PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji rzeki Jordan, ze szczególnym uwzględnieniem jej dolnego odcinka
1.9.2010
zgodnie z art. 115 ust. 5 Regulaminu
Kyriacos Triantaphyllides, Nikolaos Chountis, Patrick Le Hyaric, Willy Meyer w imieniu grupy politycznej GUE/NGL
Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B7-0484/2010
B7‑0487/2010
Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji rzeki Jordan, ze szczególnym uwzględnieniem jej dolnego odcinka
Parlament Europejski,
– uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Bliskiego Wschodu,
– uwzględniając porozumienie pokojowe zawarte w 1994 r. pomiędzy Państwem Izraela a Jordańskim Królestwem Haszymidzkim,
– uwzględniając zawarte w 1995 r. izraelsko-palestyńskie porozumienie przejściowe w sprawie Zachodniego Brzegu Jordanu i Strefy Gazy (porozumienie Oslo II), a w szczególności art. 12 i 40 załącznika III do tego porozumienia,
– uwzględniając przyjętą przez Senat Stanów Zjednoczonych dnia 16 listopada 2007 r. rezolucję nr 387 wyrażającą pogląd tej instytucji w związku z degradacją Jordanu i Morza Martwego i przyjmującą z zadowoleniem współpracę ludności Izraela, Jordanii i Autonomii Palestyńskiej,
– uwzględniając wspólną deklarację złożoną na szczycie państw basenu Morza Śródziemnego w Paryżu w dniu 13 lipca 2008 r.,
– uwzględniając przyjęte dnia 14 marca 2010 r. zalecenia komisji ad hoc ds. energii i środowiska naturalnego Eurośródziemnomorskiego Zgromadzenia Parlamentarnego ws. sytuacji w dolinie Jordanu,
– uwzględniając art. 115 ust. 5 i art. 110 ust. 2 Regulaminu,
A. mając na uwadze, że Jordan, szczególnie w swym dolnym biegu, jest uniwersalnym krajobrazowym dobrem kulturowym o ogromnym znaczeniu historycznym, symbolicznym, religijnym, gospodarczym oraz ogromnym znaczeniu dla środowiska naturalnego i rolnictwa na Bliskim Wschodzie i poza tym regionem,
B. mając na uwadze, że szacunkowo 98% z 1,3 miliarda metrów sześciennych wody słodkiej, zasilającej rocznie Jordan w jego dolnym biegu, przekierowano, by sprostać potrzebom gospodarstw domowych i rolnictwa; mając na uwadze, że wody pozostałe w dolnym biegu Jordanu to nieprzetworzone ścieki, ścieki ze stawów rybnych, solanka i ścieki z gospodarstw rolnych,
C. mając na uwadze, że w dolnym biegu Jordanu obserwuje się 50% utratę różnorodności biologicznej, związaną z przekierowaniem zasobów słodkiej wody i wpuszczaniem do niej ścieków,
D. mając na uwadze, że nowe oczyszczalnie ścieków, których celem jest oczyszczanie wody ze ścieków w Jordanie, w jego dolnym odcinku, zaczną według planów działać pod koniec 2011 r.; mając na uwadze, że jeżeli wraz z rozpoczęciem pracy oczyszczalni Jordan w jego dolnym biegu nie będzie zasilany wodą słodką, znaczne odcinki rzeki prawdopodobnie wyschną do końca 2011 r.,
E. mając na uwadze, że do renaturalizacji Jordanu potrzeba co najmniej 400-600 milionów metrów sześciennych wody rocznie,
F. mając na uwadze, że Morze Martwe charakteryzuje się unikalnym w skali światowej ekosystemem; mając na uwadze, że Jordan jest główną rzeką uchodzącą do Morza Martwego, a dramatycznie ograniczony poziom wody w jej dolnym biegu jest podstawową przyczyną stałego spadku poziomu wód w Morzu Martwym oraz zmniejszenia o 1/3 powierzchni tego morza w ciągu niespełna 50 lat;
G. mając na uwadze, że koncepcja przeprowadzenia wód pomiędzy Morzem Czerwonym a Morzem Martwym, przewidująca budowę kanału biegnącego od Morza Czarnego do Morza Martwego, przyczyni się do odbudowy zasobów wodnych Morza Martwego oraz pozwoli na zaopatrywanie ludności Izraela, Jordanii i Autonomii Palestyńskiej w elektryczność i wodę pitną; mając na uwadze, że projekt ten może mieć poważne konsekwencje dla wyjątkowych zasobów naturalnych tego obszaru; mając na uwadze, że Bank Światowy pracuje nad analizą wykonalności, jak również oceną wpływu na środowisko naturalne i społeczeństwo w tym zakresie,
