Projekt rezolucji - B7-0493/2010Projekt rezolucji
B7-0493/2010

PROJEKT REZOLUCJI w sprawie sytuacji Romów i swobody przemieszczania się w Unii Europejskiej

6.9.2010

zamykający debatę na temat oświadczeń Rady i Komisji
zgodnie z art. 110 ust. 2 Regulaminu

Hannes Swoboda, Monika Flašíková Beňová, Kinga Göncz, Rovana Plumb, María Muñiz De Urquiza, Claude Moraes, Sylvie Guillaume, Juan Fernando López Aguilar, Tanja Fajon, Rita Borsellino w imieniu grupy politycznej S&D

Patrz też projekt wspólnej rezolucji RC-B7-0493/2010

Procedura : 2010/2842(RSP)
Przebieg prac nad dokumentem podczas sesji
Dokument w ramach procedury :  
B7-0493/2010
Teksty złożone :
B7-0493/2010
Teksty przyjęte :

B7‑0493/2010

Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie sytuacji Romów i swobody przemieszczania się w Unii Europejskiej

Parlament Europejski,

–   uwzględniając Kartę praw podstawowych UE, w szczególności art. 1, 8, 19, 20, 21, 24, 25, 35, 45,

–   uwzględniając art. 2 i 3 Traktatu o Unii Europejskiej, gwarantujące podstawowe prawa i zasady Unii Europejskiej, w tym zasadę niedyskryminacji i zasadę swobodnego przemieszczania się,

–   uwzględniając art. 8, 9, 10, 16, 18, 19, 20, 21, 151, 153 i 157 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

–   uwzględniając swoją rezolucję z dnia 28 kwietnia 2005 r. w sprawie sytuacji Romów w Unii Europejskiej, z dnia 1 czerwca 2006 r. w sprawie sytuacji kobiet romskich w Unii Europejskiej, z dnia 15 listopada 2007 r. w sprawie stosowania dyrektywy 2004/38/WE w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, z dnia 31 stycznia 2008 r. w sprawie europejskiej strategii dotyczącej Romów, z dnia 10 lipca 2008 r. w sprawie spisu Romów we Włoszech w oparciu o pochodzenie etniczne, z dnia 11 marca 2009 r. w sprawie sytuacji społecznej Romów i ułatwienia im dostępu do rynku pracy w UE oraz z dnia 25 marca 2010 r. w sprawie drugiego europejskiego szczytu w sprawie Romów,

–   uwzględniając dyrektywę Rady 2000/43/WE z dnia 29 czerwca 2000 r. wprowadzającą w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne, dyrektywę Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającą ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy, decyzję ramową Rady 2008/913/WSiSW z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwalczania pewnych form i przejawów rasizmu i ksenofobii za pomocą środków prawnokarnych, dyrektywę 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich oraz dyrektywę 46/1995 w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych,

–   uwzględniając sprawozdania dotyczące Romów, rasizmu i ksenofobii w państwach członkowskich UE w 2009 r., opublikowane przez Agencję Praw Podstawowych, oraz sprawozdania Thomasa Hammarberga, komisarza Rady Europy ds. praw człowieka,

–   uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z grudnia 2007 r. i z czerwca 2008 r., konkluzje Rady do Spraw Ogólnych z grudnia 2008 r. oraz konkluzje Rady ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów dotyczące integracji Romów, przyjęte w dniu 8 czerwca 2009 r. w Luksemburgu,

–   uwzględniając ogłoszenie w 2005 r. Dekady Integracji Romów oraz ustanowienie Funduszu na rzecz Edukacji Romów przez szereg państw członkowskich UE, krajów kandydujących oraz innych krajów, w których instytucje Unii Europejskiej są poważnie zaangażowane,

–   uwzględniając wnioski podsumowujące pierwszy europejski szczyt w sprawie Romów z dnia 16 września 2008 r. (Bruksela) oraz drugi europejski szczyt w sprawie Romów z dnia 8 kwietnia 2010 r. (Kordoba),

–   uwzględniając sprawozdanie przygotowywane na koniec 2010 r. przez Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych PE, dotyczące strategii UE w dziedzinie integracji Romów,

