PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji w Kirgistanie
5.7.2010
zgodnie z art. 110 ust. 2 Regulaminu
Michał Tomasz Kamiński, Adam Bielan, Jacek Olgierd Kurski, Tomasz Piotr Poręba, Charles Tannock, Konrad Szymański, Zbigniew Ziobro, Janusz Wojciechowski, Ryszard Czarnecki w imieniu grupy politycznej ECR
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B7-0419/2010
B7‑0434/2010
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji w Kirgistanie
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Kirgistanu i Azji Środkowej, a w szczególności rezolucję z dnia 6 maja 2010 r.,
– uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie strategii UE dla Azji Środkowej,
– uwzględniając oświadczenia wiceprzewodniczącej/wysokiej przedstawiciel Catherine Ashton z dnia 11 czerwca 2010 r. w sprawie nowych starć w Kirgistanie oraz z dnia 28 czerwca 2010 r. w sprawie referendum konstytucyjnego,
– uwzględniając konkluzje Rady ds. Stosunków Zewnętrznych z dnia 14 czerwca 2010 r.,
– uwzględniając strategię UE na rzecz nowego partnerstwa z Azją Środkową przyjętą przez Radę Europejską w dniach 21-22 czerwca 2007 r.,
– uwzględniając umowę o partnerstwie i współpracy zawartą pomiędzy UE a Kirgistanem, która weszła w życie w 1999 r.,
– uwzględniając strategię regionalną Wspólnoty Europejskiej dotyczącą pomocy dla Azji Środkowej w latach 2007-2013,
– uwzględniając art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że gwałtowne starcia, które wybuchły 11 czerwca i nasilały się do 14 czerwca, w położonych na południu miastach Osz i Dżalal Abad, gdzie według doniesień setki uzbrojonych mężczyzn wyległy na ulice miast, strzelając do cywilów i podpalając sklepy, kierując się przy wyborze ofiar ich pochodzeniem etnicznym,
B. mając na uwadze, że według władz kirgiskich w starciach poniosło śmierć około 300 osób, ale istnieją obawy, wyrażane między innymi przez szefową rządu tymczasowego Rozę Otunbajewą, że rzeczywista liczba ofiar może być dużo wyższa; mając na uwadze, że ponad 2 000 osób odniosło obrażenia lub przebywa w szpitalu, a wiele osób pozostaje zaginionych,
C. mając na uwadze, że ocenia się, iż z powodu walk 300 000 osób opuściło swoje domostwa, a 100 000 szukało schronienia w sąsiednim Uzbekistanie; mając na uwadze, że z pomocą organizacji międzynarodowych rząd w Taszkiencie zapewnił uchodźcom pomoc humanitarną, ale w dniu 14 czerwca zamknął swoją granicę z Kirgistanem z uwagi na brak możliwości przyjęcia większej liczby osób,
D. mając na uwadze, że rząd tymczasowy ogłosił stan wyjątkowy w regionie, a siły bezpieczeństwa, które najwyraźniej czasami nie wykonują rozkazów, nie były w stanie przejąć kontroli; mając na uwadze, że na apele o pomoc wojskową w przywróceniu porządku wystosowane przez tymczasową prezydent Rozę Otunbajewą do prezydenta Rosji Miedwiediewa i Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym otrzymano odpowiedzi odmowne; mając na uwadze, że do OBWE został przekazany wniosek o wysłanie międzynarodowych sił policyjnych, który jest obecnie rozpatrywany,
E. mając na uwadze, że Komisja Europejska przeznaczyła 5 mln EUR na natychmiastowe wsparcie medyczne, pomoc humanitarną, pomoc nieżywnościową, ochronę i pomoc psychologiczną dla osób dotkniętych kryzysem; mając na uwadze, że nie można tego porównać z apelem ONZ o natychmiastową pomoc humanitarną w wysokości 71 mln USD,
F. mając na uwadze, że UE powinna przyjąć bardziej zdecydowaną rolę we wspieraniu kraju; mając na uwadze, że UE zobowiązała się, w szczególności przez strategię na rzecz Azji Środkowej, do odgrywania roli partnera krajów w tym regionie; mając na uwadze, że obecnie pilnie potrzebne jest o wiele większe zaangażowanie międzynarodowe, a reakcja UE wpłynie na jej wiarygodność jako partnera,