H. mając na uwadze, że w porozumieniu pokojowym zawartym pomiędzy Państwem Izraela a Jordańskim Królestwem Haszymidzkim obie strony przywiązują ogromną wagę do zintegrowanego rozwoju obszaru doliny Jordanu i zgodziły się współpracować w ustalonych granicach na rzecz ekologicznej renaturalizacji rzeki Jordan, jak również ochrony zasobów wodnych tej rzeki, jak i Morza Martwego,
I. mając na uwadze, że pomimo traktatu pokojowego między Państwem Izraela a Jordańskim Królestwem Haszymidzkim Palestyńczycy zostali wykluczeni z izraelskiej strefy bezpieczeństwa ustanowionej na Zachodnim Brzegu wzdłuż dolnego biegu rzeki Jordan, zajmowanej obecnie nielegalnie przez izraelskich osadników, którzy uprawiają ziemię przy pomocy wody, do której uprawnieni są Palestyńczycy;
J. mając na uwadze, że wysiłki na rzecz ratowania rzeki Jordan doprowadziły do współpracy prawowitych społeczności Izraela, Jordanii i Palestyny, przed którymi stoją podobne wyzwania w zakresie wody; mając na uwadze, że aktywna współpraca pomiędzy rządami, społecznościami lokalnymi i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego na zainteresowanych terytoriach okupowanych i w zainteresowanych krajach może stanowić istotny wkład w wysiłki na rzecz budowania pokoju w regionie,
K. mając na uwadze, że ludność palestyńska zamieszkująca Zachodni Brzeg Jordanu zmaga się z problemem poważnego niedoboru wody; mając na uwadze, że wystarczające zasoby wodne są jednym z podstawowych warunków budowania trwałego państwa palestyńskiego w przyszłości, jak również istotnym aspektem w odniesieniu do bezpieczeństwa państwa izraelskiego,
L. mając na uwadze, że finansowanie unijne wspiera starania na rzecz ograniczenia problemów w zakresie środowiska naturalnego w dolnym biegu Jordanu,
M. mając na uwadze, że podczas konferencji pod hasłem „Woda źródłem pokoju, pokój źródłem wody”, która odbyła się w Paryżu, we Francji, dnia 13 października 2008 r., były prezydent Francji Jacques Chirac wezwał do ustanowienia inicjatywy dotyczącej dorzecza rzeki Jordan, obejmującej wszystkie strony nadbrzeżne, oraz że podczas tej samej konferencji palestyński premier Salam Fayyad z zadowoleniem przyjął wezwanie prezydenta Chiraca do ustanowienia szeroko zakrojonej inicjatywy w sprawie dorzecza, obejmującej wszystkie strony nadbrzeżne, jako jedynego możliwego rozwiązania,
1. zwraca uwagę na degradację Jordanu, w szczególności w jej dolnym biegu, i wyraża poważne zaniepokojenie tym faktem;
2. wzywa kraje nadbrzeżne do przywrócenia Jordanu do dawnego stanu poprzez opracowanie i wdrożenie strategii politycznych ukierunkowanych na konkretne wyniki w odniesieniu do zapotrzebowania na wodę ze strony gospodarstw domowych i rolnictwa, ochrony zasobów wodnych oraz oczyszczania ścieków komunalnych, przemysłowych i ścieków z gospodarstw rolnych, a także w celu zadbania o to, aby wystarczająca ilość słodkiej wody zasilała dolny bieg Jordanu;
3. wzywa rządy wszystkich państw leżących w dorzeczu Jordanu do podjęcia działań w duchu współpracy w celu ratowania obszaru dolnego Jordanu i zachęca je do powołania, przy wsparciu Unii Europejskiej, komisji ds. dorzecza Jordanu, która byłaby trójstronnym forum współpracy otwartym dla innych krajów nadbrzeżnych, z których wszystkie są obecnie członkami Unii dla Śródziemnomorza;
4. wzywa Izrael i Jordanię do pełnego poszanowania zobowiązań podjętych w porozumieniu pokojowym i dotyczących renaturalizacji Jordanu, jak i ochrony zasobów wodnych tej rzeki oraz Morza Martwego;
