MOZZJONI GĦAL RIŻOLUZZJONI dwar is-sitwazzjoni tax-Xmara Ġordan b’attenzjoni speċjali għall-inħawi tan-naħa ta’ isfel tax-Xmara Ġordan
1.9.2010
skont l-Artikolu 115(5) tar-Regoli ta' Proċedura
Kyriacos Triantaphyllides, Nikolaos Chountis, Patrick Le Hyaric, Willy Meyer f'isem Grupp GUE/NGL
Ara wkoll il-mozzjoni għal riżoluzzjoni komuni RC-B7-0484/2010
B7‑0487/2010
Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew dwar is-sitwazzjoni tax-Xmara Ġordan b’attenzjoni speċjali għall-inħawi tan-naħa ta’ isfel tax-Xmara Ġordan
Il-Parlament Ewropew,
– wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet preċedenti tiegħu dwar il-Lvant Nofsani,
– wara li kkunsidra t-Trattat ta' Paċi bejn l-Istat tal-Iżrael u r-Renju Ħaxemita tal-Ġordan tal-1994,
– wara li kkunsidra l-Ftehim Interim bejn l-Iżrael u l-Palestina dwar il-Xatt tal-Punent u l-Istrixxa ta' Gaża tal-1995 (Ftehim 'Oslo II') u b'mod partikolari l-Artikoli 12 u 40 tal-Anness III tiegħu;
– wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni 387 tas-Senat tal-Istati Uniti li tesprimi s-sens tas-Senat dwar id-degradazzjoni tax-Xmara Ġordan u tal-Baħar Mejjet u li tilqa' b'sodisfazzjon il-kooperazzjoni bejn il-popli tal-Palestina, l-Iżrael, tal-Ġordan tas-16 ta' Novembru 2007,
– wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni Konġunta tas-Samit ta' Pariġi għall-Mediterran, tat‑13 ta' Lulju 2008,
– wara li kkunsidra r-Rakkomandazzjoni dwar is-Sitwazzjoni fil-Wied tal-Ġordan tal-Kumitat Ad Hoc dwar l-Enerġija, l-Ambjent u l-Ilma tal-Assemblea Parlamentari Ewro-Mediterranja tal‑14 ta’ Marzu 2010,
– wara li kkunsidra l-Artikoli 115(5) u 110(2) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,
A. billi x-Xmara Ġordan, b’mod partikolari n-naħa ta' isfel tagħha, tirrappreżenta pajsaġġ kulturali ta' sinifikat universali b'importanza storika, simbolika, reliġjuża, ambjentali, agrikola u ekonomika kbira kemm għal-Lvant Nofsani u lil hinn minnu,
B. billi l-ġestjoni ħażina ssarrfet fi tniġġis gravi tax-Xmara Ġordan; billi hu stmat li 98% tal-1.3 biljun metru kubu tal-fluss annwali tal-ilma ħelu naturali tan-naħa ta' isfel tax-Xmara Ġordan ġie devjat biex jissodisfa d-domanda domestika u agrikola għall-ilma; billi dak kollu li bħalissa fadal għaddej fin-naħa ta' isfel tax-Xmara Ġordan huwa drenaġġ mhux ittrattat, likwidu superfluwu mill-vaski tal-ħut, ilma salmastru u likwidu superfluwu mill-agrikoltura,
C. billi n-naħa ta' isfel tax-Xmara Ġordan irreġistrat telf ta' 50% mill-bijodiversità minħabba d-devjazzjoni tar-riżorsi tal-ilma ħelu u r-rimi ta' skart likwidu mniġġes fil-fluss tiegħu,
D. billi fi tmiem l-2011 huwa ppjanat li jibdew joperaw ċentri ġodda għat-trattament tal-ilma mormi li l-għan tagħhom huwa li jneħħu l-iskart likwidu mniġġes li attwalment qiegħed inixxi fin-naħa ta' isfel tax-Xmara Ġordan; billi, jekk ma jkunux allokati riżorsi ta' ilma ħelu lin-naħa ta' isfel tax-Xmara Ġordan biex jikkoinċidu mal-operazzjoni ta' dawn iċ-ċentri, huwa probabbli li sa tmiem l-2011 jinxfu meded twal tax-xmara,
