμωση του κράτους δικαίου, να καταπολεμήσουν τις διακρίσεις στο δημόσιο βίο, να διασφαλίσουν την πρόσβαση σε αξιόπιστες νομικές διαδικασίες και να βελτιώσουν τη ζωή των ανθρώπων μέσω της εθνικής ανάπτυξης και της χειραφέτησης των πολιτών σε συνεργασία με όλους τους ενδιαφερόμενους παράγοντες και την κοινωνία των πολιτών του Κιργιζιστάν·
13. ζητεί την εκτεταμένη χρήση του μέσου σταθερότητας και καλεί την Επιτροπή να ετοιμάσει προτάσεις ανακατανομής των πόρων του μηχανισμού αναπτυξιακής συνεργασίας για να εξασφαλιστεί ότι τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μεσοπρόθεσμα η ανταπόκριση της ΕΕ στη νέα κατάσταση στο Κιργιζιστάν θα είναι επαρκής·
14. εκφράζει ανησυχία για τις αναφορές συλλήψεων ορισμένων υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Κιργιζιστάν και καλεί τις αρχές του Κιργιζιστάν να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλιστεί ότι οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα μπορούν να επιτελούν ανενόχλητοι το έργο τους για την προώθηση και προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
15. προτείνει να ζητήσουν οι δημοκρατικές δυνάμεις της χώρας την επέμβαση διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης, αποτελούμενης από την Κοινή Ειρηνευτική Δύναμη των Ηνωμένων Εθνών, την ΕΕ και τη Ρωσία, για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στη σημερινή κυβέρνηση, εφόσον ενισχυθεί στις επόμενες εκλογές, υπενθυμίζοντας ότι από την απόκτηση της ανεξαρτησίας του και μετά το Κιργιζιστάν θεωρείται η πιο προηγμένη από δημοκρατική άποψη χώρα της Κεντρικής Ασίας·
16. προτείνει να αναλάβει η ΕΕ την πρωτοβουλία διοργάνωσης διεθνούς διάσκεψης/διαβούλευσης, με συμμετοχή όχι μόνο της ΕΕ, του ΟΗΕ, της Ρωσίας και των Ηνωμένων Πολιτειών (οι οποίες διατηρούν στρατιωτικές βάσεις στο έδαφος του Κιργιζιστάν) και του Καζαχστάν (που έχει την προεδρία του ΟΑΣΕ) αλλά και της Κίνας, η οποία είναι πιθανό να έχει σημαντική επιρροή σε αυτό το τμήμα της Κεντρικής Ασίας, διάσκεψη που θα έχει ειδικότερα ως άμεσο σκοπό την υποστήριξη μια διαδικασίας συμφιλίωσης μεταξύ του Κιργιζιστάν και των ουζμπεκικών μειονοτήτων που κατοικούν στο Κιργιζιστάν·
17. τονίζει ότι οι εξελίξεις στο Κιργιζιστάν επηρεάζουν τις εξελίξεις σε περιφερειακή και διεθνή κλίμακα, αλλά ταυτόχρονα επηρεάζονται από αυτές· είναι πεπεισμένο ότι υπάρχει μεγάλη επικάλυψη μεταξύ των συμφερόντων της Ρωσίας, των Ηνωμένων Πολιτειών και άλλων, ιδίως σε σχέση με το Αφγανιστάν και την εξάπλωση του ισλαμικού ριζοσπαστισμού στην περιοχή, περιλαμβανομένου του ίδιου του Κιργιζιστάν· θεωρεί ότι τούτο πρέπει να καθιστά δυνατό τον περιορισμό του γεωπολιτικού ανταγωνισμού και την αναζήτηση συνεργιών με στόχο τη σταθεροποίηση της περιοχής· πιστεύει ότι στην περίπτωση που τούτο επιτευχθεί θα υπάρξουν ευρύτερα θετικά αποτελέσματα στις διεθνείς σχέσεις και τα διεθνή ασφάλεια·
18. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπή/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας, στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στον ΟΑΣΕ.