–   uwzględniając zalecenia Komitetu ONZ ds. Likwidacji Dyskryminacji Rasowej przyjęte podczas 77. sesji (w dniach 2-27 sierpnia 2010 r.) w odniesieniu do Danii, Estonii, Francji, Rumunii i Słowenii,

–   uwzględniając sprawozdanie Rady Europy, 4. sprawozdanie Europejskiej Komisji przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji (ECRI) w sprawie Francji opublikowane dnia 15 czerwca 2010 r.,

–   uwzględniając dziesięć wspólnych podstawowych zasad integracji Romów,

–   uwzględniając art. 110 ust. 2 regulaminu,

A. mając na uwadze, że Unia Europejska opiera się na zasadach zapisanych w Karcie UE oraz w traktatach UE, które obejmują zasadę niedyskryminacji, szczegółowe prawa określające obywatelstwo UE oraz prawo do ochrony danych osobowych,

B.  mając na uwadze, że zasady te są wdrażane za pomocą wyżej wymienionych dyrektyw 43/2000, 78/2000, 38/2004 i 95/46,

C. mając na uwadze, że od 10 do 12 milionów Romów nadal dotyka systematyczna dyskryminacja w obszarze edukacji (zwłaszcza w formie segregacji), mieszkalnictwa (zwłaszcza w formie przymusowych eksmisji i warunków mieszkaniowych niespełniających norm, często w gettach), zatrudnienia (wyjątkowo niski poziom zatrudnienia) oraz równego dostępu do systemów opieki zdrowotnej i innych usług publicznych, a także mając na uwadze uderzająco niski udział Romów w życiu politycznym;

D. mając na uwadze, że większość europejskich Romów została obywatelami UE po rozszerzeniach w 2004 i 2007 r., a zatem im i ich rodzinom przysługuje prawo do swobodnego przemieszczania się i osiedlania na terytorium państw członkowskich,

E.  mając na uwadze, że w szczególnie trudnej sytuacji znajduje się wielu Romów i wiele wspólnot romskich, które postanowiły osiedlić się w państwie członkowskim UE, którego nie są obywatelami,

F.  mając na uwadze, że w kilku państwach członkowskich (ostatnio we Francji) w okresie od marca do sierpnia 2010 r. doszło do wydalania i odsyłania Romów wskutek decyzji rządu o deportacji setek Romów będących obywatelami UE lub o ich „dobrowolnym” wyjeździe,

G. mając na uwadze, że takiemu postępowaniu towarzyszyło piętnowanie Romów i ogólnie antycygańskie podejście w dyskursie politycznym,

H. mając na uwadze, że Parlament Europejski wielokrotnie wzywał Komisję do opracowania unijnej strategii wobec Romów, propagującej zasady równości szans i integracji społecznej w całej Europie,

I.   mając na uwadze, że UE dysponuje szeregiem instrumentów, które może wykorzystać w walce z wykluczeniem Romów; należą do nich np. nowe rozwiązania wprowadzone w funduszach strukturalnych, pozwalające przeznaczyć do 2% środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na wydatki mieszkaniowe na rzecz społeczności zmarginalizowanych (przepis ten zacznie obowiązywać przed końcem 2010 r.), a także możliwości istniejące już w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego,

J.   mając na uwadze, że postępy w zwalczaniu dyskryminacji Romów, polegające na zagwarantowaniu im prawa do edukacji, zatrudnienia, opieki zdrowotnej, mieszkania i swobody przemieszczania się w państwach członkowskich, są nierównomierne i powolne oraz że należy zwiększyć reprezentację Romów w strukturach rządowych i administracji publicznej w państwach członkowskich,

1.  przypomina, że Unia Europejska jest przede wszystkim wspólnotą opartą na wartościach i zasadach mających na celu utrzymanie i propagowanie otwartego i integracyjnego społeczeństwa, szczególnie poprzez zakazanie wszelkich form dyskryminacji oraz zdefiniowanie obywatelstwa europejskiego;