E. billi kull sena jinħtieġ minimu ta' 400-600 miljun metru kubu ta' ilma għar-riabilitazzjoni tan-naħa ta' isfel tax-Xmara Ġordan;
F. billi l-Baħar Mejjet għandu ekosistema unika fid-dinja; billi x-Xmara Ġordan hija l-akbar xmara tributarja tal-Baħar Mejjet u t-tnaqqis drammatiku tal-fluss tan-naħa ta' isfel tax-Xmara Ġordan kien il-kawża primarja tal-waqgħa kontinwa tal-livell tal-ilma tal-Baħar Mejjet u tnaqqis ta' terz tas-superfiċji tal-Baħar Mejjet f'inqas minn 50 sena,
G. billi l-Kunċett ta' Trasferiment tal-Ilma mill-Baħar l-Aħmar għall-Baħar Mejjet jipproponi li jinbena kanal li jgħaqqad il-Baħar Mejjet mal-Baħar l-Aħmar, jagħti kontribut għar-riabilitazzjoni tal-Baħar Mejjet u jipprovdi elettriku u ilma tax-xorb lill-Iżraeljani, lill-Ġordaniżi u lill-Palestinjani; billi dan il-proġett jaf ikollu konsegwenzi serji għall-karatteristiċi naturali uniċi tal-inħawi; billi l-Bank Dinji qiegħed jaħdem fuq studju tal-fattibilità, kif ukoll fuq valutazzjoni ambjentali u soċjali f'dan ir-rigward,
H. billi, fit-Trattat ta' Paċi bejn l-Istat tal-Iżrael u r-Renju Ħaxemita tal-Ġordan, iż-żewġ partijiet jagħtu importanza kbira lill-iżvilupp integrat taż-żona tal-wied tettoniku tal-Ġordan u qablu li jikkooperaw tul il-fruntieri komuni favur ir-riabilitazzjoni ekoloġika tax-xmara tal-Ġordan, u favur il-protezzjoni ambjentali tar-riżorsi tal-ilma kemm tax-xmara kif ukoll tal-Baħar Mejjet,
I. billi minkejja t-Trattat ta’ Paċi bejn l-Istat tal-Iżrael u r-Renju Ħaxemita tal-Ġordan, il-Palestinjani ġew esklużi miż-żona ta’ sigurtà Iżraeljana stabbilita fix-Xatt tal-Punent tul in-naħa ta’ isfel tax-Xmara Ġordan, li bħalissa hija okkupata llegalment mill-Iżraeljani li jgħixu fl-insedjamenti u li jaħdmu l-art u l-ilma li huma intitolati għalihom il-Palestinjani,
J. billi l-isforzi biex isalvaw in-naħa ta' isfel tax-Xmara Ġordan ħolqu kooperazzjoni bejn il-komunitajiet lokali Iżraeljani, Ġordaniżi u Palestinjani stabbilit legalment li jaqsmu flimkien l-istess sfidi relatati mal-ilma fuq diversi livelli; billi l-kooperazzjoni attiva bejn il-gvernijiet, il-komunitajiet lokali u l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili fil-pajjiżi u t-territorji okkupati kkonċernati tista' tagħti kontribut kbir għall-isforzi favur il-bini tal-paċi fir-reġjun,
K. billi l-popolazzjoni Palestinjana fix-Xatt tal-Punent qiegħda tħabbat wiċċha ma' skarsezzi gravi ta' ilma; billi riżorsi suffiċjenti tal-ilma jikkostitwixxu waħda mill-prekundizzjonijiet ewlenin għal stat Palestinjan vijabbli tal-futur, kif ukoll aspett importanti tas-sigurtà tal-Istat tal-Iżrael,
L. billi l-finanzjament tal-UE qiegħed jikkontribwixxi għat-tentattivi biex jittaffew l-isfidi ambjentali preżenti fl-inħawi tan-naħa ta' isfel tax-Xmara Ġordan,