G. mając na uwadze, że w referendum w dniu 27 czerwca, które przebiegło w stosunkowo spokojnej atmosferze i w którym odnotowano wysoką frekwencję, ponad 90% głosujących opowiedziało się za nową konstytucją Kirgistanu równoważącą uprawnienia prezydenta i parlamentu, zatwierdzeniem Rozy Otunbajewej na stanowisku tymczasowego prezydenta do dnia 31 grudnia 2011 r. oraz rozwiązaniem trybunału konstytucyjnego; mając na uwadze, że wybory parlamentarne zaplanowano na 10 października 2010 r.,
H. mając na uwadze, że UE jest żywotnie zainteresowana tym, by Kirgistan był państwem dobrze prosperującym, w którym panuje pokój i demokracja; mając na uwadze, że zobowiązania Kirgistanu w zakresie praworządności, praw człowieka oraz wartości demokratycznych, jak również gospodarki rynkowej pozwolą szerzyć bezpieczeństwo i stabilizację w Azji Środkowej,
I. mając na uwadze, że wiele krajów regionu Azji Środkowej jest dotkniętych ubóstwem, złym zarządzaniem, silnymi tendencjami autorytarnymi i niedostatkiem lub całkowitym brakiem środków prawnych pozwalających na wyrażenie niezadowolenia i dążenie do zmian politycznych; mając na uwadze, że w rezultacie Kirgistan stanowi potencjalnie podatny grunt dla podziemnych radykalnych ruchów islamistycznych,
J. mając na uwadze, że w miarę możliwości UE powinna w porozumieniach z krajami trzecimi dotrzymywać swoich zobowiązań w zakresie uwzględniania praw człowieka, demokracji i praworządności oraz promowania reform demokratycznych w ramach spójnych strategii politycznych, które zwiększają jej wiarygodność jako partnera regionalnego,
1. wyraża najgłębsze zaniepokojenie tragicznymi, gwałtownymi starciami, które wybuchły w południowym Kirgistanie i składa kondolencje rodzinom wszystkich ofiar;
2. zdecydowanie potępia wszystkie ataki i akty przemocy oraz wzywa rząd tymczasowy do przeprowadzenia z pomocą podmiotów międzynarodowych wiarygodnego, bezstronnego i niezależnego dochodzenia w sprawie tych wydarzeń w celu postawienia sprawców przed wymiarem sprawiedliwości oraz wyjaśnienia domniemanego udziału w tych zajściach członków kirgiskich sił bezpieczeństwa;
3. wzywa władze tymczasowe do podjęcia wszelkich starań, aby przywrócić sytuację do normy i stworzyć warunki niezbędne do tego, by uchodźcy i przesiedleńcy wewnętrzni mogli dobrowolnie, bezpiecznie i z poczuciem godności wrócić do swoich domów; wzywa władze lokalne do przyjęcia skutecznych środków budowy zaufania oraz do podjęcia rzeczywistego dialogu ze wszystkimi grupami etnicznymi w południowym Kirgistanie w celu zapoczątkowania wiarygodnego procesu pojednania;
4. podkreśla, że wartości, którym Unia Europejska jest wierna, zobowiązują ją do reagowania na te cierpienia w kompleksowy sposób, między innymi poprzez przeznaczenie na ten cel ponad 5 mln EUR, które już zostały uruchomione, co powinno być współmierne z apelem ONZ o natychmiastową pomoc humanitarną w wysokości 71 mln USD;
5. wzywa w związku z tym Komisję do nasilenia pomocy humanitarnej we współpracy z organizacjami międzynarodowymi oraz do zainicjowania krótko- i średnioterminowych programów odbudowy zniszczonych domów i zastępowania utraconego majątku, a także projektów odbudowy we współpracy z władzami kirgiskimi i innymi darczyńcami w celu stworzenia warunków sprzyjających powrotowi uchodźców i przesiedleńców; zwraca w związku z tym uwagę na znaczenie projektów rozwoju lokalnego;