2.  podkreśla, że wszyscy obywatele UE i ich rodziny mają prawo do swobodnego przemieszczania się i osiedlania w UE, a prawo to stanowi jeden z filarów obywatelstwa UE zdefiniowanego w traktatach i jest wdrażane dyrektywą 2004/38/WE, którą wszystkie państwa członkowskie powinny stosować i której powinny przestrzegać;

3.  wyraża głębokie zaniepokojenie podjętymi niedawno przez rząd francuski krokami mającymi na celu wydalenie i odesłanie do krajów pochodzenia setek Romów będących obywatelami UE, przy wsparciu finansowym lub pod pretekstem pomocy humanitarnej, i wzywa rząd francuski do natychmiastowego zaprzestania takich praktyk;

4.  wyraża szczególnie głębokie zaniepokojenie podburzającą i otwarcie dyskryminacyjną retoryką, jaka charakteryzuje dyskurs polityczny towarzyszący wydalaniu Romów i która stanowi pożywkę dla retoryki rasistowskiej oraz dla działań ugrupowań skrajnie prawicowych; dlatego apeluje do odpowiedzialności decydentów i odrzuca wszelkie oświadczenia łączące mniejszości i imigrację z przestępczością oraz tworzące dyskryminacyjne stereotypy;

5.  w tym kontekście przypomina, że dyrektywa 2004/38/WE uznaje ograniczenia swobody przemieszczania się oraz wydalenia obywateli UE za wyjątki i wyznacza precyzyjne i jasne zasady w tym zakresie; w szczególności decyzje o wydaleniu muszą być rozpatrywane i podejmowane na zasadzie indywidualnej, z uwzględnieniem sytuacji osobistej, przy zagwarantowaniu zabezpieczeń proceduralnych i możliwości odwołania (art. 28, 30, 31);

6.  podkreśla również, że zgodnie z dyrektywą 2004/WE brak środków ekonomicznych nie może w żadnym wypadku uzasadniać automatycznego wydalenia obywateli UE (punkt preambuły 16, art. 14), a ograniczenia swobody przemieszczania się i osiedlania z powodów związanych z porządkiem publicznym, bezpieczeństwem publicznym i zdrowiem publicznym mogą zostać ustanowione jedynie na zasadzie indywidualnej, nie zaś z ogólnych względów prewencyjnych lub ze względu na pochodzenie etniczne lub przynależność państwową;

7.  wyraża zaniepokojenie skalą gromadzenia danych biometrycznych obywateli UE nie uzasadnionego względami bezpieczeństwa i egzekwowaniem prawa oraz przypomina, że tworzenie krajowych baz danych biometrycznych obywateli UE, a także wszelkie procedury identyfikacji obywateli UE należy przeprowadzać na zasadzie indywidualnej, niedyskryminacyjnej, z poszanowaniem gwarancji i zasad ochrony danych, a także zgodnie z dyrektywami 2000/43/WE i 95/45/WE;

8.  z głębokim ubolewaniem zwraca uwagę na późną i skromną reakcję Komisji Europejskiej, która stoi na straży traktatów, w zakresie weryfikacji zgodności działań państw członkowskich z prawem pierwotnym UE i prawodawstwem UE, w szczególności z wyżej wymienionymi dyrektywami dotyczącymi niedyskryminacji, swobody przemieszczania się oraz prawa do prywatności danych osobowych; ponownie wyraża zaniepokojenie skutkami obecnego podziału zadań dotyczących strategii politycznych wobec Romów między członkami Komisji i apeluje o silną koordynację horyzontalną, aby zagwarantować szybką i skuteczną reakcję w przyszłości;

9.  wzywa Komisję, by zdecydowanie opowiadała się za wartościami i zasadami wyrażonymi w Karcie UE i w traktatach oraz by niezwłocznie zareagowała, prezentując pełną analizę sytuacji we Francji i we wszystkich państwach członkowskich w zakresie zgodności polityki dotyczącej Romów z prawodawstwem UE;

10. ze względu na naglący charakter problemu wyraża głębokie zaniepokojenie faktem, że Komisja dotychczas nie zareagowała na jego wnioski ze stycznia 2008 r. i z marca 2010 r. w sprawie przygotowania we współpracy z państwami członkowskimi europejskiej strategii na rzecz Romów; raz jeszcze wzywa Komisję do opracowania kompleksowej europejskiej strategii na rzecz integracji Romów;