M. billi fit-13 ta’ Ottubru 2008 waqt il-Konferenza ‘Ilma għall-Paċi, Paċi għall-Ilma’ li saret f’Pariġi, Franza, l-ex President ta' Franza Jacque Chirac talab għall-istabbiliment ta' Inizjattiva tal-Baċir tax-Xmara Ġordan li tinkludi l-pajjiżi kollha li jinsabu max-xatt tax-xmara, u waqt l-istess Konferenza, il-Prim Ministru Palestinjan Salam Fayyad laqa’ t-talba tal-President Chirac għal Inizjattiva mifruxa mal-Baċir kollu inklużi l-pajjiżi kollha li jinsabu max-xatt, bħala l-unika soluzzjoni,
1. Jiġbed l-attenzjoni għad-degradazzjoni tax-Xmara Ġordan u partikolarment in-naħa ta' isfel tagħha u jesprimi t-tħassib tiegħu f'dan ir-rigward;
2. Jistieden lill-pajjiżi li jinsabu fuq ix-xatt tax-xmara biex jirriabilitaw ix-Xmara Ġordan billi jelaboraw u jimplimentaw politiki li jiffukaw fuq riżultati konkreti fil-ġestjoni tad-domanda domestika u agrikola għall-ilma, fil-konservazzjoni tal-ilma u fil-ġestjoni tad-drenaġġ u tal-iskart likwidu agrikolu u industrijali, kif ukoll biex jiggarantixxu kwalità adegwata ta' flussi tal-ilma ħelu fin-naħa ta' isfel tax-Xmara Ġordan;
3. Jistieden lill-Gvernijiet tal-pajjiżi kollha li jinsabu fuq ix-xatt tal-Baċir tax-Xmara Ġordan biex jaħdmu fl-ispirtu ta’ kooperazzjoni sabiex isalvaw in-naħa ta’ isfel tax-Xmara Ġordan u jħeġġiġhom biex iwaqqfu, bl-appoġġ tal-Unjoni Ewropea, Kummissjoni għall-Baċir tax-Xmara Ġordan, li tkun forum trilaterali ta’ kooperazzjoni miftuħ għal pajjiżi oħra li jinsabu fuq ix-xatt li huma kollha partijiet mill-Unjoni għall-Mediterran;
4. Jistieden lill-Iżrael u lill-Ġordan jonoraw bis-sħiħ l-impenji li daħlu għalihom fil-ftehim ta' paċi tagħhom dwar ir-riabilitazzjoni tax-Xmara Ġordan, kif ukoll il-protezzjoni tar-riżorsi tal-ilma tax-Xmara u tal-Baħar Mejjet;
5. Jinnota b'sodisfazzjon l-inizjattiva tal-Ministeru Iżraeljan tal-Ambjent biex jelabora pjan direttur għall-iżvilupp tal-pajsaġġ fl-inħawi tan-naħa ta' isfel tax-Xmara Ġordan; jitlob lill-Gvern Ġordaniż u lill-Awtorità Palestinjana biex jieħdu inizjattivi analogi bil-għan li jadottaw pjanijiet direttur għar-riabilitazzjoni tat-taqsimiet tax-Xmara li jgħaddu mit-territorji rispettivi tagħhom sakemm l-Iżrael jippermetti li l-Awtorità Nazzjonali Palestinjana jkollha aċċess għan-naħa ta’ isfel tax-Xmara Ġordan skont ir-riżoluzzjonijiet rilevanti tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-Nazzjonijiet Uniti u l-liġi internazzjonali; josserva li dawn il-pjanijiet direttur jafu jsiru bażi għal pjan reġjonali komprensiv għar-riabilitazzjoni u l-ħarsien tal-inħawi tan-naħa ta' isfel tax-Xmara Ġordan; U jieħu nota tal-pjanijiet tal-Awtorità Nazzjonali Palestinjana biex tistabbilixxi Kanal fil-Punent tal-Ghor li kien previst fil-Pjan Johnston tal‑1955 għall-irrigazzjoni taż-żoni Palestinjani li jinsabu max-xatt tax-xmara tax-Xatt tal-Punent okkupat;
6. Ifakkar li l-Kunċett ta' Trasferiment tal-Ilma mill-Baħar l-Aħmar għall-Baħar Mejjet ma jindirizzax id-degradazzjoni tax-Xmara Ġordan;
7. Josserva li kwalunkwe soluzzjoni sostenibbli għar-riabilitazzjoni u l-konservazzjoni tal-ambjent naturali uniku tal-inħawi tan-naħa ta' isfel tax-Xmara Ġordan għandha tkun ibbażata fuq approċċ ta' żvilupp integrat li jinkludi proġetti ekonomiċi, ambjentali, enerġetiċi u relatati mat-turiżmu;