6. wzywa Radę, aby przyjęła wiodącą rolę w organizacji międzynarodowej konferencji darczyńców na rzecz Kirgistanu, na której rozpatrzono by problemy humanitarne i podstawowe potrzeby Kirgistanu oraz zapewniono by niezbędną pomoc służącą zrównoważonemu rozwojowi kraju;
7. podkreśla, że działaniom humanitarnym, mającym na celu zaspokojenie najpilniejszych potrzeb, muszą towarzyszyć wysiłki służące stabilizowaniu sytuacji oraz ograniczaniu znacznego ryzyka ponownego wystąpienia aktów przemocy, a także zapobieganiu przemocy, stanowiącej zagrożenie pokoju i bezpieczeństwa również w innych częściach Kotliny Fergańskiej, w której położone są Uzbekistan, Kirgistan i Tadżykistan;
8. ponawia apel o skoncentrowanie się w polityce UE dotyczącej Azji Środkowej na szeroko pojętym wymiarze bezpieczeństwa; zauważa, że w południowym Kirgistanie oznacza to między innymi pomoc w zagwarantowaniu bezpieczeństwa wewnętrznego osobom należącym do wszystkich innych grup etnicznych;
9. wzywa wysoką przedstawiciel/wiceprzewodniczącą oraz państwa członkowskie do poparcia i działania na rzecz szybkiego rozlokowania misji policyjnej OBWE mającej za zadanie zapobieganie wybuchowi nowych aktów przemocy, stabilizowanie sytuacji w miastach dotkniętych starciami, ochronę ofiar i osób najbardziej narażonych oraz ułatwianie powrotu uchodźców i przesiedleńców;
10. odnotowuje pokojowy przebieg oraz wynik referendum konstytucyjnego w dniu 27 czerwca, które toruje drogę do przywrócenia porządku konstytucyjnego; wzywa Radę i Komisję, by znalazły sposób wsparcia tymczasowego rządu Kirgistanu i pomocy władzom tego kraju w dążeniu do reform demokratycznych i wzmocnienia praworządności, przeciwdziałania dyskryminacji w życiu publicznym, zapewnienia dostępu do wiarygodnych procedur prawnych i poprawy warunków życia ludności poprzez rozwój wewnętrzny kraju oraz przyznanie obywatelom przynależnych im praw we współpracy ze wszystkimi zaangażowanymi stronami i kirgiskim społeczeństwem obywatelskim;
11. wzywa do częstego korzystania z instrumentu na rzecz stabilności i zwraca się do Komisji o przygotowanie wniosków w sprawie przesunięcia środków pochodzących z instrumentu współpracy na rzecz rozwoju, aby zapewnić odpowiednią skalę krótko- i średnioterminowych działań UE w reakcji na nową sytuację w Kirgistanie;
12. wyraża zaniepokojenie doniesieniami o aresztowaniu niektórych obrońców praw człowieka w Kirgistanie i wzywa władze kirgiskie do podjęcia wszelkich działań niezbędnych do zapewnienia obrońcom praw człowieka możliwości niezakłóconego prowadzenia pracy na rzecz promocji i ochrony praw człowieka;
13. zwraca uwagę na fakt, że rozwój sytuacji w Kirgistanie wpływa na rozwój wydarzeń w regionie i na całym świecie, i odwrotnie, wydarzenia w regionie i na świecie wpływają na sytuację w Kirgistanie; wyraża przekonanie, że interesy Rosji, Stanów Zjednoczonych i innych głównych potęg powinny się pokrywać, w szczególności w odniesieniu do Afganistanu i rozwoju islamskich ruchów radykalnych w regionie, w tym w Kirgistanie; uważa, że powinno to umożliwić ograniczanie współzawodnictwa geopolitycznego i poszukiwanie synergii; jest przekonany, że powodzenie takiego przedsięwzięcia miałoby szeroko zakrojony pozytywny wpływ na stosunki międzynarodowe i bezpieczeństwo na świecie; w związku z tym wzywa tymczasowy rząd Kirgistanu i inne zaangażowane strony do zabezpieczenia nieprzerwanego korytarza dostaw dla NATO i innych sił międzynarodowych w odniesieniu do ich misji w Afganistanie;
14. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, Komisji i OBWE.