11. uważa, że UE oraz wszystkie państwa członkowskie są współodpowiedzialne za wspieranie integracji Romów, co wymaga kompleksowego podejścia na szczeblu UE w formie strategii UE na rzecz Romów, opartej na zobowiązaniach przyjętych na drugim szczycie poświęconym Romom, który odbył się w Kordobie:

· włączanie problematyki romskiej do głównego nurtu polityki europejskiej i krajowej w zakresie praw podstawowych oraz ochrony przed rasizmem, ubóstwem i wykluczeniem społecznym;

· opracowanie lepszego planu działań mającego prowadzić do powstania zintegrowanej platformy na rzecz integracji Romów oraz priorytetowe traktowanie kluczowych celów i wyników;

· zapewnianie faktycznego objęcia Romów istniejącymi instrumentami finansowymi UE w sposób pomagający w ich integracji społecznej poprzez śledzenie wykorzystania zasobów; ponadto wprowadzenie nowego uwarunkowania mającego zapewniać lepsze rozwiązywanie problemów Romów przy wykorzystywaniu środków finansowych;

12. uważa, że należy ustanowić kompleksowy program rozwoju, ukierunkowany równocześnie na wszystkie odpowiednie dziedziny polityki i umożliwiający natychmiastową interwencję w gettach borykających się z poważnymi trudnościami strukturalnymi; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia ścisłego przestrzegania przepisów dotyczących równych szans przy wdrażaniu programów operacyjnych, by realizowane projekty nie prowadziły do bezpośredniego ani pośredniego zaostrzania segregacji i wykluczenia Romów; podkreśla, że w dniu 10 lutego 2010 r. przyjął sprawozdanie w sprawie kwalifikowalności działań w zakresie budownictwa mieszkaniowego dla zmarginalizowanych społeczności, które przewiduje – w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego – interwencje w obszarze mieszkalnictwa na rzecz grup znajdujących się w trudnej sytuacji, a także wzywa do szybkiego wdrożenia zmienionego rozporządzenia, by państwa członkowskie mogły aktywnie skorzystać z tej możliwości;

13. wyraża zaniepokojenie przymusową repatriacją Romów do krajów Bałkanów Zachodnich, gdzie mogą stanąć wobec problemów bezdomności i dyskryminacji; wzywa Komisję, Radę i państwa członkowskie, by zapewniły przestrzeganie przynależnych Romom praw podstawowych, w tym poprzez świadczenie odpowiedniej pomocy i prowadzenie monitoringu;

14. zaleca, by Rada przyjęła wspólne stanowisko w sprawie funduszy strukturalnych i przedakcesyjnych, odzwierciedlające europejskie polityczne zobowiązanie do wspierania integracji Romów oraz do zapewniania uwzględniania wspólnych podstawowych zasad dotyczących integracji Romów we wszelkich przeglądach odpowiednich programów operacyjnych, w tym w perspektywie kolejnego okresu programowania; wzywa Komisję, by przeanalizowała i oceniła dotychczasowe społeczne skutki inwestycji na rzecz grup znajdujących się w trudnej sytuacji, realizowanych z wykorzystaniem funduszy przedakcesyjnych i strukturalnych, oraz by wyciągnęła z nich wnioski i opracowała nowe strategie i zasady w tym obszarze, jeżeli uzna to za niezbędne;

15. zachęca instytucje UE, by włączały społeczności romskie – od szczebla podstawowego do szczebla międzynarodowych organizacji pozarządowych – w proces tworzenia kompleksowej polityki UE na rzecz Romów, w tym we wszystkich aspektach planowania, wdrażania i nadzoru, oraz by skorzystały z doświadczeń Dekady Integracji Romów 2005-2015, planu działań OBWE oraz zaleceń Rady Europy, ONZ i samego Parlamentu Europejskiego;

16. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich i krajów kandydujących, Europejskiemu Inspektorowi Ochrony Danych, Radzie Europy i OBWE.