8. Jilqa' b'sodisfazzjon l-applikazzjoni ta' għadd dejjem ikbar ta' metodi u teknoloġiji avvanzati tal-ġestjoni tal-ilma fl-inħawi tan-naħa ta' isfel tax-Xmara Ġordan, speċjalment fl-Iżrael, u jħeġġeġ it-trasferiment ta' dawn il-metodi u teknoloġiji lejn il-partijiet kollha tar-reġjun, inkluża l-Awtorità Nazzjonali Palestinjana; jistieden lill-komunità internazzjonali, inkluża l-Unjoni Ewropea, biex tintensifika l-isforzi mmirati biex jingħata aktar sostenn finanzjarju u tekniku lill-proġetti f'dan il-qasam;
9. Jistieden lill-Kunsill, lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri tal-UE biex jagħtu iktar enfasi lis-sitwazzjoni tax-Xmara Ġordan fir-relazzjonijiet bilaterali u multilaterali tagħhom mal-pajjiżi li jinsabu max-xatt tax-xmara u biex ikomplu jagħmlu sforzi diplomatiċi, jagħtu sostenn finanzjarju u tekniku għar-ritorn tal-Palestinjani fiż-żoni li jinsabu max-Xatt tal-Punent, u għar-riabilitazzjoni tax-xmara, u partikolarment tan-naħa ta' isfel tax-Xmara Ġordan, fl-ambitu wkoll tal-inizjattiva tal-Unjoni għall-Mediterran;
10. Jilqa' b'sodisfazzjon il-kooperazjoni bejn il-komunitajiet lokali Iżraeljani, Ġordaniżi u Palestinjani li jaqsmu flimkien l-istess sfidi relatati mal-ilma fl-inħawi tan-naħa ta' isfel tax-Xmara Ġordan u jisħaq għal darb'oħra fuq l-importanza tal-bini tal-fiduċja fit-tiftix ta' paċi ekwa u dejjiema fil-Lvant Nofsani; jilqa' b'sodisfazzjon ir-rwol attiv tal-organizzazzjonijiet mhux governattivi, fosthom "Friends of the Earth Middle East", fl-isforzi mmirati biex isalvaw ix-Xmara Ġordan u jistieden lill-komunità internazzjonali, inkluża l-Unjoni Ewropea, biex tkompli tagħti appoġġ lill-attivitajiet tagħhom;
11. Jerġa' jenfasizza li l-kwistjoni tal-ġestjoni tal-ilma, u speċjalment distribuzzjoni ġusta tal-ilma li tirrispetta b'mod indaqs il-bżonn tal-popli kollha li jgħixu fir-reġjun, hija ta' importanza enormi għal paċi u stabilità dejjiema fil-Lvant Nofsani u jenfasizza l-bżonn ta' strateġija globali għall-isfidi ewlenin fil-qasam tal-ilma fir-reġjun;
12. Iħeġġeġ lill-Iżrael biex jiggarantixxi, anki billi jnaqqas l-ostakli amministrattivi, żieda fl-aċċess għar-riżorsi tal-ilma għall-Palestinjani li jgħixu fix-Xatt tal-Punent, b’konformità mad-dritt tagħhom skont il-ftehim ‘Oslo II’ u l-liġi internazzjonali, kif ukoll jiffaċilita l-użu ta' metodi u teknoloġiji ta' ġestjoni tal-ilma, fosthom it-trattament tal-ilma mormi, fl-inħawi;
13. Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex jgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill, lill-Kummissjoni, lir-Rappreżentant Għoli tal-UE għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà, lill-gvernijiet u lill-parlamenti tal-Istati Membri, lill-Kwartett għal-Lvant Nofsani, lill-Knesset u lill-Gvern Iżraeljan, lill-Parlament u lill-Gvern tal-Ġordan, lill-Parlament u lill-Gvern tal-Libanu, lill-President u lill-Awtorità Nazzjonali Palestinjana, lill-Kunsill Leġiżlattiv Palestinjan u lill-Parlament u lill-Gvern tas-Sirja.