5. odnotowuje inicjatywę izraelskiego ministerstwa ochrony środowiska dotyczącą przygotowania strategii zagospodarowania przestrzennego w dolnym biegu Jordanu, wzywa rząd Jordanii i Autonomię Palestyńską do podjęcia podobnych inicjatyw mających na celu przyjęcie strategii renaturalizacji odcinków rzeki, które przepływają przez ich terytoria, pod warunkiem, że Izrael zezwoli Autonomii Palestyńskiej na dostęp do rzeki Jordan w jej dolnym biegu zgodnie z odnośnymi rezolucjami Rady Bezpieczeństwa ONZ oraz przepisami prawa międzynarodowego; oraz odnotowuje plany Autonomii Palestyńskiej dotyczące budowy kanału West Ghor, przewidzianego w planie Johnstona z 1955 r., w celu nawadniania palestyńskich obszarów nadbrzeżnych na okupowanym Zachodnim Brzegu;
6. przypomina, że koncepcja przeprowadzenia wód pomiędzy Morzem Czerwonym a Morzem Martwym nie odnosi się do degradacji Jordanu;
7. zwraca uwagę, że każde trwałe rozwiązanie z zakresu odnowy i ochrony wyjątkowego środowiska naturalnego obszaru dolnego biegu Jordanu musi opierać się na zasadzie zintegrowanego rozwoju, w tym na projektach z zakresu gospodarki, ochrony środowiska, energetyki i turystyki;
8. z zadowoleniem przyjmuje stosowanie coraz bardziej zaawansowanych technologii i metod gospodarki wodnej na obszarze dolnego biegu Jordanu, szczególnie w Izraelu, i zachęca do przekazania tych metod i technologii wszystkim krajom regionu; apeluje do wspólnoty międzynarodowej, w tym do Unii Europejskiej, o zwiększenie wysiłków mających na celu udzielanie dalszego wsparcia finansowego i technicznego projektom w tym zakresie;
9. wzywa Radę, Komisję i państwa członkowskie UE do położenia większego nacisku na sytuację dotyczącą rzeki Jordan w ich dwustronnych i wielostronnych stosunkach z krajami nadbrzeżnymi oraz do dalszych wysiłków dyplomatycznych, udzielania wsparcia finansowego i technicznego dla przywrócenia obecności palestyńskiej na terenach nadbrzeżnych Zachodniego Brzegu oraz renaturalizacji Jordanu, a w szczególności jego dolnego biegu, również w ramach Unii dla Śródziemnomorza;
10. z zadowoleniem przyjmuje współpracę pomiędzy izraelskimi, jordańskimi i palestyńskimi społecznościami lokalnymi, których dotyczą te same problemy z wodą w dolnym biegu Jordanu, i ponownie podkreśla znaczenie kwestii budowania zaufania w procesie wypracowywania sprawiedliwego i trwałego pokoju na Bliskim Wschodzie; przychylnie odnosi się również do aktywnej roli organizacji pozarządowych, w tym organizacji Przyjaciele Ziemi Bliski Wschód (FoEME), które starają się uratować Jordan i apeluje do wspólnoty międzynarodowej, w tym Unii Europejskiej, by nadal wspierała ich działalność;
11. ponownie podkreśla, że kwestia zarządzania zasobami wodnymi, a zwłaszcza sprawiedliwy rozdział wody uwzględniający w równym stopniu potrzeby wszystkich mieszkańców regionu, jest sprawą najwyższej wagi dla trwałości pokoju i stabilności na Bliskim Wschodzie, oraz podkreśla potrzebę przyjęcia wszechstronnej strategii przeciwdziałającej najważniejszym problemom dotyczącym wody w tym regionie;
12. wzywa Izrael do zapewnienia Palestyńczykom zamieszkującym Zachodni Brzeg, również poprzez zmniejszenie ograniczeń administracyjnych, zwiększonego dostępu do zasobów wodnych, zgodnie z przysługującymi im uprawnieniami na mocy umowy Oslo II oraz z prawem międzynarodowym, jak również do ułatwienia korzystania z ulepszonych metod i technologii zarządzania zasobami wodnymi, w tym oczyszczania ścieków na tym obszarze;
13. zobowiązuje przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Wysokiej Przedstawiciel UE do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich, wysłannikowi Kwartetu Bliskowschodniego, Knesetowi i rządowi Izraela, parlamentowi i rządowi Jordanii, parlamentowi i rządowi Libanu, przewodniczącemu Narodowej Autonomii Palestyńskiej, Palestyńskiej Radzie Legislacyjnej oraz parlamentowi i rządowi Syrii.